Hayagriva, also spelt Hayagreeva is an Avatar of Sri Vishnu with a horse’s head and a bright white human body. He is worshipped as “Gnanaswaroopa”, embodiment of all growth, knowledge and spiritual wisdom.
It is assumed that our sages and seers have derived their spiritual ideas and extraordinary powers through the grace of Lord Hayagreeva. It is believed that Lalitha sahasranama, the thousand names of Mother Lalithambika, were taught by him to Agasthya Maharshi.
Shri Hayagriva Ashtottara Shatanama Stotram Lyrics in Telugu:
॥ శ్రీహయగ్రీవాష్టోత్తరశతనామస్తోత్రమ్ ॥
అథ వినియోగః –
ఓం అస్య శ్రీహయగ్రీవస్తోత్రమన్త్రస్య సఙ్కర్షణ ఋషిః,
అనుష్టుప్ఛన్దః, శ్రీహయగ్రీవో దేవతా ఋం బీజం
నమః శక్తిః విద్యార్థే జపే వినియోగః ॥
అథ ధ్యానమ్ –
వన్దే పూరితచన్ద్రమణ్డలగతం శ్వేతారవిన్దాసనం
మన్దాకిన్యమృతాబ్ధికున్దకుముదక్షీరేన్దుహాసం హరిమ్ ।
ముద్రాపుస్తకశఙ్ఖచక్రవిలసచ్ఛ్రీమద్భుజామణ్డితమ్
నిత్యం నిర్మలభారతీపరిమలం విశ్వేశమశ్వాననమ్ ॥
అథ మన్త్రః –
ఓం ఋగ్యజుఃసామరూపాయ వేదాహరణకర్మణే ।
ప్రణవోద్గీథవచసే మహాశ్వశిరసే నమః ॥
శ్రీహయగ్రీవాయ నమః ।
అథ స్తోత్రమ్ –
జ్ఞానానన్దమయం దేవం నిర్మలం స్ఫటికాకృతిమ్ ।
ఆధారం సర్వవిద్యానాం హయగ్రీవముపాస్మహే ॥ ౧ ॥
హయగ్రీవో మహావిష్ణుః కేశవో మధుసూదనః ।
గోవిన్దః పుణ్డరీకాక్షో విష్ణుర్విశ్వమ్భరో హరిః ॥ ౨ ॥
ఆదీశః సర్వవాగీశః సర్వాధారః సనాతనః ।
నిరాధారో నిరాకారో నిరీశో నిరుపద్రవః ॥ ౩ ॥
నిరఞ్జనో నిష్కలఙ్కో నిత్యతృప్తో నిరామయః ।
చిదానన్దమయః సాక్షీ శరణ్యః సర్వదాయకః ॥ ౪ ॥ శుభదాయకః
శ్రీమాన్ లోకత్రయాధీశః శివః సారస్వతప్రదః ।
వేదోద్ధర్త్తావేదనిధిర్వేదవేద్యః పురాతనః ॥ ౫ ॥
పూర్ణః పూరయితా పుణ్యః పుణ్యకీర్తిః పరాత్పరః ।
పరమాత్మా పరఞ్జ్యోతిః పరేశః పారగః పరః ॥ ౬ ॥
సకలోపనిషద్వేద్యో నిష్కలః సర్వశాస్త్రకృత్ ।
అక్షమాలాజ్ఞానముద్రాయుక్తహస్తో వరప్రదః ॥ ౭ ॥
పురాణపురుషః శ్రేష్ఠః శరణ్యః పరమేశ్వరః ।
శాన్తో దాన్తో జితక్రోధో జితామిత్రో జగన్మయః ॥ ౮ ॥
జరామృత్యుహరో జీవో జయదో జాడ్యనాశనః । గరుడాసనః
జపప్రియో జపస్తుత్యో జపకృత్ప్రియకృద్విభుః ॥ ౯ ॥
var జయశ్రియోర్జితస్తుల్యో జాపకప్రియకృద్విభుః
విమలో విశ్వరూపశ్చ విశ్వగోప్తా విధిస్తుతః । విరాట్ స్వరాట్
విధివిష్ణుశివస్తుత్యః శాన్తిదః క్షాన్తికారకః ॥ ౧౦ ॥
శ్రేయఃప్రదః శ్రుతిమయః శ్రేయసాం పతిరీశ్వరః ।
అచ్యుతోఽనన్తరూపశ్చ ప్రాణదః పృథివీపతిః ॥ ౧౧ ॥
అవ్యక్తో వ్యక్తరూపశ్చ సర్వసాక్షీ తమోహరః ।
అజ్ఞాననాశకో జ్ఞానీ పూర్ణచన్ద్రసమప్రభః ॥ ౧౨ ॥
జ్ఞానదో వాక్పతిర్యోగీ యోగీశః సర్వకామదః ।
యోగారూఢో మహాపుణ్యః పుణ్యకీర్తిరమిత్రహా ॥ ౧౩ ॥
విశ్వసాక్షీ చిదాకారః పరమానన్దకారకః ।
మహాయోగీ మహామౌనీ మునీశః శ్రేయసాం నిధిః ॥ ౧౪ ॥
హంసః పరమహంసశ్చ విశ్వగోప్తా విరట్ స్వరాట్ ।
శుద్ధస్ఫటికసఙ్కాశః జటామణ్డలసంయుతః ॥ ౧౫ ॥
ఆదిమధ్యాన్తరహితః సర్వవాగీశ్వరేశ్వరః ।
ప్రణవోద్గీథరూపశ్చ వేదాహరణకర్మకృత్ ॥ ౧౬ ॥
నామ్నామష్టోత్తరశతం హయగ్రీవస్య యః పఠేత్ ।
స సర్వవేదవేదాఙ్గశాస్త్రాణాం పారగః కవిః ॥ ౧౭ ॥
ఇదమష్టోత్తరశతం నిత్యం మూఢోఽపి యః పఠేత్ ।
వాచస్పతిసమో బుద్ధ్యా సర్వవిద్యావిశారదః ॥ ౧౮ ॥
మహదైశ్వర్యమాప్నోతి కలత్రాణి చ పుత్రకాన్ ।
నశ్యన్తి సకలాన్ రోగాన్ అన్తే హరిపురం వ్రజేత్ ॥ ౧౯ ॥
॥ ఇతి శ్రీబ్రహ్మాణ్డపురాణే శ్రీహయగ్రీవాష్టోత్తరశతనామస్తోత్రం సమ్పూర్ణమ్ ॥
Also Read:
Sri Hayagriva Ashtottara Shatanama Stotram in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Punjabi | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil