Templesinindiainfo

Best Spiritual Website

Sri Rama Ashtottara Shatanama Stotram Lyrics in Punjabi | Shri Ram Slokam

Shri Rama Ashtottarashatanama Stotram Lyrics in Punjabi:

॥ ਰਾਮਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਨਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮ੍ ॥

॥ ਅਥ ਸ਼੍ਰੀਮਦਾਨਨ੍ਦਰਾਮਾਯਣਾਨ੍ਤਰ੍ਗਤ ਸ਼੍ਰੀ
ਰਾਮਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਨਾਮ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮ੍ ॥

ਵਿਸ਼੍ਣੁਦਾਸ ਉਵਾਚ-
ॐ ਅਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਨਾਮਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਮਨ੍ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ऋਸ਼ਿਃ ।
ਅਨੁਸ਼੍ਟੁਪ੍ ਛਨ੍ਦਃ । ਜਾਨਕੀਵਲ੍ਲਭਃ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰੋ ਦੇਵਤਾ ॥
ॐ ਬੀਜਮ੍ । ਨਮਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਃ । ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਃ ਕੀਲਕਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰੀਤ੍ਯਰ੍ਥੇ ਜਪੇ ਵਿਨਿਯੋਗਃ ॥

ਅਙ੍ਗੁਲੀਨ੍ਯਾਸਃ ।

ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਰਾਜਾਧਿਰਾਜਾਯ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨੇ ਅਙ੍ਗੁਸ਼੍ਠਾਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਵਿਦ੍ਯਾਧਿਰਾਜਾਯ ਹਯਗ੍ਰੀਵਾਯ ਤਰ੍ਜਨੀਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਜਾਨਕੀਵਲ੍ਲਭਾਯ ਮਧ੍ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਰਘੁਨਨ੍ਦਨਾਯਾਮਿਤਤੇਜਸੇ ਅਨਾਮਿਕਾਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਕ੍ਸ਼ੀਰਾਬ੍ਧਿਮਧ੍ਯਸ੍ਥਾਯ ਨਾਰਾਯਣਾਯ ਕਨਿਸ਼੍ਠਿਕਾਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਸਤ੍ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾਯ ਰਾਮਾਯ ਕਰਤਲਕਰਪਸ਼੍ਠਾਭ੍ਯਾਂ ਨਮਃ ।

ਸ਼ਡਙ੍ਗਨ੍ਯਾਸਃ ।

ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਰਾਜਾਧਿਰਾਜਾਯ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨੇ ਹਦਯਾਯ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਵਿਦ੍ਯਾਧਿਰਾਜਾਯ ਹਯਗ੍ਰੀਵਾਯ ਸ਼ਿਰਸੇ ਸ੍ਵਾਹਾ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਜਾਨਕੀਵਲ੍ਲਭਾਯ ਸ਼ਿਖਾਯੈ ਵਸ਼ਟ੍ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਰਘੁਨਨ੍ਦਨਾਯਾਮਿਤਤੇਜਸੇ ਕਵਚਾਯ ਹੁਮ੍ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਕ੍ਸ਼ੀਰਾਬ੍ਧਿਮਧ੍ਯਸ੍ਥਾਯ ਨਾਰਾਯਣਾਯ ਨੇਤ੍ਰਤ੍ਰਯਾਯ ਵੌਸ਼ਟ੍ ।
ॐ ਨਮੋ ਭਗਵਤੇ ਸਤ੍ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾਯ ਰਾਮਾਯ ਅਸ੍ਤ੍ਰਾਯ ਫਟ੍ । ਇਤਿ ਦਿਗ੍ਬਨ੍ਧਃ ॥

ਅਥ ਧ੍ਯਾਨਮ੍ ।

ਮਨ੍ਦਾਰਾਕਤਿਪੁਣ੍ਯਧਾਮਵਿਲਸਦ੍ਵਕ੍ਸ਼ਸ੍ਥਲਂ ਕੋਮਲਂ
ਸ਼ਾਨ੍ਤਂ ਕਾਨ੍ਤਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਨੀਲਰੁਚਿਰਾਭਾਸਂ ਸਹਸ੍ਰਾਨਨਮ੍ ।
ਵਨ੍ਦੇऽਹਂ ਰਘੁਨਨ੍ਦਨਂ ਸੁਰਪਤਿਂ ਕੋਦਣ੍ਡਦੀਕ੍ਸ਼ਾਗੁਰੁਂ
ਰਾਮਂ ਸਰ੍ਵਜਗਤ੍ਸੁਸੇਵਿਤਪਦਂ ਸੀਤਾਮਨੋਵਲ੍ਲਭਮ੍ ॥ ੧੬ ॥

ਅਥ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮ੍ ।
ਸਹਸ੍ਰਸ਼ੀਰ੍ਸ਼੍ਣੇ ਵੈ ਤੁਭ੍ਯਂ ਸਹਸ੍ਰਾਕ੍ਸ਼ਾਯ ਤੇ ਨਮਃ ।
ਨਮਃ ਸਹਸ੍ਰਹਸ੍ਤਾਯ ਸਹਸ੍ਰਚਰਣਾਯ ਚ ॥ ੧੭ ॥

ਨਮੋ ਜੀਮੂਤਵਰ੍ਣਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਵਿਸ਼੍ਵਤੋਮੁਖ ।
ਅਚ੍ਯੁਤਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਤੇ ਸ਼ੇਸ਼ਸ਼ਾਯਿਨੇ ॥ ੧੮ ॥

ਨਮੋ ਹਿਰਣ੍ਯਗਰ੍ਭਾਯ ਪਞ੍ਚਭੂਤਾਤ੍ਮਨੇ ਨਮਃ ।
ਨਮੋ ਮੂਲਪ੍ਰਕਤਯੇ ਦੇਵਾਨਾਂ ਹਿਤਕਾਰਿਣੇ ॥ ੧੯ ॥

ਨਮਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼ ਸਰ੍ਵਦੁਃਖਨਿਸ਼ੂਦਨ ।
ਸ਼ਙ੍ਖਚਕ੍ਰਗਦਾਪਦ੍ਮਜਟਾਮੁਕੁਟਧਾਰਿਣੇ ॥ ੨੦ ॥

ਨਮੋ ਗਰ੍ਭਾਯ ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਯ ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼ਾਂ ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼ੇ ਨਮਃ ।
ॐ ਨਮੋ ਵਾਸੁਦੇਵਾਯ ਨਮੋ ਦਸ਼ਰਥਾਤ੍ਮਜ ॥ ੨੧ ॥

ਨਮੋ ਨਮਸ੍ਤੇ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸਰ੍ਵਸਮ੍ਪਤ੍ਪ੍ਰਦਾਯ ਚ ।
ਨਮਃ ਕਾਰੁਣ੍ਯਰੂਪਾਯ ਕੈਕੇਯੀਪ੍ਰਿਯਕਾਰਿਣੇ ॥ ੨੨ ॥

ਨਮੋ ਦਨ੍ਤਾਯ ਸ਼ਾਨ੍ਤਾਯ ਵਿਸ਼੍ਵਾਮਿਤ੍ਰਪ੍ਰਿਯਾਯ ਤੇ ।
ਯਜ੍ਞੇਸ਼ਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਤੇ ਕ੍ਰਤੁਪਾਲਕ ॥ ੨੩ ॥

ਨਮੋ ਨਮਃ ਕੇਸ਼ਵਾਯ ਨਮੋ ਨਾਥਾਯ ਸ਼ਰ੍ਙ੍ਗਿਣੇ ।
ਨਮਸ੍ਤੇ ਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਾਯ ਨਮੋ ਨਾਰਾਯਣਾਯ ਚ ॥ ੨੪ ॥

ਨਮਸ੍ਤੇ ਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਾਯ ਮਾਧਵਾਯ ਨਮੋ ਨਮਃ ।
ਗੋਵਿਨ੍ਦ੍ਰਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਤੇ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨੇ ॥ ੨੫ ॥

ਨਮਸ੍ਤੇ ਵਿਸ਼੍ਣੁਰੂਪਾਯ ਰਘੁਨਾਥਾਯ ਤੇ ਨਮਃ ।
ਨਮਸ੍ਤੇऽਨਾਥਨਾਥਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਮਧੁਸੂਦਨ ॥ ੨੬ ॥

ਤ੍ਰਿਵਿਕ੍ਰਮ ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਸੀਤਾਯਾਃ ਪਤਯੇ ਨਮਃ ।
ਵਾਮਨਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਤੇ ਰਾਘਵਾਯ ਚ ॥ ੨੭ ॥

ਨਮੋ ਨਮਃ ਸ਼੍ਰੀਧਰਾਯ ਜਾਨਕੀਵਲ੍ਲਭਾਯ ਚ ।
ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਹਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਕਨ੍ਦਰ੍ਪਾਯ ਨਮੋ ਨਮਃ ॥ ੨੮ ॥

ਨਮਸ੍ਤੇ ਪਦ੍ਮਨਾਭਾਯ ਕੌਸਲ੍ਯਾਹਰ੍ਸ਼ਕਾਰਿਣੇ ।
ਨਮੋ ਰਾਜੀਵਨੇਤ੍ਰਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਲਕ੍ਸ਼੍ਮਣਾਗ੍ਰਜ ॥ ੨੯ ॥

ਨਮੋ ਨਮਸ੍ਤੇ ਕਾਕੁਤ੍ਸ੍ਥ ਨਮੋ ਦਾਮੋਦਰਾਯ ਚ ।
ਵਿਭੀਸ਼ਣਪਰਿਤ੍ਰਾਤਰ੍ਨਮਃ ਸਙ੍ਕਰ੍ਸ਼ਣਾਯ ਚ ॥ ੩੦ ॥

ਵਾਸੁਦੇਵ ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਨਮਸ੍ਤੇ ਸ਼ਙ੍ਕਰਪ੍ਰਿਯ ।
ਪ੍ਰਦ੍ਯੁਮ੍ਨਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਮਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯ ਤੇ ਨਮਃ ॥ ੩੧ ॥

ਸਦਸਦ੍ਭਕ੍ਤਿਰੂਪਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਪੁਰੁਸ਼ੋਤ੍ਤਮ ।
ਅਧੋਕ੍ਸ਼ਜ ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਸਪ੍ਤਤਾਲਹਰਾਯ ਚ ॥ ੩੨ ॥

ਖਰਦੂਸ਼ਣਸਂਹਰ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਨਸਿਮ੍ਹਾਯ ਤੇ ਨਮਃ ।
ਅਚ੍ਯੁਤਾਯ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਤੇ ਸੇਤੁਬਨ੍ਧਕ ॥ ੩੩ ॥

ਜਨਾਰ੍ਦਨ ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਨਮੋ ਹਨੁਮਦਾਸ਼੍ਰਯ ।
ਉਪੇਨ੍ਦ੍ਰਚਨ੍ਦ੍ਰਵਨ੍ਦ੍ਯਾਯ ਮਾਰੀਚਮਥਨਾਯ ਚ ॥ ੩੪ ॥

ਨਮੋ ਬਾਲਿਪ੍ਰਹਰਣ ਨਮਃ ਸੁਗ੍ਰੀਵਰਾਜ੍ਯਦ ।
ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯਮਹਾਦਰ੍ਪਹਰਾਯ ਹਰਯੇ ਨਮਃ ॥ ੩੫ ॥

ਨਮੋ ਨਮਸ੍ਤੇ ਕਸ਼੍ਣਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਭਰਤਾਗ੍ਰਜ ।
ਨਮਸ੍ਤੇ ਪਿਤਭਕ੍ਤਾਯ ਨਮਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਘ੍ਨਪੂਰ੍ਵਜ ॥ ੩੬ ॥

ਅਯੋਧ੍ਯਾਧਿਪਤੇ ਤੁਭ੍ਯਂ ਨਮਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਘ੍ਨਸੇਵਿਤ ।
ਨਮੋ ਨਿਤ੍ਯਾਯ ਸਤ੍ਯਾਯ ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾਦਿਜ੍ਞਾਨਰੂਪਿਣੇ ॥ ੩੭ ॥

ਅਦ੍ਵੈਤਬ੍ਰਹ੍ਮਰੂਪਾਯ ਜ੍ਞਾਨਗਮ੍ਯਾਯ ਤੇ ਨਮਃ ।
ਨਮਃ ਪੂਰ੍ਣਾਯ ਰਮ੍ਯਾਯ ਮਾਧਵਾਯ ਚਿਦਾਤ੍ਮਨੇ ॥ ੩੮ ॥

ਅਯੋਧ੍ਯੇਸ਼ਾਯ ਸ਼੍ਰੇਸ਼੍ਠਾਯ ਚਿਨ੍ਮਾਤ੍ਰਾਯ ਪਰਾਤ੍ਮਨੇ ।
ਨਮੋऽਹਲ੍ਯੋਦ੍ਧਾਰਣਾਯ ਨਮਸ੍ਤੇ ਚਾਪਭਞ੍ਜਿਨੇ ॥ ੩੯ ॥

ਸੀਤਾਰਾਮਾਯ ਸੇਵ੍ਯਾਯ ਸ੍ਤੁਤ੍ਯਾਯ ਪਰਮੇਸ਼੍ਠਿਨੇ ।
ਨਮਸ੍ਤੇ ਬਾਣਹਸ੍ਤਾਯ ਨਮਃ ਕੋਦਣ੍ਡਧਾਰਿਣੇ ॥ ੪੦ ॥

ਨਮਃ ਕਬਨ੍ਧਹਨ੍ਤ੍ਰੇ ਚ ਵਾਲਿਹਨ੍ਤ੍ਰੇ ਨਮੋऽਸ੍ਤੁ ਤੇ ।
ਨਮਸ੍ਤੇऽਸ੍ਤੁ ਦਸ਼ਗ੍ਰੀਵਪ੍ਰਾਣਸਂਹਾਰਕਾਰਿਣੇ ॥ ੪੧ ॥ ੧੦੮

ਅਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਂ ਨਾਮ੍ਨਾਂ ਰਮਚਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਪਾਵਨਮ੍
ਏਤਤ੍ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਂ ਮਯਾ ਸ਼੍ਰੇਸ਼੍ਠ ਸਰ੍ਵਪਾਤਕਨਾਸ਼ਨਮ੍ ॥ ੪੨ ॥

ਪ੍ਰਚਰਿਸ਼੍ਯਤਿ ਤਲ੍ਲੋਕੇ ਪ੍ਰਾਣ੍ਯਦਸ਼੍ਟਵਸ਼ਾਦ੍ਦ੍ਵਿਜ ।
ਤਸ੍ਯ ਕੀਰ੍ਤਨਮਾਤ੍ਰੇਣ ਜਨਾ ਯਾਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਗਤਿਮ੍ ॥ ੪੩ ॥

ਤਾਵਦ੍ਵਿਜਮ੍ਭਤੇ ਪਾਪਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਹਤ੍ਯਾਪੁਰਃਸਰਮ੍।
ਯਾਵਨ੍ਨਾਮਾਸ਼੍ਟਕਸ਼ਤਂ ਪੁਰੁਸ਼ੋ ਨ ਹਿ ਕੀਰ੍ਤਯੇਤ੍ ॥ ੪੪ ॥

ਤਾਵਤ੍ਕਲੇਰ੍ਮਹੋਤ੍ਸਾਹੋ ਨਿਃਸ਼ਙ੍ਕਂ ਸਮ੍ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ।
ਯਾਵਚ੍ਛ੍ਰੀਰਾਮਚਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਤਨਾਮ੍ਨਾਂ ਨ ਕੀਰ੍ਤਨਮ੍ ॥ ੪੬ ॥

ਤਾਵਤ੍ਸ੍ਵਰੂਪਂ ਰਾਮਸ੍ਯ ਦੁਰ੍ਬੋਧਂ ਪ੍ਰਾਣਿਨਾਂ ਸ੍ਫੁਟਮ੍ ।
ਯਾਵਨ੍ਨ ਨਿਸ਼੍ਠਯਾ ਰਾਮਨਾਮਮਾਹਾਤ੍ਮ੍ਯਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ ੪੭ ॥

ਕੀਰ੍ਤਿਤਂ ਪਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਧਤਂ ਸਂਸ੍ਮਾਰਿਤਂ ਮੁਦਾ ।
ਅਨ੍ਯਤਃ ਸ਼ਣੁਯਾਨ੍ਮਰ੍ਤ੍ਯਃ ਸੋऽਪਿ ਮੁਚ੍ਯੇਤ ਪਾਤਕਾਤ੍ ॥ ੪੮ ॥

ਬ੍ਰਹ੍ਮਹਤ੍ਯਾਦਿਪਾਪਾਨਾਂ ਨਿਸ਼੍ਕਤਿਂ ਯਦਿ ਵਾਞ੍ਛਤਿ ।
ਰਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਂ ਮਾਸਮੇਕਂ ਪਠਿਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਯਤੇ ਨਰਃ ॥ ੪੯ ॥

ਦੁਸ਼੍ਪ੍ਰਤਿਗ੍ਰਹਦੁਰ੍ਭੋਜ੍ਯਦੁਰਾਲਾਪਾਦਿਸਮ੍ਭਵਮ੍ ।
ਪਾਪਂ ਸਕਤ੍ਕੀਰ੍ਤਨੇਨ ਰਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਂ ਵਿਨਾਸ਼ਯੇਤ੍ ॥ ੫੦ ॥

ਸ਼੍ਰੁਤਿਸ੍ਮਤਿਪੁਰਾਣੇਤਿਹਾਸਾਗਮਸ਼ਤਾਨਿ ਚ ।
ਅਰ੍ਹਨ੍ਤਿ ਨਾਲ੍ਪਾਂ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਨਾਮਕੀਰ੍ਤਿਕਲਾਮਪਿ ॥ ੫੧ ॥

ਅਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਂ ਨਾਮ੍ਨਾਂ ਸੀਤਾਰਾਮਸ੍ਯ ਪਾਵਨਮ੍ ।
ਅਸ੍ਯ ਸਙ੍ਕੀਰ੍ਤਨਾਦੇਵ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ ਕਾਮਾਨ੍ ਲਭੇਨ੍ਨਰਃ ॥ ੫੨ ॥

ਪੁਤ੍ਰਾਰ੍ਥੀ ਲਭਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ ਧਨਾਰ੍ਥੀ ਧਨਮਾਪ੍ਨੁਯਾਤ੍ ।
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ ਪਤ੍ਨ੍ਯਰ੍ਥੀ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਪਾਠਸ਼੍ਰਵਾਦਿਨਾ ॥ ੫੩ ॥

ਕੁਮ੍ਭੋਦਰੇਣ ਮੁਨਿਨਾ ਯੇਨ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰੇਣ ਰਾਘਵਃ ।
ਸ੍ਤੁਤਃ ਪੂਰ੍ਵਂ ਯਜ੍ਞਵਾਟੇ ਤਦੇਤਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਮਯੋਦਿਤਮ੍ ॥ ੫੪ ॥

ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਸ਼ਤਕੋਟਿਰਾਮਚਰਿਤਾਨ੍ਤਰ੍ਗਤੇ ਸ਼੍ਰੀਮਦਾਨਨ੍ਦਰਾਮਾਯਣੇ ਵਾਲ੍ਮੀਕੀਯੇ
ਯਾਤ੍ਰਾਕਾਣ੍ਡੇ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮਨਾਮਾਸ਼੍ਟੋਤ੍ਤਰਸ਼ਤਨਾਮਸ੍ਤੋਤ੍ਰਂ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚਮਃ ਸਰ੍ਗਃ ॥

Also Read:

Sri Rama Ashtottara Shatanama Stotram in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Punjabi | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil

Sri Rama Ashtottara Shatanama Stotram Lyrics in Punjabi | Shri Ram Slokam

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to top