Sarala Geetaa (Gujarati) in Kannada:
॥ ಸರಲ ಗೀತಾ (ಗುಜರಾತೀ) ॥
ಸರಲ ಗೀತಾ (ಗುಜರಾತೀ)
ಶ್ರೀ ಯೋಗೇಶ್ವರಜೀ
ಪ್ರಕಾಶಕ :
ಸರ್ವಮಂಗಲ ಚೇರೀಟೇಬಲ ಟ್ರಸ್ಟ
ಸಕಲ ಏಪಾರ್ಟಮೇಂಟ್ಸ ಏಕ್ಸ-3/4
ನಾರಣಪುರಾ, ಅಮದಾವಾದ-13
1990 ಆವೃತ್ತಿ
A Note by the transliterator Suresh Vyas: At some places in this Gujarati Gita Suresh Vyas has made a few changes । Suresh Vyas have swapped or changed the words to make it more singable or to give a correct meaning of the verse as given by Bhaktivedanta Swami Prabhupada । The original verse lines are shown in ( ) next to changed lines । If you like this, use it every day, and tell to others about it । Jai Sri Krishna!
ಗೀತಾನುಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯ
ಪೃಥ್ವೀ ಕಹೇ ಛೇ :
ಪ್ರಾರಬ್ಧ ತಣೋ ಭೋಗ ಜೇ ಜಗಮಾಂ ಜನ ಕರತಾ, ಭಕ್ತಿ ಉತ್ತಮ ತೇ ಕಹೋ ಕೇಮ ಕರೀ ಲಭತಾ? ॥ 1 ॥
ವಿಷ್ಣು ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಪ್ರಾರಬ್ಧ ಭಲೇ ಭೋಗವೇ, ಗೀತಾರತ ಪಣ ಜೇ, ಸುಖೀ ಮುಕ್ತ ತೇ ಥಾಯಛೇ, ಲೇಪಾಯೇ ನಾ ತೇ । ॥ 2 ॥
ಗೀತಾ ಧ್ಯಾನ ಕರ್ಯಾ ಥಕೀ ಪಾಪ ಕದೀ ನ ಅಡೇ, ಪದ್ಮ ಜೇಮ ಜಲಮಾಂ ಛತಾಂ ಜಲ ಏನೇ ನ ಅಡೇ । ॥ 3 ॥
ಗೀತಾ ಜ್ಯಾಂ ನೇ ಪಾಠ ಜ್ಯಾಂ ಗೀತಾಜೀನೋ ಥಾಯ, ಪ್ರಯಾಗ ಜೇವಾ ತೀರ್ಥ ತ್ಯಾಂ ಸರ್ವೇ ಭೇಗಾ ಥಾಯ । ॥ 4 ॥
ಗೀತಾ-ಆಶ್ರಯ ಹುಂ ರಹುಂ, ಗೀತಾ ಘರ ಮಾರುಂ, ಗೀತಾಜ್ಞಾನ ಥಕೀ ಜ ಹುಂ ತ್ರಿಲೋಕನೇ ಪಾಳುಂ । ॥ 5 ॥
ಕರ್ಮ ಕರೇ ಕೋಈ ಛತಾಂ, ಜೋ ಗೀತಾ-ಅಮಲ ಕರೇ, ಜೀವನ ಮುಕ್ತ ತೇ ಥಾಯ ನೇ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರ ತರೇ । ॥ 6 ॥
(ಕರ್ಮ ಕರೇ ಕೋಈ ಛತಾಂ, ಗೀತಾ-ಅಮಲ ಕರೇ, ಜೀವನ ಮುಕ್ತ ತೇ ಥಾಯ ನೇ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರ ತರೇ । ॥ 6 ॥)
ಗೀತಾಛೇ ತ್ಯಾಂ ಅನ್ಯ ಕೋಈ ಶಾಸ್ತ್ರೋನುಂ ಶುಂ ಕಾಮ, ಪ್ರಭುನಾ ಮುಖಥೀ ಪ್ರಗಟ ಛೇ ಗೀತಾ ದಿವ್ಯ ತಮಾಮ । ॥ 7 ॥
(ಗೀತಾಛೇ ತ್ಯಾಂ ಅನ್ಯ ಛೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋನುಂ ಶುಂ ಕಾಮ, ಪ್ರಭುನಾ ಮುಖಥೀ ಪ್ರಗಟ ಛೇ ಗೀತಾ ದಿವ್ಯ ತಮಾಮ । ॥ 7 ॥)
ಭವಸಾಗರ ಛೇ ಘೋರ ಆ, ತರವಾ ಮಾಗೇ ಜೇ, ಗೀತಾರೂಪೀ ನಾವನುಂ ಶರಣ ಲಈ ಲೇ ತೇ । ॥ 8 ॥
ಪವಿತ್ರ ಗೀತಾ-ಗ್ರಂಥ ಆ, ಪ್ರೇಮೇ ಜೇ ಪಢಶೇ, ಪ್ರಭುನೇ ಪಾಮೀ ಶೋಕ ನೇ ಭಯಥೀ ತೇ ಛೂಟಶೇ । ॥ 9 ॥
ಗೀತಾ ಪ್ರೇಮೇ ಜೇ ಪಢೇ, ಪ್ರಾಣಾಯಮ ಕರೇ, ಪೂರ್ವಜನ್ಮ ಆ ಜನ್ಮನಾಂ ತೇನಾಂ ಪಾಪ ಟಳೇ । ॥ 10 ॥
ಸ್ನಾನ ಕರ್ಯಾಥೀ ಜಾಯಛೇ ಮೇಲ ದೇಹನೋ ಜೇಮ, ಗೀತಾ ಸ್ನಾನೇ ಜಾಯಛೇ ಮಾಯಾನೋ ಮಲ ತೇಮ । ॥ 11 ॥
ಪ್ರಭುಮುಖಮಾಂಥೀ ನೀಕಳೀ ಗೀತಾ ಜೇ ವಾಂಚೇ, ಅನ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರನೇ ತೇ ಭಲೇ ವಾಂಚೇ ನಾ ವಾಂಚೇ । ॥ 12 ॥
ಗಂಗಾಜಲ ಪೀಧಾ ಥಕೀ ಅಮೃತಸ್ವಾದ ಮಳೇ, ಗೀತಾನೀ ಗಂಗಾ ಥಕೀ ಬೀಜೋ ಜನ್ಮ ಟಳೇ । ॥ 13 ॥
ಉಪನಿಷದನೀ ಗಾಯನೇ ಗೋಪಾಲೇ ದೋಹೀ, ಅರ್ಜುನ ವಾಛರಡೋ, ರಹ್ಯುಂ ಗೀತಾ ದೂಧ ಸೋಹೀ । ॥ 14 ॥
ಗೀತಾ ಏಕ ಜ ಶಾಸ್ತ್ರ ಛೇ, ಕೃಷ್ಣ ಏಕ ಜ ದೇವ, ಮಂತ್ರ ತೇಮನುಂ ನಾಮ ನೇ ಕರ್ಮ ತೇಮನೀ ಸೇವ । ॥ 15 ॥
ಧ್ಯಾನ
ಪ್ರಭುಏ ಪೋತೇ ಪ್ರೇಮಥೀ ಕಹೀ ನಿಜ ಸಖಾನೇ, ವ್ಯಾಸ ಮಹರ್ಷಿಏ ಕರೀ ಜೇನೀ ರಚನಾನೇ; ॥ 1 ॥
ಅಢಾರ ತೇ ಅಧ್ಯಾಯನೀ, ಅಮೃತಥೀ ಜ ಭರೀ, ಭವತಾರಕ ಗೀತಾ, ತನೇ ಯಾದ ರಹ್ಯೋ ಛುಂ ಕರೀ । ॥ 2 ॥
ಕಮಲಸಮೀ ಸೋಹೀ ರಹೀ ಆಂಖ ಜೇಮನೀ ತೇ, ವ್ಯಾಸ ಮಹರ್ಷಿ, ಹುಂ ನಮುಂ ಆಜ ಖೂಬ ಪ್ರೀತೇ; ॥ 3 ॥
ತೇಲ ಮಹಾಭಾರತ ತಣುಂ ಭರೀ ಜಲಾವ್ಯೋ ಛೇ, ಜ್ಞಾನ ದೀವಡೋ ಆ ತಮೇ ದಿವ್ಯ ಜಗಾವ್ಯೋ ಛೇ । ॥ 4 ॥
ಶರಣೇ ಆವೇ ತೇಮನೇ ಪಾರಿಜಾತ ಜೇವಾ, ಜ್ಞಾನೀ ಕೃಷ್ಣ, ನಮನ ಹಜೋ ಗೀತಾ ಗಾನಾರಾ! ॥ 5 ॥
ವಾಸುದೇವ, ಚಾಣುರ ನೇ ಕಂಸ ತಣಾ ಹಣನಾರ, ಜಗದ್ಗುರು, ತಮನೇ ನಮುಂ, ಕೃಷ್ಣ, ಶಾಂತಿ ಧರನಾರ! ॥ 6 ॥
ಮೂಂಗಾ ಬೋಲೇ, ಪಂಗುಯೇ ಚಢೇ ಪರ್ವತೇ ತೇಮ, ಜೇನೀ ಕೃಪಾ ಥತಾಂ; ನಮುಂ ಕೃಷ್ಣ, ಕರೀ ದೋ ರೇ॑ಮ । ॥ 7 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾ, ಈಂದ್ರ, ವರುಣ ನೇ ದೇವ ಸ್ಮರೇ ಜೇನೇ, ದಿವ್ಯಗಾನಥೀ ಗಾಯ ಛೇ ವೇದ ಮಹೀಂ ಜೇನೇಃ ॥ 8 ॥
ಧ್ಯಾನ ಧರೀ ಹೈಯೇ ಜುಏ ಯೋಗೀ ಜನ ಜೇನೇ; ಜೇನೇ ದೇವ ನ ಜಾಣತಾ, ದೇವ ನಮುಂ ತೇನೇ । ॥ 9 ॥
–xxx–
ಸರಲ ಗೀತಾ
ಅಧ್ಯಾಯ 1 : ಅರ್ಜುನವಿಷಾದಯೋಗ
(ದೋಹರಾ)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕುರುಕ್ಶೇತ್ರನಾ ತೀರ್ಥಮಾಂ ಮಳಿಯಾ ಲಡವಾ ಕಾಜ, ಕೌರವ ಪಾಂಡವ ತೇಮಣೇ ಕರ್ಯುಂ ಶುಂ ಕಹೋ ಆಜ । ॥ 1 ॥
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಜೋಈ ಪಾಂಡವಸೈನ್ಯನೇ ರಾಜಾ ದುರ್ಯೋಧನ, ದ್ರೋಣ ಗುರು ಪಾಸೇ ಜಈ ಬೋಲ್ಯೋ ಏಮ ವಚನ । ॥ 2 ॥
ಗುರುದೇವ, ಸೇನಾಜುಓ ಪಾಂಡವನೀ ಭಾರೀ, ದ್ರುಪದಪುತ್ರ ತಮ ಶಿಷ್ಯಥೀ ಸಜ್ಜ ಥಈ ಸಾರೀ । ॥ 3 ॥
ಅರ್ಜುನ ಭೀಮಸಮಾ ಘಣಾ ಯೋದ್ಧಾ ಛೇ ಶೂರವೀರ, ಮಹಾರಥೀ ಯುಯುಧಾನ ಛೇ ದ್ರುಪದ ವಿರಾಟ ಅಧೀರ । ॥ 4 ॥
ಪುರುಜಿತ ಕುಂತೀಭೋಜ ಛೇ ಶೈಲ್ಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗುಣವಾನ, ಧೃಷ್ಟಕೇತು ನೇ ಚೇಕಿತಾನ ಕಾಶೀರಾಜ ಬಲವಾನ । ॥ 5 ॥
ಯುಧಾಮನ್ಯು ವಿಕ್ರಾಂತ ನೇ ಅಭಿಮನ್ಯು ರಣವೀರ, ಉತ್ತಮೌಜ ದ್ರೌಪದೀ-ತನಯ ಸೌ ಮಹಾರಥೀ ವೀರ । ॥ 6 ॥
ಹವೇ ಆಪಣಾ ಸೈನ್ಯನಾ ಕಹುಂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಜನನೇ, ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೇ, ಸಾಂಭಳೋ ಸಂಕ್ಶೇಪ ಮಹೀಂ ತೇ । ॥ 7 ॥
ತಮೇ, ಭೀಷ್ಮ ನೇ ಕರ್ಣ ಛೇ ಸೇನಾಪತಿ ಕೃಪ ಛೇ, ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣ ನೇಸೌಮದತ್ತಿ ಪಣ ಛೇ । ॥ 8 ॥
ಬೀಜಾಏ ಬಹು ವೀರ ಛೇ ವಿವಿಧ ಶಸ್ತ್ರವಾಳಾ, ಯುದ್ಧನಿಪುಣ ಜೀವನ ಮನೇ ಅರ್ಪಣ ಕರನಾರಾ । ॥ 9 ॥
ವಿರಾಟ ಸೇನಾ ಆಪಣೀ ರಕ್ಶಾ ಭೀಷ್ಮ ಕರೇ, ಪಾಂಡವಸೇನಾ ಸ್ವಲ್ಪ ಛೇ, ರಕ್ಶಾ ಭೀಮ ಕರೇ । ॥ 10 ॥
ಬಧೀ ತರಫಥೀ ಭೀಷ್ಮನೀ ರಕ್ಶಾ ಸರ್ವ ಕರೋ, ನಿಜ ಸ್ಥಾನೇ ಊಭಾ ರಹೀ ರಕ್ಶಾ ಸರ್ವ ಕರೋ । ॥ 11 ॥
ಕುರುಮಾಂ ವೃದ್ಧ ಪಿತಾಮಹೇ ಶಂಖ ವಗಾಡ್ಯೋ ತ್ಯಾಂ, ಸಿಂಹನಾದಥೀ ಸೈನ್ಯಮಾಂ ಹರ್ಷ ಛವಾಯೋ ಹಾ! ॥ 12 ॥
ಪಣವ ಶಂಖ ಆನಕ ಅನೇ ಭೇರೀ ಗೋಮುಖ ತ್ಯಾಂ, ಸಹಸಾ ವಾಗ್ಯಾಂ ನೇ ಥಯೋ ಘೋರ ಶಬ್ದ ರಣಮಾಂ । ॥ 13 ॥
ಸಫೇದ ಘೋಡೇ ಶೋಭತಾ ಮೋಟಾ ರಥವಾಳಾ, ಕೃಷ್ಣೇ ಅರ್ಜುನೇ ಶಂಖನೇ ದಿವ್ಯ ವಗಾಡ್ಯಾ ತ್ಯಾಂ । ॥ 14 ॥
ಪಾಂಚಜನ್ಯ ಕೃಷ್ಣೇ ಅನೇ ದೇವದತ್ತ ಅರ್ಜುನ, ಪೌಂಡ್ರ ವಗಾಡ್ಯೋ ಶಂಖನೇ ಭೀಮೇ ಲಾವೀ ಧೂನ । ॥ 15 ॥
ಕುಂತೀಪುತ್ರ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ ಅನಂತ ವಿಜಯ ವಳೀ, ಶಂಖ ವಗಾಡ್ಯೋ, ಶೋ ರಹ್ಯೋ ಶಬ್ದ ಬಧೇಯ ಫರೀ । ॥ 16 ॥
ಸುಘೋಶ ಮಣಿಪುಷ್ಪಕ ಧ್ವನಿ ನಕುಲ ಅನೇ ಸಹದೇವ, ತೇಮ ಧ್ವನಿ ಕೈಯೇ ಕರ್ಯಾ ಶಂಖತಣಾ ಸ್ವಯಮೇವ । ॥ 17 ॥
ಕಾಶೀರಾಜ ವಿರಾಟ ನೇ ದ್ರುಪದ ದ್ರೌಪದೀ ಬಾಲ, ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನ ಅಭಿಮನ್ಯುಏ ಧರ್ಯಾ ಧ್ವನಿಥೀ ತಾಲ । ॥ 18 ॥
ಖಳಭಳಾವತಾ ಆಭ ನೇ ಧರತೀನೇ ಸ್ವರ ಏ , ಜಾಣೇ ಉರ ಕೌರವ ತಣಾ ಚೀರೀ ಪೃಥಕ್ ಕರೇ । ॥ 19 ॥
ಕೌರವನೀ ಲಡವಾ ಉಭೀ ಸೇನಾನೇ ಜೋಈ, ಧನುಷ ಉಠಾವೀನೇ ರಹ್ಯೋ ಅರ್ಜುನ ತ್ಯಾಂ ಬೋಲೀ । ॥ 20 ॥
ೠಷಿಕೇಶ ಅಚ್ಯುತ ಹೇ, ರಥ ಮಾರೋ ರಾಖೋ, ಬನ್ನೇ ಸೇನಾ ಮಧ್ಯಮಾಂ ರಥ ಮಾರೋ ರಾಖೋ । ॥ 21 ॥
ಲಡವಾ ಉಭಾ ಸರ್ವನೇ ಲಉಂ ಜರಾ ಜೋಈ, ಲಡವಾ ಲಾಯಕ ಕೋಣ ಛೇ ಲಉಂ ಜರಾ ಜೋಈ । ॥ 22 ॥
ದುರ್ಯೋಧನ-ಹಿತ ಚಾಹತಾ ಲಡವಾ ಕಾಜ ಮಳ್ಯಾ, ಕೋಣ ಕೋಣ ರಣಮಾಂ ಮಳ್ಯಾ ಜೋಉಂ ಆಜ ಜರಾ । ॥ 23 ॥
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಅರ್ಜುನನಾ ವಚನೋ ಸುಣೀ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣೇ ಜಲದೀ, ಬನ್ನೇ ಸೇನಾ ಮಧ್ಯಮಾಂ ರಥ ರಾಖ್ಯೋ ಪಕಡೀ । ॥ 24 ॥
ಭೀಷ್ಮ ದ್ರೋಣ ಜೇವಾ ಘಣಾ ರಾಜಾ ಜೇಮಾ ಛೇ, ಜೋ ಕೌರವ ಸೇನಾ ಉಭೀ ಪಾರ್ಥ, ಬರಾಬರ ತೇ । ॥ 25 ॥
ಪಿತಾ ಪಿತಾಮಹ ನೇ ಗುರು ಮಾಮಾ ನೇ ಭಾಈ, ಪುತ್ರ ಪೌತ್ರ ಮಿತ್ರೋ ವಳೀ ಸ್ನೇಹೀ ಹಿತಕಾರೀ । ॥ 26 ॥
ಏವಾ ಜೋಈ ಸ್ವಜನನೇ ಕರೂಣತಾ ಧಾರೀ, ಬೋಲ್ಯೋ ಅರ್ಜುನ ಶೋಕಥೀ ಖಿನ್ನ ಥಈ ವಾಣೀ । ॥ 27 ॥
ಸಸರಾ ತೇಮಜ ಸ್ವಜನನೇ ರಣಮಾಂಹೀ ಜೋಈ, ದ್ರವೇ ನಹೀಂ ಏವೋ ಹಶೇ ಕಠೋರ ಜನ ಕೋಈ! ॥ 28 ॥
ಅಂಗ ಶಿಥಿಲ ಮಾರುಂ ಥತುಂ, ವದನ ಸುಕಾಈ ಜಾಯ, ಶರೀರ ಕಂಪೇ, ಶೋಕಥೀ ರೋಮಾಂಚ ಮನೇ ಥಾಯ । ॥ 29 ॥
ಧನುಷ ಹಾಥಥೀ ಸರಕತುಂ, ದಾಹ ತ್ವಚಾಮಾಂ ಥಾಯ, ಚಿತ್ತ ಭಮೇ, ಮಾರಾ ಥಕೀ ನಾಜ ಉಭಾ ರಹೇವಾಯ । ॥ 30 ॥
ಲಕ್ಶ್ಣ ದೇಖಾಯೇ ಮನೇ ಅಮಂಗಲ ಬಧಾಂ ಯೇ, ಸ್ವಜನೋನೇ ಮಾರ್ಯೇ ನಹೀಂ ಮಂಗಲ ಕೈಂ ಥಾಯೇ । ॥ 31 ॥
ವಿಜಯ ರಾಜ್ಯ ಸುಖ ನಾ ಚಹುಂ, ಕೃಷ್ಣ ಖರೇಖರ ಹುಂ, ರಾಜ್ಯ ಭೋಗ ಜೀವನ ಮಳೇ ಅನಂತ ತೋಯೇ ಶುಂ! ॥ 32 ॥
ಜೇನೇ ಮಾಟೇ ರಾಜ್ಯ ನೇ ವೈಭವ ಸುಖ ಚಹಿಯೇ, ಪ್ರಾಣ ತಜೀ ರಣಮಾಂ ಉಭಾ ಸುಖನೇ ಛೋಡೀ ತೇ । ॥ 33 ॥
ಪಿತೃ ತೇಮ ಆಚರ್ಯ ನೇ ಪುತ್ರ ಪಿತಾಮಹ ಆ, ಸಸರಾ ಮಾಮಾ ಪೌತ್ರ ನೇ ಸಂಬಂಧೀ ಸಘಳಾ । ॥ 34 ॥
ತ್ರಿಲೋಕ ಕಾಜೇ ತೇ ಹಣೇ, ಹಣುಂ ನ ತೋಯೇ ಹುಂ, ಪೃಥ್ವೀ ಮಾಟೇ ತೋ ಪಛೀ ಹಣುಂ ತೇಮನೇ ಶುಂ? ॥ 35 ॥
ಕೌರವನೇ ಮಾರ್ಯಾ ಥಕೀ ಮಂಗಲ ಶುಂ ಮಳಶೇ? ಆತತಾಯೀನೇ ಮಾರತಾಂ ಅಮನೇ ಪಾಪ ಥಶೇ । ॥ 36 ॥
ಬಂಧುಜನೋನೇ ಮಾರವಾ ಛಾಜೇ ನಾ ಅಮನೇ, ಸ್ವಜನೋನೇ ಮಾರ್ಯೇ ಮಳೇ ಮಂಗಲ ಶುಂ ಅಮನೇ! ॥ 37 ॥
ಲೋಭ ಥಕೀ ನಾಸೀ ಗಈ ಬುದ್ಧಿ ಕೌರವನೀ, ಮಿತ್ರ ದ್ರೋಹ ಕುಲನಾಶನುಂ ದೇಖೇ ಪಾಪ ನಹೀಂ । ॥ 38 ॥
ಪರಂತು ಕುಲನಾ ನಾಶನೋ ದೋಶ ದೂರ ಕರವಾ, ಅಮೇ ಚಹೀಏ ಕೇಮ ನಾ ಜಾಣ ಛತಾಂ ತರವಾ । ॥ 39 ॥
ಕುಲನಾ ನಾಶೇ ಥಾಯಛೇ ಕುಲಧರ್ಮೋನೋ ನಾಶ, ಧರ್ಮ ಜತಾಂ ಕುಲ ಕ್ಯಾಂ ರಹ್ಯುಂ, ಅಧರ್ಮ ವ್ಯಾಪೇ ಖಾಶ । । 40 ।
ಕುಲನೀ ಸ್ತ್ರೀಮಾಂ ಆವತೋ ಅಧರ್ಮಥೀ ತೋ ದೋಶ, ಸಂಕರ ಸಂತಾನೋ ತೇಥೀ ಥಯೇ ದೋಶ । ॥ 41 ॥
(ಕುಲನೀ ಸ್ತ್ರೀಮಾಂ ಆವತೋ ಅಧರ್ಮಥೀ ತೋ ದೋಶ, ಸಂಕರ ಸಂತಾನೋ ತೇಥೀ ಥಯೇ ಕೋಶ । ॥ 41 ॥)
ಸಂಕರ ಸಂತಾನೋ ಥಕೀ ಕುಲ ತೋ ನರಕೇ ಜಾಯ, ಶ್ರಾದ್ಧ ಥಾಯ ನಾ ಪಿತೃನುಂ ಪತನ ತೇಮನುಂ ಥಾಯ । ॥ 42 ॥
ಕುಲಿನ ಸಂಕರ ಲೋಕನಾ ದೋಷೋಥೀ ನಾಸೇ, ಜಾತಿಕುಲತಣಾ ಧರ್ಮ ನೇ ದುಃಖ ಸದಾ ವಾಸೇ । ॥ 43 ॥
ಧರ್ಮಭ್ರಷ್ಟನೋ ನರಕಮಾಂ ಸದಾ ಥಾಯಛೇ ವಾಸ, ಏಮ ಸಾಂಭಳ್ಯುಂ ಛೇ ಅಮೇ ಉತ್ತಮ ಜನಥೀ ಖಾಸ । ॥ 44 ॥
ಮಳ್ಯಾ ರಾಜ್ಯಾನಾ ಲೋಭಥೀ ಸ್ವಜನೋನೇ ಹಣವಾ, ಪಾಪ ಕರ್ಮ ತೇ ತೋ ಖರೇ ಮಳ್ಯಾ ಅಮೇ ಕರವಾ । ॥ 45 ॥
ತೇಥೀ ತೋ ಛೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೇ ಕರುಂ ಸಾಮನೋ ನಾ, ಶಸ್ತ್ರ ವಿನಾನೋ ಛೋ ಹಣೇ ಮುಜನೇ ಕೌರವ ಆಅ । ॥ 46 ॥
ಏಮ ಕಹೀ ಬೇಸೀ ಗಯೋ ರಥಮಾಂ ಪರ್ಥ ಪ್ರವೀಣ, ಧನುಷ ಬಾಣ ಮೂಕೀ ದಈ ಥಈ ಶೋಕಮಾಂ ಲೀನ । ॥ 47 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 2 : ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗ
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಆಅಂಸು ಆಂಖೋಮಾಂ ನೇ ವಳೀ ಹೃದಯಮಾಂ ಲಈ ಶೋಕ, ಬೇಸಿ ಗಯೋ ಅರ್ಜುನ ತ್ಯಾಂ ಕಹೀ ಯುದ್ಧನೇ ಫೋಕ ।
(ಆಅಂಸು ಆಂಖಮಾಂ ನೇ ವಳೀ ಹೃದಯಮಾಂ ಲಈ ಶೋಕ, ಉಭೋ ರಹ್ಯೋ ಅರ್ಜುನ ತ್ಯಾಂ ಕಹೀ ಯುದ್ಧನೇ ಫೋಕ । )
ಕೃಷ್ಣೇ ಏ ಅರ್ಜುನನೇ ದೀಧೀ ಶೀಖ ಅಪಾರ, ಶೀಖಾಮಣ ತೇ ಛೇ ಖರೇ ಗೀತಾಜೀನೋ ಸಾರ । ॥ 1 ॥
ಅರೇ ಯುದ್ಧಮಾಂ ಆ ತನೇ ಥಯೋ ಕೇಮ ಛೇ ಶೋಕ, ಮಾನ ಕೀರ್ತೀ ನಾ ಆಪತಾಂ ನೀಂದಶೇ ತನೇ ಲೋಕ । ॥ 2 ॥
ಕಾಯರತಾನೇ ಛೋಡ ನೇ ಊಭೋ ಥಾ ಲಡವಾ, ತನೇ ಛಾಜತುಂ ಆ ನಥೀ ಊಭೋ ಥಾ ಲಡವಾ । ॥ 3 ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕೇಮ ಕರೀನೇ ಕೃಷ್ಣ ಆ ಯುದ್ಧ ಮಹೀಂ ಲಡವುಂ, ಕಹೋ ಭೀಷ್ಮ ನೇ ದ್ರೋಣನೀ ಸಾಥೇ ಶೇಂ ಲಡವುಂ? ॥ 4 ॥
ಪೂಜನೀಯ ಛೇ ಏ ಬಧಾ, ವೇರ ಕೇಮ ಕರವುಂ, ಏಥೀ ತೋ ಉತ್ತಮ ಖರೇ ಭಿಕ್ಕ್ಷು ಬನೀ ಮರವುಂ । ॥ 5 ॥
ಲೋಹೀಭೀನಾ ಹಾಥಥೀ ರಾಜ್ಯ ಭೋಗವುಂ ಆ, ಏ ಇಚ್ಛಾ ಮಾರೀ ನಥೀ, ಸತ್ಯ ಕಹುಂ ಛುಂ ಹಾ! ॥ 6 ॥
ಕೋನೋ ವಿಜಯ ಥಶೇ ಅಮೇ ಜಾಣೀಏ ನಾ ತೇ, ಜೇನಾ ವಿನಾ ಮರಣ ಭಲುಂ ಲಡವಾ ಊಭಾ ತೇ । ॥ 7 ॥
ಮಾರುಂ ಮನ ಮೂಂಝಾಯಲುಂ ಕರೀ ಶಕೇ ನಾ ವಿವೇಕ, ಶಿಕ್ಶಾ ದೋ ಸಾಚೀ ಮನೇ, ತೂಟೇ ನ ಮಾರೀ ಟೇಕ । ॥ 8 ॥
(ಮಾರುಂ ಮನ ಮೂಂಝಾಯಲುಂ ಕರೀ ಶಕೇ ನಾ ವಿವೇಕ, ಶಿಕ್ಶಾ ದೋ ಸಾಚೀ ಮನೇ, ತೂಟೇ ನ ಮಾರೋ ಟೇಕ । ॥ 8 ॥)
ಶರಣೇ ಆವ್ಯೋ ಆಜ ಹುಂ, ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಾ ದೋ; ಲಡವಾನೀ ಇಚ್ಛಾ ನಥೀ, ಭಲೇ ಗಮೇ ತೇ ಹೋ । ॥ 9 ॥
ಸ್ವರ್ಗತಣುಂ ಯೇ ರಾಜ್ಯ ಜೋ ಪೃಥ್ವೀ ಸಾಥ ಮಳೇ, ದಿಲ ಹಣನಾರೋ ಶೋಕ ನಾ ಮಾರೋ ತೋಯ ಟಳೇ । ॥ 10 ॥
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಏಮ ಕಹೀ ಕೃಷ್ಣನೇ ಮಹಾವೀರ ಅರ್ಜುನ, ನಹೀಂ ಲಡುಂ ಏವುಂ ಕಹೀ ಊಭೋ ಧಾರೀ ಮೌನ । ॥ ॥
ಕೃಷ್ಣೇ ಅರ್ಜುನನೇ ಕಹ್ಯುಂ ಕರತಾಂ ಸ್ಮಿತ ಜರೀ, ಸಾಚೇ ಮಿಥ್ಯಾ ವಾತನೋ ಶೋಕ ರಹ್ಯೋ ತುಂ ಕರೀ । ॥ 10 ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಪಂಡಿತನಾ ಜೇವುಂ ವದೇ ನೇ ವಳೀ ಶೋಕ ಕರೇ, ಪಂಡಿತ ಜೀವನ ಮರಣನೋ ಶೋಕ ಕದೀ ನ ಕರೇ । ॥ ॥
(ಪಂಡಿತನಾ ಜೇವುಂ ವದೇ ಪರಂತು ಶೋಕ ಕರೇ, ಪಂಡಿತ ಜೀವನ ಮರಣನೋ ಶೋಕ ಕದೀ ನ ಕರೇ । ॥ ॥)
ಹುಂ ನೇ ತುಂ ಆ ರಾಜವೀ ಹತಾ ಪಹೇಲಾಂ ನಾ, ಭವಿಷ್ಯಮಾಂ ಪಣ ನಾ ಹಶೇ ಏಮ ಮಾನತೋ ನಾ । ॥ ॥
ಬಾಲ ಜುವಾನ ಬನೇ ಬಧಾಂ ಥಾಯ ವೃದ್ಧ ಪಣ ತೇಮ, ಮರವುಂ ಸೌನೇ ಛೇ ಖರೇ, ದುಃಖೀ ಥವುಂ ತೋ ಕೇಮ! ॥ ॥
ಟಾಢ ತಾಪ ಸುಖ-ದುಃಖನೇ ದೇನಾರಾ ವಿಷಯೋ, ಚಲಾಯಮಾನ ಅನಿತ್ಯ ಛೇ, ತೇ ಸಹು ಭಾರತ ಓ! ॥ ॥
ವಿಷಯ ತೇಮ ಸುಖದುಃಖಥೀ ವ್ಯಥಾ ನ ಜೇನೇ ಥಾಯ, ಧೀರ ಪುರುಷ ತೇ ಛೇವಟೇ ಅಮೃತಪದಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ 15 ॥
ಅಸತ್ಯ ಅಮರ ಕದೀ ನಥೀ, ನಥೀ ಸತ್ಯನೋ ನಾಶ, ತತ್ವವಾನ ಏವೀ ಧರೇ ಶೀಕ್ಷಾ ತೇನೀ ಖಾಸ । ॥ ॥
ಜೇ ವ್ಯಾಪಕ ಸರ್ವತ್ರ ಛೇ ತೇ ಅವಿನಾಶೀ ಜಾಣ, ಅವಿನಾಶೀನೋ ನಾಶ ನಾ ಥಾಯ ಕದೀ ತೇ ಮಾನ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾನೋ ನಾ ನಾಶ ಛೇ, ಥಾಯ ದೇಹನೋ ನಾಶ, ಏಮ ಸಮಜ ತೋ ನಾ ರಹೇ ಶೋಕತಣೋ ಅವಕಾಶ । ॥ ॥
ಹಣೇಲ ಕೇ ಹಣನಾರ ಜೇ ಆತ್ಮಾನೇ ಮಾನೇ, ಆತ್ಮಾ ನಾ ಮಾರೇ ಮರೇ, ತೇ ಜನ ನಾ ಜಾಣೇ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾ ನಾ ಜನ್ಮೇ ಮರೇ, ಹಣೇ ನಹೀಂ ನ ಹಣಾಯ, ನಿತ್ಯ ಸನಾತನ ಛೇ ಕಹ್ಯೋ, ಅನಾದಿ ತೇಮ ಸದಾಯ । ॥ ॥
ಅವಿನಾಶೀ ಅಜ ನಿತ್ಯ ಜೇ ಆತ್ಮಾನೇ ಜಾಣೇ, ತೇ ಕೋನೇ ಮಾರೀ ಶಕೇ ಮರಾಯಲಾಂ ಮಾನೇ? ॥ 21 ॥
ಜೂನಾ ವಸ್ತ್ರ ತಜೀ ಧರೇ ನವೀನ ವಶ್ತ್ರೋ ಲೋಕ, ಆತ್ಮಾ ಧರೇ ದೇಹ ತೇಮ ನವೋ ನಾ ಕರ ಶೋಕ । ॥ ॥
(ಜೂನಾ ವಸ್ತ್ರ ತಜೀ ಧರೇ ನವೀನ ವಶ್ತ್ರೋ ಲೋಕ, ತೇಮ ದೇಹ ಧಾರೇ ನನೋ ಆತ್ಮಾ, ನಾ ಕರ ಶೋಕ । ॥ ॥)
ಶಸ್ತ್ರೋಥೀ ಛೇದಾಯ ನಾ, ಅಗ್ನಿಥೀ ನ ಬಳೇ, ಸೂಕಾಯೇ ನಾ ವಾಯುಥೀ, ಜಲಥೀ ನಾ ಪಲಳೇ । ॥ ॥
ನಾ ಛೇದಾಯೇ ನಾ ಬಳೇ ನಾ ಭೀಂಜಾಯ ನ ಸುಕಾಯ, ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ನಿತ್ಯ ಛೇ, ಆತ್ಮಾ ರಹೇ ಸದಾಯ । ॥ 24 ॥
ಅವಿಕಾರೀ ಅವ್ಯಕ್ತ ನೇ ಅಚಿಂತ್ಯ ಛೇ ತೇ ತೋ, ಏವುಂ ಜಾಣೀ ನಾ ಘಟೇ ಶೋಕ ಕದೀ ಕರವೋ । ॥ 25 ॥
ಜನ್ಮ ಮರಣ ಆತ್ಮಾತಣಾಂ ಅಥವಾ ತೋ ತುಂ ಮಾನ, ತೋ ಪಣ ಕರವೋ ಶೋಕನಾ ಘಟೇ ತನೇ ತೇ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಜನ್ಮೇ ತೇ ಮರತುಂ ಸದಾ, ಮರೇಲ ಜನ್ಮೇ ತೇಮ, ತೇವೋ ಜಗತನೋ ನಿಯಮ ಛೇ, ಶೋಕ ಥಾಯ ತೋ ಕೇಮ? // ॥
ವ್ಯಕ್ತ ಮಧ್ಯಮಾಂ ಥಾಯ ಛೇ, ಆದಿ ಅಂತ ಅವ್ಯಕ್ತ, ಜೀವ ಬಧಾ; ಶಾನೇ ಪಛೀ ಥಾಯ ಶೋಕಮಾಂ ರಕ್ತ? ॥ ॥
ಅಚರಜ ಪಾಮೀನೇ ಜುಏ ಕೋಈ ಆತ್ಮಾನೇ, ಅಚರಜಥೀ ಬೋಲೇ ಸುಣೇ ಕೋಈ ಆತ್ಮಾನೇ; ॥ ॥
ಶ್ರೋತಾ ವಕ್ತಾ ಸರ್ವ ತೇ ಹಜಾರಮಾಂಥೀ ಕೋ॑ಕ, ಜಾಣೀ ಶಕತಾ ಆತ್ಮನೇ ಕರೋಡಮಾಂಥೀ ಕೋ॑ಕ । ॥ 29 ॥
ಶರೀರಮಾಂ ಆತ್ಮಾ ರಹ್ಯೋ ತೇ ನ ಕದೀ ಮರಾಯ, ತೇಥೀ ಕೋಈ ಜೀವನೋ ಶೋಕ ಕರೀ ನ ಶಕಾಯ । ॥ 30 ॥
ತಾರೋ ಧರ್ಮ ವಿಚಾರ ತೋ, ಶೋಕ ದೂರ ಆ ಥಾಯ, ಧರ್ಮಯುದ್ಧನೇ ಕಾಜ ಛೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋನೀ ಕಾಯ । ॥ ॥
ಸ್ವರ್ಗ ದ್ವಾರ ಛೇ ಯುದ್ಧ ಆ ಅನಾಯಾಸ ಆವ್ಯುಂ; ಸುಖೀ ಹೋಯ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ತೇ ಯುದ್ಧ ಲಭೇ ಆವುಂ । ॥ ॥
ಕರೀಶ ನಾ ತುಂ ಯುದ್ಧ ತೋ ಧರ್ಮ ಖರೇ ಚುಕಶೇ, ಕಲಂಕ ಕಾಯರತಾತಣು ಲೋಕೋಯೇ ಮುಕಶೇ । ॥ ॥
ಅಪಯಶ ಕರತಾಂ ಮೋತ ಛೇ ಖರೇ ಕಹ್ಯುಂ ಸಾರುಂ, ಅಪಯಶಮಾಂ ಜೀವ್ಯೇ ನಹೀಂ ಭಲುಂ ಥಾಯ ತಾರುಂ । ॥ ॥
ಭಯಥೀ ತುಂ ನಾಸೀ ಗಯೋ, ಏಮ ಕಹೇಶೇ ವೀರ, ಕೈಂ ಕೈಂ ಲೋಕ ಚಲಾವಶೇ ವಚನೋನಾ ಪಣ ತೀರ । ॥ 36 ॥
ಮಾನ ತೇನೇ ಜೇ ಆಪತಾ ತುಚ್ಛಜ ಗಣಶೇ ತೇ, ನಿಂದಾ ಕರಶೇ ಶಕ್ತಿನೀ, ದುಃಖ ಖರೇಖರ ಏ । ॥ ॥
ಮರಶೇ ತೋ ತುಂ ಪಾಮಶೇ ಸ್ವರ್ಗತಣೋ ಆನಂದ, ರಾಜ್ಯ ಪಾಮಶೇ ಜೀತತಾಂ, ಲಡ ತೋ ತುಂ ಸಾನಂದ । ॥ ॥
ಲಾಭಹಾನಿ ಸುಖದುಃಖ ಹೋ, ಜೀತ ಮಳೇ ಕೇ ಹಾರ, ಸರಖಾಂ ತೇನೇ ಮಾನ ನೇ ಲಡವಾ ಥಾ ತೈಯಾರ । ॥ ॥
ಕರ್ತವ್ಯ ಗಣೀ ಯುದ್ಧ ಆ ಖರೇ ಲಡೀ ಲೇ ತುಂ, ಪಾಪ ತನೇ ನಾ ಲಾಗಶೇ, ಸತ್ಯ ಕಹುಂ ಛುಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಕಹ್ಯುಂ ಆ ತೋ, ಹವೇ ದಉಂ ಯೋಗ ಉಪದೇಶ, ತೀ ಜಾಣೀ ತೋಡಶೇ ಕರ್ಮಬಂಧ ನೇ ಕ್ಲೇಶ । ॥ ॥
ಜನ್ಮಾಂತರಮಾಂ ನಾಶ ನಾ ಯೋಗಬುದ್ಧಿನೋ ಥಾಯ, ಸ್ವಲ್ಪ ಧರ್ಮ-ಆಚಾರಥೀ ಭಯನೇ ಪಾರ ಕರಾಯ । ॥ 40 ॥
ಯೋಗವೃತ್ತಿ ತೋ ಹೋಯ ಛೇ ಏಕ ಲಕ್ಷ ವಾಳೀ, ಯೋಗಹೀನ ಬುದ್ದಿ ಗಣಾಂ ಹೋಯ ಧ್ಯೇಯವಾಳೀ । ॥ ॥
ವೇದವಾದಮಾಂ ರತ ಥಯಾ ಕಾಮೀ ಚಂಚಳ ಲೋಕ, ಜನ್ಮ ಮರಣ ಫಲ ಆಪತಾಂ ಕರ್ಮ ಕರೇಛೇ ಕೋ॑ಕ । । ॥
ಸ್ವರ್ಗ ಚಾಹತಾ ತೇ ಸದಾ ಮಧುರ ವದೇ ಛೇ ವಾಣ, ಭೋಗ ವಾಸನಾಥೀ ಗಣೇ ಉತ್ತಮ ಕೈಂ ನಾ ಆನ । ॥ ॥
ಭೋಗಮಹೀಂ ಡೂಬೀ ಗಯುಂ ಚಂಚಲ ಮನ ಜೇನುಂ, ಸಮಾಧಿಮಾಂ ಜೋಡಾಯ ನಾ ಮನ ಕದಿಯೇ ತೇನುಂ । ॥ ॥
ತ್ರಿಗುಣಾತ್ಮಕ ಛೇ ವೇದ ತೋ, ಗುಣಾತೀತ ತುಂ ಥಾ, ದ್ವಂದರಹಿತನೇ ಶುದ್ಧ ನೇ ಜ್ಞಾನೀ ಯೋಗೀ ಥಾ । ॥ 45 ॥
ಕುವಾತಣೋ ಜೇ ಹೇತು ತೇ ಸರೋವರಮಾಂಹಿ ಸರೇ, ತೇಮ ವೇದನೋ ಮರ್ಮ ಸೌ ಜ್ಞಾನಮಾಂಹಿ ಮಳೇ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಕರೀ ಲೇ, ಕರ ನಹೀಂ ಫಳನೀ ಚಿಂತಾ ತುಂ, ಕರ್ಮ ಛೋಡಜೇ ನಾ ಕದೀ, ಶಿಕ್ಷಾ ಆಪುಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಸಂಗ ತಜೀ ಮನ ಯೋಗಮಾಂ ಜೋಡೀ ಕರ್ಮ ಕರಾಯ, ಫಲಮಾಂ ಸಮತಾ ರಾಖ ತೋ, ಸಮತಾಯೋಗ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ವಿನಾನುಂ ಕರ್ಮ ನಾ ಉತ್ತಮ ಛೇ ತೇಥೀ, ಜ್ಞಾನೀ ಬನ, ಫಲ ಚಾಹತಾ ಕೃಪಣ ಕಹ್ಯಾ ತೇಥೀ । ॥ ॥
ಪಾಪಪುಣ್ಯಥೀ ಪರ ರಹೇ ಜ್ಞಾನೀ ಯೋಗೀ ತೋ, ಯೋಗೀ ಥಾ ತುಂ, ಕರ್ಮಮಾಂ ಕೌಶಲ ಯೋಗ ಕಹ್ಯೋ । ॥ 50 ॥
ಜ್ಞಾನೀ ಕರ್ಮೋನಾ ಫಲೇ ಮಮತಾ ನಾ ರಾಖೇ, ಜನ್ಮಬಂಧನಥೀ ಛೂಟತಾಂ ಅಮೃತರಸ ಚಾಖೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನಥಕೀ ತುಂ ಮೋಹನೇ ತರೀ ಜಶೇ ಜ್ಯಾರೇ, ಬಾಹ್ಯಜ್ಞಾನ ನೇ ಭೋಗನೀ ವಿರತಿ ಥಶೇ ತ್ಯಾರೇ । ॥ ॥
ಬಹು ಸುಣವಾಥೀ ಚೇ ಥಈ ಚಂಚಲ ಬುದ್ಧಿ ತೇ, ಅಚಲ ಸಮಾಧಿ ಮಹೀಂ ಜಶೇ, ತ್ಯಾರೇ ಯೋಗ ಥಶೇ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಸ್ಥಿರ ಬುದ್ಧಿ ಛೇ ಜೇಮನೀ, ಸಮಾಧಿ ಪಾಮ್ಯಾ ಜೇ, ಕೇಮ ರಹೇ ತೇ ನೇ ವದೇ, ಶೇ ಓಳಖಾಯ ತೇ? ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಛೋಡೇ ಸಘಳೀ ಕಾಮನಾ ಮನಮಾಂ ಉಠತೀ ಜೇ, ಆತ್ಮನಂದೇ ಮಗ್ನ ಛೇ ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞ ಕಹ್ಯಾ ತೇ । ॥ 55 ॥
ದುಃಖ ಪಡೇ ತೋ ಶೋಕ ನಾ, ಸುಖನೀ ನಾ ತೃಷ್ಣಾ, ರಾಗ ಕ್ರೋಧ ಭಯ ಛೇ ಗಯಾ, ತೇ ಮುನಿ ಸ್ಥಿತ ಮನನಾ । ॥ ॥
ಸಾರುಂ ಮಾಠುಂ ಪಾಮತಾಂ ಚಂಚಲ ಜೇ ನಾ ಥಾಯ, ನ ಶೋಕ ಕರೇ ಕೇ ನಾ ಹಸೇ, ಜ್ಞಾನೀ ತೇ ಜ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಜೇಮ ಕಾಚಬೋ ಅಂಗನೇ ಸಂಕೋಚೀ ಲೇ ಛೇ, ಇಂದ್ರಿಯೋನೇ ವಿಷಯಥೀ ಜ್ಞಾನೀ ಸಂಕೇಲೇ । ॥ ॥
ವಿಷಯೋ ಜೇ ನಾ ಭೋಗವೇ ತೇನಾ ವಿಷಯ ಛುಟೇ, ರಹ್ಯೋ ಸಹ್ಯೋ ಪಣ ಸ್ವಾದ ತೋ ಪ್ರಭು ಪಾಮ್ಯೇ ಜ ಛುಟೇ । ॥ ॥
ಯತ್ನ ಕರೇ ಜ್ಞಾನೀ ಛತಾಂ ಇಂದ್ರಿಯೋ ಬಲವಾನ, ಮನನೇ ಖೇಂಚೀ ಜಾಯ ಛೇ ವಿಷಯೋಮಾಂ ತೇ ಜಾಣ । ॥ 60 ॥
ತೇನಾ ಪರ ಸಂಯಮ ಕರೀ ಮತ್ಪರ ಜೇ ಜನ ಥಾಯ, ಇಂದ್ರಿಯೋ ವಶಮಾಂ ಕರೇ ಜ್ಞಾನೀ ತೇ ಜೇ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಧ್ಯಾನ ಧರ್ಯಾಥೀ ವಿಷಯನುಂ ಸಂಗ ಛೇವಟೇ ಥಾಯ, ಕಾಮ ಸಂಗಥೀ ಕ್ರೋಧ ಕಾಮಥೀ ತೇ ಪಛೀಥೀ ಥಾಯ । ॥ ॥
(ಧ್ಯಾನ ಧರ್ಯಾಥೀ ವಿಷಯನುಂ ಸಂಗ ಛೇವಟೇ ಥಾಯ, ಕಾಮ ಸಂಗಥೀ ಕ್ರೋಧ ಕಾಮಥೀ ಪಛೀಥೀ ಥಾಯ । ॥ ॥)
ಕ್ರೋಧ ಥಕೀ ಸಂಮೋಹ ನೇ ವಿವೇಕನೋ ಪಣ ನಾಶ, ಅಂತೇ ಬುದ್ಧಿನಾಶ ನೇ ತೇಥೀ ಥಾಯ ವಿನಾಶ । ॥ ॥
ರಾಗದ್ವೇಶನೇ ಛೋಡತಾಂ ವಿಷಯೋ ಸೇವೇ ಜೇ, ಸಂಯಮನೇ ಸಾಧೀ ಸದಾ ಪ್ರಸಾದ ಪಾಮೇ ತೇ । ॥ ॥
ತೇ ಪ್ರಸನ್ನತಾಥೀ ಥತೋ ಸರ್ವ ದುಃಖನೋ ನಾಶ, ಪ್ರಸನ್ನತಾಥೀ ಥಾಯ ಛೇ ಮನಮಾಂ ಸ್ಥಿರತಾ-ವಾಸ । ॥ ॥
ಚಂಚಲನೇ ಬುದ್ಧಿ ನಥೀ, ನಥೀ ಭಾವನಾ ತೇಮ, ಭಾವನಾ ವಿನಾ ಶಾಂತಿ ನಾ, ಅಶಾಂತನೇ ಸುಖ ಕೇಮ? ॥ ॥
ಇಂದ್ರಿಯೋನೀ ಸಾಥಮಾಂ ಮಾ ಪಣ ಜೋ ಜಾಯೇ, ನಾವ ವಾಯುಥೀ ತೇಮ ತೋ ಬುದ್ಧಿ ಹರಣ ಥಾಯೇ । ॥ ॥
ತೇಥೀ ಜೇಣೇ ಇಂದ್ರಿಯೋ ವಿಷಯೋಥೀ ವಾಳೀ, ತೇನೀ ಬುದ್ಧಿ ಥಾಯ ಛೇ ಸ್ಥಿರತಾ-ಸುಖವಾಳೀ । ॥ ॥
ವಿಶಯೋಮಾಂ ಊಂಘೇ ಬಧಾಂ, ಯೋಗೀ ವಿಷಯ-ಉದಾಸ, ಪ್ರಭು ಪ್ರಕಾಶಥೀ ದೂರ ಸೌ, ಯೋಗೀ ಪ್ರಭುನೀ ಪಾಸ । ॥ ॥
ಸಮುದ್ರ ಪಾಣೀಥೀ ಬನೇ ಜೇಮ ಕದೀ ನ ಅಶಾಂತ, ತೇಮ ಕಾಮನಾಥೀ ರಹೇ ನಿರ್ವಿಕಾರ ನೇ ಶಾಂತ । ॥ ॥
ತೇ ಜ ಶಾಂತಿನೇ ಮೇಳವೇ ತೃಷ್ಣಾ ನಾ ಜೇನೇ, ಅಹಂಕಾರ ಮಮತಾ ತಜೇ, ಶಾಂತಿ ಮಳೇ ತೇನೇ । ॥ 71 ॥
ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಸ್ಥಿತಿ ಆ ಮೇಳವೀ ಮೋಹಿತ ನಾ ಕದೀ ಥಾಯ, ಮರಣ ಸಮೇ ತೇಮಾಂ ರಹ್ಯೇ ಮುಕ್ತಿ ಮಾರಗ ಜಾಯ । ॥ 72 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 3 : ಕರ್ಮಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕರ್ಮಥಕೀ ಜೋ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೋ ಪ್ರಭೋ, ಖರೇಖರ ಜ್ಞಾನ, ಯುದ್ಧಕರ್ಮಮಾಂ ಕೇಮ ತೋ ಖೇಂಚೋ ಮಾರುಂ ಧ್ಯಾನ? ॥ ॥
ಮೋಹ ಪಮಾಡೋ ಕಾಂ ಮನೇ, ಏಕ ಕಹೋ ನೇ ವಾತ, ಏಕಜ ವಾತ ಕರೋ ಮನೇ, ಧನ್ಯ ಕರುಂ ಕೇ ಜಾತ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಜ್ಞಾನೀ ನೇ ಯೋಗೀತಣಾ ಆ ಸಂಸಾರೇ ಬೇ, ಜುದಾ ಜುದಾ ಮಾಅರ್ಗೋ ಕಹ್ಯಾ ಶ್ರೇಯತಣಾ ಛೇ ಮೇಂ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಕರೇ ಜ ಮನುಷ್ಯ ನಾ ತೋ ನಾ ಉತ್ತಮ ಥಾಯ, ಛೋಡೀ ದೇ ಜೋ ಕರ್ಮನೇ ತೋಯೇ ನಾ ಶುಖ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಕರ್ಯಾ ವಿಣ ನಾ ರಹೇ ಕೋಈ ಯೇ ಕ್ಷಣವಾರ, ಸ್ವಭಾವಥೀ ಮಾನವ ಕರೇ ಕರ್ಮ ಹಜಾರೋ ವಾರ । ॥ 5 ॥
ಕಾಬು ಕರೀ ಇಂದ್ರಿಯನೋ ಮನಥೀ ಸ್ಮರಣ ಕರೇ, ವಿಷಯೋನುಂ ಜೋ ಮಾನವೀ, ತೋ ತೇ ದಂಭ ಕರೇ । ॥ ॥
ಮನಥೀ ಸಂಯಮ ಸಾಧತಾಂ ಅನಾಸಕ್ತ ಪಣ ಜೇ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ಇಂದ್ರಿಯಥೀ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗಣಾಯೇ ತೇ । ॥ ॥
ನಿಯತ ಕರ್ಮ ಕರ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಛೇ ಅಕರ್ಮಥೀ ತೋ ಕರ್ಮ, ಅನಾಸಕ್ತ ಬನತಾಂ ಸದಾ ತೇಥೀ ತುಂ ಕರ ಕರ್ಮ । ॥ ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾಏ ಆ ಸೃಷ್ಟಿನಾ ಆರಂಭೇ ಜ ಕಹ್ಯುಂ, ಕಾಮಧೇನು ಆಅ ಯಗ್ನಥೀ ಸರ್ಜೋ ಸೃಷ್ಟಿ ಕಹ್ಯುಂ । ॥ ॥
ದೇವೋನೀ ಸೇವಾ ಕರೋ, ತೇ ಸೇವೋ ತಮನೇ, ಏಕಮೇಕನೀ ಸೇವಾಥೀ ಮಳೋ ಶ್ರೇಯ ತಮನೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಸನ್ನ ದೇವೋ ಯಜ್ಞಥೀ ಈಷ್ಟಭೋಗ ದೇ ಛೇ, ಆಪ್ಯಾವಿಣ ಜೇ ಖಾಯ ತೇ ಚೋರ ಕಹೇ ತೇನೇ । ॥ ॥
ಯಜ್ಞಶಿಷ್ಟ ಖಾನಾರನಾ ಪಾಪ ಬಧಾ ಯೇ ಜಾಯ, ಏಕಲಪೇಟಾ ಜೇ ಬನೇ ತೇ ತೋ ಪಾಪ ಜ ಖಾಯ । ॥ ॥
ಪ್ರಾಣೀ ಥಾಯೇ ಅನ್ನಥೀ, ಅನ್ನ ವೃಷ್ಟಿಥೀ ಥಾಯ, ವೃಷ್ಟಿ ಥಾಯೇ ಯಜ್ಞಥೀ, ಯಜ್ಞ ಕರ್ಮಥೀ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಥಾಯ ಪ್ರಕೃತಿಥಕೀ, ಪ್ರಕೃತಿ ಪ್ರಭುಥೀ ಥಾಯ, ತೇಥೀ ಯಜ್ಞೇ ಬ್ರಹ್ಮನೀ ಸದಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಥಾಯ । ॥ 15 ॥
ಚಾಲೇ ಛೇ ಆ ಚಕ್ರ ತೇ ಮುಜಬ ನ ಚಾಲೇ ಜೇ, ಮಿಥ್ಯಾ ಜೀವೇ ಮೂರ್ಖ ನೇ ಪಾಪೀ ಲಂಪಟ ತೇ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಸಂತೋಷ ನೇ ಆತ್ಮರತ ಛೇ ಜೇ, ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಜೇ ಮಗ್ನ ಛೇ ಕರ್ಮ ನಥೀ ತೇನೇ । ॥ ॥
(ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಸಂತೋಷ ನೇ ರತಿಸುಖ ಛೇ ಜೇನೇ, ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಜೇ ಮಗ್ನ ಛೇ ಕರ್ಮ ನಥೀ ತೇನೇ । ॥ ॥)
ಕರ್ಮ ಕರೀನೇ ತೇಮನೇ ಮೇಳವವುಂ ನಾ ಕೈಂ, ನ ಕರ್ಯೇ ಕೈಂ ನ ಗುಮಾವವುಂ, ಮುಕ್ತ ರಹ್ಯಾ ತೇ ಥೈ । ॥ ॥
ಆಸಕ್ತಿ ಛೋಡೀ ದಈ ಯೋಗ್ಯ ಕರೇ ಜೇ ಕರ್ಮ, ತೇ ಮಂಗಲನೇ ಮೇಳವೇ, ಕರ ತುಂ ತೇಮ ಜ ಕರ್ಮ । ॥ ॥
ಸಿದ್ಧ ಥಯಾ ಛೇ ಕರ್ಮಥೀ ಜನಕಸಮಾ ಕೈಂ ಲೋಕ, ಲೋಕೋನಾ ಹಿತ ಸಾರೂಯೇ ಕರ್ಮೋ ನ ಛೇ ಫೋಕ । ॥ 20 ॥
ಉತ್ತಮ ಜನ ಜೇ ಜೇ ಕರೇ ತೇ ಬೀಜಾ ಕರತಾ, ಪ್ರಮಾಣ ತೇನುಂ ಮಾನತಾಂ ಲೋಕೋ ಅನುಸರತಾ । ॥ ॥
ಮಾರೇ ಆ ಸಂಸಾರಮಾಂ ಕೈಂ ನಾ ಮೇಳವವುಂ, ತೋ ಪಣ ಜೋ ನೇ ಕರ್ಮಮಾಂ ಸದಾ ರಹ್ಯೋ ರತ ಹುಂ । ॥ ॥
ಜೋ ಹುಂ ಕರ್ಮ ಕರುಂ ನಹೀಂ, ತಜೇ ಬಧಾ ತೋ ಕರ್ಮ, ಲೋಕೋನುಂ ಹಿತ ಥಾಯ ನಾ, ನಾ ಸಚವಾಯೇ ಧರ್ಮ । ॥ ॥
ಕರೂಂ ನಹೀಂ ಹುಂ ಕರ್ಮ ತೋ ನಷ್ಟ ಜಗತ ಆಅ ಥಾಯ, ಸಂಕರ್ತಾ ನೇ ನಾಶನೋ ಮುಜನೇ ದೋಷ ಅಪಾಯ । ॥ ॥
ಅಜ್ಞಾನೀ ಆಸಕ್ತ ಥೈ ಕರ್ಮ ಕರೇ ಛೇ ಜೇಮ, ಜ್ಞಾನೀ ಆಸಕ್ತಿ ಮುಕೀ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ಸೌ ತೇಮ । ॥ 25 ॥
ಅಜ್ಞಾನೀಮಾಂ ತೇ ಕದೀ ಶಂಕಾ ಜಗವೇ ನಾ, ಕರ್ಮ ಕರೀ ಉತ್ತಮಪಣೇ ಪ್ರೇರೇ ಜನನೇ ಹಾ! ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿನಾ ಗುಣಥೀ ಥತಾಂ ಕರ್ಮ ಛತಾಂ ಜಾಣೇ, ಮೂಢ ಅಹಂಕಾರೇ ಗಣೇ ಕರ್ತಾ ಪೋತಾನೇ । ॥ ॥
ಗುಣ ನೇ ಕರ್ಮ-ವಿಭಾಗನೇ ಜೇ ಜಾಣೇ ಛೇ ತೇ, ಗುಣ ವರ್ತೇ ಗುಣಮಾಂ ಗಣೀ ನಾ ಆಸಕ್ತ ಬನೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿಗುಣಥೀ ಮೂಢ ತೇ ಡೂಬೇ ಕರ್ಮಮಹೀಂ, ಏ ಅಜ್ಞಾನೀನೇ ಕರೇ ಜ್ಞಾನೀ ಚಲಿತ ನಹೀಂ । ॥ ॥
ಅರ್ಪಣ ಕರ ಕರ್ಮೋ ಮನೇ, ಮಮತಾನೇ ತಜ ತುಂ, ಸ್ವಧರ್ಮ ಸಮಜೀ ಯುದ್ಧಮಾಂ, ಪಾರ್ಥ, ಲಡೀ ಲೇ ತುಂ । ॥ 30 ॥
ಶ್ರದ್ಧಾ ರಾಖೀನೇ ಮುಕೀ ಈರ್ಷಾ ಕರ್ಮ ಕರೇ, ಕರ್ಮೋನಾಂ ಬಂಧನ ಬಧಾಂ ತೇನಾಂ ತುರ್ತ ಟಳೇ । ॥ ॥
ಮದಥೀ ಮತ್ತ ಬನೀ ಕರೇ ಕರ್ಮ ಆಮ ನಾ ಜೇ, ನಷ್ಟ ಥಯೇಲೋ ಜಾಣಜೇ ವಿಮೂಢ ಮಾನವ ತೇ । ॥ 32 ॥
ಪೋತಾನೀ ಪ್ರಕೃತಿ ಮುಜಬ ಜ್ಞಾನೀ ಕರ್ಮ ಕರೇ, ಪ್ರಕೃತಿ ಮುಜಬ ಕರೇ ಬಧಾಂ, ನಿಗ್ರಹ ಕೇಮ ಕರೇ? ॥ ॥
ಇಂದ್ರಿಯೋನಾ ವಿಷಯೋ ಛೇ ರಾಗದ್ವೇಷವಾಳಾ, ಶಿಕಾರ ತೇನಾ ನಾ ಥವುಂ ತೇ ದುಶ್ಮನ ಸಾರಾ । ॥ ॥
ಸ್ವಧರ್ಮ ಛೇ ಉತ್ತಮ ಕಹ್ಯೋ ಪರಧರ್ಮ ಥಕೀ ಖಾಸ, ಸ್ವಧರ್ಮಮಾಂ ಮೃತ್ಯು ಭಲುಂ, ಪರಧರ್ಮ ಕರೇ ನಾಶ । ॥ ॥
ಯುದ್ಧ ಧರ್ಮ ತಾರೋ ಖರೇ, ತ್ಯಾಗ ಭಿಕ್ಷುನೋ ಧರ್ಮ, ಮೃತ್ಯು ಮಳೇ ತೋಯೇ ಭಲೇ, ಕರ ತುಂ ತಾರುಂ ಕರ್ಮ । ॥ 35 ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕೋನಾಥೀ ಪ್ರೇರಾಈನೇ ಪಾಪ ಕರೇ ಛೇ ಲೋಕ, ಈಚ್ಛಾ ನ ಹೋಯೇ ಛತಾಂ ಜಾಣೇ ಖೇಂಚೇ ಕೋ॑ಕ? ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಈಚ್ಛಾ ತೃಷ್ಣಾ ವಾಸನಾ, ಕ್ರೋಧ ಕಹ್ಯೋ ಛೇ ಜೇ, ತೇ ಜ ಕರಾವೇ ಪಾಪನೇ, ದುಶ್ಮನ ಜನನಾ ತೇ । ॥ ॥
ದರ್ಪಣ ಮೇಲಾಥಿ, ರಾಖಥೀ ಆಗ ಜೇಮ ಢಂಕಾಯ, ಗರ್ಭ ಓರಥೀ, ಕರ್ಮ ಸೌ ಕಾಮ ಥಕೀ ಢಂಕಾಯ । ॥ ॥
(ದರ್ಪಣ ಮೇಲೇ, ರಾಖಥೀ ಆಗ ಜೇಮ ಢಂಕಾಯ, ಗರ್ಭ ಓರಥೀ, ಕರ್ಮ ಸೌ ತ್ಯಮ ತೇಥೀ ಢಂಕಾಯ । ॥ ) ॥
ಸದಾ ಅತೃಪ್ತ ಕಾಮಾಗ್ನಿ ಜ್ಞಾನೀನೋ ರಿಪು ಛೇ, ಢಾಂಕೀ ದೇ ಛೇ ಜ್ಞಾನನೇ ಅಗ್ನಿ ಸಾಚೇ ತೇ । ॥ ॥
(ಅತೃಪ್ತ ಅಗ್ನಿ ಕಾಮನೋ ಜ್ಞಾನೀನೋ ರಿಪು ಛೇ, ಢಾಂಕೀ ದೇ ಛೇ ಜ್ಞಾನನೇ ಅಗ್ನಿ ಸಾಚೇ ತೇ । ॥ ॥)
ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಇಂದ್ರಿಯ ಛೇ ತೇನಾ ನಿತ್ಯ ನಿವಾಸ, ತೇ ದ್ವಾರಾ ಮೋಹಿತ ಕರೇ ಮಾನವನೇ ತೇ ಖಾಸ । ॥ 40 ॥
ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಇಂದ್ರಿಯನೋ ತೇಥೀ ಕಾಬೂ ಕರೀ, ಜ್ಞಾನ ನಾಶ ಕರನಾರ ತೇ ಕಾಮ ನಾಖ ಹರೀ । ॥ ॥
(ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಇಂದ್ರಿಯನೋ ತೇಥೀ ಕಾಬೂ ಕರೀ, ಜ್ಞಾನ ನಾಶ ಕರನಾರ ತೇ ಪಾಪೀ ನಾಖ ಹರೀ । ॥ ॥)
ಇಂದ್ರಿಯೋ ಬಳವಾನ ಛೇ, ಮನ ತೇಥೀ ಬಳವಾನ, ಮನಥೀ ಬುದ್ಧಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಛೇ, ಆತ್ಮಾ ಉತ್ತಮ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾನೇ ಉತ್ತಮ ಗಣೀ, ಆತ್ಮಶಕ್ತಿ ಧಾರೀ, ಕಾಮರೂಪ ಆ ಶತ್ರುನೇ ಶೀಘ್ರ ನಾಖ ಮಾರೀ । ॥ 43 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 4 : ಕರ್ಮಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಪಣಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ವಿವಸ್ವಾನನೇ ಯೋಗ ಆ ಪಹೇಲಾಂ ಕಹ್ಯೋ ಮೇಂ, ಮನುನೇ ಕಹ್ಯೋ ತೇಮಣೇ, ಇಕ್ಷ್ವಾಕುನೇ ಮನುಏ । ॥ ॥
(ವಿವಸ್ವಾನನೇ ಯೋಗ ಆ ಪಹೇಲಾಂ ಕಹ್ಯೋ ಮೇಂ, ಮನುನೇ ಕಥಿಯೋ ತೇಮಣೇ, ಇಕ್ಷ್ವಾಕುನೇ ಮನುಏ । ॥ ॥)
ಪರಂಪರಾಥೀ ಜಾಣತಾ ರಾಜರ್ಷಿ ಆ ಯೋಗ, ಕಾಳ ಜವಾಥೀ ತೇ ಖರೇ ನಷ್ಟ ಥಯೋ ಛೇ ತೇ ಯೋಗ । ॥ ॥
ರಹಸ್ಯವಾಳೋ ಯೋಗ ತೇ ತುಜನೇ ಪಾರ್ಥ, ಕಹ್ಯೋ, ಭಕ್ತ ತೇಮ ಮಾನೀ ಸಖಾ ಉತ್ತಮ ಯೋಗ ಕಹ್ಯೋ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ವಿವಸ್ವಾನ ಪೂರ್ವೇ ಥಯಾ, ತಮೇ ಥಯಾ ಹಮಣಾ, ಯೋಗ ತಮೇ ಕ್ಯಾಂಥೀ ಕಹ್ಯೋ, ಥಾಯ ಮನೇ ಭ್ರಮಣಾ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಮಾರಾ ನೇ ತಾರಾ ಖರೇ ಜನ್ಮ ಅನೇಕ ಥಯಾ, ಮನೇ ಯಾದ ತೇ ಸರ್ವ ಛೇ, ತನೇ ನ ಯಾದ ರಹ್ಯಾ । ॥ 5 ॥
ಛುಂ ಜಗಸ್ವಾಮೀ ಅಜ ಛತಾಂ ಜನ್ಮ ಲಉಂ ಛುಂ ಹುಂ, ಪ್ರಕ್ರುತಿನಾ ಆಧಾರಥೀ ಪ್ರಕಟ ಥಉಂ ಛುಂ ಹುಂ ॥ ॥
ಜ್ಯಾರೇ ಜ್ಯಾರೇ ಧರ್ಮನೋ ಥಈ ಜಾಯ ಛೇ ನಾಶ, ಅಧರ್ಮ ವ್ಯಾಪೇ ತೇ ಸಮೇ ಜನ್ಮ ಲಉಂ ಛುಂ ಖಾಸ । ॥ ॥
ರಕ್ಷುಂ ಸಜ್ಜನನೇ ಅನೇ ಕರುಂ ದುಷ್ಟನೋ ನಾಶ, ಸ್ಥಾಪುಂ ಸಾಚಾ ಧರ್ಮನೇ ಪೂರುಂ ಭಕ್ತನೀ ಆಶ । ॥ ॥
ದಿವ್ಯ ಜನ್ಮ ನೇ ಕರ್ಮನೇ ಮಾರಾ ಜಾಣೇ ಜೇ, ಮರಣ ಪಛೀ ಜನ್ಮೇ ನಹೀಂ, ಮನೇ ಮೇಳವೇ ತೇ । ॥ ॥
ಭಯ ನೇ ಕ್ರೋಧ ತಜೀ ದಈ, ಕರೀನೇ ಮನೇ ಪ್ರೇಮ, ತಪ ನೇ ಜ್ಞಾನಥಕೀ ಘಣಾ ಪಾಮ್ಯಾ ಮುಜನೇ ತೇಮ । ॥ 10 ॥
ಜೇವಾ ಭಾವ ಥಕೀ ಮನೇ ಭಕ್ತ ಭಜೇ ಮಾರಾ, ತೇವಾ ಭಾವೇ ಹುಂ ಭಜುಂ ತೇ ಸೌನೇ ಪ್ಯಾರಾ! ॥ ॥
ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರೇ ಮಾನವೀ ಮುಜ ಮಾರ್ಗೇ ಚಾಲೇ, ಮಂಗಲ ತೇನು ಥಾಯ ಜೇ ಮುಜ ಮಾರ್ಗೇ ಚಾಲೇ । ॥ 11 ॥
ಬೀಜಾ ದೇವೋನೇ ಭಜೇ ಪ್ರೇಮ ಕರೀನೇ ಜೇ, ಸಾಚೇ ಸಿದ್ಧಿ ಪಾಮತಾ ಪೂಜೀ ತೇಮನೇ ತೇ । ॥ ॥
ಚಾರ ವರ್ಣ ಮೇಂ ಸರ್ಜಿಯಾ ಗುಣ ಕರ್ಮ ಅನುಸಾರ, ತೇನೋ ಕರ್ತಾ ಹುಂ ಛತಾಂ ಅಕರ್ತಾ ಮನೇ ಜಾಣ । ॥ ॥
(ಚಾರ ವರ್ಣ ಮೇಂ ಸರ್ಜಿಯಾ ಗುಣ ನೇ ಕರ್ಮೇ ಮಾನ, ತೇನೋ ಕರ್ತಾ ಹುಂ ಛತಾಂ ಅಕರ್ತಾ ಮನೇ ಜಾಣ । ॥ ॥)
ಮನೇ ಕರ್ಮ ಬಂಧನ ನಥೀ, ನಥೀ ಕರ್ಮ ಮಮತಾ, ಮಾನವ ಸಮಜೇ ಏಮ ತೇ ಕರ್ಮ ಥಕೀ ಛುಟತಾ । ॥ ॥
ಏವುಂ ಜಾಣೀನೇ ಕರ್ಯಾ ಪಹೇಲಾಂ ಕೈಂಯೇ ಕರ್ಮ, ಏಮಜ ಕರಜೇ ಕರ್ಮ ತೋ ಸಚವಾಶೇ ತುಜ ಧರ್ಮ । ॥ ॥
ಅಕರ್ಮ ತೇಮಜ ಕರ್ಮಮಾಂ ಮೋಹಾಯಾ ವಿದ್ವಾನ, ಕರ್ಮ ಕಹುಂ ಜೇಥೀ ರಹೇ ನಹೀಂ ಅಶುಭಮಾಂ ಧ್ಯಾನ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಅಕರ್ಮ ವಿಕರ್ಮನೋ ಯೋಗ್ಯ ಜಾಣವೋ ಮರ್ಮ, ಕರ್ಮ ರಹಸ್ಯ ಪಿಛಾನವುಂ, ಗಹನ ಖರೇ ಛೇ ಕರ್ಮ । ॥ ॥
ಅಕರ್ಮ ದೇಖೇ ಕರ್ಮಮಾಂ ಕರ್ಮ ಅಕರ್ಮೇ ಜೇ, ಉತ್ತಮ ಕರ್ಮೀ ತೇ ಕಹ್ಯಾ, ಜ್ಞಾನೀ ಸೌಮಾಂ ತೇ । ॥ ॥
ಫಳನೀ ತೄಷ್ಣಾ ತ್ಯಾಗತಾಂ ಕರ್ಮ ಕರೇ ಛೇ ಜೇ, ದೇಹ ಜ್ಞಾನಥೀ ಕರ್ಮನೇ, ಪಂಡಿತ ಸಾಚೇ ತೇ । ॥ ॥
ಆಸಕ್ತಿನೇ ಛೋಡತಾಂ ನಿತ್ಯ ತೃಪ್ತ ಜ್ಯಮ ಜೇ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ಛೇ ಮಾನವೀ, ಕರೇ ಕೈಂ ನಹೀಂ ತೇ । ॥ 20 ॥
ತೃಷ್ಣಾ ಸಂಗ್ರಹ ಛೋಡತಾಂ, ಮನನೋ ಕಾಬು ಕರೀ, ಶರೀರಕರ್ಮ ಕರ್ಯಾ ತಕೀ ಥಾಯೇ ಪಾಪ ನಹೀಂ । ॥ ॥
ಲಾಭಾಲಾಭೇ ತೃಪ್ತ ಜೇ ದ್ವಂದಾತೀತ ಸದಾಯ, ಕರ್ಮನೇ ಕರೇ ತೋಯ ತೇ ನಾ ಬಂಧಾಯ ಕದಾಯ । ॥ ॥
ಸಂಗರಹಿತ ನೇ ಮುಕ್ತ ಛೇ ಜ್ಞಾನ ಪರಾಯಣ ಜೇ, ಕರ್ಮ ಯಜ್ಞ ಭಾವೇ ಕರೇ, ಕರ್ಮ ನ ಬಾಂಧೇ ತೇ । ॥ ॥
ಅಗ್ನಿ ನೇ ಸಮಿಧಾ ವಳೀ ಹವಿಯೇ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವರೂಪ, ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಮಯ ತೇಮನೇ ಜೇ ಛೇ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪ । ॥ ॥
ದೇವಯಜ್ಞ ಕೋಈ ಕರೇ ಯೋಗೀಜನ ಜಗಮಾಂ, ಬ್ರಹ್ಮಾಗ್ನಿಮಾಂ ಯಜ್ಞನೇ ಅನ್ಯ ಕರೇ ಜಗಮಾಂ । ॥ 25 ॥
ಸಂಯಮನಾ ಅಗ್ನಿಮಹೀಂ ಈಂದ್ರಿಯೋ ಬಾಳೇ, ಕೋಈ ಈಂದ್ರಿಯೋಮಹೀಂ ವಿಷಯೋನೇ ಬಾಳೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಭರೇಲಾ ಆತ್ಮನೋ ಸಂಯಮಮಯ ಅಗ್ನಿ, ಕೋಈ ಹೋಮೇ ಪ್ರಾಣನೇ ಜಗವೀ ಏ ಅಗ್ನಿ । ॥ ॥
ದ್ರಯ್ವಯಜ್ಞ, ತಪಯಜ್ಞ ನೇ ಯೋಗಯಜ್ಞ ಪಣ ಥಾಯ, ಜ್ಞಾನಯಜ್ಞ ಕೋಈ ಕರೇ, ವ್ರತ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಘಣಾಂ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಪ್ರಾಣಾಯಮೀ ಪ್ರಾಣನೇ ಅಪಾನಮಾಂ ಹೋಮೇ, ಪ್ರಾಣ ರೋಕತಾ, ಪ್ರಾಣಮಾಂ ಅಪಾನನೇ ಹೋಮೇ । ॥ ॥
ಕಾಬು ಕರೀ ಆಹಾರನೋ ಹೋಮೇ ಪ್ರಾಣೇ ಪ್ರಾಣ, ಯಜ್ಞ ಜಾಣತಾ; ಯಜ್ಞಥೀ ಪವಿತ್ರ ಸೌನೇ ಜಾಣ । ॥ 30 ॥
ಯಜ್ಞಾಮೃತ ಖಾನಾರನೇ ಈಷ್ವರಪ್ರಾಪ್ತಿ ಥಾಯ, ಯಜ್ಞಹೀನನೇ ಆಅ ಜಗೇ ಪಛೀಯ ಸುಖ ನ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾಏ ಆವೀ ರೀತೇ ಅನೇಕ ಯಜ್ಞ ಕಹ್ಯಾ, ಕರ್ಮಜನ್ಯ ತೇ ಜಾಣ ತೋ ಪಾಪ ಥಶೇ ನ ಕದಾ । ॥ ॥
ದ್ರವ್ಯಯಜ್ಞಥೀ ಜ್ಞಾನನೋ ಯಜ್ಞ ಶ್ರೇಷ್ಠ ತುಂ ಜಾಣ, ಕರ್ಮ ಬಧಾಂಯೇ ಜ್ಞಾನಮಾಂ ಪೂರ್ಣ ಥಾಯ ತೇ ಮಾನ । ॥ ॥
ಅನುಭವವಾಳೋ ಹೋಯ ಜೇ ಜ್ಞಾನೀ ತೇಮಜ ಹೋಯ, ತೀ ನಮತಾಂ ಸೇವತಾಂ ಪೂಛ ಪ್ರಶ್ನ ತುಂ ಕೋಯ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ತನೇ ತೇ ಆಪಶೇ, ತೇಥೀ ಮೋಹ ಜಶೇ, ಜಗ ಆಖುಂ ಮುಜಮಾಂ ಪಛೀ ಜೋಶೇ ಆತ್ಮ ವಿಶೇ । ॥ 35 ॥
ಪಾಪೀಮಾಂ ಪಾಪೀ ಹಶೇ ಕೋಈ ಆಅ ಜಗಮಾಂ, ಜ್ಞಾನನಾವಮಾಂ ಬೇಸತಾಂ ತರೀ ಜಶೇ ಭವಮಾಂ । ॥ ॥
ಭಸ್ಮ ಕರೇ ಛೇ ಕಾಷ್ಟನೇ ಬಾಳೀ ಅಗ್ನಿ ಜೇಮ, ಜ್ಞಾನಗ್ನಿ ಕರ್ಮೋ ಬಧಾಂ ಭಸ್ಮ ಕರೇ ಛೇ ತೇಮ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನಸಮುಂ ಕೈಂಯೇ ನಥೀ ಪವಿತ್ರ ಆ ಜಗಮಾಂಹ್ಯ, ಸಮಯ ಜತಾಂ ತೇ ಮೇಳವೇ ಜ್ಞಾನೀ ಅಂತರಮಾಂಹ್ಯ । ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ನೇ ಸಂಯಮ ವಳೀ ಲಗನೀ ಖೂಬ ಹಶೇ, ಜರುರ ಮಳಶೇ ಜ್ಞಾನ ತೋ, ಶಾಂತಿ ಪಣ ಮಳಶೇ । ॥ ॥
(ಶ್ರದ್ಧಾ ನೇ ಸಂಯಮ ವಳೀ ಲಗನೀ ಖೂಬ ಹಶೇ, ಜರುರ ಮಳಶೇ ಜ್ಞಾನ ತೋ, ಶಾಂತಿ ವಳೀ ಮಳಶೇ । ॥ ॥)
ಅವಿಶ್ವಾಸ ಶಂಕಾ ಹಶೇ ತೋ ತೇ ನಷ್ಟ ಥಶೇ, ಆ ಜಗಮಾಂ ತೇನೇ ನಹೀಂ ಕೋಈ ಸುಖ ಥಶೇ । ॥ 40 ॥
(ಅವಿಶ್ವಾಸ ಶಂಕಾ ಹಶೇ ತೋ ತೇ ನಷ್ಟ ಥಶೇ, ಆ ಜಗಮಾಂ ತೇನೇ ನಹೀಂ ಕೋಈ ಸುಖ ಧರಶೇ । ॥ 40 ॥)
ಶಂಕಾ ಛೋಡೀ ಜೇಮಣೇ ತಜ್ಯುಂ ವಳೀ ಅಭಿಮಾನ, ತೇನೇ ಬಾಂಧೇ ಕರ್ಮ ನಾ, ಥಯುಂ ಜೇಮನೇ ಜ್ಞಾನ । ॥ ॥
ಏಥೀ ಆ ಅಜ್ಞಾನಥೀ ಮೋಹ ಥಯೋ ತುಜನೇ, ಜ್ಞಾನಖಡಗಥೀ ಛೇದತಾಂ ಲಡ ತುಂ ಮುಕ್ತ ಮನೇ । ॥ 42 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 5 : ಕರ್ಮಸ/ನ್ಯಾಸಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ವಖಾಣೋ ತಮೇ ಕರ್ಮನೇ ತೇಮಜ ಕರ್ಮತ್ಯಾಗ, ಬನ್ನೇಮಾಂ ಜೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೋ ಕಹೋ ತೇ ಮನೇ ಮಾರ್ಗ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕರ್ಮತ್ಯಾಗ ನೇ ಕರ್ಮ ತೇ ಬನ್ನೇ ಮಂಗಲ ಜಾಣ, ಕರ್ಮತ್ಯಾಗಥೀ ಕರ್ಮ ಛೇ ಉತ್ತಮ ಏಮ ಪ್ರಮಾಣ । ॥ ॥
ಜೇನಾಮಾಂ ನಾ ವೇರ ಛೇ ತೇನೇ ತ್ಯಾಗೀ ಮಾನ, ಆಶಾ ತೃಷ್ಣಾ ಛೇ ನಹೀಂ ತೇ ಸನ್ಯಾಸೀ ಜಾಣ । ॥ ॥
ದ್ವಂದಥಕೀ ಛೂಟೀ ಶಕೇ ತೇ ಮುಕ್ತಿ ಪಾಮೇ, ಸಹಜ ಶಾಂತಿ ತೇನೇ ಮಳೇ ದುಃಖ ವಳೀ ವಾಮೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನಕರ್ಮನೇ ಪಂಡಿತೋ ಗಣೇ ನಹೀಂ ಅಳಗಾ, ಫಳ ಬನ್ನೇನಾಂ ಏಕ ಛೇ, ಅಜ್ಞ ಗಣೇ ಅಳಗಾಂ । ॥ ॥
ಮಳೇ ಜ್ಞಾನಥೀ ಸ್ಥಾನ ತೇ ಕರ್ಮ ಥಕೀಯ ಮಳೇ, ತೇಥೀ ತೇಮಾಂ ನಾ ಕದೀ ಜ್ಞಾನೀ ಭೇದ ಕರೇ । ॥ 5 ॥
ಖಾಲೀ ಕರ್ಮ ತಜವಾ ಥಕೀ ಥಾಯ ನಹೀಂ ಸನ್ಯಾಸ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ಜೇ ಥಾಯ ತೇ ಸಮಯೇ ತ್ಯಾಗೀ ಖಾಸ । ॥ ॥
(ಕರ್ಮ ಕರೇ ನಾ ತೋ ಪಛೀ ಥಾಯ ನಹೀಂ ಸನ್ಯಾಸ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ಜೇ ಥಾಯ ತೇ ಸಮಯೇ ತ್ಯಾಗೀ ಖಾಸ । ॥ ॥)
ಪವಿತ್ರ ಯೋಗೀ ಸಂಯಮೀ ಸಮದರ್ಶೀ ಛೇ ಜೇ; ಕರ್ಮ ಕರೇ ತೋಯೇ ಕದೀ ಲಿಪ್ತ ಬನೇ ನಾ ತೇ । ॥ ॥
ಜೋತಾಂ, ಸುಣತಾಂ, ಸುಂಘತಾಂ, ಖಾತಾಂ ನೇ ವದತಾಂ, ಸುತಾಂ ಉಠತಾಂ ಬೇಸತಾಂ, ಶ್ವಾಸಕ್ರಿಯಾ ಕರತಾಂ । ॥ ॥
ಹುಂ ಕೈಯೇ ಕರತೋ ನಥೀ ಜ್ಞಾನೀ ಏಮ ಗಣೇ, ಈಂದ್ರಿಯೋ ವಿಷಯೋಮಹೀಂ ವರ್ತೇ ಏಮ ಗಣೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಭುನೇ ಅರ್ಪೀ ನೇ ತಜೀ ಅಹಂ ಕರೇ ಜೇ ಕರ್ಮ, ತೇನೇ ಪಾಪ ಅಡೇ ನಹೀಂ, ವ್ಯಾಪೇ ನಹೀಂ ಅಧರ್ಮ । ॥ 10 ॥
ಕಾಯಾ ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಥಕೀ, ಫಕ್ತ ಈಂದ್ರಿಯೋಥೀ, ಶುದ್ಧಿಕಾಜ ಕರ್ಮೋ ಕರೇ ಯೋಗೀ ಸಂಗ ತಜೀ । ॥ ॥
ಫಳನೀ ತೃಷ್ಣಾ ಛೋಡತಾಂ ಶಾಂತಿ ಲಭೇ ಜ್ಞಾನೀ, ಫಳಮಾಂ ಬದ್ಧ ಬನೀ ಜತಾ ಕಾಮೀ ಅಜ್ಞಾನೀ । ॥ ॥
ಮನತೀ ಕರ್ಮ ತಜೀ, ರಹೀ ನವದ್ವಾರೇ ನಗರೇ, ಕರ್ಮ ಕರಾವೇ ನಾ ಕದೀ ಆತ್ಮಾ ನ ಕರ್ಮ ಕರೇ । ॥ ॥
(ಮನತೀ ಕರ್ಮ ತಜೀ, ರಹೀ ನವದ್ವಾರೇ ನಗರೇ, ಕರ್ಮ ಕರಾವೇ ನಾ ಕದೀ ಆತ್ಮಾ ಕರ್ಮ ಕರೇ । ॥ ॥)
ಕರ್ಮ ಅನೇ ಕರ್ತೃತ್ವ ನೇ ಕರ್ಮಫಲತಣೋ ಯೋಗ, ಪ್ರಭು ಕರೇ ನಹೀಂ; ಏ ಬಧೋ ಪ್ರಕೃತಿನೋ ಛೇ ಭೋಗ । ॥ ॥
ಪಾಪ ಪುಣ್ಯ ಕೋಈತಣು ಈಶ್ವರ ನಾ ಖಾಯೇ, ಜೀವ ಭರ್ಯಾ ಅಜ್ಞಾನಥೀ ತೇಥೀ ಮೋಹಾಯೇ । ॥15 ॥
ಜ್ಞಾನಥಕೀ ಜೇಣೇ ಹಣ್ಯುಂ ಪೋತಾನುಂ ಅಜ್ಞಾನ, ಸುರಜ ಜೇಮ ತೇನಾ ಮಹೀಂ ಪ್ರಕಾಶೀ ರಹೇ ಜ್ಞಾನ । ॥ ॥
ಮನ ಬುದ್ಧಿ ನಿಷ್ಠಾ ರಹೇ ಜೇನೀ ತೇ ಪ್ರಭುಮಾಂ, ಜ್ಞಾನ-ಪವಿತ್ರ ಫರೀ ನ ತೇ ಜನ್ಮೇ ಛೇ ಜಗಮಾಂ । ॥ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಹಾಥೀ ಗಾಯ ನೇ ಪಂಡಿತ ಮೂರಖಮಾಂ, ಜ್ಞಾನೀ ಈಶ್ವರನೇ ಜುಏ ಜಡ ನೇ ಚೇತನಮಾಂ । ॥ ॥
ಜೀವತಾಂಜ ಜಗ ಜೀತಿಯುಂ ಸಮತಾವಾನ ಜನೇ, ಬ್ರಹ್ಮ ಜೇಮ ನಿರ್ದೋಷ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಮಾಂ ಜ ಸ್ಥಿತ ಛೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಿಯ ಪಾಮೀ ಹರಖಾಯ ನಾ, ಅಪ್ರಿಯಥೀ ನ ರಡೇ, ಸ್ಥಿರ ನೇ ಜ್ಞಾನೀ ಬ್ರಹ್ಮಥೀ ಥಾಯ ಅಭಿನ್ನ ತೇ । ॥ ॥
ಅನಾಸಕ್ತ ವಿಷಯೋಥಕೀ ಜೇ ಸುಖನೇ ಪಾಮೇ, ಸುಖ ಅಕ್ಷಯ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಮಾಂ ಸ್ಥಿತ ಯೋಗೀ ಪಾಮೇ । ॥ ॥
ಸ್ಪರ್ಶಜನ್ಯ ಭೋಗೋ ಬಧಾ ಆದಿ ಅನೇ ಅಂತೇ, ದುಃಖ ಆಪತಾ, ತೇಮಹೀಂ ಜ್ಞಾನೀ ನಾ ಜ ರಮೇ । ॥ ॥
ದೇಹ ತ್ಯಾಗ ಪಹೇಲಾಂ ಜ ಜೇ ಕಾಮ ಕ್ರೋಧನಾ ವೇಗ, ಸಹನ ಕರೇ ತೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಛೇ, ಸುಖೀ ಥಾಯ ಛೇ ತೇಜ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾನುಂ ಸುಖ ಮೇಳವೇ, ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಆರಾಮ, ತೇ ಮುಕ್ತಿನೇ ಮೇಳವೇ, ರಹೇ ನ ಕಾಂಈ ಕಾಮ । ॥ ॥
ಜೀವೋನೀ ಸೇವಾ ಕರೇ, ದೋಷ ಕರೇ ಜೇ ದೂರ, ತೇ ಮುಕ್ತಿನೇ ಮೇಳವೇ, ಪಡೇ ನ ಮಾಯಾಪೂರ । ॥ 25 ॥
ಕಾಮ ಕ್ರೋಧ ಜೀತೇ, ಕರೇ ಮನನೋ ಸಂಯಮ ಜೇ, ಭಯ ಛೋಡೇ ಜೇ, ಮೇಳವೀ ಮುಕ್ತಿನೇ ಲೇ ತೇ । ॥ ॥
ಭ್ರಮರ ಮಧ್ಯ ದೃಷ್ಟಿ ಕರೀ ಸ್ಥಿರ ರೋಕತಾಂ ಪ್ರಾಣ, ವಿಷಯೋನೇ ಅಳಗಾ ಕರೀ ಧರೇ ನ ಜಗನುಂ ಧ್ಯಾನ;
ಭಯ ನೇ ಕ್ರೋಧ ತಜೇ, ಕರೇ ಮನನೋ ಸಂಯಮ ಜೇ, ಮೋಕ್ಷಪರಾಯಣ ಥಾಯ ಜೇ, ಮುಕ್ತ ಗಣಾಯೇ ತೇ ।
ಜೀವಮಾತ್ರನೋ ಮಿತ್ರ ನೇ ಸೃಷ್ಟಿನೋ ಸ್ವಾಮೀ, ಜಾಣೇ ಮುಜನೇ ತೇ ಖರೇ ಶಾಂತಿ ಜಾಯ ಪಾಮೀ । ॥ 29 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 6 : ಆತ್ಮಸಂಯಮಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಫಲನೋ ಆಶ್ರಯ ಛೋಡತಾಂಕರ್ಮ ಕರೇಛೇ ಜೇ, ಸನ್ಯಾಸೀ ತೇ ಛೇ ಖರೋ, ಯೋಗೀಜನ ಪಣ ತೇ ॥ । ॥
ಅಗ್ನಿನೇ ಅಡಕೇ ನಹೀಂ, ಕರ್ಮ ಕರೇ ನಾ ತೋಯ, ಮಾಯಾ ಮಮತಾ ಹೋಯ ತೋ ತ್ಯಾಗೀ ಥಾಯ ನಾ ಕೋಯ । ॥ 1 ॥
ಯೋಗ ಅನೇ ಸನ್ಯಾಸ ಬೇ ಅಲಗ ಖರೇಜ ನಥೀ, ಛೋಡೇ ನಾ ಸಂಕಲ್ಪ ತೇ ಯೋಗೀ ಥಾಯ ನಹೀಂ । ॥ ॥
ಯೋಗ-ಸಾಧನಾ ಕಾಜ ತೋ ಸಾಧನ ಕರ್ಮ ಮನಾಯ, ಶಮನಾ ಸಾಧನಥೀ ಪಛೀ ಯೋಗಾರೂಢ ಥವಾಯ । ॥ ॥
ಈಂದ್ರಿಯೋನಾ ವಿಷಯನೀ ಮಮತಾ ಛೂಟೀ ಜಾಯ, ಸಂಕಲ್ಪ ಮಟೇ ತೇ ಪಛೀ ಯೋಗಾರೂಢ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಕರವುಂ ಪತನ ನ ಜಾತನುಂ, ಕರವೋ ನಿತ ಉದ್ಧಾರ, ಪೋತೇ ಶತ್ರು ಮಿತ್ರ ನೇ ಪೋತಾನಾ ರಖವಾಳ । ॥ 5 ॥
ಜೇ ಮನನೇ ಜೀತೇ ಸದಾ, ಮಿತ್ರ ಬನೇ ಛೇ ತೇ, ಪೋತಾನೋ ಶತ್ರು ಬನೇ ಮನ ನಾ ಜೀತೇ ಜೇ । ॥ ॥
ಜಾತ ಉಪರ ಸಂಯಮ ಕರೀಲೇ ಛೇ ಜೇ ಯೋಗೀ, ಶಾಂತ ಹೋಯ ತೇ, ಹೋಯಛೇ ಪ್ರಭು-ರಸನೋ ಭೋಗೀ । ॥ ॥
ಟಾಢ ತಾಪ ಸುಖದುಃಖ ನೇ ಮಾನ ತೇಮ ಅಪಮಾನ, ಚಲಿತ ಕರೇ ಜೇನೇ ನ ತೇ ಯೋಗೀ ಉತ್ತಮ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಪತ್ಥರ ಸೋನುಂ ಮೃತ್ತಿಕಾ ತೇನೇ ಸರಖಾಂ ಹೋಯ, ತೃಪ್ತ ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನಮಾಂ ಸಾಕ್ಷೀ ಜೇವೋ ಸ್ಹೋಯ । ॥
ಮಿತ್ರ ಶತ್ರು ಮಧ್ಯಸ್ಥ ಕೇ ಬಂಧು ಸ್ನೇಹೀಮಾಂ, ಸಮಬುದ್ಧಿ ಛೇ ತೇ ಕಹ್ಯೋ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಹಾ! ॥
ಏಕಂತಮಹೀಂ ಬೇಸವುಂ ಯೋಗೀಏ ಹರರೋಜ, ತೃಷ್ಣಾ ನೇ ಸಂಗ್ರಹ ತಜೀ ಕರವೀ ಅಂತರ ಖೋಜ । ॥ 10 ॥
ಸಂಯಮ ಜಾತತಣೋ ಕರೀ ಏಕಲಾ ಜ ರೇ॑ವುಂ; ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಾನೇ ದೃಢ ಕರೀ ಆಸನನೇ ದೇವುಂ । ॥ ॥
ಈಂದ್ರಿಯೋ ಮನ ವಶ ಕರೀ, ಮನ ಏಕಾಗ್ರ ಕರೀ, ಆತ್ಮ ಶೋಧವಾ ಯೋಗನೇ ಕರವೋ ಶಾಂತಿ ಧರೀ । ॥ ॥
ಕಾಯಾ ಮಸ್ತಕ ಡೋಕನೇ ಕರವಾಂ ಸರಖಾಂ ಸ್ಥಿರ, ನಾಸಿಕಾಗ್ರನೇ ದೇಖವುಂ, ಧರೀ ಚಿತ್ತಮಾಂ ಧೀರ । ॥ 13 ॥
ಸ್ಥಿರತಾ ರಾಖೀ, ಭಯ ತಜೀ, ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ ಪಾಳೀ, ಮನ ಮಾರಾಮಾಂ ಜೋಡವುಂ ಬೀಜೇಥೀ ವಾಳೀ । ॥
ಸಂಯಮಥೀ ಅಭ್ಯಾಸನೇ ಆಮ ಕರೇ ಛೇ ಜೇ, ಪರಮ ಶಾಂತಿ ಮುಜಮಾಂ ರಹೀ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇ ಛೇ ತೇ । ॥ 15 ॥
ಉಪವಾಸೀ ರೇ॑ವುಂ ನಹೀಂ, ಖಾವುಂ ನಾ ಪಣ ಖೂಬ, ಉಜಾಗರಾ ಕರವಾ ನಹೀಂ, ಊಂಘವುಂ ನಹೀಂ ಖೂಬ । ॥ ॥
ಯೋಗ್ಯ ಕರೇ ಆಹಾರ ನೇ ವಿಹಾರ ತೇಮಜ ಕರ್ಮ, ಜಾಗೇ ಊಂಘೇ ಯೋಗ್ಯ ತೇ ಲಭೇ ಯೋಗನೋ ಮರ್ಮ । ॥
ಚಿತ್ತ ಥಾಯ ವಶ ನೇ ಪಛೀ ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಸ್ಥಿರ ಥಾಯ, ನಿಃಸ್ಪೃಹ ಯೋಗೀ ಥಾಯ ತೇ ಯೋಗ ಯುಕ್ತ ಗಣಾಯ । ॥
(ಚಿತ್ತ ಥಾಯ ವಶ ನೇ ಪಛೀ ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಸ್ಥಿರ ಥಾಯ, ನಿಃಸ್ಪೃಹ ಯೋಗೀ ಥಾಯ ತೇ ಯೋಗೀ ಯುಕ್ತ ಗಣಾಯ । ॥ )
ಹವಾ ವಿನಾನಾ ಸ್ಥಾನಮಾಂ ದಿವೂ ನಾ ಹಾಲೇ, ತೇವುಂ ಮನ ಯೋಗೀ ತಣುಂ ಚಳೇ ನೇ ಕೋ ಕಾಳೇ । ॥ ॥
ಯೋಗೀಜನನಾ ಚಿತ್ತನೋ ಪೂರೋ ಸಂಯಮ ಥಾಯ, ಡೂಬೀ ಜಾಯೇ ಧ್ಯಾನಮಾಂ, ತ್ಯಾರೇ ರಸಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ 20 ॥
ಆತ್ಮಾನೋ ಅನುಭವ ಕರೀ ಆನಂದಮಹೀಂ ನ್ಹಾಯ, ಬುದ್ಧಿ ನೇ ಈಂದ್ರಿಯಥೀ ಅತೀತ ಸುಖಮಾಂ ನ್ಹಾಯ್ । ॥ ॥
ತೇನಾಥೀ ಕೋಈ ನಥೀ ಬೀಜೋ ಉತ್ತಮ ಲಾಭ, ತೇನೇ ಪಾಮೀ ನಾ ಚಳೇ ಪಡೇ ಭಲೇ ನೇ ಆಭ । ॥ ॥
ದುಃಖ ಮಟೀ ಜಯೇ ಬಧುಂ, ತೇನೇ ಯೋಗ ಕಹ್ಯೋ, ಮನನೇ ಮಜಬೂತ ರಾಖತಾಂ ಕರವೋ ತೇ ಜ ರಹ್ಯೋ । ॥ ॥
ಸಂಕಲ್ಪಥಕೀ ಕಾಮನಾ ಥಾಯೇ ತೇ ಟಾಳೇ, ಈಂದ್ರಿಯೋ ಮನಥೀ ಬಧೀ ಸಂಯಮಮಾಂ ಧಾರೇ । ॥ ॥
ಧೀರೇ ಧೀರೇ ಬುದ್ಧಿನೇ ಕರೇ ಪಛೀ ಉಪರಾಮ, ವಿಚಾರ ನ ಕರೇ, ಮನ ಕರೀ ಸ್ಥಿರ ನೇ ಆತ್ಮಾರಾಮ । ॥ 25 ॥
ಮನ ಆ ಚಂಚಳ ಜಾಯ ಛೇ ಅನೇಕ ವಿಷಯೋ ಮಾಂಹ್ಯ, ವಾಳೀ ಪಾಛುಂ ಜೋಡವುಂ ತೇನೇ ಆತ್ಮಾ ಮಾಂಹ್ಯ । ॥ ॥
ಕರತಾಂ ಏಮ ಥಈ ಜಶೇ ಮನ ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಶಾಂತ, ಸುಖ ಉತ್ತಮ ತ್ಯಾರೇ ಥಶೇ, ದೋಷ ಥಶೇ ಸೌ ಶಾಂತ । ॥ ॥
ರೋಜ ಕರೇ ಛೇ ಯೋಗ ಆ ತೇ ತೋ ನಿರ್ಮಲ ಥಾಯ, ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿಸುಖ ಪೂರ್ಣ ತೇ ಪಾಮೀ ತೇಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾನೇ ಸೌ ಜೀವಮಾಂ ಆತ್ಮಾಮಾಂ ಸೌ ಜೀವ, ಯೋಗೀ ಜುಏ ಹಂಮೇಶ ಏ ಸಮದರ್ಶೀನೀ ರೀತ ।
ಜೇ ಮುಜನೇ ಸಘಳೇ ಜುಏ, ನೇ ಮಾರಾಮಾಂ ಸರ್ವ, ತೇನಾಥೀ ನಾ ದೂರ ಹುಂ, ತೇ ನಾ ಮುಜಥೀ ದೂರ । ॥ 30 ॥
ರಹೇಲ ಸರ್ವೇ ಜೀವಮಾಂ ಮನೇ ಭಜೇ ಛೇ ಜೇ, ವರ್ತೇ ಸರ್ವಪಣೇ ಭಲೇ, ಮುಜಮಾಂ ವರ್ತೇ ತೇ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾ ಜುಏ ಸೌಮಾಂ ಅನೇ ಅನುಭವ ಕರೇ ಸಮಾನ, ಜಾಣೇ ಪರನೀ ಪೀಡ ತೇ ಯೋಗೀ ಮಾನ ಮಹಾನ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಸಮತಾನೋ ಆ ಯೋಗ ಜೇ ಕಹ್ಯೋ ತಮೇ ಪ್ರಭು ಹೇ, ಚಂಚಲತಾನೇ ಕಾರಣೇ ಅಶಕ್ಯ ಲಾಗೇ ತೇ । ॥ ॥
ಮನ ಚಂಚಲ ಬಳವಾನ ಛೇ ಜಕ್ಕೀ ತೇಮಜ ಖೂಬ, ವಾಯು ಸಮ ಮುಶ್ಕೇಲ ಛೇ ತೇನೋ ಸಂಯಮ ಖೂಬ । ॥ ॥
(ಮನ ಚಂಚಲ ಬಳವಾನ ಛೇ ಜಕ್ಕೀ ತೇಮಜ ಖೂಬ, ವಾಯು ಜೇಮ ಮುಶ್ಕೇಲ ಛೇ ತೇನೋ ಸಂಯಮ ಖೂಬ । ॥ ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಮನನೇ ಚಂಚಲ ಚೇ ಕಹ್ಯುಂ, ತೇ ಛೇ ಸತ್ಯ ಖರೇ, ಪ್ರಯತ್ನ ನೇ ವೈರಾಗ್ಯಥೀ ಯೋಗೀ ಕಾಬೂ ಕರೇ । ॥ 35 ॥
ಅಸಂಯಮೀನೇ ಯೋಗ ತೋ ಲಾಗೇ ಬಹು ಮುಶ್ಕೇಲ, ಸಂಯಮಶೀಲನೇ ಪ್ರಯತ್ನಥೀ ಲಾಗೇ ತೇ ತೋ ಶೇಲ । ॥ ॥
(ಅಸಂಯಮೀನೇ ಯೋಗ ತೋ ಮುಶ್ಕೇಲ ಕಹ್ಯೋ ಛೇ, ಸಂಯಮಶೀಲ ಪ್ರಯತ್ನಥೀ ಪ್ರಾಅಪ್ತ ಕರೇ ಛೇ ತೇ । ॥ ॥)
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಅಸಂಯಮೀ ಶ್ರದ್ಧಾಭರ್ಯೋ ಚಲಿತ ಯೋಗಥೀ ಥಾಯ, ಯೋಗಸಿದ್ಧಿ ನಾ ಪಾಮತಾಂ ತೇಈ ಹೀ ಗತೀ ಥಾಯ? ॥ ॥
ಛಿನ್ನಭಿನ್ನ ವಾದಳಸಮೋ ವಿನಾಶ ತೇನೋ ಥಾಯ? ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರತಿಷ್ಠಾಹೀನ ತೇ ವಿಮೂಢನುಂ ಶುಂ ಥಾಯ? ॥ ॥
ಪೂರ್ಣಪಣೇ ಮಾರೀ ತಮೇ ಶಂಕಾ ದೂರ ಕರೋ, ಅನ್ಯ ಕೋಣ ಹರಶೇ ನ ಜೋ, ಶಂಕಾ ತಮೇ ಹರೋ? ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಆ ಲೋಕೇ ಪರಲೋಕಮಾಂ ನಾಶ ನ ತೇ ಪಾಮೇ, ಮಂಗಲಕರ್ತಾ ನಾ ಕದೀ ದುರ್ಗತಿನೇ ಪಾಮೇ । ॥ 40 ॥
ಪುಣ್ಯ ಭರೇಲಾ ಲೋಕನೇ ತೇ ಯೋಗೀ ಪಾವೇ, ಪಛೀ ಪವಿತ್ರ ಘರೋಮಹೀಂ ಜನ್ಮ ಲಈ ಆವೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನೀ ಯೋಗೀನಾ ಕುಲೇ ಅಥವಾ ಜನ್ಮ ಧರೇ, ದುರ್ಲಭ ಜಗಮಾಂ ಕೋ॑ಕನೇ ಆವೋ ಜನ್ಮ ಮಳೇ । ॥ ॥
ಪೂರ್ವಜನ್ಮನಾ ಜಾಗತಾ ತ್ಯಾಂ ಪಣ ಸೌ ಸಂಸ್ಕಾರ, ಯತ್ನ ಕರೇ ಯೋಗೀ ವಳೀ ಭವನೇ ಕರವಾ ಪಾರ । ॥ 43 ॥
ಪೂರ್ವ ಜನ್ಮಸಂಸ್ಕಾರಥೀ ಅವಶ್ಯ ಯೋಗ ಕರೇ, ಯೋಗೇಚ್ಛಾಥೀ ತತ್ತ್ವ ತೇ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಯತ್ನ ಖೂಬ ಕರ್ಯಾ ಥಕೀ ಮೇಲ ಹೃದಯನಾ ಜಾಯ, ಏಮ ಘಣಾ ಜನ್ಮೇ ಪಛೀ ಸಿದ್ಧ ಯೋಗಮಾಂ ಥಾಯ । ॥ 45 ॥
ಜ್ಞಾನೀ ತಪಸೀಥೀ ಕಹ್ಯೋ ಯೋಗೀ ಉತ್ತಮ ಮೇಂ, ಕರ್ಮೀಥೀ ಛೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ತೋ, ಯೋಗೀ ತುಂ ಯ ಥಜೇ । ॥ ॥
ಮಾರಾಮಾಂ ಮನ ಜೋಡತಾಂ, ಕರೀ ವಳೀ ವಿಶ್ವಾಸ, ಭಜೇ ಮನೇ ದಿನರಾತ ತೇ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಖಾಸ । ॥ 47 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 7 : ಜ್ಞಾನವಿಜ್ಞಾನಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಮಾರಾಮಾಂ ಆಸಕ್ತ ಥಈ ಆಶ್ರಯ ಮಾರೋ ಲೇ, ಜಾಣೇ ಮುಜನೇ ಕೇಮ ತೇಹವೇ ಕಹುಂ ಛುಂ ತೇ । ॥ 1 ॥
ಜ್ಞಾನ ಕಹುಂ ತುನಜೇ ವಳೀ ಪೂರ್ಣ ಕಹುಂ ವಿಜ್ಞಾನ, ಜೇನೇ ಜಾಣೀ ಜಾಣವುಂ ರಹೇ ಕೈ ನಾ ಆನ । ॥ 2 ॥
ಹಜಾರಮಾಂ ಕೋಈ ಕರೇ ಸಿದ್ಧಿಕಾಜ ಪ್ರಯಾಸ, ಕರತಾಂ ಯತ್ನ ಹಜಾರಮಾಂ ಕೋಈ ಪಹೋಂಚೇ ಪಾಸ । ॥ ॥
ಮಾರೀ ಪಾಸೇ ಪಹೋಂಚತಾಂ ಕೋಈ ಪಾಮೇ ಜ್ಞಾನ, ಸಾಂಭಳ, ಜೋ ತುಜನೇ ಕಹುಂ ಉತ್ತಮ ಮಾರುಂ ಜ್ಞಾನ । ॥ 3 ॥
ಪೃಥ್ವೀ ಪಾಣೀ ತೇಜ ನೇ ವಾಯು ಚಿತ್ತ ಆಕಾಶ, ಅಹಂಕಾರ ಬುದ್ಧಿ ಕಹೀ ಮಾರೀ ಪ್ರಕೃತಿ ಆಠ । ॥ ॥
(ಪೃಥ್ವೀ ಪಾಣೀ ತೇಜ ನೇ ವಾಯು ಚಿತ್ತ ಆಕಾಶ, ಅಹಂಕಾರ ಬುದ್ಧಿ ಕಹೀ ಮಾರೀ ಪ್ರಕೃತಿ ಖಾಸ । ॥ ॥)
ಬೀಜೀ ಜೀವರೂಪೇ ರಹೀ ಛೇ ಮಾರೀ ಪ್ರಕೃತಿ, ತೇನಾಥೀ ಜಗನೇ ರಚುಂ, ತೇ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಕೃತಿ । ॥ 5 ॥
ಆ ಬನ್ನೇ ಪ್ರಕೃತಿಥಕೀ ಪ್ರಾಣೀ ಸರ್ವೇ ಥಾಯ, ಸರ್ಜನ ತೇಮ ವಿನಾಶನುಂ ಸ್ಥಾನ ಮನೇ ಸೌ ಗಾಯ । ॥ ॥
ಉತ್ತಮ ಮುಜಥೀ ಕೋ ನಥೀ, ಮಾರಾವಿಣ ಕೈಂ ನಾ, ಜಗ ಮುಜಮಾಂ ಛೇ, ಜೇಮ ಆ ಮಣಕಾ ದೋರಾಮಾಂ ।
ಪಾಣೀಮಾಂ ರಸ ಹುಂ ಥಯೋ, ಸೂರ್ಯಚಂದ್ರಮಾಂ ತೇಜ, ವೇದಮಹೀಂ ಓಂಕಾರ ಛುಂ, ಪೌರುಷ ನರಮಾಂ ಸಹೇಜ । ॥ ॥
ಪೃಥ್ವೀಮಾಂ ಛುಂ ಗಂಧ ನೇ ತಪ ಛುಂ ತಾಪಸಮಾಂ, ಜೀವನ ಪ್ರಾಣೀಮಾತ್ರನುಂ, ಶಬ್ದ ತಯೋ ನಭಮಾಂ । ॥ ॥
ಬೀಜ ಸರ್ವ ಪ್ರಾಣೀತಣುಂ ಮನೇ ಸದಾಯೇ ಜಾಣ, ಬುದ್ಧಿ ತೇಮಜ ವೀರತಾ ವೀರಲೋಕಮಾಂ ಮಾನ । ॥ 10 ॥
ಬಳ ಬನತಾಂ ಸೇವಾ ಕರುಂ ಬಳವಾನೋಮಾಂ ಹುಂ, ಅಧರ್ಮಥೀ ಪರ ಕಾಮ್ನಾ ಜೀವಮಾತ್ರಮಾಂ ಛುಂ । ॥ ॥
ಸತ್ವ ಅನೇ ರಜತಮತಣಾ ಉಪಜೇ ಮುಜಥೀ ಭಾವ, ತೇ ಮುಜಮಾಂ ಛೇ, ಹುಂ ನಥೀ ತೇ ಭಾವೋನೀ ಮಾಹ್ಯ । ॥ ॥
ತ್ರಣ ಗುಣವಾಳೀ ಛೇ ಕಹೀ ಮಾರೀ ಜೇ ಮಾಯಾ, ತೇನಾಥೀ ಮೋಹಿತ ಥಯಾ ರಂಕ ಅನೇ ರಾಯಾ । ॥ ॥
ಮಾಯಾ ಛೇ ಮಾರೀ ಖರೇ ತರವೀ ಆಅ ಮುಶ್ಕೇಲ, ತರೀ ಜಾಯ ಛೇ ತೇ ಜ ಜೇ ಮಾರುಂ ಶರಣ ಗ್ರಹೇಲ । ॥ ॥
ಮೂಢ ಮನೇ ಪಾಮೇ ನಹೀಂ ಅಧರ್ಮಥೀ ಭರಿಯಾ, ಮಾನವರೂಪೇ ತೇ ಫರೇ ತೋಯ ಜಾಣ ಮರಿಯಾ । ॥ 15 ॥
ದುಃಖೀ ತೇಮಜ ಜ್ಞಾನನೀ ಇಚ್ಛಾವಾಳಾ ಲೋಕ, ಸಂಸಾರೀ ಆಶಾಭರ್ಯಾ, ಜ್ಞಾನೀ ತೇಮಜ ಕೋ॑ಕ । ॥ ॥
ಚಾರ ಜಾತನಾ ಮಾನವೀ ಮನೇ ಭಜೇ ಛೇ ತೇ, ತೇಮಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ಭಕ್ತನೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಹ್ಯೋ ಛೇ ಮೇಂ । ॥ ॥
ಮಹಾನ ಛೇ ಬೀಜಾ ಛತಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ಮಾರೋ ಪ್ರಾಣ; ಜ್ಞಾನೀ ಸಂಧಾಈ ಗಯೋ ಮಾರೀ ಸಾಥೇ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಘಣಾಯ ಜನ್ಮ ಪಛೀ ಮನೇ ಜ್ಞಾನೀ ಪಾಮೇ ಛೇ; ಪ್ರಭು ಪೇಖೇ ಜಗಮಾಂ ಬಧೇ, ಸಂತ ಸುದುರ್ಲಭ ತೇ । ॥ ॥
ಕಾಮನಾಭರ್ಯಾ ಕೈಂ ಜನೋ ನಿಯಮ ಘಣಾ ಪಾಳೀ, ಅನ್ಯ ದೇವತಾನೇ ಭಜೇ, ಸ್ವಭಾವನೇ ಧಾರೀ । ॥ 20 ॥
ಶ್ರದ್ಧಾಪೂರ್ವಕ ದೇವನೇ ಭಕ್ತ ಭಜೇ ಛೇ ಜೇ, ತೇನೀ ಶ್ರದ್ಧಾ ಹುಂ ಕರುಂ ದೃಢ ದೇವಮಹೀಂ ತೇ । ॥ ॥
ಶ್ರದ್ಧಾಪೂರ್ವಕ ತೇ ಪಛೀ ತೇನೀ ಭಕ್ತಿ ಕರೇ, ಮಾರೀ ದ್ವಾರಾ ಕಾಮನಾ-ಫಳನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇ । ॥ ॥
ಅಲ್ಪಬುದ್ಧಿ ಏ ಭಕ್ತನಾ ಫಳನೋ ಥಾಯ ವಿನಾಶ, ದೇವ ಭಜ್ಯೇ ದೇವೋ ಮಳೇ, ಮನೇ ಭಜ್ಯೇ ಮುಜ ಪಾಸ । ॥ ॥
ಅಜ್ಞಾನೀ ಮುಜ ರೂಪನೀ ಮರ್ಯಾದಾ ಮಾನೇ, ವಿರಾಟ ಉತಮ ರೂಪ ನಾ ಮಾರುಂ ತೇ ಜಾಣೇ । ॥ ॥
ಮಾಯಾಥೀ ಢಂಕಾಯೇಲುಂ ಮಾರುಂ ಪೂರ್ಣ ಸ್ವರೂಪ, ಮೂಢ ಓಳಖೇ ನಾ ಕದೀ ಮಾರುಂ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪ । ॥25 ॥
ಭೂತಭಾವಿ ಜಾಣುಂ, ವಳೀ ವರ್ತಮಾನ ಜಾಣು, ಜಾಣುಂ ಹುಂ ಸೌನೇ, ಮನೇ ಕೋಈ ನಾ ಜಾಣ್ಯುಂ । ॥ ॥
ವೇರ ಝೇರ ತೃಷ್ಣಾಥಕೀ ಭವಮಾಂ ಭಟಕೇ ಲೋಕ, ಜೇನಾ ಪಾಪ ಟಳೀ ಗಯಾ ಭಜೇ ಮನೇ ತೇ ಕೋ॑ಕ । ॥ ॥
ಮೋತಥಕೀ ಛುಟವಾ ವಳೀ ಘಡಪಣನೇ ಹರವಾ, ಭಜೇ ಶರಣ ಮರುಂ ಲಈ ದುಃಖ ದೂರ ಕರವಾ । ॥ ॥
ದೃಢ ನಿರಧಾರ ಕರೇ ಅನೇ ದ್ವಂದಮುಕ್ತ ತೇ ಥಾಯ, ಪುಣ್ಯವಾನ ತೇ ತೋ ಮನೇ ಜಾಣೀ ರಸಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ ॥
ಬ್ರಹ್ಮಕರ್ಮ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ನೇ ಅಧಿಭೂತ ನೇ ಅಧಿಯಜ್ಞ, ಜೇ ಜಾಣೇ ತೇ ಥಾಯ ಛೇ ಮಾರಾಮಾಂ ಸಂಲಗ್ನ । ॥ 30 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 8 : ಅಕ್ಷರಬ್ರಹ್ಮಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಬ್ರಹ್ಮ ವಳೀ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ಶುಂ, ಕರ್ಮ ಕಹೇ ಕೋನೇ, ಅಧಿಭೂತ ನೇ ಅಧಿದೈವ ಹೇ ಪ್ರಭೋ, ಕಹೇ ಕೋನೇ? ॥ ॥
ಮೃತ್ಯು ಆವೇ ತೇ ಸಮೇ ಯೋಗೀಜನ ತಮನೇ, ಕೇಮ ಕರೀ ಜಾಣೀ ಶಕೇ, ಕಹೋ ಕೃಪಾಳು, ಮನೇ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಅಕ್ಷರ ಛೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮ ನೇ ಸ್ವಭಾವ ಛೇ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ, ಜಗಸರ್ಜನ ನೇ ನಾಶನೋ ವ್ಯಾಪಾರ ಕಹೇ ಛೇ ಕರ್ಮ । ॥ ॥
ಕ್ಷರ ತೇ ಛೇ ಅಧಿಭೂತ ನೇ ಪುರುಷ ಕಹ್ಯೋ ಅಧಿದೈವ, ಅಧಿಯಜ್ಞ ಕಹ್ಯೋ ಛೇ ಮನೇ ಶರೀರಮಾಂನೋ ದೇವ । ॥ ॥
ಯಾದ ಕರೀ ಪ್ರೇಮೇ ಮನೇ ಜೇ ಛೋಡೇ ಛೇ ದೇಹ, ತೇ ಪಾಮೀ ಲೇ ಛೇ ಮನೇ, ತೇಮಾಂ ನಾ ಸಂದೇಹ । ॥ ॥
ಜೇನೇ ಯಾದ ಕರೀ ತಜೇ ಮೃತ್ಯು ಸಮಜೇ ದೇಹ, ತೇನೇ ಪಾಮೇ ಜೀವ ಆಅ, ತೇಮಾಂ ನಾ ಸಂದೇಹ । ॥ ॥
ತೇಥೀ ರಾತದಿವಸ ಮನೇ ಯಾದ ಕರೀ ಲಡಜೇ, ಮನ ಮಾರಾಮಾಂ ರಾಖಜೇ, ಮುಜನೇ ಮೇಳವಜೇ । ॥ ॥
ಯೋಗೀಜನ ಅಭ್ಯಾಸಥೀ ಪ್ರಭುಮಾಂ ಮನ ಜೋಡೇ, ಪ್ರಭುನೇ ಪಾಮೀ ಲೇ ವಡೀ ಜ್ಯಾರೇ ತನ ಛೋಡೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನೀ ತೇಮ ಅನಾದೀ ತೇ ಸೌನಾ ಸ್ವಾಮೀ ಛೇ, ಪ್ರಭುಜೀ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕಾಶ ನೇ ಅನಂತನಾಮೀ ಛೇ । ॥ ॥
ಅಂತಸಮೇ ತೇನೇ ಕರೇ ಯಾದ ಪ್ರೇಮಥೀ ಜೇ, ಮನನೇ ಜೋಡೇ ತೇಮಹೀಂ, ಪಾಮೇ ಪ್ರಭುನೇ ತೇ । ॥ 10 ॥
ವೇದ ಕಹೇ ಅವಿನಾಶೀ ನೇ ಮುನಿ ಜೇನೇ ಜಾಣೇ, ಜೇನೇ ಮಾಟೇ ಕೈಂ ಕರೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ ಧ್ಯಾನೇ; ॥ ॥
ಮನ ಅಂತರಮಾಂ ರೋಕತಾಂ ದ್ವಾರ ಬಧಾ ರೋಕೀ, ಯೋಗೀ ರಾಖೇ ಪ್ರಾಣನೇ ಮಸ್ತಕಮಾಂ ರೋಕೀ । ॥ ॥
ಪಛೀ ಜಪೇ ಛೇ ಪ್ರಣವನೇ, ಧ್ಯಾನ ಧರೇ ಮಾರುಂ, ಏಮ ತಜೇ ಛೇ ದೇಹ ತೇ ಪಾಮೇ ಗತೀ ಚಾರುಂ । ॥ ॥
ಸದಾ ಕರೇ ಛೇ ಯಾದ ಜೇ ಮುಜನೇ ಪ್ರೇಮ ಕರೀ, ತೇ ಜೇ ಮೇಳವೇ ಛೇ ಮನೇ, ಜಗನೇ ಜಾಯ ತರೀ । ॥ ॥
ಮನೇ ಮೇಳವೀನೇ ಫರೀ ಜನ್ಮೇ ನಾ ಕೋಈ, ದುಃಖ ಶೋಕ ಕೇ ವ್ಯಾಧಿಮಾಂ ಪಡೇ ನಹೀಂ ಕೋಈ । ॥ 15 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕ ನೇ ಲೋಕ ಸೌ ಬೀಜಾ ಕೈಂಕ ಕಹ್ಯಾ, ತೇಮಾಂ ಜನ್ಮಮರಣ ಥತಾಂ, ತೇ ನಾ ಅಮರ ಗಣ್ಯಾ । ॥ ॥
ಮನೇ ಜ ಮೇಳವವಾಥಕೀ ಅಮರ ಬನೇ ಛೇ ಲೋಕ, ಜನ್ಮಮರಣ ಸಾಚೇ ಟಳೇ, ಟಳೇ ತಾಪ ನೇ ಶೋಕ । ॥ ॥
ಚಾರ ಜಾತನಾ ಯುಗ ಕಹ್ಯಾ, ತೇ ಅಸು ಸಾಥ ಮಳೇ, ಹಜಾರ ಯುಗ ಬ್ರಹ್ಮಾತಣೋ ಏಕ ಜದಿವಸ ಕರೇ । ॥ ॥
ತೇವೀ ರಾತ ಬನೇ ವಳೀ ಆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ವಿಶೇ, ದಿವಸೇ ಜೀವೋ ಜನ್ಮತಾ, ಮರತಾ ರಾತ ವಿಶೇ । ॥ ॥
ಜೀವ ಬಧ ಜನ್ಮೇ ವಳೀ ಪ್ರಲಯ ತೇಅನೋ ಥಯ, ಪ್ರಕಟ ಥಾಯ ದಿವಸೇ ಅನೇ ರಾತೇ ಛೇಕ ಸಮಾಯ । ॥ ॥
ತೇಥೀ ಉತ್ತಮ ಚೇ ಕಹ್ಯಾ ಪ್ರಭು ಸೌನಾ ಸ್ವಾಮೀ, ಪ್ರಲಯಮಾಂಯ ತೇ ನ ಮರೇ ಪ್ರಭು ಅನಂತನಾಮೀ । ॥ 20 ॥
ಅವಿನಾಶೀ ತೇ ಈಶ ಛೇ, ಪರಮಧಾಮ ಪಣ ತೇ, ತೇನೇ ಪಾಮೀ ನ ಫರೇ ಪಾಛುಂ ಕೋಈ ಯೇ । ॥ ॥
ಉತ್ತಮ ಭಕ್ತಿ ಹೋಯ ತೋ ತೇ ಪ್ರಭು ದರ್ಶನ ದೇ, ಜಗ ಜೇಅಮಾಂ ಛೇ ರಹ್ಯುಂ, ವ್ಯಾಪಕ ಸಘಳೇ ತೇ । ॥ ॥
ಜ್ಯಾರೇ ಮರತಾಂ ನ ಕದೀ ಜನ್ಮೇ ಯೋಗೀಜನ, ಜನ್ಮೇ ತೇ ವೇಳಾ ಕಹುಂ, ಸಾಂಭಳ ರಾಖೀ ಮನ । ॥ ॥
ಅಗ್ನಿ, ಜ್ಯೋತಿ, ದಿವಸ ನೇ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷ ಜೋ ಹೋಯ, ಉತ್ತರಾಯಣೇ ತನ ತಜೇ, ತೇ ಪ್ರಭು ಪಾಮೇ ಕೋಯ । ॥ ॥
ಧುಮ್ರ, ರಾತ, ವದ ಹೋಯ ನೇ ದಕ್ಷಿಣಾಯನ ಜೋ, ಚಂದ್ರಲೋಕನೇ ಮೇಳವೀ ಫರೀ ಜನ್ಮತಾ ತೋ । ॥ 25 ॥
ಶುಕ್ಲಕೃಷ್ಣನೀ ಆ ಗತೀ ಶಾಶ್ವತ ಛೇ ಆ ಜಗಮಾಂ, ಜನ್ಮ ಥಾಯ ಛೇ ಏಕಥೀ, ನಾ ಜನ್ಮೇ ಪರಮಾಂ । ॥ ॥
ಆಅ ಜಾಣೀ ಯೋಗೀ ಕದೀ ಮೋಹಿತ ನಹೀಂ ಥಶೇ, ತೇಥೀ ಸರ್ವ ಕಾಳಮಾಂ ಯೋಗೀ ತುಂ ಬನಜೇ । ॥ ॥
ವೇದಯಜ್ಞ ತಪದಾನನುಂ ಪುಣ್ಯ ಕಹ್ಯುಂ ಛೇ ಜೇ, ಯೋಗೀ ಪದನೇ ಮೇಳವೇ ತೇಥೀ ಉತ್ತಮ ತೇ । ॥ 28 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 9 : ರಾಜವಿದ್ಯಾರಾಜಗುಹ್ಯಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಖೂಬ ಜ ಛೂಪುಂ ಜ್ಞಾನ ನೇ ವಳೀ ಕಹ್ಯುಂ ವಿಜ್ಞಾನ, ಮುಕ್ತ ಕರೇ ಜೇ ಅಶುಭಥೀ, ಕಹುಂ ಹವೇ ತೇ ಜ್ಞಾನ । ॥ ॥
ಪವಿತ್ರ ನೇ ಸುಖಕರ ಕಹೀ ಉತ್ತಮ ವಿದ್ಯಾ ತೇ, ಅನುಭವ ಕರವಾ ಯೋಗ್ಯ ನೇ ಉತ್ತಮ ವಿದ್ಯಾ ಛೇ । ॥ ॥
ಮಾನೇ ನಾ ಆ ಧರ್ಮನೇ, ಶ್ರದ್ಧಾ ನಾ ರಾಖೇ, ಮರೇ ಜನ್ಮ ಲೇ ತೇ, ನಹೀಂ ಮುಕ್ತಿರಸ ಚಾಖೇ । ॥ ॥
ಅಖಂಡ ಮಾರುಂ ರೂಪ ಆ ಜಗಮಾಂ ವ್ಯಾಪಕ ಛೇ, ಮಾರಾಮಾಂ ಜೀವೋ ಬಧಾ ಖರೇ ರಹೇಲಾ ಛೇ । ॥ ॥
ಮಾರಾ ಅಂಶೇ ಏ ರಹ್ಯಾ, ಪೂರ್ಣರೂಪಮಾಂ ನಾ, ಜೀವ ರಹ್ಯಾ ಮುಜಮಾಂ ಛತಾಂ ಹುಂ ಲೇಪಾಉಂ ನಾ । ॥ 5 ॥
ವಾಯು ವಹೇನಾರೋ ಬಧೇ ರಹೇ ವ್ಯೋಮಮಾಂ ಜೇಮ, ಚರಾಚರ ರಹೇ ಮುಜಮಹೀಂ ಸಮಜೀ ಲೇಜೇ ಏಮ । ॥ ॥
ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಮಾರಾಮಹೀಂ ಲಯ ಸೌನೋ ಯೇ ಥಾಯ, ಕಲ್ಪಾರಂಭೇ ಮುಜಥಕೀ ಸರ್ಜನ ಸೌನುಂ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿನೋ ಆಶ್ರಯ ಲಈ ಸರ್ಜುಂ ವಾರಂವಾರ, ಜೀವ ಬಧಾ ಆ ಜಗತಮಾಂ ಸರ್ಜುಂ ವಾರಂವಾರ । ॥ ॥
ಏ ಸರ್ವೇ ಕರ್ಮೋ ಮನೇ ಬಂಧನ ನಾ ಕರತಾ, ಉದಾಸೀನ ನಿರ್ಲೇಪ ಹುಂ ರಹುಂ ಕರ್ಮ ಕರತಾಂ । ॥ ॥
ಮಾರಾ ಹಾಥ ತಳೇ ರಹೀ ಪ್ರಕೃತಿ ಜಗತ ಕರೇ, ತೇಥೀ ಜಗಮಾಂ ಥಾಯ ಛೇ ಪರಿವರ್ತನ ಸಘಳೇ । ॥ 10 ॥
ಮನುಷ್ಯರೂಪೇ ಹುಂ ರಹ್ಯೋ ಏಮ ಮೂಢ ಜಾಣೇ, ವಿರಾಟ ಮಾರಾ ರೂಪನೇ ನಾ ಕದೀ ಪರಮಾಣೇ । ॥ ॥
ಮೂಢ ಜನೂನಾಂ ಕರ್ಮ ನೇ ವಿಚಾರ ಮೇಲಾ ಹೋಯ, ಸ್ವಭಾವ ಹಲಕೋ ತೇಮನೋ, ಸಂಸಾರೇ ರತ ಹೋಯ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಕರ್ಮ ಆಶಾತಣುಂ ಫಳ ತೇ ನಾ ಪಾಮೇ, ಮೋಹಮಹೀ ಪ್ರಕೃತಿಥಕೀ ಸಂಕಟ ನಾ ವಾಮೇ । ॥ ॥
ಪವಿತ್ರ ದಿವ್ಯ ಸ್ವಭಾವನಾ ಮಹಾತ್ಮಾಜನೋ ಕೋ॑ಕ, ಭಾವಥಕೀ ಭಜತಾ ಮನೇ ಪಾಮೀ ಮೃತ್ಯುಲೋಕ । ॥ ॥
ಮಾರುಂ ಕೀರ್ತನ ತೇ ಕರೇ, ಯತ್ನ ಕರೇ ಮುಜಕಾಜ, ನಮೇ ಮನೇ, ಪಾಳೇ ವಳೀ ನಿಯಮೋ ಮಾರೇಕಾಜ । ॥ ॥
ದ್ವೈತ ತೇಮ ಅದ್ವೈತ ನೇ ವಿಶ್ವಭಾವನಾಥೀ, ಮಾನೀನೇ ಭಜತಾ ಮನೇ ಕೈಂಯೇ ಜ್ಞಾನಥಕೀ । ॥ 15 ॥
ಋತು ನೇ ಯಜ್ಞ ಸ್ವಧಾ ವಳೀ ಔಷಧ ನೇ ಧೃತ ಛುಂ, ಮಂತ್ರ ಹವನ ಅಗ್ನಿ ಬನೀ ವಾಸ ಕರುಂ ಛುಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಆ ಜಗನೋ ಛುಂ ಹುಂ ಪಿತಾ, ಮಾತಾ ಧಾತಾ ಛುಂ, ವೇದ ತೇಮ ಓಂಕಾರ ನೇ ಗತಿ ನೇ ಭರ್ತಾ ಛುಂ । ॥ ॥
ಶರಣ, ಸರ್ವನೋ ಮಿತ್ರ ನೇ ಸೌನುಂ ಕಾರಣ ಛುಂ, ಗತಿ, ಭರ್ತಾ, ಸಾಕ್ಷೀ ವಳೀ ಅವಿನಾಶೀ ಪ್ರಭು ಛುಂ । ॥ ॥
ಹುಂ ವರಸಾದ ಕರುಂ ವಳೀ ತಾಪ ತಪಾವುಂ ಛುಂ, ಸುಧಾರೂಪ ನೇ ಸತ್ಯ ಛುಂ, ಮೃತ್ಯುನೋ ಪತಿ ಛುಂ । ॥ ॥
ಯಜ್ಞ ಕರೇ ಜೇ ಪ್ರೇಮಥೀ ತೇ ಜನ ಸ್ವರ್ಗೇ ಜಾಯ, ಪುಣ್ಯಥಕೀ ದೈವೀ ಘಣಾ ಭೋಗೇ ಸ್ವರ್ಗೇ ನ್ಹಾಯ । ॥ 20 ॥
ಪುಣ್ಯಥಾಯ ಪೂರುಂ ಪಛೀ ಜನ್ಮೇ ಪೃಥ್ವೀಮಾಂಹ್ಯ, ಆವಾಗಮನಥಕೀ ತೇ ನ ಛೂಟೇ ಛೇ ಜಗಮಾಂಹ್ಯ । ॥ ॥
ದರ್ಶನ ಮಾರುಂ ನಾ ಕರೇ ತ್ಯಾಂಲಗ ಮುಕ್ತ ನ ಥಾಯ, ಕೋಈ ಸುಖ ನೇ ದುಃಖಥೀ ಕದೀ ನ ಛೂಟೀ ಜಾಯ । ॥ ॥
ಮಾರುಂ ಶರಣ ಲಈ ಕರೇ ಮಾರುಂ ಚಿಂತನ ಜೇ, ತೇನಾ ಕೋಡ ಬಧಾ ಪೂರುಂ, ರಕ್ಷುಂ ಛುಂ ತೀ । ॥ ॥
(ಮಾರುಂ ಶರಣ ಲಈ ಕರೇ ಮಾರಿ ಚಿಂತಾ ಜೇ, ತೇನಾ ಕೋಡ ಬಧಾ ಪೂರುಂ, ರಕ್ಷುಂ ಛುಂ ತೀ । ॥ ॥)
ಅನ್ಯ ದೇವನೇ ಜೇ ಭಜೇ, ಮನೇ ಜ ಭಜತಾ ತೇ, ಸರ್ವ ಜಾತನಾ ಯಜ್ಞನೋ ಸ್ವಾಮೀ ಜಾಣ ಮನೇ । ॥ ॥
ಮನೇ ಜ ಜಾಣವಾಥೀ ಜ ನಾ ಅವಗತಿನೇ ಪಾಮೇ, ಮನೇ ನ ಜಾಣೇ ತೇ ಸದಾ ದುರ್ಗತಿನೇ ಪಾಮೇ । ॥ ॥
ದೇವ ಭಜ್ಯೇ ದೇವೋ ಮಳೇ, ಪಿತೃ ಭಜ್ಯೇ ಪಿತೃ, ಭೂತೋಥೀ ಭೂತೋ ಮಳೇ, ಮನೇ ಭಜೇ ಮಳುಂ ಹುಂ । ॥ 25 ॥
ಫಳ ಕೇ ಫೂಲ ಮನೇ ಧರೇ, ಪರ್ಣ ತೇಮ ಪಾಣೀ, ಧರ್ಯುಂ ಭಾವಥೀ ಸರ್ವ ಹುಂ ಆರೂಗುಂ ರಾಜೀ । ॥ ॥
(ಫಳ ಕೇ ಫೂಲ ಮನೇ ಧರೇ, ಪರ್ಣ ತೇಮ ಪಾಣೀ, ಧರ್ಯುಂ ಭಾವಥೀ ಸರ್ವ ಹುಂ ಆರೂಗುಂ ದಾನೀ । ॥ ॥)
ತೇಥೀ ತುಂ ಜೇ ಜೇ ಕರೇ, ತಪೇ, ದಾನ ದೇ, ಖಾಯ, ಕರಜೇ ಅರ್ಪಣ ತೇ ಮನೇ, ಅಹಂಭಾವ ನಾ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಸಾರಾಂನರಸಾಂ ಕರ್ಮಥೀ ಏಮ ಜ ತುಂ ಛುಟಶೇ, ತ್ಯಾಗ ಯೋಗಥೀ ನೇ ಮನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೀ ಚುಕಶೇ । ॥ ॥
ಮಾರೇ ಶತ್ರುಮಿತ್ರನಾ, ಸೌಯೇ ಸರಖಾ ಛೇ, ಭಜೇ ಭಾವಥೀ ತೇ ಛತಾಂ ನಜೀಕ ಅದಕಾಂ ಛೇ । ॥ ॥
ಖೂಬ ಅಧರ್ಮೀಯೇ ಮನೇ ಭಜೇ ಕರೀನೇ ಪ್ರೇಮ, ತೋ ತೇ ಸಂತ ಥಈ ಜಶೇ ಪಾಮೀ ಮಾರೀ ರೇ॑ಮ । ॥ ॥
ಶಾಂತಿ ಪೂರ್ಣ ತೇ ಪಾಮಶೇ, ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಬನಶೇ, ಮಾರೋ ಭಕ್ತ ಕದೀ ನಹೀಂ ಅರ್ಜುನ ನಷ್ಟ ಥಶೇ । ॥ ॥
ಪಾಪೀ, ಸ್ತ್ರೀ ನೇ ಶುದ್ರಯೇ ಗುಣ ಮಾರಾ ಗಾಶೇ, ಲೇಶೇ ಮಾರುಂ ಶರಣ ತೋ ಉತ್ತಮ ಗತಿ ಥಾಶೇ । ॥ ॥
ಪಛೀ ಭಕ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಅನೇ ಜ್ಞಾನೀನುಂ ತೋ ಶುಂ, ಜನ್ಮೀನೇ ಆ ಜಗತಮಾಂ ಮನೇ ಭಜೀ ಲೇ ತುಂ । ॥ ॥
ಮನಥೀ ಭಜ ಮುಜಏ ಅನೇ ತನಥೀ ಕರ ಸೇವಾ, ಕರ್ಮ ಮನೇ ಅರ್ಪಣ ಕರೀ ಮಾಣೀ ಲೇ ಮೇವಾ । ॥ ॥
ಜಗಮಾಂ ಜೋಈನೇ ಮನೇ ವಂದನ ಕರ ಹರರೋಜ, ಮನೇ ಪಾಮಶೇ ಏಮ ತುಂ ಕರತಾಂ ಮಾರೀ ಖೋಜ । ॥ ॥
ಮನ ವಾಣೀಥೀ ಭಕ್ತ ಥಾ ಮಾರೋ ಕೇವಳ ತುಂ, ಶಾಂತಿ ತೇಮ ಸುಖ ಪಾಮಶೇ, ಸತ್ಯ ಕಹುಂ ಛುಂ ಹುಂ । ॥ 34 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 10 : ವಿಭೂತಿಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಫರೀವಾರ ಅರ್ಜುನ, ತುಂ ಸುಣ ವಚನೋ ಮಾರಾಂ, ತಾರಾ ಹಿತ ಮಾಟೇ ಕಹುಂ ವಚನೋ ತೇ ಪ್ಯಾರಾ । ॥ ॥
ಜನ್ಮ ನ ಮಾರೋ ಜಾಣತಾ ಮಹರ್ಷಿ ಅನೇ ದೇವ, ಆದಿ ದೇವ ನೇ ಋಶಿತಣೋ ಜಾಣೀ ಮುಜನೇ ಸೇವ । ॥ ॥
ಲೋಕೋನೋ ಈಶ್ವರ ಮನೇ ಜೇ ಕೋಈ ಜಾಣೇ, ದುಃಖದರ್ದಥೀ ತೇ ಛುಟೀ ಮುಕ್ತಿರಸ ಮಾಣೇ । ॥ ॥
ಕ್ಷಮಾ ಸತ್ಯ ಬುದ್ಧಿ ವಳೀ ಶಮದಮ ತೇಮಜ ಜ್ಞಾನ, ಸುಖ ದುಃಖ ಭಯ ನೇ ಅಭಯ, ಸತ್ಯಾಸತ್ಯ ಪ್ರಮಾಣ । ॥ ॥
ತಪ ನೇ ಸಮತಾ ನೇ ದಯಾ, ಯಶ ಅಪಯಶ ನೇ ದಾನ, ಭಾವ ಥತಾ ಪ್ರಾಣೀತಣಾ ತೇ ಸೌ ಮುಜಥೀ ಜಾಣ । ॥ 5 ॥
ಸಾತ ಮಹರ್ಷಿ ನೇ ವಳೀ ಚಾರ ಜಾತನಾ ತೇ, ಮನು ಮಾರಾಥೀ ಛೇ ಥಯಾ, ಪಿತಾ ಜಗತನಾ ಜೇ । ॥ ॥
ವಿಭುತಿ ತೇಮಜ ಯೋಗ ಆ ಮಾರೋ ಜಾಣೇ ಜೇ, ಜೋಡಾಯೇ ದೃಢ ಯೋಗಥೀ ಮಾರೀ ಸಾಥೇ ತೇ । ॥ ॥
ಸೌನೋ ಹುಂ ಸ್ವಾಮೀ, ವಳೀ ಮಾರಾಮಾಂ ಆ ಸರ್ವ, ಜ್ಞಾನೀ ಸಮಜೇ ಏಮ ನೇ ಭಜೇ ತಜೀನೇ ಗರ್ವ । ॥ ॥
ಮನನೇ ಪ್ರಾಣಥಕೀ ಮನೇ ಭಜೇ ಕಥಾಯ ಕರೇ, ಮಾರೀ ಚರ್ಚಾಥೀ ಸದಾ ತೃಪ್ತಿ ಹರ್ಷ ಧರೇ । ॥ ॥
ಅನನ್ಯ ಪ್ರೇಮೀ ಭಕ್ತನೇ ಬುದ್ಧಿ ಆಪುಂ ಛುಂ, ತೇಥೀ ಮುಜನೇ ಮೇಳವೇ, ಬಂಧನ ಕಾಪುಂ ಛುಂ । ॥ 10 ॥
ದಯಾ ಕರೀನೇ ಜ್ಞಾನನೋ ದೀಪ ಬನುಂ ಛುಂ ಹುಂ, ರಹೀ ಹೃದಯಮಾಂ ತೇಮನುಂ ಅಜ್ಞಾನ ಹರುಂ ಛುಂ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಪವಿತ್ರ ಈಶ್ವರ ಛೋ ತಮೇ, ದೇವ ಜಗತನಾ ತೇಮ, ಶಶ್ವತ ತೇಮಜ ದಿವ್ಯ ಛೋ, ಅಜ ಅವಿನಾಶೀ ತೇಮ । ॥ ॥
ನಾರದ ತೇಮಜ ವ್ಯಾಸ ನೇ ಸಂತ ಕಹೇ ಛೇ ಏಮ, ಅಸಿತ ವ್ಯಾಸ ದೇವಲ ವಳೀ ತಮೇ ಕಹೋ ಛೋ ಏಮ । ॥ ॥
ಸಾಚುಂ ಮಾನುಂ ಛುಂ ತಮೇ ಕಹೋ ತೇ ಬಧುಂ ಹುಂ । ದೇವ ತೇಮ ದಾನವ ಪ್ರಭೋ, ತಮನೇ ಜಾಣೇ ಶುಂ! ॥ ॥
ತಮೇ ಜ ಜಾಣೋ ಛೋ ಖರೇ ಪೂರ್ಣ ತಮಾರುಂ ರೂಪ, ದೇವದೇವ ಭೂತೇಶ ಹೇ, ಜಗತನಾಥ , ಜಗಭೂಪ! ॥ 15 ॥
ಕೇವೀ ರೀತೇ ಛೋ ತಮೇ ವ್ಯಾಪಕ ಆಅ ಜಗಮಾಂ? ವಿಭೂತಿಥೀ ವ್ಯಾಪಕ ಥಯಾ ಕೇಮ ತಮೇ ಜಗಮಾಂ? ॥ ॥
ಧ್ಯಾನ ತಮಾರುಂ ಧಾರತಾ ಯೋಗೀ ಶೇ ಜಾಣುಂ, ಕ್ಯಾ ಭಾವಥೀ ಚಿಂತವುಂ, ಭಕ್ತಿ ಹುಂ ಮಾಣು । ॥ ॥
ಯೋಗಶಕ್ತಿ ವಿಸ್ತಾರಥೀ ಫರೀ ಕಹೋ ಮುಜನೇ, ಅಮೃತ ಪೀತಾಂ ಥಾಯನಾ ತೃಪ್ತಿ ಖರೇ ಮುಜನೇ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಖ್ಯಾಲ ಜ ಆಪುಂ ಛುಂ ತನೇ ಮಾರಾ ರೂಪ ತಣೋ, ಬರಾಬರ ಕಹುಂ ತೋ ತೋ ಥಾಯ ವಿಸ್ತಾರ ಘಣೋ । ॥ ॥
ಪ್ರಾಣೀ[ಓ]ಮಾಂ ಹುಂ ರಹ್ಯೋ ಆತ್ಮರೂಪ ಥಈ, ಆದಿ ಮಧ್ಯ ನೇ ಅಂತ ಹುಂ ಸೌನೋ ರಹ್ಯೋ ಬನೀ । ॥ ॥
ವಿಷ್ಣು ಛುಂ, ಊಗುಂ ವಳೀ ಜಗಮಾಂ ಸೂರ್ಯ ಬನೀ, ಮರಿಚೀ ತೇಮ ಜ ಚಂದ್ರ ಛುಂ ಹುಂ ನಕ್ಷತ್ರ ಮಹೀಂ । ॥ ॥
ಸರ್ವ ವೇದಮಾಂ ದಿವ್ಯ ತೇ ಸಾಮವೇದ ಹುಂ ಛುಂ, ದೇವೋಮಾಂ ಛುಂ ಈಂದ್ರ ನೇ ಮನ ನೇ ಚೇತನ ಛುಂ । ॥ ॥
ಶಂಕರ ರೂದ್ರೋಮಾಂ ವಳೀ ಕುಬೇರ ಪಣ ಹುಂ ಛುಂ, ಅಗ್ನಿ ಛುಂ, ಮೇರು ಥಯೋ ಪರ್ವತಮಾಂಹೀ ಹುಂ । ॥ ॥
ದೇವೋನಾ ಗುರು ಜೇ ಕಹ್ಯಾ ತೇ ಜ ಬೃಹಸ್ಪತಿ ಛುಂ, ಸೇನಾಪತಿಮಾಂ ಸ್ಕಂದ ನೇ ಸಾಗರ ಜಲಮಾಂ ಛುಂ । ॥ ॥
ಮಹರ್ಷಿಮಹೀಂ ಭೃಗು ಥಯೋ, ಹಿಮಾಲಯ ಬನ್ಯೋ ಛುಂ, ಯಜ್ಞೋಮಾಂ ಜಪಯಜ್ಞ ನೇ ಓಂಕಾರ ಥಯೋ ಛುಂ । ॥ 25 ॥
ವೃಕ್ಷೋಮಾಂ ಛುಂ ಪೀಪಳೋ, ನಾರದ ತೇಮಜ ಛುಂ, ಗಂಧರ್ವೋಮಾಂ ಚಿತ್ರರಥ, ಕಪಿಲ ಸಿದ್ಧಮಾಂ ಛುಂ । ॥ ॥
ಅಮೃತಥೀ ಪ್ರಗಟೇಲ ಛುಂ ಅಶ್ವ ಅಲೌಕಿಕ ಹುಂ, ಐರಾವತ ಹಾಥೀಮಹೀಂ, ಮನುಷ್ಯಮಾಂ ನೃಪ ಛುಂ । ॥ ॥
ಕಾಮಧೇನುಂ ಛುಂ ಗಾಯಮಾಂ, ವಜ್ರ ಶಸ್ತ್ರಮಾಂ ಛುಂ, ಧರ್ಮಪರಾಯಣ ಕಾಮ ಛುಂ, ವಾಸುಕಿ ಸರ್ಪೇ ಹುಂ । ॥ ॥
ಅನಂತ ನಾಮೇ ನಾಗ ಛುಂ, ವರುಣ ತೇಮಜ ಹುಂ, ಪಿತೃಮಾಂ ಛುಂ ಅರ್ಯಮಾ, ಯಮೀಮಹೀಂ ಯಮ ಛುಂ । ॥ ॥
ಕಾಲರೂಪ ಛುಂ, ದೈತ್ಯಮಾಂ ಪ್ರಹ್ಲ್ಲಾದ ಖರೇ ಛುಂ, ಪಶುಮಾಂ ಸಿಂಹ ಥಯೋ ವಳೀ, ಗರುಡ ಖಗಮಾಂ ಛುಂ ॥ । 30 ॥
ಪವನ ತೇಮ ಪಾಣೀಮಹೀಂ ಗಂಗಾ ಪಾವನ ಛುಂ, ಮಗರಮಚ್ಛ ಛುಂ, ರಾಮ ಛುಂ ಶಸ್ತ್ರವಾನಮಾಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಆದಿ ಮಧ್ಯ ನೇ ಅ/ನ್ತ ಛುಂ ಆ ಸೃಷ್ಟಿನೋ ಹುಂ, ವಿದ್ಯಾಮಾಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ನೇ ವಾದ ವಿವಾದೇ ಹುಂ । ॥ ॥
ಅಕಾರ ಅಕ್ಷರಮಾಂ ಅನೇ ದ್ವಂದ ಸಮಾಸೇ ಛುಂ, ಧಾತಾ ಆಶ್ರಯ ಕಾಲ ಛುಂ ಅಕ್ಷರ ಜಗನೋ ಹುಂ । ॥
ಜನ್ಮ ತೇಮ ಮೃತ್ಯು ವಳೀ ಥಈನೇ ರಹ್ಯೋ ಛುಂ, ಸ್ತ್ರೀನೀ ಸುಂದರತಾ ಅನೇ ವಾಣೀ ಯಶ ಪಣ ಹುಂ । ॥ ॥
ಧೀರಜ ತೇಮ ಕ್ಷಮಾ ಥಯೋ, ಗಾಯತ್ರೀ ಪಣ ಹುಂ, ಮಾಸ ಮಾಗಶರ ನೇ ವಳೀ ವಸಂತ ಋತುಮಾಂ ಛುಂ । ॥ 35 ॥
ತೇಜ ತೇಮ ಜಯ, ಬಲ ಅನೇ ಬುದ್ಧಿರೂಪೇ ಛುಂ, ಛಳ ಕರನಾರಾಮಾಂ ಸದಾ ದ್ಯುತ ಥಯೇಲೋ ಛುಂ । ॥ ॥
ಪಾಂಡವಮಾಂ ಅರ್ಜುನ ನೇ ವಾಸುದೇವ ಛುಂ ಹುಂ, ಕವಿಮಾಂ ಶುಕ್ರಾಚಾರ್ಯ ನೇ ಮುನಿಮಾಂ ವ್ಯಾಸ ಜ ಛುಂ । ॥ ॥
ನೀತಿ ತೇಮ ಶಾಸಕಮಹೀಂ ದಂಡ ಥಯೋ ಛುಂ ಹುಂ, ಗುಹ್ಯ ವಾತಮಾಂ ಮೌನ ನೇ ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪೇ ಛುಂ । ॥ ॥
ಜಗತತಣುಂ ಛುಂ ಬೀಜ ಹುಂ, ಸುಣಜೇ ಅರ್ಜುನ, ತುಂ, ಮಾರಾ ವಿಣ ತೋ ಆ ರಹೇ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಖರೇ ಶುಂ? ॥ ॥
ಮಾರಾ ದೈವೀರೂಪನೋ ಅಂತ ನಾಜ ಆವೇ, ಆ ತೋ ಥೋಡುಂ ಛೇ ಕಹ್ಯುಂ, ಕೋಣ ಬಧುಂ ಗಾವೇ? ॥ 40 ॥
ಜೇ ಜೇ ಸುಂದರ, ಸತ್ಯ ನೇ ಪವಿತ್ರ ಪ್ರೇಮಲ ಛೇ, ಮಾರಾ ಅಂಶ ಥಕೀ ಥಯುಂ ಜಾಣೀ ಲೇಜೇ ತೇ । ॥ ॥
ಬಧುಂ ಜಾಣೀನೇ ತುಂ ವಳೀ ಕರೀಶ ಅರ್ಜುನ ಶುಂ? ಮಾರಾ ಏಕಜ ಅಂಶಮಾಂ ವಿಶ್ವ ಬಧುಂಯ ರಹ್ಯುಂ । ॥ 42 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 11 : ವಿಶ್ವರೂಪದರ್ಶನಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕೃಪಾ ಕರೀನೇ ಜೇ ಕಹ್ಯಾ ಹಿತನಾ ಶಬ್ದ ತಮೇ, ತೇಥೀ ಮೋಹ ಜತೋ ರಹ್ಯೋ ಮಾರೋ, ಪ್ರಭುಜೀ ಹೇ! ॥ ॥
ಉತ್ಪತ್ತಿಲಯ ಜಗತನಾಂ ಸುಣ್ಯಾ ಪ್ರೇಮಥೀ ಮೇಂ, ಮಹಿಮಾ ಜಾಣ್ಯೋ ಛೇ ವಳೀ ತಮಾರಾ ಥಕೀ ಮೇಂ । ॥ ॥
ಜಗನಾ ಕಾರಣ ಛೋ ತಮೇ, ಜಗನಾ ನಾಶಕ ಛೋ, ರೂಪ ತಮಾರುಂ ವಿಶ್ವಮಾಂ ಕೇವು ವ್ಯಾಪಕ ಹೋ! ॥ ॥
ಜೋವಾನೇ ತೇ ರೂಪನೇ ಮುಜಏ ಈಚ್ಛಾ ಥಾಯ, ಯೋಗೇಶ್ವರ, ತೇ ರೂಪನೇ ಬತಾವೋ, ಹೃದಯ ಚ್ಹಾಯ । ॥ ॥
ಜೋಈ ರೂಪ ಶಕೀಶ ಹುಂ ಏವೀ ಖಾತ್ರೀ ಹೋಯ, ಯೋಗೇಶ್ವರ, ತೋ ರೂಪನೇ ಬತಾವೋ, ಹೃದಯ ಚ್ಹಾಯ । ॥ ॥
(ಜೋಈ ರೂಪ ಶಕೀಶ ಹುಂ ಏವೀ ಖಾತ್ರೀ ಥಾಯ, ಯೋಗೇಶ್ವರ, ತೋ ರೂಪನೇ ಬತಾವೋ, ಹೃದಯ ಚ್ಹಾಯ । ॥ ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಜೋ ತುಂ ಮಾರಾ ರೂಪನೇ ಅನೇಕ ರೂಪ ಭರ್ಯುಂ, ಅನೇಕರಂಗೀ ರೂಪ ತೇ, ದಿವ್ಯ ವಿರಾಟ ಧರ್ಯುಂ । ॥ 5 ॥
ರುದ್ರ ಮರುತ ಆದಿತ್ಯ ನೇ ಅಶ್ವಿನೀಕುಮಾರೋ, ಅಚರಜಕಾರಕ ಜೋ ವಳೀ ಕೈಂ ಮಹಿಮಾ ಮಾರೋ । ॥ ॥
ಜೋ ಆ ಮಾರಾ ಅಂಗಮಾಂ ಸಾರಾಯೇ ಜಗನೇ, ಜೇ ಜೇ ಜೋವುಂ ಹೋಯ ತೇ ಬತಾವೀಶ ತುಜನೇ । ॥ ॥
ತಾರೀ ಆಂಖೇ ನಾ ತನೇ ದೇಖಾಶೇ ಮುಜ ರೂಪ, ದೈವೀ ಆಪುಂ ಆಂಖ ಹುಂ, ಜೋ ತುಂ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪ । ॥ ॥
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಏಮ ಕಹೀ ಯೋಗೀತಣಾ ಯೋಗೀ ಶ್ರೀ ಪ್ರಭು[ಏ], ದಿವ್ಯ ಬತಾವ್ಯುಂ ರೂಪ ತೇ ಪ್ರೇಮೀ ಅರ್ಜುನನೇ । ॥ ॥
ಆಂಖ ಹಜಾರೋ ನೇ ವಳೀ ಮುಖ ಹತಾಂ ಹಜಾರ, ಘರೇಣಾಂ ಅನೇ ವಶ್ತ್ರೋ ಹತಾ ತ್ಯಾಂ ಖೂಬ ಅಪಾರ । ॥ 10 ॥
(ಆಂಖ ಹಜಾರೋ ನೇ ವಳೀ ಮುಖ ಹತಾಂ ಹಜಾರ, ಘರೇಣಾಂ ಅನೇ ವಶ್ತ್ರೋ ಹತಾ ತ್ಯಾಂ ನಹೀಂ ಪಾರ । ॥ 10 ॥)
ಮಾಳಾ ತೇಮಜ ಗಂಧಥೀ ಶೋಹಿತ ಹತುಂ ಶರೀರ, ವಿರಾಟ ದಿವ್ಯ ಅನಂತ ನೇ ಅಚರಜಪೂರ್ಣ ಶರೀರ ॥ । ॥
ಹಜಾರ ಸೂರ್ಯ ಊಗೇ ಕದೀ ನೇ ಪ್ರಕಾಶ ಪಥರಾಯ, ತೇಮಜ ಪ್ರಭುನಾ ರೂಪನುಂ ತೇಜ ಬಧೇ ಪಥರಾಯ । ॥ ॥
ಪ್ರಭುಶರೀರಮಾಂ ಅರ್ಜುನೇ ಜಗ ಆಖುಂ ಜೋಯುಂ, ಅನೇಕ ರೂಪೋಮಾಂ ರಹ್ಯುಂ ಜಗ ಆಖುಂ ಜೋಯುಂ । ॥ ॥
ಅಚರಜ ಪಾಮೇಲೋ ವಳೀ ರೋಮಾಂಚಿತ ಅರ್ಜುನ, ಶೀಶ ನಮಾವೀನೇ ವದ್ಯೋ ರೋಮಂಚಿತ ಅರ್ಜುನ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ದೇವ, ತಮಾರಾ ದೇಹಮಾಂ ಸಮಾಯಾ ಬಧಾ ಲೋಕ, ಕಮಳಪರೇ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಅನೇ ಋಷಿ ಪಣ ತ್ಯಾಂ ಛೇ ಕೋ॑ಕ । ॥ 15 ॥
ಹಾಥ ತೇಮ ಆಂಖೋ ವಳೀ ಪೇಟ ಗಣೀ ನ ಶಕಾಯ, ಆದಿ ಮಧ್ಯ ಕೇ ಅಂತ ಆ ರೂಪತಣೋ ನ ಜಣಾಯ । ॥ ॥
ಮುಕುಟ ಗದಾ ನೇ ಚಕ್ರಥೀ ಶೋಭೇ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪ, ತೇಜತಣೋ ಅಂಬಾರ ಆ ಜೋ[ಈ] ನ ಶಕುಂ ರೂಪ । ॥ ॥
ವಿರಾಟ ತೇಮ ಪ್ರದೀಪ್ತ ಛೇ ದಿವ್ಯ ತಮಾರುಂ ರೂಪ, ಚಾರೇ ಬಾಜು ದೇಖತೋ ದಿವ್ಯ ತಮಾರುಂ ರೂಪ । ॥ ॥
ಅಮರ ತಮೇ, ಉತ್ತಮ ತಮೇ, ಫಕ್ತ ಜಾಣವಾಜೋಗ, ಧರ್ಮತಣಾ ರಕ್ಷಕ ತಮೇ, ಏಕ ಅನನ್ಯ ಅಮೋಘ । ॥ ॥
ಜಗನಾ ಆಶ್ರಯ, ಆದಿ ನೇ ಅಂತ ವಿನಾನಾ ಛೋ, ಸನಾತನ, ಬಲೀ, ವಿಶ್ವನೇ ತಪಾವೀ ರಹ್ಯಾ ಛೋ । ॥ ॥
ಸೂರ್ಯಚಂದ್ರನೀ ಆಂಖ ಛೇ, ಹಾಥ ಹಜಾರ ವಳೀ, ಅಗ್ನಿ ಜೇವಾ ವದನನಾ, ರಹ್ಯಾ ಪ್ರಕಾಶ ಕರೀ । ॥ ॥
ಪೃಥ್ವೀ ನೇ ಆಕಾಶಮಾಂ ವ್ಯಾಪಕ ಏಕ ತಮೇ, ಸರ್ವ ದಿಶಾಮಾಂ ಛೋ ರಹ್ಯಾ ದಿವ್ಯ ಸ್ವರೂಪ ತಮೇ । ॥ ॥
ಉಗ್ರ ರೂಪ ಜೋಈ ಥಯಾ ಭಯಭೀತ ಬಧಾ ಲೋಕ, ಪ್ರವೇಶೀ ರಹ್ಯಾ ರೂಪಮಾಂ ದೇವಜನೋ ಪಣ ಕೋ॑ಕ । ॥ 20 ॥
ದೇವ ತಮೋನೇ ವಂದತಾ ವಂದೇ ಋಷಿ ಪಣ ತೇಮ, ಸ್ತವನ ಕರೇ ಛೇ ಸಿದ್ಧ ಸೌ, ಗಾನ ಗಾಯ ನಾ ಕೇಮ? ॥ ॥
ರುದ್ರ ತೇಮ ವಸು, ಸಾಧ್ಯ ನೇ ವಿಶ್ವದೇವ ಗಂಧರ್ವ, ಪಿತೃ ಯಕ್ಷೋ ಸಿದ್ಧ ಸೌ ಜುಏ ತಜೀನೇ ಗರ್ವ । ॥ ॥
ಕುಮಾರ ಮರುತಗಣೋ ವಳೀ ಅಚರಜಥೀ ಜೋತಾ, ಮಹಾನ ಜೋಈ ರೂಪನೇ ಭಾನ ಬಧುಂ ಖೋತಾ । ॥ ॥
ಅನೇಕ ಮುಖ ನೇತ್ರ ನೇ ಬಾಹು ತೇಮ ಪಗ ಛೇ, ದಾಢ ಭಯಂಕರ ದೇಖತಾಂ ಭೀತ ಥಯುಂ ಜಗ ಛೇ । ॥ ॥
ನಭನೇ ಅಡನಾರುಂ ವಳೀ ರಂಗತೇಜಮಯ ರೂಪ, ವಿಶಾಳ ನಯನೇ ಓಪತುಂ ದಿವ್ಯ ವಿರಾಟ ಸ್ವರೂಪ । ॥ ॥
ವ್ಯಥಾ ಥಾಯ ಛೇ ದೇಖತಾಂ, ಪ್ರಾಣ ಖರೇ ಗಭರಾಯ, ಧೀರಜ ಖೂಟೀ ಜಾಯ ನೇ ಮನನೀ ಶಾಂತಿ ಹರಾಯ । ॥ ॥
ಪ್ರಲಯಕಾರ ಅಂಗಾರಶುಂ ಜೋಈ ಉಗ್ರ ಸ್ವರೂಪ, ಜ್ಞಾಅವ್ಯವಸ್ಥಾ ನಾ ರಹೇ, ಪ್ರಸನ್ನ ಹೋ ಜಗಭೂಪ । ॥ ॥
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರತಣಾ ಪುತ್ರ ಸೌ ಕೈಂ ರಾಜಾನೀ ಸಾಥ, ಭೀಷ್ಮ ದ್ರೋಣ ಕೇ ಕರ್ಣ ಆ, ವೀರ ಅಮಾರಾ ಲಾಖ । ॥ ॥
ಘೋರ ತಮಾರಾ ವದನಮಾಂ ಸರ್ವೇ ಪ್ರವೇಶೇ ಛೇ, ಚೋಂಟೇ ದಾಂತೇ, ಕೈಂಕನಾ ಮಸ್ತಕ ತೂಟೇ ಛೇ । ॥ ॥
ನದೀ ಹಜಾರೋ ಜಾಯ ಛೇ ಸಾಗರಮಾಹೀಂ ಜೇಮ; ಲಾಖೋ ಲೋಕೋ ಪೇಸತಾ ವದನ ತಮಾರೇ ತೇಮ । ॥ ॥
ಪತಂಗಿಯುಂ ದೀವೇ ಪಡೇ ಮರವಾ ಮಾಟೇ ಜೇಮ, ಲಾಖೋ ಲೋಕೋ ಪೇಸತಾ ವದನ ತಮಾರೇ ತೇಮ । ॥ ॥
ಜೀಭ ತಮೇ ಚಾಟೋ ಗಳೀ ಜಲದಮುಖೇ ಸೌ ಲೋಕ, ಉಗ್ರ ಪ್ರಭಾಥೀ ತೇಜಥೀ ಭರೀ ರಹ್ಯಾ ಛೇ ಲೋಕ । ॥ 30 ॥
ಉಗ್ರ ರೂಪನಾ ಕೋಣ ಛೋ ದೇವ, ಕಹೋ ಮುಜನೇ, ಮೂಳ ರೂಪ ಧಾರೋ, ಪಡೇ ಸಮಜ ಕೈಂ ನ ಮುಜನೇ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕಾಳ ಲೋಕನೋ ಹುಂ ಥಯೋ ನಾಶಕಾಜ ತೈಯಾರ, ನಹೀಂ ಹೋಯ ತುಂ ತೋಯ ಆ ವೀರ ಬಧಾ ಮರನಾರ । ॥ ॥
ತೇಥೀ ಊಭೋ ಥಾ, ಲಡೀ, ರಾಜ್ಯ ಕರೀ, ಯಶ ಲೇ, ನಿಮಿತ್ತ ಥಾ ತುಂ ತೋ ಹವೇ, ವೀರ ಹಣ್ಯಾ ಛೇ ಮೇಂ । ॥ ॥
(ತೇಥೀ ಊಭೋ ಥಾ, ಲಡೀ, ರಾಜ್ಯ ಕರೀ, ಯಶ ಲೇ, ನಿಮಿತ್ತ ಥಾ ತುಂ ತೋ ಹವೇ, ವೀರ ಹಣ್ಯಾ ಮೇಂ । ॥ ॥)
ದ್ರೋಣ ಭೀಷ್ಮ ನೇ ಕರ್ಣ ನೇ ಜಯದ್ರಥ ವೀರ ಹಜಾರ, ಹಣೇಲ ಮೇಂ ತುಂ ಹಣ ಹವೇ, ಚಿಂತಾ ಕರ ನ ಲಗಾರ । ॥ ॥
ಯುದ್ಧ ಕರೀ ಲೇ ಭಯ ತಜೀ, ವಿಜಯ ಥಶೇ ತಾರೋ, ಶತ್ರುನೇ ತುಂ ಮಾರಶೇ, ವಿಜಯ ಥಶೇ ತಾರೋ । ॥ ॥
ವಚನೋ ಆವಾ ಸಾಂಭಳೀ, ವಂದನ ಖೂಬ ಕರೀ, ಗದ್ ಗದ್ ಸ್ವರಥೀ ಬೋಲಿಯೋ ಅರ್ಜುನ ಪ್ರೇಮ ಧರೀ । ॥ 35 ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಹರಖಾಯೇ ಸೌ ಲೋಕ ನೇ ಕೀರ್ತಿ ತಮಾರೀ ಗಾಯ, ರಾಕ್ಷಸ ನಾಸೇ ಭಯಥಕೀ, ಸಿದ್ಧ ನಮೇ ನೇ ಗಾಯ । ॥ ॥
ಕೇಮ ನಏ ನಾ ತೇ ಬಧಾ, ಸೌನಾ ಆದಿ ತಮೇ, ಅನಂತ ವಿಶ್ವಾಧಾರ ಛೋ, ಅಕ್ಷರ ಪರಮ ತಮೇ । ॥ ॥
ಮೂಳ ಸರ್ವನಾ ಛೋ ತಮೇ, ಛೋ ಜಗತ ಆಧಾರ, ಪರಮಧಾಮ ಸರ್ವಜ್ಞ ಛೋ ಸೌನಾ ಸರ್ಜನಹಾರ । ॥ ॥
(ಮೂಳ ಸರ್ವನಾ ಛೋ ತಮೇ, ಛೋ ಜಗತನಾ ಆಧಾರ, ಪರಮಧಾಮ ಸರ್ವಜ್ಞ ಛೋ ಸೌನಾ ಸರ್ಜನಹಾರ । ॥ ॥)
ಪುರಾಣ ಪುರುಷ ಛೋ ತಮೇ, ವಳೀ ಸೌನಾ ಜ್ಞಾತಾ ಛೋ, ಜ್ಞೇಯರೂಪ ಛೋ, ಸರ್ವ ನೇ ಸರ್ವಥಕೀ ಪರ ಛೋ । ॥ ॥
(ಪುರಾಣ ಪುರುಷ ತಮೇ, ವಳೀ ಸೌನಾ ಜ್ಞಾತಾ ಛೋ, ಜ್ಞೇಯರೂಪ ಛೋ, ಸರ್ವ ನೇ ಸರ್ವಥಕೀ ಪರ ಛೋ । ॥ ॥)
ಯಮ, ಅಗ್ನಿ ನೇ ವಾಯು ನೇ ವರುಣ ಚಂದ್ರ ತಮೇ, ಬ್ರಹ್ಮಾ, ಬ್ರಹ್ಮಾನಾ ಪಿತಾ, ಅನಂತ ರೂಪ ತಮೇ । ॥ ॥
ವ್ಯಾಪಕ ವಿಶ್ವಮಹೀಂ ವಳೀ ವಿಶ್ವಥಕೀ ಪರ ಛೋ, ನಮುಂ ಹಜಾರೋವಾರ ನೇ ನಮನ ಫರೀ ಪಣ ಹೋ । ॥ ॥
ಆಗಳ ಪಾಛಳಥೀ ನಮುಂ, ಚಾರೇ ತರಫ ನಮುಂ, ಅಖೂಟ ಬಲಭಂಡಾರ ಹೇ, ವಾರಂವಾರ ನಮುಂ । ॥ ॥
ಅನಂತವೀರ್ಯ, ತಮೇ ಸದಾ ಸೌಮಾಂ ವ್ಯಾಪಕ ಛೋ, ಸರ್ವರೂಪ ಛೋ ಹೇ ಪ್ರಭೋ, ಜೀವನದಾಯಕ ಛೋ । ॥ 40 ॥
ಮಿತ್ರ ಮಾನತಾಂ ಮೇಂ ಕಹ್ಯಾಂ ಹಶೇ ವಚನ ಕಪರಾಂ, ಪ್ರೇಮ ತೇಮ ಅಜ್ಞಾನಥೀ ವಚನ ಕಹ್ಯಾಂ ಕಪರಾಂ । ॥ ॥
ಕೃಷ್ಣ, ಸಖಾ, ಯಾದವ ಹಶೇ ಏಮ ಕಹೇಲುಂ ಮೇಂ, ಮಹಿಮಾನೇ ಜಣ್ಯಾವಿನಾ ಕಹ್ಯುಂ ಭೂಲಥೀ ಕೇ; ॥ ॥
ಬೀಜಾನೀ ಸಾಮೇ ವಳೀ ಏಕ ಹಶೋ ತ್ಯಾರೇ, ರಮತಾಂ, ಸೂತಾಂ, ಬೇಸತಾಂ, ಕೇ ಭೋಜನಕಾಳೇ; ॥ ॥
ವಾರಂವಾರ ಕಹ್ಯುಂ ಹಶೇ ತೇಮ ವಳೀ ಅಪಮಾನ, ತೇ ಸೌ ಮಾಫ ಕರೋ ಮನೇ, ಮಾಗುಂ ಛುಂ ವರದಾನ । ॥ ॥
ಜಡಚೇತನನಾ ಛೋ ಪಿತಾ, ಪೂಜ್ಯ ವಳೀ ಗುರು ಛೋ, ತಮಾರಾ ಸಮೋ ಅನ್ಯ ನಾ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೋಣ ಛೇ ತೋ? ॥ ॥
ಪೂಜ್ಯ ದೇವ ತೇಥೀ ನಮುಂ ಕಾಯ ನಮಾವೀ ಹುಂ, ಪ್ರಾರ್ಥು ವಾರಂವಾರ ಆ ಶೀಶ ನಮಾವೀ ಹುಂ । ॥ ॥
ಕ್ಷಮಾ ಕರೇ ಸುತನೇ ಪಿತಾ, ಮಿತ್ರ ಮಿತ್ರನೇ ಜೇಮ, ಮಾಫ ಕರೇ ಪ್ರಿಯನೇ ಪ್ರಿಯ, ಮಾಫ ಕರೀ ದೋ ತೇಮ । ॥ ॥
ಅಪೂರ್ವ ಜೋಈ ರೂಪ ಆ ವ್ಯಥಾ ತೇಮ ಭಯ ಥಾಯ, ದೇವರೂಪನೇ ತೋ ಧರೋ, ಭಯ ಆ ಮಾರೋ ಜಾಯ । ॥ ॥
ದೈವೀ ರೂಪ ಧರೋ ಹವೇ, ಹೇ ದೇವೇಶ, ತಮೇ, ಪ್ರಸನ್ನ ಥಾಓ ವಿಶ್ವನಾ ಹೇ ಆಧಾರ ತಮೇ । ॥ ॥
ಗದಾ ಮುಕುಟ ನೇ ಚಕ್ರನೇ ಧಾರೀ ಪ್ರಭು, ಪ್ರಕಟೋ, ವಿರಾಟ ರೂಪ ತ್ಯಜೀ ದಈ ಚತುರ್ಭುಜ ಪ್ರಕಟೋ । ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಪ್ರಸನ್ನ ಬನತಾಂ ರೂಪ ಆ ತನೇ ಬತಾವ್ಯುಂ ಮೇಂ, ಕೋಈಯೇ ತಾರಾ ವಿನಾ ಜೋಯುಂ ನಥೀ ಜ ತೇ । ॥ ॥
ಶ್ರೇಷ್ಠ ತೇಜಮಯ ಆದ್ಯ ನೇ ಅನಂತ ಮಾರುಂ ರೂಪ, ಆತ್ಮಯೋಗನಾ ಬಲ ಥಕೀ ದಿವ್ಯ ಬತಾವ್ಯುಂ ರೂಪ । ॥ ॥
ವೇದ, ದಾನ ನೇ ಯಜ್ಞಥೀ, ತೀರಥ ಕೇ ತಪಥೀ, ಜೋವಾಯೇ ನಾ ರೂಪ ಆ, ಜ್ಞಾನ ಅನೇ ಜಪಥೀ । ॥ ॥
ಮೂಢಭಾವ ಭಯ ಛೋಡ ತುಂ, ನಿರ್ಭಯತಾನೇ ಧಾರ, ದಿವ್ಯ ರೂಪನೇ ಜೋ ಹವೇ, ವ್ಯಥಾ ಹೃದಯನೀ ಟಾಳ । ॥ ॥
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಏಮ ಕಹೀ ಪ್ರಭು[ಏ] ಧರ್ಯುಂ ಫರೀ ದಿವ್ಯ ನಿಜರೂಪ, ಆಶ್ವಾಸನ ಆಪ್ಯುಂ ವಳೀ ಧರತಾಂ ಶಾಂತ ಸ್ವರೂಪ । ॥ 50 ॥
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಜೋ[ಈ] ಮಾನವ ರೂಪ ಆ ಹವೇ ತಮಾರುಂ ಶಾಂತ, ಸ್ವಸ್ಥ ಥಯೋ ಛುಂ ನೇ ವಳೀ ಮುಜನೇ ಥ[ಈ] ನಿರಾಂತ । ॥ ॥
(ಜೋ[ಈ] ಮಾನವ ರೂಪ ಆ ಹವೇ ತಮಾರುಂ ಶಾಂತ, ಸ್ವಸ್ಥ ಥಯೋ ಛುಂ ನೇ ವಳೀ ಮುಜನೇ ಛೇಕ ನಿರಾಂತ । ॥ ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಜೋವುಂ ಜೇ ಮುಶ್ಕೇಲ ತೇ ಜೋಯುಂ ತೇಂ ಮುಜ ರೂಪ, ದೇವೋ ಪಣ ಝಂಖೀ ರಹ್ಯಾ ಜೋವಾ ಮಾರುಂ ರೂಪ । ॥ ॥
ಜೇ ರೂಪೇ ಜೋಯೋ ಮನೇ ತೇಮ ಜು[ಏ] ಕೋ॑ ನಾ, ವೇದ ಯಜ್ಞ ತಪ ದಾನಥೀ ಶ್ಕೇ ನಿಹಾಳೀ ನಾ । ॥ ॥
ಭಕ್ತಿ ಖೂಬ ಜ ಹೋಯ ತೋ ಆವುಂ ದರ್ಶನ ಥಾಯ, ಜ್ಞಾನ ಥಾಯ ಮಾರುಂ ಅನೇ ಭೇದ ಬಧಾಯೇ ಜಾಯ । ॥ ॥
ಭಕ್ತ ಬನೇ ಮಾರೋ ಜ ಜೇ, ಸಂಗದೋಷ ಛೋಡೇ, ಮುಜನೇ ಝಂಖೇ ತೇ ಜಗೇ ತರೇ ಅನೇ ತಾರೇ । ॥ ॥
ಕರ್ಮ ಕರೇ ಮುಜ ಕಾಜ ಜೇ, ಸಂಗದೋಷ ಛೋಡೇ, ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇ ಮುಜನೇ ಜ ತೇ, ಬಂಧನ ಸೌ ತೋಡೇ । ॥ 55 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 12 : ಭಕ್ತಿಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ತಮ ಸಾಕಾರ ಪ್ರಭುನೀ ಭಕ್ತಿ ಕೋ[ಈ] ಕರೇ, ನೇ ಕೋ[ಈ] ನಿರಾಕಾರ ಬ್ರಹ್ಮನೇ ಪೂಜೇ । ॥ ॥
(ಜೋಡಾಈ ತಮ ಸಾಥ ಜೇ ಭಕ್ತಿ ಭಕ್ತ ಕರೇ, ಅವಿನಾಶೀ ಅವ್ಯಕ್ತನೀ ಭಕ್ತಿ ತೇಮ ಕರೇ । ॥ ॥)
ತೇ ಬನ್ನೇಮಾಂ ಮಾನವೋ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಕೋಣ? ಪ್ರಶ್ನ ಥಾಯ ಮುಜನೇ, ಕಹೋ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಕೋಣ? ॥ 1 ॥
(ತೇ ಬನ್ನೇಮಾಂ ಮಾನವೋ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಕೋಣ? ಪ್ರಶ್ನ ಥಾಯ ಮುಜನೇ, ಹಶೇ ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಕೋಣ? ॥ 1 ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಮಾರಾಮಾಂ ಮನ ಜೋಡತಾಂ, ಶ್ರದ್ಧಾ ಖೂಬ ಕರೀ, ಸಂಧಾ[ಈ] ಮುಜ ಸಾಥ ಜೇ ಮುಜನೇ ಸರ್ವ ಧರೀ, ॥ ॥
ಕರತಾಂ ಭಕ್ತಿ ಮಾನಜೇ ಉತ್ತಮ ತುಂ ತೇನೇ, ಉತ್ತಮ ಯೋಗೀ ಮುಜಮಹೀಂ ಆಸಕ್ತಿ ಜೇನೇ । ॥ 2 ॥
ಅವಿನಾಅಶೀ ಅವ್ಯಕ್ತ ನೇ ಅಚಿಂತ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮ ಸ್ವರೂಪ, ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ಜೇ ಭಜೇ ಸ್ಥಿರ ಕುಟಸ್ಥ ಸ್ವರೂಪ, ॥ ॥
(ಅವಿನಾಅಶೀ ಅವ್ಯಕ್ತ ನೇ ಅಚಿಂತ್ಯ ಮಾರೂಂ ರೂಪ, ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕ ಜೇ ಭಜೇ ಸ್ಥಿರ ಕುಟಸ್ಥ ಸ್ವರೂಪ, ॥ ॥)
ನೇ ಸಮಬುದ್ಧಿ ಧಾರೀ ಬನೇ ಜೇ ಈಂದ್ರಿಯಸ್ವಾಮೀ, ಸೌನುಂ ಹಿತ ಕರನಾರ ತೇ ಪಣ ಅಂತೇ ಜಾಯ ಮನೇ ಪಾಮೀ । ॥ ॥
(ಸಮಬುದ್ಧಿ ಧಾರೀ ಬನೇ ಜೇ ಈಂದ್ರಿಯಸ್ವಾಮೀ, ಸೌನುಂ ಹಿತ ಕರನಾರ ತೇ ಜಾಯ ಮನೇ ಪಾಮೀ । ॥ ॥)
ನಿರಾಕಾರ ಬ್ರಹ್ಮ ಭಜ್ಯೇ ಕ್ಲೇಶ ಘಣೋ ಥಾಯೇ, ದೇಹವಾನ ಅವ್ಯಕ್ತಮಾಂ ದುಃಖ ಥಕೀ ಜಾಯೇ । ॥ 5 ॥
ಬಧಾಂ ಕರ್ಮ ಅರ್ಪೀ ಮನೇ ಮತ್ಪರ ಜೇ ಜನ ಥಾಯ, ಅನನ್ಯ ಭಾವೇ ಜೇ ಭಜೇ ಧರತಾಂ ಧ್ಯಾನ ಸದಾಯ; ॥ ॥
ಮೃತ್ಯುಲೋಕಥೀ ತೇಮನೋ ಕರವಾಮಾಂ ಉದ್ಧಾರ, ವಿಲಂಬ ನಾ ಹುಂ ಕದೀ ಕರುಂ ಜೇನೇ ಮನ ಹುಂ ಸಾರ । ॥ ॥
ಮಾರಾಮಾಂ ಮನ ರಾಖ ನೇ ಬುದ್ಧಿ ಮುಜಮಾಂ ಧಾರ, ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೀಶ ಮನೇ ಪಛೀ, ಶಂಕಾ ಕರ ನ ಲಗಾರ । ॥ ॥
ಮಾರಾಮಾಂ ಜೋ ಚಿತ್ತನೇ ಸ್ಥಿರ ಕರೀ ನ ಶಕಾಯ, ಅಭ್ಯಾಸತಣಾ ಯೋಗಥೀ ಕರ ತೋ ಯತ್ನ ಸದಾಯ । ॥ ॥
ಅಭ್ಯಾಸ ಥಕೀ ಜೋ ಮನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೀ ನ ಶಕೇ, ಮಾರೇ ಮಾಟೇ ಕರ್ಮ ತೋ ಕರ ತೇ ಯೋಗ್ಯ ಥಶೇ । ॥ ॥
(ಅಭ್ಯಾಸ ಥಕೀ ಜೋ ಮನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೀ ನ ಶಕೇ, ಮಾರೇ ಮಾಟೇ ಕರ್ಮ ತೋ ಕರ ತೇ ಯೋಗ್ಯ ಹಶೇ । ॥ ॥)
ಮುಜ ಮಾಟೇ ಕರ್ಮೋ ಕರೀ ಸಿದ್ಧಿ ಮೇಳವಶೇ, ಮಾರೇ ಮಾಟೇ ಕರ್ಮ ಕರ ತೋ ತೇ ಯೋಗ್ಯ ಥಶೇ । ॥ 10 ॥
ಜೋ ತೇ ನಾ ಜ ಕರೀ ಶಕೇ, ಶರಣ ಲ[ಈ] ಮಾರುಂ, ಸರ್ವ ಕರ್ಮಫಳ ತ್ಯಾಗ ತುಂ, ತೋ ಯ ಥಶೇ ಸಾರುಂ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಅಭ್ಯಾಸಥೀ ಮಂಗಲಕಾರಕ ಛೇ, ಧ್ಯಾನ ವಧೇ ಛೇ ಜ್ಞಾನಥೀ ಏಮ ಕಹೇಲುಂ ಛೇ । ॥ ॥
ಧ್ಯಾನ ಥಕೀ ಛೇ ಕರ್ಮನಾ ಫಲನೋ ತ್ಯಾಗ ಮಹಾನ, ಶಾಂತಿ ಮಳೇ ಛೇ ತ್ಯಾಗಥೀ ಏಮ ಸದಾಯೇ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಸರ್ವ ಜೀವ ಪರ ಮಿತ್ರತಾ, ದಯಾ ಪ್ರೇಮ ಜೇನೇ, ಮಮತಾ ಮದ ನೇ ವೇರನೇ ದೂರ ಕರ್ಯಾ ಜೇಣೇ । ॥ ॥
ಸಮಾನ ಸುಖ ನೇ ದುಃಖಮಾಂ, ಕ್ಷಮಾಶೀಲ ಛೇ ಜೇ, ಸಂತೋಷೀ ನೇ ಸಂಯಮೀ ಯೋಗೀ ತೇಮ ಜ ಜೇ । ॥ ॥
ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಅರ್ಪಣ ಕರೀ ಮನೇ ಭಜೇ ಛೇ ಜೇ, ದೃಢ ನಿಶ್ಚಯಥೀ, ತೇ ಮನೇ ಭಕ್ತ ಖರೇ ಪ್ರಿಯ ಛೇ । ॥ ॥
(ಮನ ಬುದ್ಧಿ ಅರ್ಪಣ ಕರೀ ಮನೇ ಭಜೇ ಛೇ ಜೇ, ದೃಢ ನಿಶ್ಚಯಥೀ, ಛೇ ಮನೇ ಭಕ್ತ ಖರೇ ಪ್ರಿಯ ತೇ । ॥ ॥)
ದುಭವೇ ಕೋ[ಈ]ನೇ ನಹೀಂ, ಕೋ[ಈ]ಥೀ ನ ದುಭಾಯ, ಹರ್ಷ ಶೋಕ ಭಯನೇ ತಜ್ಯಾಂ; ಪ್ರಿಯ ತೇ ಭಕ್ತ ಗಣಾಯ । ॥ 15 ॥
ವ್ಯಥಾ ತೇಮ ತೃಷ್ಣಾ ನಥೀ, ದಕ್ಷ ಶುದ್ಧ ಛೇ ಜೇ, ಉದಾಸೀನ ಸಂಸಾರಥೀ, ಪ್ರಿಯ ಛೇ ಮುಜನೇ ತೇ । ॥ ॥
ಹರ್ಷ ಶೋಕ ಆಶಾ ಅನೇ ವೇರ ಕರೇ ನಾ ಜೇ, ಮೋಹೇ ನಾ ಶುಭ ಅಶುಭಥೀ, ಪ್ರಿಯ ಛೇ ಮುಜನೇ ತೇ । ॥ ॥
ಮಾನ ವಳೀ ಅಪಮಾನ ಹೋ, ಶತ್ರು ಮಿತ್ರ ಕೇ ಹೋಯ, ಕರೇ ಖೂಬ ಗುಣಗಾನ ಕೇ ನಿಂದಾ ಛೋನೇ ಕೋ॑ಯ । ॥ ॥
ತುಷ್ಟ ರಹೇ ಪ್ರಾರಬ್ಧಥೀ, ಸುಖದುಃಖೇ ನ ಡಗೇ, ಸಂಗ ತಜೇ, ಸಮತಾ ಧರೇ, ನಾ ಬಂಧಾಯ ಜಗೇ । ॥ ॥
ಉಪಾಧಿ ನಾ ಜೇನೇ ವಳೀ ಘರಮಾಂ ನಾ ಮಮತಾ, ಸ್ಥಿರಬುದ್ಧಿ ಜೇ ಭಕ್ತ ತೇ ಖೂಬ ಮನೇ ಗಮತಾ । ॥ ॥
ಧರ್ಮತಣುಂ ಅಮೃತ ಆ ಶ್ರದ್ಧಾಪೂರ್ವಕ ಜೇ, ಪೀ[ಏ] ಭಕ್ತಜನೋ ಮನೇ ಖೂಬ ಗಮೇ ಛೇ ತೇ । ॥ ॥
ಮಾರುಂ ಶರಣ ಲ[ಈ] ಸದಾ ಭಕ್ತ ಭಜೇ ಛೇ ಜೇ, ಧರ್ಮಸಾರನೇ ಸಮಜತಾಂ, ಪ್ರಿಯ ಚೇ ಮುಜನೇ ತೇ । ॥ 20 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 13 : ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞವಿಭಾಗಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಆ ಶರೀರ ಅರ್ಜುನ ಹೇ, ಕ್ಷೇತ್ರ ಏಮ ಕಹೇವಾಯ, ಜೇ ಜಾಣೀ ಲೇ ತೇಹನೇ ತೇ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಸರ್ವ ಸರೀರೋಮಾಂ ಮನೇ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಖರೇ ಜಾಣ, ಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞನುಂ ಜ್ಞಾನ ಸತ್ಯ ತೇ ಮಾನ । ॥ ॥
ಕ್ಷೇತ್ರ ತೇಮ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಶುಂ, ಪ್ರಭಾವ ತೇನೋ ಶುಂ, ವಿಕಾರ ತೇನಾ, ತೇ ಬಧುಂ ಕಹುಂ ಟೂಂಕಮಾಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ವಿವಿಧ ಛಂದಮಾಂ ಆ ಕಹ್ಯುಂ ಜ್ಞಾನ ಕೈಂಕ ಋಷಿ[ಏ], ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರನಾಂ ಪದಮಹೀಂ ತೇನೇ ಗಾಯುಂ ಛೇ । ॥ ॥
ಮಹಾಭೂತ ಬುದ್ಧಿ ವಳೀ ಅವ್ಯಕ್ತ ಅಹಂಕಾರ, ದಶ ಈಂದ್ರಿಯೋ ಮನ ಅನೇ ಪಾಂಚ ವಿಷಯ ವಿಸ್ತಾರ । ॥ ॥
ಈಚ್ಛಾ ಸುಖ ನೇ ದುಃಖ ನೇ ದ್ವೇಷ ಚೇತನಾ ತೇಮ, ದ್ಯುತಿ ಸಂಘಾತ ಕಹೇಲ ಛೇ ಕ್ಷೇತ್ರ ವಿಕಾರೀ ಏಮ । ॥ 5-6 ॥
ಮಾನೀ ನಾ ಬನವುಂ ವಳೀ ದಂಭ ದರ್ಪ ತಜವಾಂ, ದಯಾ ರಾಖವೀ, ಜೀವನೇ ಕೋ॑ದೀ ನಾ ಹಣವಾಂ । ॥ ॥
ಬುರುಂ ಕರೇ ಕೋ[ಈ] ಕದೀ ತೋಯ ಕ್ಷಮಾ ಕರವೀ, ಸರಲ ಹೃದಯ ನೇ ಪ್ರೇಮಥೀ ವಾತ ಸದಾ ಕರವೀ । ॥ ॥
ಪೂಜ್ಯ ಗುರುನೇ ಮಾನವಾ, ಸ್ವಚ್ಛ ಸದಾ ರೇ॑ವುಂ, ಚಂಚಳತಾನೇ ಛೋಡವೀ, ಮನ ಜೀತೀ ಲೇವುಂ । ॥ ॥
ಈಂದ್ರಿಯೋನಾ ಸ್ವಾದಮಾಂ ಸುಖ ನಾ ಕದೀ ಜೋವುಂ, ಕಾಮ ಕ್ರೋಧ ಅಭಿಮಾನನೇ ಮೂಕೀ ಮನ ಧೋವುಂ । ॥ ॥
ಜನ್ಮ ಥಾಯ ನೇ ಮರಣ ನೇ ರೋಗ ವಳೀ ಥಾಯೇ, ಘಡಪಣ ಆವೇ ಏಮ ಆ ಜೀವನ ತೋ ಜಾಯೇ । ॥ ॥
(ಜನ್ಮ ಥಾಯ ಛೇ ಮರಣ ನೇ ರೋಗ ವಳೀ ಥಾಯೇ, ಘಡಪಣ ಆವೇ ಏಮ ಆ ಜೀವನ ತೋ ಜಾಯೇ । ॥ ॥)
ಏಮ ದುಃಖ ದೋಷೋ ಬಧಾ ಜೀವನನಾ ಜೋವಾ, ವೈರಾಗ್ಯ ತಣಾ ಲೇಪಥೀ ವಿಕಾರ ಸೌ ಧೋವಾ । ॥ ॥
ಸ್ತ್ರೀ ಘರ ಸಂತಾನೇ ನಹೀಂ ಮಮತಾ ರತಿ ಕರವೀ, ಸರಾ ನರಸಾ ಸಮಯಮಾಂ ಧೀರಜನೇ ಧರವೀ । ॥ ॥
ಅನನ್ಯ ಭಾವ ಕರೀ ಸದಾ ಮುಜ ಭಕ್ತಿ ಕರವೀ, ಜನಸಮೂಹನೀ ಪ್ರೀತ ನಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪಣ ಕರವೀ । ॥ 10 ॥
ಶಾಂತ ಸ್ಥಳೇ ರೇ॑ವುಂ, ವಳೀ ಕರವೋ ತ್ಯಾಂ ಅಭ್ಯಾಸ, ಜ್ಞಾನ ಮೇಳವೀ ಪಾಮವಾ ಈಶ್ವರನೇ ತೋ ಖಾಸ । ॥ ॥
(ಶಾಂತ ಸ್ಥಳೇ ರೇ॑ವುಂ, ವಳೀ ಕರವೋ ತ್ಯಾಂ ಅಭ್ಯಾಸ, ಜ್ಞಾನ ಮೇಳವೀ ಪಾಮವಾ ಈಶ್ವರನೇ ಅಭ್ಯಾಸ । ॥ ॥)
ಜೀವನನುಂ ಧನ ಮಾನತಾಂ ಮೇಳವವೋ ಮುಜನೇ, ಆ ಸೌ ಜ್ಞಾನ-ತಣಾಂ ಕಹ್ಯಾಂ ಲಕ್ಷಣ ಮೇಂ ತುಜನೇ । ॥ ॥
ತೇ ಜ ಜಾಣವಾ ಜೋಗ ಛೇ ಜೇಥೀ ಅಮರ ಥವಾಯ, ಅನಾದೀ ತೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮನೇ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
(ತೇ ಜ ಜಾಣವಾ ಜೋಗ ಛೇ ಜೇಥೀ ಅಮರ ಥವಾಯ, ಅನಾದೀ ತೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮನಾ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯ ಗಣಾಯ । ॥ ॥)
ತೇ ಈಶ್ವರನೇ ಜಾಣಜೇ, ಜೇ ವ್ಯಾಪಕ ಸಘಳೇ, ಬಧೇ ಹಾಥ ಪಗ ಆಂಖ ಛೇ, ಶಿರ ಜೇನಾಂ ಸಘಳೇ । ॥ ॥
ಗುಣಪ್ರಕಾಶಕ ತೇಮ ಛೇ ಈಂದ್ರಿಯಥೀ ಪರ ತೇ, ಧಾರಣಕರ್ತಾ ಸರ್ವನಾ ಅನಾಸಕ್ತ ಪಣ ಛೇ । ॥ ॥
(ಗುಣಪ್ರಕಾಶಕ ತೇಮ ಛೇ ಈಂದ್ರಿಯಥೀ ಪರ ತೇ, ಧಾರಣ ಕರತಾ ಸರ್ವನಾ ಅನಾಸಕ್ತ ಪಣ ಛೇ । ॥ ॥)
ಚರಾಚರ ಬಧಾ ಜೀವನೀ ಬಹಾರ ಅಂದರ ಛೇ, ಸುಕ್ಷ್ಮ ಖೂಬ ಛೇ, ಏಟಲೇ ಅಗಮ್ಯ ತೇ ಪ್ರಭು ಛೇ । ॥ ॥
ದೂರ ರಹ್ಯಾ ತೇ ತೋಯ ಛೇ ಹೃದಯೇ ಖೂಬ ಜ ಪಾಸ, ಸೌನೇ ಸರಜೀ ಪಾಳತಾ, ಕರತಾ ಸೌನೋ ನಾಶ । ॥ 15 ॥
ಸಮಗ್ರ ಜೀವೋಮಾಂ ರಹ್ಯಾ ವಿಭಕ್ತ ಜೇವಾ ತೇ, ಪೋಷಕ ಸೌನಾ ಜ್ಞೇಯ ನೇ ನಾಶಕ ಸರ್ಜಕ ಛೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಕಾಶನಾಯ ಪ್ರಕಾಶ ತೇ, ಅಂಧಕಾರಥೀ ದೂರ, ಹೃದಯಮಾಂ ರಹ್ಯಾ ಸರ್ವನಾ, ಜ್ಞಾನ ಪ್ರೇಮನಾ ಪೂರ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ, ಜ್ಞೇಯ ನೇ ಕ್ಷೇತ್ರನೇ ಕಹ್ಯುಂ ಟುಂಕಮಾಂ ಮೇಂ, ಭಕ್ತ ಭಾವ ಮುಜ ಮೇಳವೇ ಜ್ಞಾನ ಮೇಳವೀ ತೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿ ಪುರುಷ ಅನಾದಿ ಛೇ ಏಮ ಖರೇ ತುಂ ಜಾಣ, ವಿಕಾರ ನೇ ಗುಣ ಉಪಜ್ಯಾ ಪ್ರಕೃತಿಮಾಂಥೀ ಮಾನ । ॥ ॥
ಕಾರಣ ತೇಮ ಜ ಕಾರ್ಯನೇ ಛೇ ಪ್ರಕೃತಿ ಕರನಾರ, ಪುರುಷ ಸುಖ ದುಃಖನಾ ಭೋಗೋ ಭೋಗವನಾರ । ॥ 20 ॥
ಪ್ರಕೃತಿನಾ ಗುಣನೋ ಪುರುಷ ಜೋ ಥಾಯೇ ಭೋಗ, ತೇಥೀ ತೇನೇ ಥಾಯ ಛೇ ಜನ್ಮಮರಣನೋ ರೋಗ । ॥ ॥
(ಪ್ರಕೃತಿನಾ ಗುಣನೋ ಕರೇ ಪುರುಷ ಸದಾಯೇ ಭೋಗ, ತೇಥೀ ತೇನೇ ಥಾಯ ಛೇ ಜನ್ಮಮರಣನೋ ರೋಗ । ॥ ॥)
ಸಾಕ್ಷೀ ಪಾಲಕ ಸರ್ವನಾ ಮಹೇಶ್ವರ ಕಹ್ಯಾ ತೇ, ಪರಮಾತ್ಮಾ ಉತ್ತಮ ವಳೀ ಆ ಶರೀರಮಾಂ ಛೇ । ॥ ॥
ಪರಮ ಪುರುಷ ತೇ ತೋ ಸದಾ ದೇಹೇ ವಾಸ ಕರೇ, ದೃಷ್ಟಾ ಮಂತಾರೂಪ ತೇ ಸೌಮಾಂ ವಾಸ ಕರೇ । ॥ ॥
ಪುರುಷ ತೇಮ ಗುಣ ಸಾಥ ಜೇ ಪ್ರಕೃತಿನೇ ಜಾಣೇ, ಕೋ[ಈ] ಸ್ಥಿತಿಮಾಂ ತೇ ನಹೀಂ ಫರೀ ಜನ್ಮ ಪಾಮೇ । ॥ ॥
ಕೋ[ಈ] ಪ್ರಭುನೇ ಧ್ಯಾನಮಾಂ ಹೃದಯೇ ದೇಖೇ ಛೇ, ಕೋ[ಈ] ಜ್ಞಾನಥಕೀ ಕರೀ ಕರ್ಮೇ ಪೇಖೇ ಛೇ । ॥ ॥
ಬೀಜಾ ಪಾಸೇ ಸಾಂಭಳೀ ಪ್ರಭುನೇ ಭಜತಾ ಜೇ, ತರೀ ಜಾಯ ಛೇ ಮೋತನೇ ಸುಣನಾರಾಯೇ ತೇ । ॥ 25 ॥
ಜಡ ನೇ ಚೇತನ ಜನ್ಮತುಂ ಜೇ ಕೈಂ ಪಣ ದೇಖಾಯ, ತೇ ಪ್ರಕೃತಿ ನೇ ಪುರುಷನಾ ಸಮಾಗಮ ಥಕೀ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಸಮಾನರೂಪೇ ಸರ್ವಮಾಂ ವಸೀ ರಹ್ಯಾ ಪ್ರಭು ತೇ, ತೇನೇ ಜೇ ಜೋತಾ ಸದಾ ಜೋತಾ ಸಾಚುಂ ತೇ । ॥ ॥
ವಿನಾಶೀ ಬಧೀ ವಸ್ತುಮಾಂ ಅವಿನಾಶೀ ಪ್ರಭು ತೇ, ತೇನೇ ಜೇ ಜೋತಾ ಸದಾ ಜೋತಾ ಸಾಚುಂ ತೇ । ॥ 27 ॥
ಆತ್ಮಾ ಜೇವಾ ಅನ್ಯನೇ ತೇ ನ ಕದೀ ಮಾರೇ, ವಿನಾಶೀ ಜಗೇ ಜೇ ಸದಾ ಪ್ರಭುನೇ ಭಾಳೇ । ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿ ಕರ್ಮ ಕರೇ ಬಧಾಂ, ಆತ್ಮಾ ಕೈಂ ನ ಕರೇ, ಏಮ ಜಾಣತಾ ಜಾಣತಾ ಸಾಚುಂ, ತೇ ಜ ತರೇ । ॥ ॥
ಭಿನ್ನ ಜೀವ ಪ್ರಭುಮಾಂ ರಹ್ಯಾ ತೇ ಪ್ರಭುಥೀ ಥಾಯೇ, ಸಮಜೇ ಏವುಂ ತೇಮನೇ ಪ್ರಭು ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಥಾಯೇ । ॥ 30 ॥
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಅವಿನಾಶೀ ನೇ ಅನಾದಿ ನಿರ್ಗುಣ ಆ, ಕೈಂ ನ ಕರೇ ದೇಹೇ ರಹೀ ಕೇ ಲೇಪಾಯೇ ನಾ । ॥ ॥
ವ್ಯಾಪಕ ತೋಯೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮ, ನಾ ಲಿಪ್ತ ಥಾಯ ಆಕಾಶ, ಆತ್ಮಾ ತೇಮ ಜ ಅಂಗಮಾಂ ನಾ ಲೇಪಾಯೇ ಖಾಸ । ॥ ॥
ಸೂರ್ಯ ಜೇಮ ಏಕ ಜ ಛತಾಂ ಬಧೇ ಪ್ರಕಾಶ ಕರೇ, ಆತ್ಮಾ ತೇಮ ಜ ದೇಹಮಾಂ ಬಧೇ ಪ್ರಕಾಶ ಧರೇ । ॥ ॥
ಕ್ಷೇತ್ರ ತೇಮ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ನೇ ಜೀವ ಪ್ರಕೃತಿ ಜ್ಞಾನ, ಮೋಕ್ಷ ವಳೀ ಜೇ ಜಾಣತಾ, ತೇ ಥತಾ ಕಲ್ಯಾಣ । ॥ 34 ॥
(ಕ್ಷೇತ್ರ ತೇಮ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ನೇ ಜೀವ ಪ್ರಕೃತಿ ಜ್ಞಾನ, ಮೋಕ್ಷ ವಳೀ ಜೇ ಜಾಣತಾ, ತೇ ಕರತಾ ಕಲ್ಯಾಣ । ॥ 34 ॥)
ಅಧ್ಯಾಯ 14 : ಗುಣತ್ರಯವಿಭಾಗ ಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಫರೀಥೀ ಕಹುಂ ಛುಂ ತನೇ ಜ್ಞಾನ ತಣುಂ ಯೇ ಜ್ಞಾನ, ಜೇನೇ ಜಾಣೀ ಮುನಿವರೋ ಪಾಮ್ಯಾ ಛೇ ಕಲ್ಯಾಣ । ॥ ॥
ಪಾಮೀನೇ ಆ ಜ್ಞಾನನೇ ಜೇ ಮುಜನೇ ಮಳತಾಂ, ತೇ ಕಲ್ಪೇ ನಾ ಜನ್ಮತಾ, ಪ್ರಲಯೇ ನಾ ಮರತಾ । ॥ ॥
ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾರೀ ಯೋನಿ ಛೇ, ತೇಮಾಂ ಪ್ರಾಣ ಧರುಂ, ತೇಥೀ ವಿಶ್ವ ವಿರಾಟ ಆ ಜನ್ಮೇ ಛೇ ಸಘಳುಂ । ॥ ॥
ಭಿನ್ನ ಯೋನಿಮಾಂ ಜೀವ ಜೇ ಜಗಮಾಂ ಜನ್ಮ ಧರೇ, ಪಿತಾ ತೇಮನೋ ಗಣ ಮನೇ, ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾತ ಖರೇ । ॥ ॥
ಸತ್ವ ರಜ ಅನೇ ತಮ ತ್ರಣೇ ಪ್ರಕೃತಿನಾ ಗುಣ ಛೇ, ಶರೀರಮಾಂ ಲಪಟಾವತಾ ಮಾಣಸನೇ ಗುಣ ತೇ । ॥ 5 ॥
ಸತ್ವಗುಣ ಖರೇ ಶುದ್ಧ ಛೇ, ರೂಪ ತೇಜನುಂ ಛೇ, ಸುಖನೀ ತೇಮಜ ಜ್ಞಾನನೀ ಸಾಥೇ ಬಾಂಧೇ ಛೇ । ॥ ॥
ರಜೋಗುಣ ಉಠೇ ರಾಗಥೀ, ತೃಷ್ಣಾಥೀ ತೇ ಥಾಯ, ಕರ್ಮಮಹೀಂ ಮಾನವ ಸದಾ ತೇನಾಥೀ ಬಂಧಾಯ । ॥ ॥
ಅಜ್ಞಾನ ಥಕೀ ಊಪಜೇ ವಳೀ ತಮೋ-ಗುಣ ತೋ, ಪ್ರಮಾದ ಆಳಸ ಊಂಘಥೀ ಬಾಂಧೇ ಛೇ ತೇ ತೋ । ॥ ॥
ಸುಖ ಆಪೇ ಛೇ ಸತ್ವ ಗುಣ, ರಜ ಕರ್ಮೇ ದೋರೇ, ತಮ ತೋ ಜ್ಞಾನ ಹರೇ, ಭರೇ ಆಳಸನೇ ಜೋರೇ । ॥ ॥
ರಜ ನೇ ತಮ ನೇ ಢಾಂಕತಾ ವಧೇ ಸತ್ವಗುಣ ಆ, ರಜೋಗುಣ ವಧೇ ನೇ ಕದೀ ವಧೇ ತಮೋಗುಣ ಆ । ॥ 10 ॥
ರೋಮರೋಮಮಾಂ ಅಂಗಮಾಂ ಪ್ರಕಾಶಜ್ಞಾನ ಛವಾಯ, ಸತ್ವಗುಣ ವಧ್ಯೋ ತೋ ಖರೇ, ಜೋತಾಂ ಏಮ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಲೋಭ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಥಾಯ ನೇ ತೃಷ್ಣಾ ವಧತೀ ಜಾಯ, ರಜೋಗುಣ ವಧ್ಯೇ ಕಾಬು ನಾ ಈಂದ್ರಿಯೋನೋ ಥಾಯ । ॥ ॥
ವಿವೇಕ ತುಟೇ, ಮೋಹ ನೇ ಪ್ರಮಾದ ಆಳಸ ಥಾಯ, ತಮೋಗುಣ ವಧೇ ತೇ ಸಮೇ ಲಕ್ಷಣ ಆಮ ಜಣಾಯ । ॥ ॥
ಸತ್ವಗುಣ ಮಹೀಂ ಮೋತ ಜೋ ಕೋ[ಈ] ಜನಜುಂ ಥಾಯ, ತೋ ತೇ ಉತ್ತಮ ಲೋಕಮಾಂ ಶುದ್ಧ ಲೋಕಮಾಂ ಜಾಯ । ॥ ॥
ರಜೋಗುಣ ಮಹೀಂ ಜೋ ಮರೇ, ಕರ್ಮೀಜನಮಾಂ ಜಾಯ, ಮೂಢಯೋನಿಮಾಂ ಜಾಯ ಜೋ ಮೋತ ತಮ ಮಹೀಂ ಥಾಯ । ॥ 15 ॥
ಸತ್ಕರ್ಮ ತಣುಂ ಸಾತ್ವಿಕ ತೇಮಜ ನಿರ್ಮಲ ಫಲ ಸಾಚೇ ಜ ಮಳೇ;
ರಜನುಂ ಫಲ ಛೇ ದುಃಖ, ತೇಮ ತಮನುಂ ಫಲ ಛೇ ಅಜ್ಞಾನ ಖರೇ । ॥ ॥
ಸತ್ವಗುಣ ಥಕೀ ಜ್ಞಾನ ನೇ ಲೋಭ ರಜ ಥಕೀ ಥಾಯ, ಮೋಹ ತೇಮ ಅಜ್ಞಾನ ನೇ ಪ್ರಮಾದ ತಮಥೀ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಸತ್ವಿಕ ಗತಿ ಉತ್ತಮ ಲಭೇ, ರಾಜಸ ಮಧ್ಯಮನೇ, ತಮೋಗುಣೀ ಲೋಕೋ ಲಭೇ ಸದಾ ಅಧಮ ಗತೀನೇ । ॥ ॥
ಕರ್ಮತಣೋ ಕರ್ತಾ ನಥೀ ಗುಣೋ ವಿನಾ ಕೋ[ಈ], ಆತ್ಮಾ ಗುಣಥೀ ಪರ ಸದಾ, ಸಮಜೇ ಏ ಕೋ[ಈ], ॥ ॥
ತ್ಯಾರೇ ತೇ ಮುಜ ಭಾವನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಥ[ಈ] ಜಾಯೇ, ನಿರ್ವಿಕಾರ ಬನತಾಂ ಮನೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಥ[ಈ] ಜಾಯೇ । ॥ ॥
ಆ ತ್ರಣ ಗುಣನೇ ಜೀತೀನೇ ಜೇ ತೇಥೀ ಪರ ಥಾಯ, ಜನ್ಮಜರಾಥೀ ತೇ ಛೂಟೀ ಅಮೃತರಸಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ 20 ॥
(ಆ ತ್ರಣ ಗುಣನೇ ಜೀತತಾಂ ಜೇ ತೇಥೀ ಪರ ಥಾಯ, ಜನ್ಮಜರಾಥೀ ತೇ ಛೂಟೀ ಅಮೃತರಸಮಾಂ ನ್ಹಾಯ । ॥ 20 ॥)
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಆ ತ್ರಣ ಗುಣನೇ ಜೀತತಾಂ ಜೇ ತೇಥೀ ಪರ ಥಾಯ, ಕೇವಾ ಲಕ್ಷಣಥೀ ಕಹೋ ತೇನೀ ಓಳಖ ಥಾಯ । ॥ ॥
(ಆ ತ್ರಣ ಗುಣನೇ ಜೀತತಾಂ ಜೇ ತೇಥೀ ಪರ ಥಾಯ, ಕೇವಾ ಲಕ್ಷಣಥೀ ಕಹೋ ತೇನೀ ಓಳಖ ಥಾಯ । ॥ ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಮೋಹಥೀ ಚಳೇ ತೇ ನಹೀಂ, ಕರ್ಮೇ ನಾ ಲೇಪಾಯ, ದ್ವೇಷ ಕರೇ ನಾ ಕರ್ಮ ಕೇ ಶಾಂತಿನೇ ನಾ ಚ್[ಹಾ]ಯ । ॥ ॥
ಉದಾಸೀನ ಜೇವೋ ರಹೇ, ಗುಣಥೀ ಚಲಿತ ನ ಥಾಯ, ಗುಣೋ ವರ್ತತಾ ಗುಣಮಹೀಂ ಸಮಜೀ ಚಲಿತ ನ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಸುಖ ನೇ ದುಃಖಮಹೀಂ ರಹೇ ಶಾಂತ ಚಿತ್ತ ಜೇನುಂ, ಮಾಟೀ ಸೋನುಂ ಪತ್ಥರೇ ಸರಖುಂ ಮನ ತೇನುಂ । ॥ ॥
ಕೋ[ಈ] ನೀಂದೇ ಕೇ ಕರೇ ಕೋಈ ಭಲೇ ವಖಾಣ, ಮಾನ ಕರೇ, ಕೋಈ ಕರೇ ಛೋ ನೇ ಕೇ ಅಪಮಾನ । ॥ ॥
ಬಧೀ ದಶಾಮಾಂ ತೇ ರಹೇ ಶಾಂತ ಪ್ರಸನ್ನ ಸಮಾನ, ಸರಖಾ ಶತ್ರು ಮಿತ್ರ ಛೇ, ಗುಣಾತೀತ ತೇ ಜಾಣ । ॥ 25 ॥
ಖೂಬ ಪ್ರೇಮಭಕ್ತಿ ಕರೇ ಮಾರೇ ಮಾಟೇ ಜೇ, ಗುಣನೇ ಜೀತೀ ಪ್ರಭುಸಮೋ ಬನೀ ಜಾಯ ಛೇ ತೇ । ॥ ॥
ಅಮರ ವಿನಶ್ವರ ಬ್ರಹ್ಮನೀ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಮನೇ ಜಾಣ, ಸುಖ ನೇ ಶಾಶ್ವತ ಧರ್ಮನೋ ಆಧಾರ ಮನೇ ಮಾನ । ॥ 23 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 15 : ಪುರುಷೋತ್ತಮಯೋಗ
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಅವಿನಾಶೀ ಆ ಜಗತನೇ ಕಹ್ಯೋ ಪೀಪಳೋ ಛೇ, ತೇನೋ ಜಾಣೇ ಸಾರ ಜೇ ಜ್ಞಾನೀ ಸಾಚೋ ತೇ । ॥ ॥
ಗುಣೋಥೀ ವಧೀ, ವಿಷಯನಾ ಮೃದು ಪತ್ರೋವಾಳೀ, ಶಾಖಾ ತೇನೀ ಉಪರ ನೇ ನೀಚೇ ಛೇ ಸಾರೀ ॥ । ॥
ಮನುಷ್ಯಲೋಕಮಾಂ ಕರ್ಮಥೀ ಬಾಂಧನಾರ ಛೇ ತೇ, ನೀಚೇ ಶಾಖಾ, ಉಪರ ಛೇ ಮೂಳ ವೃಕ್ಷನುಂ ಏ । ॥ ॥
ಸ್ವರೂಪ ತೇನುಂ ಸ್[ಹೇ]ಜಮಾಂ ಸಮಜೀ ನಾ ಜ ಶಕಾಯ, ಆದಿ ಅಂತ ಸಂಸಾರನಾಂ ಸಮಜೀ ನಾ ಜ ಶಕಾಯ । ॥ ॥
ಲೋಕೋ ಪಾಛಾ ಆವತಾ ಕದೀ ಜ್ಯಾಂಥೀ ನಾ, ತೇ ಉತ್ತಮಪದ ಪಾಮವುಂ ಜನ್ಮ ಧರೀನೇ ಆಅ । ॥ ॥
(ಜ್ಯಾಂಥೀ ಪಾಛಾ ಆವತಾ ಜ್ಞಾನೀ ಲೋಕೋ ನಾ, ತೇ ಉತ್ತಮಪದ ಪಾಮವುಂ ಜನ್ಮ ಧರೀನೇ ಆಅ । ॥ ॥)
ಜೇನಾಥೀ ಆ ಜಗತನೀ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಚಾಲೇ, ತೇ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಪಾಮವಾ ಜಗನೇ ಜೇ ಪಾಳೇ; ॥ ॥
ದೃಢ ಆ ದ್ರುಮ ಸಂಸಾರನುಂ ಏಮ ವಿಚಾರೀ ಜೇ, ಅನಾಸಕ್ತಿನಾ ಶಸ್ತ್ರಥೀ ಛೇದೇ ಬುಧಜನ ತೇ । ॥ ॥
ಮಾನ ಮೋಹ ಆಸಕ್ತಿನಾ ದೋಷ ನಥೀ ಜೇನೇ, ಆತ್ಮಾಗ಼್ಯಾನಮಾಂ ಮಗ್ನ ಛೇ, ಕಾಮ ನಥೀ ಜೇನೇ;
ಸುಖ ನೇ ದುಃಖ ಛೇ ಸಮ ಬಧಾಂ ದ್ವಂದಥಕೀ ಪರ ಛೇ, ತೇವಾ ಜ್ಞಾನೀ ಪಾಮತಾ ಅವಿನಶೀ ಪದನೇ । ॥ 5 ॥
(ಸುಖ ನೇ ದುಃಖಸಮಾಂ ಬಧಾಂ ದ್ವಂದಥಕೀ ಪರ ಛೇ, ತೇವಾ ಜ್ಞಾನೀ ಪಾಮತಾ ಅವಿನಶೀ ಪದನೇ । ॥ 5 ॥)
ಅಗ್ನಿ ಸೂರಜ ಚಂದ್ರ ನಾ ಜೇನೇ ತೇಜ ಕರೇ, ಜನ್ಮಮರಣಥೀ ಮುಕ್ತ ತೇ ಮಾರುಂ ಧಾಮ ಖರೇ । ॥ ॥
(ಅಗ್ನಿ ಸೂರಜ ಚಂದ್ರ ನಾ ಜೇನೇ ತೇಜ ಧರೇ, ಜನ್ಮಮರಣಥೀ ಮುಕ್ತ ತೇ ಮಾರುಂ ಧಾಮ ಖರೇ । ॥ ॥)
ಜೀವ ಅಂಶ ಮಾರೋ ಥಈ ಶರೀರಮಾಂ ವಸತೋ, ಈಂದ್ರಿಯೋ ನೇ ಮನತಣುಂ ಆಕರ್ಷಣ ಕರತೋ । ॥ ॥
ಸುವಾಸ ಕೋಈ ಫೂಲನೀ ಪವನ ಲಈನೇ ಜಾಯ, ತೇಮ ಜೀವ ಆ ಅಂಗಥೀ ಮೃತ್ಯು ಸಮಯೇ ಜಾಯ । ॥ ॥
ಆಂಖ ಕಾನ ನೇ ನಾಕ ನೇ ಜೀಭ ತ್ವಚಾ ಮನನೇ, ಸಾಧನ ಕರತಾಂ ಭೋಗವೇ ಜೀವ ವಿಷಯ ರಸನೇ । ॥ ॥
ಜೀವ ದೇಹಥೀ ಜಾಯ ಛೇ, ದೇಹೇ ಭೋಗ ಕರೇ, ಮೂಢ ಜು[ಏ] ಏನ ನಹೀಂ, ದರ್ಶನ ಸಂತ ಕರೇ । ॥ 10 ॥
ಯೋಗೀ ಯತ್ನ ಕರೀ ಜುಏ ಅಂತರಮಾಂ ತೇನೇ, ಯತ್ನ ಕರ್ಯೇ ಪಣ ನಾ ಜುಏ ಚಂಚಳಜನ ಏನೇ । ॥ ॥
ಅಗ್ನಿ ಸೂರಜ ಚಂದ್ರಮಾಂ ಜೇ ಕೈಂ ತೇಜ ಜಣಾಯ, ತೇಜ ತೇ ಬಧುಂ ಮೇಂ ಧರ್ಯುಂ, ಮಾರುಂ ಏಮ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಧಾರುಂ ಛುಂ ಹುಂ ಜಗತನೇ ಪೃಥ್ವೀ ನಾ ರೂಪಮಾಂ, ಪೋಷುಂ ಛುಂ ನೇ ಔಷಧಿ ಢಳೀ ಚಂದ್ರರಸಮಾಂ । ॥ ॥
ಜಠರಾಗ್ನಿ ಬನತಾಂ ರಹ್ಯೋ ಶರೀರಮಾಂಯೇ ಹುಂ, ಚಾರ ಜಾತನಾ ಅನ್ನನೇ ಹುಂ ಜ ಪಚಾವುಂ ಛುಂ । ॥ ॥
ಸೌನಾ ಹೈಯೇ ಛುಂ ರಹ್ಯೋ ಜೀವನಪ್ರಾಣ ಥಈ, ಜ್ಞಾನ, ಜ್ಞಾನನುಂ ಮೂಳ ಛುಂ, ಸಾಚೀ ವಾತ ಕಹೀ । ॥ ॥
ಸಂಶಯನಾಶಕ ಜ್ಞಾನ ನೇ ಸ್ಮೃತಿನೋ ದಾತಾ ಹುಂ, ವೇದಾಂತ ನೇ ವೇದನೋ ಜಾಣನಾರ ಪಣ ಛುಂ । ॥ 15 ॥
ಆತ್ಮಾ ತೋ ಅವಿನಾಶ ಛೇ, ಛೇ ಶರೀರನೋ ನಾಶ, ಕ್ಷರ ನೇ ಅಕ್ಷರ ವಸ್ತುನೋ ಏಮ ವಿಶ್ವಮಾಂ ವಾಸ । ॥ ॥
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಬೀಜಾ ವಳೀ ಏಥೀ ಉತ್ತಮ ಛೇ, ಜೇ ವ್ಯಾಪಕ ಜಗಮಾಂ ಥಯಾ, ಈಶ್ವರ ಸಾಚೇ ತೇ । ॥ ॥
ಕ್ಷರ ಅಕ್ಷರಥೀ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹುಂ, ಏಥೀ ಅರ್ಜುನ ಹೇ, ಕಹೇ ವೇದ ನೇ ಜಗತಮಾಂ ಪುರುಶೋತ್ತಮ ಮುಜಏ । ॥ ॥
ಮಏ ಜ ಪುರುಷೋತ್ತಮರೂಪೇ ಜಾಣೇ ಜ್ಞಾನೀ ಜೇ, ಭಜೇ ಸರ್ವಭಾವೀ ಮನೇ ಸರ್ವಜ್ಞ ಖರೇ ತೇ । ॥ ॥
ಖೂಬ ಗೂಢಮಾಂ ಗೂಢ ಆ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕಹ್ಯುಂ ಛೇ ಮೇಂ, ಧನ್ಯ ತೇಮ ಜ್ಞಾನೀ ಬನೇ ಆನೇ ಜಣೇ ತೇ ॥ । 20 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 16 : ದೈವಾಸುರಸಂಪದವಿಭಾಗಯೋಗ
ದರವುಂ ಕೋಈಥೀ ನಹೀಂ, ಥವುಂ ಸದಾ ಶುರವೀರ, ಖೇಲ ಕರೀ, ಕಸರತ ಕರೀ, ಕರವುಂ ಸರಸ ಶರೀರ । ॥ ॥
ಪ್ರಭುನಾ ಬಾಳಕ ಛೇ ಬಧಾ ಏಮ ಸದಾ ಸಮಜೀ, ಪ್ರಭುನೇ ಜೋವಾ ಸರ್ವಮಾಂ, ಭೇದ ಬಧಾಯ ತಜೀ । ॥ ॥
ಸಾಪ, ಸಿಂಹ ನೇ ಡಾಕುಥೀ ಡರವುಂ ನಾ ಕದಿಕಾಳ, ರಕ್ಷಕ ಛೇ ಪ್ರಭು ಸರ್ವನಾ, ಡರವುಂ ನಾ ಕದಿಕಾಳ । ॥ ॥
ಚೋರೀ ತೇಮಜ ಜೂಠ ನೇ ನಿಂದಾಥೀ ಡರವುಂ, ಬಾಕೀ ಕಾಯರತಾ ತಜೀ ಸಂಸಾರೇ ಫರವುಂ । ॥ ॥
ಧರ್ಮನೀತಿಥೀ ಚಾಲವುಂ ಪ್ರಭುಥೀ ಕರವೀ ಪ್ರೀತ, ಡರವುಂ ಈಶ್ವರ ಏಕಥೀ, ಥಈ ಜಾಯ ತೋ ಜೀತ । ॥ ॥
ವಸ್ತ್ರ ಜೇಮ ಧೋವಾಯ ಛೇ ಧೋವುಂ ಮನ ತೇವುಂ, ದುರ್ಗುಣ ತೇಮಜ ದ್ವೇಷನೇ ಸ್ಥಾನ ಜ ನಾ ದೇವುಂ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಪಾಮವುಂ ತೇ ಬಧುಂ, ಧರವುಂ ಖೂಬಜ ಧ್ಯಾನ, ಉತಾರವುಂ ಜೀವನಮಹೀಂ ಉತ್ತಮ ಏವುಂ ಜ್ಞಾನ । ॥ ॥
ಮನ ಹಂಮೇಶಾಂ ಮಾರವುಂ, ಬನತುಂ ಕರವುಂ ದಾನ, ಅನಾಥ ದುಃಖೀ ದೀನನೇ ಅನ್ನವಸ್ತ್ರನುಂ ದಾನ । ॥ ॥
ಧನಥೀ ಬೀಜೀ ಶಕ್ತಿಥೀ ಕರವಾಂ ಸೌನಾ ಕಾಮ, ಥವುಂ ಕದೀ ಸ್ವಾರ್ಥೀ ನಹೀಂ ಭಜವಾ ಆತಮರಾಮ । ॥ ॥
ಮನ ವಾಣೀ ನೇ ದೇಹನೋ ಸಂಯಮ ಪಣ ಕರವೋ, ಪಣ ಅಭಿಮಾನ ನ ರಾಖವುಂ, ನಮ್ರ ಭಾವ ಧರವೋ । ॥ ॥
ಹಿಂಸಾ ಕರವೀ ನಾ ಕದೀ, ಸತ್ಯ ವಳೀ ವದವುಂ, ಝೇರ ಕ್ರೋಧನೇ ಜಾಣವುಂ, ವೇರ ವಳೀ ತಜವುಂ । ॥ ॥
ಶಾಂತ ಚಿತ್ತಥೀ ಬೋಲವುಂ, ವಸವುಂ ಆ ಜಗಮಾಂ, ದಯಾ ದೀನ ಪರ ಲಾವವೀ, +ಮಧುರ ಥವುಂ ದೃಗಮಾಂ । ॥ ॥
ಖೋಟಾಂ ಕಾಮೋಮಾಂ ಸದಾ ಲಜ್ಜಾನೇ ಧರವೀ, ಲೋಲುಪತಾ ನಾ ರಾಖವೀ, ಚಂಚಳತಾ ಹರವೀ । ॥ ॥
ತೇಜಸ್ವೀ ಬನವುಂ, ವಳೀ ಕ್ಷಮಾ ಸದಾ ಕರವೀ, ದ್ರೋಹ ನ ಕರವೋ ನೇ ಸದಾ ಧೀರಜನೀ ಧರವೀ । ॥ ॥
ಅಹಂಕಾರ ನಾ ರಾಖವೋ, ಕರವುಂ ಶುದ್ಧ ಶರೀರ, ದೈವೀ ಗುಣವಾಳಾ ತಣಾ ಗುಣ ಆ, ಅರ್ಜುನ ವೀರ! ॥ ॥
ದಂಭ ದರ್ಪ ಅಭಿಮಾನ ನೇ ಜೇಓ ಕರತಾ ಕ್ರೋಧ, ಕಠೋರ ನೇ ಜೇ ಅಜ್ಞ ಛೇ, ನ ಕರೇ ಪ್ರಭುನೀ ಶೋಧ । ॥ ॥
ದುರ್ಗುಣವಾಳಾ ತೇ ಕಹ್ಯಾ ರಾಕ್ಷಸ ಜೇವಾ ಲೋಕ, ಸುಖ ನಾ ಪಮೇ ತೇ ಕದೀ ಕರೇ ಸದಾಯೇ ಶೋಕ । ॥ ॥
ತೇಥೀ ದುರ್ಗುಣ ಛೋಡವಾ ನೇ ಗುಣಿಯಲ ಬನವುಂ, ದೈವೀ ಗುಣವಾಳಾಅ ಬನೀ ಜೀವನನೇ ತರವುಂ । ॥ ॥
ಸದ್ ಗುಣಥೀ ಶಾಂತಿ ಮಳೇ, ಟಳೀ ಜಾಯಛೇ ದುಃಖ, ದುರ್ಗುಣಥೀ ತೋ ನಾ ಕದೀ ಶಮೇ ಶಾಂತಿನೀ ಭೂಖ । ॥ ॥
ಸದ್ ಗುಣಥೀ ತುಂ ಛೇ ಭರ್ಯೋ, ಅರ್ಜುನ, ನಾ ಕರ ಶೋಕ, ಸುಖೀ ಥಶೇ ಸಾಚೇ ಹವೇ, ಕ್ಲೇಶ ಕರೀಶ ನ ಫೋಕ । ॥ 5 ॥
ದೈವೀ ತೇಮಜ ಆಸುರೀ ವೃತ್ತಿ ತೋ ಬೇ ಛೇ, ದೈವೀ ವಿಸ್ತಾರೇ ಕಹೀ ಆಸುರೀ ಸುಣ ಹವೇ । ॥ ॥
ಶುಂ ಕರವುಂ, ಶುಂ ಛೋಡವುಂ, ತೇನೇ ನಾ ಜಾಣೇ, ಸತ್ಯ ಶೌಚ ಆಚಾರ ನಾ ಪಾಳೇ ಕದೀ ಕಾಳೇ । ॥ ॥
ಅಸತ್ಯ ನೇ ಆಧಾರಥೀ ರಹಿತ ಜಗತ ಛೇ ಆ, ಪರಸ್ಪರ ಥಯುಂ ಭೋಗಮಯ, ಪ್ರಭು ತೇಮಾಂ ಛೇ ನಾ । ॥ ॥
ಆವಾ ಕ್ಷುದ್ರ ವಿಚಾರಥೀ ಖೋಟಾಂ ಕರ್ಮ ಕರೇ, ಮಂದಬುದ್ಧಿನಾ ಲೋಕ ಆ ಜಗನೂ ನಾಶ ಕರೇ । ॥ ॥
ತೃಷ್ಣಾ ತೇಮಜ ದಂಭ ನೇ ಮಾನಮದೇ ಭರಿಯಾ, ಮೋಹ ಥಕೀ ಘೇರಾಯೇಲಾ ಮಾನವ ತೇ ಮರಿಯಾ । ॥ ॥
ಖೋಟೀ ವಾತೋನೇ ಸದಾ ಪಕಡೀ ತೇ ರಾಖೇ, ಅಶುದ್ಧ ವ್ರತನೇ ಆಚರೇ, ಅಸತ್ಯನೇ ಭಾಖೇ । ॥ 10 ॥
ಅಪಾರ ಚಿಂತಾ ಪ್ರಯಲನಾ ಕಾಳ ಲಗೀ ಕರತಾ, ಭೋಗ ಭೋಗವೋ ಜಗತಮಾಂ ಏ ಶಿಕ್ಷಾ ಧರತಾ । ॥ ॥
ಅಧರ್ಮಥೀ ಧನ ಮೇಳವೇ ಕರೇ ಭೋಗ ನೇ ಶೋಕ, ಆಶಾ ತೃಷ್ಣಾಥೀ ಭರ್ಯಾ, ಕಾಮೀ ಕ್ರೋಧೀ ಲೋಕ । ॥ ॥
ದ್ರವ್ಯ ಆಟಲುಂ ಮೇಳವ್ಯುಂ, ಹಜೀಯ ಮೇಳವವುಂ, ಆ ಈಚ್ಛಾ ಪೂರೀ ಥಈ, ಹಜೀ ಕಾಮ ಕರವುಂ । ॥ ॥
(ದ್ರವ್ಯ ಆಟಲುಂ ಮೇಳವ್ಯುಂ, ಹಜೀಯ ಮೇಳವುಂ, ಆ ಈಚ್ಛಾ ಪೂರೀ ಥಈ, ಹಜೀ ಕಾಮ ಕರವುಂ । ॥ ॥)
ಆ ಶತ್ರುನೇ ಮೇಂ ಹಣ್ಯೋ, ಬೀಜಾನೇ ಹಣವೋ, ಈಶ್ವರ, ಭೋಗೀ, ಸಿದ್ಧ ಹುಂ, ಬಲೀ, ಸುಖೀ ವರವೋ । ॥ ॥
ಮಾರಾ ಜೇವೋ ಕೋಣ ಛೇ, ಧನೀ ಮಾನ್ಯ ಛುಂ ಹುಂ, ಕರುಂ ಯಜ್ಞ ನೇ ದಾನ ನೇ ಭೋಗ ಭೋಗವುಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಏವಾ ದುಷ್ಟ ವಿಚಾರಥೀ ಮೋಹೇ ಡೂಬ್ಯಾ ಜೇ, ಭ್ರಮಿತ ಚಿತ್ತನಾ ಮಾನವೀ ಪಡೇ ನರಕಮಾಂ ತೇ । ॥ ॥
ಭೋಗವಿಲಾಸೇ ರತ ವಳೀ ಮಾನಮದೇ ಭರಿಯಾ, ಮಮತಾ, ಮೋಟಾಈ ಅನೇ ಮೋಹಮಹೀಂ ಮರಿಯಾ । ॥ ॥
ವಿವಿಧ ಜಾತನಾ ಯಜ್ಞ ನೇ ಅನುಷ್ಠಾನ ಕರ್ತಾ, ದಂಭ ತೇಮ ಪಾಖಂಡಥೀ ವಿಧಿನೇ ನಾ ಕರತಾ । ॥ ॥
ಅಹಂಕಾರ, ಬಳ, ದರ್ಪ ನೇ ಕಾಮಕ್ರೋಧವಾಳಾ, ದ್ವೇಷ ಕರೇ ಮಾರೋ ಸದಾ ನಿಂದಕ ತೇ ಮಾರಾ । ॥ ॥
ಅಧಮ ಕ್ರೂರ ತೇ ದುಷ್ಟನೇ ದುಃಖೀ ಸದಾ ರಾಖುಂ, ಘೋರ ಆಸುರೀ ಯೋನಿಮಾಂ ತೇ ಸೌನೇ ನಾಖುಂ । ॥ ॥
ಲಭೀ ಆಸುರೀ ಯೋನಿನೇ ಅನೇಕ ಜನ್ಮೇ ತೇ, ಮಏ ಮೇಳವೇನ ಕದೀ, ಲಭೇ ಅಧಮ ಗತಿನೇ । ॥ 20 ॥
ಕಾಮ, ಕ್ರೋಧ, ನೇ ಲೋಭ ಛೇ ದ್ವಾರ ನರಕನಾಂ ತ್ರಣ, ನಾಶ ಕರೀ ದೇ ಆತ್ಮನೋ, ತಜೀ ದೇ ಲಈ ಪಣ । ॥ ॥
ಅಂಧಾರಾ ಏ ದ್ವಾರಥೀ ಮುಕ್ತ ಥಾಯ ಜೇ ಜನ, ತೇ ಜ ಕರೇ ಕಲ್ಯಾಣ ನೇ ಪಾಮೇ ಛೇ ಗತಿ ಧನ್ಯ । ॥ ॥
ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿನೇ ಛೋಡೀನೇ ಮನಸ್ವೀಪಣೇ ಜೇ, ಕರ್ಮ ಕರೇ, ತೇ ನಾ ಲಭೇ ಸಿದ್ಧಿ ಮುಕ್ತಿ ಸುಖ ಕೇ । ॥ ॥
(ಶಾಸ್ತ್ರೋನೀ ವಿಧಿ ಛೋಡತಾಂ ಮನಸ್ವೀಪಣೇ ಜೇ, ಕರ್ಮ ಕರೇ, ತೇ ನಾ ಲಭೇ ಸಿದ್ಧಿ ಮುಕ್ತಿ ಸುಖ ಕೇ । ॥ ॥)
ಕರ್ಮಮಹೀಂ ತೋ ಶಾಸ್ತ್ರನೇ ಪ್ರಮಾಣ ತುಂ ಗಣಜೇ, ಶಾಸ್ತ್ರಾಜ್ಞಾ ಮಾನೀ ಸದಾ ಕರ್ಮ ಬಧಾಂ ಕರಜೇ । ॥ 24 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 17 : ಶ್ರದ್ಧಾತ್ರಯವಿಭಾಗಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಶಾಸ್ತ್ರೋನೀ ವಿಧಿನೇ ಮುಕೀ ಶ್ರದ್ಧಾಥೀ ಜ ಭಜೇ, ಸಾತ್ವಿಕ, ವೃತ್ತಿ ತೇಮನೀ, ರಾಜಸ ತಾಮಸ ಕೇ? ॥ ॥
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಸೌನೀ ಶ್ರದ್ಧಾ ಸಹಜ ತೇ ತ್ರಣ ಪ್ರಕಾರನೀ ಹೋಯ, ಸಾತ್ವಿಕ, ರಾಜಸ, ತಾಮಸೀ; ಸುಣ ತೇ ಕೇವೀ ಹೋಯ । ॥ ॥
ಹೈಯುಂ ಜೇವುಂ ಹೋಯ ಛೇ ತೇವೀ ಶ್ರದ್ಧಾ ಹೋಯ, ಶ್ರದ್ಧಾಮಯ ಛೇ ಮಾನವೀ, ಶ್ರದ್ಧಾ ಜೇವೀ ಹೋಯ । ॥ ॥
ಸಾತ್ವಿಕ ಪೂಜೇ ದೇವನೇ, ರಾಜಸ ಯಕ್ಷ ಭಜೇ, ತಮೋಗುಣೀಜನ ಪ್ರೇತನೇ ಪ್ರಾಣೀ ಅನ್ಯ ಭಜೇ । ॥ ॥
ಶಾಸ್ತ್ರೋಥೀ ಉಲಟೀ ಕರೇ ಘೋರ ತಪಸ್ಯಾ ಜೇ, ದಂಭೀ ಅಭಿಮಾನೀ ಅನೇ ಕಾಮೀ ಕ್ರೋಧೀ ಜೇ । ॥ ॥
ಆತ್ಮಾರೂಪ ರಹ್ಯಾ ಮನೇ ತೇ ಪೀಡಾ ಕರತಾ, ನಿಶ್ಚಯ ತೇನೋ ರಾಕ್ಷಸೀ, ಫೋಗಟ ಶ್ರಮ ಕರತಾ । ॥ 5-6 ॥
ತ್ರಣ ಪ್ರಕಾರನೋ ಸರ್ವನೋ ಖೋರಾಕ ಕಹ್ಯೋ ಛೇ, ಯಜ್ಞ, ತಪ ಅನೇ ದಾನನೋ ಭೇದ ಬತಾವ್ಯೋ ಛೇ । ॥ ॥
ಆಯು ವಧೇ, ಆರೋಗ್ಯ ಹೋ, ಬಲ ವಧೇ ವಳೀ ತೇಮ, ಜೇಥೀ ಸುಖ ಲಾಗೇ, ಬನೇ ಅಂತರ ಟಾಢುಂ ಹೇಮ; ॥ ॥
ರಸವಾಳುಂ ನೇ ಮಧುರ ತೇ ಸಾತ್ವಿಕ ಅನ್ನ ಕಹ್ಯುಂ, ವಿದ್ವಾನೋಏ ತೇಹನೇ ಉತ್ತಮ ಅನ್ನ ಗಣ್ಯುಂ । ॥ ॥
ಕಡವುಂ ತೀಖುಂ ಹೋಯ ಜೇ ಖಾಟುಂ ನೇ ಖಾರುಂ, ಸೂಕುಂ ಊನುಂ ಖೂಬ ತೇ ಅನ್ನ ನಹೀಂ ಸಾರುಂ । ॥ ॥
ದುಃಖ ಶೋಕ ನೇ ರೋಗ ತೇ ಅನ್ನ ಸದಾಯ ಕರೇ; ರಾಜಸ ತೇನೇ ಛೇ ಕಹ್ಯುಂ, ತೇ ಸುಖಶಾಂತಿ ಹರೇ । ॥ ॥
ಖಾಧೇಲುಂ ರಸಹೀನ ನೇ ಟಾಢುಂ ಖೂಬ ಥಯುಂ, ತೇಮಜ ವಾಸೀ ಅನ್ನ ತೇ ತಾಮಸ ಅನ್ನ ಕಹ್ಯುಂ । ॥ ॥
ಏಠುಂ ತೇಮ ಅಪವಿತ್ರ ನೇ ದುರ್ಗಂಧೀವಾಳುಂ, ತಾಮಸ ಜನನೇ ತೇ ಗಮೇ, ಅನ್ನ ನಹೀಂ ಸಾರುಂ । ॥ ॥
ಫಲ ಈಚ್ಛಾನೇ ಮೂಕೀನೇ ವಿಧಿಪೂರ್ವಕ ಜೇ ಥಾಯ, ಕರವಾ ಖಾತರ ಯಜ್ಞ ತೇ, ಸಾತ್ವಿಕ ಯಜ್ಞ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
(ಫಲನೀ ಈಚ್ಛಾನೇ ಮೂಕೀ ವಿಧಿಪೂರ್ವಕ ಜೇ ಥಾಯ, ಕರವಾ ಖಾತರ ಯಜ್ಞ ತೇ, ಸಾತ್ವಿಕ ಯಜ್ಞ ಗಣಾಯ । ॥ ॥)
ಫಲನೀ ಈಚ್ಛಾ ರಾಖತಾಂ, ದಂಭ ಪೋಷವಾ ಥಾಯ, ಯಶನೇ ಮಾಟೇ ಯಜ್ಞ ತೇ ರಾಜಸ ಯಜ್ಞ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ದಕ್ಷಿಣಾ ನೇ ಮಂತ್ರ ನೇ ಶ್ರದ್ಧಾ ಜೇಮಾಂ ನಾ, ತಾಮಸ ಯಜ್ಞ ಗಣಾಯ ತೇ ವಿಧಿಯೇ ಜೇಮಾಂ ನಾ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನೀ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದೇವ ನೇ ಗುರು ಪೂಜಾ ಕರವೀ, ಪವಿತ್ರತಾ ನೇ ಸರಲತಾ ಅಂತರಮಾಂ ಧರವೀ । ॥ ॥
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯನೇ ಪಾಳವುಂ, ಹಿಂಸಾ ನಾ ಕರವೀ, ಶರೀರನುಂ ತಪ ತೇ ಕಹ್ಯುಂ, ನಿರ್ಬಲತಾ ಹರವೀ । ॥ ॥
ಸತ್ಯ ಮಧುರ ಬೋಲವುಂ, ಜೇಥೀ ಮಂಗಲ ಥಾಯ, ಜ್ಞಾನಪಾಠ ಕರವೋ ವಳೀ, ತೇ ವಾಣೀತಪ ಥಾಯ । ॥ ॥
(ಸತ್ಯ ನೇ ಮಧುರ ಬೋಲವುಂ, ಜೇಥೀ ಮಂಗಲ ಥಾಯ, ಜ್ಞಾನಪಾಠ ಕರವೋ ವಳೀ, ತೇ ವಾಣೀತಪ ಥಾಯ । ॥ ॥)
ಪ್ರಸನ್ನ ಮನನೇ ರಾಖವುಂ, ಚಿಂತಾ ನಾ ಕರವೀ, ವಿಕಾರ ಮನನಾ ಟಾಳವಾಅ, ಚಂಚಳತಾ ಹರವೀ । ॥ ॥
ಶಾಂತಿ ರಾಖವೀ, ಜಾತನೋ ಸಂಯಮ ಪಣ ಕರವೋ, ಮೌನ ರಾಖವುಂ, ಹೃದಯಮಾಂ ಶುದ್ಧ ಭಾವ ಭರವೋ । ॥ ॥
ವಿಚಾರ ಉತ್ತಮ ರಾಖವಾ, ಭೇದ ದೂರ ಕರವೋ, ಮನನುಂ ಆ ತಪ ಛೇ ಕಹ್ಯುಂ, ಭಯ ಸೌನೋ ಹರವೋ । ॥ ॥
ಫಲ ಈಚ್ಛಾನೇ ಮೂಕೀನೇ, ಶ್ರದ್ಧಾ ರಾಖೀ ಥಾಯ, ಸಾತ್ವಿಕ ತಪ ತೋ ಆ ತ್ರಣೇ ಉತ್ತಮ ಏಮ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
(ಫಲನೀ ಈಚ್ಛಾನೇ ಮೂಕೀ, ಶ್ರದ್ಧಾ ರಾಖೀ ಥಾಯ, ಸಾತ್ವಿಕ ತಪ ತೋ ಆ ತ್ರಣೇ ಉತ್ತಮ ಏಮ ಗಣಾಯ । ॥ ॥)
ಮಾನ ಬಡಾಈ ಕಾಜ ಜೇ ಬತಾವವಾ ಜ ಕರಾಯ, ಪೂಜಾವಾ ಖಾತರ ವಳೀ, ತೇ ರಾಜಸ ತಪ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಅಜ್ಞಾನ ಅನೇ ಹಠ ಥಕೀ ಸಂಕಟ ಸಹೀ ಕರಾಯ, ತಾಮಸ ತಪ ತೇ, ಜೇ ಅನ್ಯನೋ ನಾಶ ಕರವಾ ಥಾಯ । ॥ ॥
(ಅಜ್ಞಾನ ಅನೇ ಹಠ ಥಕೀ ಸಂಕಟ ಸಹೀ ಶಕಾಯ, ತಾಮಸ ತಪ ತೇ, ಅನ್ಯನೋ ನಾಶ ಕರವಾ ಕರಾಯ । ॥ ॥)
ದೇವಾ ಖಾತರ ದಾನ ಜೇ ಕೋಈನೇ ದೇವಾಯ, ಸಮಯ ಪಾತ್ರ ಜೋಈ ಸದಾ, ತೇ ಸಾತ್ವಿಕ ಕೇ॑ವಾಯ । ॥ 20 ॥
ಫಳ ಮೇಳವವಾ ದಾನ ಜೇ ಬದಲಾಮಾಂ ದೇವಾಯ, ಉಪಕಾರ ಗಣೀ ದಾನ ಜೇ, ತೇ ರಾಜಸ ಕಹೇವಾಯ । ॥ ॥
ಪಾತ್ರ ಸಮಯ ಸಂಜೋಗನೇ ಜೋಯಾ ವಿನಾ ಕರಾಯ, ಅಯೋಗ್ಯ ನೇ ಜಾಹೇರ ತೇ ತಾಮಸ ದಾನ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಓಂ ಅನೇ ತತ್ ಸತ್ ಕಹ್ಯಾಂ ಈಶ್ವರನಾಂ ತ್ರಣ ನಾಮ, ಏಥೀ ಓಂ ಕಹೀ ಸದಾ ಕರಾಯ ಮಂಗಲ ಕಾಮ । ॥ ॥
ವೇದ ಯಜ್ಞಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಥಯಾ ತೇಮಾಂಥೀ ಸಘಳಾ, ಯಜ್ಞ ದಾನ ಥಾಯೇ ಲಈ ನಾಮ ತೇ ಸಘಳಾಂ । ॥ ॥
ತತ್ ಶಬ್ದ ಕಹೀನೇ ವಳೀ ತಜೀ ದಈ ತೃಷ್ಣಾ, ಮುಮುಕ್ಷುಜನೋ ದಾನ ನೇ ತಪ ಉತ್ತಮ ಕರತಾ । ॥ 25 ॥
ಸಾಧು ತೇಮ ಸದ್ಭಾವಮಾಂ ಪ್ರಯೋಗ ಸತ್ ನೋ ಥಾಯ, ಉತ್ತಮ ಕರ್ಮೋಮಾಂ ಸದಾ ಪ್ರಯೋಗ ಸತ್ ನೋ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಯಜ್ಞ ದಾನ ನೇ ತಪಮಹೀಂ ಸ್ಥಿತಿ ತೇ ಸತ್ ಕಹೇವಾಯ, ತೇ ಮಾಟೇನಾ ಕರ್ಮೇನೇ ಸತ್ ಏಮ ಜ ಕಹೇವಾಯ । ॥ ॥
ಶ್ರದ್ಧಾ ವಿನಾ ಕರಾಯ ಜೇ ಕರ್ಮ ಯಜ್ಞ ತಪ ದಾನ, ಮಂಗಲ ತೇ ನ ಕರೀ ಶಕೇ, ಅಸತ್ಯ ತೇನೇ ಮಾನ । ॥ 28 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 18 : ಮೋಕ್ಷಸನ್ಯಾಸಯೋಗ
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ತತ್ವ ಕಹೋ ಸನ್ಯಾಸ ನೇ ತ್ಯಾಗ ತಣುಂ ಮುಜನೇ, ಕೋನೇ ತ್ಯಾಗ ಕಹೋ ವಳೀ, ಸನ್ಯಾಸ ಕಹೋ ಕೋನೇ । ॥ ॥
(ತತ್ವ ಕಹೋ ಸನ್ಯಾಸ ನೇ ತ್ಯಾಗ ತಣುಂ ಮುಜನೇ, ಕೋನೇ ತ್ಯಾಗ ಕಹೋ ವಳೀ, ಸನ್ಯಾಸ ಕಹೋ ತೇ । ॥ ॥)
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕರ್ಮೋನಾ ಜೇ ತ್ಯಾಗ ಛೇ ತೇ ಸನ್ಯಾಸ ಗಣಾಯ, ಕರ್ಮತಣಾ ಫಲ ತ್ಯಾಗವಾಂ ತೇನೇ ತ್ಯಾಗ ಕಹೇವಾಯ । ॥ ॥
ಕೋಈ ಕೇ॑ ಛೇ ಕರ್ಮ ಛೇ ಖರಾಬ ತೋ ತ್ಯಾಗೋ, ಕೋಈ ಕೇ॑ ತಪ ಯ಼ಜ್ಞ ನೇ ದಾನ ನಾ ಜ ತ್ಯಾಗೋ । ॥ ॥
ತೇ ಸಂಬಂಧೀ ಸಾಂಭಳೀ ಮಾರೋ ಮತ ತುಂ ಲೇ, ತ್ಯಾಗ ಕಹ್ಯೋ ತ್ರಣ ಜಾತನೋ, ಸುಣೀ ಹವೇ ತುಂ ಲೇ । ॥ ॥
ಯಜ್ಞ ದಾನ ತಪ ಕರ್ಮ ತೋ ಕೋ॑ದೀ ತಜವಾಂ ನಾ, ಯಜ್ಞ ದಾನ ತಪಥೀ ಬನೇ ಪವಿತ್ರ ಮಾನವ ಹಾ! ॥ 5 ॥
ಅಹಂಕಾರ ತೃಷ್ಣಾ ತಜೀ ಆ ಕರ್ಮೋ ಕರವಾಂ, ಮತ ಮಾರೋ ಮೇಂ ಛೇ ಕಹ್ಯೋ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕರ್ಮ ಕರವಾಂ । ॥ ॥
ನಕ್ಕೀ ಕರ್ಮೋನೋ ನಹೀಂ ತ್ಯಾಗ ಘಟೇ ಕರವೋ, ತ್ಯಾಗ ಕರೇ ಕೋ॑ ಮೋಹಥೀ ತೋ ತಾಮಸ ತೇ ಗಣವೋ । ॥ ॥
ದುಃಖರೂಪ ಸೌ ಕರ್ಮ ಛೇ, ದೇ ಶರೀರನೇ ಕ್ಲೇಶ, ಏಮ ಕರೇಲೋ ತ್ಯಾಗ ತೇ ಫಲ ನಾ ಆಪೇ ಲೇಶ । ॥ ॥
(ದುಃಖರೂಪ ಸೌ ಕರ್ಮ ಛೇ, ದೇ ಶರೀರನೇ ಕ್ಲೇಶ, ಏಮ ಗಣೀನೇ ಥಾಯ ತೇ ಫಲ ನಾ ಆಪೇ ಲೇಶ । ॥ ॥)
ರಾಜಸ ತೇ ತೋ ತ್ಯಾಗ ಛೇ, ಜೇ ಚಿಂತಾ ಭಯಥೀ ಥಾಯ, ಕೋಈ ಸಂಕಟ ಆವತಾಂ, ಪಡತಾಂ ದುಃಖ ಕರಾಯ । ॥ ॥
(ರಾಜಸ ತೇ ತೋ ತ್ಯಾಗ ಛೇ, ಚಿಂತಾ ಭಯಥೀ ಥಾಯ, ಕೋಈ ಸಂಕಟ ಆವತಾಂ, ಪಡತಾಂ ದುಃಖ ಕರಾಯ । ॥ ॥)
ತೃಷ್ಣಾ ಮದ ತ್ಯಾಗೀ ಕರೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕರ್ಮನೇ ಜೇ, ತೇ ಪ್ರಕಾರನಾ ತ್ಯಾಗನೇ ಸಾತ್ವಿಕ ಕೇ ಛೇ । ॥ ॥
ಸಾತ್ವಿಕ ತ್ಯಾಗೀ ಪ್ರಜ್ಞ ನೇ ಸಂಶಯರಹಿತ ಸದಾಯ, ಖರಾಬನೇ ನೀಂದೇ ನಹೀಂ, ಸಾರಾಮಾಂ ನ ಫಸಾಯ । ॥ 10 ॥
ಬಧಾಂ ಕರ್ಮ ಛೋಡೀ ಶಕೇ ನಾ ಮಾನವ ಕೋ॑ದೀ, ತ್ಯಾಗೀ ತೇ ಛೇ ಜೇಮಣೇ ಫಲ ದೀಧುಂ ಛೋಡೀ । ॥ ॥
ಫಲಾಶಾ ಕರೇ ತೇಮನೇ ತ್ರಿವಿಧ ಮಳೇ ಫಲ ತೋ, ತೇ ಫಲ ತ್ಯಾಗೀನೇ ನಥೀ, ತ್ಯಾಗ ಕರೇ ಜೋ ಕೋ॑ । ॥ ॥
ಸರ್ವ ಕರ್ಮನೀ ಸಿದ್ಧಿನೇ ಮಾಟೇ ಪಾಂಚ ಕಹ್ಯಾಂ, ಕಾರಣ, ತೇ ಸುಣಜೇ ಹವೇ, ಕಾರಣ ಪಾಂಚ ಕಹ್ಯಾಂ । ॥ ॥
ಅಧಿಷ್ಠಾನ, ಕರ್ತಾ ಅನೇ ಸಾಧನ ಭಿನ್ನ ಕಹ್ಯಾಂ, ಕ್ರಿಯಾ ಜುದೀ ನೇ ಪಾಂಚಮು ದೈವ, ಪ್ರಬಲ ಸಘಳಾಂ । ॥ ॥
ಕಾಯಾ ವಾಣೀ ಮನಥಕೀ ಜೇ ಪಣ ಕರ್ಮ ಕರಾಯ, ತೇನಾಂ ಆ ಕಾರಣ ಕಹ್ಯಾಂ, ಸಾರು< ಮಾಠುಂ ಕರಾಯ । ॥ 15 ॥
ಆಥೀ ಆತ್ಮಾನೇ ಜ ಜೇ ಕರ್ತಾ ಮಾನೇ ಛೇ, ತೇ ಯಥಾರ್ಥ ಜ್ಞಾನೀ ನಥೀ, ಕರ್ತಾ ಮಾನೇ ಜೇ । ॥ ॥
ಅಹಂಭಾವ ಜೇನೇ ನಥೀ, ಬುದ್ಧಿ ನಾ ಭರಮಾಯ, ಆಖಾ ಜಗನೇ ತೇ ಹಣೇ ತೋ ಯೇ ನಾ ಬಂಧಾಯ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಜ್ಞೇಯ ಜ್ಞಾತಾ ಥಕೀ ಕರ್ಮ-ಪ್ರೇರಣಾ ಥಾಯ, ಕಾರಣ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಥಕೀ ಕರ್ಮ-ಸಮುಚ್ಚಯ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ವಳೀ ತ್ರಣ ಪ್ರಕಾರನಾ ಛೇ, ಗುಣ ಪರಮಾಣೇ ತೇ ಕಹುಂ, ಪ್ರೇಮೇ ಸಾಂಭಳಜೇ । ॥ ॥
ಜುದಾ ಜುದಾ ಜೀವಮಾಂ ಪ್ರಭು ತೋ ಏಕ ಜ ಛೇ । ಏಕತಾ ಜುಏ ಜೇ ಸದಾ, ಸಾತ್ವಿಕ ಜ್ಞಾನ ಜ ತೇ । ॥ 20 ॥
ಭೇದಭಾವನೇ ಜೇ ಜುಏ ಸಘಳೇ ಸಂಸಾರೇ, ಜೀವ ಗಣೇ ಜುದಾ ಬಧಾ, ರಾಜಸ ಜ್ಞಾನ ಜ ತೇ । ॥ ॥
(ಭೇದಭಾವನೇ ಜೇ ಜುಏ ಸಂಸಾರಮಹೀಂ ನೇ, ಜೀವ ಗಣೇ ಜುದಾ ಬಧಾ, ರಾಜಸ ಜ್ಞಾನ ಜ ತೇ । ॥ ॥)
ಏಕಮಾಂ ಜ ಡುಬೇ ಛೇ ಜೇ, ಏಕನೇ ಜ ವಳೀ ಗಣೇ, ಅಂಧ ಭ್ರಾಂತನೀ ಜೇಮ, ಜ್ಞಾನ ತಾಮಸ ತೇ ಭಣೇ । ॥ ॥
ರಾಗದ್ವೇಷ ಅಹಂತಾನೇ ಛೋಡೀ ಚೋಕ್ಕಸ ಥಾಯ ಜೇ, ಫಲೇಚ್ಛಾನಾ ವಿನಾ ಕರ್ಮ, ಕರ್ಮ ಸಾತ್ವಿಕ ಮಾನ ತೇ । ॥ ॥
ಅಹಂಕಾರ ಅನೇ ಕೋಈ ಈಚ್ಛಾ ಸಾಥ ಕರಾಯ ಜೇ, ಯತ್ನ ಖೂಬ ಕರೀ ಕರ್ಮ, ಕರ್ಮ ರಾಜಸ ಮಾನ ತೇ । ॥ ॥
ಸಂಜೋಗ, ನಾಶ ನೇ ಹಿಂಸಾ, ಬಲನೇ ನ ವಿಚಾರತಾಂ, ಮೋಹಥೀ ಥಾಯ ಜೇ ಕರ್ಮ, ಕರ್ಮ ತಾಮಸ ತೇ ಥತಾಂ । ॥ ॥
ನಮ್ರ, ನಿರ್ದೋಷ, ಆನಂದೀ ಧೈರ್ಯ ಉತ್ಸಾಹಥೀ ಭರ್ಯೋ, ಲಾಭಹಾನಿಮಹೀಂ ಶಾಂತ ಕರ್ತಾ ಸಾತ್ವಿಕ ತೇ ಕಹ್ಯೋ । ॥ ॥
ರಾಗೀ ಹಿಂಸಕ ನೇ ಮೇಲೋ, ಹರ್ಷಶೋಕಥಕೀ ಭರ್ಯೋ, ಡೂಬೇಲೋ ವಿಷಯೋಮಾಂ ತೇ ಕರ್ತಾ ರಾಜಸ ಛೇ ಕಹ್ಯೋ । ॥ ॥
ಪ್ರಮಾದೀ, ಶೋಕವಾಳೋ ನೇ ಕಪಟೀ ಜಡತಾಭರ್ಯೋ, ಅಜ್ಞಾನೀ, ಸ್ಥಿರ ನಾ ಜೇ ತೇ ಕರ್ತಾ ತಾಮ್ಸ ಚೇ ಕಹ್ಯೂ । ॥ ॥
ಬುದ್ಧಿ ನೇ ಧೈರ್ಯನಾ ಪಾಡ್ಯಾ ಪ್ರಕಾರೋ ತ್ರಣ ಛೇ, ಕಹುಂ ತೇ ತುಜನೇ ಪಾರ್ಥ ಪ್ರೇಮಥೀ ಸುಣಜೇ ಹವೇ । ॥ ॥
ಶುಂ ಕರವುಂ ಶುಂ ಛೋಡವುಂ ಏನೇ ಜಾಣೇ ಜೇ, ಬಂಧ ಮೋಕ್ಷ ಜಾಣೇ ವಳೀ ಬುದ್ಧಿ ಸಾತ್ವಿಕ ತೇ । ॥ 30 ॥
ಶುಂ ಕರವುಂ ಶುಂ ಛೋಡವುಂ ತೇಮಜ ಧರ್ಮ ಅಧರ್ಮ, ರಾಜಸ ಬುದ್ಧಿ ತೇಹನೋ ಜಾಣೇ ಜಾಣೇ ಪೂರ್ಣ ನ ಮರ್ಮ । ॥ ॥
ಮಾನೇ ಧರ್ಮ ಅಧರ್ಮನೇ ಅಜ್ಞಾನಥಕೀ ಜೇ, ಉಲಟುಂ ಸಮಜೇ ಸರ್ವನೇ, ಬುದ್ಧಿ ತಾಮಸ ತೇ । ॥ ॥
ಮನ ನೇ ಈಂದ್ರಿಯ ಪ್ರಾಣ ಸೌ ಜೇನಾಥೀ ವಶ ಥಾಯ, ಅಡಗ ಧೈರ್ಯ ತೇ ತೇ ಖರೇ ಸಾತ್ವಿಕ ಧೈರ್ಯ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಈಚ್ಛಾ ಕೋಈ ರಾಖತಾಂ ಜೇಥೀ ಧರ್ಮ ಕರಾಯ, ಈಚ್ಛಾ ಶಮತಾಂ ಜೇ ಶಮೇ, ರಾಜಸ ಧೈರ್ಯ ಗಣಾಯ । ॥ ॥
ಸ್ವಪ್ನ ಭೀತಿ ನೇ ಶೋಕ ನೇ ಮದ ನೇ ಲಾಖ ಉಪಾಯ, ಮೂಢ ಮೂಕೇ ಜೇಥೀ ನ ತೇ ತಾಮಸ ಧೈರ್ಯ ಮನಾಯ । ॥ 35 ॥
ತ್ರಣ ಪ್ರಕಾರನುಂ ಜೇ ಸುಖ ಕಹ್ಯುಂ ತೇ ಸಾಂಭಳ ತುಂ, ದುಃಖ ದೂರ ಕರವಾ ತನೇ ಪ್ರೇಮೇ ಆಜ ಕಹುಂ । ॥ ॥
ಪಹೇಲಾಂ ಝೇರಸಮುಂ ಅನೇ ಅಂತೇ ಮೀಠುಂ ಜೇ, ಪ್ರಸನ್ನ ಮನ ಅಂತರ ಕರೇ, ಸಾತ್ವಿಕ ಸುಖ ಛೇ ತೇ । ॥ ॥
ಈಂದ್ರಿಯೋನಾ ಸ್ವಾದಥೀ ಪಹೇಲಾಂ ಮೀಠುಂ ಜೇ, ಅಂತೇ ಝೇರ ಸಮಾನ ಛೇ, ರಾಜಸ ಸುಖ ಛೇ ತೇ । ॥ ॥
ಪಹೇಲಾಂ ನೇ ಅಂತೇಯ ಜೇ ಮನನೇ ಮೋಹ ಕರೇ, ಪ್ರಮಾದ ಆಳಸ ಊಂಘ ತೇ ತಾಮಸ ಸುಖ ಸೌ ಛೇ । ॥ ॥
ಪೃಥ್ವೀ ತೇಮ ಜ ಸ್ವರ್ಗಮಾಂ ಕೋಈ ಏವುಂ ನಾ, ಜೇ ಆ ಗುಣಥೀ ಮುಕ್ತ ಹೋ, ಕೋಈ ಏವುಂ ನಾ । ॥ 40 ॥
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ವೈಶ್ಯನಾಂ ಕರ್ಮ ಶೂದ್ರನಾಂ ತೇಮ, ಸ್ವಭಾವಗುಣಥೀ ಛೇ ಕರ್ಯಾ ಸಮಜೀ ಲೇಜೇ ಏಮ । ॥ ॥
ಸಂಯಮ ಮನ ಈಂದ್ರಿಯನೋ, ತಪ ತೇಮಜ ಕರವುಂ, ಕ್ಷಮಾ ರಾಖವೀ, ಪ್ರಭುಮಹೀಂ ಶ್ರದ್ಧಾಥೀ ತರವುಂ । ॥ ॥
ನಮ್ರ ಪವಿತ್ರ ಬನೀ ಸದಾ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪಾಮವುಂ ಜ್ಞಾನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾ ತೇ ಕರ್ಮ ಛೇ ಮೇಳವವುಂ ವಿಜ್ಞಾನ । ॥ ॥
ಶೂರವೀರ ನೇ ಚಪಳ ನೇ ತೇಜಸ್ವೀ ಬನವುಂ, ಧೀರಜ ಧರವೀ ಯುದ್ಧಥೀ ಪಾಛಾ ನಾ ಫರವುಂ । ॥ ॥
ದಾನೀ ಬನವುಂ, ಶ್ರೇಷ್ಠತಾ ಭಾವ ಸದಾ ಸದಾ ರಾಖವೋ, ಏ ಕ್ಷತ್ರಿಯನಾ ಕರ್ಮ ಛೇ, ದಯಾಭಾವ ಧರವೋ । ॥ ॥
ವೈಶ್ಯಕರ್ಮ ಖೇತೀ ಅನೇ ಗೌ ಸೇವಾ ವೇಪಾರ, ಸೇವನಾಂ ಕರ್ಮೋ ಬಧಾಂ ಕರ್ಮ ಶೂದ್ರನಾ ಧಾರ । ॥ ॥
ಪೋತಾನಾಂ ಕರ್ಮೋ ಕರೀ ಸಿದ್ಧಿ ಮೇಳವವೀ, ಪ್ರಭು-ಅರ್ಥೇ ಕರ್ಮೋ ಕರೀ ಸಿದ್ಧಿ ಮೇಳವವೀ । ॥ 45 ॥
ಜೇಣೇ ಜಗನೇ ಛೇ ರಚ್ಯುಂ, ಜೇಥೀ ಜಗ ಚಾಲೇ, ಪೂಜೀ ತೇನೇ ಕರ್ಮಥೀ ಸಿದ್ಧಿಮಾಂ ಮ್ಹಾಲೇ । ॥ ॥
ಖರಾಬ ಪೋತಾನೋ ಭಲೇ ಧರ್ಮ ಹೋಯ ತೋಯೇ, ಬೀಜಾನಾ ಶುಭ ಧರ್ಮಥೀ ತೇ ಉತ್ತಮ ಹೋಯೇ । ॥ ॥
ಸದೋಷ ಹೋಯ ತೋಯ ನಾ ಸಹಜ ಕರ್ಮ ತಜವುಂ, ಕರ್ಮ ಬಧಾಯೇ ದೋಷಥೀ ವ್ಯಾಪ್ತ ಥಯಾಂ, ಗಣವುಂ । ॥ ॥
ಆಸಕ್ತಿ ತೃಷ್ಣಾ ತಜೀ ಸಂಯಮ ತೇಮ ಕರೀ, ಸಿದ್ಧಿ ಉತ್ತಮ ಮೇಳವೇ ತ್ಯಾಗಥಕೀ ಸಘಳೀ । ॥ ॥
ಸಿದ್ಧಿ ತೇಮಜ ಬ್ರಹ್ಮನೇ ಜೇ ರೀತೇ ಪಾಮೇ, ಕಹುಂ ತೇ ವಳೀ ಜ್ಞಾನನೀ ನಿಷ್ಠಾ ಜೇ ಪಾಮೇ । ॥ 50 ॥
ಶುದ್ಧ ಬುದ್ಧಿನೇ ಮೇಳವೀ, ಸಂಯಮ ಸಾಧೀನೇ, ವಿಷಯ ತಜೀನೇ, ರಾಗ ನೇ ದ್ವೇಷ ಹಣೀನೇ ಜೇ; ॥ ॥
ವಸೇ ವಿಜನಮಾಂ ಜೀತತಾಂ ಕಾಯ ಮನ ವಾಣೀ, ಮಿತಾಹಾರ ಕರತಾಂ ಥಈ ವೈರಾಗೀ ಧ್ಯಾನೀ । ॥ ॥
ಸಂಗ್ರಹ ಬಳ ನೇ ದರ್ಪ ನೇ ಕಾಮ ಕ್ರೋಧ ಅಭಿಮಾನ, ತಜೀ ಶಾಂತ ಬನನಾರನೇ ಪ್ರಭುನೀ ಥಾಯೇ ಜಾಣ । ॥ ॥
ಬ್ರಹ್ಮಭೂತ ತೇ ನಾ ಕದೀ ಹರ್ಷಶೋಕ ಕರತೋ, ಸಮದೃಷ್ಟಿ ಬನತಾಂ ಸದಾ ಮುಜ ಭಕ್ತಿ ಲಭತೋ । ॥ ॥
ರಹಸ್ಯ ಮಾರುಂ ಭಕ್ತಿನಾ ಬಳಥೀ ಪೂರ್ಣ ಜಣಾಯ, ರಹಸ್ಯ ಜಾಣೀ ಛೇವಟೇ ಮುಜಥೀ ಏಕ ಬನಾಯ । ॥ 55 ॥
ಮಾರೇ ಶರಣೇ ಆವತಾಂ ಕೋಈ ಕರ್ಮ ಕರೇ, ಮುಜ ಕೃಪಾಥಕೀ ತೇಮನೇ ಉತ್ತಮ ಧಾಮ ಮಳೇ । ॥ ॥
ಮನಥೀ ಕರ್ಮೋ ತುಂ ಮನೇ ಅರ್ಪೀ ಸಘಣಾಂ ದೇ, ಮಾರಾಮಾಂ ಮನ ರಾಖ ನೇ ಜ್ಞಾನ ಮೇಳವೀ ಲೇ । ॥ ॥
ಮಾರೀ ಕೃಪಾಥಕೀ ಬಧಾಂ ಸಂಕಟ ತುಂ ತರಶೇ, ನಾ ಸುಣಶೇ ಅಭಿಮಾನಥೀ ತೋ ತೋ ನಷ್ಟ ಥಶೇ । ॥ ॥
ಅಹಂಕಾರಥೀ ನಾ ಕಹೇ ಭಲೇ ಯುದ್ಧ ಕರವಾ, ಸ್ವಭಾವ ತಾರೋ ಪ್ರೇರಶೇ ಪಣ ತುಜನೇ ಲಡವಾ । ॥ ॥
ಸಹಜ ಕರ್ಮ ವಳಗ್ಯುಂ ತನೇ ತೇಥೀ ಜೇ ತಜವುಂ ಮೋಹಥಕೀ ಲಾಗೇ ತನೇ, ತೇ ಪಡಶೇ ಕರವುಂ ॥ 60 ॥
ಈಶ್ವರ ಸೌನಾ ಹೃದಯಮಾಂ ಅರ್ಜುನ! ವಾಸ ಕರೇ, ತೇನಾ ಬಳಥೀ ಕರ್ಮ ಸೌ ಆ ಸಂಸಾರ ಕರೇ । ॥ ॥
ಪೂರ್ಣ ಪ್ರೇಮಥೀ ಶರಣ ತುಂ ತೇನುಂ ಜ ಲಈ ಲೇ, ದೇಶೇ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನ ನೇ ಪರಮ ಶಾಂತಿ ತೋ ತೇ । ॥ ॥
ಜ್ಞಾನ ಗುಹ್ಯಮಾಂ ಗುಹ್ಯ ಆ ತನೇ ಕಹ್ಯುಂ ಛೇ ಮೇಂ, ವಿಚಾರೀ ಲಈ ತೇ ಹವೇ ಕರ ಕರವುಂ ಹೋಯ ತೇ । ॥ ॥
ಖೂಬ ಗುಪ್ತ ಆ ಜ್ಞಾನನೇ ಫರೀ ಸಾಂಭಳೀ ಲೇ, ಹಿತನೀ ವಾತ ಕಹುಂ ಹವೇ, ಪ್ರಿಯ ತುಂ ಖೂಬ ಮನೇ । ॥ ॥
ಮನಥೀ ಭಜ ಮುಜನೇ ಅನೇ ತನಥೀ ಕರ ಸೇವಾ, ಕರ್ಮ ಮನೇ ಅರ್ಪಣ ಕರೀ ಮಾಣೀ ಲೇ ಮೇವಾ । ॥ ॥
ಜಗಮಾಂ ಜೋಈನೇ ಮನೇ ವಂದನ ಕರ ಹರರೋಜ, ಮನೇ ಪಾಮಶೇ ಸತ್ಯ ತುಂ ಕರತಾಂ ಮಾರೀ ಖೋಜ । ॥ ॥
ಮನ ವಾಣೀಥೀ ಭಕ್ತ ಥಾ ಮಾರೋ ಕೇವಲ ತುಂ, ಶಾಂತಿ ತೇಮ ಸುಖ ಪಾಮಶೇ, ಸತ್ಯ ಕಹುಂ ಛುಂ ಹುಂ । ॥ ॥
ಚಿಂತಾ ಸಘಳೀ ಛೋಡ ನೇ ಮಾರುಂ ಶರಣುಂ ಲೇ, ಪಾಪ ಬಧಾ ಟಾಳೀಶ ಹುಂ, ಶೋಕ ತಜೀ ತುಂ ದೇ । ॥ ॥
ಭಕ್ತ ನ ಮಾರೋ ಹೋಯ ಜೇ ತಪಸ್ವೀ ನಾ ಹೋಯ, ನೀಂದೇ ಮುಜನೇ, ನಾ ಚಹೇ ಸಾಂಭಳವಾನೇ ಕೋಯ; ॥ ॥
ತೇನೇ ಮೇಂ ಆಪೇಲ ಆ ಕಹೀಶ ನಾ ತುಂ ಜ್ಞಾನ, ಕಹೀಶ ಮಾರಾ ಭಕ್ತನೇ ತೋ ಕರಶೇ ತೇ ಕಲ್ಯಾಣ । ॥ ॥
ಗುಹ್ಯ ಜ್ಞಾನ ಆ ಭಕ್ತನೇ ಜೇ ಕೋಈ ಕೇ॑ಶೇ, ಭಕ್ತಿ ಮಾರೀ ತೇ ಕರೀ ಲಭೀ ನಮೇ ಲೇಶೇ । ॥ ॥
ತೇನಾಥೀ ಮುಜನೇ ನಹೀಂ ಪ್ರಿಯ ಕೋಈ ಹಶೇ, ಪ್ರಿಯ ತೇನಾಥೀ ಕೋ ನಥೀ ಆ ಸಂಸಾರ ವಿಶೇ । ॥ ॥
ಧರ್ಮತಣೋ ಸಂವಾದ ಆ ವಾಂಚೇ ಪ್ರೇಮೇ ಜೇ, ಜ್ಞಾನಯಜ್ಞಥೀ ಪೂಜಶೇ ಮುಜನೇ ಸಾಚೇ ತೇ । ॥ 70 ॥
ಪವಿತ್ರತಾ ಶ್ರದ್ಧಾಥಕೀ ಜೇ ಆನೇ ಸುಣಶೇ, ಸುಖೀ ಲೋಕಮಾಂ ತೇ ಜಶೇ, ಮುಕ್ತ ವಳೀ ಬನಶೇ । ॥ ॥
ಧ್ಯಾನ ದಈ ತೇಂ ಸಾಂಭಳ್ಯುಂ ಆ ಅರ್ಜುನ ಸಗಳುಂ? ಅಂಧಾರೂಂ ಅಜ್ಞಾನನುಂ ಥಯುಂ ದೂರ ಸಘಳುಂ?
ಅರ್ಜುನ ಕಹೇ ಛೇ :
ತಮ ಕೃಪಾಥೀ ಮಟ್ಯೋ ಮೋಹ ನೇ ಮಳ್ಯುಂ ಜ್ಞಾನ, ಆಜ್ಞಾ ಆಪೋ ತೇ ಕರುಂ, ಸಂಶಯ ಟಳ್ಯೋ ಮಹಾನ । ॥ ॥
(ತಮಾರೀ ಕೃಪಾಥೀ ಮಟ್ಯೋ ಮೋಹ ನೇ ಮಳ್ಯುಂ ಜ್ಞಾನ, ಆಜ್ಞಾ ಆಪೋ ತೇ ಕರುಂ, ಸಂಶಯ ಟಳ್ಯೋ ಮಹಾನ । ॥ ॥)
ಸಂಜಯ ಕಹೇ ಛೇ :
ಕೃಷ್ಣ ಅನೇ ಅರ್ಜುನನೋ ಸಂವಾದ ಸುಣ್ಯೋ ಮೇಂ, ರೋಮಾಂಚಿತ ಕರನಾರ ನೇ ಅದ್ಭೂತ ಏವೋ ತೇ । ॥ ॥
ಯೋಗೇಶ್ವರ ಕೃಷ್ಣೇ ಕಹ್ಯೋ ಆ ಸಂವಾದ ಖರೇ, ವ್ಯಾಸ ಕೃಪಾಥೀ ಸಾಂಭಳ್ಯೋ ಆ ಸಂವಾದ ಖರೇ । ॥ 75 ॥
ಯಾದ ಕರೀ ಸಂವಾದ ಏ ಅದ್ಭೂತ ಅಚರಜ ಥಾಯ, ಯಾದ ಕರೀ ಸಂವಾದ ಏ ಆನಂದ ಖೂಬ ಜ ಥಾಯ । ॥ ॥
ಅರ್ಜುನ ತೇಮಜ ಕೃಷ್ಣ ಬೇ ಭೇಗಾ ಜ್ಯಾಂ ಥಾಯೇ, ತ್ಯಾಂ ಧನ ಜಯ ನಕ್ಕೀ ರಹೇ, ವೈಭವ ನಾ ಮಾಯೇ । ॥ ॥
ಯೋಗೇಶ್ವರ ಜ್ಯಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಛೇ, ಪಾರ್ಥ ಧನುರ್ಧರ ಜ್ಯಾಂ, ಸಿದ್ಧಿ, ಮುಕ್ತಿ, ಶಾಂತಿ ನೇ ನೀತಿ ರಹೇ ಛೇ ತ್ಯಾಂ । ॥ 78 ॥
– ಸರಲ ಗೀತಾ ಸಮಾಪ್ತ –
ಉಪಸಂಹಾರ
ಸಾಬರಮತೀಮಹೀಂ ರಹೀ ಮಂಗಲ ಗುರ್ಜರ ದೇಶ, ಪೂರ್ಣ ಕರ್ಯೋ ಆ ಪ್ರ್ಮಥೀ ಗೀತಾನೋ ಉಪದೇಶ ।
ಅಧಿಕ ಮಾಸ ವೈಶಾಖ ನೇ ವದ ಏಕಾದಶ ರೋಜ, ಶನಿವಾರೇ ಪೂರೀ ಕರೀ ಗೀತಾಜೀನೀ ಮೂಜ ।
ಓಗಣೀಸೋ ತ್ರೇಪನ ಸನೇ ಬೇ ಹಜಾರ ನವಮಾಂ, ಪೂರ್ನ ಥಈ ಗೀತಾ ಖರೇ ಜ್ಞಾನನಾವ ಭವಮಾಂ ।
(- ಶ್ರೀ ಯೋಗೇಶ್ವರಜೀ)
ಸಮಾಪ್ತ
Also Read:
Sarala Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil