Templesinindiainfo

Best Spiritual Website

Suta Gita Lyrics in English

Suta Geetaa in English:

॥ sootageetaa ॥
shreematsootasamhitaayaam । chaturthasya yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaapraarambhah’ ।
prathamo’dhyaayah’ । 1 । sootageetih’ । 1-28
dviteeyo’dhyaayah’ । 2 । aatmanaa sri’sht’ikathanam । 1-80
tri’teeyo’dhyaayah’ । 3 । saamaanyasri’sht’ikathanam । 1-65
chaturtho’dhyaayah’ । 4 । visheshasri’sht’ikathanam । 1-49
panchamo’dhyaayah’ । 5 । aatmasvaroopakathanam । 1-74
shasht’ho’dhyaayah’ । 6 । sarvashaastraarthasangrahavarnanam । 1-37
saptamo’dhyaayah’ । 7 । rahasyavichaarah’ । 1-34
asht’amo’dhyaayah’ । 8 । sarvavedaantasangrahah’ ॥ 1-91
Total chapters 8 versess 458

atha prathamo’dhyaayah’ ।
1 । sootageetih’ ।
aishvaram paramaanandamanantam satyachidghanam ।
aatmatvenaiva pashyantam nistarangasamudravat ॥ 1 ॥

nirvikalpam susampoornam suprasannam shuchismitam ।
bhaasayantam jagadbhaasaa bhaanumantamivaaparam ॥ 2 ॥

pranamya munayah’ sootam dand’avatpri’thiveetale ।
kri’tanjaliput’aa bhootvaa tusht’uvuh’ parayaa mudaa ॥ 3 ॥

namaste bhagavan shambhuprasaadaavaaptavedana ।
namaste bhagavan shambhucharanaambhojavallabha ॥ 4 ॥

namaste shambhubhaktaanaamagraganya samaahita ।
namaste shambhubhaktaanaamateeva hitabodhaka ॥ 5 ॥

namaste vedavedaantapadmakhand’adivaakara ।
vyaasavijnyaanadeepasya vartibhootaaya te namah’ ॥ 6 ॥

puraanamuktaamaalaayaah’ sootrabhootaaya te namah’ ।
asmaakam bhavavri’kshasya kut’haaraaya namo’stu te ॥ 7 ॥

kri’paasaagara sarveshaam hitaprada namo’stu te ।
namo’vijnyaatadoshaaya namo jnyaanagunaaya te ॥ 8 ॥

maatri’bhootaaya martyaanaam vyaasashishyaaya te namah’ ।
dharmisht’haaya namastubhyam brahmanisht’haaya te namah’ ॥ 9 ॥

samaaya sarvajantoonaam saarabhootaaya te namah’ ।
saakshaatsatyaparaanaam tu satyabhootaaya te namah’ ॥ 10 ॥

namo namo namastubhyam punarbhooyo namo namah’ ।
asmaakam gurave saakshaannamah’ svaatmapradaayine ॥ 11 ॥

evam gotrarshayah’ stutvaa sootam sarvahitapradam ।
prashnam prachakrire sarve sarvalokahitaishinah’ ॥ 12 ॥

so’pi sootah’ svatah’ siddhah’ svaroopaanubhavaatparaat ।
utthaaya svagurum vyaasam dadhyau sarvahite ratam ॥ 13 ॥

asminnavasare vyaasah’ saakshaatsatyavateesutah’ ।
bhasmoddhoolitasarvaangastripund’raankitamastakah’ ॥ 14 ॥

kri’shnaajinee sottareeya aashaad’hena viraajitah’ ।
rudraakshamaalaabharanastatraivaavirabhootsvayam ॥ 15 ॥

tam dri’sht’vaa deshikendraanaam deshikam karunaakaram ।
sootah’ satyavateesoonum svashishyaih’ saha sattamaih’ ॥ 16 ॥

pranamya dand’avadbhoomau prasannendriyamaanasah’ ।
yathaarham poojayaamaasa dattvaa chaa”sanamuttamam ॥ 17 ॥

bhadramastu susampoornam soota shishya mamaa”stika ।
tavaishaamapi kim kaaryam mayaa tadbroohi me’nagha ॥ 19 ॥

evam vyaasavachah’ shrutvaa sootah’ pauraanikottamah’ ।
uvaacha madhuram vaakyam lokaanaam hitamuttamam ॥ 20 ॥

soota uvaacha –
ime hi munayah’ shuddhaah’ satyadharmaparaayanaah’ ।
madgeetaashravane chaishaamasti shraddhaa mahattaraa ॥ 21 ॥

bhavatprasaade satyeva shakyate saa vibhaashitum ।
yadi prasanno bhagavan vadetyaajnyaapayaadya maam ॥ 22 ॥

iti sootavachah’ shrutvaa bhagavaan karunaanidhih’ ।
tvadeeyaamadya taam geetaam vadaishaamarthinaam shubhaam ॥ 23 ॥

ityuktvaa shishyamaalingya hri’dayam tasya samspri’shan ।
saambam sarveshvaram dhyaatvaa nireekshyainam kri’paabalaat ॥ 24 ॥

sthaapayitvaa mahaadevam hri’daye tasya susthiram ।
tasya moordhaanamaaghraaya bhagavaanagamadguruh’ ॥ 25 ॥

so’pi sootah’ punah’ saambam dhyaatvaa devam tryambakam ।
pranamya dand’avadbhoomau smri’tvaa vyaasam cha sadgurum ॥ 26 ॥

kri’taanjaliput’o bhootvaa mantramaadyam shad’aksharam ।
yapitvaa shraddhayaa saardham nireekshya munipungavan ॥ 27 ॥

kri’tapranaamo munibhih’ svageetaamatinirmalaam ।
vaktumaarabhate soota sarvalokahite ratah’ ॥ 28 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam sootageetirnaama prathamo’dhyaayah’ ॥ 1 ॥

atha dviteeyo’dhyaayah’ ॥

2 । aatmanaa sri’sht’ikathanam ।
soota uvaacha –
shrunuta brahmavichchhresht’haa bhaagyavantah’ samaahitaah’ ।
vakshyaami paramam guhyam vijnyaanam vedasammatam ॥ 1 ॥

asti kashchitsvata siddhah’ satyajnyaanasukhaadvayah’ ।
vishvasya jagatah’ kartaa pashupaashavilakshanah’ ॥ 2 ॥

aakaashaadeeni bhootaani pancha teshaam prakeertitaah’ ।
gunaah’ shabdaadayah’ pancha pancha karmendriyaani cha ॥ 3 ॥

nyaanendriyaani panchaiva praanaadyaa dasha vaayavah’ ।
mano buddhirahankaarashchittam cheti chatusht’ayam ॥ 4 ॥

teshaam kaaranabhootaikaa’vidyaa shat’trimshakah’ pashuh’ ।
vishvasya jagatah’ kartaa pashoranyah’ parah’ shivah’ ॥ 5 ॥

aatmaanah’ pashavah’ sarve proktaa ajnyaaninah’ sadaa ।
ajnyaanamaatmanaameshaamanaadyeva svabhaavatah’ ॥ 6 ॥

samsaarabeejamajnyaanam samsaaryajnyah’ pumaanyatah’ ।
nyaanaattasya nivri’ttih’ syaatprakaashaattamaso yathaa ॥ 7 ॥

ajnyaanaakaarabhedenaavidyaakhyenaiva kevalam ।
pashoonaamaatmanaam bhedah’ kalpito na svabhaavatah’ ॥ 8 ॥

ajnyaanaakaarabhedena maayaakhyenaiva kevalam ।
vibhaagah’ kalpito vipraah’ paramaatatvalakshanah’ ॥ 9 ॥

ghat’aakaashamahaakaashavibhaagah’ kalpito yathaa ।
tathaiva kalpito bhedo jeevaatmaparamaatmanoh’ ॥ 10 ॥

yathaa jeevabahutvam tu kalpitam munipungavaah’ ।
tathaa parabahutvam cha kalpitam na svabhaavatah’ ॥ 10 ॥

yathochchaavachabhaavastu jeevabhede tu kalpitah’ ।
tathochchaavachabhaavashcha parabhede cha kalpitah’ ॥ 12 ॥

dehendriyaadisanghaatavaasanaabhedabheditaa ।
avidyaa jeevabhedasya heturnaanyah’ prakeertitah’ ॥ 13 ॥

gunaanaam vaasanaabhedabheditaa yaa dvijarshabhaah’ ।
maayaa saa parabhedasya heturnaanyah’ prakeertitah’ ॥ 14 ॥

yasya maayaagatam sattvam shareeram syaattamogunah’ ।
samhaaraaya trimoorteenaam sa rudrah’ syaanna chaaparah’ ॥ 15 ॥

tathaa yasya tamah’ saakshaachchhareeram saattviko gunah’ ।
paalanaaya trimoorteenaam sa vishnuh’ syaanna chaaparah’ ॥ 16 ॥

rajo yasya shareeram syaattadevotpaadanaaya cha ।
trimoorteenaam sa vai brahmaa bhavedvipraa na chaaparah’ ॥ 17 ॥

rudrasya vigraham shuklam kri’shnam vishnoshcha vigraham ।
brahmano vigraham raktam chintayedbhuktimuktaye ॥ 18 ॥

shauklyam sattvagunaajjaatam raago jaato rajogunaat ।
kaarshnyam tamogunaajjaatamiti vidyaatsamaasatah’ ॥ 19 ॥

paratattvaikataabuddhyaa brahmaanam vishnumeeshvaram ।
paratattvatayaa vedaa vadanti smri’tayo’pi cha ॥ 20 ॥

puraanaani samastaani bhaaratapramukhaanyapi ।
paratattvaikataabuddhyaa taatparyam pravadanti cha ॥ 21 ॥

brahmavishnvaadiroopena kevalam munipungavaah’ ।
brahmavishnvaadayastveva na param tattvamaastikaah’ ॥ 22 ॥

tathaa’pi rudrah’ sarveshaamutkri’sht’ah’ parikeertitah’ ।
svashareeratayaa yasmaanmanute sattvamuttamam ॥ 23 ॥

rajasastamasah’ sattvamutkri’sht’am hi dvijottamaah’ ।
sattvaatsukham cha jnyaanam cha yatkinchidaparam param ॥ 24 ॥

paratattvaprakaashastu rudrsyaiva mahattarah’ ।
brahmavishnvaadidevaanaam na tathaa munipungavaah’ ॥ 25 ॥

paratattvatayaa rudrah’ svaatmaanam manute bhri’sham ।
paratattvaprakaashena na tathaa devataantaram ॥ 26 ॥

haribrahmaadiroopena svaatmaanam manute bhri’sham ।
haribrahmaadayo devaa na tathaa rudramaastikaah’ ॥ 27 ॥

rudrah’ kathanchitkaaryaartham manute rudraroopatah’ ।
na tathaa devataah’ sarvaa brahmasphoortyalpataabalaat ॥ 28 ॥

brahmavishnvaadayo devaah’ svaatmaanam manvate’njasaa ।
na kashchittattvaroopena na tathaa rudra aastikaah’ ॥ 29 ॥

brahmavishnvaadayo devaah’ svaatmaanam manvate’njasaa ।
kathanchittattvaroopena na tathaa rudra aastikaah’ ॥ 30 ॥

tattvabuddhih’ svatah’siddhaa rudrasyaasya tapodhanaah’ ।
haribrahmaadibuddhistu teshaam svaabhaavikee mataa ॥ 31 ॥

haribrahmaadidevaanye poojayanti yathaabalam ।
achiraanna parapraaptisteshaamasti kramena hi ॥ 32 ॥

rudram ye vedavichchhresht’haah’ poojayanti yathaabalam ।
teshaamasti parapraaptirachiraanna kramena tu ॥ 33 ॥

rudraakaaratayaa rudro varisht’ho devataantaraat ।
iti nishchayabuddhistu naraanaam muktidaayinee ॥ 34 ॥

gunaabhimaanino rudraaddharibrahmaadidevataah’ ।
varisht’haa iti buddhistu satyam samsaarakaaranam ॥ 35 ॥

paratattvaadapi shresht’ho rudro vishnuh’ pitaamahah’ ।
iti nishchayabuddhistu satyam samsaarakaaranam ॥ 36 ॥

rudro vishnuh’ prajaanaathah’ svaraat’samraat’purandarah’ ।
paratattvamiti jnyaanam naraanaam muktikaaranam ॥ 37 ॥

amaatye raajabuddhistu na doshaaya phalaaya hi ।
tasmaadbrahmamatirmukhyaa sarvatra na hi samshayah’ ॥ 38 ॥

tathaa’pi rudre viprendraah’ paratattvamatirbhri’sham ।
varisht’haa na tathaa’nyeshu parasphoortyalpataabalaat ॥ 39 ॥

asti rudrasya viprendraa antah’ sattvam bahistamah’ ।
vishnorantastamah’ sattvam bahirasti rajogunah’ ॥ 40 ॥

antarbahishcha viprendraa asti tasya prajaapateh’ ।
ato’pekshya gunam sattvam manushyaa vivadanti cha ॥ 41 ॥

harih’ shresht’ho harah’ shresht’ha ityaho mohavaibhavam ।
sattvaabhaavaatprajaanaatham varisht’ham naiva manvate ॥ 42 ॥

anekajanmasiddhaanaam shrautasmaartaanuvartinaam ।
harah’ shresht’ho hareh’ saakshaaditi buddhih’ prajaayate ॥ 43 ॥

mahaapaapavataam nree’naam harih’ shresht’ho haraaditi ।
buddhirvijaayate teshaam sadaa samsaara eva hi ॥ 44 ॥

nirvikalpe pare tattve shraddhaa yeshaam vijaayate ।
ayatnasiddhaa paramaa muktisteshaam na samshayah’ ॥ 45 ॥

nirvikalpam param tattvam naama saakshaachchhivah’ parah’ ।
so’yam saambastrinetrashcha chandraardhakri’tashekharah’ ॥ 46 ॥

svaatmatattvasukhasphoortipramodaattaand’avapriyah’ ।
rudravishnuprajaanaathairupaasyo gunamoortibhih’ ॥ 47 ॥

eedri’shee paramaa moortiryasyaasaadhaaranee sadaa ।
taddhi saakshaatparam tattvam naanyatsatyam mayoditam ॥ 48 ॥

vishnum brahmaanamanyam vaa svamohaanmanvate param ।
na teshaam muktireshaa’sti tataste na param padam ॥ 49 ॥

tasmaadeshaa paraa moortiryasyaasaadhaaranee bhavet ।
sa shivah’ sachchidaanandah’ saakshaattattvam na chaaparah’ ॥ 50 ॥

brahmaa vishnushcha rudrashcha vibhaktaa api pand’itaah’ ।
paramaatmavibhaagasthaa na jeevavyoohasamsthitaah’ ॥ 51 ॥

avidyopaadhiko jeevo na maayopaadhikah’ khalu ।
maayopaadhikachaitanyam paramaatmaa hi naaparam ॥ 52 ॥

maayaakaaryagunachchhannaa brahmavishnumaheshvaraah’ ।
maayopaadhiparavyoohaa na jeevavyoohasamsthitaah’ ॥ 53 ॥

paramaatmavibhaagatvam brahmaadeenaam dvijarshabhaah’ ।
samaanamapi rudrastu varisht’ho naatra samshayah’ ॥ 54 ॥

brahmaa vishnushcha rudrasya svaasaadhaaranaroopatah’ ।
svavibhootyaatmanaa chaapi kurvaate eva sevanam ॥ 55 ॥

rudra svenaiva roopena vishnoshcha brahmanastathaa ।
sevanam naiva kurute vibhootervaa dvayorapi ॥ 56 ॥

kevalam kri’payaa rudro lokaanaam hitakaamyayaa ।
svavibhootyaatmanaa vishnorbrahmanashchaaparasya cha ॥ 57 ॥

karoti sevaam he vipraah’ kadaachitsatyameeritam ।
na tathaa brahmanaa vishnurna brahmaa na purandarah’ ॥ 58 ॥

etaavanmaatramaalambya rudram vishnum prajaapatim ।
manvate hi samam martyaa maayayaa parimohitaah’ ॥ 59 ॥

kechideshaam mahaayaasaatsaamyam vaanchhanti mohitaah’ ।
harerajasya chotkarsham haraadvaanchhanti kechana ॥ 60 ॥

rudrena saamyamanyeshaam vaanchhanti cha vimohitaah’ ।
te mahaapaatakairyuktaa yaasyanti narakaarnavam ॥ 61 ॥

rudraadutkarshamanyeshaam ye vaanchhanti mohitaah’ ।
pachyante narake teevre sadaa te na hi samshayah’ ॥ 62 ॥

kechidadvaitamaashritya baid’aalavratikaa naraah’ ।
saamyam rudrena sarveshaam pravadanti vimohitaah’ ॥ 63 ॥

dehaakaarena chaikatve satyapi dvijapungavaah’ ।
shirasaa paadayoh’ saamyam sarvathaa naasti hi dvijaah’ ॥ 64 ॥

yathaa”syaapaanayoh’ saamyam chhidrato’pi na vidyate ।
tathaikatve’pi sarveshaam rudrasaamyam na vidyate ॥ 65 ॥

vishnuprajaapateendraanaamutkarsham shankaraadapi ।
pravadanteeva vaakyaani shrautaani pratibhaanti cha ॥ 66 ॥

pauraanikaani vaakyaani smaartaani pratibhaanti cha ।
taani tattvaatmanaa teshaamutkarsham pravadanti hi ॥ 67 ॥

vishnuprajaapateendrebhyo rudrasyotkarshamaastikaah’ ।
vadanti yaani vaakyaani taani sarvaani he dvijaah’ ॥ 68 ॥

pravadanti svaroopena tathaa tattvaatmanaa’pi cha ।
naivam vishnvaadidevaanaamiti tattvavyavasthitih’ ॥ 69 ॥

bahunoktena kim jeevaastrimoorteenaam vibhootayah’ ।
varisht’haa hi vibhootibhyaste varisht’haa na samshayah’ ॥ 70 ॥

teshu rudro varisht’hashcha tato maayee parah’ shivah’ ।
maayaavishisht’aatsarvajnyah’ saambah’ satyaadilakshanah’ ॥ 71 ॥

varisht’ho munayah’ saakshaachchhivo naatra vichaaranaa ।
shivaadvarisht’ho naivaasti mayaa satyamudeeritam ॥ 72 ॥

shivasvaroopamaalod’ya pravadaami samaasatah’ ।
shivaadanyatayaa bhaatam shiva eva na samshayah’ ॥ 73 ॥

shivaadanyatayaa bhaatam shivam yo veda vedatah’ ।
sa veda paramam tattvam naasti samshayakaaranam ॥ 74 ॥

yah’ shivah’ sakalam saakshaadveda vedaantavaakyatah’ ।
sa mukto naatra sandehah’ satyameva mayoditam ॥ 75 ॥

bhaasamaanamidam sarvam bhaanameveti veda yah’ ।
sa bhaanaroopam devesham yaati naatra vichaaranaa ॥ 76 ॥

prateetamakhilam shambhum tarkatashcha pramaanatah’ ।
svaanubhootyaa cha yo veda sa eva paramaarthavit ॥ 77 ॥

yagadroopatayaa pashyannapi naiva prapashyati ।
prateetamakhilam brahma sampashyanna hi samshayah’ ॥ 78 ॥

prateetamaprateetam cha sadasachcha parah’ shivah’ ।
iti vedaantavaakyaanaam nisht’haakaasht’haa sudurlabhaa ॥ 79 ॥

iti sakalam kri’payaa mayoditam vah’
shrutivachasa kathitam yathaa tathaiva ।
yadi hri’daye nihitam samastameta-
tparamagatirbhavataamihaiva siddhaa ॥ 80 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam aatmanaa sri’sht’ikathanam naama dviteeyo’dhyaayah’ ॥ 2 ॥

atha tri’teeyo’dhyaayah’ ।
3 । saamaanyasri’sht’ikathanam ।
soota uvaacha –
shivaatsatyaparaanandaprakaashaikasvalakshanaat ।
aavirbhootamidam sarvam chetanaachetanaatmakam ॥ 1 ॥

adviteeyo’vikaaree cha nirmalah’ sa shivah’ parah’ ।
tathaa’pi sri’jati praajnyaah’ sarvametachcharaacharam ॥ 2 ॥

manimanraushadhaadeenaam svabhaavo’pi na shakyate ।
kimu vaktavyamaashcharyam vibhorasya paraatmanah’ ॥ 3 ॥

shrutih’ sanaatanee saadhvee sarvamaanottamottamaa ।
praaha chaadvaitanairmalyam nirvikaaratvamaatmanah’ ॥ 4 ॥

sargasthityantamapyaaha chetanaachetanasya cha ।
ateendriyaarthavijnyaane maanam nah’ shrutireva hi ॥ 5 ॥

shrutyaikagamye sookshmaarthe sa tarkah’ kim karishyati ।
maanaanugraahakastarko na svatantrah’ kadaachana ॥ 6 ॥

shrutih’ sanaatanee shambhorabhivyaktaa na samshayah’ ।
shankarena praneeteti pravadantyapare janaah’ ॥ 7 ॥

yadaa saa’naadibhootaiva tadaa maanamateeva saa ।
svatashcha parato dosho naasti yasmaaddvijarshabhaah’ ॥ 8 ॥

svato dosho na vedasya vidyate sookshmadarshane ।
asti chedvyavahaarasya lopa eva prasajyate ॥ 9 ॥

paratashcha na dosho’sti parasyaabhaavato dvijaah’ ।
svato dusht’o’pi shabdastu maanamevaa”ptasangamaat ॥ 10 ॥

iti vaartaa’pi vaartaiva muneendraah’ sookshmadarshane ।
svato dusht’ah’ katham maanam bhavatyanyasya sangamaat ॥ 11 ॥

yatsambandhena yo bhaavo yasya praajnyaah’ prasiddhyati ।
sa tasya bhraantireva syaanna svabhaavah’ kathanchana ॥ 12 ॥

yapaakusumalauhityam vibhaati sphat’ike bhri’sham ।
tathaa’pi tasya lauhityam bhraantireva na vaastavam ॥ 13 ॥

vahnipaakajalauhityamisht’akaayaam na vaastavam ।
lauhityam taijasaamshastu nesht’akaayaa niroopane ॥ 14 ॥

anyatraanyasya dharmastu prateeto vibhramo matah’ ।
aaptaapekshee tu shabdastu praamaanyaaya na sarvathaa ॥ 15 ॥

anaaptayogaachchhabdasya praamaanyam munipungavaah’ ।
svatah’siddham tirobhootam svanaashaaya hi kevalam ॥ 16 ॥

yadaa saa shankaerenoktaa tadaa’pi shrutiraastikaah’ ।
pramaanam sutaraamaaptatama eva maheshvarah’ ॥ 17 ॥

sarvadoshaviheenasya mahaakaarunikasya cha ।
sarvajnyasyaiva shuddhasya katham doshah’ prakalpyate ॥ 18 ॥

sarvadoshavishisht’asya nirghri’nasya duraatmanah’ ।
alpajnyasya cha jeevasya dri’sht’aa’naaptirhi sattamaah’ ॥ 19 ॥

yasya smaranamaatrena samalo nirmalo bhavet ।
broota satyataponisht’haah’ katham sa malino bhavet ॥ 20 ॥

atah’ pakshadvayenaapi vedo maanam na samshayah’ ।
vedo’naadih’ shivastasya vyanjakah’ paramaarthatah’ ॥ 21 ॥

abhivyaktimapekshyaiva pranetetyuchyate shivah’ ।
tasmaadvedopadisht’aartho yathaartho naatra samshayah’ ॥ 22 ॥

iha taavanmayaa proktamadviteeyah’ parah’ shivah’ ।
tathaa’pi tena sakalam nirmitam tatsa eva hi ॥ 23 ॥

chitsvaroopah’ shivashchetyam jagatsarvam charaacharam ।
tathaa sati viruddham tajjagachchhambhuh’ katham bhavet ॥ 24 ॥

ityevamaadichodyasya dvijendraa naasti sambhavah’ ।
yatra vedavirodhah’ syaattatra chodyasya sambhavah’ ॥ 25 ॥

chodanaalakshane dharme na yathaa chodyasambhavah’ ।
tathaa na chodanaagamye shive chodyasya sambhavah’ ॥ 26 ॥

baadhyabaadhakabhaavastu vyaadhibheshajayoryathaa ।
shaastrena gamyate tadvadayamartho’pi naanyatah’ ॥ 27 ॥

eeshvarasya svaroope cha jagatsargaadishu dvijaah’ ।
ateendriyaartheshvanyeshu maanam nah’ shrutireva hi ॥ 28 ॥

athavaa devadevasya sarvadurghat’akaarinee ।
shaktirasti tayaa sarvam ghat’ate maayayaa’naghaah’ ॥ 29 ॥

prateetisiddhaa saa maayaa tattvato’tra na samshayah’ ।
tayaa durghat’akaarinyaa sarvam tasyopapadyate ॥ 30 ॥

saa tisht’hatu mahaamaayaa sarvadurghat’akaarinee ।
vedamaanena samsiddham sarvam tadgraahyameva hi ॥ 31 ॥

chodyaanarhe tu vedaarthe chodyam kurvan patatyadhah’ ।
atah’ sarvam parityajya vedamekam samaashrayet ॥ 32 ॥

roopaavalokane chakshuryathaa’saadhaaranam bhavet ।
tathaa dharmaadivijnyaane vedo’saadhaaranah’ parah’ ॥ 33 ॥

roopaavalokanasyedam yathaa ghraanam na kaaranam ।
tathaa dharmaadibuddhestu dvijaastarko na kaaranam ॥ 34 ॥

tasmaadvedoditenaiva prakaarena maheshvarah’ ।
adviteeyah’ svayam shuddhastathaa’peedam jagattatah’ ॥ 35 ॥

aavirbhootam tirobhootam sa eva sakalam jagat ।
vaibhavam tasya vijnyaatum na shakyam bhaashitum mayaa ॥ 36 ॥

sa eva saahasee saakshaatsarvaroopatayaa sthitah’ ।
parijnyaatum cha vaktum cha samartho naaparah’ pumaan ॥ 37 ॥

yathaa’yah’ paavakeneddham bhaateeva dahateeva cha ।
tathaa vedah’ shiveneddhah’ sarvam vakteeva bhaasate ॥ 38 ॥

ayo’vayavasankraanto yathaa dahati paavakah’ ।
tathaa vedeshu sankraantah’ shivah’ sarvaarthasaadhakah’ ॥ 39 ॥

tathaa’pi vedarahitah’ svayam dharmaadivastuni ।
na pramaanam vinaa tena vedo’pi dvijapungavaah’ ॥ 40 ॥

tasmaadvedo mahesheddhah’ pramaanam sarvavastuni ।
anyathaa na jad’ah’ shabdo’teendriyaarthasya saadhakah’ ॥ 41 ॥

merupaarshve tapastaptvaa dri’sht’vaa shambhum jagadgurum ।
ayamartho mayaa jnyaatastatastasya prasaadatah’ ॥ 42 ॥

tadaajnyayaiva viprendraah’ samhiteyam mayoditaa ।
aham kshudro’pi yushmaakam mahataamapi deshikah’ ॥ 43 ॥

abhavam saa shivasyaa”jnyaa langhaneeyaa na kenachit ।
shivasyaa”jnyaabalaadvishnurjaayate mriyate’pi cha ॥ 44 ॥

brahmaa sarvajagatkartaa viraat’samraat’svaraad’api ।
kharosht’rataravah’ kshudraa brahmavishnvaadayo’bhavan ॥ 45 ॥

tasmaad gurutvam me vipraa yujyate na hi samshayah’ ।
shishyatvam chaapi yushmaakam svatantrah’ khalu shankarah’ ॥ 46 ॥

mahaadevasya bhaktaashcha tadbhaktaa api dehinah’ ।
svatantraa vedavichchhresht’haah’ kim punah’ sa maheshvarah’ ॥ 47 ॥

svaatantryaaddhi shivenaiva visham bhuktam vinaa’mri’tam ।
brahmanashcha shirashchhinnam vishnorapi tathaiva cha ॥ 48 ॥

svaatantryaaddhi kri’tam tena muneendraa brahmavaadinah’ ।
tatprasaadaanmayaa sarvam viditam karabilvavat ॥ 49 ॥

prasaadabalatah’ saakshaatsatyaarthah’ kathito mayaa ।
prasaadena vinaa vaktum ko vaa shakto muneeshvaraah’ ॥ 50 ॥

tasmaatsarvam parityajya shraddhayaa parayaa saha ।
maduktam paramaadvaitam vidyaadvedoditam budhah’ ॥ 51 ॥

vijnyaanena vinaa’nyena naasti muktirna samshayah’ ।
ato yooyamapi praajnyaa bhavataadvaitavaadinah’ ॥ 52 ॥

paramaadvaitavijnyaanam siddham svaanubhavena cha ।
shrutismri’tipuraanaadyaistarkairvedaanusaaribhih’ ॥ 53 ॥

paramaadvaitavijnyaanameva graahyam yathaasthitam ।
naanyatarkaishcha hantavyamidamaamnaayavaakyajam ॥ 54 ॥

vinaiva paramaadvaitam bhedam kechana mohitaah’ ।
kalpayanti tadaa shambhuh’ sadviteeyo bhavishyati ॥ 55 ॥

aamnaayaartham mahaadvaitam naiva jaananti ye janaah’ ।
vedasiddham mahaadvaitam ko vaa vijnyaatumarhati ॥ 56 ॥

bhinnaabhinnatayaa devam paramaadvaitalakshanam ।
kalpayanti mahaamohaatkechittachcha na sangatam ॥ 57 ॥

bhedaabhede’pi bhedaamsho mithyaa bhavati sattamaah’ ।
bhedaaniroopanaadeva dharmyaaderaniroopanaat ॥ 58 ॥

tasmaannaasteeshvaraadanyatkinchidapyaastikottamaah’ ।
dviteeyaadvai bhayam jantorbhavateetyaaha hi shrutih’ ॥ 59 ॥

ko mohastatra kah’ shoka ekatvamanupashyatah’ ।
iti chaa”ha hi saa saadhvee shrutiradvaitamaastikaah’ ॥ 60 ॥

ekatvameva vaakyaartho naaparah’ paramaastikaah’ ।
stutininde virudhyete bhedo yadi vivakshitah’ ॥ 61 ॥

ateeva shuddhachittaanaam kevalam karunaabalaat ।
paramaadvaitamaamnaayaatprabhaati shraddhayaa saha ॥ 62 ॥

shivabhat’t’aarakasyaiva prasaade pushkale sati ।
paramaadvaitamaabhaati yathaavannaanyahetunaa ॥ 63 ॥

na bhaati paramaadvaitam prasaadarahitasya tu ।
durlabhah’ khalu devasya prasaadah’ paramaastikaah’ ॥ 64 ॥

atashcha vedoditavartmanaiva
vihaaya vaadaantarajanmabuddhim ।
vimuktikaamah’ paramaadviteeyam
samaashrayedeva shivasvaroopam ॥ 65 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam saamaanyasri’sht’ikathanam naama tri’teeyo’dhyaayah’ ॥ 3 ॥

atha chaturtho’dhyaayah’ ।
4 । visheshasri’sht’ikathanam ।
soota uvaacha –
eeshvaro jagatah’ kartaa maayayaa sveeyayaa puraa ।
abhedena sthitah’ poorvakalpavaasanayaanvitah’ ॥ 1 ॥

kaalakarmaanugunyena svaabhinnasveeyamaayayaa ।
abhinno’pi tayaa svasya bhedam kalpayati prabhuh’ ॥ 2 ॥

kalpito’yam dvijaa bhedo naabhedam baadhate sadaa ।
kalpitaanaamavastutvaadavirodhashcha sidhyate ॥ 3 ॥

punah’ poorvakshanotpannavaasanaabalato’naghaah’ ।
eekshitaa poorvavadbhootvaa svashaktyaa parayaa yutah’ ॥ 4 ॥

maayaayaa gunabhedena rudram vishnum pitaamaham ।
sri’sht’vaanupraavishatteshaamantaryaamitayaa harah’ ॥ 5 ॥

teshaam rudrah’ paraabhedaatparatattvavadeva tu ।
karoti sargasthityantam rudraroopena sattamaah’ ॥ 6 ॥

samharatyavisheshena jagatsarvam charaacharam ।
vishnurapyaastikaah’ saakshaatparabhedena kevalam ॥ 7 ॥

karoti sargasthityantam vishnuroopena he dvijaah’ ।
paalayatyavisheshena jagatsarvam charaacharam ॥ 8 ॥

brahmaa’pi munishaardoolaah’ paraabhedena kevalam ।
karoti sargasthityantam brahmaroopena sattamaah’ ।
karoti vividham sarvam jagatpoorvam yathaa tathaa ॥ 9 ॥

shabdaadibhootasri’sht’istuparasyaiva shivasya tu ॥ 10 ॥

sarvaantah’karanaanaam tu samasht’eh’ sri’sht’iraastikaah’ ।
trimoorteenaam harasyaiva praadhaanyena na samshayah’ ॥ 11 ॥

praanaanaamapi sarveshaam samasht’eh’ sri’sht’iraastikaah’ ।
api rudrasya tasyaiva praadhaanyena na samshayah’ ॥ 12 ॥

sarvajnyaanendriyaanaam tu samasht’eenaam janirdvijaah’ ।
trimoorteenaam harasyaiva praadhaanyena na samshayah’ ॥ 13 ॥

sarvakarmendriyaanaam tu samasht’eenaam janirdvijaah’ ।
trimoorteenaam harasyaiva praadhaanyena na samshayah’ ॥ 14 ॥

tathaa’pi paramam tattvam trimoorteenaam tu kaaranam ।
brahmavishnumaheshaanaam sri’sht’aavupakaroti cha ॥ 15 ॥

upachaaratayaa te’pi srasht’aara iti shabditaah’ ।
tatraapi tattvatah’ srasht’ri’ brahmaivaadvayamaastikaah’ ॥ 16 ॥

vyasht’ayastu samasht’ibhyo jaayante brahmanaanaghaah’ ।
samasht’ishu vijaayante devataah’ poorvakalpavat ॥ 17 ॥

samasht’ivyasht’iroopaanaam sri’sht’aanaam paalako harih’ ।
rudrasteshaam tu samhartaa dvijaa roopaantarena cha ॥ 18 ॥

yaa devataa’ntah’karanasamasht’au poorvakalpavat ।
vijaataa sa munishresht’haa rukmagarbha iteeritah’ ॥ 19 ॥

yaataa praanasamasht’au yaa sa sootraatmasamaahvayah’ ।
digvaayvarkajalaadhyakshapri’thivyaakhyaastu devataah’ ।
yaayante kramashah’ shrotrapramukheshu samasht’ishu ॥ 20 ॥

paadapaanyaadishu praajnyaah’ karmendriya samasht’ishu ।
trivikramendrapramukhaa jaayante devataah’ kramaat ॥ 21 ॥

samasht’ishu vijaataa yaa devataastaa yathaakramam ।
vyasht’ibhootendriyaanaam tu niyantryo devataa dvijaah’ ॥ 22 ॥

maarutastvagadhisht’haataa digdevee karnadevataa ॥ 23 ॥

netraabhimaanee sooryah’ syaajjihvaayaa varunastathaa ।
ghraanaabhimaaninee devee pri’thiveeti prakeertitaa ॥ 24 ॥

paayormitro’bhimaanyaatmaa paadasyaapi trivikramah’ ।
indro hastaniyantaa syaachchhivah’ sarvaniyaamakah’ ॥ 25 ॥

mano buddhirahankaarashchittam cheti chaturvidham ।
syaadantah’karanam praajnyaah’ kramaatteshaam hi devataah’ ॥ 26 ॥

chandro vaachaspatirvipraah’ saakshaatkaalaagnirudrakah’ ।
shivashcheti mayaa proktaah’ saakshaavedaantapaaragaah’ ॥ 27 ॥

aakaashaadeeni bhootaani sthoolaani punaraastikaah’ ।
yaayante sookshmabhootebhyah’ poorvakalpe yathaa tathaa ॥ 28 ॥

and’abhedastathaa lokabhedaasteshu cha chetanaah’ ।
achetanaani chaanyaani bhautikaani cha poorvavat ॥ 29 ॥

vijaayante cha bhogaartham chetanaanaam shareerinaam ।
bhoktaarah’ pashavah’ sarve shivo bhojayitaa parah’ ॥ 30 ॥

sukhaduh’khaadisamsaaro bhogah’ sarvamidam suraah’ ।
svapnavaddevadevasya maayayaiva vinirmitam ॥ 31 ॥

maayayaa nirmitam sarvam maayaiva hi niroopane ।
kaaranavyatirekena kaaryam neti hi darshitam ॥ 32 ॥

maayaa’pi kaaranatvena kalpitaa munipungavaah’ ।
adhisht’haanaatirekena naasti tattvaniroopane ॥ 33 ॥

vyavahaaradri’shaa maayaakalpanaa naiva vastutah’ ।
vastutah’ paramaadvaitam brahmaivaasti na chetarat ॥ 34 ॥

maayaaroopatayaa saakshaadbrahmaiva pratibhaasate ।
yagajjeevaadiroopenaapyaho devasya vaibhavam ॥ 35 ॥

svasvaroopaatirekena brahmano naasti kinchana ।
tathaa’pi svaatirekena bhaati haa daivavaibhavam ॥ 36 ॥

yagadaatmatayaa pashyanbadhyate na vimuchyate ॥ 37 ॥

sarvametatparam brahma pashyansvaanubhavena tu ।
muchyate ghorasamsaaraatsadya eva na samshayah’ ॥ 38 ॥

sarvametatparam brahma viditvaa sudri’d’ham budhaah’ ।
maanatarkaanubhootyaiva gurooktyaa cha prasaadatah’ ।
nyaanapraakat’yabaahulyaajjnyaanam cha svaatmanaiva tu ॥ 39 ॥

svaatmanaa kevalenaiva tisht’hanmuchyeta bandhanaat ।
ya evam veda vedaartham muchyate sa tu bandhanaat ॥ 40 ॥

sopaanakramatashchaivam pashyannaatmaanamadvayam ।
sarvam jagadidam vipraah’ pashyannapi na pashyati ॥ 41 ॥

bhaasamaanamidam sarvam bhaanaroopam param padam ।
pashyanvedaantamaanena sadya eva vimuchyate ॥ 42 ॥

evamaatmaanamadvaitamapashyanneva pashyatah’ ।
yagadaatmatayaa bhaanamapi svaatmaiva kevalam ॥ 43 ॥

viditvaivam mahaayogee jagadbhaane’pi nishchalah’ ।
yathaabhaatamidam sarvamanujaanaati chaa”tmanaa ॥ 44 ॥

nishedhati cha tatsiddhiranujnyaatasya kevalam ।
tadasiddhirnishedho’sya siddhyasiddhee cha tasya na ॥ 45 ॥

prakaashaatmatayaa saakshaatsthitirevaasya kevalam ।
vidyate naiva vijnyaanam naajnyaanam na jagatsadaa ॥ 46 ॥

prakaashaatmatayaa saakshaatsthitiratyapi bhaashanam ।
aham vadaami mohena tachcha tasminna vidyate ॥ 47 ॥

tasya nisht’haa mayaa vaktum vijnyaatum cha na shakyate ।
shraddhaamaatrena yatkinchijjapyate bhraantachetasaa ॥ 48 ॥

iti guhyamidam kathitam mayaa
nikhilopanishaddhri’dayangamam ।
harapankajalochanapaalitam
vidiatam yadi vedavideva sah’ ॥ 49 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaabhaage
sootageetaayaam visheshasri’sht’ikathanamnaama chaturtho’dhyaayah’ ॥ 4 ॥

atha panchamo’dhyaayah’ ।
5 । aatmasvaroopakathanam ।
soota uvaacha –
vakshyaami paramam guhyam yushmaakam munipungavaah’ ।
vijnyaanam vedasambhootam bhaktaanaamuttamottamam ॥ 1 ॥

rudra vishnuprajaanaathapramukhaah’ sarvachetanaah’ ।
svarasenaahamityaahuridamityapi cha svatah’ ॥ 2 ॥

idambuddhishcha baahyaarthe tvahambuddhistathaa”tmani ।
prasiddhaa sarvajantoonaam vivaado’tra na kashchana ॥ 3 ॥

idamarthe ghat’aadyarthe’naatmatvam sarvadehinaam ।
ahamarthe tathaa”tmatvamapi siddham svabhaavatah’ ॥ 4 ॥

evam samastajantoonaamanubhootirvyavasthitaa ।
bhraantaa api na kurvanti vivaadam chaatra sattamaah’ ॥ 5 ॥

evam vyavasthite hyarthe sati buddhimataam varaah’ ।
samsaaravishavri’kshasya moolachchhedanakaankshibhih’ ॥ 6 ॥

yatra yatredamityeshaa buddhirdri’sht’aa svabhaavatah’ ।
tatra tatra tvanaatmatvam vijnyaatavyam vichakshanaih’ ॥ 7 ॥

yatra yatraahamityeshaa buddhirdri’sht’aa svabhaavatah’ ।
tatra tatra tathaatmatvam vijnyaatavyam maneeshibhih’ ॥ 8 ॥

shareere dri’shyate sarvairidambuddhistathaiva cha ।
ahambuddhishcha viprendraastataste bhinnagochare ॥ 9 ॥

shareeraalambanaa buddhiridamityaastikottamaah’ ।
chidaatmalambanaa saakshaadahambuddhirna samshayah’ ॥ 10 ॥

idamarthe shareere tu yaa’hamityuditaa matih’ ।
saa mahaabhraantireva syaadatasmimstadgrahatvatah’ ॥ 11 ॥

achidroopamahambuddheeh’ pind’am naa’lambanam bhavet ।
mri’tpind’aadishvadri’sht’atvaattato’naatmaiva vigrahah’ ॥ 12 ॥

achittvaadindriyaanaam cha praanasya manasastathaa ।
aalambanatvam naastyeva buddheshchaahammatim prati ॥ 13 ॥

buddherachittvam sangraahyam dri’sht’atvaajjanmanaashayoh’ ।
achidroopasya kud’yaadeh’ khalu janmaavanaashanam ॥ 14 ॥

ahankaarasya chaachittvaachchittasya cha tathaiva cha ।
aalambanatvam naastyeva sadaa’hampratyayam prati ॥ 15 ॥

sarvapratyayaroopena sadaa’hankaara eva hi ।
nivartate’tohankaarastvanaatmaiva shareeravat ॥ 16 ॥

parinaamasvabhaavasya ksheeraaderdvijapungavaah’ ।
achetanatvam loke’sminprasiddham khalu santatam ॥ 17 ॥

tasmaachchidroopa evaa”tmaa’hambuddherartha aastikaah’ ।
achidroopamidambuddheranaatmaivaartah eerutah’ ॥ 18 ॥

satyapi pratyayaarthatve pratyagaatmaa svayamprabhah’ ।
vri’ttyadheenatayaa naiva vibhaati ghat’akud’yavat ॥ 19 ॥

svachchhavri’ttimanupraapya vri’tteh’ saakshitayaa sthitah’ ।
vri’ttyaa nivartyamajnyaanam grasate tena tejasaa ॥ 20 ॥

anupravisht’achaitanyasambandhaat vri’ttiraastikaah’ ।
yad’aroopam ghat’aadyartham bhaasayatyaatmaroopavat ॥ 21 ॥

ato’hampratyayaarthe’pi naanaatmaa syaadghat’aadivat ।
svayamprakaasharoopena saakshaadaatmaiva kevalam ॥ 22 ॥

yatsambandhaadahamvri’ttih’ pratyayatvena bhaasate ।
sa katham pratyayaadheenaprakaashah’ syaatsvayamprabhah’ ॥ 23 ॥

ahamvri’ttih’ svatah’siddhachaitanyedbhaa’vabhaasate ।
tatsambandhaadahankaarah’ pratyayeeva prakaashate ॥ 24 ॥

aatmaa’hampratyayaakaarasambandhabhraantimaatratah’ ।
kartaa bhoktaa sukhee duh’khee jnyaateti pratibhaasate ॥ 25 ॥

vastutastasya naastyeva chinmaatraadaparam vapuh’ ।
chidroopameva svaajnyaanaadanyathaa pratibhaasate ॥ 26 ॥

sarvadeheshvahamroopah’ pratyayo yah’ prakaashate ।
tasya chidroopa evaa”tmaa saakshaadartho na chaaparah’ ॥ 27 ॥

gauriti pratyayasyaartho yathaa gotvam tu kevalam ।
tathaa’hampratyayasyaarthashchidroopaatmaiva kevalam ॥ 28 ॥

vyaktisambandharoopena gotvam bhinnam prateeyate ।
chidahankaarasambandhaadbhedena pratibhaati cha ॥ 29 ॥

yathaivaiko’pi goshabdo bhinnaartho vyaktibhedatah’ ।
tathaivaiko’pyahamshabdo bhinnaartho vyaktibhedatah’ ॥ 30 ॥

yathaa prateetyaa govyaktirgoshabdaartho na tattvatah’ ।
tattvato gotvamevaarthah’ saakshaadvedavidaam varaah’ ॥ 31 ॥

tathaa prateetyaa’hankaaro’hamshabdaartho na tattvatah’ ।
tattvatah’ pratyagaatmaiva sa evaakhilasaadhakah’ ॥ 32 ॥

ekatve’pi pri’thaktvena vyapadesho’pi yujyate ।
antah’karanabhedena saakshinah’ pratyagaatmanah’ ॥ 33 ॥

rudravishnuprajaanaathapramukhaah’ sarvachetanaah’ ।
chinmaatraatmanyahamshabdam prayunjante hi tattvatah’ ॥ 34 ॥

sushupto’smeeti sarvo’yam sushuptaadutthito janah’ ।
sushuptikaaleenasvaatmanyahamshabdam dvijottamaah’ ॥ 35 ॥

prayunkte tatra dehaadivisheshaakaarabhaasanam ।
na hi kevalachaitanyam sushupteh’ saadhakam svatah’ ॥ 36 ॥

pratibhaati tatastasmimshchinmaatre pratyagaatmani ।
ahamshabdapravri’ttih’ syaanna tu sopaadhikaatmani ॥ 37 ॥

yathaa’yo dahateetyukte vahnirdahati kevalam ।
naayastadvadahamshabdashchaitanyasyaiva vaachakah’ ॥ 38 ॥

prateetyaa vahnisambandhaadyathaa’yo daahakam tathaa ।
chitsambandhaadahankaaro’hamshabdaarthah’ prakeertitah’ ॥ 39 ॥

chaitanyeddhaahama sparshaaddehaadau bhraantachetasaam ।
ahamshabdaprayogah’ syaattathaa’hampratyayo’pi cha ॥ 40 ॥

ittham vivekatah’ saakshyam dehaadipraanapoorvakam ।
antah’karanamaatmaanam vibhajya svaatmanah’ pri’thak ॥ 41 ॥

sarvasaakshinamaatmaanam svayanjyotih’svalakshanam ।
satyamaanandamadvaitamahamartham vichintayet ॥ 42 ॥

rudravishnuprajaanaathapramukhaah’ sarvachetanaah’ ।
ahameva param brahmetyaahuraatmaanameva hi ॥ 43 ॥

te tu chinmaatramadvaitamahamarthatayaa bhri’sham ।
angeekri’tyaahamadvaitam brahmetyaahurna dehatah’ ॥ 44 ॥

chinmaatram sarvagam satyam sampoornasukhamadvayam ।
saakshaadbrahmaiva naivaanyaditi tattvavidaam sthitih’ ॥ 45 ॥

shaastram satyachidaanandamanantam vastu kevalam ।
shuddham brahmeti sashraddham praaha vedavidaam varaah’ ॥ 46 ॥

pratyagaatmaa’yamadvandvah’ saakshee sarvasya sarvadaa ।
satyajnyaanasukhaanantalakshanah’ sarvadaa’naghaah’ ॥ 47 ॥

ato’yam pratyagaatmaiva svaanubhootyekagocharah’ ।
shaastrasiddham param brahma naaparam paramaarthatah’ ॥ 48 ॥

evam tarkapramaanaabhyaamaachaaryoktyaa cha maanavah’ ।
avijnyaaya shivaatmaikyam samsaare patati bhramaat ॥ 49 ॥

shaastraachaaryopadeshena tarkaih’ shaastraanusaaribhih’ ।
sarvasaakshitayaa”tmaanam samyang nishchitya susthirah’ ॥ 50 ॥

svaatmano’nyatayaa bhaatam samastamavisheshatah’ ।
svaatmamaatratayaa buddhvaa punah’ svaatmaanamadvayam ॥ 51 ॥

shuddham brahmeti nishchitya svayam svaanubhavena cha ।
nishchayam cha svachinmaatre vilaapyaavikriye’dvaye ॥ 52 ॥

vilaapanam cha chidroopam buddhvaa kevalaroopatah’ ।
svayam tisht’hedayam saakshaadbrahmavitpravaro munih’ ॥ 53 ॥

eedri’shee paramaa nisht’haa shrautee svaanubhavaatmikaa ।
deshikaalokanenaiva kevalena hi sidhyati ॥ 54 ॥

deshikaalokanam chaapi prasaadaatpaarameshvaraat ।
sidhyatyayatnatah’ praajnyaah’ satyameva mayoditam ॥ 55 ॥

satyam satyam punah’ satyamuddhri’tya bhujamuchyate ।
prasaadaadeva sarveshaam sarvasiddhirmaheshituh’ ॥ 56 ॥

prasaade shaambhave siddhe sarvam shambhutayaa svatah’ ।
vibhaati naanyathaa vipraah’ satyameva mayoditam ॥ 57 ॥

yadaa shambhutayaa sarvam vibhaati svata eva tu ।
tadaa hi shaambhavah’ saakshaatprasaadah’ satyameeritam ॥ 58 ॥

shivaadanyatayaa kinchidapi bhaati yadaa dvijaah’ ।
tadaa na shaankaro bodhah’ sanjaata iti me matih’ ॥ 59 ॥

shivaadanyatayaa sarvam prateetamapi pand’itah’ ।
tattvadri’sht’yaa shivam sarvam susthiram paripashyati ॥ 60 ॥

shivaakaarena vaa nityam prapanchaakaarato’pi vaa ।
yeevaakaarena vaa bhaatam yattadbrahma vichintayet ॥ 61 ॥

shambhureva sadaa bhaati sarvaakaarena naaparah’ ।
iti vijnyaanasampannah’ shaankarajnyaaninaam varah’ ॥ 62 ॥

shambhuroopatayaa sarvam yasya bhaati svabhaavatah’ ।
na tasya vaidikam kinchittaantrikam chaasti laukikam ॥ 63 ॥

yathaabhaatasvaroopena shivam sarvam vichintayan ।
yogee charati lokaanaamupakaaraaya naanyathaa ॥ 64 ॥

svasvaroopaatirekena nishiddham vihitam tu vaa ।
na pashyati mahaayogee bhaati svaatmatayaa’khilam ॥ 65 ॥

chand’aalagehe vipraanaam gri’he vaa paramaarthavit ।
bhakshyabhojyaadivaishamyam na kinchidapi pashyati ॥ 66 ॥

yathesht’am vartate yogee shivam sarvam vichintayan ।
taadri’sho hi mahaayogee ko vaa tasya nivaarakah’ ॥ 67 ॥

bahunoktena kim saakshaaddeshikasya nireekshanaat ।
prasaadaadeva rudrasya parashaktestathaiva cha ॥ 68 ॥

shrutibhaktibalaatpunyaparipaakabalaadapi ।
shivaroopatayaa sarvam svabhaavaadeva pashyati ॥ 69 ॥

shivah’ sarvamiti jnyaanam shaankaram shokamohanut ।
ayameva hi vedaartho naaparah’ satyameeritam ॥ 70 ॥

shrutau bhaktirgurau bhaktih’ shive bhaktishcha dehinaam ।
saadhanam satyavidyaayaah’ satyameva mayoditam ॥ 71 ॥

sopaanakramato labdham vijnyaanam yasya susthiram ।
tasya muktih’ paraa siddhaa satyameva mayoditam ॥ 72 ॥

nityamuktasya samsaaro bhraantisiddhah’ sadaa khalu ।
tasmaajjnyaanena naashah’ syaatsamsaarasya na karmanaa ॥ 73 ॥

nyaanalaabhaaya vedoktaprakaarena samaahitah’ ।
mahaakaarunikam saakshaadgurumeva samaashrayet ॥ 74 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam aatmasvaroopakathanam naama panchamo’dhyaayah’ ॥ 5 ॥

atha shasht’ho’dhyaayah’ ।
6 । sarvashaastraarthasangrahavarnanam ।
soota uvaacha –
vakshyaami paramam guhyam sarvashaastraarthasangraham ।
yam viditvaa dvijaa martyo na punarjaayate bhuvi ॥ 1 ॥

saakshaatparataram tattvam sachchidaanandalakshanam ।
sarveshaam nah’ sadaa saakshaadaatmabhootamapi svatah’ ॥ 2 ॥

durdarshameva sookshmatvaaddevaanaam mahataamapi ।
rudrah’ svaatmatayaa bhaatam tatsadaa paripashyati ॥ 3 ॥

vishnuh’ kadaachittattvam kathanchitparipashyati ।
tathaa kathanchidbrahmaa’pi kadaachitparipashyati ॥ 4 ॥

trimoorteenaam tu yajjnyaanam brahmaikavishayam param ।
tasyaapi saadhakam tattvam saakshitvaannaiva gocharam ॥ 5 ॥

prasaadaadeva tasyaiva paratattvasya kevalam ।
devaadayo’pi pashyanti tatraapi brahma saadhakam ॥ 6 ॥

atah’ prasaadasiddhyartham parayaa shraddhayaa saha ।
dhyeyameva param tattvam hri’dayaambhojamadhyagam ॥ 7 ॥

trimoorteenaam tu rudro’pi shivam paramakaaranam ।
sadaa moortyaatmanaa preetyaa dhyaayati dvijapungavaah’ ॥ 8 ॥

trimoorteenaam tu vishnushcha shivam paramakaaranam ।
sadaa moortyaatmanaa preetyaa dhyaayati dvijapungavaah’ ॥ 9 ॥

trimoorteenaam virincho’pi shivam paramakaaranam ।
sadaa moortyaatmanaa preetyaa dhyaayati dvijapungavaah’ ॥ 10 ॥

brahmavishnumaheshaanaam trimoorteenaam vichakshanaah’ ।
vibhootiroopaa devaashcha dhyaayanti preetisamyutaah’ ॥ 11 ॥

ghri’takaat’hinyavanmoortih’ sachchidaanandalakshanaa ।
shivaadbhedena naivaasti shiva eva hi saa sadaa ॥ 12 ॥

brahmavishnumaheshaadyaah’ shivadhyaanaparaa api ।
paramaatmavibhaagasthaa na jeevavyoohasamsthitaah’ ॥ 13 ॥

brahmavishnumaheshaanaamaavirbhaavaa api dvijaah’ ।
paramaatmavibhaagasthaa na jeevavyoohasamsthitaah’ ॥ 14 ॥

paratattva param brahma jeevaatmaparamaatmanoh’ ।
aupaadhikena bhedena dvidhaabhootamiva sthitam ॥ 15 ॥

punyapaapaavri’taa jeevaa raagadveshamalaavri’taah’ ।
yanmanaashaabhibhootaashcha sadaa samsaarino’vashaah’ ॥ 16 ॥

brahmavishnumaheshaanaam tathaa teshaam dvijarshabhaah’ ।
aavirbhaavavisheshaanaam punyapaapaadayo na hi ॥ 17 ॥

aajnyayaa paratattvasya jeevaanaam hitakaamyayaa ।
aavirbhaavatirobhaavau teshaam kevalamaastikaah’ ॥ 18 ॥

haribrahmaharaasteshaamaavirbhaavaashcha suvrataah’ ।
sadaa samsaaribhirjeevairupaasyaa bhuktimuktaye ॥ 19 ॥

upaasyatve samaane’pi harah’ shresht’ho harerajaat ।
na samo na viheenashcha naasti sandehakaaranam ॥ 20 ॥

viheenam vaa samam vaa’pi harinaa brahmanaa haram ।
ye pashyanti sadaa te tu pachyante narakaanale ॥ 21 ॥

haribrahmaadidevebhyah’ shresht’ham pashyanti ye haram ।
te mahaaghorasamsaaraanmuchyante naatra samshayah’ ॥ 22 ॥

praadhaanyena param tattvam moortidvaarena yogibhih’ ।
dhyeyam mumukshibhirnityam hri’dayaambhojamadhyame ॥ 23 ॥

kaaryabhootaa haribrahmapramukhaah’ sarvadevataah’ ।
apradhaanatayaa dhyeyaa na pradhaanatayaa sadaa ॥ 24 ॥

sarvaishvaryena sampannah’ sarveshah’ sarvakaaranam ।
shambhureva sadaa saambo na vishnurna prajaapatih’ ॥ 25 ॥

tasmaattatkaaranam dhyeyam praadhaanyena mumukshubhih’ ।
na kaaryakot’inikshiptaa brahmavishnumaheshvaraah’ ॥ 26 ॥

shivankaratvam sarveshaam devaanaam vedavittamaah’ ।
svavibhootimapekshyaiva na parabrahmavatsadaa ॥ 27 ॥

shivankaratvam sampoornam shivasyaiva paraatmanah’ ।
saambamoortidharasyaasya jagatah’ kaaranasya hi ॥ 28 ॥

ato’pi sa shivo dhyeyah’ praadhaanyena shivankarah’ ।
sarvamanyatparityajya daivatam parameshvaraat ॥ 29 ॥

saakshaatparashivasyaiva sheshatvenaambikaapateh’ ।
devataah’ sakalaa dhyeyaa na praadhaanyena sarvadaa ॥ 30 ॥

shikhaa’pyaatharvanee saadhvee sarvavedottamottamaa ।
asminnarthe samaaptaa saa shrutayashchaaparaa api ॥ 31 ॥

yathaa saakshaatparam brahma pratisht’haa sakalasya cha ।
tathaivaatharvano vedah’ pratisht’haivaakhilashruteh’ ॥ 32 ॥

kandastaarastathaa binduh’ shaktistaaro mahaadrumah’ ।
skandhashaakhaa akaaraadyaa varnaa yadvattathaiva tu ॥ 33 ॥

taaraskandah’ shruterjaatih’ shaktiraatharvano drumah’ ।
skandhashaakhaastrayo vedaah’ parnaah’ smri’tipuraanakaah’ ॥ 34 ॥

angaani shaakhaavaranam tarkaastasyaivarakshakaah’ ।
pushpam shivaparijnyaanam phalam muktih’ paraa mataa ॥ 35 ॥

bahunoktena kim vipraah’ shivo dhyeyah’ shivankarah’ ।
sarvamanyatparityajya daivatam bhuktimuktaye ॥ 36 ॥

sarvamuktam samaasena saaraatsaarataram budhaah’ ।
shivadhyaanam sadaa yooyam kurudhvam yatnatah’ sadaa ॥ 37 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam sarvashaastraarthasangraho naama shasht’ho’dhyaayah’ ॥ 6 ॥

atha saptamo’dhyaayah’ ।
7 । rahasyavichaarah’ ।
soota uvaacha –
rahasyam sampravakshyaami samaasena na vistaraat ।
shrunuta shraddhayaa vipraah’ sarvasiddhyarthamuttamam ॥ 1 ॥

devataah’ sarvadeheshu sthitaah’ satyatapodhanaah’ ।
sarveshaam kaaranam saakshaatparatattvamapi sthitam ॥ 2 ॥

panchabhootaatmake dehe sthoole shaat’kaushike sadaa ।
pri’thivyaadikramenaiva vartante pancha devataah’ ॥ 3 ॥

kaaryam brahmaa maheebhaage kaaryam vishnurjalaamshake ।
kaaryam rudro’gnibhaage cha vaayvamshe cheshvarah’ parah’ ।
aakaashaamshe shareerasya sthitah’ saakshaatsadaashivah’ ॥ 4 ॥

shareerasya bahirbhaage viraad’aatmaa sthitah’ sadaa ॥ 5 ॥

antarbhaage svaraad’aatmaa samraad’dehasya madhyame ।
nyaanendriyasamaakhyeshu shrotraadishu yathaakramaat ॥ 6 ॥

digvaayvarkajalaadhyakshabhoomisanjnyaashcha devataah’ ।
karmendriyasamaakhyeshu paadapaanyaadishu kramaat ॥ 7 ॥

trivikramendravahnyaakhyaa devataashcha prajaapatih’ ।
mitrasanjnyashcha vartante praane sootraatmasanjnyitah’ ॥ 8 ॥

hiranyagarbho bhagavaanantah’karanasanjnyite ।
tadavasthaaprabhedeshu chandramaa manasi sthitah’ ॥ 9 ॥

buddhau bri’haspatirvipraah’ sthitah’ kaalaagnirudrakah’ ।
ahankaare shivashchitte romasu kshudradevataah’ ॥ 10 ॥

bhootapretaadayah’ sarve dehasyaasthishu samsthitaah’ ।
pishaachaa raakshasaah’ sarve sthitaah’ snaayushu sarvashah’ ॥ 11 ॥

majjaakhye pitri’gandharvaastvangmaamsarudhireshu cha ।
vartante tatra samsiddhaa devataah’ sakalaa dvijaah’ ॥ 12 ॥

trimoorteenaam tu yo brahmaa tasya ghoraa tanurdvijaah’ ।
dakshinaakshini jantoonaamantarbhaage ravirbahih’ ॥ 13 ॥

trimoorteenaam tu yo brahmaa tasya shaantaa tanurdvijaah’ ।
vartate vaamanetraantarbhaage baahye nishaakarah’ ॥ 14 ॥

trimoorteenaam tu yo vishnuh’ sa kant’he vartate sadaa ।
antah’ shaantatanurghoraa tanurbaahye dvijarshabhaah’ ॥ 15 ॥

trimoorteenaam tu yo rudro hri’daye vartate sadaa ।
antah’ shaantatanurghoraa tanurbaahye dvijarshabhaah’ ॥ 16 ॥

sarveshaam kaaranam yattadbrahma satyaadilakshanam ।
brahmarandhre mahaasthaane vartate satatam dvijaah’ ॥ 17 ॥

chichchhaktih’ paramaa dehamadhyame supratisht’hitaa ।
maayaashaktirlalaat’aagrabhaage vyomaambujaadadhah’ ॥ 18 ॥

naadaroopaa paraa shaktirlalaat’asya tu madhyame ।
bhaage bindumayee shaktirlalaat’asyaaparaamshake ॥ 19 ॥

bindumadhye tu jeevaatmaa sookshmaroopena vartate ।
hri’daye sthoolaroopena madhyamena tu madhyame ॥ 20 ॥

devee sarasvatee saakshaadbrahmapatnee sanaatanee ।
yihvaagre vartate nityam sarvavidyaapradaayinee ॥ 21 ॥

vishnupatnee mahaalakshmeervartate’naahate sadaa ।
rudrapatnee tu rudrena paarvatee saha vartate ॥ 22 ॥

sarvatra vartate saakshaachchhivah’ saambah’ sanaatanah’ ।
satyaadilakshanah’ shuddhah’ sarvadevanamaskri’tah’ ॥ 23 ॥

samyagjnyaanavataam dehe devataah’ sakalaa amooh’ ।
pratyagaatmatayaa bhaanti devataaroopato’pi cha ॥ 24 ॥

veda maargaikanisht’haanaam vishuddhaanaam tu vigrahe ।
devataaroopato bhaanti dvijaa na pratyagaatmanaa ॥ 25 ॥

taantrikaanaam shareere tu devataah’ sakalaa amooh’ ।
vartante na prakaashante dvijendraah’ shuddhyabhaavatah’ ॥ 26 ॥

yathaajaatajanaanaam tu shareere sarvadevataah’ ।
tirobhootatayaa nityam vartante munisattamaah’ ॥ 27 ॥

atashcha bhogamokshaarthee shareeram devataamayam ।
svakeeyam parakeeyam cha poojayettu visheshatah’ ॥ 28 ॥

naavamaanam sadaa kuryaanmohato vaa’pi maanavah’ ।
yadi kuryaatpramaadena patatyeva bhavodadhau ॥ 29 ॥

durvri’ttamapi moorkham cha poojayeddevataatmanaa ।
devataaroopatah’ pashyanmuchyate bhavabandhanaat ॥ 30 ॥

mohenaapi sadaa naiva kuryaadapriyabhaashanam ।
yadi kuryaatpramaadena hanti tam devataa paraa ॥ 31 ॥

na kshatam vigrahe kuryaadastrashastranakhaadibhih’ ।
tathaa na lohitam kuryaadyadi kuryaatpatatyadhah’ ॥ 32 ॥

svadehe paradehe vaa na kuryaadankanam narah’ ।
yadi kuryaachcha chakraadyaih’ patatyeva na samshayah’ ॥ 33 ॥

rahasyam sarvashaastraanaam mayaa proktam samaasatah’ ।
shareeram devataaroopam bhajadhvam yooyamaastikah’ ॥ 34 ॥

॥ iti shreesootasamhitaayaam yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage
sootageetaayaam rahasyavichaaro naama saptamo’dhyaayah’ ॥ 7 ॥

atha asht’amo’dhyaayah’ ।
8 । sarvavedaantasangrahah’ ।
soota uvaacha –
atha vakshye samaasena sarvavedaantasangraham ।
yam viditvaa narah’ saakshaannirvaanamadhigachchhati ॥ 1 ॥

paraatparataram tattvam shivah’ satyaadilakshanah’ ।
tasyaasaadhaaranee moortirambikaasahitaa sadaa ॥ 2 ॥

svasvaroopamahaanandapramodaattaand’avapriyaa ।
shivaadinaamaanyevaasya naamaani munipungavaah’ ॥ 3 ॥

brahmaa vishnushcha rudrashcha paratattvavibhootayah’ ।
trimoorteenaam tu rudrastu varisht’ho brahmano hareh’ ॥ 4 ॥

samsaarakaaranam maayaa saa sadaa sadvilakshanaa ।
prateetyaiva tu sadbhaavastasyaa naiva pramaanatah’ ॥ 5 ॥

saa’pi brahmaatirekena vastuto naiva vidyate ।
tattvajnyaanena maayaayaa baadho naanyena karmanaa ॥ 6 ॥

nyaanam vedaantavaakyottham brahmaatmaikatvagocharam ।
tachcha devaprasaadena guroh’ saakshaannireekshanaat ।
yaayate shaktipaatena vaakyaadevaadhikaarinaam ॥ 7 ॥

nyaanechchhaakaaranam daanam yajnyaashcha vividhaa api ।
tapaamsi sarvavedaanaam vedaantaanaam tathaiva cha ॥ 8 ॥

puraanaanaam samastaanaam smri’teenaam bhaaratasya cha ।
vedaangaanaam cha sarveshaamapi vedaarthapaaragaah’ ॥ 9 ॥

adhyaapanam chaadhyayanam vedaarthe tvaramaanataa ।
upekshaa vedabaahyaarthe laukikeshvakhileshvapi ॥ 10 ॥

shaantidaantyaadayo dharmaa jnyaanasyaangaani suvrataah’ ॥ 11 ॥

nyaanaangeshu samasteshu bhaktyaa linge shivaarchanam ।
pratisht’haa devadevasya shivasthaananireekshanam ॥ 12 ॥

shivabhaktasya poojaa cha shivabhaktistathaiva cha ।
rudraakshadhaaranam bhaktyaa karne kant’he tathaa kare ॥ 13 ॥

agnirityaadibhirmantrairbhasmanaivaavagunt’hanam ।
tripund’radhaaranam chaapi lalaat’aadisthaleshu cha ॥ 14 ॥

vedavedaantanisht’hasya mahaakaarunikasya cha ।
guroh’ shushrooshanam nityam varisht’ham parikeertitam ॥ 15 ॥

chinmantrasya padaakhyasya hamsaakhyasya manorjapah’ ।
shad’aksharasya taarasya varisht’hah’ parikeertitah’ ॥ 16 ॥

avimukhyasamaakhyam cha sthaanam vyaaghrapuraabhidham ।
shreemaddakshinakailaasasamaakhyam cha sushobhanam ॥ 17 ॥

maargaantaroditaachaaraatsmaarto dharmah’ sushobhanah’ ।
smaartaachchhrautah’ paro dharmah’ shrautaachchhresht’ho na vidyate ॥ 18 ॥

ateendriyaarthe dharmaadau shive paramakaarane ।
shrutireva sadaa maanam smri’tistadanusaarinee ॥ 19 ॥

aastikyam sarvadharmasya kandabhootam prakeertitam ।
pratishiddhakriyaatyaagah’ kandasyaapi cha kaaranam ॥ 20 ॥

shivah’ sarvamiti jnyaanam sarvajnyaanottamottamam ।
tattulyam tatparam chaapi na kinchidapi vidyate ॥ 21 ॥

vaktavyam sakalam proktam mayaa’tishraddhayaa saha ।
atah’ param tu vaktavyam na pashyaami muneeshvaraah’ ॥ 22 ॥

ityuktvaa bhagavaansooto muneenaam bhaavitaatmanaam ।
saambam sarveshvaram dhyaatvaa bhaktyaa paravasho’bhavat ॥ 23 ॥

atha parashivabhaktyaa sachchidaanandapoornam
parashivamanubhooya tvaatmaroopena sootah’ ।
muniganamavalokya praaha saakshaadghri’naabdhi-
rjanapadahitaroopam veditavyam tu kinchit ॥ 24 ॥

shrutipathagalitaanaam maanushaanaam tu tantram
gurugururakhileshah’ sarvavitpraaha shambhuh’ ।
shrutipathanirataanaam tatra naivaasti kinchi-
ddhitakaramiha sarvam pushkalam satyamuktam ॥ 25 ॥

shrutirapi manujaanaam varnadharmam babhaashe
paragururakhileshah’ praaha tantreshu tadvat ।
shrutipathagalitaanaam varnadharmam ghri’naabdhih’
shrutipathanirataanaam naiva tatsevaneeyam ॥ 26 ॥

shrutipathanirataanaamaashramaa yadvaduktaah’
paragururakhileshastadvadaahaa”shramaamshcha ।
shrutipathagalitaanaam maanushaanaam tu tantram
harirapi munimukhyaah’ praaha tantre svakeeye ॥ 27 ॥

vidhirapi manujaanaamaaha varnaashramaamshcha
shrutipathagalitaanaameva tantre svakeeye ।
shrutipathanirataanaam te na samsevaneeyaah’ ।
shrutipathasamamaargau naiva satyam mayotam ॥ 28 ॥

haraharividhipoojaa keertitaa sarvatantra
shrutipathanirataanam yadvaduktaatu poojaa ।
shrutipathagalitaanaamyadvaduktaa tu poojaa ।
shrutipathagalitaanaameva tantroktapoojaa
shrutipathanirataanaam sarvavedoditaiva ॥ 29 ॥

shrutipathagalitaanaam sarvatantreshu lingam
kathitamakhiladuh’khadhvamsadhvamsakam tatra tatra ।
shrutipathanirataanaam tatsadaa naiva dhaaryam
shrutirapimanujaanaamaaha lingam vishuddham ॥ 30 ॥

shivaagamoktaashramanisht’hamaanava-
stripund’ralingam tu sadaiva dhaarayet ।
taduktatantrena lalaat’amadhyame
mahaadarenaiva sitena bhasmanaa ॥ 31 ॥

vishnvaagamoktaashramanisht’hamaanava-
stathaiva pund’raantaramoordhvaroopakam ।
trishoolaroopam chaturashrameva vaa
mri’daa lalaat’e tu sadaiva dhaarayet ॥ 32 ॥

brahmaagamoktaashramanisht’hamaanavo
lalaat’amadhye’pi cha vartulaakri’tim ।
taduktamantrena sitena bhasmanaa
mri’daa’thavaa chandanastu dhaarayet ॥ 33 ॥

ashvatthapatrasadri’sham harichandanena
madhyelalaat’amatishobhanamaadarena ।
buddhaagame munivaraa yadi samskri’tashche-
nmri’dvaarinaa satatameva tu dhaarayechcha ॥ 34 ॥

oordhvapund’ratrayam nityam dhaarayedbhasmanaa mri’daa ।
lalaat’e hri’daye baahvoshchandanenaathavaa narah’ ॥ 35 ॥

sitena bhasmanaa tiryaktripund’rasya cha dhaaranam ।
sarvaagameshu nisht’haanaam tattanmantrena shobhanam ॥ 36 ॥

shivaagameshu nisht’haanaam dhaaryam tiryaktripund’rakam ।
ekameva sadaa bhootyaa naiva pund’raantaram budhaah’ ॥ 37 ॥

vedamaargaikanisht’haanaam vedoktenaiva vartmanaa ।
lalaat’e bhasmanaa tiryaktripund’ram dhaaryameva hi ॥ 38 ॥

lalaat’e bhasmanaa tiryaktripund’rasya tu dhaaranam ।
vinaa pund’raantaram mohaaddhaarayanpatati dvijah’ ॥ 39 ॥

vishnvaagamaaditantreshu deekshitaanaam vidheeyate ।
shankhachakragadaapoorvairankanam naanyadehinaam ॥ 40 ॥

deekshitaanaam tu tantreshu naraanaamankana dvijaah’ ।
upakaarakamevoktam kramena munipungavaah’ ॥ 41 ॥

pund’raantarasya tantreshu dhaaranam deekshitasya tu ।
upakaarakamevoktam kramena munipungavaah’ ॥ 42 ॥

vedamaargaikanisht’hastu mohenaapyankito yadi ।
patatyeva na sandehastathaa pund’raantaraadapi ॥ 43 ॥

naankanam vigrahe kuryaadvedapanthaanamaashritah’ ।
pund’raantaram bhramaadvaapi lalaat’e na dhaarayet ॥ 44 ॥

tantroktena prakaarena devataa yaa pratisht’hitaa ।
saa’pi vandyaa susevyaa cha poojaneeyaa cha vaidikaih’ ॥ 45 ॥

shuddhameva hi sarvatra devataaroopamaastikaah’ ।
tattattantroktapoojaa tu tantranisht’hasya kevalam ॥ 46 ॥

tantreshu deekshito martyo vaidikam na spri’shetsadaa ।
vaidikashchaapi tantreshu deekshitam na spri’shetsadaa ॥ 47 ॥

raajaa tu vaidikaansarvaamstaantrikaanakhilaanapi ।
asankeernatayaa nityam sthaapayenmatimattamaah’ ॥ 48 ॥

annapaanaadibhirvastraih’ sarvaan raajaa’bhirakshayet ।
vaidikaamstu visheshena jnyaaninam tu visheshatah’ ॥ 49 ॥

mahaadevasamo devo yathaa naasti shrutau smri’tau ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 50 ॥

shivajnyaanasamam jnyaanam yathaa naasti shrutau smri’tau ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 51 ॥

yathaa vaaraanasee tulyaa puree naasti shrutau smri’tau ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 52 ॥

shad’aksharosamo mantro yathaa naasti shrutau smri’tau ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 53 ॥

yathaa bhaageeratheetulyaa nadee naasti shrutau smri’tau ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 54 ॥

odanena samam bhojyam yathaa loke na vidyate ।
tathaa vaidikatulyastu naasti tantraavalambishu ॥ 55 ॥

devadevo mahaadevo yathaa sarvaih’ prapoojyate ।
tathaiva vaidiko martyah’ poojyah’ sarvajanairapi ॥ 56 ॥

aadityena viheenam tu jagadandham yathaa bhavet ।
tathaa vaidikaheenam tu jagadandham na samshayah’ ॥ 57 ॥

praanendriyaadiheenam tu shareeram kunapam yathaa ।
tathaa vaidikaheenam tu jagadvyartham na samshayah’ ॥ 58 ॥

aho vaidikamaahaatmyam mayaa vaktum na shakyate ।
veda eva tu maahaatmyam vaidikasyaabraveenmudaa ॥ 59 ॥

smri’tayashcha puraanaani bhaarataadeeni suvrataah’ ।
vaidikasya tu maahaatmyam pravadanti sadaa mudaa ॥ 60 ॥

vedoktam taantrikaah’ sarve sveekurvanti dvijarshabhaah’ ।
nopajeevanti tantroktam veda saakshaatsanaatanah’ ॥ 61 ॥

ityuktvaa bhagavaansootah’ svagurum vyaasasanjnyitam ।
smri’tvaa bhaktyaa vasho bhootvaa papaata bhuvi dand’avat ॥ 62 ॥

asminnavasare shreemaanmunih’ satyavateesutah’ ।
shishyasmri’tyankushaakri’sht’astatraivaa”virabhootsvayam ॥ 63 ॥

tam dri’sht’vaa munayah’ sarve santoshaadgadgadasvaraah’ ।
nishchesht’aa nitaraam bhoomau pranamya karunaanidhim ॥ 64 ॥

stotraih’ stutvaa mahaatmaanam vyaasam satyavateesutam ।
poojayaamaasuratyartham vanyapushpaphalaadibhih’ ॥ 65 ॥

bhagavaanapi sarvajnyah’ karunaasaagarah’ prabhuh’ ।
uvaacha madhuram vaakyam muneenaalokya suvrataan ॥ 66 ॥

vyaasa uvaacha –
shivamastu muneendraanaam naashivam tu kadaachana ।
aho bhaagyamaho bhaagyam mayaa vaktum na shakyate ॥ 67 ॥

shrooyataam munayah’ sarve bhaagyavantah’ samaahitaah’ ।
prasaadaadeva rudrasya prabhoh’ kaarunikasya cha ॥ 68 ॥

puraanaanaam samastaanaamaham kartaa puraa’bhavam ।
matprasaadaadayam sootastvabhavadrudravallabhah’ ॥ 69 ॥

rudrasyaa”jnyaabalaadeva prabhoh’ kaarunikasya cha ।
puraanasamhitakartaa deshikashchaabhavadbhri’sham ॥ 70 ॥

puraa kri’tena punyena bhavanto’peeshvaraajnyayaa ।
sootaadasmaachchhruterartham shrutavanto yathaatatham ॥ 71 ॥

kri’taarthaashcha prasaadashcha raudrah’ kim na karishyati ।
aajnyayaa kevalam shambhoraham vedaarthavedane ॥ 72 ॥

sampoornah’ sarvavedaantavaakyaanaamarthanishchaye ।
samarthashcha niyuktashcha sootraarambhakri’te’pi cha ॥ 73 ॥

aajnyayaa devadevasya bhavataamapi yoginaam ।
nyaane gurugurushchaahamabhavam munipungavaah’ ॥ 74 ॥

bhavanto’pi shivajnyaane vedasiddhe visheshatah’ ।
bhaktyaa paramayaa yuktaa nisht’haa bhavata sarvadaa ॥ 75 ॥

ityuktvaa bhagavaan vyaasah’ svashishyam sootamuttamam ।
utthaapyaa”lingya devesham smri’tvaa natvaa’gamadguruh’ ॥ 76 ॥

punashcha sootah’ sarvajnyah’ svashishyaanavalokya cha ।
praaha gambheerayaa vaachaa bhavataam shivamastviti ॥ 77 ॥

mayoktaa paramaa geetaa pat’hitaa yena tasya tu ।
aayuraarogyamaishvaryam vijnyaanam cha bhavishyati ॥ 78 ॥

shivaprasaadah’ sulabho bhavishyati na samshayah’ ।
gurutvam cha manushyaanaam bhavishyati na samshayah’ ॥ 79 ॥

vidyaaroopaa yaa shivaa vedavedyaa
satyaanandaanantasamvitsvaroopaa ।
tasyaa vaachah’ sarvalokaika maatu-
rbhaktyaa nityam chambikaayaah’ prasaadaat ॥ 80 ॥

guruprasaadaadapi suvrataa mayaa
shivaprasaadaadapi chottamottamaat ।
vinaayakasyaapi mahaaprasaadaat
shad’aananasyaapi mahaaprasaadaat ॥ 81 ॥

yajnyavaibhavasamaahvayah’ kri’tah’
sarvavedamathanena sattamaah’ ।
atra muktirapi shobhanaa paraa
susthitaiva na hi tatra samshayah’ ॥ 82 ॥

yajnyavaibhavasamaahvayam param
khand’amatra vimalam pat’hennarah’ ।
satyabodhasukhalakshanam
satyameva jhat’iti prayaati hi ॥ 83 ॥

maduktasamhitaa paraa samastaduh’khahaarinee
narasya muktidaayinee shivaprasaadakaarinee ।
samastavedasaaratah’ sunirmitaa’tishobhanaa
mahattaraanubhootimadbhiraadri’taa na chaaparaih’ ॥ 84 ॥

maduktasamhitaa tu yaa tayaa viruddhamasti che-
danarthakam hi tadbudhaa vachah’ prayojanaaya na ।
shrutipramaanaroopinee susamhitaa mayoditaa
shrutipramaanameva saa mahaajanasya santatam ॥ 85 ॥

maduktasamhitaamimaamatipriyena maanavah’
pat’hanna yaati samsri’tim prayaati shankaram param ।
atashcha shobhanaamimaamaharnisham samaahitah’
shrutipramaanavatpat’hedatandritah’ svamuktaye ॥ 86 ॥

puraanasamhitaamimaamatipriyena yah’ pumaan
shrunoti samsri’tim punarna yaati yaati shankaram ।
paraanubhootiradvayaa vijaayate cha tasya saa
shivaa cha vaachi nri’tyati priyena shankaro’pi cha ॥ 87 ॥

satyapoornasukhabodhalakshanam
tattvamarthavibhavam sanaatanam ।
satsvaroopamashubhaapaham shivam
bhaktigamyamamalam sadaa numah’ ॥ 88 ॥

yaa’nubhootiramalaa sadoditaa
vedamaananirataa shubhaavahaa ।
taamateeva sukhadaamaham shivaam
keshavaadijanasevitaam numah’ ॥ 89 ॥

vedapadmanikarasya bhaaskaram
devadevasadri’sham ghri’naanidhim ।
vyaasamisht’aphaladam gurum numah’
shokamohavisharogabheshajam ॥ 90 ॥

ye vedavedaantadhanaa mahaajanaah’
shivaabhimaanaikanirastakilbishaah’ ।
namaami vaachaa shirasaa hri’daa cha taan
bhavaahivegasya nivaarakaanaham ॥ 91 ॥

॥ iti shreeskaandapuraane sootasamhitaayaam chaturthasya
yajnyavaibhavakhand’asyoparibhaage sootageetaayaam
sarvavedaantasangraho naamaasht’amo’dhyaayah’ ॥ 8 ॥

sootageetaa samaaptaa ।
om tatsat

Also Read:

Suta Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil

Suta Gita Lyrics in English

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to top