Utathya Geetaa in Oriya:
॥ ଉତଥ୍ୟଗୀତା ॥ (Mahabharata Shantiparva Rajadharma, chapters 90-91)
ଅଧ୍ୟାୟଃ ୯୧
ଯାନଙ୍ଗିରାଃ କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମାନୁତଥ୍ୟୋ ବ୍ରହ୍ମ ବିତ୍ତମଃ ।
ମାନ୍ଧାତ୍ରେ ଯୌବନାଶ୍ୱାୟ ପ୍ରୀତିମାନଭ୍ୟଭାଷତ ॥ ୧॥
ସ ଯଥାନୁଶଶାସୈନମୁତଥ୍ୟୋ ବ୍ରହ୍ମ ବିତ୍ତମଃ ।
ତତ୍ତେ ସର୍ୱଂ ପ୍ରବକ୍ଷ୍ୟାମି ନିଖିଲେନ ଯୁଧିଷ୍ଠିର ॥ ୨॥
ଧର୍ମାୟ ରାଜା ଭବତି ନ କାମକରଣାୟ ତୁ ।
ମାନ୍ଧାତରେବଂ ଜାନୀହି ରାଜା ଲୋକସ୍ୟ ରକ୍ଷିତା ॥ ୩॥
ରାଜା ଚରତି ବୈ ଧର୍ମଂ ଦେବତ୍ୱାୟୈବ ଗଚ୍ଛତି ।
ନ ଚେଦ୍ଧର୍ମଂ ସ ଚରତି ନରକାୟୈବ ଗଚ୍ଛତି ॥ ୪॥
ଧର୍ମେ ତିଷ୍ଠନ୍ତି ଭୂତାନି ଧର୍ମୋ ରାଜନି ତିଷ୍ଠତି ।
ତଂ ରାଜା ସାଧୁ ଯଃ ଶାସ୍ତି ସ ରାଜା ପୃଥିବୀପତିଃ ॥ ୫॥
ରାଜା ପରମଧର୍ମାତ୍ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀବାନ୍ପାପ ଉଚ୍ୟତେ ।
ଦେବାଶ୍ଚ ଗର୍ହାଂ ଗଚ୍ଛନ୍ତି ଧର୍ମୋ ନାସ୍ତୀତି ଚୋଚ୍ୟତେ ॥ ୬॥
ଅଧର୍ମେ ବର୍ତମାନାନାମର୍ଥସିଦ୍ଧିଃ ପ୍ରଦୃଶ୍ୟତେ ।
ତଦେବ ମଙ୍ଗଲଂ ସର୍ୱଂ ଲୋକଃ ସମନୁବର୍ତତେ ॥ ୭॥
ଉଚ୍ଛିଦ୍ୟତେ ଧର୍ମବୃତ୍ତମଧର୍ମୋ ବର୍ତତେ ମହାନ୍ ।
ଭୟମାହୁର୍ଦିବାରାତ୍ରଂ ଯଦା ପାପୋ ନ ବାର୍ୟତେ ॥ ୮॥
ନ ବେଦାନନୁବର୍ତନ୍ତି ବ୍ରତବନ୍ତୋ ଦ୍ୱିଜାତୟଃ ।
ନ ଯଜ୍ଞାଂସ୍ତନ୍ୱତେ ବିପ୍ରା ଯଦା ପାପୋ ନ ବାର୍ୟତେ ॥ ୯॥
ବଧ୍ୟାନାମିବ ସର୍ୱେଷାଂ ମନୋ ଭବତି ବିହ୍ୱଲମ୍ ।
ମନୁଷ୍ୟାଣାଂ ମହାରାଜ ଯଦା ପାପୋ ନ ବାର୍ୟତେ ॥ ୧୦॥
ଉଭୌ ଲୋକାବଭିପ୍ରେକ୍ଷ୍ୟ ରାଜାନମୃଷୟଃ ସ୍ୱୟମ୍ ।
ଅସୃଜନ୍ସୁମହଦ୍ଭୂତମୟଂ ଧର୍ମୋ ଭବିଷ୍ୟତି ॥ ୧୧॥
ଯସ୍ମିନ୍ଧର୍ମୋ ବିରାଜେତ ତଂ ରାଜାନଂ ପ୍ରଚକ୍ଷତେ ।
ଯସ୍ମିନ୍ୱିଲୀୟତେ ଧର୍ମଂ ତଂ ଦେବା ବେଷଲଂ ବିଦୁଃ ॥ ୧୨॥
ବୃଷୋ ହି ଭଗବାନ୍ଧର୍ମୋ ଯସ୍ତସ୍ୟ କୁରୁତେ ହ୍ୟଲମ୍ ।
ବୃଷଲଂ ତଂ ବିଦୁର୍ଦେବାସ୍ତସ୍ମାଦ୍ଧର୍ମଂ ନ ଲୋପୟେତ୍ ॥ ୧୩॥
ଧର୍ମେ ବର୍ଧତି ବର୍ଧନ୍ତି ସର୍ୱଭୂତାନି ସର୍ୱଦା ।
ତସ୍ମିନ୍ହ୍ରସତି ହୀୟନ୍ତେ ତସ୍ମାଦ୍ଧର୍ମଂ ପ୍ରବର୍ଧୟେତ୍ ॥ ୧୪॥
ଧନାତ୍ସ୍ରବତି ଧର୍ମୋ ହି ଧାରଣାଦ୍ୱେତି ନିଶ୍ଚୟଃ ।
ଅକାର୍ୟାଣାଂ ମନୁଷ୍ୟେନ୍ଦ୍ର ସ ସୀମାନ୍ତ କରଃ ସ୍ମୃତଃ ॥ ୧୫॥
ପ୍ରଭବାର୍ଥଂ ହି ଭୂତାନାଂ ଧର୍ମଃ ସୃଷ୍ଟଃ ସ୍ୱୟଂ ଭୁବା ।
ତସ୍ମାତ୍ପ୍ରବର୍ଧୟେଦ୍ଧର୍ମଂ ପ୍ରଜାନୁଗ୍ରହ କାରଣାତ୍ ॥ ୧୬॥
ତସ୍ମାଦ୍ଧି ରାଜଶାର୍ଦୂଲ ଧର୍ମଃ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଇତି ସ୍ମୃତଃ ।
ସ ରାଜା ଯଃ ପ୍ରଜାଃ ଶାସ୍ତି ସାଧୁ କୃତ୍ପୁରୁଷର୍ଷଭଃ ॥ ୧୭॥
କାମକ୍ରୋଧାବନାଦୃତ୍ୟ ଧର୍ମମେବାନୁପାଲୟେତ୍ ।
ଧର୍ମଃ ଶ୍ରେୟଃ କରତମୋ ରାଜ୍ଞାଂ ଭରତସତ୍ତମ ॥ ୧୮॥
ଧର୍ମସ୍ୟ ବ୍ରାହ୍ମଣା ଯୋନିସ୍ତସ୍ମାତ୍ତାନ୍ପୂଜୟେତ୍ସଦା ।
ବ୍ରାହ୍ମଣାନାଂ ଚ ମାନ୍ଧାତଃ କାମାନ୍କୁର୍ୟାଦମତ୍ସରୀ ॥ ୧୯॥
ତେଷାଂ ହ୍ୟକାମ କରଣାଦ୍ରାଜ୍ଞଃ ସଞ୍ଜାୟତେ ଭୟମ୍ ।
ମିତ୍ରାଣି ଚ ନ ବର୍ଧନ୍ତେ ତଥାମିତ୍ରୀ ଭବନ୍ତ୍ୟପି ॥ ୨୦॥
ବ୍ରାହ୍ମଣାନ୍ୱୈ ତଦାସୂୟାଦ୍ୟଦା ବୈରୋଚନୋ ବଲିଃ ।
ଅଥାସ୍ମାଚ୍ଛ୍ରୀରପାକ୍ରାମଦ୍ୟାସ୍ମିନ୍ନାସୀତ୍ପ୍ରତାପିନୀ ॥ ୨୧॥
ତତସ୍ତସ୍ମାଦପକ୍ରମ୍ୟ ସାଗଚ୍ଛତ୍ପାକଶାସନମ୍ ।
ଅଥ ସୋଽନ୍ୱତପତ୍ପଶ୍ଚାଚ୍ଛ୍ରିୟଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା ପୁରନ୍ଦରେ ॥ ୨୨॥
ଏତତ୍ଫଲମସୂୟାୟା ଅଭିମାନସ୍ୟ ଚାଭିଭୋ ।
ତସ୍ମାଦ୍ବୁଧ୍ୟସ୍ୱ ମାନ୍ଧାତର୍ମା ତ୍ୱା ଜହ୍ୟାତ୍ପ୍ରତାପିନୀ ॥ ୨୩॥
ଦର୍ପୋ ନାମ ଶ୍ରିୟଃ ପୁତ୍ରୋ ଜଜ୍ଞେଽଧର୍ମାଦିତି ଶ୍ରୁତିଃ ।
ତେନ ଦେବାସୁରା ରାଜନ୍ନୀତାଃ ସୁବହୁଶୋ ବଶମ୍ ॥ ୨୪॥
ରାଜର୍ଷୟଶ୍ଚ ବହବସ୍ତସ୍ମାଦ୍ବୁଧ୍ୟସ୍ୱ ପାର୍ଥିବ ।
ରାଜା ଭବତି ତଂ ଜିତ୍ୱା ଦାସସ୍ତେନ ପରାଜିତଃ ॥ ୨୫॥
ସ ଯଥା ଦର୍ପସହିତମଧର୍ମଂ ନାନୁସେବତେ ।
ତଥା ବର୍ତସ୍ୱ ମାନ୍ଧାତଶ୍ଚିରଂ ଚେତ୍ସ୍ଥାତୁମିଚ୍ଛସି ॥ ୨୬॥
ମତ୍ତାତ୍ପ୍ରମତ୍ତାତ୍ପୋଗଣ୍ଡାଦୁନ୍ମତ୍ତାଚ୍ଚ ବିଶେଷତଃ ।
ତଦଭ୍ୟାସାଦୁପାବର୍ତାଦହିତାନାଂ ଚ ସେବନାତ୍ ॥ ୨୭॥
ନିଗୃହୀତାଦମାତ୍ୟାଚ୍ଚ ସ୍ତ୍ରୀଭ୍ୟଶ୍ଚୈବ ବିଶେଷତଃ ।
ପର୍ୱତାଦ୍ୱିଷମାଦ୍ଦୁର୍ଗାଦ୍ଧସ୍ତିନୋଽଶ୍ୱାତ୍ସରୀସୃପାତ୍ ॥ ୨୮॥
ଏତେଭ୍ୟୋ ନିତ୍ୟଯତ୍ତଃ ସ୍ୟାନ୍ନକ୍ତଞ୍ଚର୍ୟାଂ ଚ ବର୍ଜୟେତ୍ ।
ଅତ୍ୟାୟଂ ଚାତି ମାନଂ ଚ ଦମ୍ଭଂ କ୍ରୋଧଂ ଚ ବର୍ଜୟେତ୍ ॥ ୨୯॥
ଅବିଜ୍ଞାତାସୁ ଚ ସ୍ତ୍ରୀଷୁ କ୍ଲୀବାସୁ ସ୍ୱୈରିଣୀଷୁ ଚ ।
ପରଭାର୍ୟାସୁ କନ୍ୟାସୁ ନାଚରେନ୍ମୈଥୁନଂ ନୃପଃ ॥ ୩୦॥
କୁଲେଷୁ ପାପରକ୍ଷାଂସି ଜାୟନ୍ତେ ବର୍ଣସଙ୍କରାତ୍ ।
ଅପୁମାଂସୋଽଙ୍ଗହୀନାଶ୍ଚ ସ୍ଥୂଲଜିହ୍ୱା ବିଚେତସଃ ॥ ୩୧॥
ଏତେ ଚାନ୍ୟେ ଚ ଜାୟନ୍ତେ ଯଦା ରାଜା ପ୍ରମାଦ୍ୟତି ।
ତସ୍ମାଦ୍ରାଜ୍ଞା ବିଶେଷେଣ ବର୍ତିତବ୍ୟଂ ପ୍ରଜାହିତେ ॥ ୩୨॥
କ୍ଷତ୍ରିୟସ୍ୟ ପ୍ରମତ୍ତସ୍ୟ ଦୋଷଃ ସଞ୍ଜାୟତେ ମହାନ୍ ।
ଅଧର୍ମାଃ ସମ୍ପ୍ରବର୍ତନ୍ତେ ପ୍ରଜା ସଙ୍କରକାରକାଃ ॥ ୩୩॥
ଅଶୀତେ ବିଦ୍ୟତେ ଶୀତଂ ଶୀତେ ଶୀତଂ ନ ବିଦ୍ୟତେ ।
ଅବୃଷ୍ଟିରତି ବୃଷ୍ଟିଶ୍ଚ ବ୍ୟାଧିଶ୍ଚାବିଶତି ପ୍ରଜାଃ ॥ ୩୪॥
ନକ୍ଷତ୍ରାଣ୍ୟୁପତିଷ୍ଠନ୍ତି ଗ୍ରହା ଘୋରାସ୍ତଥାପରେ ।
ଉତ୍ପାତାଶ୍ଚାତ୍ର ଦୃଶ୍ୟନ୍ତେ ବହବୋ ରାଜନାଶନାଃ ॥ ୩୫॥
ଅରକ୍ଷିତାତ୍ମା ଯୋ ରାଜା ପ୍ରଜାଶ୍ଚାପି ନ ରକ୍ଷତି ।
ପ୍ରଜାଶ୍ଚ ତସ୍ୟ କ୍ଷୀୟନ୍ତେ ତାଶ୍ଚ ସୋଽନୁ ବିନଶ୍ୟତି ॥ ୩୬॥
ଦ୍ୱାବାଦଦାତେ ହ୍ୟେକସ୍ୟ ଦ୍ୱୟୋଶ୍ ଚ ବହବୋଽପରେ ।
କୁମାର୍ୟଃ ସମ୍ପ୍ରଲୁପ୍ୟନ୍ତେ ତଦାହୁର୍ନୃପ ଦୂଷଣମ୍ ॥ ୩୭॥
ମମୈତଦିତି ନୈକସ୍ୟ ମନୁଷ୍ୟେଷ୍ୱବତିଷ୍ଠତେ ।
ତ୍ୟକ୍ତ୍ୱା ଧର୍ମଂ ଯଦା ରାଜା ପ୍ରମାଦମନୁତିଷ୍ଠତି ॥ ୩୮॥
ଅଧ୍ୟାୟଃ ୯୨
କାଲବର୍ଷୀ ଚ ପର୍ଜନ୍ୟୋ ଧର୍ମଚାରୀ ଚ ପାର୍ଥିବଃ ।
ସମ୍ପଦ୍ୟଦୈଷା ଭବତି ସା ବିଭର୍ତି ସୁଖଂ ପ୍ରଜାଃ ॥ ୧॥
ଯୋ ନ ଜାନାତି ନିର୍ହନ୍ତୁଂ ବସ୍ତ୍ରାଣାଂ ରଜକୋ ମଲମ୍ ।
ରକ୍ତାନି ବା ଶୋଧୟିତୁଂ ଯଥା ନାସ୍ତି ତଥୈବ ସଃ ॥ ୨॥
ଏବମେବ ଦ୍ୱିଜେନ୍ଦ୍ରାଣାଂ କ୍ଷତ୍ରିୟାଣାଂ ବିଶାମ୍ ଅପି ।
ଶୂଦ୍ରାଶ୍ଚତୁର୍ଣାଂ ବର୍ଣାନାଂ ନାନା କର୍ମସ୍ୱବସ୍ଥିତାଃ ॥ ୩॥
କର୍ମ ଶୂଦ୍ରେ କୃଷିର୍ୱୈଶ୍ୟେ ଦଣ୍ଡନୀତିଶ୍ଚ ରାଜନି ।
ବ୍ରହ୍ମଚର୍ୟଂ ତପୋ ମନ୍ତ୍ରାଃ ସତ୍ୟଂ ଚାପି ଦ୍ୱିଜାତିଷୁ ॥ ୪॥
ତେଷାଂ ଯଃ କ୍ଷତ୍ରିୟୋ ବେଦ ବସ୍ତ୍ରାଣାମିବ ଶୋଧନମ୍ ।
ଶୀଲଦୋଷାନ୍ୱିନିର୍ହନ୍ତୁଂ ସ ପିତା ସ ପ୍ରଜାପତିଃ ॥ ୫॥
କୃତଂ ତ୍ରେତା ଦ୍ୱାପରଶ୍ଚ କଲିଶ୍ଚ ଭରତର୍ଷଭ ।
ରାଜବୃତ୍ତାନି ସର୍ୱାଣି ରାଜୈବ ଯୁଗମୁଚ୍ୟତେ ॥ ୬॥
ଚାତୁର୍ୱର୍ଣ୍ୟଂ ତଥା ବେଦାଶ୍ଚାତୁରାଶ୍ରମ୍ୟମେବ ଚ ।
ସର୍ୱଂ ପ୍ରମୁହ୍ୟତେ ହ୍ୟେତଦ୍ୟଦା ରାଜା ପ୍ରମାଦ୍ୟତି ॥ ୭॥
ରାଜୈବ କର୍ତା ଭୂତାନାଂ ରାଜୈବ ଚ ବିନାଶକଃ ।
ଧର୍ମାତ୍ମା ଯଃ ସ କର୍ତା ସ୍ୟାଦଧର୍ମାତ୍ମା ବିନାଶକଃ ॥ ୮॥
ରାଜ୍ଞୋ ଭାର୍ୟାଶ୍ଚ ପୁତ୍ରାଶ୍ଚ ବାନ୍ଧବାଃ ସୁହୃଦସ୍ତଥା ।
ସମେତ୍ୟ ସର୍ୱେ ଶୋଚନ୍ତି ଯଦା ରାଜା ପ୍ରମାଦ୍ୟତି ॥ ୯॥
ହସ୍ତିନୋଽଶ୍ୱାଶ୍ଚ ଗାବଶ୍ଚାପ୍ୟୁଷ୍ଟ୍ରାଶ୍ୱତର ଗର୍ଦଭାଃ ।
ଅଧର୍ମବୃତ୍ତେ ନୃପତୌ ସର୍ୱେ ସୀଦନ୍ତି ପାର୍ଥିବ ॥ ୧୦॥
ଦୁର୍ବଲାର୍ଥଂ ବଲଂ ସୃଷ୍ଟଂ ଧାତ୍ରା ମାନ୍ଧାତରୁଚ୍ୟତେ ।
ଅବଲଂ ତନ୍ମହଦ୍ଭୂତଂ ଯସ୍ମିନ୍ସର୍ୱଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍ ॥ ୧୧॥
ଯଚ୍ଚ ଭୂତଂ ସ ଭଜତେ ଭୂତା ଯେ ଚ ତଦନ୍ୱୟାଃ ।
ଅଧର୍ମସ୍ଥେ ହି ନୃପତୌ ସର୍ୱେ ସୀଦନ୍ତି ପାର୍ଥିବ ॥ ୧୨॥
ଦୁର୍ବଲସ୍ୟ ହି ଯଚ୍ଚକ୍ଷୁର୍ମୁନେରାଶୀବିଷସ୍ୟ ଚ ।
ଅବିଷହ୍ୟ ତମଂ ମନ୍ୟେ ମା ସ୍ମ ଦୁର୍ବଲମାସଦଃ ॥ ୧୩॥
ଦୁର୍ବଲାଂସ୍ତାତ ବୁଧ୍ୟେଥା ନିତ୍ୟମେବାବିମାନିତାନ୍ ।
ମା ତ୍ୱାଂ ଦୁର୍ବଲଚକ୍ଷୂଂଷି ପ୍ରଦହେୟୁଃ ସ ବାନ୍ଧବମ୍ ॥ ୧୪॥
ନ ହି ଦୁର୍ବଲଦଗ୍ଧସ୍ୟ କୁଲେ କିଂ ଚିତ୍ପ୍ରରୋହତି ।
ଆମୂଲଂ ନିର୍ଦହତ୍ୟେବ ମା ସ୍ମ ଦୁର୍ବଲମାସଦଃ ॥ ୧୫॥
ଅବଲଂ ବୈ ବଲାଚ୍ଛ୍ରେୟୋ ଯଚ୍ଚାତି ବଲବଦ୍ବଲମ୍ ।
ବଲସ୍ୟାବଲ ଦଗ୍ଧସ୍ୟ ନ କିଂ ଚିଦବଶିଷ୍ୟତେ ॥ ୧୬॥
ବିମାନିତୋ ହତୋତ୍କ୍ରୁଷ୍ଟସ୍ତ୍ରାତାରଂ ଚେନ୍ନ ବିନ୍ଦତି ।
ଅମାନୁଷ କୃତସ୍ତତ୍ର ଦଣ୍ଡୋ ହନ୍ତି ନରାଧିପମ୍ ॥ ୧୭॥
ମା ସ୍ମ ତାତ ବଲେ ସ୍ଥେୟା ବାଧିଷ୍ଠା ମାପି ଦୁର୍ବଲମ୍ ।
ମା ତ୍ୱା ଦୁର୍ବଲଚକ୍ଷୂଂଷି ଧକ୍ଷ୍ୟନ୍ତ୍ୟଗ୍ନିରିବାଶ୍ରୟମ୍ ॥ ୧୮॥
ଯାନି ମିଥ୍ୟାଭିଶସ୍ତାନାଂ ପତନ୍ତ୍ୟଶ୍ରୂଣି ରୋଦତାମ୍ ।
ତାନି ପୁତ୍ରାନ୍ପଶୂନ୍ଘ୍ନନ୍ତି ତେଷାଂ ମିଥ୍ୟାଭିଶାସତାମ୍ ॥ ୧୯॥
ଯଦି ନାତ୍ମନି ପୁତ୍ରେଷୁ ନ ଚେତ୍ପୌତ୍ରେଷୁ ନପ୍ତୃଷୁ ।
ନ ହି ପାପଂ କୃତଂ କର୍ମ ସଦ୍ୟଃ ଫଲତି ଗୌରିବ ॥ ୨୦॥
ଯତ୍ରାବଲୋ ବଧ୍ୟମାନସ୍ତ୍ରାତାରଂ ନାଧିଗଚ୍ଛତି ।
ମହାନ୍ଦୈବକୃତସ୍ତତ୍ର ଦଣ୍ଡଃ ପତତି ଦାରୁଣଃ ॥ ୨୧॥
ଯୁକ୍ତା ଯଦା ଜାନପଦା ଭିକ୍ଷନ୍ତେ ବ୍ରାହ୍ମଣା ଇବ ।
ଅଭୀକ୍ଷ୍ଣଂ ଭିକ୍ଷୁଦୋଷେଣ ରାଜାନଂ ଘ୍ନନ୍ତି ତାଦୃଶାଃ ॥ ୨୨॥
ରାଜ୍ଞୋ ଯଦା ଜନପଦେ ବହବୋ ରାଜପୂରୁଷାଃ ।
ଅନୟେନୋପବର୍ତନ୍ତେ ତଦ୍ରାଜ୍ଞଃ କିଲ୍ବିଷଂ ମହତ୍ ॥ ୨୩॥
ଯଦା ଯୁକ୍ତା ନୟନ୍ତ୍ୟର୍ଥାନ୍କାମାଦର୍ଥବଶେନ ବା ।
କୃପଣଂ ଯାଚମାନାନାଂ ତଦ୍ରାଜ୍ଞୋ ବୈଶସଂ ମହତ୍ ॥ ୨୪॥
ମହାବୃକ୍ଷୋ ଜାୟତେ ବର୍ଧତେ ଚ
ତଂ ଚୈବ ଭୂତାନି ସମାଶ୍ରୟନ୍ତି ।
ଯଦା ବୃକ୍ଷଶ୍ଛିଦ୍ୟତେ ଦହ୍ୟତେ ବା
ତଦାଶ୍ରୟା ଅନିକେତା ଭବନ୍ତି ॥ ୨୫॥
ଯଦା ରାଷ୍ଟ୍ରେ ଧର୍ମମଗ୍ର୍ୟଂ ଚରନ୍ତି
ସଂସ୍କାରଂ ବା ରାଜଗୁଣଂ ବ୍ରୁବାଣାଃ ।
ତୈରେବାଧର୍ମଶ୍ଚରିତୋ ଧର୍ମମୋହାତ୍
ତୂର୍ଣଂ ଜହ୍ୟାତ୍ସୁକୃତଂ ଦୁଷ୍କୃତଂ ଚ ॥ ୨୬॥
ଯତ୍ର ପାପା ଜ୍ୟାୟମାନାଶ୍ ଚରନ୍ତି
ସତାଂ କଲିର୍ୱିନ୍ଦତି ତତ୍ର ରାଜ୍ଞଃ ।
ଯଦା ରାଜା ଶାସ୍ତି ନରାନ୍ନଶିଷ୍ୟାନ୍
ନ ତଦ୍ରାଜ୍ଞ୍ୟ ବର୍ଧତେ ଭୂମିପାଲ ॥ ୨୭॥
ଯଶ୍ଚାମାତ୍ୟଂ ମାନୟିତ୍ୱା ଯଥାର୍ହଂ
ମନ୍ତ୍ରେ ଚ ଯୁଦ୍ଧେ ଚ ନୃପୋ ନିୟୁଜ୍ଞ୍ୟାତ୍ ।
ପ୍ରବର୍ଧତେ ତସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରଂ ନୃପସ୍ୟ
ଭୁଙ୍କ୍ତେ ମହୀଂ ଚାପ୍ୟଖିଲାଂ ଚିରାୟ ॥ ୨୮॥
ଅତ୍ରାପି ସୁକୃତଂ କର୍ମ ବାଚଂ ଚୈବ ସୁଭାଷିତାମ୍ ।
ସମୀକ୍ଷ୍ୟ ପୂଜୟନ୍ରାଜା ଧର୍ମଂ ପ୍ରାପ୍ନୋତ୍ୟନୁତ୍ତମମ୍ ॥ ୨୯॥
ସଂବିଭଜ୍ୟ ଯଦା ଭୁଙ୍କ୍ତେ ନ ଚାନ୍ୟାନବମନ୍ୟତେ ।
ନିହନ୍ତି ବଲିନଂ ଦୃପ୍ତଂ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୦॥
ତ୍ରାୟତେ ହି ଯଦା ସର୍ୱଂ ବାଚା କାୟେନ କର୍ମଣା ।
ପୁତ୍ରସ୍ୟାପି ନ ମୃଷ୍ୟେଚ୍ଚ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୧॥
ଯଦା ଶାରଣିକାନ୍ରାଜା ପୁତ୍ର ବତ୍ପରିରକ୍ଷତି ।
ଭିନତ୍ତି ନ ଚ ମର୍ୟାଦାଂ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୨॥
ଯଦାପ୍ତ ଦକ୍ଷିଣୈର୍ୟଜ୍ଞୈର୍ୟଜତେ ଶ୍ରଦ୍ଧୟାନ୍ୱିତଃ ।
କାମଦ୍ୱେଷାବନାଦୃତ୍ୟ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୩॥
କୃପଣାନାଥ ବୃଦ୍ଧାନାଂ ଯଦାଶ୍ରୁ ବ୍ୟପମାର୍ଷ୍ଟି ବୈ ।
ହର୍ଷଂ ସଞ୍ଜନୟନ୍ନୄଣାଂ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୪॥
ବିବର୍ଧୟତି ମିତ୍ରାଣି ତଥାରୀଂଶ୍ଚାପକର୍ଷତି ।
ସମ୍ପୂଜୟତି ସାଧୂଂଶ୍ଚ ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୫॥
ସତ୍ୟଂ ପାଲୟତି ପ୍ରାପ୍ତ୍ୟା ନିତ୍ୟଂ ଭୂମିଂ ପ୍ରୟଚ୍ଛତି ।
ପୂଜୟତ୍ୟତିଥୀନ୍ଭୃତ୍ୟାନ୍ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୬॥
ନିଗ୍ରହାନୁଗ୍ରହୌ ଚୋଭୌ ଯତ୍ର ସ୍ୟାତାଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତୌ ।
ଅସ୍ମିଁଲ୍ଲୋକେ ପରେ ଚୈବ ରାଜା ତତ୍ପ୍ରାପ୍ନୁତେ ଫଲମ୍ ॥ ୩୭॥
ଯମୋ ରାଜା ଧାର୍ମିକାଣାଂ ମାନ୍ଧାତଃ ପରମେଶ୍ୱରଃ ।
ସଂୟଚ୍ଛନ୍ଭବତି ପ୍ରାଣାନ୍ନ ସଂୟଚ୍ଛଂସ୍ତୁ ପାପକଃ ॥ ୩୮॥
ଋତ୍ୱିକ୍ପୁରୋହିତାଚାର୍ୟାନ୍ସତ୍କୃତ୍ୟାନବମନ୍ୟ ଚ ।
ଯଦା ସମ୍ୟକ୍ପ୍ରଗୃହ୍ଣାତି ସ ରାଜ୍ଞୋ ଧର୍ମ ଉଚ୍ୟତେ ॥ ୩୯॥
ଯମୋ ଯଚ୍ଛତି ଭୂତାନି ସର୍ୱାଣ୍ୟେବାବିଶେଷତଃ ।
ତସ୍ୟ ରାଜ୍ଞାନୁକର୍ତବ୍ୟଂ ଯନ୍ତବ୍ୟା ବିଧିବତ୍ପ୍ରଜାଃ ॥ ୪୦॥
ସହସ୍ରାକ୍ଷେଣ ରାଜା ହି ସର୍ୱ ଏବୋପମୀୟତେ ।
ସ ପଶ୍ୟତି ହି ଯଂ ଧର୍ମଂ ସ ଧର୍ମଃ ପୁରୁଷର୍ଷଭ ॥ ୪୧॥
ଅପ୍ରମାଦେନ ଶିକ୍ଷେଥାଃ କ୍ଷମାଂ ବୁଦ୍ଧିଂ ଧୃତିଂ ମତିମ୍ ।
ଭୂତାନାଂ ସତ୍ତ୍ୱଜିଜ୍ଞାସାଂ ସାଧ୍ୱସାଧୁ ଚ ସର୍ୱଦା ॥ ୪୨॥
ସଙ୍ଗ୍ରହଃ ସର୍ୱଭୂତାନାଂ ଦାନଂ ଚ ମଧୁରା ଚ ବାକ୍ ।
ପୌରଜାନପଦାଶ୍ଚୈବ ଗୋପ୍ତବ୍ୟାଃ ସ୍ୱା ଯଥା ପ୍ରଜାଃ ॥ ୪୩॥
ନ ଜାତ୍ୱଦକ୍ଷୋ ନୃପତିଃ ପ୍ରଜାଃ ଶକ୍ନୋତି ରକ୍ଷିତୁମ୍ ।
ଭରୋ ହି ସୁମହାଂସ୍ତାତ ରାଜ୍ୟଂ ନାମ ସୁଦୁଷ୍କରମ୍ ॥ ୪୪॥
ତଦ୍ଦଣ୍ଡବିନ୍ନୃପଃ ପ୍ରାଜ୍ଞଃ ଶୂରଃ ଶକ୍ନୋତି ରକ୍ଷିତୁମ୍ ।
ନ ହି ଶକ୍ୟମଦଣ୍ଡେନ କ୍ଲୀବେନାବୁଦ୍ଧିନାପି ବା ॥ ୪୫॥
ଅଭିରୂପୈଃ କୁଲେ ଜାତୈର୍ଦକ୍ଷୈର୍ଭକ୍ତୈର୍ବହୁଶ୍ରୁତୈଃ ।
ସର୍ୱା ବୁଦ୍ଧୀଃ ପରୀକ୍ଷେଥାସ୍ତାପସାଶ୍ରମିଣାମ୍ ଅପି ॥ ୪୬॥
ତତସ୍ତ୍ୱଂ ସର୍ୱଭୂତାନାଂ ଧର୍ମଂ ବେତ୍ସ୍ୟସି ବୈ ପରମ୍ ।
ସ୍ୱଦେଶେ ପରଦେଶେ ବା ନ ତେ ଧର୍ମୋ ବିନଶ୍ୟତି ॥ ୪୭॥
ଧର୍ମଶ୍ଚାର୍ଥଶ୍ଚ କାମଶ୍ ଚ ଧର୍ମ ଏବୋତ୍ତରୋ ଭବେତ୍ ।
ଅସ୍ମିଁଲ୍ଲୋକେ ପରେ ଚୈବ ଧର୍ମବିତ୍ସୁଖମେଧତେ ॥ ୪୮॥
ତ୍ୟଜନ୍ତି ଦାରାନ୍ପ୍ରାଣାଂଶ୍ଚ ମନୁଷ୍ୟାଃ ପ୍ରତିପୂଜିତାଃ ।
ସଙ୍ଗ୍ରହଶ୍ଚୈବ ଭୂତାନାଂ ଦାନଂ ଚ ମଧୁରା ଚ ବାକ୍ ॥ ୪୯॥
ଅପ୍ରମାଦଶ୍ଚ ଶୌଚଂ ଚ ତାତ ଭୂତିକରଂ ମହତ୍ ।
ଏତେଭ୍ୟଶ୍ଚୈବ ମାନ୍ଧାତଃ ସତତଂ ମା ପ୍ରମାଦିଥାଃ ॥ ୫୦॥
ଅପ୍ରମତ୍ତୋ ଭବେଦ୍ରାଜା ଛିଦ୍ରଦର୍ଶୀ ପରାତ୍ମନୋଃ ।
ନାସ୍ୟ ଛିଦ୍ରଂ ପରଃ ପଶ୍ୟେଚ୍ଛିଦ୍ରେଷୁ ପରମନ୍ୱିୟାତ୍ ॥ ୫୧॥
ଏତଦ୍ୱୃତ୍ତଂ ବାସବସ୍ୟ ଯମସ୍ୟ ବରୁଣସ୍ୟ ଚ ।
ରାଜର୍ଷୀଣାଂ ଚ ସର୍ୱେଷାଂ ତତ୍ତ୍ୱମପ୍ୟନୁପାଲୟ ॥ ୫୨॥
ତତ୍କୁରୁଷ୍ୱ ମହାରାଜ ବୃତ୍ତଂ ରାଜର୍ଷିସେବିତମ୍ ।
ଆତିଷ୍ଠ ଦିବ୍ୟଂ ପନ୍ଥାନମହ୍ନାୟ ଭରତର୍ଷଭ ॥ ୫୩॥
ଧର୍ମବୃତ୍ତଂ ହି ରାଜାନଂ ପ୍ରେତ୍ୟ ଚେହ ଚ ଭାରତ ।
ଦେବର୍ଷିପିତୃଗନ୍ଧର୍ୱାଃ କୀର୍ତୟନ୍ତ୍ୟମିତୌଜସଃ ॥ ୫୪॥
ସ ଏବମୁକ୍ତୋ ମାନ୍ଧାତା ତେନୋତଥ୍ୟେନ ଭାରତ ।
କୃତବାନବିଶଙ୍କସ୍ତଦେକଃ ପ୍ରାପ ଚ ମେଦିନୀମ୍ ॥ ୫୫॥
ଭବାନପି ତଥା ସମ୍ୟଙ୍ମାନ୍ଧାତେବ ମହୀପତିଃ ।
ଧର୍ମଂ କୃତ୍ୱା ମହୀଂ ରକ୍ଷନ୍ସ୍ୱର୍ଗେ ସ୍ଥାନମବାପ୍ସ୍ୟସି ॥ ୫୬॥
॥ ଇତି ଉତଥ୍ୟଗୀତା ସମାପ୍ତା ॥
Also Read:
Utathya Gita in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
