Bhartrihari’s Shringara Ashatak Lyrics in Oriya:
॥ ଶୃଂଗାରଶତକଂ ଭର୍ତୃହରିଵିରଚିତମ୍ ॥
॥ ଶ୍ରୀ ॥
ଵସଂତତିଲକା
ଶମ୍ଭୁଃ ସ୍ଵୟମ୍ଭୁହରୟୋ ହରିଣେକ୍ଷଣାନାଂ
ୟେନାକ୍ରିୟନ୍ତ ସତତଂ ଗୃହକର୍ମଦାସାଃ ॥
ଵାଚାମଗୋଚରଚରିତ୍ରଵିଚିତ୍ରିତାୟ
ତସ୍ମୈ ନମୋ ଭଗଵତେ କୁସୁମାୟୁଧାୟ ॥ ୧ ॥
ଶିଖରିଣୀ
କ୍ଵଚିତ୍ସୁଭ୍ରୂଭଙ୍ଗୈଃ କ୍ଵଚିଦପି ଚ ଲଜ୍ଜାପରିଣତୈଃ
କ୍ଵଚିଦ୍ ଭୀତିତ୍ରସ୍ତୈଃ କ୍ଵଚିଦପି ଚ ଲୀଲାଵିଲସିତୈଃ ॥
କୁମାରୀଣାମେଭିର୍ଵଦନକମଲୈର୍ନେତ୍ରଚଲିତୈଃ
ସ୍ଫୁରନ୍ନୀଲାବ୍ଜାନାଂ ପ୍ରକରପରିପୂର୍ଣା ଇଵ ଦିଶଃ ॥ ୨ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ମୁଗ୍ଧେ! ଧାନୁଷ୍କତା କେୟମପୂର୍ଵା ତ୍ଵୟି ଦୃଶ୍ୟତେ ।
ୟୟା ଵିଧ୍ୟସି ଚେତାଂସି ଗୁଣୈରେଵ ନ ସାୟକୈଃ ॥ ୩ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଅନାଘ୍ରାତଂ ପୁଷ୍ପଂ; କିସଲୟମଲୂନଂ କରରୁହୈ-
ରନାଵିଦ୍ଧଂ ରତ୍ନଂ ମଧୁ ନଵମନାସ୍ଵାଦିତରସମ୍ ॥
ଅଖଣ୍ଡଂ ପୁଣ୍ୟାନାଂ ଫଲମିଵ ଚ ତଦ୍ରୂପମନଘଂ
ନ ଜାନେ ଭୋକ୍ତାରଂ କମିହ ସମୁପସ୍ଥାସ୍ୟତି ଵିଧିଃ ॥ ୪ ॥
%ଏ Fରୋମ୍ ଶାକୁନ୍ତଲ
ଶିଖରିଣୀ
ସ୍ମିତଂ କିଞ୍ଚିଦ୍ ଵକ୍ତ୍ରେ ସରଲତରଲୋ ଦୃଷ୍ଟିଵିଭଵଃ
ପରିସ୍ପନ୍ଦୋ ଵାଚାମଭିନଵଵିଲାସୋକ୍ତିସରସଃ ॥
ଗତାନାମାରମ୍ଭଃ କିସଲୟିତଲୀଲାପରିକରଃ
ସ୍ପୃଶନ୍ତ୍ୟାସ୍ତାରୁଣ୍ୟଂ କିମିହ ନ ହି ରମ୍ୟଂ ମୃଗଦୃଶଃ? ॥ ୫ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଵ୍ୟାଦୀର୍ଘେଣ ଚଲେନ ଵକ୍ରଗତିନା ତେଜସ୍ଵିନା ଭୋଗିନା
ନୀଲାବ୍ଜଦ୍ୟୁତିନାଽହିନା ଵରମହଂ ଦଷ୍ଟୋ, ନ ତଚ୍ଚକ୍ଷୁଷା ॥
ଦଷ୍ଟେ ସନ୍ତି ଚିକିତ୍ସକା ଦିଶି-ଦିଶି ପ୍ରାୟେଣ ଧର୍ମାର୍ଥିନୋ
ମୁଗ୍ଧାକ୍ଷୀକ୍ଷଣଵୀକ୍ଷିତସ୍ୟ ନ ହି ମେ ଵୈଦ୍ୟୋ ନ ଚାପ୍ୟୌଷଧମ୍ ॥ ୬ ॥
ଵଂଶସ୍ଥ
ସ୍ମିତେନ ଭାଵେନ ଚ ଲଜ୍ଜୟା ଭିୟା
ପରାଙ୍ମୁଖୈରର୍ଧକଟାକ୍ଷଵୀକ୍ଷଣୈଃ ॥
ଵଚୋଭିରୀର୍ଷ୍ୟାକଲହେନ ଲୀଲୟା
ସମସ୍ତଭାଵୈଃ ଖଲୁ ବନ୍ଧନଂ ସ୍ତ୍ରିୟଃ ॥ ୭ ॥
ଶାଲିନୀ
ଭ୍ରୂଚାତୁର୍ୟାକୁଞ୍ଚିତାକ୍ଷାଃ କଟାକ୍ଷାଃ
ସ୍ନିଗ୍ଧା ଵାଚୋ ଲଜ୍ଜିତାଶ୍ଚୈଵ ହାସାଃ ॥
ଲୀଲାମନ୍ଦଂ ପ୍ରସ୍ଥିତଂ ଚ ସ୍ଥିତଂ ଚ
ସ୍ତ୍ରୀଣାମେତଦ୍ ଭୂଷଣଂ ଚାୟୁଧଂ ଚ ॥ ୮ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଵକ୍ତ୍ରଂ ଚନ୍ଦ୍ରଵିଡମ୍ବି ପଙ୍କଜପରୀହାସକ୍ଷମେ ଲୋଚନେ
ଵର୍ଣଃ ସ୍ଵର୍ଣମପାକରିଷ୍ଣୁରଲିନୀଜିଷ୍ଣୁଃ କଚାନାଂ ଚୟଃ ॥
ଵକ୍ଷୋଜାଵିଭକୁମ୍ଭଵିଭ୍ରମହରୌ ଗୁର୍ଵୀ ନିତମ୍ବସ୍ଥଲୀ
ଵାଚାଂ ହାରି ଚ ମାର୍ଦଵଂ ୟୁଵତିଷୁ ସ୍ଵାଭାଵିକଂ ମଣ୍ଡନମ୍ ॥ ୯ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଦ୍ରଷ୍ଟଵ୍ୟେଷୁ କିମୁତ୍ତମଂ ମୃଗଦୃଶଃ ପ୍ରେମପ୍ରସନ୍ନଂ ମୁଖଂ
ଘ୍ରାତଵ୍ୟେଷ୍ଵପି କିଂ? ତଦାସ୍ୟପଵନଃ, ଶ୍ରଵ୍ୟେଷୁ କିଂ? ତଦ୍ଵଚଃ ॥
କିଂ ସ୍ଵାଦ୍ୟେଷୁ? ତଦୋଷ୍ଠପଲ୍ଲଵରସଃ; ସ୍ପୃଶ୍ୟେଷୁ କିଂ ? ତଦ୍ଵପୁଃ
ଧ୍ୟେୟଂ କିଂ? ନଵୟୌଵନଂ ସହୃଦୟୈଃ ସର୍ଵତ୍ର ତଦ୍ଵିଭ୍ରମାଃ ॥ ୧୦ ॥
ଵସନ୍ତତିଲକା
ଏତାଶ୍ଚଲଦ୍ଵଲୟସଂହତିମେଖଲୋତ୍ଥ
ଝଂକାରନୂପୁରପରାଜିତରାଜହଂସ୍ୟଃ ॥
କୁର୍ଵନ୍ତି କସ୍ୟ ନ ମନୋ ଵିଵଶଂ ତରୁଣ୍ୟୋ
ଵିତ୍ରସ୍ତମୁଗ୍ଧହରିଣୀସଦୃଶୈଃ କଟାକ୍ଷୈଃ ॥ ୧୧ ॥
ଦୋଧକ
କୁଙ୍କୁମପଙ୍କକଲଙ୍କିତଦେହା ଗୌରପୟୋଧରକମ୍ପିତହାରା ।
ନୂପୁରହଂସରଣତ୍ପଦପଦ୍ମା କଂ ନ ଵଶୀକୁରୁତେ ଭୁଵି ରାମା ? ॥ ୧୨ ॥
ଵସନ୍ତତିଲକା
ନୂନଂ ହି ତେ କଵିଵରା ଵିପରୀତବୋଧା
ୟେ ନିତ୍ୟମାହୁରବଲା ଇତି କାମିନୀସ୍ତାଃ ॥
ୟାଭିର୍ଵିଲୋଲତରତାରକଦୃଷ୍ଟିପାତୈଃ
ଶକ୍ରାଦୟୋଽପି ଵିଜିତାସ୍ତ୍ଵବଲାଃ କଥଂ ତାଃ ? ॥ ୧୩ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ନୂନମାଜ୍ଞାକରସ୍ତସ୍ୟାଃ ସୁଭ୍ରୁଵୋ ମକରଧ୍ଵଜଃ ।
ୟତସ୍ତନ୍ନେତ୍ରସଞ୍ଚାରସୂଚିତେଷୁ ପ୍ରଵର୍ତତେ ॥ ୧୪ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
କେଶାଃ ସଂୟମିନଃ ଶ୍ରୁତେରପି ପରଂ ପାରଂ ଗତେ ଲୋଚନେ
ଅନ୍ତର୍ଵକ୍ତ୍ରମପି ସ୍ଵଭାଵଶୁଚିଭିଃ କୀର୍ଣଂ ଦ୍ଵିଜାନାଂ ଗଣୈଃ ॥
ମୁକ୍ତାନାଂ ସତତାଧିଵାସରୁଚିରୌ ଵକ୍ଷୋଜକୁମ୍ଭାଵିମା
ଵିତ୍ଥଂ ତନ୍ଵି! ଵପୁଃ ପ୍ରଶାନ୍ତମପି ତେ କ୍ଷୋଭଂ କରୋତ୍ୟେଵ ନଃ ॥ ୧୫ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ସତି ପ୍ରଦୀପେ ସତ୍ୟଗ୍ନୌ ସତ୍ସୁ ନାନାମଣିଷ୍ଵପି ।
ଵିନା ମେ ମୃଗଶାଵାକ୍ଷ୍ୟା ତମୋଭୂତମିଦଂ ଜଗତ୍ ॥ ୧୬ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଉଦ୍ଵୃତ୍ତଃ ସ୍ତନଭାର ଏଷ ତରଲେ ନେତ୍ରେ ଚଲେ ଭ୍ରୂଲତେ
ରାଗାଧିଷ୍ଠିତମୋଷ୍ଠପଲ୍ଲଵମିଦଂ କୁର୍ଵନ୍ତୁ ନାମ ଵ୍ୟଥାମ୍ ॥
ସୌଭାଗ୍ୟାକ୍ଷରମାଲିକେଵ ଲିଖିତା ପୁଷ୍ପାୟୁଧେନ ସ୍ଵୟଂ
ମଧ୍ୟସ୍ଥାଽପି କରୋତି ତାପମଧିକଂ ରୋମାଵଲୀ କେନ ସା ? ॥ ୧୭ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ମୁଖେନ ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତେନ ମହାନୀଲୈଃ ଶିରୋରୁହୈଃ ।
ପାଣିଭ୍ୟାଂ ପଦ୍ମରାଗାଭ୍ୟାଂ ରେଜେ ରତ୍ନମୟୀଵ ସା ॥ ୧୮ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଗୁରୁଣା ସ୍ତନଭାରେଣ ମୁଖଚନ୍ଦ୍ରେଣ ଭାସ୍ଵତା ।
ଶନୈଶ୍ଚରାଭ୍ୟାଂ ପାଦାଭ୍ୟାଂ ରେଜେ ଗ୍ରହମୟୀଵ ସା ॥ ୧୯ ॥
ଵସଂତତିଲକା
ତସ୍ୟାଃ ସ୍ତନୌ ୟଦି ଘନୌ, ଜଘନଂ ଚ ହାରି
ଵକ୍ତ୍ରଂ ଚ ଚାରୁ ତଵ ଚିତ୍ତ କିମାକୁଲତ୍ଵମ୍ ॥
ପୁଣ୍ୟଂ କୁରୁଷ୍ଵ ୟଦି ତେଷୁ ତଵାସ୍ତି ଵାଞ୍ଛା
ପୁଣ୍ୟୈର୍ଵିନା ନ ହି ଭଵନ୍ତି ସମୀହିତାର୍ଥାଃ ॥ ୨୦ ॥
ଵସନ୍ତତିଲକା
ସମ୍ମୋହୟନ୍ତି ମଦୟନ୍ତି ଵିଡମ୍ବୟନ୍ତି
ନିର୍ଭର୍ତ୍ସୟନ୍ତି ରମୟନ୍ତି ଵିଷାଦୟନ୍ତି ॥
ଏତାଃ ପ୍ରଵିଶ୍ୟ ସଦୟଂ ହୃଦୟଂ ନରାଣାଂ
କିଂ ନାମ ଵାମନୟନା ନ ସମାଚରନ୍ତି ॥ ୨୧ ॥
ରତ୍ଥୋଦ୍ଧତା
ତାଵଦେଵ କୃତିନାଂ ହୃଦି ସ୍ଫୁରତ୍ୟେଷ ନିର୍ମଲଵିଵେକଦୀପକଃ ।
ୟାଵଦେଵ ନ କୁରଙ୍ଗଚକ୍ଷୁଷାଂ ତାଡ୍ୟତେ ଚଟୁଲଲୋଚନାଞ୍ଚଲୈଃ ॥ ୨୨ ॥
ମାଲିନୀ
ଵଚସି ଭଵତି ସଙ୍ଗତ୍ୟାଗମୁଦ୍ଦିଶ୍ୟ ଵାର୍ତା
ଶ୍ରୁତିମୁଖମୁଖରାଣାଂ କେଵଲଂ ପଣ୍ଡିତାନାମ୍ ॥
ଜଘନମରୁଣରତ୍ନଗ୍ରନ୍ଥିକାଞ୍ଚୀକଲାପଂ
କୁଵଲୟନୟନାନାଂ କୋ ଵିହାତୁଂ ସମର୍ଥଃ ? ॥ ୨୩ ॥
ଆର୍ୟା
ସ୍ଵପରପ୍ରତାରକୋଽସୌ ନିନ୍ଦତି ୟୋଽଲୀକପଣ୍ଡିତୋ ୟୁଵତିମ୍ ।
ୟସ୍ମାତ୍ତପସୋଽପି ଫଲଂ ସ୍ଵର୍ଗସ୍ତସ୍ୟାପି ଫଲଂ ତଥାପ୍ସରସଃ ॥ ୨୪ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଅଜିତାତ୍ମସୁ ସମ୍ବଦ୍ଧଃ ସମାଧିକୃତଚାପଲଃ ।
ଭୁଜଙ୍ଗକୁଟିଲଃ ସ୍ତବ୍ଧୋ ଭ୍ରୂଵିକ୍ଷେପଃ ଖଲାୟତେ ॥ ୨୫ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ସନ୍ମାର୍ଗେ ତାଵଦାସ୍ତେ ପ୍ରଭଵତି ଚ ନରସ୍ତାଵଦେଵୀନ୍ଦ୍ରିୟାଣାଂ
ଲଜ୍ଜାଂ ତାଵଦ୍ଵିଧତ୍ତେ ଵିନୟମପି ସମାଲମ୍ବତେ ତାଵଦେଵ ॥
ଭ୍ରୂଚାପାକୃଷ୍ଟମୁକ୍ତାଃ ଶ୍ରଵଣପଥଗତା ନୀଲପକ୍ଷ୍ମାଣ ଏତେ
ୟାଵଲ୍ଲୀଲାଵତୀନାଂ ହୃଦି ନ ଧୃତିମୁଷୋ ଦୃଷ୍ଟିବାଣାଃ ପତନ୍ତି ॥ ୨୬ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଵିଶ୍ଵାମିତ୍ରପରାଶରପ୍ରଭୃତୟୋ ଵାତାମ୍ବୁପର୍ଣାଶନାଃ
ତେଽପି ସ୍ତ୍ରୀମୁଖପଙ୍କଜଂ ସୁଲଲିତଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵୈଵ ମୋହଂ ଗତାଃ ॥
ଶାଲ୍ୟନ୍ନଂ ସଘୃତଂ ପୟୋଦଧିୟୁତଂ ୟେ ଭୁଞ୍ଜତେ ମାନଵାଃ
ତେଷାମିନ୍ଦ୍ରିୟନିଗ୍ରହୋ ୟଦି ଭଵେଦ୍ଵିନ୍ଧ୍ୟସ୍ତରେତ୍ସାଗରମ୍ ॥ ୨୭ ॥
ଉପଜାତି
ସୁଧାମୟୋଽପି କ୍ଷୟରୋଗଶାନ୍ତ୍ୟୈ ନାସାଗ୍ରମୁକ୍ତାଫଲକଚ୍ଛଲେନ ॥
ଅନଙ୍ଗସଂଜୀଵନଦୃଷ୍ଟଶକ୍ତିର୍ମୁଖାମୃତଂ ତେ ପିବତୀଵ ଚନ୍ଦ୍ରଃ ॥ ୨୮ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଅସାରାଃ ସନ୍ତ୍ଵେତେ ଵିରସଵିରସାଶ୍ଚୈଵ ଵିଷୟା
ଜୁଗୁପ୍ସନ୍ତାଂ ୟଦ୍ଵା ନନୁ ସକଲଦୋଷାସ୍ପଦମିତି ॥
ତଥାପ୍ୟନ୍ତସ୍ତତ୍ତ୍ଵେ ପ୍ରଣିହିତଧିୟାମପ୍ୟନବଲଃ
ତଦୀୟୋ ନାଖ୍ୟେୟଃ ସ୍ଫୁରତି ହୃଦୟେ କୋଽପି ମହିମା ॥ ୨୯ ॥
ଵସଂତତିଲକା
ଵିସ୍ତାରିତଂ ମକରକେତନଧୀଵରେଣ
ସ୍ତ୍ରୀସଂଜ୍ଞିତଂ ବଡିଶମତ୍ର ଭଵାମ୍ବୁରାଶୌ ॥
ୟେନାଚିରାତ୍ତଦଧରାମିଷଲୋଲମର୍ତ୍ୟ-
ମତ୍ସ୍ୟାଦ୍ଵିକୃଷ୍ୟ ସ ପଚତ୍ୟନୁରାଗଵହ୍ନୌ ॥୩୦ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
କାମିନୀକାୟକାନ୍ତାରେ ସ୍ତନପର୍ଵତଦୁର୍ଗମେ ।
ମା ସଞ୍ଚର ମନଃପାନ୍ଥ ! ତତ୍ରାସ୍ତେ ସ୍ମରତସ୍କରଃ ॥ ୩୧ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ନ ଗମ୍ୟୋ ମନ୍ତ୍ରାଣାଂ ନ ଚ ଭଵତି ଭୈଷଜ୍ୟଵିଷୟୋ
ନ ଚାପି ପ୍ରଧ୍ଵଂସଂ ଵ୍ରଜତି ଵିଵିଧୈଃ ଶାନ୍ତିକଶତୈଃ ॥
ଭ୍ରମାଵେଶାଦଙ୍ଗେ କମପି ଵିଦଧଦ୍ଭଙ୍ଗମସକୃତ୍
ସ୍ମରାପସ୍ମାରୋଽୟଂ ଭ୍ରମୟତି ଦୃଶଂ ଧୂର୍ଣୟତି ଚ ॥ ୩୨ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ତାଵନ୍ମହତ୍ତ୍ଵଂ ପାଣ୍ଡିତ୍ୟଂ କୁଲୀନତ୍ଵଂ ଵିଵେକିତା ।
ୟାଵଜ୍ଜ୍ଵଲତି ନାଙ୍ଗେଷୁ ହନ୍ତ ପଞ୍ଚେଷୁପାଵକଃ ॥ ୩୩ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ସ୍ତ୍ରୀମୁଦ୍ରାଂ ଝଷକେତନସ୍ୟ ପରମାଂ ସର୍ଵାର୍ଥସମ୍ପତ୍କରୀଂ
ୟେ ମୂଢାଃ ପ୍ରଵିହାୟ ୟାନ୍ତି କୁଧିୟୋ ମିଥ୍ୟାଫଲାନ୍ଵେଷିଣଃ ॥
ତେ ତେନୈଵ ନିହତ୍ୟ ନିର୍ଦୟତରଂ ନଗ୍ନୀକୃତା ମୁଣ୍ଡିତାଃ
କେଚିତ୍ପଞ୍ଚଶିଖୀକୃତାଶ୍ଚ ଜଟିଲାଃ କାପାଲିକାଶ୍ଚାପରେ ॥ ୩୪ ॥
ଶିଖରିଣୀ
କୃଶଃ କାଣଃ ଖଞ୍ଜଃ ଶ୍ରଵଣରହିତଃ ପୁଚ୍ଛଵିକଲୋ
ଵ୍ରଣୀ ପୂୟକ୍ଲିନ୍ନଃ କୃମିକୁଲଶତୈରାଵୃତତନୁଃ ॥
କ୍ଷୁଧାକ୍ଷାମୋ ଜୀର୍ଣଃ ପିଠରକକପାଲାର୍ପିତଗଲଃ
ଶୁନୀମନ୍ଵେତି ଶ୍ଵା ! ହତମପି ଚ ହନ୍ତ୍ୟେଵ ମଦନଃ ॥ ୩୫ ॥
ଵସଂତତିଲକା
ମତ୍ତେଭକୁମ୍ଭଦଲନେ ଭୁଵି ସନ୍ତି ଶୂରାଃ
କେଚିତ୍ପ୍ରଚଣ୍ଡମୃଗରାଜଵଧେଽପି ଦକ୍ଷାଃ ॥
କିନ୍ତୁ ବ୍ରଵୀମି ବଲିନାଂ ପୁରତଃ ପ୍ରସହ୍ୟ
କଂଦର୍ପଦର୍ପଦଲନେ ଵିରଲା ମନୁଷ୍ୟାଃ ॥ ୩୬ ॥
ହରିଣୀ
ପରିମଲଭୃତୋ ଵାତାଃ ଶାଖା ନଵାଙ୍କୁରକୋଟୟୋ
ମଧୁରଵିରୁତୋତ୍କଣ୍ଠା ଵାଚଃ ପ୍ରିୟାଃ ପିକପକ୍ଷିଣାମ୍ ॥
ଵିରଲସୁରତସ୍ଵେଦୋଦ୍ଗାରା ଵଧୂଵଦନେନ୍ଦଵଃ
ପ୍ରସରତି ମଧୌ ରାତ୍ର୍ୟାଂ ଜାତୋ ନ କସ୍ୟ ଗୁଣୋଦୟଃ ? ॥ ୩୭ ॥
ଦ୍ରୁତଵିଲମ୍ବିତ
ମଧୁରୟଂ ମଧୁରୈରପି କୋକିଲା
କଲରଵୈର୍ମଲୟସ୍ୟ ଚ ଵାୟୁଭିଃ ॥
ଵିରହିଣଃ ପ୍ରହିଣସ୍ତି ଶରୀରିଣୋ
ଵିପଦି ହନ୍ତ ସୁଧାଽପି ଵିଷାୟତେ ॥ ୩୮ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଆଵାସଃ କିଲକିଞ୍ଚିତସ୍ୟ ଦୟିତାଃ ପାର୍ଶ୍ଵେ ଵିଲାସାଲସାଃ
କର୍ଣେ କୋକିଲକାମିନୀକଲରଵଃ ସ୍ମେରୋ ଲତାମଣ୍ଡପଃ ॥
ଗୋଷ୍ଠୀ ସତ୍କଵିଭିଃ ସମଂ କତିପୟୈଃ ସେଵ୍ୟାଃ ସିତାଂଶୋ କରାଃ
କେଷାଞ୍ଚିତ୍ସୁଖୟନ୍ତି ଧନ୍ୟହୃଦୟଂ ଚୈତ୍ରେ ଵିଚିତ୍ରାଃ କ୍ଷପାଃ ॥ ୩୯ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ପାନ୍ଥସ୍ତ୍ରୀଵିରହାଗ୍ନିତୀଵ୍ରତରତାମାତନ୍ଵତୀ ମଞ୍ଜରୀ
ମାକନ୍ଦେଷୁ ପିକାଙ୍ଗନାଭିରଧୁନା ସୋତ୍କଣ୍ଠମାଲୋକ୍ୟତେ ॥
ଅପ୍ୟେତେ ନଵପାଟଲୀପରିମଲପ୍ରାଗ୍ଭାରପାଟଚ୍ଚରା
ଵାନ୍ତି କ୍ଲାନ୍ତିଵିତାନତାନଵକୃତଃ ଶ୍ରୀଖଣ୍ଡଶୈଲାନିଲାଃ ॥୪୦ ॥
ଆର୍ୟା
ପ୍ରିୟପୁରତୋ ୟୁଵତୀନାଂ ତାଵତ୍ପଦମାତନୋତି ହୃଦି ମାନଃ ।
ଭଵତି ନ ୟାଵଚ୍ଚନ୍ଦନତରୁସୁରଭିର୍ନିର୍ମଲଃ ପଵନଃ ॥ ୪୧ ॥
ଆର୍ୟା
ସହକାରକୁସୁମକେସରନିକରଭରାମୋଦମୂର୍ଚ୍ଛିତଦିଗନ୍ତେ ।
ମଧୁରମଧୁଵିଧୁରମଧୁପେ ମଧୌ ଭଵେତ୍କସ୍ୟ ନୋତ୍କଣ୍ଠା ॥ ୪୨ ॥
ଵସନ୍ତତିଲକା
ଅଚ୍ଛାଚ୍ଛଚନ୍ଦନରସାର୍ଦ୍ରକରା ମୃଗାକ୍ଷ୍ୟୋ
ଧାରାଗୃହାଣି କୁସୁମାନି ଚ କୌମୁଦୀ ଚ ॥
ମନ୍ଦୋ ମରୁତ୍ସୁମନସଃ ଶୁଚି ହର୍ମ୍ୟପୃଷ୍ଠଂ
ଗ୍ରୀଷ୍ମେ ମଦଂ ଚ ମଦନଂ ଚ ଵିଵର୍ଧୟନ୍ତି ॥ ୪୩ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ସ୍ରଜୋ ହୃଦ୍ୟାମୋଦା ଵ୍ୟଜନପଵନଶ୍ଚନ୍ଦ୍ରକିରଣାଃ
ପରାଗଃ କାସାରୋ ମଲୟଜରସଃ ସୀଧୁ ଵିଶଦମ୍ ॥
ଶୁଚିଃ ସୌଧୋତ୍ସଙ୍ଗଃ ପ୍ରତନୁ ଵସନଂ ପଙ୍କଜଦୃଶୋ
ନିଦାଧାର୍ତା ହ୍ୟେତତ୍ସୁଖମୁପଲଭନ୍ତେ ସୁକୃତିନଃ ॥ ୪୪ ॥
ଦୋଧକ
ତରୁଣୀଵୈଷୋହୀପିତକାମା ଵିକସିତଜାତୀପୁଷ୍ପସୁଗନ୍ଧିଃ ।
ଉନ୍ନତପୀନପୟୋଧରଭାରା ପ୍ରାଵୃଟ୍ କୁରୁତେ କସ୍ୟ ନ ହର୍ଷମ୍ ? ॥ ୪୫ ॥
ମାଲିନୀ
ଵିୟଦୁପଚିତମେଘଂ ଭୂମୟଃ କନ୍ଦଲିନ୍ୟୋ
ନଵକୁଟଜକଦମ୍ବାମୋଦିନୋ ଗନ୍ଧଵାହାଃ ॥
ଶିଖିକୁଲକଲକେକାରାଵରମ୍ୟା ଵନାନ୍ତାଃ
ସୁଖିନମସୁଖିନଂ ଵା ସର୍ଵମୁତ୍କଣ୍ଠୟନ୍ତି ॥ ୪୬ ॥
ଆର୍ୟା
ଉପରି ଘନଂ ଘନପଟଲଂ ତିର୍ୟଗ୍ଗିରୟୋଽପି ନର୍ତିତମୟୂରାଃ ।
କ୍ଷିତିରପି କନ୍ଦଲଧଵଲା ଦୃଷ୍ଟିଂ ପଥିକଃ କ୍ଵ ୟାପୟତୁ ? ॥ ୪୭ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଇତୋ ଵିଦ୍ୟୁଦ୍ଵଲ୍ଲୀଵିଲସିତମିତଃ କେତକିତରୋଃ
ସ୍ଫୁରଦ୍ଗନ୍ଧଃ ପ୍ରୋଦ୍ୟଜ୍ଜଲଦନିନଦସ୍ଫୂର୍ଜିତମିତଃ ॥
ଇତଃ କେକୀକ୍ରିଡାକଲକଲରଵଃ ପକ୍ଷ୍ମଲଦୃଶାଂ
କଥଂ ୟାସ୍ୟନ୍ତ୍ୟେତେ ଵିରହଦିଵସାଃ ସମ୍ଭୃତରସାଃ ? ॥ ୪୮ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଅସୂଚୀସଂଚାରେ ତମସି ନଭସି ପ୍ରୌଢଜଲଦ
ଧ୍ଵନିପ୍ରାୟେ ତସ୍ମିନ୍ ପତତି ଦୃଶଦାଂ ନୀରନିଚୟେ ॥
ଇଦଂ ସୌଦାମିନ୍ୟାଃ କନକକମନୀୟଂ ଵିଲସିତଂ
ମୁଦଂ ଚ ଗ୍ଲାନିଂ ଚ ପ୍ରଥୟତି ପଥିଷ୍ଵେଵ ସୁଦୃଶାମ୍ ॥ ୪୯ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଆସାରେଷୁ ନ ହର୍ମ୍ୟତଃ ପ୍ରିତତମୈର୍ୟାତୁଂ ୟଦା ଶକ୍ୟତେ
ଶୀତୋତ୍କମ୍ପନିମିତ୍ତମାୟତଦୃଶା ଗାଢଂ ସମାଲିଙ୍ଗ୍ୟତେ ॥
ଜାତାଃ ଶୀକରଶୀତଲାଶ୍ଚ ମରୁତଶ୍ଚାତ୍ୟନ୍ତଖେଦଚ୍ଛିଦୋ
ଧନ୍ୟାନାଂ ବତ ଦୁର୍ସିନଂ ସୁଦିନତାଂ ୟାତି ପ୍ରିୟାସଙ୍ଗମେ ॥ ୫୦ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ଅର୍ଧଂ ନୀତ୍ଵା ନିଶାୟାଃ ସରଭସସୁରତାୟାସଖିନ୍ନଶ୍ଲଥାଙ୍ଗଃ
ପ୍ରୋଦ୍ଭୂତାସହ୍ୟତୃଷ୍ଣୋ ମଧୁମଦନିରତୋ ହର୍ମ୍ୟପୃଷ୍ଠେ ଵିଵିକ୍ତେ ॥
ସମ୍ଭୋଗାକ୍ଲାନ୍ତକାନ୍ତାଶିଥିଲଭୁଜଲତାଽଽଵର୍ଜିତଂ କର୍କରୀତୋ
ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନାଭିନ୍ନାଚ୍ଛଧାରଂ ନ ପିବତି ସଲିଲଂ ଶାରଦଂ ମଂଦଭାଗ୍ୟଃ ॥ ୫୧ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ହେମନ୍ତେ ଦଧିଦୁଗ୍ଧସର୍ପିରଶନା ମାଞ୍ଜିଷ୍ଠଵାସୋଭୃତଃ
କାଶ୍ମୀରଦ୍ରଵସାନ୍ଦ୍ରଦିଗ୍ଧଵପୁଷଃ ଖିନ୍ନା ଵିଚିତ୍ରୈ ରତୈଃ ॥
ପୀନୋରୁସ୍ତନକାମିନୀଜନକୃତାଶ୍ଲେଷା ଗୃହ୍ୟାଭ୍ୟନ୍ତରେ
ତାମ୍ବୂଲୀଦଲପୂଗପୂରିତମୁଖା ଧନ୍ୟାଃ ସୁଖଂ ଶେରତେ ॥ ୫୨ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ପ୍ରୋଦ୍ୟତ୍ପ୍ରୌଢପ୍ରିୟଙ୍ଗୁଦ୍ୟୁତିଭୃତି ଵିଦଲତ୍କୁନ୍ଦମାଦ୍ୟଦ୍ଦ୍ଵିରେଫେ
କାଲେ ପ୍ରାଲେୟଵାତପ୍ରଚଲଵିକସିତୋଦ୍ଦାମମନ୍ଦାରଦାମ୍ନି ॥
ୟେଷାଂ ନୋ କଣ୍ଠଲଗ୍ନା କ୍ଷଣମପି ତୁହିନକ୍ଷୋଦଦକ୍ଷା ମୃଗାକ୍ଷୀ
ତେଷାମାୟାମୟାମା ୟମସଦନସମା ୟାମିନୀ ୟାତି ୟୂନାମ୍ ॥ ୫୩ ॥
%ସ୍ ଶିଶିରଋତୁ
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ଚୁମ୍ବନ୍ତୋ ଗଣ୍ଡଭିତ୍ତୀରଲକଵତି ମୁଖେ ସୀତ୍କୃତାନ୍ୟାଦଧାନା
ଵକ୍ଷଃସୂତ୍କଞ୍ଚୁକେଷୁ ସ୍ତନଭରପୁଲକୋଦ୍ଭେଦମାପାଦୟନ୍ତଃ ॥
ଊରୂନାକମ୍ପୟନ୍ତଃ ପୃଥୁଜଘନତଟାତ୍ସ୍ରଂସୟନ୍ତୋଂଽଶୁକାନି
ଵ୍ୟକ୍ତଂ କାନ୍ତାଜନାନାଂ ଵିଟଚରିତକୃତଃ ଶୈଶିରା ଵାନ୍ତି ଵାତାଃ ॥ ୫୪ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
କେଶାନାକୁଲୟନ୍ ଦୃଶୋ ମୁକୁଲୟନ୍ ଵାସୋ ବଲାଦାକ୍ଷିପନ୍
ଆତନ୍ଵନ୍ ପୁଲକୋଦ୍ଗମଂ ପ୍ରକଟୟନ୍ନାଵେଗକମ୍ପଂ ଗତୈଃ ॥
ଵାରଂଵାରମୁଦାରସୀତ୍କୃତକୃତୋ ଦନ୍ତଚ୍ଛଦାନ୍ପୀଡୟନ୍
ପ୍ରାୟଃ ଶୈଶିର ଏଷ ସମ୍ପ୍ରତି ମରୁତ୍କାନ୍ତାସୁ କାନ୍ତାୟତେ ॥ ୫୫ ॥
ଉପଜାତି
ଵିଶ୍ରମ୍ୟ ଵିଶ୍ରମ୍ୟ ଵନଦ୍ରୁମାଣାଂ ଛାୟାସୁ ତନ୍ଵୀ ଵିଚଚାର କାଚିତ୍ ।
ସ୍ତନୋତ୍ତରୀୟେଣ କରୋଦ୍ଧୃତେନ ନିଵାରୟନ୍ତୀ ଶଶିନୋ ମୟୂଖାନ୍ ॥ ୫୬ ॥
ହରିଣୀ
ପ୍ରଣୟମଧୁରାଃ ପ୍ରେମୋଦ୍ଗାଢା ରସାଦଲସାସ୍ତତୋ
ଭଣିତିମଧୁରା ମୁଗ୍ଧପ୍ରାୟାଃ ପ୍ରକାଶିତସମ୍ମଦାଃ ॥
ପ୍ରକୃତିସୁଭଗା ଵିଶ୍ରମ୍ଭାର୍ହାଃ ସ୍ମରୋଦୟଦାୟିନୋ
ରହସି କିମପି ସ୍ଵୈରାଲାପା ହରନ୍ତି ମୃଗୀଦୃଶାମ୍ ॥ ୫୭ ॥
ଉପଜାତି
ଅଦର୍ଶନେ ଦର୍ଶନମାତ୍ରକାମା
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ପରିଷ୍ଵଙ୍ଗସୁଖୈକଲୋଲାଃ ॥
ଆଲିଙ୍ଗିତାୟାଂ ପୁନରାୟତାକ୍ଷ୍ୟାଂ
ଆଶାସ୍ମହେ ଵିଗ୍ରହୟୋରଭେଦମ୍ ॥ ୫୮ ॥
ରଥୋଦ୍ଧତା
ମାଲତୀ ଶିରସି ଜୃମ୍ଭଣୋନ୍ମୁଖୀ
ଚନ୍ଦନଂ ଵପୁଷି କୁଙ୍କୁମାନ୍ଵିତମ୍ ॥
ଵକ୍ଷସି ପ୍ରିୟତମା ମନୋହରା
ସ୍ଵର୍ଗ ଏଵ ପରିଶିଷ୍ଟ ଆଗତଃ ॥ ୫୯ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ପ୍ରାଙ୍ମାମେତି ମନାଗନାଗତରସଂ ଜାତାଭିଲାଷାଂ ତତଃ
ସଵ୍ରୀଡଂ ତଦନୁ ଶ୍ଲଥୀକୃତତନୁ ପ୍ରଧ୍ଵସ୍ତଧୈର୍ୟଂ ପୁନଃ ॥
ପ୍ରେମାର୍ଦ୍ରଂ ସ୍ପୃହଣୀୟନିର୍ଭରରହଃକ୍ରୀଡାପ୍ରଗଲ୍ଭଂ ତତୋ
ନିଃଶଙ୍କାଙ୍ଗଵିକର୍ଷଣାଧିକସୁଖଂ ରମ୍ୟଂ କୁଲସ୍ତ୍ରୀରତମ୍ ॥ ୬୦ ॥
ମାଲିନୀ
ଉରସି ନିପତିତାନାଂ ସ୍ରସ୍ତଧମ୍ମିଲ୍ଲକାନାଂ
ମୁକୁଲିତନୟନାନାଂ କିଞ୍ଚିଦୁନ୍ମୀଲିତାନାମ୍ ॥
ଉପରିସୁରତଖେଦସ୍ଵିନ୍ନଗଣ୍ଡସ୍ଥଲୀନାଂ
ଅଧରମଧୁ ଵଧୂନାଂ ଭାଗ୍ୟଵନ୍ତଃ ପିବନ୍ତି ॥ ୬୧ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଉନ୍ମତ୍ତପ୍ରେମସଂରମ୍ଭାଦାରଭନ୍ତେ ୟଦଙ୍ଗନାଃ ॥
ତତ୍ର ପ୍ରତ୍ୟୂହମାଧାତୁଂ ବ୍ରହ୍ମାଽପି ଖଲୁ କାତରଃ ॥ ୬୨ ॥
ଆର୍ୟା
ଆମୀଲିତନୟନାନାଂ ୟତ୍ସୁରତରସୋଽନୁ ସଂଵିଦଂ ଭାତି ।
ମିଥୁନୈର୍ମିଥୋଽଵଧାରିତମଵିତଥମିଦମେଵ କାମନିର୍ଵହଣମ୍ ॥ ୬୩ ॥
ଵସଂତତିଲକା
ମତ୍ତେଭକୁମ୍ଭପରିଣାହିନି କୁଙ୍କୁମାର୍ଦ୍ରେ
କାନ୍ତାପୟୋଧରତଟେ ରସଖେଦଖିନ୍ନଃ ॥
ଵକ୍ଷୋ ନିଧାୟ ଭୁଜପଞ୍ଜରମଧ୍ୟଵର୍ତୀ
ଧନ୍ୟଃ କ୍ଷପାଂ କ୍ଷପୟତି କ୍ଷଣଲବ୍ଧନିଦ୍ରଃ ॥ ୬୪ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଏତତ୍କାମଫଲଂ ଲୋକେ ୟଦ୍ଦ୍ଵୟୋରେକଚିତ୍ତତା ।
ଅନ୍ୟଚିତ୍ତକୃତେ କାମେ ଶଵୟୋରେଵ ସଙ୍ଗମଃ ॥ ୬୫ ॥
ଶାଲିନୀ
ଏକୋ ଦେଵଃ କେଶଵୋ ଵା ଶିଵୋ ଵା ହ୍ୟେକଂ ମିତ୍ରଂ ଭୂପତିର୍ଵା ୟତିର୍ଵା ।
ଏକୋ ଵାସଃ ପତ୍ତନେ ଵା ଵନେ ଵା ହ୍ୟେକା ଭାର୍ୟା ସୁଂଦରୀ ଵା ଦରୀ ଵା ॥ ୬୫-ଅ ॥
ଉପଜାତି
ମାତ୍ସର୍ୟମୁତ୍ସାର୍ୟ ଵିଚାର୍ୟ କାର୍ୟମାର୍ୟାଃ ସମର୍ୟାଦମିଦଂ ଵଦନ୍ତୁ ॥
ସେଵ୍ୟା ନିତମ୍ବାଃ କିମୁ ଭୂଧରଣାମୁତ ସ୍ମରସ୍ମେରଵିଲାସିନୀନାମ୍ ॥ ୬୬ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଆଵାସଃ କ୍ରିୟତାଂ ଗାଙ୍ଗେ ପାପଵାରିଣି ଵାରିଣି ।
ସ୍ତନମଧ୍ୟେ ତରୁଣ୍ୟା ଵା ମନୋହାରିଣି ହାରିଣି ॥ ୬୭ ॥
ମାଲିନୀ
ଦିଶଃ ଵନହରିଣୀଭ୍ୟଃ ସ୍ନିଗ୍ଧଵଂଶଚ୍ଛଵୀନାଂ
କଵଲମୁପଲକୋଟିଚ୍ଛିନ୍ନମୂଲଂ କୁଶାନାମ୍ ॥
ଶୁକୟୁଵତିକପୋଲାପାଣ୍ଡୁ ତାମ୍ବୂଲଵଲ୍ଲୀ-
ଦଲମରୂଣନଖାଗ୍ରୈଃ ପାଟିତଂ ଵା ଵଧୂଭ୍ୟଃ ॥ ୬୯ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ସଂସାରେଽସ୍ମିନ୍ନସାରେ ପରିଣତିତରଲେ ଦ୍ଵେ ଗତୀ ପଣ୍ଡିତାନାଂ
ତତ୍ତ୍ଵଜ୍ଞାନାମୃତାମ୍ଭଃପ୍ଲଵଲୁଲିତଧିୟାଂ ୟାତୁ କାଲଃ କଥଞ୍ଚିତ୍ ॥
ନୋଚେନ୍ମୁଗ୍ଧାଙ୍ଗନାନାଂ ସ୍ତନଜଘନଭରାଭୋଗସମ୍ଭୋଗିନୀନାଂ
ସ୍ଥୂଲୋପସ୍ଥସ୍ଥଲୀଷୁ ସ୍ଥଗିତକରତଲସ୍ପର୍ଶଲୋଲୋଦ୍ୟତାନାମ୍ ॥ ୭୦ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଭଵନ୍ତୋ ଵେଦାନ୍ତପ୍ରଣିହିତଧିୟାମାପ୍ତଗୁରଵୋ
ଵିଶିତ୍ରାଲାପାନାଂ ଵୟମପି କଵୀନାମନୁଚରାଃ ॥
ତଥାପ୍ୟେତଦ୍ ବ୍ରୂମୋ ନ ହି ପରହିତାତ୍ପୁଣ୍ୟମଧିକଂ
ନ ଚାସ୍ମିନ୍ସଂସାରେ କୁଵଲୟଦୃଶୋ ରମ୍ୟମପରମ୍ ॥ ୭୧ ॥
ମାଲିନୀ
କିମିହ ବହୁଭିରୁକ୍ତୈର୍ୟୁକ୍ତିଶୂନ୍ୟୈଃ ପ୍ରଲାପୈଃ
ଦ୍ଵୟମିହ ପୁରୁଷାଣାଂ ସର୍ଵଦା ସେଵନୀୟମ୍ ॥
ଅଭିନଵମଦଲୀଲାଲାଲସଂ ସୁଂଦରୀଣାଂ
ସ୍ତନଭରପରିଖିନ୍ନଂ ୟୌଵନଂ ଵ ଵନଂ ଵା ॥ ୭୨ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ରାଗସ୍ୟାଗାରମେକଂ ନରକଶତମହାଦୁଃଖସମ୍ପ୍ରାପ୍ତିହେତୁଃ
ମୋହସ୍ୟୋତ୍ପତ୍ତିବୀଜଂ ଜଲଧରପଟଲଂ ଜ୍ଞାନତାରାଧିପସ୍ୟ ॥
କନ୍ଦର୍ପସ୍ୟୈକମିତ୍ରଂ ପ୍ରକଟିତଵିଵିଧସ୍ପଷ୍ଟଦୋଷପ୍ରବନ୍ଧଂ
ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍ନ ହ୍ୟନର୍ଥଵ୍ରଜକୁଲଭଵନଂ ୟୌଵନାଦନ୍ୟଦସ୍ତି ॥ ୭୩ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଶୃଂଗାରଦ୍ରୁମନୀରଦେ ପ୍ରସୃମରକ୍ରୀଡାରସ ସ୍ରୋତସି
ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନପ୍ରିୟବାନ୍ଧଵେ ଚତୁରତାମୁକ୍ତାଫଲୋଦନ୍ଵତି ॥
ତନ୍ଵୀନେତ୍ରଚକୋରପାର୍ଵଣଵିଧୌ ସୌଭାଗ୍ୟଲକ୍ଷ୍ମୀନିଧୌ
ଧନ୍ୟଃ କୋଽପି ନ ଵିକ୍ରିୟାଂ କଲୟତି ପ୍ରାପ୍ତେ ନଵେ ୟୌଵନେ ॥ ୭୪ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ରାଜଂସ୍ତୃଷ୍ଣାମ୍ବୁରାଶେର୍ନ ହି ଜଗତି ଗତଃ କଶ୍ଚିଦେଵାଵସାନଂ
କୋ ଵାର୍ଥୋଽର୍ଥୈ ପ୍ରଭୂତୈଃ ସ୍ଵଵପୁଷି ଗଲିତେ ୟୌଵନେ ସାନୁରାଗେ ॥
ଗଚ୍ଛାମଃ ସଦ୍ମ ତାଵଦ୍ଵିକସିତକୁମୁଦେନ୍ଦୀଵରାଲୋକିନୀନାଂ
ୟାଵଚ୍ଚାକ୍ରମ୍ୟ ରୂପଂ ଝଟିନି ନ ଜରୟା ଲୁପ୍ୟତେ ପ୍ରେୟସୀନାମ୍ ॥ ୭୫ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଜାନ୍ତ୍ୟନ୍ଧାୟ ଚ ଦୁର୍ମୁଖାୟ ଚ ଜରାଜୀର୍ଣାଖିଲାଙ୍ଗାୟ ଚ
ଗ୍ରାମୀଣାୟ ଚ ଦୁଷ୍କୁଲାୟ ଚ ଗଲତ୍କୁଷ୍ଠାଭିଭୂତାୟ ଚ ॥
ୟଚ୍ଛନ୍ତୀଷୁ ମନୋହରଂ ନିଜଵପୁର୍ଲକ୍ଷ୍ମୀଲଵାକାଙ୍କ୍ଷୟା
ପଣ୍ୟସ୍ତ୍ରୀଷୁ ଵିଵେକକଲ୍ପଲତିକାଶସ୍ତ୍ରୀଷୁ ରଜ୍ୟେତ କଃ ? ॥ ୭୬ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଵେଶ୍ୟାଽସୌ ମଦନଜ୍ଵାଲା ରୂପେନ୍ଧନଵିଵର୍ଧିତା ।
କାମିଭିର୍ୟତ୍ର ହୂୟନ୍ତେ ୟୌଵନାନି ଧନାନି ଚ ॥ ୭୭ ॥
ଆର୍ୟା
କଶ୍ଚୁମ୍ବତି କୁଲପୁରୁଷୋ ଵେଶ୍ୟାଧରପଲ୍ଲଵଂ ମନୋଜ୍ଞମପି ।
ଚାରଭଟଚୌରଚେଟକନଟଵିଟନିଷ୍ଠୀଵନଶରାଵମ୍ ? ॥ ୭୮
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ସଂସାରେଽସ୍ମିନ୍ନସାରେ କୁନୃପତିଭଵନଦ୍ଵାରସେଵାଵଲମ୍ବ
ଵ୍ୟାସଙ୍ଗଧ୍ଵସ୍ତଧୈର୍ୟଂ କଥମମଲଧିୟୋ ମାନସଂ ସଂଵିଦଧ୍ୟୁ: ? ॥
ୟଦ୍ୟେତାଃ ପ୍ରୋଦ୍ୟଦିନ୍ଦୁଦ୍ୟୁତିନି ଵୟଭୃତୋ ନ ସ୍ୟୁରମ୍ଭୋଜନେତ୍ରାଃ
ପ୍ରେଙ୍ଖତ୍କାଞ୍ଚୀକଲାପାଃ ସ୍ତନଭରଵିନମନ୍ମଧ୍ୟଭାଜସ୍ତରୁଣ୍ୟଃ ? ॥ ୭୯ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ସିଦ୍ଧାଧ୍ୟାସିତକନ୍ଦରେ ହରଵୃଷସ୍କନ୍ଧାଵରୁଗ୍ଣଦ୍ରୁମେ
ଗଙ୍ଗାଧୌତଶିଲାତଲେ ହିମଵତଃ ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥିତେ ଶ୍ରେୟସି ॥
କଃ କୁର୍ଵୀତ ଶିରଃ ପ୍ରମାଣମଲିନଂ ମ୍ଲାନଂ ମନସ୍ଵୀ ଜନୋ
ୟଦ୍ଵିତ୍ରସ୍ତରକୁରଙ୍ଗଶାଵନୟନା ନ ସ୍ୟୁଃ ସ୍ମରାସ୍ତ୍ରଂ ସ୍ତ୍ରିୟଃ ॥ ୮୦ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ସଂସାରୋଦଧିନିସ୍ତାର ପଦଵୀ ନ ଦଵୀୟସୀ ।
ଅନ୍ତରା ଦୁସ୍ତରା ନ ସ୍ୟୁର୍ୟଦି ରେ ମଦିରେକ୍ଷଣା ॥ ୮୧ ॥
ଇଂଦ୍ରଵଜ୍ରା
ସତ୍ୟଂ ଜନା ଵଚ୍ମି ନ ପକ୍ଷପାତାଲ୍ଲୋକେଷୁ ସପ୍ତସ୍ଵପି ତଥ୍ୟମେତତ୍ ।
ନାନ୍ୟନ୍ମନୋହାରି ନିତମ୍ବିନୀଭ୍ୟୋ ଦୁଃଖୈକହେତୁର୍ନ ଚ କଶ୍ଚିଦନ୍ୟଃ ॥ ୮୨ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
କାନ୍ତେତ୍ୟୁତ୍ପଲଲୋଚନେତି ଵିପୁଲଶ୍ରୋଣୀଭରେତ୍ୟୁତ୍ସୁକଃ
ପୀନୋତ୍ତୁଙ୍ଗପୟୋଧରେତି ସୁମୁଖାମ୍ଭୋଜେତି ସୁଭ୍ରୂରିତି ॥
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ମାଦ୍ୟତି ମୋଦତେଽଭିରମତେ ପ୍ରସ୍ତୌତି ଵିଦ୍ଵାନପି
ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷାଶୁଚିଭସ୍ତ୍ରିକାଂ ସ୍ତ୍ରିୟମହୋ ମୋହସ୍ୟ ଦୁଶ୍ଚେଷ୍ଟିତମ୍ ! ॥ ୮୩ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ସ୍ମୃତା ଭଵତି ତାପାୟ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଚୋନ୍ମାଦଵର୍ଧିନୀ ।
ସ୍ପୃଷ୍ଟା ଭଵତି ମୋହାୟ ! ସା ନାମ ଦୟିତା କଥମ୍ ? ॥ ୮୪ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ତାଵଦେଵାମୃତମୟୀ ୟାଵଲ୍ଲୋଚନଗୋଚରା ।
ଚକ୍ଷୁଃପଥାଦତୀତା ତୁ ଵିଷାଦପ୍ୟତିରିଚ୍ୟତେ ॥ ୮୫ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ନାମୃତଂ ନ ଵିଷଂ କିଞ୍ଚିଦେକାଂ ମୁକ୍ତ୍ଵା ନିତମ୍ବିନୀମ୍ ।
ସୈଵାମୃତରୁତା ରକ୍ତା ଵିରକ୍ତା ଵିଷଵଲ୍ଲରୀ ॥ ୮୬ ॥
ସ୍ରଗ୍ଧରା
ଆଵର୍ତଃ ସଂଶୟାନାମଵିନୟଭଵନଂ ପତ୍ତନଂ ସାହସାନାଂ
ଦୋଷାଣାଂ ସଂଵିଧାନଂ କପଟଶତମୟଂ କ୍ଷେତ୍ରମପ୍ରତ୍ୟୟାନାମ୍ ॥
ସ୍ଵର୍ଗଦ୍ଵାରସ୍ୟ ଵିଘ୍ନୌ ନରକପୁରମୁଖଂ ସର୍ଵମାୟାକରଣ୍ଡଂ
ସ୍ତ୍ରୀୟନ୍ତ୍ରଂ କେନ ସୃଷ୍ଟଂ ଵିଷମମୃତମୟଂ ପ୍ରାଣିଲୋକସ୍ୟ ପାଶଃ ॥ ୮୭ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ନୋ ସତ୍ୟେନ ମୃଗାଙ୍କ ଏଷ ଵଦନୀଭୂତୋ ନ ଚେନ୍ଦୀଵର-
ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵଂ ଲୋଚନତାଂ ଗତଂ ନ କନକୈରପ୍ୟଙ୍ଗୟଷ୍ଟିଃ କୃତା ॥
କିଂ ତ୍ଵେଵଂ କଵିଭିଃ ପ୍ରତାରିତମନାସ୍ତତ୍ତ୍ଵଂ ଵିଜାନନ୍ନପି
ତ୍ଵଙ୍ମାଂସାସ୍ଥିମୟଂ ଵପୁର୍ମୃଗଦୃଶାଂ ମନ୍ଦୋ ଜନଃ ସେଵତେ ॥ ୮୮ ॥
ଉପଜାତି
ଲୀଲାଵତୀନାଂ ସହଜା ଵିଲାସାସ୍ତ ଏଵ ମୂଢସ୍ୟ ହୃଦି ସ୍ଫୁରନ୍ତି ॥
ରାଗୋ ନଲିନ୍ୟା ହି ନିସର୍ଗସିଦ୍ଧସ୍ତତ୍ର ଭ୍ରମତ୍ୟେଵ ଵୃଥା ଷଡଙ୍ଘ୍ରିଃ ॥ ୮୯ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ୟଦେତତ୍ପୂର୍ଣେନ୍ଦୁଦ୍ୟୁତିହରମୁଦାରାକୃତିଵରଂ
ମୁଖାବ୍ଜଂ ତନ୍ଵଙ୍ଗ୍ୟାଃ କିଲ ଵସତି ତତ୍ରାଧରମଧୁ ॥
ଇଦଂ ତତ୍କିମ୍ପାକଦ୍ରୁମଫଲମିଵାତୀଵ ଵିରସଂ
ଵ୍ୟତୀତେଽସ୍ମିନ୍ କାଲେ ଵିଷମିଵ ଭଵିଷ୍ୟତ୍ୟସୁଖଦମ୍ ॥ ୯୦ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଅଗ୍ରାହ୍ୟଂ ହୃଦୟଂ ୟଥୈଵ ଵଦନଂ ୟଦ୍ଦର୍ପଣାନ୍ତର୍ଗତଂ
ଭାଵଃ ପର୍ଵତସୂକ୍ଷ୍ମମାର୍ଗଵିଷମଃ ସ୍ତ୍ରୀଣାଂ ନ ଵିଜ୍ଞାୟତେ ॥
ଚିତ୍ତଂ ପୁଷ୍କରପତ୍ରତୋୟତରଲଂ ଵିଦ୍ଵଦ୍ଭିରାଶଂସିତଂ
ନାରୀ ନାମ ଵିଷାଙ୍କୁରୈରିଵ ଲତା ଦୋଷୈଃ ସମଂ ଵର୍ଧିତା ॥ ୯୧ ॥
ଅନୁଷ୍ଟୁଭ୍
ଜଲ୍ପନ୍ତି ସାର୍ଧମନ୍ୟେନ ପଶ୍ୟନ୍ତ୍ୟନ୍ୟଂ ସଵିଭ୍ରମମ୍ ।
ହୃଦ୍ଗତଂ ଚିନ୍ତୟନ୍ତ୍ୟନ୍ୟଂ ପ୍ରିୟଃ କୋ ନାମ ୟୋଷିତାମ୍ ? ॥ ୯୨ ॥
ଵୈତାଲୀୟ
ମଧୁ ତିଷ୍ଠତି ଵାଚି ୟୋଷିତାଂ ହୃଦି ହାଲାହଲମେଵ କେଵଲମ୍ ।
ଅତ ଏଵ ନିପୀୟତେଽଧରୋ ହୃଦୟଂ ମୁଷ୍ଟିଭିରେଵ ତାଡ୍ୟତେ ॥ ୯୩ ॥
ମାଲିନୀ
ଇହ ହି ମଧୁରଗୀତଂ ନୃତ୍ୟମେତଦ୍ରସୋଽୟଂ
ସ୍ଫୁରତି ପରିମଲୋଽସୌ ସ୍ପର୍ଶ ଏଷ ସ୍ତନାନାମ୍ ।
ଇତି ହତପରମାର୍ଥୈରିନ୍ଦ୍ରିୟୈର୍ଭାମ୍ୟମାଣଃ
ସ୍ଵହିତକରଣଦକ୍ଷୈଃ ପଞ୍ଚଭିର୍ଵଞ୍ଚିତୋଽସି ॥ ୯୪ ॥
ମନ୍ଦାକ୍ରାନ୍ତା
ଶାସ୍ତ୍ରଜ୍ଞୋଽପି ପ୍ରଥିତଵିନୟୋଽପ୍ୟାତ୍ମବୋଧୋଽପି ବାଢଂ
ସଂସାରେଽସ୍ମିନ୍ଭଵତି ଵିରଲୋ ଭାଜନଂ ସଦ୍ଗତୀନାମ୍ ॥
ୟେନୈତସ୍ମିନ୍ନିରୟନଗରଦ୍ଵାରମୁଦ୍ଘାଟୟନ୍ତୀ
ଵାମାକ୍ଷୀଣାଂ ଭଵତି କୁଟିଲା ଭ୍ରୂଲତା କୁଞ୍ଚିକେଵ ॥ ୯୫ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
ଉନ୍ମୀଲତ୍ତ୍ରିଵଲିତରଙ୍ଗନିଲୟା ପ୍ରୋତ୍ତୁଙ୍ଗପୀନସ୍ତନ-
ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵେନୋଦ୍ୟତଚକ୍ରଵାକମିଥୁନା ଵକ୍ତ୍ରାମ୍ବୁଜୋଦ୍ଭାସିନୀ ॥
କାନ୍ତାକାରଧରା ନଦୀୟମଭିତଃ କ୍ରୂରାଶୟା ନେଷ୍ୟତେ
ସଂସାରାର୍ଣଵମଜ୍ଜନଂ ୟଦି ତଦା ଦୂରେଣ ସନ୍ତ୍ୟଜ୍ୟତାମ୍ ॥ ୯୬ ॥
ହରିଣୀ
ଅପସର ସଖେ ଦୂରାଦସ୍ମାତ୍କଟାକ୍ଷଵିଷାନଲାତ୍
ପ୍ରକୃତିକୁଟିଲାଦ୍ୟୋଷିତ୍ସର୍ପାଦ୍ଵିଲାସଫଣାଭୃତଃ ॥
ଇତରଫଣିନା ଦଷ୍ଟଃ ଶକ୍ୟଶ୍ଚିକିତ୍ସିତୁମୌଷଧେ-
ଶ୍ଚତୁରଵନିତାଭୋଗିଗ୍ରସ୍ତଂ ତ୍ୟଜନ୍ତି ହି ମନ୍ତ୍ରିଣଃ ॥ ୯୭ ॥
ପୁଷ୍ପିତାଗ୍ରା
ଇଦମନୁଚିତମକ୍ରମଶ୍ଚ ପୁଂସାଂ
ୟଦିହ ଜରାସ୍ଵପି ମାନ୍ମଥା ଵିକାରାଃ ।
ୟଦପି ଚ ନ କୃତଂ ନିତମ୍ବିନୀନାଂ
ସ୍ତନପତନାଵଧି ଜୀଵିତଂ ରତଂ ଵା ॥ ୯୮ ॥
ଵସନ୍ତତିଲକା
ଧନ୍ୟାସ୍ତ ଏଵ ତରଲାୟତଲୋଚନାନାଂ
ତାରୁଣ୍ୟଦର୍ପଘନପୀନପୟୋଧରାଣାମ୍ ॥
କ୍ଷାମୋଦରୋପରିଲସତ୍ତ୍ରିଵଲୀଲତାନାଂ
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵାଽଽକୃତିଂ ଵିକୃତିମେତି ମନୋ ନ ୟେଷାମ୍ ॥ ୯୯ ॥
ଆର୍ୟା
ଵିରହୋଽପି ସଙ୍ଗମଃ ଖଲୁ ପରସ୍ପରଂ ସଙ୍ଗତଂ ମନୋ ୟେଷାମ୍ ।
ହୃଦୟମପି ଵିଘଟ୍ଟିତଂ ଚେତ୍ସଙ୍ଗୋ ଵିରହଂ ଵିଶେଷୟତି ॥ ୧୦୦ ॥
ରଥୋଦ୍ଧତା
କିଂ ଗତେନ ୟଦି ସା ନ ଜୀଵତି
ପ୍ରାଣିତି ପ୍ରିୟତମା ତଥାଽପି କିମ୍ ॥
ଇତ୍ୟୁଦୀର୍ୟ ନଵମେଘଦର୍ଶନେ
ନ ପ୍ରୟାତି ପଥିକଃ ସ୍ଵମନ୍ଦିରମ୍ ॥ ୧୦୧ ॥
ହରିଣୀ
ଵିରମତ ବୁଧା ୟୋଷିତ୍ସଙ୍ଗାତ୍ ସୁଖାତ୍କ୍ଷଣଭଙ୍ଗୁରାତ୍
କୁରୁତ କରୁଣାମୈତ୍ରୀପ୍ରଜ୍ଞାଵଧୂଜନସଙ୍ଗମମ୍ ॥
ନ ଖଲୁ ନରକେ ହାରାକ୍ରାନ୍ତଂ ଘନସ୍ତନମଣ୍ଡଲଂ
ଶରଣମଥଵା ଶ୍ରୋଣୀବିମ୍ବଂ ରଣନ୍ମଣିମେଖଲମ୍ ॥ ୧୦୨ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ୟଦା ୟୋଗାଭ୍ୟାସଵ୍ୟସନଵଶୟୋରାତ୍ମମନସୋ-
ରଵିଚ୍ଛିନ୍ନା ମୈତ୍ରୀ ସ୍ଫୁରତି ୟମିନସ୍ତସ୍ୟ କିମୁ ତୈଃ ॥
ପ୍ରିୟାଣାମାଲାପୈରଧରମଧୁଭିର୍ଵକ୍ତ୍ରଵିଧୁଭିଃ
ସନିଃଶ୍ଵାସାମୋଦୈଃ ସକୁଚକଲଶାଶ୍ଲେଷସୁରତୈଃ ? ॥ ୧୦୩ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ସୁଧାଶୁଭ୍ରଂ ଧାମ ସ୍ଫୁରଦମଲରଶ୍ମିଃ ଶଶଧରଃ
ପ୍ରିୟାଵକ୍ତ୍ରାମ୍ଭୋଜଂ ମଲୟଜରସଶ୍ଚାତିସୁରଭିଃ ॥
ସ୍ରଜୋ ହୃଦ୍ୟାମୋଦାସ୍ତଦିଦମଖିଲଂ ରାଗିଣି ଜନେ
କରୋତ୍ୟନ୍ତଃକ୍ଷୋଭଂ ନ ତୁ ଵିଷୟସଂସର୍ଗଵିମୁଖେ ॥ ୧୦୪ ॥
ମଂଦାକ୍ରାନ୍ତା
ବାଲେ ଲୀଲାମୁକୁଲିତମମୀ ସୁଂଦରା ଦୃଷ୍ଟିପାତାଃ
କିଂ କ୍ଷିପ୍ୟନ୍ତେ ଵିରମ ଵିରମ ଵ୍ୟର୍ଥ ଏଷ ଶ୍ରମସ୍ତେ ॥
ସମ୍ପ୍ରତ୍ୟନ୍ତ୍ୟେ ଵୟସି ଵିରତଂ ବାଲ୍ୟମାସ୍ଥା ଵନାନ୍ତେ
କ୍ଷୀଣୋ ମୋହସ୍ତୃଣମିଵ ଜଗଜ୍ଜାଲମାଲୋକୟାମଃ ॥ ୧୦୫ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ଇୟଂ ବାଲା ମାଂ ପ୍ରତ୍ୟନଵରତମିନ୍ଦୀଵରଦଲ-
ପ୍ରଭାଚୋରଂ ଚକ୍ଷୁଃ କ୍ଷିପତି କିମଭିପ୍ରେତମନୟା ? ॥
ଗତୋ ମୋହୋଽସ୍ମାକଂ ସ୍ମରଶବରବାଣଵ୍ୟତିକର-
ଜ୍ଵଲଜ୍ଜ୍ଵାଲାଃ ଶାଂତାସ୍ତଦପି ନ ଵରାକୀ ଵିରମତି ॥ ୧୦୬ ॥
ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ
କିଂ କନ୍ଦର୍ପ ! ଶରଂ କଦର୍ଥୟସି ରେ କୋଦଣ୍ଡଝଙ୍କାରିତୈ ?
ରେ ରେ କୋକିଲ କୋମଲଂ କଲରଵଂ କିଂ ଵା ଵୃଥା ଜଲ୍ପସି ॥
ମୁଗ୍ଧେ ! ସ୍ନିଗ୍ଧଵିଦଗ୍ଧମୁଗ୍ଧମଧୁରୈର୍ଲୋଲୈଃ କଟାକ୍ଷୈରଲଂ
ଚେତଃ ସମ୍ପ୍ରତି ଚଂଦ୍ରଚୂଡଚରଣଧ୍ୟାନାମୃତେ ଵର୍ତତେ ॥୧୦୭ ॥
ଶିଖରିଣୀ
ୟଦାଽଽସୀଦଜ୍ଞାନଂ ସ୍ମରତିମିରସଞ୍ଚାରଜନିତଂ
ତଦା ସର୍ଵଂ ନାରୀମୟମିଦମଶେଷଂ ଜଗଦଭୂତ୍ ।
ଇଦାନୀମସ୍ମାକଂ ପଟୁତରଵିଵେକାଞ୍ଜନଦୃଶାଂ
ସମୀଭୂତା ଦୃଷ୍ଟିସ୍ତ୍ରିଭୁଵନମପି ବ୍ରହ୍ମ ମନୁତେ ॥ ୧୦୮ ॥
ଭର୍ତୃହରିକୃତ ଶତକତ୍ରୟୀ
