Shadja Geetaa in Oriya:
॥ ଷଡ୍ଜଗୀତା ॥
ଅଧ୍ୟାୟଃ ୧୬୧
ବ୍
ଇତ୍ୟୁକ୍ତବତି ଭୀଷ୍ମେ ତୁ ତୂଷ୍ଣୀ ଭୂତେ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଃ ।
ପପ୍ରଚ୍ଛାବସରଂ ଗତ୍ୱା ଭ୍ରାତୄନ୍ୱିଦୁର ପଞ୍ଚମାନ୍ ॥ ୧ ॥
ଧର୍ମେ ଚାର୍ଥେ ଚ କାମେ ଚ ଲୋକବୃତ୍ତିଃ ସମାହିତା ।
ତେଷାଂ ଗରୀୟାନ୍କତମୋ ମଧ୍ୟମଃ କୋ ଲଘୁଶ୍ଚ କଃ ॥ ୨ ॥
କସ୍ମିଂଶ୍ଚାତ୍ମା ନିୟନ୍ତବ୍ୟସ୍ତ୍ରିବର୍ଗବିଜୟାୟ ବୈ ।
ସନ୍ତୁଷ୍ଟା ନୈଷ୍ଠିକଂ ବାକ୍ୟଂ ଯଥାବଦ୍ୱକ୍ତୁମର୍ହଥ ॥ ୩ ॥
ତତୋଽର୍ଥଗତିତତ୍ତ୍ୱଜ୍ଞଃ ପ୍ରଥମଂ ପ୍ରତିଭାନବାନ୍ ।
ଜଗାଦ ବିରୁଦୋ ବାକ୍ୟଂ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରମନୁସ୍ମରନ୍ ॥ ୪ ॥
ବାହୁଶ୍ରୁତ୍ୟଂ ତପସ୍ତ୍ୟାଗଃ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଯଜ୍ଞକ୍ରିୟା କ୍ଷମା ।
ଭାବଶୁଦ୍ଧିର୍ଦୟା ସତ୍ୟଂ ସଂୟମଶ୍ଚାତ୍ମସମ୍ପଦଃ ॥ ୫ ॥
ଏତଦେବାଭିପଦ୍ୟସ୍ୱ ମା ତେ ଭୂଚ୍ଚଲିତଂ ମନଃ ।
ଏତନ୍ମୂଲୌ ହି ଧର୍ମାର୍ଥାବେତଦେକପଦଂ ହିତମ୍ ॥ ୬ ॥
ଧର୍ମେଣୈବର୍ଷୟସ୍ତୀର୍ଣା ଧର୍ମେ ଲୋକାଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତାଃ ।
ଧର୍ମେଣ ଦେବା ଦିବିଗା ଧର୍ମେ ଚାର୍ଥଃ ସମାହିତଃ ॥ ୭ ॥
ଧର୍ମୋ ରାଜନ୍ଗୁଣଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ମଧ୍ୟମୋ ହ୍ୟର୍ଥ ଉଚ୍ୟତେ ।
କାମୋ ଯବୀୟାନିତି ଚ ପ୍ରବଦନ୍ତି ମନୀଷିଣଃ ।
ତସ୍ମାଦ୍ଧର୍ମପ୍ରଧାନେନ ଭବିତବ୍ୟଂ ଯତାତ୍ମନା ॥ ୮ ॥
ସମାପ୍ତବଚନେ ତସ୍ମିନ୍ନର୍ଥଶାସ୍ତ୍ରବିଶାରଦଃ ।
ପାର୍ଥୋ ବାକ୍ୟାର୍ଥତତ୍ତ୍ୱଜ୍ଞୋ ଜଗୌ ବାକ୍ୟମତନ୍ଦ୍ରିତଃ ॥ ୯ ॥
କର୍ମଭୂମିରିୟଂ ରାଜନ୍ନିହ ବାର୍ତା ପ୍ରଶସ୍ୟତେ ।
କୃଷିବାଣିଜ୍ୟ ଗୋରକ୍ଷ୍ୟଂ ଶିଲ୍ପାନି ବିବିଧାନି ଚ ॥ ୧୦ ॥
ଅର୍ଥ ଇତ୍ୟେବ ସର୍ୱେଷାଂ କର୍ମଣାମବ୍ୟତିକ୍ରମଃ ।
ନ ଋତେଽର୍ଥେନ ବର୍ତେତେ ଧର୍ମକାମାବିତି ଶ୍ରୁତିଃ ॥ ୧୧ ॥
ବିଜୟୀ ହ୍ୟର୍ଥବାନ୍ଧର୍ମମାରାଧୟିତୁମୁତ୍ତମମ୍ ।
କାମଂ ଚ ଚରିତୁଂ ଶକ୍ତୋ ଦୁଷ୍ପ୍ରାପମକୃତାତ୍ମଭିଃ ॥ ୧୨ ॥
ଅର୍ଥସ୍ୟାବୟବାବେତୌ ଧର୍ମକାମାବିତି ଶ୍ରୁତିଃ ।
ଅର୍ଥସିଦ୍ଧ୍ୟା ହି ନିର୍ୱୃତ୍ତାବୁଭାବେତୌ ଭବିଷ୍ୟତଃ ॥ ୧୩ ॥
ଉଦ୍ଭୂତାର୍ଥଂ ହି ପୁରୁଷଂ ବିଶିଷ୍ଟତର ଯୋନୟଃ ।
ବ୍ରହ୍ମାଣମିବ ଭୂତାନି ସତତଂ ପର୍ୟୁପାସତେ ॥ ୧୪ ॥
ଜଟାଜିନଧରା ଦାନ୍ତାଃ ପଙ୍କଦିଗ୍ଧା ଜିତେନ୍ଦ୍ରିୟାଃ ।
ମୁଣ୍ଡା ନିସ୍ତନ୍ତବଶ୍ଚାପି ବସନ୍ତ୍ୟର୍ଥାର୍ଥିନଃ ପୃଥକ୍ ॥ ୧୫ ॥
କାଷାୟବସନାଶ୍ଚାନ୍ୟେ ଶ୍ମଶ୍ରୁଲା ହ୍ରୀସୁସଂବୃତାଃ ।
ବିଦ୍ୱାଂସଶ୍ଚୈବ ଶାନ୍ତାଶ୍ଚ ମୁକ୍ତାଃ ସର୍ୱପରିଗ୍ରହୈଃ ॥ ୧୬ ॥
ଅର୍ଥାର୍ଥିନଃ ସନ୍ତି କେ ଚିଦପରେ ସ୍ୱର୍ଗକାଙ୍କ୍ଷିଣଃ ।
କୁଲପ୍ରତ୍ୟାଗମାଶ୍ଚୈକେ ସ୍ୱଂ ସ୍ୱଂ ମାର୍ଗମନୁଷ୍ଠିତାଃ ॥ ୧୭ ॥
ଆସ୍ତିକା ନାସ୍ତିକାଶ୍ଚୈବ ନିୟତାଃ ସଂୟମେ ପରେ ।
ଅପ୍ରଜ୍ଞାନଂ ତମୋ ଭୂତଂ ପ୍ରଜ୍ଞାନଂ ତୁ ପ୍ରକାଶତା ॥ ୧୮ ॥
ଭୃତ୍ୟାନ୍ଭୋଗୈର୍ଦ୍ୱିଷୋ ଦଣ୍ଡୈର୍ୟୋ ଯୋଜୟତି ସୋଽର୍ଥବାନ୍ ।
ଏତନ୍ମତିମତାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମତଂ ମମ ଯଥାତଥମ୍ ।
ଅନୟୋସ୍ତୁ ନିବୋଧ ତ୍ୱଂ ବଚନଂ ବାକ୍ୟକଣ୍ଠୟୋଃ ॥ ୧୯ ॥
ତତୋ ଧର୍ମାର୍ଥକୁଶଲୌ ମାଦ୍ରୀପୁତ୍ରାବନନ୍ତରମ୍ ।
ନକୁଲଃ ସହଦେବଶ୍ଚ ବାକ୍ୟଂ ଜଗଦତୁଃ ପରମ୍ ॥ ୨୦ ॥
ଆସୀନଶ୍ଚ ଶୟାନଶ୍ଚ ବିଚରନ୍ନପି ଚ ସ୍ଥିତଃ ।
ଅର୍ଥୟୋଗଂ ଦୃଢଂ କୁର୍ୟାଦ୍ୟୋଗୈରୁଚ୍ଚାବଚୈରପି ॥ ୨୧ ॥
ଅସ୍ମିଂସ୍ତୁ ବୈ ସୁସଂବୃତ୍ତେ ଦୁର୍ଲଭେ ପରମପ୍ରିୟ ।
ଇହ କାମାନବାପ୍ନୋତି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷଂ ନାତ୍ର ସଂଶୟଃ ॥ ୨୨ ॥
ଯୋଽର୍ଥୋ ଧର୍ମେଣ ସଂୟୁକ୍ତୋ ଧର୍ମୋ ଯଶ୍ଚାର୍ଥସଂୟୁତଃ ।
ମଧ୍ୱିବାମୃତ ସଂୟୁକ୍ତଂ ତସ୍ମାଦେତୌ ମତାବିହ ॥ ୨୩ ॥
ଅନର୍ଥସ୍ୟ ନ କାମୋଽସ୍ତି ତଥାର୍ଥୋଽଧର୍ମିଣଃ କୁତଃ ।
ତସ୍ମାଦୁଦ୍ୱିଜତେ ଲୋକୋ ଧର୍ମାର୍ଥାଦ୍ୟୋ ବହିଷ୍କୃତଃ ॥ ୨୪ ॥
ତସ୍ମାଦ୍ଧର୍ମପ୍ରଧାନେନ ସାଧ୍ୟୋଽର୍ଥଃ ସଂୟତାତ୍ମନା ।
ବିଶ୍ୱସ୍ତେଷୁ ଚ ଭୂତେଷୁ କଲ୍ପତେ ସର୍ୱ ଏବ ହି ॥ ୨୫ ॥
ଧର୍ମଂ ସମାଚରେତ୍ପୂର୍ୱଂ ତଥାର୍ଥଂ ଧର୍ମସଂୟୁତମ୍ ।
ତତଃ କାମଂ ଚରେତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ସିଦ୍ଧାର୍ଥସ୍ୟ ହି ତତ୍ଫଲମ୍ ॥ ୨୬ ॥
ବିରେମତୁସ୍ତୁ ତଦ୍ୱାକ୍ୟମୁକ୍ତ୍ୱା ତାବଶ୍ୱିନୋଃ ସୁତୌ ।
ଭୀମସେନସ୍ତଦା ବାକ୍ୟମିଦଂ ବକ୍ତୁଂ ପ୍ରଚକ୍ରମେ ॥ ୨୭ ॥
ନାକାମଃ କାମୟତ୍ୟର୍ଥଂ ନାକାମୋ ଧର୍ମମିଚ୍ଛତି ।
ନାକାମଃ କାମୟାନୋଽସ୍ତି ତସ୍ମାତ୍କାମୋ ବିଶିଷ୍ୟତେ ॥ ୨୮ ॥
କାମେନ ଯୁକ୍ତା ଋଷୟସ୍ତପସ୍ୟେବ ସମାହିତାଃ ।
ପଲାଶଫଲମୂଲାଶା ବାୟୁଭକ୍ଷାଃ ସୁସଂୟତାଃ ॥ ୨୯ ॥
ବେଦୋପବାଦେଷ୍ୱପରେ ଯୁକ୍ତାଃ ସ୍ୱାଧ୍ୟାୟପାରଗାଃ ।
ଶ୍ରାଦ୍ଧୟଜ୍ଞକ୍ରିୟାୟାଂ ଚ ତଥା ଦାନପ୍ରତିଗ୍ରହେ ॥ ୩୦ ॥
ବଣିଜଃ କର୍ଷକା ଗୋପାଃ କାରବଃ ଶିଲ୍ପିନସ୍ତଥା ।
ଦୈବକର୍ମ କୃତଶ୍ଚୈବ ଯୁକ୍ତାଃ କାମେନ କର୍ମସୁ ॥ ୩୧ ॥
ସମୁଦ୍ରଂ ଚାବିଶନ୍ତ୍ୟନ୍ୟେ ନରାଃ କାମେନ ସଂୟୁତାଃ ।
କାମୋ ହି ବିବିଧାକାରଃ ସର୍ୱଂ କାମେନ ସନ୍ତତମ୍ ॥ ୩୨ ॥
ନାସ୍ତି ନାସୀନ୍ନାଭବିଷ୍ୟଦ୍ଭୂତଂ କାମାତ୍ମକାତ୍ପରମ୍ ।
ଏତତ୍ସାରଂ ମହାରାଜ ଧର୍ମାର୍ଥାବତ୍ର ସଂଶ୍ରିତୌ ॥ ୩୩ ॥
ନବ ନୀତଂ ଯଥା ଦଧ୍ନସ୍ତଥା କାମୋଽର୍ଥଧର୍ମତଃ ।
ଶ୍ରେୟସ୍ତୈଲଂ ଚ ପିଣ୍ୟାକାଦ୍ଧୃତଂ ଶ୍ରେୟ ଉଦଶ୍ୱିତଃ ॥ ୩୪ ॥
ଶ୍ରେୟଃ ପୁଷ୍ପଫଲଂ କାଷ୍ଠାତ୍କାମୋ ଧର୍ମାର୍ଥୟୋର୍ୱରଃ ।
ପୁଷ୍ପିତୋ ମଧ୍ୱିବ ରସଃ କାମାତ୍ସଞ୍ଜାୟତେ ସୁଖମ୍ ॥ ୩୫ ॥
ସୁଚାରୁ ବେଷାଭିରଲଙ୍କୃତାଭିର୍
ମଦୋତ୍କଟାଭିଃ ପ୍ରିୟବାଦିନୀଭିଃ ।
ରମସ୍ୱ ଯୋଷାଭିରୁପେତ୍ୟ କାମଂ
କାମୋ ହି ରାଜଂସ୍ତରସାଭିପାତୀ ॥ ୩୬ ॥
ବୁଦ୍ଧିର୍ମମୈଷା ପରିଷତ୍ସ୍ଥିତସ୍ୟ
ମା ଭୂଦ୍ୱିଚାରସ୍ତବ ଧର୍ମପୁତ୍ର ।
ସ୍ୟାତ୍ସଂହିତଂ ସଦ୍ଭିରଫଲ୍ଗୁସାରଂ
ସମେତ୍ୟ ବାକ୍ୟଂ ପରମାନୃଶଂସ୍ୟମ୍ ॥ ୩୭ ॥
ଧର୍ମାର୍ଥକାମାଃ ସମମେବ ସେବ୍ୟା
ଯସ୍ତ୍ୱେକସେବୀ ସ ନରୋ ଜଘନ୍ୟଃ ।
ଦ୍ୱୟୋସ୍ତୁ ଦକ୍ଷଂ ପ୍ରବଦନ୍ତି ମଧ୍ୟଂ
ସ ଉତ୍ତମୋ ଯୋ ନିରତିସ୍ତ୍ରିବର୍ଗେ ॥ ୩୮ ॥
ପ୍ରାଜ୍ଞଃ ସୁହୃଚ୍ଚନ୍ଦନସାରଲିପ୍ତୋ
ବିଚିତ୍ରମାଲ୍ୟାଭରଣୈରୁପେତଃ ।
ତତୋ ବଚଃ ସଙ୍ଗ୍ରହବିଗ୍ରହେଣ
ପ୍ରୋକ୍ତ୍ୱା ଯବୀୟାନ୍ୱିରରାମ ଭୀମଃ ॥ ୩୯ ॥
ତତୋ ମୁହୂର୍ତାଦଥ ଧର୍ମରାଜୋ
ବାକ୍ୟାନି ତେଷାମ୍ ଅନୁଚିନ୍ତ୍ୟ ସମ୍ୟକ୍ ।
ଉବାଚ ବାଚାବିତଥଂ ସ୍ମୟନ୍ୱୈ
ବହୁଶ୍ରୁତୋ ଧର୍ମଭୃତାଂ ବରିଷ୍ଠଃ ॥ ୪୦ ॥
ନିଃସଂଶୟଂ ନିଶ୍ଚିତ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରାଃ
ସର୍ୱେ ଭବନ୍ତୋ ବିଦିତପ୍ରମାଣାଃ ।
ବିଜ୍ଞାତୁ କାମସ୍ୟ ମମେହ ବାକ୍ୟମ୍
ଉକ୍ତଂ ଯଦ୍ୱୈ ନୈଷ୍ଠିକଂ ତଚ୍ଛ୍ରୁତଂ ମେ ।
ଇହ ତ୍ୱବଶ୍ୟଂ ଗଦତୋ ମମାପି
ବାକ୍ୟଂ ନିବୋଧଧ୍ୱମନନ୍ୟଭାବାଃ ॥ ୪୧ ॥
ଯୋ ବୈ ନ ପାପେ ନିରତୋ ନ ପୁଣ୍ୟେ
ନାର୍ଥେ ନ ଧର୍ମେ ମନୁଜୋ ନ କାମେ ।
ବିମୁକ୍ତଦୋଷଃ ସମଲୋଷ୍ଟ କାଞ୍ଚନଃ
ସ ମୁଚ୍ୟତେ ଦୁଃଖସୁଖାର୍ଥ ସିଦ୍ଧେଃ ॥ ୪୨ ॥
ଭୂତାନି ଜାତୀ ମରଣାନ୍ୱିତାନି
ଜରା ବିକାରୈଶ୍ଚ ସମନ୍ୱିତାନି ।
ଭୂୟଶ୍ଚ ତୈସ୍ତୈଃ ପ୍ରତିବୋଧିତାନି
ମୋକ୍ଷଂ ପ୍ରଶଂସନ୍ତି ନ ତଂ ଚ ବିଦ୍ମଃ ॥ ୪୩ ॥
ସ୍ନେହେ ନ ବୁଦ୍ଧସ୍ୟ ନ ସନ୍ତି ତାନୀତ୍ୟ୍
ଏବଂ ସ୍ୱୟମ୍ଭୂର୍ଭଗବାନୁବାଚ ।
ବୁଧାଶ୍ଚ ନିର୍ୱାଣପରା ବଦନ୍ତି
ତସ୍ମାନ୍ନ କୁର୍ୟାତ୍ପ୍ରିୟମପ୍ରିୟଂ ଚ ॥ ୪୪ ॥
ଏତତ୍ପ୍ରଧାନଂ ନ ତୁ କାମକାରୋ
ଯଥା ନିୟୁକ୍ତୋଽସ୍ମି ତଥା ଚରାମି ।
ଭୂତାନି ସର୍ୱାଣି ବିଧିର୍ନିୟୁଙ୍କ୍ତେ
ବିଧିର୍ବଲୀୟାନିତି ବିତ୍ତସର୍ୱେ ॥ ୪୫ ॥
ନ କର୍ମଣାପ୍ନୋତ୍ୟନବାପ୍ୟମର୍ଥଂ
ଯଦ୍ଭାବି ସର୍ୱଂ ଭବତୀତି ବିତ୍ତ ।
ତ୍ରିବର୍ଗହୀନୋଽପି ହି ବିନ୍ଦତେଽର୍ଥଂ
ତସ୍ମାଦିଦଂ ଲୋକହିତାୟ ଗୁହ୍ୟମ୍ ॥ ୪୬ ॥
ତତସ୍ତଦଗ୍ର୍ୟଂ ବଚନଂ ମନୋଽନୁଗଂ
ସମସ୍ତମାଜ୍ଞାୟ ତତୋଽତିହେତୁମତ୍ ।
ତଦା ପ୍ରଣେଦୁଶ୍ଚ ଜହର୍ଷିରେ ଚ ତେ
କୁରୁପ୍ରବୀରାୟ ଚ ଚକ୍ରୁରଞ୍ଜଲୀନ୍ ॥ ୪୭ ॥
ସୁଚାରୁ ବର୍ଣାକ୍ଷର ଶବ୍ଦଭୂଷିତାଂ
ମନୋଽନୁଗାଂ ନିର୍ଧୁତ ବାକ୍ୟକଣ୍ଟକାମ୍ ।
ନିଶମ୍ୟ ତାଂ ପାର୍ଥିବ ପାର୍ଥ ଭାଷିତାଂ
ଗିରଂ ନରେନ୍ଦ୍ରାଃ ପ୍ରଶଶଂସୁରେବ ତେ ।
ପୁନଶ୍ଚ ପପ୍ରଚ୍ଛ ସରିଦ୍ୱରାସୁତଂ
ତତଃ ପରଂ ଧର୍ମମହୀନ ସତ୍ତ୍ୱଃ ॥ ୪୮ ॥
॥ ଇତି ଷଡ୍ଜଗୀତା ସମାପ୍ତା ॥
Also Read:
Shadja Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
