About Shiva Gitimala !! Shiva Ashtapadi:
Shiva Gitimala was composed by Jagadguru Sri Chandra Sekharendra Saraswathi the 62nd seer of Sri Kanchi Kamakoti Peedam, composed of 20 exciting verses known as Ashtapadi, praising the pleasing moments of Lord Ekamreshwarar and the goddess Sri Kamakshi Devi. This beautiful composition represents the despair, devotion and dedication of the individual soul / Jeevathma, to achieve union with the supreme soul / Paramathma to attain eternal happiness. Shiva Ashtapadi / Shiva Gitimala begins with the veneration of Lord Ganesha. The entire verses illustrate the miserable state of separation of the goddess Parvathi from Lord Shiva. The goddess Sri Parvati underwent severe penance on the banks of the Kampa River to unite with Lord Shiva. The divine couple suffers an unbearable pain of separation; Lord Shiva descended to Earth and resides under a mango tree where the goddess Sri Parvati undertaking penance was observed by a faithful companion of the goddess and was duly informed. The state of remorse, abandonment, guilt and the messages exchanged through the companion of the goddess Sri Parvati, etc. They are beautifully represented in the Ashtapadi. Finally, Lord Shiva appears before the goddess Sri Parvati and apologizes profusely, after a first hardness between the couple and a happy union.
Lord Siva Gitimala and Ashtapadi Lyrics in Gujarati:
॥ પ્રથમઃ સર્ગઃ ॥
ધ્યાનશ્લોકાઃ –
સકલવિઘ્નનિવર્તક શઙ્કરપ્રિયસુત પ્રણતાર્તિહર પ્રભો ॥
મમ હૃદમ્બુજમધ્યલસન્મણીરચિતમણ્ડપવાસરતો ભવ ॥ ૧ ॥
વિધિવદનસરોજાવાસમાધ્વીકધારા
વિવિધનિગમવૃન્દસ્તૂયમાનાપદાના ।
સમસમયવિરાજચ્ચન્દ્રકોટિપ્રકાશા
મમ વદનસરોજે શારદા સન્નિધત્તામ્ ॥ ૨ ॥
યદનુભવસુધોર્મીમાધુરીપારવશ્યં
વિશદયતિ મુનીનાત્મનસ્તાણ્ડવેન ।
કનકસદસિ રમ્યે સાક્ષિણીવીક્ષ્યમાણઃ
પ્રદિશતુ સ સુખં મે સોમરેખાવતંસઃ ॥ ૩ ॥
શર્વાણિ પર્વતકુમારિ શરણ્યપાદે
નિર્વાપયાસ્મદઘસન્તતિમન્તરાયમ્ ।
ઇચ્છામિ પઙ્ગુરિવ ગાઙ્ગજલાવગાહ-
મિચ્છામિમાં કલયિતું શિવગીતિમાલામ્ ॥ ૪ ॥
શિવચરણસરોજધ્યાનયોગામૃતાબ્ધૌ
જલવિહરણવાઞ્છાસઙ્ગતં યસ્ય ચેતઃ ।
નિખિલદુરિતમભઙ્ગવ્યાપૃતં વા મનોજ્ઞં
પરશિવચરિતાખ્યં ગાનમાકર્ણનીયમ્ ॥ ૫ ॥
॥ પ્રથમાષ્ટપદી ॥
માલવીરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(પ્રલયપયોધિજલે ઇતિવત્)
કનકસભાસદને વદને દરહાસં
નટસિ વિધાય સુધાકરભાસં
શઙ્કર ધૃતતાપસરૂપ જય ભવતાપહર ॥ ૧ ॥
જલધિમથનસમયે ગરલાનલશૈલં
વહસિ ગલસ્થમુદિત્વરકીલં
શઙ્કર ધૃતનીલગલાખ્ય જય ભવતાપહર ॥ ૨ ॥
વિધુરવિરથચરણે નિવસન્નવનિરથે
પુરમિષુણા હૃતવાનિતયોધે
શઙ્કર વર વીરમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૩ ॥
કુસુમશરાસકરં પુરતો વિચરન્તં
ગિરિશ નિહિંસિતવાનચિરં તં
શઙ્કર મદનારિપદાખ્ય જય ભવતાપહર ॥ ૪ ॥
વટતરુતલમહિતે નિવસન્મણિપીઠે
દિશસિ પરાત્મકલામતિગાઢે
શઙ્કર ધૃતમૌન ગભીર જય ભવતાપહર ॥ ૫ ॥
જલનિધિસેતુતટે જનપાવનયોગે
રઘુકુલતિલકયશઃ પ્રવિભાગે
શઙ્કર રઘુરામમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૬ ॥
તનુ ભૃદવનકૃતે વરકાશીનગરે
તારકમુપદિશસિ સ્થલસારે
શઙ્કર શિવ વિશ્વમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૭ ॥
નિગમરસાલતલે નિરવધિબોધઘન
શ્રીકામક્ષિકુચકલશાઙ્કન
શઙ્કર સહકારમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૮ ॥
કચ્છપતનુહરિણા નિસ્તુલભક્તિયુજા
સન્તતપૂજિતચરણસરોજ
શઙ્કર શિવ કચ્છપ લિઙ્ગ જય ભવતાપહર ॥ ૯ ॥
શઙ્કરવરગુરુણા પરિપૂજિતપાદ
કાઞ્ચિપુરે વિવૃતાખિલવેદ
શઙ્કર વિધુમૌલિમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૧૦ ॥
શ્રીવિધુમૌલિયતેરિદમુદિતમુદારં
શ્રૃણુ કરુણાભરણાખિલસારં
શઙ્કરારુણશૈલમહેશ જય ભવતાપહર ॥ ૧૧ ॥
શ્લોકઃ
કનકસભાનટાય હરિનીલગળાય નમ-
સ્ત્રિપુરહરાય મારરિપવે મુનિમોહભિદે ।
રઘુકૃતસેતવે વિમલકાશિજુષે ભવતે
નિગમરસાલ કૂર્મહરિપૂજિત ચન્દ્રધર ॥ ॥ ૬ ॥
પાપં વારયતે પરં ઘટયતે કાલં પરાકુર્વતે
મોહં દૂરયતે મદં શમયતે મત્તાસુરાન્ હિંસતે ।
મારં મારયતે મહામુનિગણાનાનન્દિનઃ કુર્વતે
પાર્વત્યા સહિતાય સર્વનિધયે શર્વાય તુભ્યં નમઃ ॥ ૭ ॥
॥ દ્વિતીયાષ્ટપદી ॥
ભૈરવીરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(શ્રિતકમલાકુચ ઇતિવત્)
કલિહરચરિતવિભૂષણ શ્રુતિભાષણ
કરતલવિલસિતશૂલ જય ભવતાપહર ॥ ૧ ॥
દિનમણિનિયુતવિભાસુર વિજિતાસુર
નલિનનયનકૃતપૂજ જય ભવતાપહર ॥ ૨ ॥
નિર્જિતકુસુમશરાસન પુરશાસન
નિટિલતિલકશિખિકીલ જય ભવતાપહર ॥ ૩ ॥
પદયુગવિનતાખણ્ડલ ફણિકુણ્ડલ
ત્રિભુવનપાવન પાદ જય ભવતાપહર ॥ ૪ ॥
અન્ધકદાનવદારણ ભવતારણ
સ્મરતનુભસિતવિલેપ જય ભવતાપહર ॥ ૫ ॥
હિમકરશકલવતંસક ફણિહંસક
ગગનધુનીધૃતશીલ જય ભવતાપહર ॥ ૬ ॥
પરમતપોધનભાવિત સુરસેવિત
નિખિલભુવનજનપાલ જય ભવતાપહર ॥ ૭ ॥
કરિમુખશરભવનન્દન કૃતવન્દન
શ્રૃણુશશિધરયતિગીતં જય ભવતાપહર ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
તુહિનગિરિકુમારી તુઙ્ગવક્ષોજકુમ્ભ-
સ્ફુટદૃઢપરિરમ્ભશ્લિષ્ટ દિવ્યાઙ્ગરાગમ્ ।
ઉદિતમદનખેદસ્વેદમંસાન્તરં માં
અવતુ પરશુપાણેર્વ્યક્ત ગાઢાનુરાગમ્ ॥ ૮ ॥
વાસન્તિકાકુસુમકોમલદર્શનીયૈઃ
અઙ્ગૈરનઙ્ગવિહિતજ્વરપારવશ્યાત્ ।
કમ્પાતટોપવનસીમનિ વિભ્રમન્તીં
ગૌરિમિદં સરસમાહ સખી રહસ્યમ્ ॥ ૯ ॥
॥ તૃતીયાષ્ટપદી ॥
વસન્તરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(લલિતલવઙ્ગલતા ઇતિવત્)
વિકસદમલકુસુમાનુસમાગમશીતલમૃદુલસમીરે
અતિકુલકલરવસમ્ભૃતઘનમદપરભૃતઘોષગભીરે
વિલસતિ સુરતરુસદસિ નિશાન્તે
વરયુવતિજનમોહનતનુરિહ શુભદતિ વિતતવસન્તે વિલસતિ ॥ ૧ ॥
કુસુમશરાસનશબરનિષૂદિતકુપિતવધૂધૃતમાને
ધનરસકુઙ્કુમપઙ્કવિલેપનવિટજનકુતુકવિધાને વિલસતિ ॥ ૨ ॥
કુસુમિતબાલરસાલમનોહરકિસલયમદનકૃપાણે
મધુકરમિથુનપરસ્પરમધુરસપાનનિયોગધુરીણે વિલસતિ ॥ ૩ ॥
મદનમહીપતિશુભકરમન્ત્રજપાયિતમધુકરઘોષે
અવિરલકુસુમમરન્દકૃતાભિનિષેચનતરુમુનિપોષે વિલસતિ ॥ ૪ ॥
મદનનિદેશનિવૃત્તકલેબરમર્દનમલયસમીરે
તુષિતમધુવ્રતસઞ્ચલદતિથિસુપૂજનમધુરસપૂરે વિલસતિ ॥ ૫ ॥
સુચિરકૃતવ્રતમૌનવનપ્રિયમુનિજનવાગનુકૂલે
લલિતલતાગૃહવિહૃતિકૃતશ્રમયુવતિસુખાનિલશીલે વિલસતિ ॥ ૬ ॥
વિષમશરાવનિપાલરથાયિતમૃદુલસમીરણજાલે
વિરહિજનાશયમોહનભસિતપરાગવિજૃમ્ભણકાલે વિલસતિ ॥ ૭ ॥
શ્રીશિવપૂજનયતમતિ ચન્દ્રશિખામણિયતિવરગીતં
શ્રીશિવચરણયુગસ્મૃતિસાધકમુદયતુ વન્યવસન્તં વિલસતિ ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
વિકચકમલકમ્પાશૈવલિન્યાસ્તરઙ્ગૈઃ
અવિરલપરિરમ્ભઃ સમ્ભ્રમન્ મઞ્જરીણામ્ ।
પરિસરરસરાગૈર્વ્યાપ્તગાત્રાનુલેપો
વિચરતિ કિતવોઽયં મન્દમન્દં સમીરઃ ॥ ૯ ॥
॥ દ્વિતીયઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
પ્રગલ્ભતરભામિની શિવચરિત્ર ગાનામૃત-
પ્રભૂતનવમઞ્જરીસુરભિગન્ધિમન્દાનિલે ।
રસાલતરુમૂલગસ્ફુરિતમાધવી મણ્ડપે
મહેશમુપદર્શયન્ત્યસકૃદાહ ગૌરીમસૌ ॥
॥ ચતુર્થાષ્ટપદી ॥
રામક્રિયારાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(ચન્દનચર્ચિત ઇતિવત્)
અવિરલ કુઙ્કુમપઙ્કકરમ્બિતમૃગમદચન્દ્રવિલેપં
નિટિલ વિશેષકભાસુરવહ્નિવિલોચન કૃતપુરતાપં
શશિમુખિ શૈલવધૂતનયે વિલોકય હરમથ કેલિમયે શશિમુખિ ॥ ૧ ॥
યુવતિજનાશયમદનશરાયિતશુભતરનયન વિલાસં
ભુવનવિજૃમ્ભિતઘનતરતિમિરનિષૂદનનિજતનુ ભાસં શશિમુખિ ॥ ૨ ॥
પાણિ સરોજમૃગીપરિશઙ્કિતબાલતૃણાલિગલાભં
યૌવતહૃદયવિદારણપટુતરદરહસિતામિતશોભં શશિમુખિ ॥ ૩ ॥
ચરણસરોજલસન્મણિનૂપુરઘોષવિવૃતપદજાતં
ગગનધુનીસમતનુરુચિસંહતિકારિતભુવનવિભાતં શશિમુખિ ॥ ૪ ॥
નિખિલવધૂજનહૃદયસમાહૃતિપટુતરમોહનરૂપં
મુનિવરનિકરવિમુક્તિવિધાયકબોધવિભાવનદીપં શશિમુખિ ॥ ૫ ॥
વિકચસરોરુહલોચનસકૃદવલોકનકૃતશુભજાતં
ભુજગશિરોમણિશોણરુચા પરિભીતમૃગીસમુપેતં શશિમુખિ ॥ ૬ ॥
રજતમહીધરસદૃશમહાવૃષદૃષ્ટપુરોવનિભાગં
સનકસનન્દનમુનિપરિશોભિતદક્ષિણતદિતરભાગં શશિમુખિ ॥ ૭ ॥
શ્રીશિવપરિચરણવ્રતચન્દ્રશિખામણિ નિયમધનેન
શિવચરિતં શુભગીતમિદં કૃતમુદયતુ બોધઘનેન શશિમુખિ ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
મદનકદનશાન્ત્યૈ ફુલ્લમલ્લી પ્રસૂનૈઃ
વિરચિતવરશય્યામાપ્નુવન્નિન્દુમૌલિઃ ।
મૃદુમલયસમીરં મન્યમાનઃ સ્ફુલિઙ્ગાન્
કલયતિ હૃદયે ત્વામન્વહં શૈલ કન્યે ॥ ૧૨ ॥
ઇતિ સહચરીવાણીમાકર્ણ્ય સાપિ સુધાઝરીં
અચલદુહિતા નેતુઃ શ્રુત્વાભિરૂપ્યગુણોદયમ્ ।
વિરહજનિતામાર્તિં દૂરીચકાર હૃદિ સ્થિતાં
દયિતનિહિતપ્રેમા કામં જગાદ મિથઃ સખીમ્ ॥ ૧૩ ॥
॥ પઞ્ચમાષ્ટપદી ॥
તોડિરાગેણ ચાપુતાલેન ગીયતે
(સઞ્ચરદધર ઇતિવત્)
જલરુહશિખરવિરાજિતહિમકરશઙ્કિતકરનખરાભં
રુચિરરદનકિરણામરસરિદિવ શોણનદાધર શોભં
સેવે નિગમરસાલનિવાસં – યુવતિમનોહરવિવિધવિલાસં સેવે ॥ ૧ ॥
શુભતનુસૌરભલોભવિભૂષણકૈતવમહિત ભુજઙ્ગં
મુકુટવિરાજિતહિમકરશકલવિનિર્ગલદમૃતસિતાઙ્ગં સેવે ॥ ૨ ॥
મકુટપરિભ્રમદમરધુનીનખવિક્ષતશઙ્કિત ચન્દ્રં
ઉરસિ વિલેપિતમલયજપઙ્કવિમર્દિતશુભતરચન્દ્રં સેવે ॥ ૩ ॥
પન્નગકર્ણવિભૂષણમૌલિગમણિરુચિ શોણકપોલં
અગણિતસરસિજસમ્ભવમૌલિકપાલનિવેદિત કાલં સેવે ॥ ૪ ॥
હરિદનુપાલસુરેશપદોન્નતિમુપનમતો વિતરન્તં
અનવધિમહિમચિરન્તનમુનિહૃદયેષુ સદા વિહરન્તં સેવે ॥ ૫ ॥
નારદપર્વતવરમુનિકિન્નરસન્નુત વૈભવ જાતં
અન્ધકસુરરિપુગન્ધસિન્ધુર વિભઙ્ગમૃગાદિપરીતં સેવે ॥ ૬ ॥
વિષયવિરતવિમલાશયકોશમહાધનચરણસરોજં
ઘનતરનિજતનુમઞ્જુલતાપરિ નિર્જિતનિયુત મનોજં સેવે ॥ ૭ ॥
શ્રીશિવ ભજન મનોરથચન્દ્રશિખામણિયતિવરગીતં
શ્રોતુમુદઞ્ચિતકૌતુકમવિરતમમરવધૂપરિ ગીતં સેવે ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
સહચરિ મુખં ચેતઃ પ્રાતઃ પ્રફુલ્લસરોરુહ-
પ્રતિમમનઘં કાન્તં કાન્તસ્ય ચન્દ્રશિખામણેઃ ।
સ્મરતિ પરિતોદૃષ્ટિસ્તુષ્ટા તદાકૃતિમાધુરી-
ગતિવિષયિણી વાણી તસ્ય બ્રવીતિ ગુણોદયમ્ ॥ ૧૪ ॥
॥ ષષ્ટાષ્ટપદી ॥
કામ્ભોજિરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(નિભૃતનિકુઞ્જ ઇતિવત્)
નિખિલચરાચરનિર્મિતિકૌશલભરિતચરિત્ર વિલોલં
લલિતરસાલનિબદ્ધલતાગૃહવિહરણ કૌતુક શીલં
કલયે કાલમથનમધીશં
ઘટય મયા સહ ઘનતરકુચપરિરમ્ભણ કેલિકૃતાશં કલયે ॥ ૧ ॥
કુવલયસૌરભવદનસમીરણવસિતનિખિલદિગન્તં
ચરણસરોજવિલોકનતોઽખિલતાપરુજં શમયન્તં કલયે ॥ ૨ ॥
પટુતરચાટુવચોમૃતશિશિરનિવારિતમનસિજતાપં
તરુણવનપ્રિયભાષણયા સહ સાદરવિહિતસુલાપં કલયે ॥ ૩ ॥
ચલિતદૃગઞ્ચલમસમશરાનિવ યુવતિજને નિદધાનં
રહસિ રસાલગૃહં ગતયા સહ સરસવિહારવિધાનં કલયે ॥ ૪ ॥
દરહસિતદ્યુતિચન્દ્રિકયા ગતખેદ વિકારચકોરં
લસદરુણાધરવદનવશીકૃતયુવતિજનાશયચોરં કલયે ॥ ૫ ॥
મલયજપઙ્કવિલેપનમુરુતરકુચયુગમાકલયન્તં
કૃતકરુષો મમ સુતનુલતાપરિરમ્ભણકેળિમયન્તં કલયે ॥ ૬ ॥
સુરતરુકુસુમસુમાલિકયા પરિમણ્ડિતચિકુરનિકાયં
અલઘુપુલકકટસીમનિ મૃગમદપત્રવિલેખવિધેયં કલયે ॥ ૭ ॥
શ્રીશિવસેવનચન્દ્રશિખામણિયતિવરગીતમુદારં
સુખયતુ શૈલજયા કથિતં શિવચરિતવિશેષિતસારં કલયે ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
લીલાપ્રસૂનશરપાશસૃણિપ્રકાણ્ડ-
પુણ્ડ્રેક્ષુભાસિકરપલ્લવમમ્બુજાક્ષમ્ ।
આલોક્ય સસ્મિતમુખેન્દુકમિન્દુમૌલિં
ઉત્કણ્ઠતે હૃદયમીક્ષિતુમેવ ભૂયઃ ॥ ૧૫ ॥
॥ તૃતીયઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
ઇતિ બહુ કથયન્તીમાલિમાલોક્ય બાલાં
અલઘુવિરહદૈન્યામદ્રિજામીક્ષમાણઃ ।
સપદિ મદનખિન્નઃ સોમરેખાવતંસઃ
કિમપિ વિરહશાન્ત્યૈ ચિન્તયામાસ ધીરઃ ॥ ૧૬ ॥
॥ સપ્તમાષ્ટપદી ॥
ભૂપાલરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(મામિયં ચલિતા ઇતિવત્)
શ્લોકઃ
લીલયા કલહે ગતા કપટક્રુધા વનિતેયં
માનિની મદનેન મામપિ સન્તનોતિ વિધેયમ્ ॥
શિવ શિવ કુલાચલસુતા ॥ ૧ ॥
તાપિતો મદનજ્વરેણ તનૂનપાદધિકેન
યાપયમિ કતં નુ તદ્વિરહં ક્ષણં કુતુકેન શિવ શિવ ॥ ૨ ॥
યત્સમાગમસમ્મદેન સુખી ચિરં વિહરામિ ।
યદ્વિયોગરુજા ન જાતુ મનોહિતં વિતનોમિ શિવ શિવ ॥ ૩ ॥
લીલયા કુપિતા યદા મયિ તામથાનુચરામિ ।
ભૂયસા સમયેન તામનુનીય સંવિહરામિ શિવ શિવ ॥ ૪ ॥
અર્પિતં શિરસિ ક્રુધા મમ હા યદઙ્ઘ્રિસરોજં
પાણિના પરિપૂજિતં બત જૃમ્ભમાણમનોજં શિવ શિવ ॥ ૫ ॥
દૃશ્યસે પુરતોઽપિ ગૌરિ ન દૃશ્યસે ચપલેવ ।
નાપરાધકથા મયિ પ્રણતં જનં કૃપયાવ શિવ શિવ ॥ ૬ ॥
નીલનીરદવેણિ કિં તવ મત્કૃતેઽનુનયેન ।
સન્નિધેહિ ન ગન્તુમર્હસિ માદૃશે દયનેન શિવ શિવ ॥ ૭ ॥
વર્ણિતં શિવદાસચન્દ્રશિખામણિશ્રમણેન ।
વૃત્તમેતદુદેતુ સન્તતં ઈશિતુઃ પ્રવણેન શિવ શિવ ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
ભુવનવિજયી વિક્રાન્તેષુ ત્વમેવ ન ચેતરઃ
તવ ન કૃપણે યુક્તં માદૃગ્વિધે શરવર્ષણમ્ ।
મદન યદિ તે વૈરં નિર્યાતુ ભો નિયતં પુરા
વિહિતમહિતો નાહં નિત્યં તવાસ્મિ નિદેશગઃ ॥ ૧૭ ॥
મધુકરમયજ્યાઘોષેણ પ્રકમ્પયસે મનઃ
પરભૃતવધૂગાને કર્ણજ્વરં તનુષેતરામ્ ।
કુસુમરજસાં બૃન્દૈરુત્માદયસ્યચિરાદિતઃ
સ્મર વિજયસે વિશ્વં ચિત્રીયતે કૃતિરીદૃશી ॥ ૧૮ ॥
ચલિતલલિતાપાઙ્ગ શ્રેણીપ્રસારણકૈતવાત્
દરવિકસિતસ્વચ્છચ્છાયાસિતોત્પલવર્ષણૈઃ ।
વિરહશિખિના દૂનં દીનં ન મામભિરક્ષિતું
યદિ ન મનુષે જાનાસિ ત્વં મદીયદશાં તતઃ ॥ ૧૯ ॥
શુભદતિ વિચરાવઃ શુભ્રકમ્પાતટિન્યાસ્તટ
ભુવિ રમણીયોદ્યાનકેળિં ભજાવઃ ।
પ્રતિમુહુરિતિ ચિન્તાવિહ્વલઃ શૈલકન્યામભિ
શુભતરવાદઃ પાતુ ચન્દ્રાર્ધમૌલેઃ ॥ ૨૦ ॥
॥ ચતુર્થઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
કમ્પાતીરપ્રચુરરુચિરોદ્યાનવિદ્યોતમાન-
શ્રીમાકન્દદ્રુમપરિસર માધવીક્લૃપ્તશાલામ્ ।
અધ્યાસીનં રહસિ વિરહશ્રાન્તમશ્રાન્તકેલિં
વાચં ગૌરીપ્રિયસહચરી પ્રાહ ચન્દ્રાવતંસમ્ ॥ ૨૧ ॥
॥ અષ્ટમાષ્ટપદી ॥
સૌરાષ્ટ્રરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(નિન્દતિ ચન્દનં ઇતિવત્)
યા હિ પુરા હર કુતુકવતી પરિહાસકથાસુ વિરાગિણી
અસિતકુટિલ ચિકુરાવળિ મણ્ડનશુભતરદામ નિરોધિની
શઙ્કર શરણમુપૈતિ શિવામતિહન્તિ સ શમ્બરવૈરી
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૧ ॥
કુસુમ શયનમુપગમ્ય સપદિ મદનશરવિસરપરિદૂના
મલયજરજસિ મહનલતતિમિવ કલયતિ મતિમતિદીના
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૨ ॥
ઉરસિરુચિરમણિહારલતાગતબલભિદુપલતતિનીલા
મઞ્જુવચનગૃહપઞ્જરશુકપરિભાષણપરિહૃતલીલા
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૩ ॥
ભૃશકૃતભવદનુભાવનયેક્ષિત ભવતિ વિહિતપરિવાદા
સપદિ વિહિત વિરહાનુગમનાદનુસમ્ભૃતહૃદય વિષાદા
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૪ ॥
બાલહરિણપરિલીઢપદા તદનાદરવિગત વિનોદા
ઉન્મદપરભૃતવિરુતાકર્ણનકર્ણશલ્યકૃતબાધા
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૫ ॥
કોકમિથુનબહુકેળિવિલોકનજૃમ્ભિતમદન વિકારા
શઙ્કરહિમકરશેખર પાલય મામિતિ વદતિ ન ધીરા
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૬ ॥
દૂષિતમૃગમદરુચિરવિશેષક નિટિલભસિકૃતરેખા
અતનુતનુજ્વરકારિતયા પરિવર્જિતચન્દ્રમયૂખા
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૭ ॥
શ્રીશિવચરણનિષેવણચન્દ્રશિખામણિયતિવરગીતં
શ્રીગિરિજાવિરહક્રમવર્ણનમુદયતુ વિનયસમેતં
શિવ વિરહકૃશા તવ ગૌરી ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
આવાસમન્દિરમિદં મનુતે મૃડાની ઘોરાટવીસદૃશમાપ્તસખીજનેન ।
ના ભાષણાનિ તનુતે નલિનાયતાક્ષી દેવ ત્વયા વિરહિતા હરિણાઙ્કમૌલે ॥
॥ નવમાષ્ટપદી ॥
બિલહરિરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(સ્તનવિનિહત ઇતિવત્)
હિમકરમણિમયદામનિકાય કલયતિ વહ્નિશિખામુરસીયં
શૈલજા શિવ શૈલજા વિરહે તવ શઙ્કર શૈલજા ॥ ૧ ॥
વપુષિ પતિતઘનહિમકરપૂરં સન્તનુતે હૃદિ દિવિ દુરિતારં શૈલજા ॥ ૨ ॥
ઉરસિ નિહિતમૃદુ વિતતમૃણાલં પશ્યતિ સપદિ વિલસદળિનીલં શૈલજા ॥ ૩ ॥
સહચરયુવતિષુ નયનમનીલં નમિતમુખી વિતનોતિ વિશાલં શૈલજા ॥ ૪ ॥
રુષ્યતિ ખિદ્યતિ મુહુરનિદાનં ન પ્રતિવક્તિ સખીમપિ દીનં શૈલજા ॥ ૫ ॥
શિવ ઇતિ શિવ ઇતિ વદતિ સકામં પશ્યતિ પશુરિવ કિમપિ લલામં શૈલજા ॥ ૬ ॥
સુરતરુવિવિધફલામૃતસારં પશ્યતિ વિષમિવ ભૃશમતિઘોરં શૈલજા ॥ ૭ ॥
યતિવરચન્દ્રશિખામણિગીતં સુખયતુ સાધુજનં શુભગીતં શૈલજા ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
ત્વદ્ભાવનૈકરસિકાં ત્વદધીનવૃત્તિં
ત્વન્નામસંસ્મરણસંયુતચિત્તવૃત્તિમ્ ।
બાલામિમાં વિરહિણીં કૃપણૈકબન્ધો
નોપેક્ષસે યદિ તદા તવ શઙ્કરાખ્યા ॥ ૨૩ ॥
વસ્તૂનિ નિસ્તુલગુણાનિ નિરાકૃતાનિ
કસ્તૂરિકારુચિરચિત્રકપત્રજાતમ્ ।
ઈદૃગ્વિધં વિરહિણી તનુતે મૃડાની
તામાદ્રિયસ્વ કરુણાભરિતૈરપાઙ્ગૈઃ ॥ ૨૪ ॥
॥ પઞ્ચમઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
એકામ્રમૂલવિલસન્નવમઞ્જરીક
શ્રીમાધવીરુચિરકુઞ્જગૃહેવસામિ ।
તામાનયાનુનય મદ્વચનેન ગૌરીમિત્થં
શિવેન પુનરાહ સખી નિયુક્તા ॥
॥ દશમાષ્ટપદી ॥
આનન્દભૈરવીરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(વહતિ મલયસમીરે ઇતિવત્)
જયતિ મદનનૃપાલે શિવે કુપિતપથિક જાલં
ભ્રમરમિથુન જાલે શિવે પિબતિ મધુ સલીલં
વિરહરુજા પુરવૈરી પરિખિદ્યતિ ગૌરી શિવવિરહરુજા ॥ ૧ ॥
મલયમરુતિ વલમાને શિવે વિરહ વિઘટનાય
સતિ ચ મધુપગાને શિવે સરસવિહરણાય શિવ વિરહરુજા ॥ ૨ ॥
કુસુમભરિતસાલે શિવે વિતતસુમધુકાલે
કૃપણવિરહિજાલે શિવે કિતવહૃદનુકૂલે શિવવિરહરુજા ॥ ૩ ॥
મદનવિજયનિગમં શિવે જપતિ પિકસમૂહે
ચતુરકિતવસઙ્ગ (શિવે) કુટિલરવદુરૂહે શિવવિરહરુજા ॥ ૪ ॥
કુસુમરજસિ ભરિતે શિવે કિતવમૃદુળમરુતા
દિશિ ચ વિદિશિ વિતતે શિવે વિરહિવપુષિ ચરતા શિવવિરહરુજા ॥ ૫ ॥
વિમલતુહિનકિરણે શિવે વિકિરતિ કરજાલં
વિહૃતિવિરતિહરણે શિવે વિયતિ દિશિ વિશાલં શિવવિરહરુજા ॥ ૬ ॥
મૃદુલકુસુમશયને શિવે વપુષિ વિરહદૂને
ભ્રમતિ લુઠતિ દીને શિવે સુહિતશરણહીને શિવવિરહરુજા ॥ ૭ ॥
જયતિ ગિરિશમતિના શિવે ગિરિશવિરહકથનં
ચન્દ્રમકુટયતિના શિવે નિખિલકલુષમથનં શિવવિરહરુજા ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
યત્રત્વામનુરઞ્જયન્નતિતરામારબ્ધકામાગમં
વ્યાપારૈરચલાધિરાજતનયે કેલીવિશેષૈર્યુતઃ ।
તત્ર ત્વામનુચિન્તયન્નથ ભવન્નામૈકતન્ત્રં જપન્
ભૂયસ્તત્પરિતમ્ભસમ્ભ્રમસુખં પ્રાણેશ્વરઃ કાઙ્ક્ષતિ ॥ ૨૬ ॥
॥ એકાદશાષ્ટપદી ॥
કેદારગૌળરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(રતિસુખસારે ગતમભિસારે ઇતિવત્)
હિમગિરિતનયે ગુરુતરવિનયે નિયુતમદનશુભરૂપં
નિટિલનયનમનુરઞ્જય સતિ તવ વિરહજનિતઘનતાપમ્ ।
મલયજપવને કમ્પાનુવને વસતિ સુદતિ પુરવૈરી
યુવતિહૃદયમદમર્દનકુશલી સમ્ભૃત કેલિવિહારી । મલયજપવને ॥ ૧ ॥
વદ મૃદુ દયિતે મમ હૃદિ નિયતે બહિરિવ ચરસિ સમીપં
વદતિ મુહુર્મુહુરિતિ હર મામકદેહમદનઘનતાપમ્ । મલયજપવને ॥ ૨ ॥
ઉરુઘન સારં હિમજલ પૂરં વપુષિ પતિતમતિઘોરં
સપદિ ન મૃષ્યતિ શપતિ મનોભવમતિમૃદુમલય સમીરમ્ ।
મલયજપવને ॥ ૩ ॥
વિલિખતિ ચિત્રં તવ ચ વિચિત્રં પશ્યતિ સપદિ સમોદં
વદતિ ઝટિતિ બહુ મામિતિ શમ્બરરિપુરતિકલયતિ ખેદમ્ ।
મલયજપવને ॥ ૪ ॥
અર્પયનીલં મયિ ધૃતલીલં નયનકુસુમમતિલોલં
વિરહતરુણિ વિરહાતુરમનુભજ મામિહ (તિ) વિલપતિ સા (સોઽ) લમ્ ।
મલયજપવને ॥ ૫ ॥
લસદપરાધં મનસિજબાધં વિમૃશ વિનેતુમુપાયં
ગુરુતરતુઙ્ગપયોધરદુર્ગમપાનય હરમનપાયમ્ । મલયજપવને ॥ ૬ ॥
અતિધૃતમાને પરભૃતગાને કિઞ્ચિદુદઞ્ચય ગાનં
જહિ જહિ માનમનૂનગુણૈ રમયાશુ વિરહચિરદીનમ્ । મલયજપવને ॥ ૭ ॥
ઇતિ શિવવિરહં ઘનતરમોહં ભણતિ નિયમિજનધીરે
ચન્દ્રશિખામણિનામનિ કુશલમુપનય ગજવરચીરે । મલયજપવને ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
વિમલ સલિલોદઞ્ચત્કમ્પાસરોરુહધોરણી-
પરિમલરજઃ પાલીસઙ્ક્રાન્તમન્દસમીરણે ।
વિતપતિ વિયદ્ગઙ્ગામઙ્ગીચકાર શિરઃ સ્થિતાં
તવ હિ વિરહાક્રાન્તઃ કાન્તઃ નતોઽપિ ન વેદિતઃ ॥ ૨૭ ॥
અનુભવતિ મૃગાક્ષી ત્વદ્વિયોગક્ષણાનાં
લવમિવ યુગકલ્પં સ્વલ્પમાત્માપરાધમ્ ।
ત્વયિ વિહિતમનલ્પં મન્યમાનઃ કથઞ્ચિત્
નયતિ સમયમેનં દેવિ તસ્મિન્પ્રસીદ ॥ ૨૮ ॥
ઇતિ સહચરીવાણીમેણાઙ્કમૌળિમનોભવ-
વ્યથનકથનીમેનામાકર્ણ્ય કર્ણસુધાઝરીમ્ ।
સપદિ મુદિતા વિન્યસ્યન્તી પદાનિ શનૈઃ શનૈઃ
જયતિ જગતાં માતા નેતુઃ પ્રવિશ્ય લતાગૃહમ્ ॥ ૨૯ ॥
સા દક્ષદેવનવિહારજયાનુષઙ્ગલીલાહવે ભવતિ શૈલજયા શિવસ્ય ।
ચેતઃ પ્રસાદમનયોસ્તરસા વિધાય દેવ્યા કૃતં કથયતિ સ્મ સખી રહસ્યમ્ ॥ ૩૦ ॥
॥ દ્વાદશાષ્ટપદી ॥
શઙ્કરાભરણરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(પશ્યતિ દિશિ દિશિ ઇતિવત્)
કલયતિ કલયતિ મનસિ ચરન્તં
કુચકલશસ્પૃશમયતિ ભવન્તમ્ ।
પાહિ વિભો શિવ પાહિ વિભો
નિવસતિ ગૌરી કેળિવને પાહિ વિભો ॥ ૧ ॥
જપતિ જપતિ તવ નામ સુમન્ત્રં
પ્રતિ મુહુરુદિતસુમાયુધતન્ત્રં પાહિ ॥ ૨ ॥
ઉપચિતકુસુમસુદામવહન્તી
ભવદનુચિન્તનમાકલયન્તી પાહિ ॥ ૩ ॥
મલયજરજસિ નિરાકૃતરાગા
વપુષિ ભસિત ધૃતિસંયતયોગા પાહિ ॥ ૪ ॥
પરિહૃતવેણિ જટાકચ ભારા
નિજપતિઘટકજનાશયધારા પાહિ ॥ ૫ ॥
અવિધૃતમણિમુકુટાદિલલામા
બિસવલયાદિવિધારણકામા પાહિ ॥ ૬ ॥
મુહુરવલોકિત કિસલયશયના
બહિરુપસઙ્ગત સુલલિત નયના પાહિ ॥ ૭ ॥
ઇતિ શિવ ભજનગુણેન વિભાન્તં
ચન્દ્રશિખામણિના શુભગીતમ્ ॥ પાહિ ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
સા વીક્ષતે સહચરીં મદનેન લજ્જા-
ભારેણ નોત્તરવચો વદતિ પ્રગલ્ભા ।
વ્યાધૂન્વતિ શ્વસિતકોષ્ણસમીરણેન
તુઙ્ગસ્તનોત્તરપટં ગિરિજા વિયુક્તા ॥ ૩૧ ॥
॥ ષષ્ઠઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
અથ વિરહિણીમર્મચ્છેદાનુસમ્ભૃતપાતક-
શ્રિત ઇવ નિશાનાથઃ સઙ્ક્રાન્તનીલગુણાન્તરઃ ।
કિરણનિકરૈરઞ્ચત્કમ્પાસરિત્તટરમ્યભૂ-
વલયમભિતો વ્યાપ્ત્યા વિભ્રાજયન્પરિજૃમ્ભતે ॥ ૩૨ ॥
વિકિરતિ નિજકરજાલં હિમકરબિમ્બેઽપિ નાગતે કાન્તે ।
અકૃતકમનીયરૂપા સ્વાત્મગતં કિમપિ વદતિ ગિરિકન્યા ॥ ૩૩ ॥
॥ ત્રયોદશાષ્ટપદી ॥
આહિરિરાગેણ ઝમ્પતાલેન ગીયતે
(કથિતસમયેઽપિ ઇતિવત્)
સુચિરવિરહાપનય સુકૃતભિકામિતં
સફલયતિ કિમિહ વિધિરુત ન વિભવામિતં
કામિની કિમિહ કલયે સહચરીવઞ્ચિતાહં કામિની ॥ ૧ ॥
યદનુભજનેન મમ સુખમખિલમાયતં
તમનુકલયે કિમિહ નયનપથમાગતં કામિની ॥ ૨ ॥
યેન મલયજરેણુનિકરમિદમીરિતં
ન ચ વહતિ કુચયુગલમુરુ તદવધીરિતું કામિની ॥ ૩ ॥
યચ્ચરણપરિચરણમખિલફલદાયકં
ન સ્પૃશતિ મનસિ મમ હા તદુપનાયકં કામિની ॥ ૪ ॥
નિગમશિરસિ સ્ફુરતિ યતિમનસિ યત્પદમ્ ।
વિતતસુખદં તદપિ હૃદિ ન મે કિમિદં કામિની ॥ ૫ ॥
વિરહસમયેષુ કિલ હૃદિ યદનુચિન્તનમ્ ।
ન સ ભજતિ નયનપથમખિલભય કૃન્તનં કામિની ॥ ૬ ॥
કુચયુગલમભિમૃશતિ સ યદિ રતસૂચિતમ્ ।
સફલમિહ નિખિલગુણસહિતમપિ જીવિતં કામિની ॥ ૭ ॥
નિયમધનવિધુમૌળિફણિતમિદમઞ્ચિતમ્ ।
બહુજનિષુ કલુષભયમપનયતુ સઞ્ચિતં કામિની ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
આજગ્મુષીં સહચરીં હરમન્તરેણ
ચિન્તાવિજૃમ્ભિતવિષાદભરેણ દીના ।
આલોક્ય લોકજનની હૃદિ સન્દિહાના
કાન્તં કયાભિરમિતં નિજગાદ વાક્યમ્ ॥ ૩૪ ॥
॥ ચતુર્દશાષ્ટપદી ॥
સારઙ્ગરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(સ્મરસમરોચિત ઇતિવત્)
કુસુમશરાહવસમુચિતરૂપા પ્રિયપરિરમ્ભણપરિહૃતતાપા
કાપિ પુરરિપુણા રમયતિ હૃદયમમિતગુણા કાપિ ॥ ૧ ॥
ઘનતરકુચયુગમૃગમદલેપા
દયિતવિહિતરતિનવ્યસુલાપા ॥ કાપિ ॥ ૨ ॥
રમણરચિતકટપત્રવિશેષા
ઉરસિલુલિતમણિહારવિભૂષા ॥ કાપિ ॥ ૩ ॥
દયિતનિપીતસુધાધરસીમા
ગલિતવસનકટિપરિહૃતદામા ॥ કાપિ ॥ ૪ ॥
અધિગતમૃદુતરકિસલયશયના
દરપરિમીલિતચાલિતનયના ॥ કાપિ ॥ ૫ ॥
વિહિતમધુરરતિકૂજિતભેદા
દૃઢપરિરમ્ભણહતમેતિ ભેદા ॥ કાપિ ॥ ૬ ॥
મહિત મહોરસિ સરભસપતિતા
લુલિતકુસુમકુટિલાલકમુદિતા ॥ કાપિ ॥ ૭ ॥
ચન્દ્રશિખામણિયતિવરભણિતમ્ ।
સુખયતુ સાધુજનં શિવચરિતમ્ ॥ કાપિ ॥ ૮ ॥
॥ સપ્તમઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
ચકોરાણાં પ્રીતિં કલયસિ મયૂખૈર્નિજકલા-
પ્રદાનૈર્દેવાનમપિ દયિતભાજાં મૃગદૃશામ્ ।
ન કોકાનાં રાકાહિમકિરણ માદૃગ્વિરહિણી-
જનાનાં યુક્તં તે કિમિદમસમં હન્ત ચરિતમ્ ॥ ૩૫ ॥
ગઙ્ગામઙ્ગનિષઙ્ગિપઙ્કજરજોગન્ધાવહામઙ્ગનાં
આશ્લિષ્યન્નિભૃતં નિરઙ્કુશરહઃ કેળીવિશેષૈરલમ્ ।
વિભ્રાન્તઃ કિમદભ્રરાગભરિતસ્તસ્યામુત સ્યાદયં
કાન્તોઽશ્રાન્તમનઙ્ગનાગવિહતો નાભ્યાશમભ્યાગતઃ ॥ ૩૬ ॥
સન્તાપયન્નખિલગાત્રમમિત્રભાવાત્
સન્દૃશ્યતે જડધિયામિહ શીતભાનુઃ ।
દોષાકરો વપુષિ સઙ્ગતરાજયક્ષ્મા
ઘોરાકૃતિર્હિ શિવદૂતિ નિશાચરાણામ્ ॥ ૩૭ ॥
॥ પઞ્ચદશાષ્ટપદી ॥
સાવેરિરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(સમુદિતવદને ઇતિવત્)
વિરહિતશરણે રમણીચરણે વિજિતારુણપઙ્કજે
અરુણિમરુચિરં કલયતિ સુચિરં મતિમિવ વપુષિ નિજે
રમતે કમ્પામહિતવને વિજયી પુરારિજને ॥ રમતે ॥ ૧ ॥
અલિકુલવલિતે પરિમળલલિતે યુવતિકુટિલાલકે
કલયતિ કુસુમં વિલસિતસુષુમં સુમશરપરિપાલકે ॥ રમતે ॥ ૨ ॥
કુચગિરિયુગલે નિજમતિનિગલે મૃગમદરચનાકરે
મણિસરનિકરં વિલસિતમુકુરં ઘટયતિ સુમનોહરે ॥ રમતે ॥ ૩ ॥
વિલસિતરદને તરુણીવદને કિસલયરુચિરાધરે
રચયતિ પત્રં મકરવિચિત્રં સ્મિતરુચિપરિભાસુરે ॥ રમતે ॥ ૪ ॥
કટિતટભાગે મનસિજયોગે વિગળિતકનકામ્બરે
મણિમયરશનં રવિરચિવસનં ઘટયતિ તુહિનકરે ॥ રમતે ॥ ૫ ॥
અધરસુધાળિં રુચિરરદાલિં પિબતિ સુમુખશઙ્કરે
વિદધતિ મધુરં હસતિ ચ વિધુરં રતિનિધિનિહિતાદરે ॥ રમતે ॥ ૬ ॥
મૃદુલસમીરે વલતિ ગભીરે વિલસતિ તુહિનકરે
ઉદિતમનોજં વિકસદુરોજં શિવરતિવિહિતાદરે ॥ રમતે ॥ ૭ ॥
ઇતિ રસવચને શિવનતિ રચને પુરહરભજનાદરે
બહુજનિકલુષં નિરસતુ પરુષં યતિવરવિધુશેખરે ॥ રમતે ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
આયાતવાનિહ ન ખેદપરાનુષઙ્ગ-
વાઞ્છાભરેણ વિવશસ્તરુણેન્દુમૌલિઃ ।
સ્વચ્છ્ન્દમેવ રમતાં તવ કોઽત્ર દોષઃ
પશ્યાચિરેણ દયિતં મદુપાશ્રયસ્થમ્ ॥ ૩૮ ॥
॥ અષ્ટમઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
મત્પ્રાણનેતુરસહાયરસાલમૂલ-
લીલાગૃહસ્ય મયિ ચેદનુરાગબન્ધઃ ।
અન્યાકથાનુભવિનઃ પ્રણયાનુબન્ધો
દૂતિ પ્રસીદતિ મમૈષ મહાનુભાવઃ ॥
॥ ષોડશાષ્ટપદી ॥
પુન્નાગવરાલી રાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(અનિલતરલકુવલયનયનેન ઇતિવત્)
અરુણકમલશુભતરચરણેન સપદિ ગતા ન હિ ભવતરણેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૧ ॥
સ્મિતરુચિહિમકરશુભવદનેન નિહિતગુણા વિલસિતસદનેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૨ ॥
સરસવચનજિતકુસુમરસેન હૃદિ વિનિહિતરતિકૃતરભસેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૩ ॥
વિહિત વિવિધકુસુમશરવિહૃતે નાનાગતરસા નયગુણ વિહિતેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૪ ॥
ઉદિતજલજરુચિરગળેન સ્ફુટિતમના ન યુવતિનિગળેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૫ ॥
કનકરુચિરસુજટાપટલેનાનુહતસુખાસતિલકનિટિલેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૬ ॥
નિખિલયુવતિમદનોદયનેન જ્વરિતમાના ન વિરહદહનેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૭ ॥
તુહિનકિરણધરયતિરચનેન સુખયતુ માં શિવહિતવચનેન ।
યા વિહૃતા પુરવૈરિણા ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
અયિ મલયસમીર ક્રૂર ભાવોરગાણાં
શ્વસિતજનિત કિં તે માદૃશીહિંસનેન ।
ક્ષણમિવ સહકારાદીશગાત્રાનુષઙ્ગ-
ઉપહૃતપરિમલાત્મા સન્નિધેહિ પ્રસન્નઃ ॥ ૪૦ ॥
॥ નવમઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
ઇત્થં રુષા સહચરીં પરુષં વદન્તી
શૈલાધિરાજતનુજા તનુજાતકાર્શ્યા ।
નીત્વા કથં કથમપિ ક્ષણદાં મહેશઃ
માગઃ પ્રશાન્તિ વિનતં કુટિલં બભાષે ॥ ૪૧ ॥
॥ સપ્તદશાષ્ટપદી ॥
આરભીરાગેણ ત્રિપુટતાલેન ગીયતે
(રજનિજનિતગુરુ ઇતિવત્)
ચતુરયુવતિસુરતાદર જાગરિતારુણમધૃતવિલાસં
નિટિલનયન નયનદ્વિતયં તવ કથયતિ તદભિનિવેશમ્ ।
પાહિ તામિહ ફાલલોચન યા તવ દિશતિ વિહારં
ગરળમિલિતધવલામૃતમિવ હરમાગમવચનમસારં પાહિ ॥
ગુરુતરકુચપરિરમ્ભણસમ્ભૃતકુઙ્કુમપઙ્કિલહારં
સ્મરતિ વિશાલમુરો વિશદં તવ રતિરભસાદનુરાગં પાહિ ॥ ૨ ॥
રતિપતિસમરવિનિર્મિત નિશિતનખક્ષતચિહ્નિતરેખં
વપુરિદમળિકવિલોચન લસદિવ રતિભરકૃતજયરેખં પાહિ ॥ ૩ ॥
રદનવસનમરુણમિદં તવ પુરહર ભજતિ વિરાગં
વિગલિતહિમકરશકલમુદઞ્ચિતદર્શિતરતિભરવેગં પાહિ ॥ ૪ ॥
યુવતિપદસ્થિતયાવકરસપરિચિન્તિતરતિકમનીયં
વિલસતિ વપુરિદમલઘુબહિર્ગતમયતિ વિરાગમમેયં પાહિ ॥ ૫ ॥
યુવતિકૃતવ્રણમધરગતં તવ કલયતિ મમ હૃદિ રોષં
પ્રિયવચનાવસરેઽપિ મયા સહ સ્ફુટયતિ તત્પરિતોષં પાહિ ॥ ૬ ॥
સુરતરુસુમદામનિકાયનિબદ્ધજટાવલિવલયમુદારં
કિતવમનોભવસઙ્ગરશિથિલિતમનુકથયતિ સુવિહારં પાહિ ॥ ૭ ॥
ઇતિ હિમગિરિકુલદીપિકયા કૃતશિવપરિવદનવિધાનં
સુખયતુ બુધજનમીશનિષેવણયતિવરવિધુશેખરગાનં પાહિ ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
ઈદૃગ્વિધાનિ સુબહૂનિ તવ પ્રિયાયાં
ગાઢાનુરાગકૃતસઙ્ગમલાઞ્છિતાનિ ।
સાક્ષદવેક્ષિતવતીમિહ મામુપેત્ય
કિં ભાષસે કિતવશેખર ચન્દ્રમૌળે ॥ ૪૨
॥ દશમઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
તામુદ્યતપ્રસવબાણવિકારખિન્નાં
સઞ્ચિન્ત્યમાનશશિમૌલિચરિત્રલીલામ્ ।
બાલાં તુષારગિરિજાં રતિકેલિભિન્નાં
આળિઃ પ્રિયાથ કલહાન્તરિતામુવાચ ॥ ૪૩ ॥
॥ અષ્ટાદશાષ્ટપદી ॥
યદુકુલકામ્ભોજિરાગેણ આદિતાલેન ગીયતે
(હરિરભિસરતિ ઇતિવત્)
પુરરિપુરભિરતિમતિ હૃદિ તનુતે
ભવદુપગૂહનમિહ બહુ મનુતે ।
શઙ્કરે હે શઙ્કરિ મા ભજ
માનિનિ પરિમાનમુમે શઙ્કરે ॥ ૧ ॥
મૃગમદરસમય ગુરુકુચયુગલે
કલયતિ પુરરિપુરથ મતિ નિગલે ॥ શઙ્કરે ॥ ૨ ॥
સુચિરવિરહભવમપહર કલુષં
ભવદધરામૃતમુપહર નિમિષં ॥ શઙ્કરે ॥ ૩ ॥
સરસ નિટિલકૃતચિત્રકરુચિરં
તવ વદનં સ ચ કલયતિ સુચિરં ॥ શઙ્કરે ॥ ૪ ॥
વિભુરયમેષ્યતિ શુભતરમનસા
તદુરસિ કુચયુગમુપકુરુ સહસા ॥ શઙ્કરે ॥ ૫ ॥
સકુસુમનિકરમુદઞ્ચય ચિકુરં
સુદતિ વિલોકય મણિમય મુકુરં ॥ શઙ્કરે ॥ ૬ ॥
શ્રૃણુ સખિ શુભદતિ મમ હિતવચનં
ઘટય જઘનમપિ વિગલિતરશનં ॥ શઙ્કરે ॥ ૭ ॥
શ્રીવિધુશેખરયતિવરફણિતં
સુખયતુ સાધુજનં શિવચરિતં ॥ શઙ્કરે ॥ ૮ ॥
મહાદેવે તસ્મિન્પ્રણમતિ નિજાગઃ શમયિતું
તદીયં મૂર્ધાનં પ્રહરસિ પદાભ્યાં ગિરિસુતે ।
સ એષ ક્રુદ્ધશ્ચેત્તુહિનકિરણં સ્થાપયતિ ચેત્
મૃદૂન્યઙ્ગાન્યઙ્ગારક ઇવ તનોત્યેષ પવનઃ ॥ ૪૪ ॥
॥ એકાદશઃ સર્ગઃ ॥
ઇત્થં પ્રિયાં સહચરીં ગિરમુદ્ગિરન્તીં
ચિન્તાભરેણ ચિરમીક્ષિતુમપ્યધીરા ।
ગૌરી કથઞ્ચિદભિમાનવતી દદર્શ
કાન્તં પ્રિયાનુનયવાક્ય મુદીરયન્તમ્ ॥ ૪૫ ॥
બાલે કુલાચલકુમારિ વિમુઞ્ચ રોષં
દોષં ચ મય્યધિગતં હૃદયે ન કુર્યાઃ ।
શક્ષ્યામિ નૈવ ભવિતું ભવતીં વિનાહં
વક્ષ્યામિ કિં તવ પુરઃ પ્રિયમન્યદસ્માત્ ॥ ૪૬ ॥
॥ એકોનવિંશાષ્ટપદી ॥
મુખારિ રાગેણ ઝમ્પતાલેન ગીયતે
(વદસિ યદિ કિઞ્ચિદપિ ઇતિવત્)
ભજસિ યદિ મયિ રોષમરુણવારિરુહાક્ષિ
કિમિહ મમ શરણમભિજાતં
શરણમુપયાયતવતિ કલુષપરિભાવનં
ન વરમિતિ સતિ સુજનગીતં શિવે શૈલકન્યે
પઞ્ચશરતપનમિહ જાતં
હરકમલશીતલં સરસનયનાઞ્ચલં
મયિ કલય રતિષુ કમનીયં શિવે શૈલકન્યે ॥ ૧ ॥
સ્પૃશસિ યદિ વપુરરુણકમલસમપાણિના
ન સ્પૃશસિ તપનમનિવારં
દરહસિતચન્દ્રકરનિકરમનુષઞ્જયસિ
યદિ મમ ચ હૃદયમતિધીરં શિવે શૈલકન્યે ॥ ૨ ॥
કુસુમદામચયેન મમ જટાવલિજૂટનિચયમયિ સુદતિ સવિલાસં
સપદિ કલયામિ વલયાકૃતિસરોજવનસુરસરિતમુપહસિતભાસમ્
શિવે શૈલકન્યે ॥ ૩ ॥
અમલમણિહારનિકરેણ પરિભૂષયસિ
પૃથુલ કુચયુગલ મતિભારમ્ ।
તુહિનગરિશિખરાનુગળિતસુરનિમ્નગા
સુગળસમભાવસુગભીરમ્ શિવે શૈલકન્યે ॥ ૪ ॥
વિકસદસિતામ્બુરુહવિમલનયના-
ઞ્ચલૈરુપચરસિ વિરહપરિદૂનમ્ ।
સફલમિહ જીવિતં મમ સુદતિ કોપને
વિસૃજ મયિ સફલમતિમાનમ્ શિવે શૈલકન્યે ॥ ૫ ॥
ભવદધર મધુ વિતર વિષમશરવિકૃતિ-
હરમયિ વિતર રતિનિયતભાનં
સ્ફુયમદપરાધશતમગણનીયમિહ
વિમૃશ ભવદનુસૃતિવિધાનં શિવે શૈલકન્યે ॥ ૬ ॥
કુપિતહૃદયાસિ મયિ કલય ભુજબન્ધને
કુરુ નિશિતરદનપરિપાતં
ઉચિતમિદમખિલં તુ નાયિકે સુદતિ મમ
શિક્ષણં સ્વકુચગિરિપાતં શિવે શૈલકન્યે ॥ ૭ ॥
ઇતિ વિવિધવચનમપિ ચતુરપુરવૈરિણા
હિમશિખરિજનુષમભિરામં
શિવભજનનિયતમતિયતિચન્દ્રમૌલિના
ફણિતમપિ જયતુ ભુવિ કામં શિવે શૈલકન્યે ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
સુચિર વિરહાક્રાન્તં વિભ્રાન્તચિત્તમિતસ્તતઃ
સ્મરપરવશં દીનં નોપેક્ષસે યદિ માં પ્રિયે ।
અહમિહ ચિરં જીવન્ભાવત્કસેવનમાદ્રિયે
યદપકરણં સર્વં ક્ષન્તવ્યમદ્રિકુમારિકે ॥ ૪૭ ॥
॥ દ્વાદશઃ સર્ગઃ ॥
શ્લોકઃ
ઇતિ વિરહિતામેનાં ચેતઃ પ્રસાદવતીં શિવાં
અનુનયગિરાં ગુમ્ફૈઃ સમ્ભાવયન્નિજપાણિના ।
ઝટિતિ ઘટયન્મન્દસ્મેરસ્તદીયકરામ્બુજં
હિમકરકલામૌલિઃ સંપ્રાપ કેલિલતાગૃહમ્ ॥ ૪૮ ॥
સંપ્રાપ્ય કેળીગૃહમિન્દુમૌલિઃ ઇન્દીવરાક્ષીમનુવીક્ષમાણઃ ।
જહૌ રહઃ કેલિકુતૂહલેન વિયોગજાર્તિં પુનરાબભાષે ॥ ૪૯ ॥
॥ વિંશાષ્ટપદી ॥
ઘણ્ટારાગેણ ઝમ્પતાલેન ગીયતે
(મઞ્જુતરકુઞ્જતલ ઇતિવત્)
પૃથુલતરલલિતકુચયુગલમયિ તે
મૃગમદરસેન કલયામિ દયિતે ।
રમય બાલે ભવદનુગમેનં ॥ રમય બાલે ॥ ૧ ॥
વિધુશકલરુચિરમિદમલિકમયિ તે
શુભતિલકમભિલસતુ કેલિનિયતે ॥ રમય બાલે ॥ ૨ ॥
ઇહ વિહર તરુણિ નવ કુસુમશયને
ભવદધરમધુ વિતર મકરનયને ॥ રમય બાલે ॥ ૩ ॥
અયિ સુચિરવિરહરુજમપહર શિવે
સરસમભિલપ રમણિ પરભૃતરવે ॥ રમય બાલે ॥ ૪ ॥
કલય મલયજપઙ્કમુરસિ મમ તે
કઠિનકુચયુગમતનુ ઘટય લલિતે ॥ રમય બાલે ॥ ૫ ॥
ઇદમમરતરુકુસુમનિકરમયિ તે
ઘનચિકુરમુપચરતુ સપદિ વનિતે ॥ રમય બાલે ॥ ૬ ॥
દરહસિતવિધુકરમુદઞ્ચય મનો-
ભવતપનમપનુદતુ વિલસિતઘને ॥ રમય બાલે ॥ ૭ ॥
શિવચરણપરિચરણયતવિચારે
ફણતિ હિમકરમૌળિનિયમિધીરે ॥ રમય બાલે ॥ ૮ ॥
શ્લોકઃ
ઈદૃગ્વિધૈશ્ચટુલચાટુવચોવિલાસૈઃ
ગાઢોપગૂહનમુખામ્બુજચુમ્ભનાદ્યૈઃ ।
આહ્લાદયન્ ગિરિસુતામધિકાઞ્ચિ નિત્યં
એકામ્રમૂલવસતિર્જયતિ પ્રસન્નઃ ॥ ૫૦ ॥
વિદ્યાવિનીતજયદેવકવેરુદાર-
ગીતિપ્રબન્ધસરણિપ્રણિધાનમાત્રાત્ ।
એષા મયા વિરચિતા શિવગીતિમાલા
મોદં કરોતુ શિવયોઃ પદયોજનીયા ॥ ૫૧ ॥
અવ્યક્તવર્ણમુદિતેન યથાર્ભકસ્ય
વાક્યેન મોદભરિતં હૃદયં હિ પિત્રોઃ ।
એકામ્રનાથ ભવદઙ્ઘ્રિસમર્પિતેયં
મોદં કરોતુ ભવતઃ શિવગીતિમાલા ॥ ૫૨ ॥
ગુણાનુસ્યૂતિરહિતા દોષગ્રન્થિવિદૂષિતા ।
તથાપિ શિવગીતિર્નો માલિકા ચિત્રમીદૃશી ॥ ૫૩ ॥
ૐ નમઃ શિવાયૈ ચ નમઃ શિવાય
ઇતિ શ્રીચન્દ્રશેખરેન્દ્રસરસ્વતીવિરચિતા શિવગીતિમાલા
અથવા શિવાષ્ટપદી સમાપ્તા ।
॥ શુભમસ્તુ ॥
Also Read:
Siva Gitimala – Shiva Ashtapadi Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Punjabi | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
