Adhyaya number 269 in Shanti Parva, Mahabharata critical edition (Bhandarkar Oriental Research Institute BORI) does not include verses 15-16. In Kinjavadekar’s edition, the adhyaya is 278.
Hirita Geetaa in Telugu:
॥ హారీతగీతా ॥ (Mahabharata Shantiparva Mokshadharma, Chapters 278)
అధ్యాయః 269
యుధిష్ఠిర ఉవాచ
కిం శీలః కిం సమాచారః కిం విద్యః కిం పరాయనః ।
ప్రాప్నోతి బ్రహ్మణః స్థానం యత్పరం ప్రకృతేర్ధ్రువం ॥ 1 ॥
భీష్మ ఉవాచ
మోక్షధర్మేషు నిరతో లఘ్వాహారో జితేంద్రియః ।
ప్రాప్నోతి పరమం స్థానం యత్పరం ప్రకృతేర్ధ్రువం ॥ 2 ॥
స్వగృహాదభినిఃసృత్య లాభాలాభే సమో మునిః ।
సముపోధేషు కామేషు నిరపేక్షః పరివ్రజేత్ ॥ 3 ॥
న చక్షుషా న మనసా న వాచా దూసయేదపి ।
న ప్రత్యక్షం పరోక్షం వా దూసనం వ్యాహరేత్క్వ చిత్ ॥ 4 ॥
న హింస్యాత్సర్వభూతాని మైత్రాయణ గతిశ్ చరేత్ ।
నేదం జీవితమాసాద్య వైరం కుర్వీత కేన చిత్ ॥ 5 ॥
అతివాదాంస్తితిక్షేత నాభిమన్యేత్కథం చన ।
క్రోధ్యమానః ప్రియం బ్రూయాదాక్రుష్టః కుశలం వదేత్ ॥ 6 ॥
ప్రదక్షిణం ప్రసవ్యం చ గ్రామమధ్యే న చాచరేత్ ।
భైక్ష చర్యామనాపన్నో న గచ్ఛేత్పూర్వకేతితః ॥ 7 ॥
అవికీర్ణః సుగుప్తశ్చ న వాచా హ్యప్రియం వదేత్ ।
మృదుః స్యాదప్రతిక్రూరో విస్రబ్ధః స్యాదరోషణః ॥ 8 ॥
విధూమే న్యస్తముసలే వ్యంగారే భుక్తవజ్జనే ।
అతీతే పాత్రసంచారే భిక్షాం లిప్సేత వై మునిః ॥ 9 ॥
అనుయాత్రికమర్థస్య మాత్రా లాభేష్వనాదృతః ।
అలాభే న విహన్యేత లాభశ్చైనం న హర్షయేత్ ॥ 10 ॥
లాభం సాధారణం నేచ్ఛేన్న భుంజీతాభిపూజితః ।
అభిపూజిత లాభం హి జుగుప్సేతైవ తాదృశః ॥ 11 ॥
న చాన్న దోషాన్నిందేత న గుణానభిపూజయేత్ ।
శయాసనే వివిక్తే చ నిత్యమేవాభిపూజయేత్ ॥ 12 ॥
శూన్యాగరం వృక్షమూలమరణ్యమథ వా గుహాం ।
అజ్ఞాతచర్యాం గత్వాన్యాం తతోఽన్యత్రైవ సంవిశేత్ ॥ 13 ॥
అనురోధవిరోధాభ్యాం సమః స్యాదచలో ధ్రువః ।
సుకృతం దుష్కృతం చోభే నానురుధ్యేత కర్మణి ॥ 14 ॥
నిత్యతృప్తః సుసంతుష్టః ప్రసన్నవదనేంద్రియః ।
విభీర్జప్యపరో మౌనీ వైరాగ్యం సముపాశ్రితః ॥ 15 ॥
అభ్యస్తం భౌతికం పశ్యన్ భూతానామాగతీం గతిం ।
నిస్పృహః సమదర్శీ చ పక్వాపక్వేన వర్తయన్ ।
ఆత్మనా యః ప్రశాంతాత్మా లఘ్వాహారో జితేంద్రియః ॥ 16 ॥
వాచో వేగం మనసః క్రోధవేగం
వివిత్సా వేగముదరోపస్థ వేగం ।
ఏతాన్వేగాన్వినయేద్వై తపస్వీ
నిందా చాస్య హృదయం నోపహన్యాత్ ॥ 17 ॥
మధ్యస్థ ఏవ తిష్ఠేత ప్రశంసా నిందయోః సమః ।
ఏతత్పవిత్రం పరమం పరివ్రాజక ఆశ్రమే ॥ 18 ॥
మహాత్మా సువ్రతో దాంతః సర్వత్రైవానపాశ్రితః ।
అపూర్వ చారకః సౌమ్యో అనికేతః సమాహితః ॥ 19 ॥
వాన ప్రస్థగృహస్థాభ్యాం న సంసృజ్యేత కర్హి చిత్ ।
అజ్ఞాతలిప్సాం లిప్సేత న చైనం హర్ష ఆవిశేత్ ॥ 20 ॥
విజానతాం మోక్ష ఏష శ్రమః స్యాదవిజానతాం ।
మోక్షయానమిదం కృత్స్నం విదుషాం హారితోఽబ్రవీత్ ॥ 21 ॥
అభయం సర్వభూతేభ్యో దత్త్వా యః ప్రవ్రజేద్గృహాత్ ।
లోకాస్తేజోమయాస్తస్య తథానంత్యాయ కల్పతే ॥ 22 ॥
॥ ఇతి శ్రీ మహాభారతే శాంతిపర్వణి మోక్షధర్మపర్వణి హారీతగీతాయాం
అష్టసప్తత్యధికద్విశతతమోఽస్ధ్యాయ ॥
Also Read:
Hirita Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil