Shri Rama Gita in Oriya:
॥ ଶ୍ରୀରାମଗୀତା ॥
ଶ୍ରୀମହାଦେବ ଉବାଚ –
ତତୋ ଜଗନ୍ମଙ୍ଗଲମଙ୍ଗଲାତ୍ମନା
ବିଧାୟ ରାମାୟଣକୀର୍ତିମୁତ୍ତମାମ୍ ।
ଚଚାର ପୂର୍ୱାଚରିତଂ ରଘୂତ୍ତମୋ
ରାଜର୍ଷିବର୍ୟୈରଭିସେବିତଂ ଯଥା ॥ ୧ ॥
ସୌମିତ୍ରିଣା ପୃଷ୍ଟ ଉଦାରବୁଦ୍ଧିନା
ରାମଃ କଥାଃ ପ୍ରାହ ପୁରାତନୀଃ ଶୁଭାଃ ।
ରାଜ୍ଞଃ ପ୍ରମତ୍ତସ୍ୟ ନୃଗସ୍ୟ ଶାପତୋ
ଦ୍ୱିଜସ୍ୟ ତିର୍ୟକ୍ତ୍ୱମଥାହ ରାଘବଃ ॥ ୨ ॥
କଦାଚିଦେକାନ୍ତ ଉପସ୍ଥିତଂ ପ୍ରଭୁଂ
ରାମଂ ରମାଲାଲିତପାଦପଙ୍କଜମ୍ ।
ସୌମିତ୍ରିରାସାଦିତଶୁଦ୍ଧଭାବନଃ
ପ୍ରଣମ୍ୟ ଭକ୍ତ୍ୟା ବିନୟାନ୍ୱିତୋଽବ୍ରବୀତ୍ ॥ ୩ ॥
ତ୍ୱଂ ଶୁଦ୍ଧବୋଧୋଽସି ହି ସର୍ୱଦେହିନା-
ମାତ୍ମାସ୍ୟଧୀଶୋଽସି ନିରାକୃତିଃ ସ୍ୱୟମ୍ ।
ପ୍ରତୀୟସେ ଜ୍ଞାନଦୃଶାଂ ମହାମତେ
ପାଦାବ୍ଜଭୃଙ୍ଗାହିତସଙ୍ଗସଙ୍ଗିନାମ୍ ॥ ୪ ॥
ଅହଂ ପ୍ରପନ୍ନୋଽସ୍ମି ପଦାମ୍ବୁଜଂ ପ୍ରଭୋ
ଭବାପବର୍ଗଂ ତବ ଯୋଗିଭାବିତମ୍ ।
ଯଥାଞ୍ଜସାଜ୍ଞାନମପାରବାରିଧିଂ
ସୁଖଂ ତରିଷ୍ୟାମି ତଥାନୁଶାଧି ମାମ୍ ॥ ୫ ॥
ଶ୍ରୁତ୍ୱାଥ ସୌମିତ୍ରବଚୋଽଖିଲଂ ତଦା
ପ୍ରାହ ପ୍ରପନ୍ନାର୍ତିହରଃ ପ୍ରସନ୍ନଧୀଃ ।
ବିଜ୍ଞାନମଜ୍ଞାନତମଃପ୍ରଶାନ୍ତୟେ
ଶ୍ରୁତିପ୍ରପନ୍ନଂ କ୍ଷିତିପାଲଭୂଷଣଃ ॥ ୬ ॥
ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ଉବାଚ –
ଆଦୌ ସ୍ୱବର୍ଣାଶ୍ରମବର୍ଣିତାଃ କ୍ରିୟାଃ
କୃତ୍ୱା ସମାସାଦିତଶୁଦ୍ଧମାନସଃ ।
ସମାପ୍ୟ ତତ୍ପୂର୍ୱମୁପାତ୍ତସାଧନଃ
ସମାଶ୍ରୟେତ୍ସଦ୍ଗୁରୁମାତ୍ମଲବ୍ଧୟେ ॥ ୭ ॥
କ୍ରିୟା ଶ୍ରୀରୋଦ୍ଭବହେତୁରାଦୃତା
ପ୍ରିୟାପ୍ରିୟୌ ତୌ ଭବତଃ ସୁରାଗିଣଃ ।
ଧର୍ମେତରୌ ତତ୍ର ପୁନଃ ଶରୀରକମ୍
ପୁନଃ କ୍ରିୟା ଚକ୍ରବଦୀର୍ୟତେ ଭବଃ ॥ ୮ ॥
ଅଜ୍ଞାନମେବାସ୍ୟ ହି ମୂଲକାରଣଂ
ତଦ୍ଧାନମେବାତ୍ର ବିଧୌ ବିଧୀୟତେ ।
ବିଦ୍ୟୈବ ତନ୍ନାଶବିଧୌ ପଟୀୟସୀ
ନ କର୍ମ ତଜ୍ଜଂ ସବିରୋଧମୀରିତମ୍ ॥ ୯ ॥
ନାଜ୍ଞାନହାନିର୍ନ ଚ ରାଗସଂକ୍ଷୟୋ
ଭବେତ୍ତତଃ କର୍ମ ସଦୋଷମୁଦ୍ଭବେତ୍ ।
ତତଃ ପୁନଃ ସଂସୃତିରପ୍ୟବାରିତା
ତସ୍ମାଦ୍ବୁଧୋ ଜ୍ଞାନବିଚାରବାନ୍ଭବେତ୍ ॥ ୧୦ ॥
ନନୁ କ୍ରିୟା ବେଦମୁଖେନ ଚୋଦିତା
ତଥୈବ ବିଦ୍ୟା ପୁରୁଷାର୍ଥସାଧନମ୍ ।
କର୍ତବ୍ୟତା ପ୍ରାଣଭୃତଃ ପ୍ରଚୋଦିତା
ବିଦ୍ୟାସହାୟତ୍ୱମୁପୈତି ସା ପୁନଃ ॥ ୧୧ ॥
କର୍ମାକୃତୌ ଦୋଷମପି ଶ୍ରୁତିର୍ଜଗୌ
ତସ୍ମାତ୍ସଦା କାର୍ୟମିଦଂ ମୁମୁକ୍ଷୁଣା ।
ନନୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରା ଧ୍ରୁବକାର୍ୟକାରିଣୀ
ବିଦ୍ୟ ନ କିଞ୍ଚିନ୍ମନସାପ୍ୟପେକ୍ଷତେ ॥ ୧୨ ॥
ନ ସତ୍ୟକାର୍ୟୋଽପି ହି ଯଦ୍ୱଦଧ୍ୱରଃ
ପ୍ରକାଙ୍କ୍ଷତେଽନ୍ୟାନପି କାରକାଦିକାନ୍ ।
ତଥୈବ ବିଦ୍ୟା ବିଧିତଃ ପ୍ରକାଶିତୈ-
ର୍ୱିଶିଷ୍ୟତେ କର୍ମଭିରେବ ମୁକ୍ତୟେ ॥ ୧୩ ॥
କେଚିଦ୍ୱଦନ୍ତୀତି ବିତର୍କବାଦିନ-
ସ୍ତଦପ୍ୟସଦୃଷ୍ଟବିରୋଧକାରଣାତ୍ ।
ଦେହାଭିମାନାଦଭିବର୍ଧତେ କ୍ରିୟା
ବିଦ୍ୟା ଗତାହଙ୍କୃତିତଃ ପ୍ରସିଧ୍ଦ୍ୟତି ॥ ୧୪ ॥
ବିଶୁଦ୍ଧବିଜ୍ଞାନବିରୋଚନାଞ୍ଚିତା
ବିଦ୍ୟାତ୍ମବୃତ୍ତିଶ୍ଚରମେତି ଭଣ୍ୟତେ ।
ଉଦେତି କର୍ମାଖିଲକାରକାଦିଭି-
ର୍ନିହନ୍ତି ବିଦ୍ୟାଖିଲକାରକାଦିକମ୍ ॥ ୧୫ ॥
ତସ୍ମାତ୍ତ୍ୟଜେତ୍କାର୍ୟମଶେଷତଃ ସୁଧୀ-
ର୍ୱିଦ୍ୟାବିରୋଧାନ୍ନ ସମୁଚ୍ଚୟୋ ଭବେତ୍ ॥
ଆତ୍ମାନୁସନ୍ଧାନପରାୟଣଃ ସଦା
ନିବୃତ୍ତସର୍ୱେନ୍ଦ୍ରିୟବୃତ୍ତିଗୋଚରଃ ॥ ୧୬ ॥
ଯାବଚ୍ଛାରୀରାଦିଷୁ ମାୟଯାତ୍ମଧୀ-
ସ୍ତାବଦ୍ୱିଧେୟୋ ବିଧିବାଦକର୍ମଣାମ୍ ।
ନେତୀତି ବାକ୍ୟୈରଖିଲଂ ନିଷିଧ୍ୟ ତତ୍
ଜ୍ଞାତ୍ୱା ପରାତ୍ମାନମଥ ତ୍ୟଜେତ୍କ୍ରିୟାଃ ॥ ୧୭ ॥
ଯଦା ପରାତ୍ମାତ୍ମବିଭେଦଭେଦକଂ
ବିଜ୍ଞାନମାତ୍ମନ୍ୟବଭାତି ଭାସ୍ୱରମ୍ ।
ତଦୈବ ମାୟା ପ୍ରବିଲୀୟତେଽଞ୍ଜସା
ସକାରକା କାରଣମାତ୍ମସଂସୃତେଃ ॥ ୧୮ ॥
ଶ୍ରୁତିପ୍ରମାଣାଭିବିନାଶିତା ଚ ସା
କଥଂ ଭବିଷତ୍ୟପି କାର୍ୟକାରିଣୀ ।
ବିଜ୍ଞାନମାତ୍ରାଦମଲାଦ୍ୱିତୀୟତ-
ସ୍ତସ୍ମାଦବିଦ୍ୟା ନ ପୁନର୍ଭବିଷ୍ୟତି ॥ ୧୯ ॥
ଯଦି ସ୍ମ ନଷ୍ଟା ନ ପୁନଃ ପ୍ରସୂୟତେ
କର୍ତାହମସ୍ୟେତି ମତିଃ କଥଂ ଭବେତ୍ ।
ତସ୍ମାତ୍ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରା ନ କିମପ୍ୟପେକ୍ଷତେ
ବିଦ୍ୟ ବିମୋକ୍ଷାୟ ବିଭାତି କେବଲା ॥ ୨୦ ॥
ସା ତୈତ୍ତିରୀୟଶ୍ରୁତିରାହ ସାଦରଂ
ନ୍ୟାସଂ ପ୍ରଶସ୍ତାଖିଲକର୍ମଣାଂ ସ୍ଫୁଟମ୍ ।
ଏତାବଦିତ୍ୟାହ ଚ ବାଜିନାଂ ଶ୍ରୁତି-
ର୍ଜ୍ଞାନଂ ବିମୋକ୍ଷାୟ ନ କର୍ମ ସାଧନମ୍ ॥ ୨୧ ॥
ବିଦ୍ୟାସମତ୍ୱେନ ତୁ ଦର୍ଶିତସ୍ତ୍ୱୟା
କ୍ରତୁର୍ନ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଉଦାହୃତଃ ସମଃ ।
ଫଲୈଃ ପୃଥକ୍ତ୍ୱାଦ୍ବହୁକାରକୈଃ କ୍ରତୁଃ
ସଂସାଧ୍ୟତେ ଜ୍ଞାନମତୋ ବିପର୍ୟଯମ୍ ॥ ୨୨ ॥
ସପ୍ରତ୍ୟବାୟୋ ହ୍ୟହମିତ୍ୟନାତ୍ମଧୀ-
ରଜ୍ଞପ୍ରସିଦ୍ଧା ନ ତୁ ତତ୍ତ୍ୱଦର୍ଶିନଃ ।
ତସ୍ମାଦ୍ବୁଧୈସ୍ତ୍ୟାଜ୍ୟମବିକ୍ରିୟାତ୍ମଭି-
ର୍ୱିଧାନତଃ କର୍ମ ବିଧିପ୍ରକାଶିତମ୍ ॥ ୨୩ ॥
ଶ୍ରଦ୍ଧାନ୍ୱିତସ୍ତତ୍ତ୍ୱମସୀତି ବାକ୍ୟତୋ
ଗୁରୋଃ ପ୍ରସାଦାଦପି ଶୁଦ୍ଧମାନସଃ ।
ବିଜ୍ଞାୟ ଚୈକାତ୍ମ୍ୟମଥାତ୍ମଜୀବୟୋଃ
ସୁଖୀ ଭବେନ୍ମେରୁରିବାପ୍ରକମ୍ପନଃ ॥ ୨୪ ॥
ଆଦୌ ପଦାର୍ଥାବଗତିର୍ହି କାରଣଂ
ବାକ୍ୟାର୍ଥବିଜ୍ଞାନବିଧୌ ବିଧାନତଃ ।
ତତ୍ତ୍ୱମ୍ପଦାର୍ଥୌ ପରମାତ୍ମଜୀବକା-
ବସୀତି ଚୈକାତ୍ମ୍ୟମଥାନୟୋର୍ଭବେତ୍ ॥ ୨୫ ॥
ପ୍ରତ୍ୟକ୍ପରୋକ୍ଷାଦି ବିରୋଧମାତ୍ମନୋ-
ର୍ୱିହାୟ ସଙ୍ଗୃହ୍ୟ ତୟୋଶ୍ଚିଦାତ୍ମତାମ୍ ।
ସଂଶୋଧିତାଂ ଲକ୍ଷଣୟା ଚ ଲକ୍ଷିତାଂ
ଜ୍ଞାତ୍ୱା ସ୍ୱମାତ୍ମାନମଥାଦ୍ୱୟୋ ଭବେତ୍ ॥ ୨୬ ॥
ଏକାତ୍ମକତ୍ୱାଜ୍ଜହତୀ ନ ସମ୍ଭବେ-
ତ୍ତଥାଜହଲ୍ଲକ୍ଷଣତା ବିରୋଧତଃ ।
ସୋଽୟମ୍ପଦାର୍ଥାବିବ ଭାଗଲକ୍ଷଣା
ଯୁଜ୍ୟେତ ତତ୍ତ୍ୱମ୍ପଦୟୋରଦୋଷତଃ ॥ ୨୭ ॥
ରସାଦିପଞ୍ଚୀକୃତଭୂତସମ୍ଭବଂ
ଭୋଗାଲୟଂ ଦୁଃଖସୁଖାଦିକର୍ମଣାମ୍ ।
ଶରୀରମାଦ୍ୟନ୍ତବଦାଦିକର୍ମଜଂ
ମାୟାମୟଂ ସ୍ଥୂଲମୁପାଧିମାତ୍ମନଃ ॥ ୨୮ ॥
ସୂକ୍ଷ୍ମଂ ମନୋବୁଦ୍ଧିଦଶେନ୍ଦ୍ରିୟୈର୍ୟୁତଂ
ପ୍ରାଣୈରପଞ୍ଚୀକୃତଭୂତସମ୍ଭବମ୍ ।
ଭୋକ୍ତୁଃ ସୁଖାଦେରନୁସାଧନଂ ଭବେତ୍
ଶରୀରମନ୍ୟଦ୍ୱିଦୁରାତ୍ମନୋ ବୁଧାଃ ॥ ୨୯ ॥
ଅନାଦ୍ୟନିର୍ୱାଚ୍ୟମପୀହ କାରଣଂ
ମାୟାପ୍ରଧାନଂ ତୁ ପରଂ ଶରୀରକମ୍ ।
ଉପାଧିଭେଦାତ୍ତୁ ଯତଃ ପୃଥକ୍ସ୍ଥିତଂ
ସ୍ୱାତ୍ମାନମାତ୍ମନ୍ୟବଧାରୟେତ୍କ୍ରମାତ୍ ॥ ୩୦ ॥
କୋଶେଷ୍ୱୟଂ ତେଷୁ ତୁ ତତ୍ତଦାକୃତି-
ର୍ୱିଭାତି ସଙ୍ଗାତ୍ସ୍ଫତିକୋପଲୋ ଯଥା ।
ଅସଙ୍ଗରୂପୋଽୟମଜୋ ଯତୋଽଦ୍ୱୟୋ
ବିଜ୍ଞାୟତେଽସ୍ମିନ୍ପରିତୋ ବିଚାରିତେ ॥ ୩୧ ॥
ବୁଦ୍ଧେସ୍ତ୍ରିଧା ବୃତ୍ତିରପୀହ ଦୃଶ୍ୟତେ
ସ୍ୱପ୍ନାଦିଭେଦେନ ଗୁଣତ୍ରୟାତ୍ମନଃ ।
ଅନ୍ୟୋନ୍ୟତୋଽସ୍ମିନ୍ୱ୍ୟଭିଚାରିତୋ ମୃଷା
ନିତ୍ୟେ ପରେ ବ୍ରହ୍ମଣି କେବଲେ ଶିବେ ॥ ୩୨ ॥
ଦେହେନ୍ଦ୍ରିୟପ୍ରାଣମନଶ୍ଚିଦାତ୍ମନାଂ
ସଙ୍ଘାଦଜସ୍ତ୍ରଂ ପରିବର୍ତତେ ଧିୟଃ ।
ବୃତ୍ତିସ୍ତମୋମୂଲତୟାଜ୍ଞଲକ୍ଷଣା
ଯାବଦ୍ଭବେତ୍ତାବଦସୌ ଭବୋଦ୍ଭବଃ ॥ ୩୩ ॥
ନେତିପ୍ରମାଣେନ ନିରାକୃତାଖିଲୋ
ହୃଦା ସମାସ୍ୱାଦିତଚିଦ୍ଘନାମୃତଃ ।
ତ୍ୟଜେଦଶେଷଂ ଜଗଦାତ୍ତସଦ୍ରସଂ
ପୀତ୍ୱା ଯଥାମ୍ଭଃ ପ୍ରଜହାତି ତତ୍ଫଲମ୍ ॥ ୩୪ ॥
କଦାଚିଦାତ୍ମା ନ ମୃତୋ ନ ଜାୟତେ
ନ କ୍ଷୀୟତେ ନାପି ବିବର୍ଧତେଽନବଃ ।
ନିରସ୍ତସର୍ୱାତିଶୟଃ ସୁଖାତ୍ମକଃ
ସ୍ୱୟମ୍ପ୍ରଭଃ ସର୍ୱଗତୋଽୟମଦ୍ୱୟଃ ॥ ୩୫ ॥
ଏବଂବିଧେ ଜ୍ଞାନମୟେ ସୁଖାତ୍ମକେ
କଥଂ ଭବୋ ଦୁଃଖମୟଃ ପ୍ରତୀୟତେ ।
ଅଜ୍ଞାନତୋଽଧ୍ୟାସବଶାତ୍ପ୍ରକାଶତେ
ଜ୍ଞାନେ ବିଲୀୟେତ ବିରୋଧତଃ କ୍ଷଣାତ୍ ॥ ୩୬ ॥
ଯଦନ୍ୟଦନ୍ୟତ୍ର ବିଭାବ୍ୟତେ ଭ୍ରମା-
ଦଧ୍ୟାସମିତ୍ୟାହୁରମୁଂ ବିପଶ୍ଚିତଃ ।
ଅସର୍ପଭୂତେଽହିବିଭାବନଂ ଯଥା
ରଜ୍ଜ୍ୱାଦିକେ ତଦ୍ୱଦପୀଶ୍ୱରେ ଜଗତ୍ ॥ ୩୭ ॥
ବିକଲ୍ପମାୟାରହିତେ ଚିଦାତ୍ମକେ-
ଽହଙ୍କାର ଏଷ ପ୍ରଥମଃ ପ୍ରକଲ୍ପିତଃ ।
ଅଧ୍ୟାସ ଏବାତ୍ମନି ସର୍ୱକାରଣେ
ନିରାମୟେ ବ୍ରହ୍ମଣି କେବଲେ ପରେ ॥ ୩୮ ॥
ଇଚ୍ଛାଦିରାଗାଦି ସୁଖାଦିଧର୍ମିକାଃ
ସଦା ଧିୟଃ ସଂସୃତିହେତବଃ ପରେ ।
ଯସ୍ମାତ୍ପ୍ରସୁପ୍ତୌ ତଦଭାବତଃ ପରଃ
ସୁଖସ୍ୱରୂପେଣ ବିଭାବ୍ୟତେ ହି ନଃ ॥ ୩୯ ॥
ଅନାଦ୍ୟବିଦ୍ୟୋଦ୍ଭବବୁଦ୍ଧିବିମ୍ବିତୋ
ଜୀବପ୍ରକାଶୋଽୟମିତୀର୍ୟତେ ଚିତଃ ।
ଆତ୍ମାଧିୟଃ ସାକ୍ଷିତୟା ପୃଥକ୍ସ୍ଥିତୋ
ବୁଧ୍ଦ୍ୟାପରିଚ୍ଛିନ୍ନପରଃ ସ ଏବ ହି ॥ ୪୦ ॥
ଚିଦ୍ବିମ୍ବସାକ୍ଷ୍ୟାତ୍ମଧିୟାଂ ପ୍ରସଙ୍ଗତ-
ସ୍ତ୍ୱେକତ୍ର ବାସାଦନଲାକ୍ତଲୋହବତ୍ ।
ଅନ୍ୟୋନ୍ୟମଧ୍ୟାସବଶାତ୍ପ୍ରତୀୟତେ
ଜଡାଜଡତ୍ୱଂ ଚ ଚିଦାତ୍ମଚେତସୋଃ ॥ ୪୧ ॥
ଗୁରୋଃ ସକାଶାଦପି ବେଦବାକ୍ୟତଃ
ସଞ୍ଜାତବିଦ୍ୟାନୁଭବୋ ନିରୀକ୍ଷ୍ୟ ତମ୍ ।
ସ୍ୱାତ୍ମାନମାତ୍ମସ୍ଥମୁପାଧିବର୍ଜିତଂ
ତ୍ୟଜେଦଶେଷଂ ଜଡମାତ୍ମଗୋଚରମ୍ ॥ ୪୨ ॥
ପ୍ରକାଶରୂପୋଽହମଜୋଽହମଦ୍ୱୟୋ-
ଽସକୃଦ୍ୱିଭାତୋଽହମତୀବ ନିର୍ମଲଃ ।
ବିଶୁଦ୍ଧବିଜ୍ଞାନଘନୋ ନିରାମୟଃ
ସମ୍ପୂର୍ଣ ଆନନ୍ଦମୟୋଽହମକ୍ରିୟଃ ॥ ୪୩ ॥
ସଦୈବ ମୁକ୍ତୋଽହମଚିନ୍ତ୍ୟଶକ୍ତିମା-
ନତୀନ୍ଦ୍ରିୟଜ୍ଞାନମବିକ୍ରିୟାତ୍ମକଃ ।
ଅନନ୍ତପାରୋଽହମହର୍ନିଶଂ ବୁଧୈ-
ର୍ୱିଭାବିତୋଽହଂ ହୃଦି ବେଦବାଦିଭିଃ ॥ ୪୪ ॥
ଏବଂ ସଦାତ୍ମାନମଖଣ୍ଡିତାତ୍ମନା
ବିଚାରମାଣସ୍ୟ ବିଶୁଦ୍ଧଭାବନା ।
ହନ୍ୟାଦବିଦ୍ୟାମଚିରେଣ କାରକୈ
ରସାୟନଂ ଯଦ୍ୱଦୁପାସିତଂ ରୁଜଃ ॥ ୪୫ ॥
ବିବିକ୍ତ ଆସୀନ ଉପାରତେନ୍ଦ୍ରିୟୋ
ବିନିର୍ଜିତାତ୍ମା ବିମଲାନ୍ତରାଶୟଃ ।
ବିଭାବୟେଦେକମନନ୍ୟସାଧନୋ
ବିଜ୍ଞାନଦୃକ୍କେବଲ ଆତ୍ମସଂସ୍ଥିତଃ ॥ ୪୬ ॥
ବିଶ୍ୱଂ ଯଦେତତ୍ପରମାତ୍ମଦର୍ଶନଂ
ବିଲାପୟେଦାତ୍ମନି ସର୍ୱକାରଣେ ।
ପୂର୍ଣଶ୍ଚିଦାନନ୍ଦମୟୋଽବତିଷ୍ଠତେ
ନ ବେଦ ବାହ୍ୟଂ ନ ଚ କିଞ୍ଚିଦାନ୍ତରମ୍ ॥ ୪୭ ॥
ପୂର୍ୱଂ ସମାଧେରଖିଲଂ ବିଚିନ୍ତୟେ-
ଦୋଙ୍କାରମାତ୍ରଂ ସଚରାଚରଂ ଜଗତ୍ ।
ତଦେବ ବାଚ୍ୟଂ ପ୍ରଣବୋ ହି ବାଚକୋ
ବିଭାବ୍ୟତେଽଜ୍ଞାନବଶାନ୍ନ ବୋଧତଃ ॥ ୪୮ ॥
ଅକାରସଂଜ୍ଞଃ ପୁରୁଷୋ ହି ବିଶ୍ୱକୋ
ହ୍ୟୁକାରକସ୍ତୈଜସ ଈର୍ୟତେ କ୍ରମାତ୍ ।
ପ୍ରାଜ୍ଞୋ ମକାରଃ ପରିପଠ୍ୟତେଽଖିଲୈଃ
ସମାଧିପୂର୍ୱଂ ନ ତୁ ତତ୍ତ୍ୱତୋ ଭବେତ୍ ॥ ୪୯ ॥
ବିଶ୍ୱଂ ତ୍ୱକାରଂ ପୁରୁଷଂ ବିଲାପୟେ-
ଦୁକାରମଧ୍ୟେ ବହୁଧା ବ୍ୟବସ୍ଥିତମ୍ ।
ତତୋ ମକାରେ ପ୍ରବିଲାପ୍ୟ ତୈଜସଂ
ଦ୍ୱିତୀୟବର୍ଣଂ ପ୍ରଣବସ୍ୟ ଚାନ୍ତିମେ ॥ ୫୦ ॥
ମକାରମପ୍ୟାତ୍ମନି ଚିଦ୍ଘନେ ପରେ
ବିଲାପୟେତ୍ପ୍ରାଜ୍ଞମପୀହ କାରଣମ୍ ।
ସୋଽହଂ ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ସଦା ବିମୁକ୍ତିମ-
ଦ୍ୱିଜ୍ଞାନଦୃଙ୍ ମୁକ୍ତ ଉପାଧିତୋଽମଲଃ ॥ ୫୧ ॥
ଏବଂ ସଦା ଜାତପରାତ୍ମଭାବନଃ
ସ୍ୱାନନ୍ଦତୁଷ୍ଟଃ ପରିବିସ୍ମୃତାଖିଲଃ ।
ଆସ୍ତେ ସ ନିତ୍ୟାତ୍ମସୁଖପ୍ରକାଶକଃ
ସାକ୍ଷାଦ୍ୱିମୁକ୍ତୋଽଚଲବାରିସିନ୍ଧୁବତ୍ ॥ ୫୨ ॥
ଏବଂ ସଦାଭ୍ୟସ୍ତସମାଧିୟୋଗିନୋ
ନିବୃତ୍ତସର୍ୱେନ୍ଦ୍ରିୟଗୋଚରସ୍ୟ ହି ।
ବିନିର୍ଜିତାଶେଷରିପୋରହଂ ସଦା
ଦୃଶ୍ୟୋ ଭବେୟଂ ଜିତଷଡ୍ଗୁଣାତ୍ମନଃ ॥ ୫୩ ॥
ଧ୍ୟାତ୍ୱୈବମାତ୍ମାନମହର୍ନିଶଂ ମୁନି-
ସ୍ତିଷ୍ଠେତ୍ସଦା ମୁକ୍ତସମସ୍ତବନ୍ଧନଃ ।
ପ୍ରାରବ୍ଧମଶ୍ନନ୍ନଭିମାନବର୍ଜିତୋ
ମୟ୍ୟେବ ସାକ୍ଷାତ୍ପ୍ରବିଲୀୟତେ ତତଃ ॥ ୫୪ ॥
ଆଦୌ ଚ ମଧ୍ୟେ ଚ ତଥୈବ ଚାନ୍ତତୋ
ଭବଂ ବିଦିତ୍ୱା ଭୟଶୋକକାରଣମ୍ ।
ହିତ୍ୱା ସମସ୍ତଂ ବିଧିବାଦଚୋଦିତଂ
ଭଜେତ୍ସ୍ୱମାତ୍ମାନମଥାଖିଲାତ୍ମନାମ୍ ॥ ୫୫ ॥
ଆତ୍ମନ୍ୟଭେଦେନ ବିଭାବୟନ୍ନିଦଂ
ଭବତ୍ୟଭେଦେନ ମୟାତ୍ମନା ତଦା ।
ଯଥା ଜଲଂ ବାରିନିଧୌ ଯଥା ପୟଃ
କ୍ଷୀରେ ବିୟଦ୍ୱ୍ୟୋମ୍ନ୍ୟନିଲେ ଯଥାନିଲଃ ॥ ୫୬ ॥
ଇତ୍ଥଂ ଯଦୀକ୍ଷେତ ହି ଲୋକସଂସ୍ଥିତୋ
ଜଗନ୍ମୃଷୈବେତି ବିଭାବୟନ୍ମୁନିଃ ।
ନିରାକୃତତ୍ୱାଚ୍ଛ୍ରୁତିୟୁକ୍ତିମାନତୋ
ଯଥେନ୍ଦୁଭେଦୋ ଦିଶି ଦିଗ୍ଭ୍ରମାଦୟଃ ॥ ୫୭ ॥
ଯାବନ୍ନ ପଶ୍ୟେଦଖିଲଂ ମଦାତ୍ମକଂ
ତାବନ୍ମଦାରାଧନତତ୍ପରୋ ଭବେତ୍ ।
ଶ୍ରଦ୍ଧାଲୁରତ୍ୟୂର୍ଜିତଭକ୍ତିଲକ୍ଷଣୋ
ଯସ୍ତସ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟୋଽହମହର୍ନିଶଂ ହୃଦି ॥ ୫୮ ॥
ରହସ୍ୟମେତଚ୍ଛ୍ରୁତିସାରସଙ୍ଗ୍ରହଂ
ମୟା ବିନିଶ୍ଚିତ୍ୟ ତବୋଦିତଂ ପ୍ରିୟ ।
ଯସ୍ତ୍ୱେତଦାଲୋଚୟତୀହ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍
ସ ମୁଚ୍ୟତେ ପାତକରାଶିଭିଃ କ୍ଷଣାତ୍ ॥ ୫୯ ॥
ଭ୍ରାତର୍ୟଦୀଦଂ ପରିଦୃଶ୍ୟତେ ଜଗ-
ନ୍ମାୟୈବ ସର୍ୱଂ ପରିହୃତ୍ୟ ଚେତସା ।
ମଦ୍ଭାବନାଭାବିତଶୁଦ୍ଧମାନସଃ
ସୁଖୀ ଭବାନନ୍ଦମୟୋ ନିରାମୟଃ ॥ ୬୦ ॥
ଯଃ ସେବତେ ମାମଗୁଣଂ ଗୁଣାତ୍ପରଂ
ହୃଦା କଦା ବା ଯଦି ବା ଗୁଣାତ୍ମକମ୍ ।
ସୋଽହଂ ସ୍ୱପାଦାଞ୍ଚିତରେଣୁଭିଃ ସ୍ପୃଶନ୍
ପୁନାତି ଲୋକତ୍ରିତୟଂ ଯଥା ରବିଃ ॥ ୬୧ ॥
ବିଜ୍ଞାନମେତଦଖିଲଂ ଶ୍ରୁତିସାରମେକଂ
ବେଦାନ୍ତବେଦଚରଣେନ ମୟୈବ ଗୀତମ୍ ।
ଯଃ ଶ୍ରଦ୍ଧୟା ପରିପଠେଦ୍ଗୁରୁଭକ୍ତିୟୁକ୍ତୋ
ମଦ୍ରୂପମେତି ଯଦି ମଦ୍ୱଚନେଷୁ ଭକ୍ତିଃ ॥ ୬୨ ॥
॥ ଇତି ଶ୍ରୀମଦଧ୍ୟାତ୍ମରାମାୟଣେ ଉମାମହେଶ୍ୱରସଂବାଦେ ଉତ୍ତରକାଣ୍ଡେ ପଞ୍ଚମଃ ସର୍ଗଃ ॥
Also Read:
Sri Rama Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil