Hayagriva, also spelt Hayagreeva is an Avatar of Sri Vishnu with a horse’s head and a bright white human body. He is worshipped as “Gnanaswaroopa”, embodiment of all growth, knowledge and spiritual wisdom.
It is assumed that our sages and seers have derived their spiritual ideas and extraordinary powers through the grace of Lord Hayagreeva. It is believed that Lalitha sahasranama, the thousand names of Mother Lalithambika, were taught by him to Agasthya Maharshi.
Shri Hayagriva Ashtottara Shatanama Stotram Lyrics in Punjabi:
॥ ਸ਼੍ਰੀਹਯਗ੍ਰੀਵਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਨਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮ੍ ॥
ਅਥ ਵਿਨਿਯੋਗਃ –
ॐ ਅਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰੀਹਯਗ੍ਰੀਵਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮਨ੍ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸਙ੍ਕਰ੍ਸ਼ਣ ऋਸ਼ਿਃ,
ਅਨੁਸ਼੍ਟੁਪ੍ਛਨ੍ਦਃ, ਸ਼੍ਰੀਹਯਗ੍ਰੀਵੋ ਦੇਵਤਾ ऋਂ ਬੀਜਂ
ਨਮਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਃ ਵਿਦ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਜਪੇ ਵਿਨਿਯੋਗਃ ॥
ਅਥ ਧ੍ਯਾਨਮ੍ –
ਵਨ੍ਦੇ ਪੂਰਿਤਚਨ੍ਦ੍ਰਮਣ੍ਡਲਗਤਂ ਸ਼੍ਵੇਤਾਰਵਿਨ੍ਦਾਸਨਂ
ਮਨ੍ਦਾਕਿਨ੍ਯਮਤਾਬ੍ਧਿਕੁਨ੍ਦਕੁਮੁਦਕ੍ਸ਼ੀਰੇਨ੍ਦੁਹਾਸਂ ਹਰਿਮ੍ ।
ਮੁਦ੍ਰਾਪੁਸ੍ਤਕਸ਼ਙ੍ਖਚਕ੍ਰਵਿਲਸਚ੍ਛ੍ਰੀਮਦ੍ਭੁਜਾਮਣ੍ਡਿਤਮ੍
ਨਿਤ੍ਯਂ ਨਿਰ੍ਮਲਭਾਰਤੀਪਰਿਮਲਂ ਵਿਸ਼੍ਵੇਸ਼ਮਸ਼੍ਵਾਨਨਮ੍ ॥
ਅਥ ਮਨ੍ਤ੍ਰਃ –
ॐ ऋਗ੍ਯਜੁਃਸਾਮਰੂਪਾਯ ਵੇਦਾਹਰਣਕਰ੍ਮਣੇ ।
ਪ੍ਰਣਵੋਦ੍ਗੀਥਵਚਸੇ ਮਹਾਸ਼੍ਵਸ਼ਿਰਸੇ ਨਮਃ ॥
ਸ਼੍ਰੀਹਯਗ੍ਰੀਵਾਯ ਨਮਃ ।
ਅਥ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮ੍ –
ਜ੍ਞਾਨਾਨਨ੍ਦਮਯਂ ਦੇਵਂ ਨਿਰ੍ਮਲਂ ਸ੍ਫਟਿਕਾਕਤਿਮ੍ ।
ਆਧਾਰਂ ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਯਾਨਾਂ ਹਯਗ੍ਰੀਵਮੁਪਾਸ੍ਮਹੇ ॥ ੧ ॥
ਹਯਗ੍ਰੀਵੋ ਮਹਾਵਿਸ਼੍ਣੁਃ ਕੇਸ਼ਵੋ ਮਧੁਸੂਦਨਃ ।
ਗੋਵਿਨ੍ਦਃ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਕ੍ਸ਼ੋ ਵਿਸ਼੍ਣੁਰ੍ਵਿਸ਼੍ਵਮ੍ਭਰੋ ਹਰਿਃ ॥ ੨ ॥
ਆਦੀਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਵਾਗੀਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾਧਾਰਃ ਸਨਾਤਨਃ ।
ਨਿਰਾਧਾਰੋ ਨਿਰਾਕਾਰੋ ਨਿਰੀਸ਼ੋ ਨਿਰੁਪਦ੍ਰਵਃ ॥ ੩ ॥
ਨਿਰਞ੍ਜਨੋ ਨਿਸ਼੍ਕਲਙ੍ਕੋ ਨਿਤ੍ਯਤਪ੍ਤੋ ਨਿਰਾਮਯਃ ।
ਚਿਦਾਨਨ੍ਦਮਯਃ ਸਾਕ੍ਸ਼ੀ ਸ਼ਰਣ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਦਾਯਕਃ ॥ ੪ ॥ ਸ਼ੁਭਦਾਯਕਃ
ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ ਲੋਕਤ੍ਰਯਾਧੀਸ਼ਃ ਸ਼ਿਵਃ ਸਾਰਸ੍ਵਤਪ੍ਰਦਃ ।
ਵੇਦੋਦ੍ਧਰ੍ਤ੍ਤਾਵੇਦਨਿਧਿਰ੍ਵੇਦਵੇਦ੍ਯਃ ਪੁਰਾਤਨਃ ॥ ੫ ॥
ਪੂਰ੍ਣਃ ਪੂਰਯਿਤਾ ਪੁਣ੍ਯਃ ਪੁਣ੍ਯਕੀਰ੍ਤਿਃ ਪਰਾਤ੍ਪਰਃ ।
ਪਰਮਾਤ੍ਮਾ ਪਰਞ੍ਜ੍ਯੋਤਿਃ ਪਰੇਸ਼ਃ ਪਾਰਗਃ ਪਰਃ ॥ ੬ ॥
ਸਕਲੋਪਨਿਸ਼ਦ੍ਵੇਦ੍ਯੋ ਨਿਸ਼੍ਕਲਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਕਤ੍ ।
ਅਕ੍ਸ਼ਮਾਲਾਜ੍ਞਾਨਮੁਦ੍ਰਾਯੁਕ੍ਤਹਸ੍ਤੋ ਵਰਪ੍ਰਦਃ ॥ ੭ ॥
ਪੁਰਾਣਪੁਰੁਸ਼ਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼੍ਠਃ ਸ਼ਰਣ੍ਯਃ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਸ਼ਾਨ੍ਤੋ ਦਾਨ੍ਤੋ ਜਿਤਕ੍ਰੋਧੋ ਜਿਤਾਮਿਤ੍ਰੋ ਜਗਨ੍ਮਯਃ ॥ ੮ ॥
ਜਰਾਮਤ੍ਯੁਹਰੋ ਜੀਵੋ ਜਯਦੋ ਜਾਡ੍ਯਨਾਸ਼ਨਃ । ਗਰੁਡਾਸਨਃ
ਜਪਪ੍ਰਿਯੋ ਜਪਸ੍ਤੁਤ੍ਯੋ ਜਪਕਤ੍ਪ੍ਰਿਯਕਦ੍ਵਿਭੁਃ ॥ ੯ ॥
var ਜਯਸ਼੍ਰਿਯੋਰ੍ਜਿਤਸ੍ਤੁਲ੍ਯੋ ਜਾਪਕਪ੍ਰਿਯਕਦ੍ਵਿਭੁਃ
ਵਿਮਲੋ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼੍ਵਗੋਪ੍ਤਾ ਵਿਧਿਸ੍ਤੁਤਃ । ਵਿਰਾਟ੍ ਸ੍ਵਰਾਟ੍
ਵਿਧਿਵਿਸ਼੍ਣੁਸ਼ਿਵਸ੍ਤੁਤ੍ਯਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਦਃ ਕ੍ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਕਾਰਕਃ ॥ ੧੦ ॥
ਸ਼੍ਰੇਯਃਪ੍ਰਦਃ ਸ਼੍ਰੁਤਿਮਯਃ ਸ਼੍ਰੇਯਸਾਂ ਪਤਿਰੀਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਅਚ੍ਯੁਤੋऽਨਨ੍ਤਰੂਪਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਾਣਦਃ ਪਥਿਵੀਪਤਿਃ ॥ ੧੧ ॥
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੋ ਵ੍ਯਕ੍ਤਰੂਪਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸਾਕ੍ਸ਼ੀ ਤਮੋਹਰਃ ।
ਅਜ੍ਞਾਨਨਾਸ਼ਕੋ ਜ੍ਞਾਨੀ ਪੂਰ੍ਣਚਨ੍ਦ੍ਰਸਮਪ੍ਰਭਃ ॥ ੧੨ ॥
ਜ੍ਞਾਨਦੋ ਵਾਕ੍ਪਤਿਰ੍ਯੋਗੀ ਯੋਗੀਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਕਾਮਦਃ ।
ਯੋਗਾਰੂਢੋ ਮਹਾਪੁਣ੍ਯਃ ਪੁਣ੍ਯਕੀਰ੍ਤਿਰਮਿਤ੍ਰਹਾ ॥ ੧੩ ॥
ਵਿਸ਼੍ਵਸਾਕ੍ਸ਼ੀ ਚਿਦਾਕਾਰਃ ਪਰਮਾਨਨ੍ਦਕਾਰਕਃ ।
ਮਹਾਯੋਗੀ ਮਹਾਮੌਨੀ ਮੁਨੀਸ਼ਃ ਸ਼੍ਰੇਯਸਾਂ ਨਿਧਿਃ ॥ ੧੪ ॥
ਹਂਸਃ ਪਰਮਹਂਸਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼੍ਵਗੋਪ੍ਤਾ ਵਿਰਟ੍ ਸ੍ਵਰਾਟ੍ ।
ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਫਟਿਕਸਙ੍ਕਾਸ਼ਃ ਜਟਾਮਣ੍ਡਲਸਂਯੁਤਃ ॥ ੧੫ ॥
ਆਦਿਮਧ੍ਯਾਨ੍ਤਰਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਵਾਗੀਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਪ੍ਰਣਵੋਦ੍ਗੀਥਰੂਪਸ਼੍ਚ ਵੇਦਾਹਰਣਕਰ੍ਮਕਤ੍ ॥ ੧੬ ॥
ਨਾਮ੍ਨਾਮਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਂ ਹਯਗ੍ਰੀਵਸ੍ਯ ਯਃ ਪਠੇਤ੍ ।
ਸ ਸਰ੍ਵਵੇਦਵੇਦਾਙ੍ਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਂ ਪਾਰਗਃ ਕਵਿਃ ॥ ੧੭ ॥
ਇਦਮਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਂ ਨਿਤ੍ਯਂ ਮੂਢੋऽਪਿ ਯਃ ਪਠੇਤ੍ ।
ਵਾਚਸ੍ਪਤਿਸਮੋ ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਯਾਵਿਸ਼ਾਰਦਃ ॥ ੧੮ ॥
ਮਹਦੈਸ਼੍ਵਰ੍ਯਮਾਪ੍ਨੋਤਿ ਕਲਤ੍ਰਾਣਿ ਚ ਪੁਤ੍ਰਕਾਨ੍ ।
ਨਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਕਲਾਨ੍ ਰੋਗਾਨ੍ ਅਨ੍ਤੇ ਹਰਿਪੁਰਂ ਵ੍ਰਜੇਤ੍ ॥ ੧੯ ॥
॥ ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣ੍ਡਪੁਰਾਣੇ ਸ਼੍ਰੀਹਯਗ੍ਰੀਵਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਨਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਂ ਸਮ੍ਪੂਰ੍ਣਮ੍ ॥
Also Read:
Sri Hayagriva Ashtottara Shatanama Stotram in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Punjabi | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
