శ్రీశివపఞ్చాననస్తోత్రమ్ పఞ్చముఖ శివ Lyrics in Telugu:
Panchaanana, Panchavaktra or Panchamukhi Shiva is the combination of Shiva in all five of His aspects – aghora, Ishana, tatpuruSha, vAmadeva and saddyojata. The Panchamukha Shiva linga is found in rare temples. Four faces are in four directions and in some the fifth face is shown facing the sky and in some it is in the southeast direction. The jyotirlinga at Pashupatinath temple in Nepal is a panchamukha linga.
The Five Shiva forms, Directions, Elements and associated Shakti forms are:
సద్యోజాత – పశ్చిమ – పృథ్వీ – సృష్టి శక్తి
వామదేవ – ఉత్తర – జల – స్థితి శక్తి
తత్పురుష – పూర్వ – వాయు – తిరోభావ శక్తి
అఘోర – దక్షిణ – అగ్ని – సంహార శక్తి
ఈశాన – ఊర్ధ్వ – ఆకాశ – అనుగ్రహ శక్తి
Panchamukha Shiva Gayatri is:
ఓం పఞ్చవక్త్రాయ విద్మహే, మహాదేవాయ ధీమహి,
తన్నో రుద్ర ప్రచోదయాత్ ॥
The following five verses are considered prayers to Shiva facing each of the five different directions. These same verses with slight variations and change in order are used in
panchamukhanyasa as part of mahanyasam and in panchavaktrapuja.
All three versions are given below.
॥ శివపఞ్చాననస్తోత్రమ్ ॥
ప్రాలేయాచలమిన్దుకున్దధవలం గోక్షీరఫేనప్రభం
భస్మాభ్యఙ్గమనఙ్గదేహదహనజ్వాలావలీలోచనమ్ ।
విష్ణుబ్రహ్మమరుద్గణార్చితపదం ఋగ్వేదనాదోదయం
వన్దేఽహం సకలం కలఙ్కరహితం స్థాణోర్ముఖం పశ్చిమమ్ ॥ ౧॥
గౌరం కుఙ్కుమపఙ్కిలం సుతిలకం వ్యాపాణ్డుకణ్ఠస్థలం
భ్రూవిక్షేపకటాక్షవీక్షణలసత్సంసక్తకర్ణోత్పలమ్ ।
స్నిగ్ధం బిమ్బఫలాధరం ప్రహసితం నీలాలకాలఙ్కృతం
వన్దే యాజుషవేదఘోషజనకం వక్త్రం హరస్యోత్తరమ్ ॥ ౨॥
సంవర్తాగ్నితటిత్ప్రతప్తకనకప్రస్పర్ద్ధితేజోమయం
గమ్భీరధ్వని సామవేదజనకం తామ్రాధరం సున్దరమ్ ।
అర్ధేన్దుద్యుతిభాలపిఙ్గలజటాభారప్రబద్ధోరగం
వన్దే సిద్ధసురాసురేన్ద్రనమితం పూర్వం ముఖం శూలినః ॥ ౩॥
కాలాభ్రభ్రమరాఞ్జనద్యుతినిభం వ్యావృత్తపిఙ్గేక్షణం
కర్ణోద్భాసితభోగిమస్తకమణి ప్రోత్ఫుల్లదంష్ట్రాఙ్కురమ్ ।
సర్పప్రోతకపాలశుక్తిసకలవ్యాకీర్ణసచ్ఛేఖరం
వన్దే దక్షిణమీశ్వరస్య వదనం చాథర్వవేదోదయమ్ ॥ ౪॥
వ్యక్తావ్యక్తనిరూపితం చ పరమం షట్త్రింశతత్త్వాధికం
తస్మాదుత్తరతత్వమక్షరమితి ధ్యేయం సదా యోగిభిః ।
ఓఙ్కారది సమస్తమన్త్రజనకం సూక్ష్మాతిసూక్ష్మం పరం
వన్దే పఞ్చమమీశ్వరస్య వదనం ఖవ్యాపితేజోమయమ్ ॥ ౫॥
ఏతాని పఞ్చ వదనాని మహేశ్వరస్య
యే కీర్తయన్తి పురుషాః సతతం ప్రదోషే ।
గచ్ఛన్తి తే శివపురీం రుచిరైర్విమానైః
క్రీడన్తి నన్దనవనే సహ లోకపాలైః ॥
ఇతి శివపఞ్చాననస్తోత్రం సమ్పూర్ణమ్ ॥
॥ పఞ్చవక్త్రపూజాన్తర్గతమ్ ॥
ఓం ప్రాలేయామలబిన్దుకున్దధవలం గోక్షీరఫేనప్రభం
భస్మాభ్యఙ్గమనఙ్గదేహదహనజ్వాలావలీలోచనమ్ ।
బ్రహ్మేన్ద్రాగ్నిమరుద్గణైః స్తుతిపరైరభ్యర్చితం యోగిభి-
ర్వన్దేఽహం సకలం కలఙ్కరహితం స్థాణోర్ముఖం పశ్చిమమ్ ॥
ఓం పశ్చిమవక్త్రాయ నమః ॥ ౧॥
ఓం గౌరం కుఙ్కుమపిఙ్గలం సుతిలకం వ్యాపాణ్డుగణ్డస్థలం
భ్రూవిక్షేపకటాక్షవీక్షణలసత్సంసక్తకర్ణోత్పలమ్ ।
స్నిగ్ధం బిమ్బఫలాధరం ప్రహసితం నీలాలకాలఙ్కృతం
వన్దే పూర్ణశశాఙ్కమణ్డలనిభం వక్త్రం హరస్యోత్తరమ్ ॥
ఓం ఉత్తరవక్త్రాయ నమః ॥ ౨॥
ఓం కాలాభ్రభ్రమరాఞ్జనాచలనిభం వ్యాదీప్తపిఙ్గేక్షణం
ఖణ్డేన్దుద్యుతిమిశ్రితోగ్రదశనప్రోద్భిన్నదంష్ట్రాఙ్కురమ్ ।
సర్వప్రోతకపాలశుక్తిసకలం వ్యాకీర్ణసచ్ఛేఖరం
వన్దే దక్షిణమీశ్వరస్య జటిలం భ్రూభఙ్గరౌద్రం ముఖమ్ ॥
ఓం దక్షిణవక్త్రాయ నమః ॥ ౩॥
ఓం సంవర్త్తాగ్నితడిత్ప్రతప్తకనకప్రస్పర్ధితేజోమయం
గమ్భీరస్మితనిఃసృతోగ్రదశనం ప్రోద్భాసితామ్రాధరమ్ ।
బాలేన్దుద్యుతిలోలపిఙ్గలజటాభారప్రబద్ధోరగం
వన్దే సిద్ధసురాసురేన్ద్రనమితం పూర్వం ముఖం శూలినః ॥
ఓం పూర్వవక్త్రాయ నమః ॥ ౪॥
ఓం వ్యక్తావ్యక్తగుణోత్తరం సువదనం షడ్వింశతత్త్వాధికం
తస్మాదుత్తరతత్త్వమక్షయమితి ధ్యేయం సదా యోగిభిః ।
వన్దే తామసవర్జితేన మనసా సూక్ష్మాతిసూక్ష్మం పరం
శాన్తం పఞ్చమమీశ్వరస్య వదనం ఖవ్యాపితేజోమయమ్ ॥
ఓం ఊర్ధ్వవక్త్రాయ నమః ॥ ౫॥
॥ పఞ్చముఖన్యాసాన్తర్గతమ్ ॥
తత్పురు॑షాయ వి॒ద్మహే॑ మహాదే॒వాయ॑ ధీమహి । తన్నో॑ రుద్రః ప్రచో॒దయా᳚త్ ॥
సంవర్తాగ్ని-తటిత్ప్రదీప్త-కనకప్రస్పర్ద్ధి-తేజోఽరుణం
గమ్భీరధ్వని-సామవేదజనకం తామ్రాధరం సున్దరమ్ ।
అర్ద్ధేన్దుద్యుతి-లోల-పింగల జటా భార-ప్రబోద్ధోదకం
వన్దే సిద్ధసురాసురేన్ద్ర-నమితం పూర్వం ముఖం శూలినః ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య । పూర్వాఙ్గ ముఖాయ నమః ॥ ౧ ॥
అ॒ఘోరే᳚భ్యోఽథ॒ ఘోరే᳚భ్యో॒ ఘోర॒ఘోర॑తరేభ్యః ।
సర్వే᳚భ్యః సర్వ॒శర్వే᳚భ్యో॒ నమ॑స్తే అస్తు రు॒ద్రరూ॑పేభ్యః ॥
కాలాభ్ర-భ్రమరాఞ్జన-ద్యుతినిభం వ్యావృత్తపిఙ్గేక్షణం
కర్ణోద్భాసిత-భోగిమస్తకమణి-ప్రోద్భిన్నదంష్ట్రాఙ్కురమ్ ।
సర్పప్రోతకపాల-శుక్తిశకల-వ్యాకీర్ణతాశేఖరం
వన్దే దక్షిణమీశ్వరస్య వదనం చాథర్వనాదోదయమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య । దక్షిణాఙ్గ ముఖాయ నమః ॥ ౨ ॥
స॒ద్యోజా॒తం ప్ర॑పద్యా॒మి॒ స॒ద్యో జా॒తాయ॒ వై నమో॒ నమః॑ ।
భ॒వే భ॑వే॒ నాతి॑భవే భవస్వ॒ మామ్ । భ॒వోద్భ॑వాయ॒ నమః॑ ॥
ప్రాలేయామలమిన్దుకున్ద-ధవలం గోక్షీరఫేనప్రభం
భస్మాభ్యఙ్గమనఙ్గదేహదహన-జ్వాలావలీలోచనమ్ ।
విష్ణుబ్రహ్మమరుద్గణార్చితపదం ఋగవేదనాదోదయం
వన్దేఽహం సకలం కలఙ్కరహితం స్థాణోర్ముఖం పశ్చిమమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య । పశ్చిమాఙ్గ ముఖాయ నమః ॥ ౩ ॥
వా॒మ॒దే॒వాయ॒ నమో᳚ జ్యే॒ష్ఠాయ॒ నమః॑ శ్రే॒ష్ఠాయ॒ నమో॑ రు॒ద్రాయ॒ నమః॒
కాలా॑య॒ నమః॒ కల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బల॑వికరణాయ॒ నమో॒ బలా॑య॒ నమో॒
బల॑ప్రమథనాయ॒ నమ॒స్సర్వ॑భూతదమనాయ॒ నమో॑ మ॒నోన్మ॑నాయ॒ నమః॑ ॥
గౌరం కుఙ్కుమ పఙ్కిలమ్ సుతిలకం వ్యాపాణ్డుమణ్డస్థలం
భ్రూవిక్షేప-కటాక్షవీక్షణలసత్సంసక్తకర్ణోత్పలమ్ ।
స్నిగ్ధం బిమ్బఫలాధరం ప్రహసితం నీలాలకాలఙ్కృతం
వన్దే యాజుష-వేదఘోషజనకం వక్త్రం హరస్యోత్తరమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య । ఉత్తరాఙ్గ ముఖాయ నమః ॥ ౪ ॥
ఈశానస్సర్వ॑విద్యా॒నా॒మీశ్వరః సర్వ॑ భూతా॒నాం॒
బ్రహ్మాధి॑పతి॒ర్బ్రహ్మ॒ణోఽధి॑పతి॒ర్బ్రహ్మా॑ శి॒వో మే॑ అస్తు సదాశి॒వోమ్ ॥
వ్యక్తావ్యక్తనిరూపితఞ్చ పరమం షట్త్రింశతత్వాధికం
తస్మాదుత్తర-తత్వమక్షరమితి ధ్యేయం సదా యోగిభిః ।
ఓంకారాది-సమస్తమన్త్రజనకం సూక్ష్మాతిసూక్ష్మం పరం
వన్దే పఞ్చమమీశ్వరస్య వదనం ఖ-వ్యాపి తేజోమయమ్ ॥
ఓం నమో భగవతే॑ రుద్రా॒య । ఊర్ద్ధ్వాఙ్గ ముఖాయ నమః ॥ ౫ ॥
