Uddhava Geetaa in Tamil:
॥ உத்³த⁴வகீ³தா ॥
ஶ்ரீராதா⁴க்ருʼஷ்ணாப்⁴யாம்ʼ நம꞉ ।
ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதபுராணம் ।
ஏகாத³ஶ꞉ ஸ்கந்த⁴꞉ । உத்³த⁴வ கீ³தா ।
அத² ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீபா³த³ராயணி꞉ உவாச ।
க்ருʼத்வா தை³த்யவத⁴ம்ʼ க்ருʼஷ்ண꞉ ஸரம꞉ யது³பி⁴꞉ வ்ருʼத꞉ ।
பு⁴வ꞉ அவதாரவத் பா⁴ரம்ʼ ஜவிஷ்ட²ன் ஜநயன் கலிம் ॥ 1 ॥
யே கோபிதா꞉ ஸுப³ஹு பாண்டு³ஸுதா꞉ ஸபத்னை꞉
து³ர்த்³யூதஹேலனகசக்³ரஹண ஆதி³பி⁴꞉ தான் ।
க்ருʼத்வா நிமித்தம் இதர இதரத꞉ ஸமேதான்
ஹத்வா ந்ருʼபான் நிரஹரத் க்ஷிதிபா⁴ரம் ஈஶ꞉ ॥ 2 ॥
பூ⁴பா⁴ரராஜப்ருʼதனா யது³பி⁴꞉ நிரஸ்ய
கு³ப்தை꞉ ஸ்வபா³ஹுபி⁴꞉ அசிந்தயத் அப்ரமேய꞉ ।
மன்யே அவனே꞉ நனு க³த꞉ அபி அக³தம்ʼ ஹி பா⁴ரம்
யத் யாத³வம்ʼ குலம் அஹோ ஹி அவிஷஹ்யம் ஆஸ்தே ॥ 3 ॥
ந ஏவ அன்யத꞉ பரிப⁴வ꞉ அஸ்ய ப⁴வேத் கத²ஞ்சித்
மத் ஸம்ʼஶ்ரயஸ்ய விப⁴வ உன்னஹன் அஸ்ய நித்யம் ।
அந்த꞉கலிம் யது³குலஸ்ய வித்⁴ஹாய வேணு꞉
தம்ப³ஸ்ய வஹ்னிம் இவ ஶாந்திம் உபைமி தா⁴ம ॥ 4 ॥
ஏவம்ʼ வ்யவஸித꞉ ராஜன் ஸத்யஸங்கல்ப꞉ ஈஶ்வர꞉ ।
ஶாபவ்யாஜேன விப்ராணாம்ʼ ஸஞ்ஜஹ்வே ஸ்வகுலம்ʼ விபு⁴꞉ ॥ 5 ॥
ஸ்வமூர்த்யா லோகலாவண்யநிர்முக்த்யா லோசனம்ʼ ந்ருʼணாம் ।
கீ³ர்பி⁴꞉ தா꞉ ஸ்மரதாம்ʼ சித்தம்ʼ பதை³꞉ தான் ஈக்ஷதாம்ʼ க்ரியா ॥ 6 ॥
ஆச்சி²த்³ய கீர்திம்ʼ ஸுஶ்லோகாம்ʼ விதத்ய ஹி அஞ்ஜஸா நு கௌ ।
தம꞉ அனயா தரிஷ்யந்தி இதி அகா³த் ஸ்வம்ʼ பத³ம் ஈஶ்வர꞉ ॥ 7 ॥
ராஜா உவாச ।
ப்³ரஹ்மண்யானாம்ʼ வதா³ன்யானாம்ʼ நித்யம்ʼ வ்ருʼத்³தௌ⁴பஸேவினாம் ।
விப்ரஶாப꞉ கத²ம் அபூ⁴த் வ்ருʼஷ்ணீனாம்ʼ க்ருʼஷ்ணசேதஸாம்
॥ 8 ॥
யத் நிமித்த꞉ ஸ꞉ வை ஶாப꞉ யாத்³ருʼஶ꞉ த்³விஜஸத்தம ।
கத²ம் ஏகாத்மனாம்ʼ பே⁴த³꞉ ஏதத் ஸர்வம்ʼ வத³ஸ்வ மே ॥ 9 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
பி³ப்⁴ரத் வபு꞉ ஸகலஸுந்த³ரஸம்ʼநிவேஶம்
கர்மாசரன் பு⁴வி ஸுமங்க³லம் ஆப்தகாம꞉ ।
ஆஸ்தா²ய தா⁴ம ரமமாண꞉ உதா³ரகீர்தி꞉
ஸம்ʼஹர்தும் ஐச்ச²த குலம்ʼ ஸ்தி²தக்ருʼத்யஶேஷ꞉ ॥ 10 ॥
கர்மாணி புண்யனிவஹானி ஸுமங்க³லானி
கா³யத் ஜக³த் கலிமலாபஹராணி க்ருʼத்வா ।
கால ஆத்மனா நிவஸதா யது³தே³வகே³ஹே
பிண்டா³ரகம்ʼ ஸமக³மன் முனய꞉ நிஸ்ருʼஷ்டா꞉ ॥ 11 ॥
விஶ்வாமித்ர꞉ அஸித꞉ கண்வ꞉ து³ர்வாஸா꞉ ப்⁴ருʼகு³꞉ அங்கி³ரா꞉ ।
கஶ்யப꞉ வாமதே³வ꞉ அத்ரி꞉ வஸிஷ்ட²꞉ நாரத³ ஆத³ய꞉ ॥ 12 ॥
க்ரீட³ந்த꞉ தான் உபவ்ரஜ்ய குமாரா꞉ யது³நந்த³னா꞉ ।
உபஸங்க்³ருʼஹ்ய பப்ரச்சு²꞉ அவினீதா வினீதவத் ॥ 13 ॥
தே வேஷயித்வா ஸ்த்ரீவேஷை꞉ ஸாம்ப³ம்ʼ ஜாம்ப³வதீஸுதம் ।
ஏஷா ப்ருʼச்ச²தி வ꞉ விப்ரா꞉ அந்தர்வத் ந்யஸித ஈக்ஷணா ॥ 14 ॥
ப்ரஷ்டும்ʼ விலஜ்ஜதி ஸாக்ஷாத் ப்ரப்³ரூத அமோக⁴த³ர்ஶனா꞉ ।
ப்ரஸோஷ்யந்தி புத்ரகாமா கிம்ʼஸ்வித் ஸஞ்ஜனயிஷ்யதி ॥ 15 ॥
ஏவம்ʼ ப்ரலப்³த்⁴வா முனய꞉ தான் ஊசு꞉ குபிதா ந்ருʼப ।
ஜனயிஷ்யதி வ꞉ மந்தா³꞉ முஸலம்ʼ குலநாஶனம் ॥ 16 ॥
தத் ஶ்ருʼத்வா தே அதிஸந்த்ரஸ்தா꞉ விமுச்ய ஸஹஸோத³ரம் ।
ஸாம்ப³ஸ்ய த³த்³ருʼஶு꞉ தஸ்மின் முஸலம்ʼ க²லு அயஸ்மயம் ॥ 17 ॥
கிம்ʼ க்ருʼதம்ʼ மந்த³பா⁴க்³யை꞉ கிம்ʼ வதி³ஷ்யந்தி ந꞉ ஜனா꞉ ।
இதி விஹ்வலிதா꞉ கே³ஹான் ஆதா³ய முஸலம்ʼ யயு꞉ ॥ 18 ॥
தத் ச உபனீய ஸத³ஸி பரிம்லானமுக²ஶ்ரிய꞉ ।
ராஜ்ஞ꞉ ஆவேத³யான் சக்ரு꞉ ஸர்வயாத³வஸம்ʼநிதௌ⁴ ॥ 19 ॥
ஶ்ருத்வா அமோக⁴ம்ʼ விப்ரஶாபம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ச முஸலம்ʼ ந்ருʼப ।
விஸ்மிதா꞉ ப⁴யஸந்த்ரஸ்தா꞉ ப³பூ⁴வு꞉ த்³வாரகௌகஸ꞉ ॥ 20 ॥
தத் சூர்ணயித்வா முஸலம்ʼ யது³ராஜ꞉ ஸ꞉ ஆஹுக꞉ ।
ஸமுத்³ரஸலிலே ப்ராஸ்யத் லோஹம்ʼ ச அஸ்ய அவஶேஷிதம் ॥ 21 ॥
கஶ்சித் மத்ஸ்ய꞉ அக்³ரஸீத் லோஹம்ʼ சூர்ணானி தரலை꞉ தத꞉ ।
உஹ்யமானானி வேலாயாம்ʼ லக்³னானி ஆஸன் கில ஐரிகா꞉ ॥ 22 ॥
மத்ஸ்ய꞉ க்³ருʼஹீத꞉ மத்ஸ்யக்⁴னை꞉ ஜாலேன அன்யை꞉ ஸஹ அர்ணவே ।
தஸ்ய உத³ரக³தம்ʼ லோஹம்ʼ ஸ꞉ ஶல்யே லுப்³த⁴க꞉ அகரோத் ॥ 23 ॥
ப⁴க³வான் ஜ்ஞாதஸர்வார்த²꞉ ஈஶ்வர꞉ அபி தத³ன்யதா² ।
கர்தும்ʼ ந ஐச்ச²த் விப்ரஶாபம்ʼ காலரூபீ அன்வமோத³த ॥ 24 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ விப்ரஶாபோ நாம ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய꞉
॥ 1 ॥
அத² த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
கோ³விந்த³பு⁴ஜகு³ப்தாயாம்ʼ த்³வாரவத்யாம்ʼ குரூத்³வஹ ।
அவாத்ஸீத் நாரத³꞉ அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ க்ருʼஷ்ணௌபாஸனலாலஸ꞉ ॥ 1 ॥
கோ நு ராஜன் இந்த்³ரியவான் முகுந்த³சரணாம்பு³ஜம் ।
ந ப⁴ஜேத் ஸர்வத꞉ ம்ருʼத்யு꞉ உபாஸ்யம் அமரௌத்தமை꞉ ॥ 2 ॥
தம் ஏகதா³ தே³வர்ஷிம்ʼ வஸுதே³வ꞉ க்³ருʼஹ ஆக³தம் ।
அர்சிதம்ʼ ஸுக²ம் ஆஸீனம் அபி⁴வாத்³ய இத³ம் அப்³ரவீத் ॥ 3 ॥
வஸுதே³வ꞉ உவாச ।
ப⁴க³வன் ப⁴வத꞉ யாத்ரா ஸ்வஸ்தயே ஸர்வதே³ஹினாம் ।
க்ருʼபணானாம்ʼ யதா² பித்ரோ꞉ உத்தமஶ்லோகவர்த்மனாம் ॥ 4 ॥
பூ⁴தானாம்ʼ தே³வசரிதம்ʼ து³꞉கா²ய ச ஸுகா²ய ச ।
ஸுகா²ய ஏவ ஹி ஸாதூ⁴னாம்ʼ த்வாத்³ருʼஶாம் அச்யுத ஆத்மனாம் ॥
5 ॥
ப⁴ஜந்தி யே யதா² தே³வான் தே³வா꞉ அபி ததா² ஏவ தான் ।
சா²யா இவ கர்மஸசிவா꞉ ஸாத⁴வ꞉ தீ³னவத்ஸலா꞉ ॥ 6 ॥
ப்³ரஹ்மன் ததா² அபி ப்ருʼச்சா²ம꞉ த⁴ர்மான் பா⁴க³வதான் தவ ।
யான் ஶ்ருத்வா ஶ்ரத்³த⁴யா மர்த்ய꞉ முச்யதே ஸர்வத꞉ ப⁴யாத் ॥ 7 ॥
அஹம்ʼ கில புரா அனந்தம்ʼ ப்ரஜார்த²꞉ பு⁴வி முக்தித³ம் ।
அபூஜயம்ʼ ந மோக்ஷாய மோஹித꞉ தே³வமாயயா ॥ 8 ॥
யயா விசித்ரவ்யஸனாத் ப⁴வத்³பி⁴꞉ விஶ்வத꞉ ப⁴யாத் ।
முச்யேம ஹி அஞ்ஜஸா ஏவ அத்³தா⁴ ததா² ந꞉ ஶாதி⁴ ஸுவ்ரத ॥ 9 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
ராஜன் ஏவம்ʼ க்ருʼதப்ரஶ்ன꞉ வஸுதே³வேன தீ⁴மதா ।
ப்ரீத꞉ தம் ஆஹ தே³வர்ஷி꞉ ஹரே꞉ ஸம்ʼஸ்மாரித꞉ கு³ணை꞉ ॥ 10 ॥
நாரத³꞉ உவாச ।
ஸம்யக் ஏதத் வ்யவஸிதம்ʼ ப⁴வதா ஸாத்வதர்ஷப⁴ ।
யத் ப்ருʼச்ச²ஸே பா⁴க³வதான் த⁴ர்மான் த்வம்ʼ விஶ்வபா⁴வனான் ॥
11 ॥
ஶ்ருத꞉ அனுபடி²த꞉ த்⁴யாத꞉ ஆத்³ருʼத꞉ வா அனுமோதி³த꞉ ।
ஸத்³ய꞉ புனாதி ஸத்³த⁴ர்ம꞉ தே³வவிஶ்வத்³ருஹ꞉ அபி ॥ 12 ॥
த்வயா பரமகல்யாண꞉ புண்யஶ்ரவணகீர்தன꞉ ।
ஸ்மாரித꞉ ப⁴க³வான் அத்³ய தே³வ꞉ நாராயண꞉ மம ॥ 13 ॥
அத்ர அபி உதா³ஹரந்தி இமம் இதிஹாஸம்ʼ புராதனம் ।
ஆர்ஷபா⁴ணாம்ʼ ச ஸம்ʼவாத³ம்ʼ விதே³ஹஸ்ய மஹாத்மன꞉ ॥ 14 ॥
ப்ரியவ்ரத꞉ நாம ஸுத꞉ மனோ꞉ ஸ்வாயம்பு⁴வஸ்ய ய꞉ ।
தஸ்ய அக்³னீத்⁴ர꞉ தத꞉ நாபி⁴꞉ ருʼஷப⁴꞉ தத் ஸுத꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ॥ 15 ॥
தம் ஆஹு꞉ வாஸுதே³வாம்ʼஶம்ʼ மோக்ஷத⁴ர்மவிவக்ஷயா ।
அவதீர்ணம்ʼ ஸுதஶதம்ʼ தஸ்ய ஆஸீத் வேத³பாரக³ம் ॥ 16 ॥
தேஷாம்ʼ வை ப⁴ரத꞉ ஜ்யேஷ்ட²꞉ நாராயணபராயண꞉ ।
விக்²யாதம்ʼ வர்ஷம் ஏதத் யத் னாம்னா பா⁴ரதம் அத்³பு⁴தம் ॥ 17 ॥
ஸ꞉ பு⁴க்தபோ⁴கா³ம்ʼ த்யக்த்வா இமாம்ʼ நிர்க³த꞉ தபஸா ஹரிம் ।
உபாஸீன꞉ தத் பத³வீம்ʼ லேபே⁴ வை ஜன்மபி⁴꞉ த்ரிபி⁴꞉ ॥ 18 ॥
தேஷாம்ʼ நவ நவத்³வீபபதய꞉ அஸ்ய ஸமந்தத꞉ ।
கர்மதந்த்ரப்ரணேதார꞉ ஏகாஶீதி꞉ த்³விஜாதய꞉ ॥ 19 ॥
நவ அப⁴வன் மஹாபா⁴கா³꞉ முனய꞉ ஹி அர்த²ஶம்ʼஸின꞉ ।
ஶ்ரமணா꞉ வாத꞉ அஶனா꞉ ஆத்மவித்³யாவிஶாரதா³꞉ ॥ 20 ॥
கவி꞉ ஹரி꞉ அந்தரிக்ஷ꞉ ப்ரபு³த்³த⁴꞉ பிப்பலாயன꞉ ।
ஆவிர்ஹோத்ர꞉ அத² த்³ருமில꞉ சமஸ꞉ கரபா⁴ஜன꞉ ॥ 21 ॥
ஏதே வை ப⁴க³வத்³ரூபம்ʼ விஶ்வம்ʼ ஸத³ஸத்³ ஆத்மகம் ।
ஆத்மன꞉ அவ்யதிரேகேண பஶ்யந்த꞉ வ்யசரத் மஹீம் ॥ 22 ॥
அவ்யாஹத இஷ்டக³தயா꞉ ஸுரஸித்³த⁴ஸித்³த⁴ஸாத்⁴ய
க³ந்த⁴ர்வயக்ஷநரகின்னரநாக³லோகான் ।
முக்தா꞉ சரந்தி முனிசாரணபூ⁴தநாத²
வித்³யாத⁴ரத்³விஜக³வாம்ʼ பு⁴வனானி காமம் ॥ 23 ॥
த꞉ ஏகதா³ நிமே꞉ ஸத்ரம் உபஜக்³மு꞉ யத் ருʼச்ச²யா ।
விதாயமானம் ருʼஷிபி⁴꞉ அஜநாபே⁴ மஹாத்மன꞉ ॥ 24 ॥
தான் த்³ருʼஷ்ட்வா ஸூர்யஸங்காஶான் மஹாப⁴க³வதான் ந்ருʼப꞉ ।
யஜமான꞉ அக்³னய꞉ விப்ரா꞉ ஸர்வ꞉ ஏவ உபதஸ்தி²ரே ॥ 25 ॥
விதே³ஹ꞉ தான் அபி⁴ப்ரேத்ய நாராயணபராயணான் ।
ப்ரீத꞉ ஸம்பூஜயான் சக்ரே ஆஸனஸ்தா²ன் யதா² அர்ஹத꞉ ॥ 26 ॥
தான் ரோசமானான் ஸ்வருசா ப்³ரஹ்மபுத்ரௌபமான் நவ ।
பப்ரச்ச² பரமப்ரீத꞉ ப்ரஶ்ரய அவனத꞉ ந்ருʼப꞉ ॥ 27 ॥
விதே³ஹ꞉ உவாச ।
மன்யே ப⁴க³வத꞉ ஸாக்ஷாத் பார்ஷதா³ன் வ꞉ மது⁴த்³விஷ꞉ ।
விஷ்ணோ꞉ பூ⁴தானி லோகானாம்ʼ பாவனாய சரந்தி ஹி ॥ 28 ॥
து³ர்லப⁴꞉ மானுஷ꞉ தே³ஹ꞉ தே³ஹினாம்ʼ க்ஷணப⁴ங்கு³ர꞉ ।
தத்ர அபி து³ர்லப⁴ம்ʼ மன்யே வைகுண்ட²ப்ரியத³ர்ஶனம் ॥ 29 ॥
அத꞉ ஆத்யந்திகம்ʼ கஹேமம்ʼ ப்ருʼச்சா²ம꞉ ப⁴வத꞉ அனகா⁴꞉ ।
ஸம்ʼஸாரே அஸ்மின் க்ஷணார்த⁴꞉ அபி ஸத்ஸங்க³꞉ ஶேவதி⁴꞉ ந்ருʼணாம் ॥
30 ॥
த⁴ர்மான் பா⁴க³வதான் ப்³ரூத யதி³ ந꞉ ஶ்ருதயே க்ஷமம் ।
யை꞉ ப்ரஸன்ன꞉ ப்ரபன்னாய தா³ஸ்யதி ஆத்மானம் அபி அஜ꞉ ॥ 31 ॥
ஶ்ரீநாரத³꞉ உவாச ।
ஏவம்ʼ தே நிமினா ப்ருʼஷ்டா வஸுதே³வ மஹத்தமா꞉ ।
ப்ரதிபூஜ்ய அப்³ருவன் ப்ரீத்யா ஸஸத³ஸி ருʼத்விஜம்ʼ ந்ருʼபம் ॥ 32 ॥
கவி꞉ உவாச ।
மன்யே அகுதஶ்சித் ப⁴யம் அச்யுதஸ்ய
பாதா³ம்பு³ஜௌபாஸனம் அத்ர நித்யம் ।
உத்³விக்³னபு³த்³தே⁴꞉ அஸத் ஆத்மபா⁴வாத்
விஶ்வஆத்மனா யத்ர நிவர்ததே பீ⁴꞉ ॥ 33 ॥
யே வை ப⁴க³வதா ப்ரோக்தா꞉ உபாயா꞉ ஹி ஆத்மலப்³த⁴யே ।
அஞ்ஜ꞉ பும்ʼஸாம் அவிது³ஷாம்ʼ வித்³தி⁴ பா⁴க³வதான் ஹி தான் ॥ 34 ॥
யான் ஆஸ்தா²ய நர꞉ ராஜன் ந ப்ரமாத்³யேத கர்ஹிசித் ।
தா⁴வன் நிமீல்ய வா நேத்ரே ந ஸ்க²லேன பதேத் இஹ ॥ 35 ॥
காயேன வாசா மனஸா இந்த்³ரியை꞉ வா
பு³த்³த்⁴யா ஆத்மனா வா அனுஸ்ருʼதஸ்வபா⁴வாத் ।
கரோதி யத் யத் ஸகலம்ʼ பரஸ்மை
நாராயணாய இதி ஸமர்பயேத் தத் ॥ 36 ॥
ப⁴யம்ʼ த்³விதீயாபி⁴நிவேஶத꞉ ஸ்யாத்
ஈஶாத் அபேதஸ்ய விபர்யய꞉ அஸ்ம்ருʼதி꞉ ।
தத் மாயயா அத꞉ பு³த⁴꞉ ஆப⁴ஜேத் தம்ʼ
ப⁴க்த்யா ஏக ஈஶம்ʼ கு³ருதே³வதாத்மா ॥ 37.
அவித்³யமான꞉ அபி அவபா⁴தி ஹி த்³வயோ꞉
த்⁴யாது꞉ தி⁴யா ஸ்வப்னமனோரதௌ² யதா² ।
தத் கர்மஸங்கல்பவிகல்பகம்ʼ மன꞉
பு³த⁴꞉ நிருந்த்⁴யாத் அப⁴யம்ʼ தத꞉ ஸ்யாத் ॥ 38 ॥
ஶ்ருண்வன் ஸுப⁴த்³ராணி ரதா²ங்க³பாணே꞉
ஜன்மானி கர்மாணி ச யானி லோகே ।
கீ³தானி நாமானி தத் அர்த²கானி
கா³யன் விலஜ்ஜ꞉ விசரேத் அஸங்க³꞉ ॥ 39 ॥
ஏவம்ʼ வ்ரத꞉ ஸ்வப்ரியநாமகீர்த்யா
ஜாதானுராக³꞉ த்³ருதசித்த꞉ உச்சை꞉ ।
ஹஸதி அத²꞉ ரோதி³தி ரௌதி கா³யதி
உன்மாத³வத் ந்ருʼத்யதி லோகபா³ஹ்ய꞉ ॥ 40 ॥
க²ம்ʼ வாயும் அக்³னிம்ʼ ஸலிலம்ʼ மஹீம்ʼ ச
ஜ்யோதீம்ʼஷி ஸத்த்வானி தி³ஶ꞉ த்³ருமஆதீ³ன் ।
ஸரித் ஸமுத்³ரான் ச ஹரே꞉ ஶரீரம்ʼ
யத்கிஞ்ச பூ⁴தம்ʼ ப்ரணமேத் அனன்ய꞉ ॥ 41 ॥
ப⁴க்தி꞉ பரேஶ அனுப⁴வ꞉ விரக்தி꞉
அன்யத்ர ஏஷ த்ரிக꞉ ஏககால꞉ ।
ப்ரபத்³யமானஸ்ய யதா² அஶ்னத꞉ ஸ்யு꞉
துஷ்டி꞉ புஷ்டி꞉ க்ஷுத் அபாய꞉ அனுகா⁴ஸம் ॥ 42 ॥
இதி அச்யுத அங்க்⁴ரிம்ʼ ப⁴ஜத꞉ அனுவ்ருʼத்த்யா
ப⁴க்தி꞉ விரக்தி꞉ ப⁴க³வத் ப்ரபோ³த⁴꞉ ।
ப⁴வந்தி வை பா⁴க³வதஸ்ய ராஜன்
தத꞉ பராம்ʼ ஶாந்திம் உபைதி ஸாக்ஷாத் ॥ 43 ॥
ராஜா உவாச ।
அத² பா⁴க³வதம்ʼ ப்³ரூத யத் த⁴ர்ம꞉ யாத்³ருʼஶ꞉ ந்ருʼணாம் ।
யதா² சரதி யத் ப்³ரூதே யை꞉ லிங்கை³꞉ ப⁴க³வத் ப்ரிய꞉ ॥ 44 ॥
ஹரி꞉ உவாச ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு ய꞉ பஶ்யேத் ப⁴க³வத் பா⁴வ ஆத்மன꞉ ।
பூ⁴தானி பா⁴க³வதி ஆத்மனி ஏஷ பா⁴க³வதௌத்தம꞉ ॥ 45 ॥
ஈஶ்வரே தத் அதீ⁴னேஷு பா³லிஶேஷு த்³விஷத்ஸு ச ।
ப்ரேமமைத்ரீக்ருʼபாஉபேக்ஷா ய꞉ கரோதி ஸ மத்⁴யம꞉ ॥ 46 ॥
அர்சாயாம் ஏவ ஹரயே பூஜாம்ʼ ய꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா ஈஹதே ।
ந தத் ப⁴க்தேஷு ச அன்யேஷு ஸ꞉ ப⁴க்த꞉ ப்ராக்ருʼத꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ॥
47 ॥
க்³ருʼஹீத்வா அபி இந்த்³ரியை꞉ அர்தா²ன்ய꞉ ந த்³வேஷ்டி ந ஹ்ருʼஷ்யதி ।
விஷ்ணோ꞉ மாயாம் இத³ம்ʼ பஶ்யன் ஸ꞉ வை பா⁴க³வத உத்தம꞉ ॥ 48 ॥
தே³ஹைந்த்³ரியப்ராணமன꞉தி⁴யாம்ʼ ய꞉
ஜன்மாபிஅயக்ஷுத் ப⁴யதர்ஷக்ருʼச்ச்²ரை꞉ ।
ஸம்ʼஸாரத⁴ர்மை꞉ அவிமுஹ்யமான꞉
ஸ்ம்ருʼத்யா ஹரே꞉ பா⁴க³வதப்ரதா⁴ன꞉ ॥ 49 ॥
ந காமகர்மபீ³ஜானாம்ʼ யஸ்ய சேதஸி ஸம்ப⁴வ꞉ ।
வாஸுதே³வஏகநிலய꞉ ஸ꞉ வை பா⁴க³வத உத்தம꞉ ॥ 50 ॥
ந யஸ்ய ஜன்மகர்மப்⁴யாம்ʼ ந வர்ணாஶ்ரமஜாதிபி⁴꞉ ।
ஸஜ்ஜதே அஸ்மின் அஹம்பா⁴வ꞉ தே³ஹே வை ஸ꞉ ஹரே꞉ ப்ரிய꞉ ॥ 51 ॥
ந யஸ்ய ஸ்வ꞉ பர꞉ இதி வித்தேஷு ஆத்மனி வா பி⁴தா³ ।
ஸர்வபூ⁴தஸம꞉ ஶாந்த꞉ ஸ꞉ வௌ பா⁴க³வத உத்தம꞉ ॥ 52 ॥
த்ரிபு⁴வனவிப⁴வஹேதவே அபி அகுண்ட²ஸ்ம்ருʼதி꞉
அஜிதஆத்மஸுரஆதி³பி⁴꞉ விம்ருʼக்³யாத் ।
ந சலதி ப⁴க³வத் பத³ அரவிந்தா³த்
லவநிமிஷ அர்த⁴ம் அபி ய꞉ ஸ꞉ வைஷ்ணவ அக்³ர்ய꞉ ॥ 53 ॥
ப⁴க³வத꞉ உருவிக்ரம அங்க்⁴ரிஶாகா²
நக²மணிசந்த்³ரிகயா நிரஸ்ததாபே ।
ஹ்ருʼதி³ கத²ம் உபஸீத³தாம்ʼ புன꞉ ஸ꞉
ப்ரப⁴வதி சந்த்³ர꞉ இவ உதி³தே அர்கதாப꞉ ॥ 54 ॥
விஸ்ருʼஜதி ஹ்ருʼத³யம்ʼ ந யஸ்ய ஸாக்ஷாத்
ஹரி꞉ அவஶ அபி⁴ஹித꞉ அபி அகௌ⁴க⁴நாஶ꞉ ।
ப்ரணய꞉ அஶனயா த்⁴ருʼத அங்க்⁴ரிபத்³ம꞉
ஸ꞉ ப⁴வதி பா⁴க³வதப்ரதா⁴ன꞉ உக்த꞉ ॥ 55 ॥
இதி ஶ்ரீமத் பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாம்ʼ ஏகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ நிமிஜாயந்தஸம்ʼவாதே³ த்³விதீய꞉
அத்⁴யாய꞉ ॥ 2 ॥
அத² த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
பரஸ்ய விஷ்ணோ꞉ ஈஶஸ்ய மாயிநாம அபி மோஹினீம் ।
மாயாம்ʼ வேதி³தும் இச்சா²ம꞉ ப⁴க³வந்த꞉ ப்³ருவந்து ந꞉ ॥ 1 ॥
ந அனுத்ருʼப்யே ஜுஷன் யுஷ்மத் வச꞉ ஹரிகதா² அம்ருʼதம் ।
ஸம்ʼஸாரதாபனி꞉தப்த꞉ மர்த்ய꞉ தத் தாப பே⁴ஷஜம் ॥ 2 ॥
அந்தரிக்ஷ꞉ உவாச ।
ஏபி⁴꞉ பூ⁴தானி பூ⁴தாத்மா மஹாபூ⁴தை꞉ மஹாபு⁴ஜ ।
ஸஸர்ஜோத் ச அவசானி ஆத்³ய꞉ ஸ்வமாத்ரப்ரஸித்³த⁴யே ॥ 3 ॥
ஏவம்ʼ ஸ்ருʼஷ்டானி பூ⁴தானி ப்ரவிஷ்ட꞉ பஞ்சதா⁴துபி⁴꞉ ।
ஏகதா⁴ த³ஶதா⁴ ஆத்மானம்ʼ விப⁴ஜன் ஜுஷதே கு³ணான் ॥ 4 ॥
கு³ணை꞉ கு³ணான் ஸ꞉ பு⁴ஞ்ஜான꞉ ஆத்மப்ரத்³யோதி³தை꞉ ப்ரபு⁴꞉ ।
மன்யமான꞉ இத³ம்ʼ ஸ்ருʼஷ்டம் ஆத்மானம் இஹ ஸஜ்ஜதே ॥ 5 ॥
கர்மாணி கர்மபி⁴꞉ குர்வன் ஸநிமித்தானி தே³ஹப்⁴ருʼத் ।
தத் தத் கர்மப²லம்ʼ க்³ருʼஹ்ணன் ப்⁴ரமதி இஹ ஸுகை²தரம் ॥ 6 ॥
இத்த²ம்ʼ கர்மக³தீ꞉ க³ச்ச²ன் ப³ஹ்வப⁴த்³ரவஹா꞉ புமான் ।
ஆபூ⁴தஸம்ப்லவாத் ஸர்க³ப்ரலயௌ அஶ்னுதே அவஶ꞉ ॥ 7 ॥
தா⁴து உபப்லவ꞉ ஆஸன்னே வ்யக்தம்ʼ த்³ரவ்யகு³ணாத்மகம் ।
அநாதி³நித⁴ன꞉ கால꞉ ஹி அவ்யக்தாய அபகர்ஷதி ॥ 8 ॥
ஶதவர்ஷா꞉ ஹி அனாவ்ருʼஷ்டி꞉ ப⁴விஷ்யதி உல்ப³ணா பு⁴வி ।
தத் கால உபசித உஷ்ண அர்க꞉ லோகான் த்ரீன் ப்ரதபிஷ்யதி
॥9 ॥
பாதாலதலம் ஆரப்⁴ய ஸங்கர்ஷணமுக² அனல꞉ ।
த³ஹன் ஊர்த்⁴வஶிக²꞉ விஷ்வக் வர்த⁴தே வாயுனா ஈரித꞉ ॥ 10 ॥
ஸாம்ʼவர்தக꞉ மேக⁴க³ண꞉ வர்ஷதி ஸ்ம ஶதம்ʼ ஸமா꞉ ।
தா⁴ராபி⁴꞉ ஹஸ்திஹஸ்தாபி⁴꞉ லீயதே ஸலிலே விராட் ॥ 11 ॥
தத꞉ விராஜம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய வைராஜ꞉ புருஷ꞉ ந்ருʼப ।
அவ்யக்தம்ʼ விஶதே ஸூக்ஷ்மம்ʼ நிரிந்த⁴ன꞉ இவ அனல꞉ ॥ 12 ॥
வாயுனா ஹ்ருʼதக³ந்தா⁴ பூ⁴꞉ ஸலிலத்வாய கல்பதே ।
ஸலிலம்ʼ தத் த்⁴ருʼதரஸம்ʼ ஜ்யோதிஷ்ட்வாய உபகல்பதே ॥ 13 ॥
ஹ்ருʼதரூபம்ʼ து தமஸா வாயௌ ஜ்யோதி꞉ ப்ரலீயதே ।
ஹ்ருʼதஸ்பர்ஶ꞉ அவகாஶேன வாயு꞉ நப⁴ஸி லீயதே ।
காலாத்மனா ஹ்ருʼதகு³ணம்ʼ நவ꞉ ஆத்மனி லீயதே ॥ 14 ॥
இந்த்³ரியாணி மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉ ஸஹ வைகாரிகை꞉ ந்ருʼப ।
ப்ரவிஶந்தி ஹி அஹங்காரம்ʼ ஸ்வகு³ணை꞉ அஹம் ஆத்மனி ॥ 15 ॥
ஏஷா மாயா ப⁴க³வத꞉ ஸர்க³ஸ்தி²தி அந்தகாரிணீ ।
த்ரிவர்ணா வர்ணிதா அஸ்மாபி⁴꞉ கிம்ʼ பூ⁴ய꞉ ஶ்ரோதும் இச்ச²ஸி ॥ 16 ॥
ராஜா உவாச ।
யதா² ஏதாம் ஐஶ்வரீம்ʼ மாயாம்ʼ து³ஸ்தராம் அக்ருʼதாத்மபி⁴꞉ ।
தரந்தி அஞ்ஜ꞉ ஸ்தூ²லதி⁴ய꞉ மஹர்ஷ꞉ இத³ம் உச்யதாம் ॥ 17 ॥
ப்ரபு³த்³த⁴꞉ உவாச ।
கர்மாணி ஆரப⁴மாணானாம்ʼ து³꞉க²ஹத்யை ஸுகா²ய ச ।
பஶ்யேத் பாகவிபர்யாஸம்ʼ மிது²நீசாரிணாம்ʼ ந்ருʼணாம் ॥ 18 ॥
நித்யார்திதே³ன வித்தேன து³ர்லபே⁴ன ஆத்மம்ருʼத்யுனா ।
க்³ருʼஹ அபத்யஆப்தபஶுபி⁴꞉ கா ப்ரீதி꞉ ஸாதி⁴தை꞉ சலை꞉ ॥
19 ॥
ஏவம்ʼ லோகம்ʼ பரம்ʼ வித்³யாத் நஶ்வரம்ʼ கர்மநிர்மிதம் ।
ஸதுல்ய அதிஶய த்⁴வம்ʼஸம்ʼ யதா² மண்ட³லவர்தினாம் ॥ 20 ॥
தஸ்மாத் கு³ரும்ʼ ப்ரபத்³யேத ஜிஜ்ஞாஸு꞉ ஶ்ரேய꞉ உத்தமம் ।
ஶாப்³தே³ பரே ச நிஷ்ணாதம்ʼ ப்³ரஹ்மணி உபஶமஆஶ்ரயம் ॥ 21 ॥
தத்ர பா⁴க³வதான் த⁴ர்மான் ஶிக்ஷேத் கு³ருஆத்மதை³வத꞉ ।
அமாயயா அனுவ்ருʼத்யா யை꞉ துஷ்யேத் ஆத்மா ஆத்மத³꞉ ஹரி꞉ ॥ 22 ॥
ஸர்வத꞉ மனஸ꞉ அஸங்க³ம் ஆதௌ³ ஸங்க³ம்ʼ ச ஸாது⁴ஷு ।
த³யாம்ʼ மைத்ரீம்ʼ ப்ரஶ்ரயம்ʼ ச பூ⁴தேஷு அத்³தா⁴ யதா² உசிதம்
॥ 23 ॥
ஶௌசம்ʼ தப꞉ திதிக்ஷாம்ʼ ச மௌனம்ʼ ஸ்வாத்⁴யாயம் ஆர்ஜவம் ।
ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ அஹிம்ʼஸாம்ʼ ச ஸமத்வம்ʼ த்³வந்த்³வஸஞ்ஜ்ஞயோ꞉ ॥ 24 ॥
ஸர்வத்ர ஆத்மேஶ்வர அன்வீக்ஷாம்ʼ கைவல்யம் அநிகேததாம் ।
விவிக்தசீரவஸனம்ʼ ஸந்தோஷம்ʼ யேன கேனசித் ॥ 25 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴ம்ʼ பா⁴க³வதே ஶாஸ்த்ரே அநிந்தா³ம் அன்யத்ர ச அபி ஹி ।
மனோவாக் கர்மத³ண்ட³ம்ʼ ச ஸத்யம்ʼ ஶமத³மௌ அபி ॥ 26 ॥
ஶ்ரவணம்ʼ கீர்தனம்ʼ த்⁴யானம்ʼ ஹரே꞉ அத்³பு⁴தகர்மண꞉ ।
ஜன்மகர்மகு³ணானாம்ʼ ச தத³ர்தே² அகி²லசேஷ்டிதம் ॥ 27 ॥
இஷ்டம்ʼ த³த்தம்ʼ தப꞉ ஜப்தம்ʼ வ்ருʼத்தம்ʼ யத் ச ஆத்மன꞉ ப்ரியம் ।
தா³ரான் ஸுதான் க்³ருʼஹான் ப்ராணான் யத் பரஸ்மை நிவேத³னம் ॥ 28 ॥
ஏவம்ʼ க்ருʼஷ்ணஆத்மநாதே²ஷு மனுஷ்யேஷு ச ஸௌஹ்ருʼத³ம் ।
பரிசர்யாம்ʼ ச உப⁴யத்ர மஹத்ஸு ந்ருʼஷு ஸாது⁴ஷு ॥ 29 ॥
பரஸ்பர அனுகத²னம்ʼ பாவனம்ʼ ப⁴க³வத் யஶ꞉ ।
மித²꞉ ரதி꞉ மித²꞉ துஷ்டி꞉ நிவ்ருʼத்தி꞉ மித²꞉ ஆத்மன꞉ ॥ 30 ॥
ஸ்மரந்த꞉ ஸ்மாரயந்த꞉ ச மித²꞉ அகௌ⁴க⁴ஹரம்ʼ ஹரிம் ।
ப⁴க்த்யா ஸஞ்ஜாதயா ப⁴க்த்யா பி³ப்⁴ரதி உத்புலகாம்ʼ தனும் ॥ 31 ॥
க்வசித் ருத³ந்தி அச்யுதசிந்தயா க்வசித்
ஹஸந்தி நந்த³ந்தி வத³ந்தி அலௌகிகா꞉ ।
ந்ருʼத்யந்தி கா³யந்தி அனுஶீலயந்தி
அஜம்ʼ ப⁴வந்தி தூஷ்ணீம்ʼ பரம் ஏத்ய நிர்வ்ருʼதா꞉ ॥ 32 ॥
இதி பா⁴க³வதான் த⁴ர்மான் ஶிக்ஷன் ப⁴க்த்யா தது³த்த²யா ।
நாராயணபர꞉ மாயம் அஞ்ஜ꞉ தரதி து³ஸ்தராம் ॥ 33 ॥
ராஜா உவாச ।
நாராயண அபி⁴தா⁴னஸ்ய ப்³ரஹ்மண꞉ பரமாத்மன꞉ ।
நிஷ்டா²ம் அர்ஹத² ந꞉ வக்தும்ʼ யூயம்ʼ ஹி ப்³ரஹ்மவித்தமா꞉ ॥ 34 ॥
பிப்பலாயன꞉ உவாச ।
ஸ்தி²தி உத்³ப⁴வப்ரலயஹேது꞉ அஹேது꞉ அஸ்ய
யத் ஸ்வப்னஜாக³ரஸுஷுப்திஷு ஸத் ப³ஹி꞉ ச ।
தே³ஹ இந்த்³ரியாஸுஹ்ருʼத³யானி சரந்தி யேன
ஸஞ்ஜீவிதானி தத் அவேஹி பரம்ʼ நரேந்த்³ர ॥ 35 ॥
ந ஏதத் மன꞉ விஶதி வாகு³த சக்ஷு꞉ ஆத்மா
ப்ராணேந்த்³ரியாணி ச யதா² அனலம் அர்சிஷ꞉ ஸ்வா꞉ ।
ஶப்³த³꞉ அபி போ³த⁴கநிஷேத⁴தயா ஆத்மமூலம்
அர்த² உக்தம் ஆஹ யத்³ருʼதே ந நிஷேத⁴ஸித்³தி⁴꞉ ॥ 36 ॥
ஸத்வம் ரஜ꞉ தம꞉ இதி த்ரிவ்ருʼதே³கம் ஆதௌ³
ஸூத்ரம்ʼ மஹான் அஹம் இதி ப்ரவத³ந்தி ஜீவம் ।
ஜ்ஞானக்ரியா அர்த²ப²லரூபதயோ꞉ உஶக்தி
ப்³ரஹ்ம ஏவ பா⁴தி ஸத் அஸத் ச தயோ꞉ பரம்ʼ யத் ॥ 37 ॥
ந ஆத்மா ஜஜான ந மரிஷ்யதி ந ஏத⁴தே அஸௌ
ந க்ஷீயதே ஸவனவித் வ்யபி⁴சாரிணாம்ʼ ஹி ।
ஸர்வத்ர ஶஸ்வத³னபாயி உபலப்³தி⁴மாத்ரம்ʼ
ப்ராண꞉ யதா² இந்த்³ரியவலேன விகல்பிதம்ʼ ஸத் ॥ 38 ॥
அண்டே³ஷு பேஶிஷு தருஷு அவிநிஶ்சிதேஷு
ப்ராண꞉ ஹி ஜீவம் உபதா⁴வதி தத்ர தத்ர ।
ஸன்னே யத் இந்த்³ரியக³ணே அஹமி ச ப்ரஸுப்தே
கூடஸ்த²꞉ ஆஶயம்ருʼதே தத் அனுஸ்ம்ருʼதி꞉ ந꞉ ॥ 39 ॥
ய꞉ ஹி அப்³ஜ நாப⁴ சரண ஏஷணயோ꞉ உப⁴க்த்யா
சேதோமலானி வித⁴மேத் கு³ணகர்மஜானி ।
தஸ்மின் விஶுத்³த⁴꞉ உபலப்⁴யத꞉ ஆத்மதத்த்வம்
ஸாக்ஷாத் யதா² அமலத்³ருʼஶ꞉ ஸவித்ருʼப்ரகாஶ꞉ ॥ 40 ॥
கர்மயோக³ம்ʼ வத³த ந꞉ புருஷ꞉ யேன ஸம்ʼஸ்க்ருʼத꞉ ।
விதூ⁴ய இஹ ஆஶு கர்மாணி நைஷ்கர்ம்யம்ʼ விந்த³தே பரம் ॥ 41 ॥
ஏவம்ʼ ப்ரஶ்னம் ருʼஷின் பூர்வம் அப்ருʼச்ச²ம்ʼ பிது꞉ அந்திகே ।
ந அப்³ருவன் ப்³ரஹ்மண꞉ புத்ரா꞉ தத்ர காரணம் உச்யதாம் ॥ 42 ॥
ஆவிர்ஹோத்ர꞉ உவாச ।
கர்ம அகர்மவிகர்ம இதி வேத³வாத³꞉ ந லௌகிக꞉ ।
வேத³ஸ்ய ச ஈஶ்வரஆத்மத்வாத் தத்ர முஹ்யந்தி ஸூரய꞉ ॥ 43 ॥
பரோக்ஷவாத³꞉ வேத³꞉ அயம்ʼ பா³லானாம் அனுஶாஸனம் ।
கர்மமோக்ஷாய கர்மாணி வித⁴த்தே ஹி அக³த³ம்ʼ யதா² ॥ 44 ॥
ந ஆசரேத் ய꞉ து வேத³ உக்தம்ʼ ஸ்வயம் அஜ்ஞ꞉ அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
விகர்மணா ஹி அத⁴ர்மேண ம்ருʼத்யோ꞉ ம்ருʼத்யும் உபைதி ஸ꞉ ॥ 45 ॥
வேத³ உக்தம் ஏவ குர்வாண꞉ நி꞉ஸங்க³꞉ அர்பிதம் ஈஶ்வரே ।
நைஷ்கர்ம்யாம்ʼ லப⁴தே ஸித்³தி⁴ம்ʼ ரோசனார்தா² ப²லஶ்ருதி꞉ ॥ 46 ॥
ய꞉ ஆஶு ஹ்ருʼத³யக்³ரந்தி²ம்ʼ நிர்ஜிஹீஷு꞉ பராத்மன꞉ ।
விதி⁴னா உபசரேத் தே³வம்ʼ தந்த்ர உக்தேன ச கேஶவம் ॥ 47 ॥
லப்³த⁴ அனுக்³ரஹ꞉ ஆசார்யாத் தேன ஸந்த³ர்ஶிதஆக³ம꞉ ।
மஹாபுருஷம் அப்⁴யர்சேத் மூர்த்யா அபி⁴மதயா ஆத்மன꞉ ॥ 48 ॥
ஶுசி꞉ ஸம்ʼமுக²ம் ஆஸீன꞉ ப்ராணஸம்ʼயமனஆதி³பி⁴꞉ ।
பிண்ட³ம்ʼ விஶோத்⁴ய ஸம்ʼந்யாஸக்ருʼதரக்ஷ꞉ அர்சயேத் ஹரிம் ॥ 49 ॥
அர்சஆதௌ³ ஹ்ருʼத³யே ச அபி யதா²லப்³த⁴ உபசாரகை꞉ ।
த்³ரவ்யக்ஷிதிஆத்மலிங்கா³னி நிஷ்பாத்³ய ப்ரோக்ஷ்ய ச ஆஸனம்
॥ 50 ॥
பாத்³யஆதீ³ன் உபகல்ப்யா அத² ஸம்ʼநிதா⁴ப்ய ஸமாஹித꞉ ।
ஹ்ருʼத் ஆதி³பி⁴꞉ க்ருʼதந்யாஸ꞉ மூலமந்த்ரேண ச அர்சயேத் ॥ 51 ॥
ஸாங்கோ³பாங்கா³ம்ʼ ஸபார்ஷதா³ம்ʼ தாம்ʼ தாம்ʼ மூர்திம்ʼ ஸ்வமந்த்ரத꞉ ।
பாத்³ய அர்க்⁴யஆசமனீயஆத்³யை꞉ ஸ்னானவாஸ꞉விபூ⁴ஷணை꞉
॥ 52 ॥
க³ந்த⁴மால்யாக்ஷதஸ்ரக்³பி⁴꞉ தூ⁴பதீ³பஹாரகை꞉ ।
ஸாங்க³ம்ʼ ஸம்பூஜ்ய விதி⁴வத் ஸ்தவை꞉ ஸ்துத்வா நமேத் ஹரிம் ॥ 53 ॥
ஆத்மாம்ʼ தன்மயம்ʼ த்⁴யாயன் மூர்திம்ʼ ஸம்பூஜயேத் ஹரே꞉ ।
ஶேஷாம் ஆதா⁴ய ஶிரஸி ஸ்வதா⁴ம்னி உத்³வாஸ்ய ஸத்க்ருʼதம் ॥ 54 ॥
ஏவம் அக்³னி அர்கதோயஆதௌ³ அதிதௌ² ஹ்ருʼத³யே ச ய꞉ ।
யஜதி ஈஶ்வரம் ஆத்மானம் அசிராத் முச்யதே ஹி ஸ꞉ ॥ 55 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ நிமிஜாயந்தஸம்ʼவாதே³
மாயாகர்மப்³ரஹ்மநிரூபணம்ʼ த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 3 ॥
அத² சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ராஜா உவாச ।
யானி யானி இஹ கர்மாணி யை꞉ யை꞉ ஸ்வச்ச²ந்த³ஜன்மபி⁴꞉ ।
சக்ரே கரோதி கர்தா வா ஹரி꞉ தானி ப்³ருவந்து ந꞉ ॥ 1 ॥
த்³ருமில꞉ உவாச ।
ய꞉ வா அனந்தஸ்ய கு³ணான் அனந்தான்
அனுக்ரமிஷ்யன் ஸ꞉ து பா³லபு³த்³தி⁴꞉ ।
ரஜாம்ʼஸி பூ⁴மே꞉ க³ணயேத் கத²ஞ்சித்
காலேன ந ஏவ அகி²லஶக்திதா⁴ம்ன꞉ ॥ 2 ॥
பூ⁴தை꞉ யதா³ பஞ்சபி⁴꞉ ஆத்மஸ்ருʼஷ்டை꞉
புரம்ʼ விராஜம்ʼ விரசய்ய தஸ்மின் ।
ஸ்வாம்ʼஶேன விஷ்ட꞉ புருஷாபி⁴தா⁴ன
மவாப நாராயண꞉ ஆதி³தே³வ꞉ ॥ 3 ॥
யத் காய꞉ ஏஷ꞉ பு⁴வனத்ரயஸம்ʼநிவேஶ꞉
யஸ்ய இந்த்³ரியை꞉ தனுப்⁴ருʼதாம் உப⁴யைந்த்³ரியாணி ।
ஜ்ஞானம்ʼ ஸ்வத꞉ ஶ்வஸனத꞉ ப³லம் ஓஜ꞉ ஈஹா
ஸத்த்வஆதி³பி⁴꞉ ஸ்தி²திலயௌத்³ப⁴வ꞉ ஆதி³கர்தா ॥ 4 ॥
ஆதௌ³ அபூ⁴த் ஶதத்⁴ருʼதீ ரஜஸ அஸ்ய ஸர்கே³
விஷ்ணு ஸ்தி²தௌ க்ரதுபதி꞉ த்³விஜத⁴ர்மஸேது꞉ ।
ருத்³ர꞉ அபி அயாய தமஸா புருஷ꞉ ஸ꞉ ஆத்³ய꞉
இதி உத்³ப⁴வஸ்தி²திலயா꞉ ஸததம்ʼ ப்ரஜாஸு ॥ 5 ॥
த⁴ர்மஸ்ய த³க்ஷது³ஹிதர்யஜநிஷ்ட꞉ மூர்த்யா
நாராயண꞉ நர꞉ ருʼஷிப்ரவர꞉ ப்ரஶாந்த꞉ ।
நைஷ்கர்ம்யலக்ஷணம் உவாச சசார கர்ம
ய꞉ அத்³ய அபி ச ஆஸ்த ருʼஷிவர்யநிஷேவிதாங்க்⁴ரி꞉ ॥ 6 ॥
இந்த்³ர꞉ விஶங்க்ய மம தா⁴ம ஜிக்⁴ருʼக்ஷதி இதி
காமம்ʼ ந்யயுங்க்த ஸக³ணம்ʼ ஸ꞉ ப³த³ரிஉபாக்²யம் ।
க³த்வா அப்ஸரோக³ணவஸந்தஸுமந்த³வாதை꞉
ஸ்த்ரீப்ரேக்ஷண இஷுபி⁴꞉ அவித்⁴யதத் மஹிஜ்ஞ꞉ ॥ 7 ॥
விஜ்ஞாய ஶக்ரக்ருʼதம் அக்ரமம் ஆதி³தே³வ꞉
ப்ராஹ ப்ரஹஸ்ய க³தவிஸ்மய꞉ ஏஜமானான் ।
மா பை⁴ஷ்ட போ⁴ மத³ன மாருத தே³வவத்⁴வ꞉
க்³ருʼஹ்ணீத ந꞉ ப³லிம் அஶூன்யம் இமம்ʼ குருத்⁴வம் ॥ 8 ॥
இத்த²ம்ʼ ப்³ருவதி அப⁴யதே³ நரதே³வ தே³வா꞉
ஸவ்ரீட³னம்ரஶிரஸ꞉ ஸக்⁴ருʼணம் தம் ஊசு꞉ ।
ந ஏதத் விபோ⁴ த்வயி பரே அவிக்ருʼதே விசித்ரம்
ஸ்வாராமதீ⁴꞉ அநிகரானதபாத³பத்³மே ॥ 9 ॥
த்வாம்ʼ ஸேவதாம்ʼ ஸுரக்ருʼதா ப³ஹவ꞉ அந்தராயா꞉
ஸ்வௌகோ விலங்க்⁴ய பரமம்ʼ வ்ரஜதாம்ʼ பத³ம்ʼ தே ।
ந அன்யஸ்ய ப³ர்ஹிஷி ப³லீன் த³த³த꞉ ஸ்வபா⁴கா³ன்
த⁴த்தே பத³ம்ʼ த்வம் அவிதா யதி³ விக்⁴னமூர்த்⁴னி ॥ 10 ॥
க்ஷுத் த்ருʼட்த்ரிகாலகு³ணமாருதஜைவ்ஹ்யஶைஶ்ன்யான்
அஸ்மான் அபாரஜலதீ⁴ன் அதிதீர்ய கேசித் ।
க்ரோத⁴ஸ்ய யாந்தி விப²லஸ்ய வஶ பதே³ கோ³꞉
மஜ்ஜந்தி து³ஶ்சரதப꞉ ச வ்ருʼதா² உத்ஸ்ருʼஜந்தி ॥ 11 ॥
இதி ப்ரக்³ருʼணதாம்ʼ தேஷாம்ʼ ஸ்த்ரிய꞉ அதி அத்³பு⁴தத³ர்ஶனா꞉ ।
த³ர்ஶயாமாஸ ஶுஶ்ரூஷாம்ʼ ஸ்வர்சிதா꞉ குர்வதீ꞉ விபு⁴꞉ ॥ 12 ॥
தே தே³வ அனுசரா꞉ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸ்த்ரிய꞉ ஶ்ரீ꞉ இவ ரூபிணீ꞉ ।
க³ந்தே⁴ன முமுஹு꞉ தாஸாம்ʼ ரூப ஔதா³ர்யஹதஶ்ரிய꞉ ॥ 13 ॥
தான் ஆஹ தே³வதே³வ ஈஶ꞉ ப்ரணதான் ப்ரஹஸன் இவ ।
ஆஸாம் ஏகதமாம்ʼ வ்ருʼங்க்³த்⁴வம்ʼ ஸவர்ணாம்ʼ ஸ்வர்க³பூ⁴ஷணாம் ॥
14 ॥
ஓம் இதி ஆதே³ஶம் ஆதா³ய நத்வா தம்ʼ ஸுரவந்தி³ன꞉ ।
உர்வஶீம் அப்ஸர꞉ஶ்ரேஷ்டா²ம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய தி³வம்ʼ யயு꞉ ॥ 15 ॥
இந்த்³ராய ஆனம்ய ஸத³ஸி ஶ்ருண்வதாம்ʼ த்ரிதி³வௌகஸாம் ।
ஊசு꞉ நாராயணப³லம்ʼ ஶக்ர꞉ தத்ர ஆஸ விஸ்மித꞉ ॥ 16 ॥
ஹம்ʼஸஸ்வரூபீ அவத³த³த் அச்யுத꞉ ஆத்மயோக³ம்
த³த்த꞉ குமார ருʼஷப⁴꞉ ப⁴க³வான் பிதா ந꞉ ।
விஷ்ணு꞉ ஶிவாய ஜக³தாம்ʼ கலயா அவதீர்ண꞉
தேன ஆஹ்ருʼதா꞉ மது⁴பி⁴தா³ ஶ்ருதய꞉ ஹயாஸ்யே ॥ 17 ॥
கு³ப்த꞉ அபி அயே மனு꞉ இலா ஓஷத⁴ய꞉ ச மாத்ஸ்யே
க்ரௌடே³ ஹத꞉ தி³திஜ꞉ உத்³த⁴ரதா அம்ப⁴ஸ꞉ க்ஷ்மாம் ।
கௌர்மே த்⁴ருʼத꞉ அத்³ரி꞉ அம்ருʼத உன்மத²னே ஸ்வப்ருʼஷ்டே²
க்³ராஹாத் ப்ரபன்னமிப⁴ராஜம் அமுஞ்சத் ஆர்தம் ॥ 18 ॥
ஸம்ʼஸ்துன்வத꞉ அப்³தி⁴பதிதான் ஶ்ரமணான் ருʼஷீம்ʼ ச
ஶக்ரம்ʼ ச வ்ருʼத்ரவத⁴த꞉ தமஸி ப்ரவிஷ்டம் ।
தே³வஸ்த்ரிய꞉ அஸுரக்³ருʼஹே பிஹிதா꞉ அநாதா²꞉
ஜக்⁴னே அஸுரேந்த்³ரம் அப⁴யாய ஸதாம்ʼ ந்ருʼஸிம்ʼஹே ॥ 19 ॥
தே³வ அஸுரே யுதி⁴ ச தை³த்யபதீன் ஸுரார்தே²
ஹத்வா அந்தரேஷு பு⁴வனானி அத³தா⁴த் கலாபி⁴꞉ ।
பூ⁴த்வா அத² வாமன꞉ இமாம் அஹரத் ப³லே꞉ க்ஷ்மாம்
யாஞ்சாச்ச²லேன ஸமதா³த் அதி³தே꞉ ஸுதேப்⁴ய꞉ ॥ 20 ॥
நி꞉க்ஷத்ரியாம் அக்ருʼத கா³ம்ʼ ச த்ரி꞉ஸப்தக்ருʼத்வ꞉
ராம꞉ து ஹைஹயகுல அபி அயபா⁴ர்க³வ அக்³னி꞉ ।
ஸ꞉ அப்³தி⁴ம்ʼ ப³ப³ந்த⁴ த³ஶவக்த்ரம் அஹன் ஸலங்கம்
ஸீதாபதி꞉ ஜயதி லோகம் அலக்⁴னகீர்தி꞉ ॥ 21 ॥
பூ⁴மே꞉ ப⁴ர அவதரணாய யது³ஷி அஜன்மா ஜாத꞉
கரிஷ்யதி ஸுரை꞉ அபி து³ஷ்கராணி ।
வாதை³꞉ விமோஹயதி யஜ்ஞக்ருʼத꞉ அதத³ர்ஹான்
ஶூத்³ராம்ʼ கலௌ க்ஷிதிபு⁴ஜ꞉ ந்யஹநிஷ்யத³ந்தே ॥ 22 ॥
ஏவம்ʼவிதா⁴னி கர்மாணி ஜன்மானி ச ஜக³த் பதே꞉ ।
பூ⁴ரீணி பூ⁴ரியஶஸ꞉ வர்ணிதானி மஹாபு⁴ஜ ॥ 23 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ நிமிஜாயந்தஸம்ʼவாதே³
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 4 ॥
அத² பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ராஜா உவாச ।
ப⁴க³வந்தம்ʼ ஹரிம்ʼ ப்ராய꞉ ந ப⁴ஜந்தி ஆத்மவித்தமா꞉ ।
தேஷாம் அஶாந்தகாமானாம்ʼ கா நிஷ்டா² அவிஜிதாத்மனாம் ॥ 1 ॥
சமஸ꞉ உவாச ।
முக²பா³ஹூரூபஆதே³ப்⁴ய꞉ புருஷஸ்ய ஆஶ்ரமை꞉ ஸஹ ।
சத்வார꞉ ஜஜ்ஞிரே வர்ணா꞉ கு³ணை꞉ விப்ரஆத³ய꞉ ப்ருʼத²க் ॥ 2 ॥
ய꞉ ஏஷாம்ʼ புருஷம்ʼ ஸாக்ஷாத் ஆத்மப்ரப⁴வம் ஈஶ்வரம் ।
ந ப⁴ஜந்தி அவஜானந்தி ஸ்தா²னாத் ப்⁴ரஷ்டா꞉ பதந்தி அத⁴꞉ ॥ 3 ॥
தூ³ரே ஹரிகதா²꞉ கேசித் தூ³ரே ச அச்யுதகீர்ர்தனா꞉ ।
ஸ்த்ரிய꞉ ஶூத்³ரஆத³ய꞉ ச ஏவ தே அனுகம்ப்யா ப⁴வாத்³ருʼஶாம் ॥ 4 ॥
விப்ர꞉ ராஜன்யவைஶ்யௌ ச ஹரே꞉ ப்ராப்தா꞉ பதா³ந்திகம் ।
ஶ்ரௌதேன ஜன்மனா அத² அபி முஹ்யந்தி ஆம்னாயவாதி³ன꞉ ॥ 5 ॥
கர்மணி அகோவிதா³꞉ ஸ்தப்³தா⁴꞉ மூர்கா²꞉ பண்டி³தமானின꞉ ।
வத³ந்தி சாடுகாத் மூடா⁴꞉ யயா மாத்⁴வ்யா கி³ர உத்ஸுகா꞉ ॥ 6 ॥
ரஜஸா கோ⁴ரஸங்கல்பா꞉ காமுகா꞉ அஹிமன்யவ꞉ ।
தா³ம்பி⁴கா꞉ மானின꞉ பாபா꞉ விஹஸந்தி அச்யுதப்ரியான் ॥ 7 ॥
வத³ந்தி தே அன்யோன்யம் உபாஸிதஸ்த்ரிய꞉
க்³ருʼஹேஷு மைது²ன்யஸுகே²ஷு ச ஆஶிஷ꞉ ।
யஜந்தி அஸ்ருʼஷ்டான் அவிதா⁴ன் அத³க்ஷிணம்
வ்ருʼத்த்யை பரம்ʼ க்⁴னந்தி பஶூன் அதத்³வித³꞉ ॥ 8 ॥
ஶ்ரியா விபூ⁴த்யா அபி⁴ஜனேன வித்³யயா
த்யாகே³ன ரூபேண ப³லேன கர்மணா
ஸத꞉ அவமன்யந்தி ஹரிப்ரியான் க²லா꞉ ॥ 9 ॥
ஸர்வேஷு ஶஶ்வத் தனுப்⁴ருʼத் ஸ்வவஸ்தி²தம்
யதா² ஸ்வம் ஆத்மானம் அபீ⁴ஷ்டம் ஈஶ்வரம் ।
வேதோ³பகீ³தம்ʼ ச ந ஶ்ருண்வதே அபு³தா⁴꞉
மனோரதா²னாம்ʼ ப்ரவத³ந்தி வார்தயா ॥ 10 ॥
லோகே வ்யவாய ஆமிஷம் அத்³யஸேவா
நித்யா꞉ து ஜந்தோ꞉ ந ஹி தத்ர சோத³னா ।
வ்யவஸ்தி²தி꞉ தேஷு விவாஹயஜ்ஞ
ஸுராக்³ரஹை꞉ ஆஸு நிவ்ருʼத்தி꞉ இஷ்டா ॥ 11 ॥
த⁴னம்ʼ ச த⁴ர்மஏகப²லம்ʼ யத꞉ வை
ஜ்ஞானம்ʼ ஸவிஜ்ஞானம் அனுப்ரஶாந்தி ।
க்³ருʼஹேஷு யுஞ்ஜந்தி கலேவரஸ்ய
ம்ருʼத்யும்ʼ ந பஶ்யந்தி து³ரந்தவீர்யம் ॥ 12 ॥
யத் க்⁴ராணப⁴க்ஷ꞉ விஹித꞉ ஸுராயா꞉
ததா² பஶோ꞉ ஆலப⁴னம்ʼ ந ஹிம்ʼஸா ।
ஏவம்ʼ வ்யவாய꞉ ப்ரஜயா ந ரத்யா
இஅமம்ʼ விஶுத்³த⁴ம்ʼ ந விது³꞉ ஸ்வத⁴ர்மம் ॥ 13 ॥
யே து அனேவம்ʼவித³꞉ அஸந்த꞉ ஸ்தப்³தா⁴꞉ ஸத் அபி⁴மானின꞉ ।
பஶூன் த்³ருஹ்யந்தி விஸ்ரப்³தா⁴꞉ ப்ரேத்ய கா²த³ந்தி தே ச தான் ॥ 14 ॥
த்³விஷந்த꞉ பரகாயேஷு ஸ்வாத்மானம்ʼ ஹரிம் ஈஶ்வரம் ।
ம்ருʼதகே ஸானுப³ந்தே⁴ அஸ்மின் ப³த்³த⁴ஸ்னேஹா꞉ பதந்தி அத⁴꞉ ॥ 15 ॥
யே கைவல்யம் அஸம்ப்ராப்தா꞉ யே ச அதீதா꞉ ச மூட⁴தாம் ।
த்ரைவர்கி³கா꞉ ஹி அக்ஷணிகா꞉ ஆத்மானம்ʼ கா⁴தயந்தி தே ॥ 16 ॥
ஏத꞉ ஆத்மஹன꞉ அஶாந்தா꞉ அஜ்ஞானே ஜ்ஞானமானின꞉ ।
ஸீத³ந்தி அக்ருʼதக்ருʼத்யா꞉ வை காலத்⁴வஸ்தமனோரதா²꞉ ॥ 17 ॥
ஹித்வா ஆத்யாய அஸரசிதா꞉ க்³ருʼஹ அபத்யஸுஹ்ருʼத் ஶ்ரிய꞉ ।
தம꞉ விஶந்தி அனிச்ச²ந்த꞉ வாஸுதே³வபராங்முகா²꞉ ॥ 18 ॥
ராஜா உவாச ।
கஸ்மின் காலே ஸ꞉ ப⁴க³வான் கிம்ʼ வர்ண꞉ கீத்³ருʼஶ꞉ ந்ருʼபி⁴꞉ ।
னாம்னா வா கேன விதி⁴னா பூஜ்யதே தத் இஹ உச்யதாம் ॥ 19 ॥
கரபா⁴ஜன꞉ உவாச ।
க்ருʼதம்ʼ த்ரேதா த்³வாபரம்ʼ ச கலி꞉ இத்யேஷு கேஶவ꞉ ।
நானாவர்ண அபி⁴த⁴ஆகார꞉ நானா ஏவ விதி⁴னா இஜ்யதே ॥ 20 ॥
க்ருʼதே ஶுக்ல꞉ சதுர்பா³ஹு꞉ ஜடில꞉ வல்கலாம்ப³ர꞉ ।
க்ருʼஷ்ணாஜினௌபவீதாக்ஷான் பி³ப்⁴ரத் த³ண்ட³கமண்ட³லூன் ॥ 21 ॥
மனுஷ்யா꞉ து ததா³ ஶாந்தா꞉ நிர்வைரா꞉ ஸுஹ்ருʼத³꞉ ஸமா꞉ ।
யஜந்தி தபஸா தே³வம்ʼ ஶமேன ச த³மேன ச ॥ 22 ॥
ஹம்ʼஸ꞉ ஸுபர்ண꞉ வைகுண்ட²꞉ த⁴ர்ம꞉ யோகே³ஶ்வர꞉ அமல꞉ ।
ஈஶ்வர꞉ புருஷ꞉ அவ்யக்த꞉ பரமாத்மா இதி கீ³யதே ॥ 23 ॥
த்ரேதாயாம்ʼ ரக்தவர்ண꞉ அஸௌ சதுர்பா³ஹு꞉ த்ரிமேக²ல꞉ ।
ஹிரண்யகேஶ꞉ த்ரயீ ஆத்மா ஸ்ருக்ஸ்ருவஆதி³ உபலக்ஷண꞉ ॥ 24 ॥
தம்ʼ ததா³ மனுஜா தே³வம்ʼ ஸர்வதே³வமயம்ʼ ஹரிம் ।
யஜந்தி வித்³யயா த்ரய்யா த⁴ர்மிஷ்டா²꞉ ப்³ரஹ்மவாதி³ன꞉ ॥ 25 ॥
விஷ்ணு꞉ யஜ்ஞ꞉ ப்ருʼஷ்ணிக³ர்ப⁴꞉ ஸர்வதே³வ꞉ உருக்ரம꞉ ।
வ்ருʼஷாகபி꞉ ஜயந்த꞉ ச உருகா³ய இதி ஈர்யதே ॥ 26 ॥
த்³வாபரே ப⁴க³வான் ஶ்யாம꞉ பீதவாஸா நிஜாயுத⁴꞉ ।
ஶ்ரீவத்ஸஆதி³பி⁴꞉ அங்கை꞉ ச லக்ஷணை꞉ உபலக்ஷித꞉ ॥ 27 ॥
தம்ʼ ததா³ புருஷம்ʼ மர்த்யா மஹாராஜௌபலக்ஷணம் ।
யஜந்தி வேத³தந்த்ராப்⁴யாம்ʼ பரம்ʼ ஜிஜ்ஞாஸவ꞉ ந்ருʼப ॥ 28 ॥
நம꞉ தே வாஸுதே³வாய நம꞉ ஸங்கர்ஷணாய ச ।
ப்ரத்³யும்னாய அநிருத்³தா⁴ய துப்⁴யம்ʼ ப⁴க³வதே நம꞉ ॥ 29 ॥
நாராயணாய ருʼஷயே புருஷாய மஹாத்மனே ।
விஶ்வேஶ்வராய விஶ்வாய ஸர்வபூ⁴தஆத்மனே நம꞉ ॥ 30 ॥
இதி த்³வாபர꞉ உர்வீஶ ஸ்துவந்தி ஜக³தீ³ஶ்வரம் ।
நானாதந்த்ரவிதா⁴னேன கலௌ அபி யதா² ஶ்ருணு ॥ 31 ॥
க்ருʼஷ்ணவர்ணம்ʼ த்விஷாக்ருʼஷ்ணம்ʼ ஸாங்கௌ³பாங்கா³ஸ்த்ர
பார்ஷத³ம் ।
யஜ்ஞை꞉ ஸங்கீர்தனப்ராயை꞉ யஜந்தி ஹி ஸுமேத⁴ஸ꞉ ॥ 32 ॥
த்⁴யேயம்ʼ ஸதா³ பரிப⁴வக்⁴னம் அபீ⁴ஷ்டதோ³ஹம்
தீர்தா²ஸ்பத³ம்ʼ ஶிவவிரிஞ்சினுதம்ʼ ஶரண்யம் ।
ப்⁴ருʼத்யார்திஹன் ப்ரணதபால ப⁴வாப்³தி⁴போதம்
வந்தே³ மஹாபுருஷ தே சரணாரவிந்த³ம் ॥ 33 ॥
த்யக்த்வா ஸுது³ஸ்த்யஜஸுரைப்ஸிதராஜ்யலக்ஷ்மீம்
த⁴ர்மிஷ்ட²꞉ ஆர்யவசஸா யத் அகா³த் அரண்யம் ।
மாயாம்ருʼக³ம்ʼ த³யிதயா இப்ஸிதம் அன்வதா⁴வத்
வந்தே³ மஹாபுருஷ தே சரணாரவிந்த³ம் ॥ 34 ॥
ஏவம்ʼ யுகா³னுரூபாப்⁴யாம்ʼ ப⁴க³வான் யுக³வர்திபி⁴꞉ ।
மனுஜை꞉ இஜ்யதே ராஜன் ஶ்ரேயஸாம் ஈஶ்வர꞉ ஹரி꞉ ॥ 35 ॥
கலிம்ʼ ஸபா⁴ஜயந்தி ஆர்யா கு³ணஜ்ஞா꞉ ஸாரபா⁴கி³ன꞉ ।
யத்ர ஸங்கீர்தனேன ஏவ ஸர்வ꞉ ஸ்வார்த²꞉ அபி⁴லப்⁴யதே ॥ 36 ॥
ந ஹி அத꞉ பரம꞉ லாப⁴꞉ தே³ஹினாம்ʼ ப்⁴ராம்யதாம் இஹ ।
யத꞉ விந்தே³த பரமாம்ʼ ஶாந்திம்ʼ நஶ்யதி ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ ॥ 37 ॥
க்ருʼதஆதி³ஷு ப்ரஜா ராஜன் கலௌ இச்ச²ந்தி ஸம்ப⁴வம் ।
கலௌ க²லு ப⁴விஷ்யந்தி நாராயணபராயணா꞉ ॥ 38 ॥
க்வசித் க்வசித் மஹாராஜ த்³ரவிடே³ஷு ச பூ⁴ரிஶ꞉ ।
தாம்ரபர்ணீ நதீ³ யத்ர க்ருʼதமாலா பயஸ்வினீ ॥ 39 ॥
காவேரீ ச மஹாபுண்யா ப்ரதீசீ ச மஹாநதீ³ ।
யே பிப³ந்தி ஜலம்ʼ தாஸாம்ʼ மனுஜா மனுஜேஶ்வர ।
ப்ராய꞉ ப⁴க்தா꞉ ப⁴க³வதி வாஸுதே³வ꞉ அமல ஆஶயா꞉ ॥ 40 ॥
தே³வர்ஷிபூ⁴தஆப்தந்ருʼணா பித்ரூʼணாம்ʼ
ந கிங்கர꞉ ந அயம்ʼ ருʼணீ ச ராஜன் ।
ஸர்வஆத்மனா ய꞉ ஶரணம்ʼ ஶரண்யம்
க³த꞉ முகுந்த³ம்ʼ பரிஹ்ருʼத்ய கர்தும் ॥ 41 ॥
ஸ்வபாத³மூலம்ʼ ப⁴ஜத꞉ ப்ரியஸ்ய
த்யக்தான்யபா⁴வஸ்ய ஹரி꞉ பரேஶ꞉ ।
விகர்ம யத் ச உத்பதிதம்ʼ கத²ஞ்சித்
து⁴னோதி ஸர்வம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ஸம்ʼநிவிஷ்ட꞉ ॥ 42 ॥
நாரத³꞉ உவாச ।
த⁴ர்மான் பா⁴க³வதான் இத்த²ம்ʼ ஶ்ருத்வா அத² மிதி²லேஶ்வர꞉ ।
ஜாயந்த இயான் முனீன் ப்ரீத꞉ ஸோபாத்⁴யாய꞉ ஹி அபூஜயத் ॥ 43 ॥
தத꞉ அந்த꞉ த³தி⁴ரே ஸித்³தா⁴꞉ ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத꞉ ।
ராஜா த⁴ர்மான் உபாதிஷ்ட²ன் அவாப பரமாம்ʼ க³திம் ॥ 44 ॥
த்வம் அபி ஏதான் மஹாபா⁴க³ த⁴ர்மான் பா⁴க³வதான் ஶ்ருதான் ।
ஆஸ்தி²த꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா யுக்த꞉ நி꞉ஸங்க³꞉ யாஸ்யஸே பரம் ॥ 45 ॥
யுவயோ꞉ க²லு த³ம்பத்யோ꞉ யஶஸா பூரிதம்ʼ ஜக³த் ।
புத்ரதாம் அக³மத் யத் வாம்ʼ ப⁴க³வான் ஈஶ்வர꞉ ஹரி꞉ ॥ 46 ॥
த³ர்ஶனஆலிங்க³னஆலாபை꞉ ஶயனஆஸனபோ⁴ஜனை꞉ ।
ஆத்மா வாம்ʼ பாவித꞉ க்ருʼஷ்ணே புத்ரஸ்னேஹ ப்ரகுர்வதோ꞉ ॥ 47 ॥
வைரேண யம்ʼ ந்ருʼபதய꞉ ஶிஶுபாலபௌண்ட்³ர
ஶால்வஆத³ய꞉ க³திவிலாஸவிலோகனஆத³யை꞉ ।
த்⁴யாயந்த꞉ ஆக்ருʼததி⁴ய꞉ ஶயனஆஸனஆதௌ³
தத் ஸாம்யம் ஆபு꞉ அனுரக்ததி⁴யாம்ʼ புன꞉ கிம் ॥ 48 ॥
மா அபத்யபு³த்³தி⁴ம் அக்ருʼதா²꞉ க்ருʼஷ்ணே ஸர்வஆத்மனஈஶ்வரே ।
மாயாமனுஷ்யபா⁴வேன கூ³ட⁴ ஐஶ்வர்யே பரே அவ்யயே ॥ 49 ॥
பூ⁴பா⁴ரராஜன்யஹந்தவே கு³ப்தயே ஸதாம் ।
அவதீர்ணஸ்ய நிர்வ்ருʼத்யை யஶ꞉ லோகே விதன்யதே ॥ 50 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
ஏதத் ஶ்ருத்வா மஹாபா⁴க³꞉ வஸுதே³வ꞉ அதிவிஸ்மித꞉ ।
தே³வகீ ச மஹாபா⁴கா³꞉ ஜஹது꞉ மோஹம் ஆத்மன꞉ ॥ 51 ॥
இதிஹாஸம் இமம்ʼ புண்யம்ʼ தா⁴ரயேத் ய꞉ ஸமாஹித꞉ ।
ஸ꞉ விதூ⁴ய இஹ ஶமலம்ʼ ப்³ரஹ்மபூ⁴யாய கல்பதே ॥ 52 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ வஸுதே³வநாரத³ஸம்ʼவாதே³
பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 5 ॥
அத² ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
அத² ப்³ரஹ்மா ஆத்மஜை꞉ தே³வை꞉ ப்ரஜேஶை꞉ ஆவ்ருʼத꞉ அப்⁴யகா³த் ।
ப⁴வ꞉ ச பூ⁴தப⁴வ்யஈஶ꞉ யயௌ பூ⁴தக³ணை꞉ வ்ருʼத꞉ ॥ 1 ॥
இந்த்³ர꞉ மருத்³பி⁴꞉ ப⁴க³வான் ஆதி³த்யா꞉ வஸவ꞉ அஶ்வினௌ ।
ருʼப⁴வ꞉ அங்கி³ரஸ꞉ ருத்³ரா꞉ விஶ்வே ஸாத்⁴யா꞉ ச தே³வதா꞉ ॥ 2 ॥
க³ந்த⁴ர்வாப்ஸரஸ꞉ நாகா³꞉ ஸித்³த⁴சாரணகு³ஹ்யகா꞉ ।
ருʼஷய꞉ பிதர꞉ ச ஏவ ஸவித்³யாத⁴ரகின்னரா꞉ ॥ 3 ॥
த்³வாரகாம் உபஸஞ்ஜக்³மு꞉ ஸர்வே க்ருʼஷ்ணஆதி³த்³ருʼக்ஷவ꞉ ।
வபுஷா யேன ப⁴க³வான் நரலோகமனோரம꞉ ।
யஶ꞉ விதேனே லோகேஷு ஸர்வலோகமலாபஹம் ॥ 4 ॥
தஸ்யாம்ʼ விப்⁴ராஜமானாயாம்ʼ ஸம்ருʼத்³தா⁴யாம்ʼ மஹர்தி⁴பி⁴꞉ ।
வ்யசக்ஷத அவித்ருʼப்தாக்ஷா꞉ க்ருʼஷ்ணம் அத்³பு⁴தத³ர்ஶனம் ॥
5 ॥
ஸ்வர்கௌ³த்³யானௌஅபகை³꞉ மால்யை꞉ சா²த³யந்த꞉ யது³ உத்தமம் ।
கீ³ர்பி⁴꞉ சித்ரபதா³ர்தா²பி⁴꞉ துஷ்டுவு꞉ ஜக³த் ஈஶ்வரம் ॥6 ॥
தே³வா꞉ ஊசு꞉ ।
நதா꞉ ஸ்ம தே நாத² பதா³ரவிந்த³ம்ʼ
பு³த்³தீ⁴ந்த்³ரியப்ராணமனோவசோபி⁴꞉ ।
யத் சிந்த்யதே அந்தர்ஹ்ருʼதி³ பா⁴வயுக்தை꞉
முமுக்ஷுபி⁴꞉ கர்மமய ஊருபாஶாத் ॥ 7 ॥
த்வம்ʼ மாயயா த்ரிகு³ணயா ஆத்மனி து³ர்விபா⁴வ்யம்ʼ
வ்யக்தம்ʼ ஸ்ருʼஜஸி அவஸி லும்பஸி தத் கு³ணஸ்த²꞉ ।
ந ஏதை꞉ ப⁴வான் அஜித கர்மபி⁴꞉ அஜ்யதே வை
யத் ஸ்வே ஸுகே² அவ்யவஹிதே அபி⁴ரத꞉ அனவத்³ய꞉ ॥ 8 ॥
ஶுத்³தி⁴꞉ ந்ருʼணாம்ʼ ந து ததா² ஈட்³ய து³ராஶயானாம்ʼ
வித்³யாஶ்ருதாத்⁴யயனதா³னதபக்ரியாபி⁴꞉ ।
ஸத்த்வஆத்மனாம் ருʼஷப⁴ தே யஶஸி ப்ரவ்ருʼத்³த⁴
ஸத் ஶ்ரத்³த⁴யா ஶ்ரவணஸம்ப்⁴ருʼதயா யதா² ஸ்யாத் ॥ 9 ॥
ஸ்யாத் ந꞉ தவ அங்க்⁴ரி꞉ அஶுபா⁴ஶயதூ⁴மகேது꞉
க்ஷேமாய ய꞉ முனிபி⁴꞉ ஆர்த்³ரஹ்ருʼதௌ³ஹ்யமான꞉ ।
ய꞉ ஸாத்வதை꞉ ஸமவிபூ⁴தய꞉ ஆத்மவத்³பி⁴꞉
வ்யூஹே அர்சித꞉ ஸவனஶ꞉ ஸ்வ꞉ அதிக்ரமாய ॥ 10 ॥
ய꞉ சிந்த்யதே ப்ரயதபாணிபி⁴꞉ அத்⁴வராக்³னௌ
த்ரய்யா நிருக்தவிதி⁴னா ஈஶ ஹவி꞉ க்³ருʼஹீத்வா ।
அத்⁴யாத்மயோக³꞉ உத யோகி³பி⁴꞉ ஆத்மமாயாம்ʼ
ஜிஜ்ஞாஸுபி⁴꞉ பரமபா⁴க³வதை꞉ பரீஷ்ட꞉ ॥ 11 ॥
பர்யுஷ்டயா தவ விபோ⁴ வனமாலயா இயம்ʼ
ஸம்ʼஸ்பர்தி⁴னீ ப⁴க³வதீ ப்ரதிபத்னிவத் ஶ்ரீ꞉ ।
ய꞉ ஸுப்ரணீதம் அமுயார்ஹணம் ஆத³த் அன்ன꞉
பூ⁴யாத் ஸதா³ அங்க்⁴ரி꞉ அஶுப⁴ஆஶயதூ⁴மகேது꞉ ॥ 12 ॥
கேது꞉ த்ரிவிக்ரமயுத꞉ த்ரிபத் பதாக꞉
ய꞉ தே ப⁴யாப⁴யகர꞉ அஸுரதே³வசம்வோ꞉ ।
ஸ்வர்கா³ய ஸாது⁴ஷு க²லு ஏஷு இதராய பூ⁴மன்
பாத³꞉ புனாது ப⁴க³வன் ப⁴ஜதாம் அத⁴ம்ʼ ந꞉ ॥ 13 ॥
நஸ்யோதகா³வ꞉ இவ யஸ்ய வஶே ப⁴வந்தி
ப்³ரஹ்மஆத³ய꞉ அனுப்⁴ருʼத꞉ மிது²ரர்த்³யமானா꞉ ।
காலஸ்ய தே ப்ரக்ருʼதிபூருஷயஓ꞉ பரஸ்ய
ஶம்ʼ ந꞉ தனோது சரண꞉ புருஷோத்தமஸ்ய ॥ 14 ॥
அஸ்ய அஸி ஹேது꞉ உத³யஸ்தி²திஸம்ʼயமானாம்ʼ
அவ்யக்தஜீவமஹதாம் அபி காலம் ஆஹு꞉ ।
ஸ꞉ அயம்ʼ த்ரிணாபி⁴꞉ அகி²ல அபசயே ப்ரவ்ருʼத்த꞉
கால꞉ க³பீ⁴ரரய꞉ உத்தமபூருஷ꞉ த்வம் ॥ 15 ॥
த்வத்த꞉ புமான் ஸமதி⁴க³ம்ய யயா ஸ்வவீர்ய
த⁴த்தே மஹாந்தம் இவ க³ர்ப⁴ம் அமோக⁴வீர்ய꞉ ।
ஸ꞉ அயம்ʼ தயா அனுக³த꞉ ஆத்மன꞉ ஆண்ட³கோஶம்ʼ
ஹைமம்ʼ ஸஸர்ஜ ப³ஹி꞉ ஆவரணை꞉ உபேதம் ॥ 16 ॥
தத்தஸ்து²ஷ꞉ ச ஜக³த꞉ ச ப⁴வான் அதீ⁴ஶ꞉
யத் மாயயா உத்த²கு³ணவிக்ரியயா உபனீதான் ।
அர்தா²ன் ஜுஷன் அபி ஹ்ருʼஷீகபதே ந லிப்த꞉
யே அன்யே ஸ்வத꞉ பரிஹ்ருʼதாத் அபி பி³ப்⁴யதி ஸ்ம ॥ 17 ॥
ஸ்மாயா அவலோகலவத³ர்ஶிதபா⁴வஹாரி
ப்⁴ரூமண்ட³லப்ரஹிதஸௌரதமந்த்ரஶௌண்டை³꞉ ।
பத்ன்ய꞉ து ஷோட³ஶஸஹஸ்ரம் அனங்க³பா³ணை꞉
யஸ்ய இந்த்³ரியம்ʼ விமதி²தும்ʼ கரணை꞉ விப்⁴வ்ய꞉ ॥ 18 ॥
விப்⁴வ்ய꞉ தவ அம்ருʼதகதா² உத³வஹா꞉ த்ரிலோக்யா꞉
பாதௌ³ அனேஜஸரித꞉ ஶமலானி ஹந்தும் ।
ஆனுஶ்ரவம்ʼ ஶ்ருதிபி⁴꞉ அங்க்⁴ரிஜம் அங்க³ஸங்கை³꞉
தீர்த²த்³வயம்ʼ ஶுசிஷத³ஸ்த꞉ உபஸ்ப்ருʼஶந்தி ॥ 19 ॥
பா³த³ராயணி꞉ உவாச ।
இதி அபி⁴ஷ்டூய விபு³தை⁴꞉ ஸேஶ꞉ ஶதத்⁴ருʼதி꞉ ஹரிம் ।
அப்⁴யபா⁴ஷத கோ³விந்த³ம்ʼ ப்ரணம்ய அம்ப³ரம் ஆஶ்ரித꞉ ॥ 20 ॥
ப்³ரஹ்ம உவாச ।
பூ⁴மே꞉ பா⁴ர அவதாராய புரா விஜ்ஞாபித꞉ ப்ரபோ⁴ ।
த்வம் அஸ்மாபி⁴꞉ அஶேஷஆத்மன் தத் ததா² ஏவ உபபாதி³தம் ॥ 21 ॥
த⁴ர்ம꞉ ச ஸ்தா²பித꞉ ஸத்ஸு ஸத்யஸந்தே⁴ஷு வை த்வயா ।
கீர்தி꞉ ச தி³க்ஷு விக்ஷிப்தா ஸர்வலோகமலஆபஹா ॥ 22 ॥
அவதீர்ய யதோ³꞉ வம்ʼஶே பி³ப்⁴ரத் ரூபம் அனுத்தமம் ।
கர்மாணி உத்³தா³மவ்ருʼத்தானி ஹிதாய ஜக³த꞉ அக்ருʼதா²꞉ ॥ 23 ॥
யானி தே சரிதானி ஈஶ மனுஷ்யா꞉ ஸாத⁴வ꞉ கலௌ ।
ஶ்ருʼண்வந்த꞉ கீர்தயந்த꞉ ச தரிஷ்யந்தி அஞ்ஜஸா தம꞉ ॥ 24 ॥
யது³வம்ʼஶே அவதீர்ணஸ்ய ப⁴வத꞉ புருஷோத்தம ।
ஶரத் ஶதம்ʼ வ்யதீயாய பஞ்சவிம்ʼஶ அதி⁴கம்ʼ ப்ரபோ⁴꞉ ॥ 25 ॥
ந அது⁴னா தே அகி²ல ஆதா⁴ர தே³வகார்ய அவஶேஷிதம் ।
குலம்ʼ ச விப்ரஶாபேன நஷ்டப்ராயம் அபூ⁴த் இத³ம் ॥ 26 ॥
தத꞉ ஸ்வதா⁴ம பரமம்ʼ விஶஸ்வ யதி³ மன்யஸே ।
ஸலோகான் லோகபாலான் ந꞉ பாஹி வைகுண்ட²கிங்கரான் ॥ 27 ॥
ஶ்ரீ ப⁴க³வான் உவாச ।
அவதா⁴ரிதம் ஏதத் மே யதா³த்த² விபு³தே⁴ஶ்வர ।
க்ருʼதம்ʼ வ꞉ கார்யம் அகி²லம்ʼ பூ⁴மே꞉ பா⁴ர꞉ அவதாரித꞉ ॥ 28 ॥
தத் இத³ம்ʼ யாத³வகுலம்ʼ வீர்யஶௌர்யஶ்ரியோத்³த⁴தம் ।
லோகம்ʼ ஜிக்⁴ருʼக்ஷத் ருத்³த⁴ம்ʼ மே வேலயா இவ மஹார்ணவ꞉ ॥ 29 ॥
யதி³ அஸம்ʼஹ்ருʼத்ய த்³ருʼப்தானாம்ʼ யது³னாம்ʼ விபுலம்ʼ குலம் ।
க³ந்தாஸ்மி அனேன லோக꞉ அயம் உத்³வேலேன வினங்க்ஷ்யதி ॥ 30 ॥
இதா³னீம்ʼ நாஶ꞉ ஆரப்³த⁴꞉ குலஸ்ய த்³விஜஶாபத꞉ ।
யாஸ்யாமி ப⁴வனம்ʼ ப்³ரஹ்மன் ந ஏதத் அந்தே தவ ஆனக⁴ ॥ 31 ॥
ஶ்ரீ ஶுக꞉ உவாச ।
இதி உக்த꞉ லோகநாதே²ன ஸ்வயம்பூ⁴꞉ ப்ரணிபத்ய தம் ।
ஸஹ தே³வக³ணை꞉ தே³வ꞉ ஸ்வதா⁴ம ஸமபத்³யத ॥ 32 ॥
அத² தஸ்யாம்ʼ மஹோத்பாதான் த்³வாரவத்யாம்ʼ ஸமுத்தி²தான் ।
விலோக்ய ப⁴க³வான் ஆஹ யது³வ்ருʼத்³தா⁴ன் ஸமாக³தான் ॥ 33 ॥
ஶ்ரீ ப⁴க³வான் உவாச ।
ஏதே வை ஸுமஹோத்பாதா꞉ வ்யுத்திஷ்ட²ந்தி இஹ ஸர்வத꞉ ।
ஶாப꞉ ச ந꞉ குலஸ்ய ஆஸீத் ப்³ராஹ்மணேப்⁴ய꞉ து³ரத்யய꞉ ॥ 34 ॥
ந வஸ்தவ்யம் இஹ அஸ்மாபி⁴꞉ ஜிஜீவிஷுபி⁴꞉ ஆர்யகா꞉ ।
ப்ரபா⁴ஸம்ʼ ஸுமஹத் புண்யம்ʼ யாஸ்யாம꞉ அத்³ய ஏவ மா சிரம் ॥ 35 ॥
யத்ர ஸ்னாத்வா த³க்ஷஶாபாத் க்³ருʼஹீத꞉ யக்ஷ்மணௌடு³ராட் ।
விமுக்த꞉ கில்பி³ஷாத் ஸத்³ய꞉ பே⁴ஜே பூ⁴ய꞉ கலோத³யம் ॥ 36 ॥
வயம்ʼ ச தஸ்மின் ஆப்லுத்ய தர்பயித்வா பித்ரூʼன்ஸுரான் ।
போ⁴ஜயித்வா உஶிஜ꞉ விப்ரான் நாநாகு³ணவதா அந்த⁴ஸா ॥ 37 ॥
தேஷு தா³னானி பாத்ரேஷு ஶ்ரத்³த⁴யா உப்த்வா மஹாந்தி வை ।
வ்ருʼஜினானி தரிஷ்யாம꞉ தா³னை꞉ நௌபி⁴꞉ இவ அர்ணவம் ॥ 38 ॥
ஶ்ரீ ஶுக꞉ உவாச ।
ஏவம்ʼ ப⁴க³வதா ஆதி³ஷ்டா꞉ யாத³வா꞉ குலநந்த³ன ।
க³ந்தும்ʼ க்ருʼததி⁴ய꞉ தீர்த²ம்ʼ ஸ்யந்த³னான் ஸமயூயுஜன் ॥ 39 ॥
தத் நிரீக்ஷ்ய உத்³த⁴வ꞉ ராஜன் ஶ்ருத்வா ப⁴க³வதா உதி³தம் ।
த்³ருʼஷ்ட்வா அரிஷ்டானி கோ⁴ராணி நித்யம்ʼ க்ருʼஷ்ணம் அனுவ்ரத꞉ ॥ 40 ॥
விவிக்த꞉ உபஸங்க³ம்ய ஜக³தாம் ஈஶ்வரேஶ்வரம் ।
ப்ரணம்ய ஶிரஸா பாதௌ³ ப்ராஞ்ஜலி꞉ தம் அபா⁴ஷத ॥ 41 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
தே³வதே³வேஶ யோகே³ஶ புண்யஶ்ரவணகீர்தன ।
ஸம்ʼஹ்ருʼத்ய ஏதத் குலம்ʼ நூனம்ʼ லோகம்ʼ ஸந்த்யக்ஷ்யதே ப⁴வான் ।
விப்ரஶாபம்ʼ ஸமர்த²꞉ அபி ப்ரத்யஹன் ந யதி³ ஈஶ்வர꞉ ॥ 42 ॥
ந அஹம்ʼ தவ அங்க்⁴ரிகமலம்ʼ க்ஷணார்த⁴ம் அபி கேஶவ ।
த்யக்தும்ʼ ஸமுத்ஸஹே நாத² ஸ்வதா⁴ம நய மாம் அபி ॥ 43 ॥
தவ விக்ரீடி³தம்ʼ க்ருʼஷ்ண ந்ருʼணாம்ʼ பரமமங்க³லம் ।
கர்ணபீயூஷம் ஆஸ்வாத்³ய த்யஜதி அன்யஸ்ப்ருʼஹாம்ʼ ஜன꞉ ॥ 44 ॥
ஶய்யஆஸனாடனஸ்தா²னஸ்னானக்ரீடா³ஶனஆதி³ஷு ।
கத²ம்ʼ த்வாம்ʼ ப்ரியம் ஆத்மானம்ʼ வயம்ʼ ப⁴க்தா꞉ த்யஜேமஹி ॥ 45 ॥
த்வயா உபபு⁴க்தஸ்ரக்க³ந்த⁴வாஸ꞉ அலங்காரசர்சிதா꞉ ।
உச்சி²ஷ்டபோ⁴ஜின꞉ தா³ஸா꞉ தவ மாயாம்ʼ ஜயேமஹி ॥ 46 ॥
வாதாஶனா꞉ ய꞉ ருʼஷய꞉ ஶ்ரமணா ஊர்த்⁴வமந்தி²ன꞉ ।
ப்³ரஹ்மஆக்²யம்ʼ தா⁴ம தே யாந்தி ஶாந்தா꞉ ஸம்ʼந்யாஸின꞉ அமலா꞉ ॥
47 ॥
வயம்ʼ து இஹ மஹாயோகி³ன் ப்⁴ரமந்த꞉ கர்மவர்த்மஸு ।
த்வத் வார்தயா தரிஷ்யாம꞉ தாவகை꞉ து³ஸ்தரம்ʼ தம꞉ ॥ 48 ॥
ஸ்மரந்த꞉ கீர்தயந்த꞉ தே க்ருʼதானி க³தி³தானி ச ।
க³திஉத்ஸ்மிதஈக்ஷணக்ஷ்வேலி யத் ந்ருʼலோகவிட³ம்ப³னம் ॥ 49 ॥
ஶ்ரீ ஶுக꞉ உவாச ।
ஏவம்ʼ விஜ்ஞாபித꞉ ராஜன் ப⁴க³வான் தே³வகீஸுத꞉ ।
ஏகாந்தினம்ʼ ப்ரியம்ʼ ப்⁴ருʼத்யம் உத்³த⁴வம்ʼ ஸமபா⁴ஷத ॥ 50 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ தே³வஸ்துத்யுத்³த்⁴வவிஜ்ஞாபனம்ʼ நாம
ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 6 ॥
அத² ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீ ப⁴க³வான் உவாச ।
யத் ஆத்த² மாம்ʼ மஹாபா⁴க³ தத் சிகீர்ஷிதம் ஏவ மே ।
ப்³ரஹ்மா ப⁴வ꞉ லோகபாலா꞉ ஸ்வர்வாஸம்ʼ மே அபி⁴காங்க்ஷிண꞉ ॥ 1 ॥
மயா நிஷ்பாதி³தம்ʼ ஹி அத்ர தே³வகார்யம் அஶேஷத꞉ ।
யத³ர்த²ம் அவதீர்ண꞉ அஹம் அம்ʼஶேன ப்³ரஹ்மணார்தி²த꞉ ॥ 2 ॥
குலம்ʼ வை ஶாபநிர்த³க்³த⁴ம்ʼ நங்க்ஷ்யதி அன்யோன்யவிக்³ரஹாத் ।
ஸமுத்³ர꞉ ஸப்தமே அஹ்ன்ஹ்யேதாம்ʼ புரீம்ʼ ச ப்லாவயிஷ்யதி ॥ 3 ॥
ய꞉ ஹி ஏவ அயம்ʼ மயா த்யக்த꞉ லோக꞉ அயம்ʼ நஷ்டமங்க³ல꞉ ।
ப⁴விஷ்யதி அசிராத் ஸாதோ⁴ கலினா(அ)பி நிராக்ருʼத꞉ ॥ 4 ॥
ந வஸ்தவ்யம்ʼ த்வயா ஏவ இஹ மயா த்யக்தே மஹீதலே ।
ஜன꞉ அத⁴ர்மருசி꞉ ப⁴த்³ர꞉ ப⁴விஷ்யதி கலௌ யுகே³ ॥ 5 ॥
த்வம்ʼ து ஸர்வம்ʼ பரித்யஜ்ய ஸ்னேஹம்ʼ ஸ்வஜனப³ந்து⁴ஷு ।
மயி ஆவேஶ்ய மன꞉ ஸம்யக் ஸமத்³ருʼக் விசரஸ்வ கா³ம் ॥ 6 ॥
யத் இத³ம்ʼ மனஸா வாசா சக்ஷுர்ப்⁴யாம்ʼ ஶ்ரவணஆதி³பி⁴꞉ ।
நஶ்வரம்ʼ க்³ருʼஹ்யமாணம்ʼ ச வித்³தி⁴ மாயாமனோமயம் ॥ 7 ॥
பும்ʼஸ꞉ அயுக்தஸ்ய நானார்த²꞉ ப்⁴ரம꞉ ஸ꞉ கு³ணதோ³ஷபா⁴க் ।
கர்மாகர்மவிகர்ம இதி கு³ணதோ³ஷதி⁴ய꞉ பி⁴தா³ ॥ 8 ॥
தஸ்மாத் யுக்தைந்த்³ரியக்³ராம꞉ யுக்தசித்த꞉ இத³ம்ʼ ஜக³த் ।
ஆத்மனி ஈக்ஷஸ்வ விததம் ஆத்மானம்ʼ மயி அதீ⁴ஶ்வரே ॥ 9 ॥
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ʼயுக்த꞉ ஆத்மபூ⁴த꞉ ஶரீரிணாம் ।
ஆத்மானுப⁴வதுஷ்டஆத்மா ந அந்தராயை꞉ விஹன்யஸே ॥ 10 ॥
தோ³ஷபு³த்³த்⁴யா உப⁴யாதீத꞉ நிஷேதா⁴த் ந நிவர்ததே ।
கு³ணபு³த்³த்⁴யா ச விஹிதம்ʼ ந கரோதி யதா² அர்ப⁴க꞉ ॥ 11 ॥
ஸர்வபூ⁴தஸுஹ்ருʼத் ஶாந்த꞉ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானநிஶ்சய꞉ ।
பஶ்யன் மதா³த்மகம்ʼ விஶ்வம்ʼ ந விபத்³யேத வை புன꞉ ॥ 12 ॥
ஶ்ரீ ஶுக꞉ உவாச ।
இதி ஆதி³ஷ்ட꞉ ப⁴க³வதா மஹாபா⁴க³வத꞉ ந்ருʼப ।
உத்³த⁴வ꞉ ப்ரணிபத்ய ஆஹ தத்த்வஜிஜ்ஞாஸு꞉ அச்யுதம் ॥ 13 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
யோகே³ஶ யோக³விந்ந்யாஸ யோகா³த்ம யோக³ஸம்ப⁴வ ।
நி꞉ஶ்ரேயஸாய மே ப்ரோக்த꞉ த்யாக³꞉ ஸம்ʼந்யாஸலக்ஷண꞉ ॥ 14 ॥
த்யாக³꞉ அயம்ʼ து³ஷ்கர꞉ பூ⁴மன் காமானாம்ʼ விஷயஆத்மபி⁴꞉ ।
ஸுதராம்ʼ த்வயி ஸர்வஆத்மன் ந அப⁴க்தை꞉ இதி மே மதி꞉ ॥ 15 ॥
ஸ꞉ அஹம்ʼ மம அஹம் இதி மூட⁴மதி꞉ விகா³ட⁴꞉
த்வத் மாயயா விரசித ஆத்மனி ஸானுப³ந்தே⁴ ।
தத் து அஞ்ஜஸா நிக³தி³தம்ʼ ப⁴வதா யதா² அஹம்
ஸம்ʼஸாத⁴யாமி ப⁴க³வன் அனுஶாதி⁴ ப்⁴ருʼத்யம் ॥ 16 ॥
ஸத்யஸ்ய தே ஸ்வத்³ருʼஶ꞉ ஆத்மன꞉ ஆத்மன꞉ அன்யம்
வக்தாரம் ஈஶ விபு³தே⁴ஷு அபி ந அனுசக்ஷே ।
ஸர்வே விமோஹிததி⁴ய꞉ தவ மாயயா இமே
ப்³ரஹ்மஆத³ய꞉ தனுப்⁴ருʼத꞉ ப³ஹி꞉ அர்த²பா⁴வ꞉ ॥ 17 ॥
தஸ்மாத் ப⁴வந்தம் அனவத்³யம் அனந்தபாரம்
ஸர்வஜ்ஞம் ஈஶ்வரம் அகுண்ட²விகுண்ட²தி⁴ஷ்ணி அயம் ।
நிர்விண்ணதீ⁴꞉ அஹம் உ ஹ வ்ருʼஜநாபி⁴தப்த꞉
நாராயணம்ʼ நரஸக²ம்ʼ ஶரணம்ʼ ப்ரபத்³யே ॥ 18 ॥
ஶ்ரீ ப⁴க³வான் உவாச ।
ப்ராயேண மனுஜா லோகே லோகதத்த்வவிசக்ஷணா꞉ ।
ஸமுத்³த⁴ரந்தி ஹி ஆத்மானம் ஆத்மனா ஏவ அஶுப⁴ஆஶயாத் ॥ 19 ॥
ஆத்மன꞉ கு³ரு꞉ ஆத்மா ஏவ புருஷஸ்ய விஶேஷத꞉ ।
யத் ப்ரத்யக்ஷ அனுமாநாப்⁴யாம்ʼ ஶ்ரேய꞉ அஸௌ அனுவிந்த³தே ॥ 20 ॥
புருஷத்வே ச மாம்ʼ தீ⁴ரா꞉ ஸாங்க்²யயோக³விஶாரதா³꞉ ।
ஆவிஸ்தராம்ʼ ப்ரபஶ்யந்தி ஸர்வஶக்தி உபப்³ருʼம்ʼஹிதம் ॥ 21 ॥
ஏகத்³வித்ரிசதுஷ்பாத³꞉ ப³ஹுபாத³꞉ ததா² அபத³꞉ ।
ப³ஹ்வ்ய꞉ ஸந்தி புர꞉ ஸ்ருʼஷ்டா꞉ தாஸாம்ʼ மே பௌருஷீ ப்ரியா ॥ 22 ॥
அத்ர மாம்ʼ மார்க³யந்த்யத்³தா⁴꞉ யுக்தா꞉ ஹேதுபி⁴꞉ ஈஶ்வரம் ।
க்³ருʼஹ்யமாணை꞉ கு³ணை꞉ லிங்கை³꞉ அக்³ராஹ்யம் அனுமானத꞉ ॥ 23 ॥
அத்ர அபி உதா³ஹரந்தி இமம் இதிஹாஸம்ʼ புராதனம் ।
அவதூ⁴தஸ்ய ஸம்ʼவாத³ம்ʼ யதோ³꞉ அமிததேஜஸ꞉ ॥ 24 ॥
(அத² அவதூ⁴தகீ³தம் ।)
அவதூ⁴தம்ʼ த்³விஜம்ʼ கஞ்சித் சரந்தம் அகுதோப⁴யம் ।
கவிம்ʼ நிரீக்ஷ்ய தருணம்ʼ யது³꞉ பப்ரச்ச² த⁴ர்மவித் ॥ 25 ॥
யது³꞉ உவாச ।
குத꞉ பு³த்³தி⁴꞉ இயம்ʼ ப்³ரஹ்மன் அகர்து꞉ ஸுவிஶாரதா³ ।
யாம் ஆஸாத்³ய ப⁴வான் லோகம்ʼ வித்³வான் சரதி பா³லவத் ॥ 26 ॥
ப்ராய꞉ த⁴ர்மார்த²காமேஷு விவித்ஸாயாம்ʼ ச மானவா꞉ ।
ஹேதுனா ஏவ ஸமீஹந்தே ஆயுஷ꞉ யஶஸ꞉ ஶ்ரிய꞉ ॥ 27 ॥
த்வம்ʼ து கல்ப꞉ கவி꞉ த³க்ஷ꞉ ஸுப⁴க³꞉ அம்ருʼதபா⁴ஷண꞉ ।
ந கர்தா நேஹஸே கிஞ்சித் ஜடௌ³ன்மத்தபிஶாசவத் ॥ 28 ॥
ஜனேஷு த³ஹ்யமானேஷு காமலோப⁴த³வாக்³னினா ।
ந தப்யஸே அக்³னினா முக்த꞉ க³ங்கா³ம்ப⁴ஸ்த²꞉ இவ த்³விப꞉ ॥ 29 ॥
த்வம்ʼ ஹி ந꞉ ப்ருʼச்ச²தாம்ʼ ப்³ரஹ்மன் ஆத்மனி ஆனந்த³காரணம் ।
ப்³ரூஹி ஸ்பர்ஶவிஹீனஸ்ய ப⁴வத꞉ கேவல ஆத்மன꞉ ॥ 30 ॥
ஶ்ரீ ப⁴க³வான் உவாச ।
யது³னா ஏவம்ʼ மஹாபா⁴க³꞉ ப்³ரஹ்மண்யேன ஸுமேத⁴ஸா ।
ப்ருʼஷ்ட꞉ ஸபா⁴ஜித꞉ ப்ராஹ ப்ரஶ்ரய அவனதம்ʼ த்³விஜ꞉ ॥ 31 ॥
ப்³ராஹ்மண꞉ உவாச ।
ஸந்தி மே கு³ரவ꞉ ராஜன் ப³ஹவ꞉ பு³த்³த்⁴யா உபாஶ்ரிதா꞉ ।
யத꞉ பு³த்³தி⁴ம் உபாதா³ய முக்த꞉ அடாமி இஹ தான் ஶ்ருணு ॥ 32 ॥
ப்ருʼதி²வீ வாயு꞉ ஆகாஶம் ஆப꞉ அக்³னி꞉ சந்த்³ரமா ரவி꞉ ।
கபோத꞉ அஜக³ர꞉ ஸிந்து⁴꞉ பதங்க³꞉ மது⁴க்ருʼத்³ க³ஜ꞉ ॥ 33 ॥
மது⁴ஹா ஹரிண꞉ மீன꞉ பிங்க³லா குரர꞉ அர்ப⁴க꞉ ।
குமாரீ ஶரக்ருʼத் ஸர்ப꞉ ஊர்ணநாபி⁴꞉ ஸுபேஶக்ருʼத் ॥ 34 ॥
ஏதே மே கு³ரவ꞉ ராஜன் சதுர்விம்ʼஶதி꞉ ஆஶ்ரிதா꞉ ।
ஶிக்ஷா வ்ருʼத்திபி⁴꞉ ஏதேஷாம் அன்வஶிக்ஷம் இஹ ஆத்மன꞉ ॥ 35 ॥
யத꞉ யத் அனுஶிக்ஷாமி யதா² வா நாஹுஷஆத்மஜ ।
தத் ததா² புருஷவ்யாக்⁴ர நிபோ³த⁴ கத²யாமி தே ॥ 36 ॥
பூ⁴தை꞉ ஆக்ரமாண꞉ அபி தீ⁴ர꞉ தை³வவஶானுகை³꞉ ।
தத் வித்³வான் ந சலேத் மார்கா³த் அன்வஶிக்ஷம்ʼ க்ஷிதே꞉ வ்ரதம் ॥ 37 ॥
ஶஶ்வத் பரார்த²ஸர்வேஹ꞉ பரார்த² ஏகாந்தஸம்ப⁴வ꞉ ।
ஸாது⁴꞉ ஶிக்ஷேத பூ⁴ப்⁴ருʼத்த꞉ நக³ஶிஷ்ய꞉ பராத்மதாம் ॥
38 ॥
ப்ராணவ்ருʼத்த்யா ஏவ ஸந்துஷ்யேத் முனி꞉ ந ஏவ இந்த்³ரியப்ரியை꞉ ।
ஜ்ஞானம்ʼ யதா² ந நஶ்யேத ந அவகீர்யேத வாங்மன꞉ ॥ 39 ॥
விஷயேஷு ஆவிஶன் யோகீ³ நானாத⁴ர்மேஷு ஸர்வத꞉ ।
கு³ணதோ³ஷவ்யபேத ஆத்மா ந விஷஜ்ஜேத வாயுவத் ॥ 40 ॥
பார்தி²வேஷு இஹ தே³ஹேஷு ப்ரவிஷ்ட꞉ தத் கு³ணஆஶ்ரய꞉ ।
கு³ணை꞉ ந யுஜ்யதே யோகீ³ க³ந்தை⁴꞉ வாயு꞉ இவ ஆத்மத்³ருʼக் ॥ 41 ॥
அந்த꞉ ஹித꞉ ச ஸ்தி²ரஜங்க³மேஷு
ப்³ரஹ்ம ஆத்மபா⁴வேன ஸமன்வயேன ।
வ்யாப்த்ய அவச்சே²த³ம் அஸங்க³ம் ஆத்மன꞉
முனி꞉ நப⁴꞉ த்வம்ʼ விததஸ்ய பா⁴வயேத் ॥ 42 ॥
தேஜ꞉ அப³ன்னமயை꞉ பா⁴வை꞉ மேக⁴ ஆத்³யை꞉ வாயுனா ஈரிதை꞉ ।
ந ஸ்ப்ருʼஶ்யதே நப⁴꞉ தத்³வத் காலஸ்ருʼஷ்டை꞉ கு³ணை꞉ புமான் ॥
43 ॥
ஸ்வச்ச²꞉ ப்ரக்ருʼதித꞉ ஸ்னிக்³த⁴꞉ மாது⁴ர்ய꞉ தீர்த²பூ⁴꞉ ந்ருʼணாம் ।
முனி꞉ புனாதி அபாம்ʼ மித்ரம் ஈக்ஷ உபஸ்பர்ஶகீர்தனை꞉ ॥ 44 ॥
தேஜஸ்வீ தபஸா தீ³ப்த꞉ து³ர்த⁴ர்ஷௌத³ரபா⁴ஜன꞉ ।
ஸர்வப⁴க்ஷ꞉ அபி யுக்த ஆத்மா ந ஆத³த்தே மலம் அக்³னிவத் ॥ 45 ॥
க்வசித் ஶன்ன꞉ க்வசித் ஸ்பஷ்ட꞉ உபாஸ்ய꞉ ஶ்ரேய꞉ இச்ச²தாம் ।
பு⁴ங்க்தே ஸர்வத்ர தா³த்ரூʼணாம்ʼ த³ஹன் ப்ராக் உத்தர அஶுப⁴ம் ॥
46 ॥
ஸ்வமாயயா ஸ்ருʼஷ்டம் இத³ம்ʼ ஸத் அஸத் லக்ஷணம்ʼ விபு⁴꞉ ।
ப்ரவிஷ்ட꞉ ஈயதே தத் தத் ஸ்வரூப꞉ அக்³னி꞉ இவ ஏத⁴ஸி ॥ 47 ॥
விஸர்கா³த்³யா꞉ ஶ்மஶானாந்தா꞉ பா⁴வா꞉ தே³ஹஸ்ய ந ஆத்மன꞉ ।
கலானாம் இவ சந்த்³ரஸ்ய காலேன அவ்யக்தவர்த்மனா ॥ 48 ॥
காலேன ஹி ஓக⁴வேகே³ன பூ⁴தானாம்ʼ ப்ரப⁴வ அபி அயௌ ।
நித்யௌ அபி ந த்³ருʼஶ்யேதே ஆத்மன꞉ அக்³னே꞉ யதா² அர்சிஷாம் ॥ 49 ॥
கு³ணை꞉ கு³ணான் உபாத³த்தே யதா²காலம்ʼ விமுஞ்சதி ।
ந தேஷு யுஜ்யதே யோகீ³ கோ³பி⁴꞉ கா³꞉ இவ கோ³பதி꞉ ॥ 50 ॥
பு³த்⁴யதே ஸ்வேன பே⁴தே³ன வ்யக்திஸ்த²꞉ இவ தத் க³த꞉ ।
லக்ஷ்யதே ஸ்தூ²லமதிபி⁴꞉ ஆத்மா ச அவஸ்தி²த꞉ அர்கவத் ॥ 51 ॥
ந அதிஸ்னேஹ꞉ ப்ரஸங்க³꞉ வா கர்தவ்ய꞉ க்வ அபி கேனசித் ।
குர்வன் விந்தே³த ஸந்தாபம்ʼ கபோத꞉ இவ தீ³னதீ⁴꞉ ॥ 52 ॥
கபோத꞉ கஶ்சன அரண்யே க்ருʼதனீட³꞉ வனஸ்பதௌ ।
கபோத்யா பா⁴ர்யயா ஸார்த⁴ம் உவாஸ கதிசித் ஸமா꞉ ॥ 53 ॥
கபோதௌ ஸ்னேஹகு³ணிதஹ்ருʼத³யௌ க்³ருʼஹத⁴ர்மிணௌ ।
த்³ருʼஷ்டிம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்யாங்க³ம் அங்கே³ன பு³த்³தி⁴ம்ʼ பு³த்³த்⁴யா ப³ப³ந்த⁴து꞉ ॥
54 ॥
ஶய்யாஸனாடனஸ்தா²னவார்தாக்ரீடா³ஶனஆதி³கம் ।
மிது²னீபூ⁴ய விஸ்ரப்³தௌ⁴ சேரது꞉ வனராஜிஷு ॥ 55 ॥
யம்ʼ யம்ʼ வாஞ்ச²தி ஸா ராஜன் தர்பயந்தி அனுகம்பிதா ।
தம்ʼ தம்ʼ ஸமனயத் காமம்ʼ க்ருʼச்ச்²ரேண அபி அஜிதைந்த்³ரிய꞉ ॥ 56 ॥
கபோதீ ப்ரத²மம்ʼ க³ர்ப⁴ம்ʼ க்³ருʼஹ்ணதி கால꞉ ஆக³தே ।
அண்டா³னி ஸுஷுவே நீடே³ ஸ்வபத்யு꞉ ஸம்ʼநிதௌ⁴ ஸதீ ॥ 57 ॥
தேஷூ காலே வ்யஜாயந்த ரசிதாவயவா ஹரே꞉ ।
ஶக்திபி⁴꞉ து³ர்விபா⁴வ்யாபி⁴꞉ கோமலாங்க³தனூருஹா꞉ ॥ 58 ॥
ப்ரஜா꞉ புபுஷது꞉ ப்ரீதௌ த³ம்பதீ புத்ரவத்ஸலௌ ।
ஶ்ருʼண்வந்தௌ கூஜிதம்ʼ தாஸாம்ʼ நிர்வ்ருʼதௌ கலபா⁴ஷிதை꞉ ॥ 59 ॥
தாஸாம்ʼ பதத்ரை꞉ ஸுஸ்பர்ஶை꞉ கூஜிதை꞉ முக்³த⁴சேஷ்டிதை꞉ ।
ப்ரத்யுத்³க³மை꞉ அதீ³னானாம்ʼ பிதரௌ முத³ம் ஆபது꞉ ॥ 60 ॥
ஸ்னேஹானுப³த்³த⁴ஹ்ருʼத³யௌ அன்யோன்யம்ʼ விஷ்ணுமாயயா ।
விமோஹிதௌ தீ³னதி⁴யௌ ஶிஶூன் புபுஷது꞉ ப்ரஜா꞉ ॥ 61 ॥
ஏகதா³ ஜக்³மது꞉ தாஸாம் அன்னார்த²ம்ʼ தௌ குடும்பி³னௌ ।
பரித꞉ கானனே தஸ்மின் அர்தி²னௌ சேரது꞉ சிரம் ॥ 62 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா தான் லுப்³த⁴க꞉ கஶ்சித் யத்³ருʼச்ச² அத꞉ வனேசர꞉ ।
ஜக்³ருʼஹே ஜாலம் ஆதத்ய சரத꞉ ஸ்வாலயாந்திகே ॥ 63 ॥
கபோத꞉ ச கபோதீ ச ப்ரஜாபோஷே ஸதா³ உத்ஸுகௌ ।
க³தௌ போஷணம் ஆதா³ய ஸ்வனீட³ம் உபஜக்³மது꞉ ॥ 64 ॥
கபோதீ ஸ்வாத்மஜான் வீக்ஷ்ய பா³லகான் ஜாலஸம்ʼவ்ருʼதான் ।
தான் அப்⁴யதா⁴வத் க்ரோஶந்தீ க்ரோஶத꞉ ப்⁴ருʼஶது³꞉கி²தா ॥ 65 ॥
ஸா அஸக்ருʼத் ஸ்னேஹகு³ணிதா தீ³னசித்தா அஜமாயயா ।
ஸ்வயம்ʼ ச அப³த்⁴யத ஶிசா ப³த்³தா⁴ன் பஶ்யந்தி அபஸ்ம்ருʼதி꞉ ॥ 66 ॥
கபோத꞉ ச ஆத்மஜான் ப³த்³தா⁴ன் ஆத்மன꞉ அபி அதி⁴கான் ப்ரியான் ।
பா⁴ர்யாம்ʼ ச ஆத்மஸமாம்ʼ தீ³ன꞉ விலலாப அதிது³꞉கி²த꞉ ॥ 67 ॥
அஹோ மே பஶ்யத அபாயம் அல்பபுண்யஸ்ய து³ர்மதே꞉ ।
அத்ருʼப்தஸ்ய அக்ருʼதார்த²ஸ்ய க்³ருʼஹ꞉ த்ரைவர்கி³க꞉ ஹத꞉ ॥ 68 ॥
அனுரூபா அனுகூலா ச யஸ்ய மே பதிதே³வதா ।
ஶூன்யே க்³ருʼஹே மாம்ʼ ஸந்த்யஜ்ய புத்ரை꞉ ஸ்வர்யாதி ஸாது⁴பி⁴꞉ ॥ 69 ॥
ஸ꞉ அஹம்ʼ ஶூன்யே க்³ருʼஹே தீ³ன꞉ ம்ருʼததா³ர꞉ ம்ருʼதப்ரஜ꞉ ।
ஜிஜீவிஷே கிமர்த²ம்ʼ வா விது⁴ர꞉ து³꞉க²ஜீவித꞉ ॥ 70 ॥
தான் ததா² ஏவ ஆவ்ருʼதான் ஶிக்³பி⁴꞉ ம்ருʼத்யுக்³ரஸ்தான் விசேஷ்டத꞉ ।
ஸ்வயம்ʼ ச க்ருʼபண꞉ ஶிக்ஷு பஶ்யன் அபி அபு³த⁴꞉ அபதத் ॥ 71 ॥
தம்ʼ லப்³த்⁴வா லுப்³த⁴க꞉ க்ரூர꞉ கபோதம்ʼ க்³ருʼஹமேதி⁴னம் ।
கபோதகான் கபோதீம்ʼ ச ஸித்³தா⁴ர்த²꞉ ப்ரயயௌ க்³ருʼஹம் ॥ 72 ॥
ஏவம்ʼ குடும்பீ³ அஶாந்த ஆத்மா த்³வந்த்³வ ஆராம꞉ பதத் த்ரிவத் ।
புஷ்ணன் குடும்ப³ம்ʼ க்ருʼபண꞉ ஸானுப³ந்த⁴꞉ அவஸீத³தி ॥ 73 ॥
ய꞉ ப்ராப்ய மானுஷம்ʼ லோகம்ʼ முக்தித்³வாரம் அபாவ்ருʼதம் ।
க்³ருʼஹேஷு க²க³வத் ஸக்த꞉ தம் ஆரூட⁴ச்யுதம்ʼ விது³꞉ ॥ 74 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
யத்³வதூ⁴தேதிஹாஸே ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 7 ॥
அதா²ஸ்ஶ்டமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஸுக²ம் ஐந்த்³ரியகம்ʼ ராஜன் ஸ்வர்கே³ நரக꞉ ஏவ ச ।
தே³ஹின꞉ யத் யதா² து³꞉க²ம்ʼ தஸ்மாத் ந இச்சே²த தத் பு³தா⁴꞉ ॥ 1 ॥
க்³ராஸம்ʼ ஸும்ருʼஷ்டம்ʼ விரஸம்ʼ மஹாந்தம்ʼ ஸ்தோகம் ஏவ வா ।
யத்³ருʼச்ச²யா ஏவ அபதிதம்ʼ க்³ரஸேத் ஆஜக³ர꞉ அக்ரிய꞉ ॥ 2 ॥
ஶயீத அஹானி பூ⁴ரீணி நிராஹார꞉ அனுபக்ரம꞉ ।
யதி³ ந உபனமேத் க்³ராஸ꞉ மஹாஹி꞉ இவ தி³ஷ்டபு⁴க் ॥ 3 ॥
ஓஜ꞉ ஸஹோப³லயுதம்ʼ பி³ப்⁴ரத் தே³ஹம் அகர்மகம் ।
ஶயான꞉ வீதநித்³ர꞉ ச நேஹேத இந்த்³ரியவான் அபி ॥ 4 ॥
முனி꞉ ப்ரஸன்னக³ம்பீ⁴ர꞉ து³ர்விகா³ஹ்ய꞉ து³ரத்யய꞉ ।
அனந்தபார꞉ ஹி அக்ஷோப்⁴ய꞉ ஸ்திமித உத³꞉ இவ அர்ணவ꞉ ॥ 5 ॥
ஸம்ருʼத்³த⁴காம꞉ ஹீன꞉ வா நாராயணபர꞉ முனி꞉ ।
ந உத்ஸர்பேத ந ஶுஷ்யேத ஸரித்³பி⁴꞉ இவ ஸாக³ர꞉ ॥ 6 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா ஸ்த்ரியம்ʼ தே³வமாயாம்ʼ தத் பா⁴வை꞉ அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
ப்ரலோபி⁴த꞉ பததி அந்தே⁴ தமஸி அக்³னௌ பதங்க³வத் ॥ 7 ॥
யோஷித் ஹிரண்ய ஆப⁴ரண அம்ப³ராதி³
த்³ரவ்யேஷு மாயாரசிதேஷு மூட⁴꞉ ।
ப்ரலோபி⁴தாத்மா ஹி உபபோ⁴க³பு³த்³த்⁴யா
பதங்க³வத் நஶ்யதி நஷ்டத்³ருʼஷ்டி꞉ ॥ 8 ॥
ஸ்தோகம்ʼ ஸ்தோகம்ʼ க்³ரஸேத் க்³ராஸம்ʼ தே³ஹ꞉ வர்தேத யாவதா ।
க்³ருʼஹான் அஹிம்ʼஸத் ந ஆதிஷ்டே²த் வ்ருʼத்திம்ʼ மாது⁴கரீம்ʼ முனி꞉ ॥ 9 ॥
அணுப்⁴ய꞉ ச மஹத்³ப்⁴ய꞉ ச ஶாஸ்த்ரேப்⁴ய꞉ குஶல꞉ நர꞉ ।
ஸர்வத꞉ ஸாரம் ஆத³த்³யாத் புஷ்பேப்⁴ய꞉ இவ ஷட்பத³꞉ ॥ 10 ॥
ஸாயந்தனம்ʼ ஶ்வஸ்தனம்ʼ வா ந ஸங்க்³ருʼஹ்ணீத பி⁴க்ஷிதம் ।
பாணிபாத்ர உத³ராமத்ர꞉ மக்ஷிகா இவ ந ஸங்க்³ரஹீ ॥ 11 ॥
ஸாயந்தனம்ʼ ஶ்வஸ்தனம்ʼ வா ந ஸங்க்³ருʼஹ்ணீத பி⁴க்ஷுக꞉ ।
மக்ஷிகா꞉ இவ ஸங்க்³ருʼஹ்ணன் ஸஹ தேன வினஶ்யதி ॥ 12 ॥
பத³ அபி யுவதீம்ʼ பி⁴க்ஷு꞉ ந ஸ்ப்ருʼஶேத் தா³ரவீம் அபி ।
ஸ்ப்ருʼஶன் கரீவ ப³த்⁴யேத கரிண்யா அங்க³ஸங்க³த꞉ ॥ 13 ॥
ந அதி⁴க³ச்சே²த் ஸ்த்ரியம்ʼ ப்ராஜ்ஞ꞉ கர்ஹிசித் ம்ருʼத்யும் ஆத்மன꞉ ।
ப³ல அதி⁴கை꞉ ஸ ஹன்யேத க³ஜை꞉ அன்யை꞉ க³ஜ꞉ யதா² ॥ 14 ॥
ந தே³யம்ʼ ந உபபோ⁴க்³யம்ʼ ச லுப்³தை⁴꞉ யத் து³꞉க² ஸஞ்சிதம் ।
பு⁴ங்க்தே தத் அபி தத் ச அன்ய꞉ மது⁴ஹேவ அர்த²வித் மது⁴ ॥ 15 ॥
ஸுக² து³꞉க² உபார்ஜிதை꞉ வித்தை꞉ ஆஶாஸானாம்ʼ க்³ருʼஹ ஆஶிஷ꞉ ।
மது⁴ஹேவ அக்³ரத꞉ பு⁴ங்க்தே யதி꞉ வை க்³ருʼஹமேதி⁴னாம் ॥ 16 ॥
க்³ராம்யகீ³தம்ʼ ந ஶ்ருணுயாத் யதி꞉ வனசர꞉ க்வசித் ।
ஶிகே²த ஹரிணாத் வத்³தா⁴த் ம்ருʼக³யோ꞉ கீ³தமோஹிதாத் ॥ 17 ॥
ந்ருʼத்யவாதி³த்ரகீ³தானி ஜுஷன் க்³ராம்யாணி யோஷிதாம் ।
ஆஸாம்ʼ க்ரீட³னக꞉ வஶ்ய꞉ ருʼஷ்யஶ்ருʼங்க³꞉ ம்ருʼகீ³ஸுத꞉ ॥ 18 ॥
ஜிஹ்வயா அதிப்ரமாதி²ன்யா ஜன꞉ ரஸவிமோஹித꞉ ।
ம்ருʼத்யும் ருʼச்ச²தி அஸத் பு³த்³தி⁴꞉ மீன꞉ து ப³டி³ஶை꞉ யதா² ॥ 19 ॥
இந்த்³ரியாணி ஜயந்தி ஆஶு꞉ நிராஹாரா꞉ மனீஷிண꞉ ।
வர்ஜயித்வா து ரஸனம்ʼ தத் நிரன்னஸ்ய வர்த⁴தே ॥ 20 ॥
தாவத் ஜிதேந்த்³ரிய꞉ ந ஸ்யாத் விஜிதானி இந்த்³ரிய꞉ புமான் ।
ந ஜயேத் ரஸனம்ʼ யாவத் ஜிதம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஜிதே ரஸே ॥ 21 ॥
பிங்க³லா நாம வேஶ்யா ஆஸீத் விதே³ஹநக³ரே புரா ।
தஸ்யா மே ஶிக்ஷிதம்ʼ கிஞ்சித் நிபோ³த⁴ ந்ருʼபநந்த³ன ॥ 22 ॥
ஸா ஸ்வைரிண்யேகதா³ காந்தம்ʼ ஸங்கேத உபனேஷ்யதீ ।
அபூ⁴த்காலே ப³ஹிர்த்³வாரி பி³ப்⁴ரதீ ரூபமுத்தமம் ॥ 23 ॥
மார்க³ ஆக³ச்ச²தோ வீக்ஷ்ய புருஷான்புருஷர்ஷப⁴ ।
தான் ஶுல்கதா³ன்வித்தவத꞉ காந்தான்மேனே(அ)ர்த²காமுகா ॥ 24 ॥
ஆக³தேஷ்வபயாதேஷு ஸா ஸங்கேதோபஜீவனீ ।
அப்யன்யோ வித்தவான்கோ(அ)பி மாமுபைஷ்யதி பூ⁴ரித³꞉ ॥ 25 ॥
ஏஅவம்ʼ து³ராஶயா த்⁴வஸ்தநித்³ரா த்³வார்யவலம்ப³தீ ।
நிர்க³ச்ச²ந்தீ ப்ரவிஶதீ நிஶீத²ம்ʼ ஸமபத்³யத ॥ 26 ॥
தஸ்யா வித்தாஶயா ஶுஷ்யத்³வக்த்ராயா தீ³னசேதஸ꞉ ।
நிர்வேத³꞉ பரமோ ஜஜ்ஞே சிந்தாஹேது꞉ ஸுகா²வஹ꞉ ॥ 27 ॥
தஸ்யா நிர்விண்ணசித்தாயா கீ³தம்ʼ ஶ்ருணு யதா² மம ।
நிர்வேத³ ஆஶாபாஶானாம்ʼ புருஷஸ்ய யதா² ஹ்யஸி꞉ ॥ 28 ॥
ந ஹி அங்கா³ஜாதநிர்வேத³꞉ தே³ஹப³ந்த⁴ம்ʼ ஜிஹாஸதி ।
யதா² விஜ்ஞானரஹித꞉ மனுஜ꞉ மமதாம்ʼ ந்ருʼப ॥ 29 ॥
பிங்க³லா உவாச ।
அஹோ மே மோஹவிததிம்ʼ பஶ்யத அவிஜித ஆத்மன꞉ ।
யா காந்தாத் அஸத꞉ காமம்ʼ காமயே யேன பா³லிஶா ॥ 30 ॥
ஸந்தம்ʼ ஸமீபே ரமணம்ʼ ரதிப்ரத³ம்ʼ
வித்தப்ரத³ம்ʼ நித்யம் இமம்ʼ விஹாய ।
அகாமத³ம்ʼ து³꞉க²ப⁴ய ஆதி³ ஶோக
மோஹப்ரத³ம்ʼ துச்ச²ம் அஹம்ʼ ப⁴ஜே அஜ்ஞா ॥ 31 ॥
அஹோ மயாத்மா பரிதாபிதோ வ்ருʼதா²
ஸாங்கேத்யவ்ருʼத்த்யா(அ)திவிக³ர்ஹ்யவார்தயா ।
ஸ்த்ரைணான்னராத்³யா(அ)ர்த²த்ருʼஷோ(அ)னுஶோச்யா
த்க்ரீதேன வித்தம்ʼ ரதிமாத்மனேச்ச²தீ ॥ 32 ॥
யத³ஸ்தி²பி⁴ர்நிர்மிதவம்ʼஶவம்ʼஶ்ய
ஸ்தூ²ணம்ʼ த்வசா ரோமநகை²꞉ பினத்³த⁴ம் ।
க்ஷரன்னவத்³வாரமகா³ரமேதத்³
விண்மூத்ரபூர்ணம்ʼ மது³பைதி கான்யா ॥ 33 ॥
விதே³ஹானாம்ʼ புரே ஹ்யஸ்மின்னஹமேகைவ மூட⁴தீ⁴꞉ ।
யா(அ)ன்யஸ்மிச்ச²ந்த்யஸத்யஸ்மாதா³த்மதா³த்காமமச்யுதாத் ॥ 34 ॥
ஸுஹ்ருʼத்ப்ரேஷ்ட²தமோ நாத² ஆத்மா சாயம்ʼ ஶரீரிணாம் ।
தம்ʼ விக்ரீயாத்மனைவாஹம்ʼ ரமே(அ)னேன யதா² ரமா ॥ 35 ॥
கியத்ப்ரியம்ʼ தே வ்யப⁴ஜன்காமா யே காமதா³ நரா꞉ ।
ஆத்³யந்தவந்தோ பா⁴ர்யாயா தே³வா வா காலவித்³ருதா꞉ ॥ 36 ॥
நூனம்ʼ மே ப⁴க³வான் ப்ரீத꞉ விஷ்ணு꞉ கேன அபி கர்மணா ।
நிர்வேத³꞉ அயம்ʼ து³ராஶாயா யத் மே ஜாத꞉ ஸுகா²வஹ꞉ ॥ 37 ॥
மைவம்ʼ ஸ்யுர்மந்த³ப⁴க்³யாயா꞉ க்லேஶா நிர்வேத³ஹேதவ꞉ ।
யேனானுப³ந்த⁴ம்ʼ நிஹ்ருʼத்ய புருஷ꞉ ஶமம்ருʼச்ச²தி ॥ 38 ॥
தேன உபக்ருʼதம் ஆதா³ய ஶிரஸா க்³ராம்யஸங்க³தா꞉ ।
த்யக்த்வா து³ராஶா꞉ ஶரணம்ʼ வ்ரஜாமி தம் அதீ⁴ஶ்வரம் ॥ 39 ॥
ஸந்துஷ்டா ஶ்ரத்³த³த⁴த்யேதத்³யதா²லாபே⁴ன ஜீவதீ ।
விஹராம்யமுனைவாஹமாத்மனா ரமணேன வை ॥ 40 ॥
ஸம்ʼஸாரகூபே பதிதம்ʼ விஷயைர்முஷிதேக்ஷணம் ।
க்³ரஸ்தம்ʼ காலாஹினா(ஆ)த்மானம்ʼ கோ(அ)ன்யஸ்த்ராதுமதீ⁴ஶ்வர꞉ ॥ 41 ॥
ஆத்மா ஏவ ஹி ஆத்மன꞉ கோ³ப்தா நிர்வித்³யேத யதா³கி²லாத் ।
அப்ரமத்த꞉ இத³ம்ʼ பஶ்யத் க்³ரஸ்தம்ʼ காலாஹினா ஜக³த் ॥ 42 ॥
ப்³ராஹ்மண உவாச ।
ஏஅவம்ʼ வ்யவஸிதமதிர்து³ராஶாம்ʼ காந்ததர்ஷஜாம் ।
சி²த்வோபஶமமாஸ்தா²ய ஶய்யாமுபவிவேஶ ஸா ॥ 43 ॥
ஆஶா ஹி பரமம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ நைராஶ்யம்ʼ பரமம்ʼ ஸுக²ம் ।
யதா² ஸஞ்சி²த்³ய காந்தாஶாம்ʼ ஸுக²ம்ʼ ஸுஷ்வாப பிங்க³லா ॥ 44 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ பிங்க³லோபாக்²யா(அ)னேஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய꞉
॥ 8 ॥
அத² நவமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ப்³ராஹ்மண꞉ உவாச ।
பரிக்³ரஹ꞉ ஹி து³꞉கா²ய யத் யத் ப்ரியதமம்ʼ ந்ருʼணாம் ।
அனந்தம்ʼ ஸுக²ம் ஆப்னோதி தத் வித்³வான் ய꞉ து அகிஞ்சன꞉ ॥ 1 ॥
ஸாமிஷம்ʼ குரரம்ʼ ஜக்⁴னு꞉ ப³லின꞉ யே நிராமிஷா꞉ ।
தத் ஆமிஷம்ʼ பரித்யஜ்ய ஸ꞉ ஸுக²ம்ʼ ஸமவிந்த³த ॥ 2 ॥
ந மே மானாவமானௌ ஸ்த꞉ ந சிந்தா கே³ஹபுத்ரிணாம் ।
ஆத்மக்ரீட³꞉ ஆத்மரதி꞉ விசராமி இஹ பா³லவத் ॥ 3 ॥
த்³வௌ ஏவ சிந்தயா முக்தௌ பரம ஆனந்த³꞉ ஆப்லுதௌ ।
ய꞉ விமுக்³த⁴꞉ ஜட³꞉ பா³ல꞉ ய꞉ கு³ணேப்⁴ய꞉ பரம்ʼ க³த꞉ ॥ 4 ॥
க்வசித் குமாரீ து ஆத்மானம்ʼ வ்ருʼணானான் க்³ருʼஹம் ஆக³தான் ।
ஸ்வயம்ʼ தான் அர்ஹயாமாஸ க்வாபி யாதேஷு ப³ந்து⁴ஷு ॥ 5 ॥
தேஷம் அப்⁴யவஹாரார்த²ம்ʼ ஶாலீன் ரஹஸி பார்தி²வ ।
அவக்⁴னந்த்யா꞉ ப்ரகோஷ்ட²ஸ்தா²꞉ சக்ரு꞉ ஶங்கா²꞉ ஸ்வனம்ʼ மஹத் ॥
6 ॥
ஸா தத் ஜுகு³ப்ஸிதம்ʼ மத்வா மஹதீ வ்ரீடி³தா தத꞉ ।
ப³ப⁴ஞ்ஜ ஏகைகஶ꞉ ஶங்கா²ன் த்³வௌ த்³வௌ பாண்யோ꞉ அஶேஷயத் ॥
7 ॥
உப⁴யோ꞉ அபி அபூ⁴த் கோ⁴ஷ꞉ ஹி அவக்⁴னந்த்யா꞉ ஸ்ம ஶங்க²யோ꞉ ।
தத்ர அபி ஏகம்ʼ நிரபி⁴த³த் ஏகஸ்மான் ந அப⁴வத் த்⁴வனி꞉ ॥ 8 ॥
அன்வஶிக்ஷம் இமம்ʼ தஸ்யா꞉ உபதே³ஶம் அரிந்த³ம ।
லோகான் அனுசரன் ஏதான் லோகதத்த்வவிவித்ஸயா ॥ 9 ॥
வாஸே ப³ஹூனாம்ʼ கலஹ꞉ ப⁴வேத் வார்தா த்³வயோ꞉ அபி ।
ஏக꞉ ஏவ சரேத் தஸ்மாத் குமார்யா꞉ இவ கங்கண꞉ ॥ 10 ॥
மன꞉ ஏகத்ர ஸம்ʼயுஜ்யாத் ஜிதஶ்வாஸ꞉ ஜித ஆஸன꞉ ।
வைராக்³யாப்⁴யாஸயோகே³ன த்⁴ரியமாணம் அதந்த்³ரித꞉ ॥ 11 ॥
யஸ்மின் மன꞉ லப்³த⁴பத³ம்ʼ யத் ஏதத்
ஶனை꞉ ஶனை꞉ முஞ்சதி கர்மரேணூன் ।
ஸத்த்வேன வ்ருʼத்³தே⁴ன ரஜ꞉ தம꞉ ச
விதூ⁴ய நிர்வாணம் உபைதி அனிந்த⁴னம் ॥ 12 ॥
தத் ஏவம் ஆத்மனி அவருத்³த⁴சித்த꞉
ந வேத³ கிஞ்சித் ப³ஹி꞉ அந்தரம்ʼ வா ।
யதா² இஷுகார꞉ ந்ருʼபதிம்ʼ வ்ரஜந்தம்
இஷௌ க³தாத்மா ந த³த³ர்ஶ பார்ஶ்வே ॥ 13 ॥
ஏகசார்யநிகேத꞉ ஸ்யாத் அப்ரமத்த꞉ கு³ஹாஶய꞉ ।
அலக்ஷ்யமாண꞉ ஆசாரை꞉ முனி꞉ ஏக꞉ அல்பபா⁴ஷண꞉ ॥ 14 ॥
க்³ருʼஹாரம்ப⁴꞉ அதிது³꞉கா²ய விப²ல꞉ ச அத்⁴ருவாத்மன꞉ ।
ஸர்ப꞉ பரக்ருʼதம்ʼ வேஶ்ம ப்ரவிஶ்ய ஸுக²ம் ஏத⁴தே ॥ 15 ॥
ஏகோ நாராயணோ தே³வ꞉ பூர்வஸ்ருʼஷ்டம்ʼ ஸ்வமாயயா ।
ஸம்ʼஹ்ருʼத்ய காலகலயா கல்பாந்த இத³மீஶ்வர꞉ ॥ 16 ॥
ஏக ஏவாத்³விதீயோ(அ)பூ⁴தா³த்மாதா⁴ரோ(அ)கி²லாஶ்ரய꞉ ।
காலேனாத்மானுபா⁴வேன ஸாம்யம்ʼ நீதாஸு ஶக்திஷு ।
ஸத்த்வாதி³ஷ்வாதி³புஏருஷ꞉ ப்ரதா⁴னபுருஷேஶ்வர꞉ ॥ 17 ॥
பராவராணாம்ʼ பரம ஆஸ்தே கைவல்யஸஞ்ஜ்ஞித꞉ ।
கேவலானுப⁴வானந்த³ஸந்தோ³ஹோ நிருபாதி⁴க꞉ ॥ 18 ॥
கேவலாத்மானுபா⁴வேன ஸ்வமாயாம்ʼ த்ரிகு³ணாத்மிகாம் ।
ஸங்க்ஷோப⁴யன்ஸ்ருʼஜத்யாதௌ³ தயா ஸூத்ரமரிந்த³ம ॥ 19 ॥
தாமாஹுஸ்த்ரிகு³ணவ்யக்திம்ʼ ஸ்ருʼஜந்தீம்ʼ விஶ்வதோமுக²ம் ।
யஸ்மின்ப்ரோதமித³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ யேன ஸம்ʼஸரதே புமான் ॥ 20 ॥
யதா² ஊர்ணநாபி⁴꞉ ஹ்ருʼத³யாத் ஊர்ணாம்ʼ ஸந்தத்ய வக்த்ரத꞉ ।
தயா விஹ்ருʼத்ய பூ⁴யஸ்தாம்ʼ க்³ரஸதி ஏவம்ʼ மஹேஶ்வர꞉ ॥ 21 ॥
யத்ர யத்ர மன꞉ தே³ஹீ தா⁴ரயேத் ஸகலம்ʼ தி⁴யா ।
ஸ்னேஹாத் த்³வேஷாத் ப⁴யாத் வா அபி யாதி தத் தத் ஸரூபதாம் ॥ 22 ॥
கீட꞉ பேஶஸ்க்ருʼதம்ʼ த்⁴யாயன் குட்³யாம்ʼ தேன ப்ரவேஶித꞉ ।
யாதி தத் ஸ்ஸத்மதாம்ʼ ராஜன் பூர்வரூபம் அஸந்த்யஜன் ॥ 23 ॥
ஏவம்ʼ கு³ருப்⁴ய꞉ ஏதேப்⁴ய꞉ ஏஷ மே ஶிக்ஷிதா மதி꞉ ।
ஸ்வாத்மா உபஶிக்ஷிதாம்ʼ பு³த்³தி⁴ம்ʼ ஶ்ருணு மே வத³த꞉ ப்ரபோ⁴ ॥ 24 ॥
தே³ஹ꞉ கு³ரு꞉ மம விரக்திவிவேகஹேது꞉
பி³ப்⁴ரத் ஸ்ம ஸத்த்வநித⁴னம்ʼ ஸதத அர்த்யுத் அர்கம் ।
தத்த்வானி அனேன விம்ருʼஶாமி யதா² ததா² அபி
பாரக்யம் இதி அவஸித꞉ விசராமி அஸங்க³꞉ ॥ 25 ॥
ஜாயாத்மஜார்த²பஶுப்⁴ருʼத்யக்³ருʼஹாப்தவர்கா³ன்
புஷ்ணாதி யத் ப்ரியசிகீர்ஷயா விதன்வன் ॥
ஸ்வாந்தே ஸக்ருʼச்ச்²ரம் அவருத்³த⁴த⁴ன꞉ ஸ꞉ தே³ஹ꞉
ஸ்ருʼஷ்ட்வா அஸ்ய பீ³ஜம் அவஸீத³தி வ்ருʼக்ஷத⁴ர்மா ॥ 26 ॥
ஜிஹ்வா ஏகத꞉ அமும் அவகர்ஷதி கர்ஹி தர்ஷா
ஶிஶ்ன꞉ அன்யத꞉ த்வக் உத³ரம்ʼ ஶ்ரவணம்ʼ குதஶ்சித் ।
க்³ராண꞉ அன்யத꞉ சபலத்³ருʼக் க்வ ச கர்மஶக்தி꞉
ப³ஹ்வ்ய꞉ ஸபத்ன்ய꞉ இவ கே³ஹபதிம்ʼ லுனந்தி ॥ 27 ॥
ஸ்ருʼஷ்ட்வா புராணி விவிதா⁴னி அஜயா ஆத்மஶக்த்யா
வ்ருʼக்ஷான் ஸரீஸ்ருʼபபஶூன்க²க³த³ம்ʼஶமத்ஸ்யான் ।
தை꞉ தை꞉ அதுஷ்டஹ்ருʼத³ய꞉ புருஷம்ʼ விதா⁴ய
ப்³ரஹ்மாவலோகதி⁴ஷணம்ʼ முத³மாப தே³வ꞉ ॥ 28 ॥
லப்³த்⁴வா ஸுது³ர்லப⁴ம் இத³ம்ʼ ப³ஹுஸம்ப⁴வாந்தே
மானுஷ்யமர்த²த³மநித்யமபீஹ தீ⁴ர꞉ ।
தூர்ணம்ʼ யதேத ந பதேத் அனும்ருʼத்யு꞉ யாவத்
நி꞉ஶ்ரேயஸாய விஷய꞉ க²லு ஸர்வத꞉ ஸ்யாத் ॥ 29 ॥
ஏவம்ʼ ஸஞ்ஜாதவைராக்³ய꞉ விஜ்ஞானலோக ஆத்மனி ।
விசராமி மஹீம் ஏதாம்ʼ முக்தஸங்க³꞉ அனஹங்க்ருʼதி꞉ ॥ 30 ॥
ந ஹி ஏகஸ்மாத் கு³ரோ꞉ ஜ்ஞானம்ʼ ஸுஸ்தி²ரம்ʼ ஸ்யாத் ஸுபுஷ்கலம் ।
ப்³ரஹ்ம ஏதத் அத்³விதீயம்ʼ வை கீ³யதே ப³ஹுதா⁴ ருʼஷிபி⁴꞉ ॥ 31 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
இத்யுக்த்வா ஸ யது³ம்ʼ விப்ரஸ்தமாமந்த்ரய க³பீ⁴ரதீ⁴꞉ ।
வந்தி³தோ.ஆப்⁴யர்தி²தோ ராஜ்ஞா யயௌ ப்ரீதோ யதா²க³தம் ॥ 32 ॥
அவதூ⁴தவச꞉ ஶ்ருத்வா பூர்வேஷாம்ʼ ந꞉ ஸ பூர்வஜ꞉ ।
ஸர்வஸங்க³விநிர்முக்த꞉ ஸமசித்தோ ப³பூ⁴வ ஹ ॥ 33 ॥
(இதி அவதூ⁴தகீ³தம் ।)
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
நவமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 9 ॥
அத² த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மயா உதி³தேஷு அவஹித꞉ ஸ்வத⁴ர்மேஷு மதா³ஶ்ரய꞉ ।
வர்ணாஶ்ரமகுல ஆசாரம் அகாமாத்மா ஸமாசரேத் ॥ 1 ॥
அன்வீக்ஷேத விஶுத்³தா⁴த்மா தே³ஹினாம்ʼ விஷயாத்மனாம் ।
கு³ணேஷு தத்த்வத்⁴யானேன ஸர்வாரம்ப⁴விபர்யயம் ॥ 2 ॥
ஸுப்தஸ்ய விஷயாலோக꞉ த்⁴யாயத꞉ வா மனோரத²꞉ ।
நாநாமகத்வாத் விப²ல꞉ ததா² பே⁴தா³த்மதீ³꞉ கு³ணை꞉ ॥ 3 ॥
நிவ்ருʼத்தம்ʼ கர்ம ஸேவேத ப்ரவ்ருʼத்தம்ʼ மத்பர꞉ த்யஜேத் ।
ஜிஜ்ஞாஸாயாம்ʼ ஸம்ப்ரவ்ருʼத்த꞉ ந அத்³ரியேத் கர்ம சோத³னாம் ॥ 4 ॥
யமானபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ ஸேவேத நியமான் மத்பர꞉ க்வசித் ।
மத³பி⁴ஜ்ஞம்ʼ கு³ர்ம்ʼ ஶாந்தம் உபாஸீத மதா³த்மகம் ॥ 5 ॥
அமான்யமத்ஸர꞉ த³க்ஷ꞉ நிர்மம꞉ த்³ருʼட⁴ஸௌஹ்ருʼத³꞉ ।
அஸத்வர꞉ அர்த²ஜிஜ்ஞாஸு꞉ அனஸூயௌ꞉ அமோக⁴வாக் ॥ 6 ॥
ஜாயாபத்யக்³ருʼஹக்ஷேத்ரஸ்வஜனத்³ரவிண ஆதி³ஷு ।
உதா³ஸீன꞉ ஸமம்ʼ பஶ்யன் ஸர்வேஷு அர்த²ம் இவ ஆத்மன꞉ ॥ 7 ॥
விலக்ஷண꞉ ஸ்தூ²லஸூக்ஷ்மாத் தே³ஹாத் ஆத்மேக்ஷிதா ஸ்வத்³ருʼக் ।
யதா²க்³னி꞉ தா³ருண꞉ தா³ஹ்யாத் தா³ஹக꞉ அன்ய꞉ ப்ரகாஶக꞉ ॥ 8 ॥
நிரோத⁴ உத்பத்தி அணு ப்³ருʼஹன் நானாத்வம்ʼ தத்க்ருʼதான் கு³ணான் ।
அந்த꞉ ப்ரவிஷ்ட꞉ ஆத⁴த்த꞉ ஏவம்ʼ தே³ஹகு³ணான் பர꞉ ॥ 9 ॥
ய꞉ அஸௌ கு³ணை꞉ விரசித꞉ தே³ஹ꞉ அயம்ʼ புருஷஸ்ய ஹி ।
ஸம்ʼஸார꞉ தத் நிப³ந்த⁴꞉ அயம்ʼ பும்ʼஸ꞉ வித்³யாத் சி²தா³த்மன꞉ ॥ 10 ॥
தஸ்மாத் ஜிஜ்ஞாஸயா ஆத்மானம் ஆத்மஸ்த²ம்ʼ பரம் ।
ஸங்க³ம்ய நிரஸேத் ஏதத் வஸ்துபு³த்³தி⁴ம்ʼ யதா²க்ரமம் ॥ 11 ॥
ஆசார்ய꞉ அரணி꞉ ஆத்³ய꞉ ஸ்யாத் அந்தேவாஸி உத்தர அரணி꞉ ।
தத் ஸந்தா⁴னம்ʼ ப்ரவசனம்ʼ வித்³யா ஸந்தி⁴꞉ ஸுகா²வஹ꞉ ॥ 12 ॥
வைஶாரதீ³ ஸா அதிவிஶுத்³த⁴பு³த்³தி⁴꞉
து⁴னோதி மாயாம்ʼ கு³ணஸம்ப்ரஸூதாம் ।
கு³ணான் ச ஸந்த³ஹ்ய யத் ஆத்மம் ஏதத்
ஸ்வயம்ʼ ச ஶாம்யதி அஸமித்³ யதா² அக்³னி꞉ ॥ 13 ॥
அத² ஏஷாம்ʼ கர்மகர்த்ரூʼணாம்ʼ போ⁴க்த்ரூʼணாம்ʼ ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ ।
நானாத்வம் அத² நித்யத்வம்ʼ லோககாலாக³ம ஆத்மனாம் ॥ 14 ॥
மன்யஸே ஸர்வபா⁴வானாம்ʼ ஸம்ʼஸ்தா² ஹி ஔத்பத்திகீ யதா² ।
தத் தத் ஆக்ருʼதிபே⁴தே³ன ஜாயதே பி⁴த்³யதே ச தீ⁴꞉ ॥ 15 ॥
ஏவம் அபி அங்க³ ஸர்வேஷாம்ʼ தே³ஹினாம்ʼ தே³ஹயோக³த꞉ ।
கால அவயவத꞉ ஸந்தி பா⁴வா ஜன்மாத³யோ꞉ அஸக்ருʼத் ॥ 16 ॥
அத்ர அபி கர்மணாம்ʼ கர்து꞉ அஸ்வாதந்த்ர்யம்ʼ ச லக்ஷ்யதே ।
போ⁴க்து꞉ ச து³꞉க²ஸுக²யோ꞉ க꞉ அன்வர்த²꞉ விவஶம்ʼ ப⁴ஜேத் ॥ 17 ॥
ந தே³ஹினாம்ʼ ஸுக²ம்ʼ கிஞ்சித் வித்³யதே விது³ஷாம் அபி ।
ததா² ச து³꞉க²ம்ʼ மூடா⁴னாம்ʼ வ்ருʼதா² அஹங்கரணம்ʼ பரம் ॥ 18 ॥
யதி³ ப்ராப்திம்ʼ விகா⁴தம்ʼ ச ஜானந்தி ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ ।
தே அபி அத்³தா⁴ ந விது³꞉ யோக³ம்ʼ ம்ருʼத்யு꞉ ந ப்ரப⁴வேத் யதா² ॥ 19 ॥
க꞉ அன்வர்த²꞉ ஸுக²யதி ஏனம்ʼ காம꞉ வா ம்ருʼத்யு꞉ அந்திகே ।
ஆகா⁴தம்ʼ நீயமானஸ்ய வத்⁴யஸி ஏவ ந துஷ்டித³꞉ ॥ 20 ॥
ஶ்ருதம்ʼ ச த்³ருʼஷ்டவத் து³ஷ்டம்ʼ ஸ்பர்தா⁴ அஸூயா அத்யயவ்யயை꞉ ।
ப³ஹு அந்தராய காமத்வாத் க்ருʼஷிவத் ச அபி நிஷ்ப²லம் ॥ 21 ॥
அந்தராயை꞉ அவிஹத꞉ யதி³ த⁴ர்ம꞉ ஸ்வனுஷ்டி²த꞉ ।
தேனாபி நிர்ஜிதம்ʼ ஸ்தா²னம்ʼ யதா² க³ச்ச²தி தத் ஶ்ருணு ॥ 22 ॥
இஷ்த்வா இஹ தே³வதா꞉ யஜ்ஞை꞉ ஸ்வர்லோகம்ʼ யாதி யாஜ்ஞிக꞉ ।
பு⁴ஞ்ஜீத தே³வவத் தத்ர போ⁴கா³ன் தி³வ்யான் நிஜ அர்ஜிதான் ॥ 23 ॥
ஸ்வபுண்ய உபசிதே ஶுப்⁴ரே விமான꞉ உபகீ³யதே ।
க³ந்த⁴ர்வை꞉ விஹரன்மத்⁴யே தே³வீனாம்ʼ ஹ்ருʼத்³யவேஷத்⁴ருʼக் ॥ 24 ॥
ஸ்த்ரீபி⁴꞉ காமக³யானேன கிங்கிணீஜாலமாலினா ।
க்ரீட³ன் ந வேத³ ஆத்மபாதம்ʼ ஸுராக்ரீடே³ஷு நிர்வ்ருʼத꞉ ॥ 25 ॥
தாவத் ப்ரமோத³தே ஸ்வர்கே³ யாவத் புண்யம்ʼ ஸமாப்யதே ।
க்ஷீணபுண்ய꞉ பததி அர்வாக் அனிச்ச²ன் காலசாலித꞉ ॥ 26 ॥
யதி³ அத⁴ர்மரத꞉ ஸங்கா³த் அஸதாம்ʼ வா அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
காமாத்மா க்ருʼபண꞉ லுப்³த⁴꞉ ஸ்த்ரைண꞉ பூ⁴தவிஹிம்ʼஸக꞉ ॥ 27 ॥
பஶூன் அவிதி⁴னா ஆலப்⁴ய ப்ரேதபூ⁴தக³ணான் யஜன் ।
நரகான் அவஶ꞉ ஜந்து꞉ க³த்வா யாதி உல்ப³ணம்ʼ தம꞉ ॥ 28 ॥
கர்மாணி து³꞉க² உத³ர்காணி குர்வன் தே³ஹேன தை꞉ புன꞉ ।
தே³ஹம் ஆப⁴ஜதே தத்ர கிம்ʼ ஸுக²ம்ʼ மர்த்யத⁴ர்மிண꞉ ॥ 29 ॥
லோகானாம்ʼ லோக பாலானாம்ʼ மத்³ப⁴யம்ʼ கல்பஜீவினாம் ।
ப்³ரஹ்மண꞉ அபி ப⁴யம்ʼ மத்த꞉ த்³விபராத⁴பர ஆயுஷ꞉ ॥ 30 ॥
கு³ணா꞉ ஸ்ருʼஜந்தி கர்மாணி கு³ண꞉ அனுஸ்ருʼஜதே கு³ணான் ।
ஜீவ꞉ து கு³ணஸம்ʼயுக்த꞉ பு⁴ங்க்தே கர்மப²லானி அஸௌ ॥ 31 ॥
யாவத் ஸ்யாத் கு³ணவைஷம்யம்ʼ தாவத் நானாத்வம் ஆத்மன꞉ ।
நானாத்வம் ஆத்மன꞉ யாவத் பாரதந்த்ர்யம்ʼ ததா³ ஏவ ஹி ॥ 32 ॥
யாவத் அஸ்ய அஸ்வதந்த்ரத்வம்ʼ தாவத் ஈஶ்வரத꞉ ப⁴யம் ।
ய꞉ ஏதத் ஸமுபாஸீரன் தே முஹ்யந்தி ஶுசார்பிதா꞉ ॥ 33 ॥
கால꞉ ஆத்மா ஆக³ம꞉ லோக꞉ ஸ்வபா⁴வ꞉ த⁴ர்ம꞉ ஏவ ச ।
இதி மாம்ʼ ப³ஹுதா⁴ ப்ராஹு꞉ கு³ணவ்யதிகரே ஸதி ॥ 34 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
கு³ணேஷு வர்தமான꞉ அபி தே³ஹஜேஷு அனபாவ்ருʼதா꞉ ।
கு³ணை꞉ ந ப³த்⁴யதே தே³ஹீ ப³த்⁴யதே வா கத²ம்ʼ விபோ⁴ ॥ 35 ॥
கத²ம்ʼ வர்தேத விஹரேத் கை꞉ வா ஜ்ஞாயேத லக்ஷணை꞉ ।
கிம்ʼ பு⁴ஞ்ஜீத உத விஸ்ருʼஜேத் ஶயீத ஆஸீத யாதி வா ॥ 36 ॥
ஏதத் அச்யுத மே ப்³ரூஹி ப்ரஶ்னம்ʼ ப்ரஶ்னவிதா³ம்ʼ வர ।
நித்யமுக்த꞉ நித்யப³த்³த⁴꞉ ஏக꞉ ஏவ இதி மே ப்⁴ரம꞉ ॥ 37 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 10 ॥
அத² ஏகாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப³த்³த⁴꞉ முக்த꞉ இதி வ்யாக்²யா கு³ணத꞉ மே ந வஸ்துத꞉ ।
கு³ணஸ்ய மாயாமூலத்வாத் ந மே மோக்ஷ꞉ ந ப³ந்த⁴னம் ॥ 1 ॥
ஶோகமோஹௌ ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ தே³ஹாபத்தி꞉ ச மாயயா ।
ஸ்வப்ன꞉ யதா² ஆத்மன꞉ க்²யாதி꞉ ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ ந து வாஸ்தவீ ॥ 2 ॥
வித்³யா அவித்³யே மம தனூ வித்³தி⁴ உத்³த⁴வ ஶரீரிணாம் ।
மோக்ஷப³ந்த⁴கரீ ஆத்³யே மாயயா மே விநிர்மிதே ॥ 3 ॥
ஏகஸ்ய ஏவ மம அம்ʼஶஸ்ய ஜீவஸ்ய ஏவ மஹாமதே ।
ப³ந்த⁴꞉ அஸ்ய அவித்³யயா அநாதி³꞉ வித்³யயா ச ததா² இதர꞉ ॥ 4 ॥
அத² ப³த்³த⁴ஸ்ய முக்தஸ்ய வைலக்ஷண்யம்ʼ வதா³மி தே ।
விருத்³த⁴த⁴ர்மிணோ꞉ தாத ஸ்தி²தயோ꞉ ஏகத⁴ர்மிணி ॥ 5 ॥
ஸுபர்ணௌ ஏதௌ ஸத்³ருʼஶௌ ஸகா²யௌ
யத்³ருʼச்ச²யா ஏதௌ க்ருʼதனீடௌ³ ச வ்ருʼக்ஷே ।
ஏக꞉ தயோ꞉ கா²த³தி பிப்பலான்னம்
அன்ய꞉ நிரன்ன꞉ அபி ப³லேன பூ⁴யான் ॥ 6 ॥
ஆத்மானம் அன்யம்ʼ ச ஸ꞉ வேத³ வித்³வான்
அபிப்பலாத³꞉ ந து பிப்பலாத³꞉ ।
ய꞉ அவித்³யயா யுக் ஸ து நித்யப³த்³த⁴꞉
வித்³யாமய꞉ ய꞉ ஸ து நித்யமுக்த꞉ ॥ 7 ॥
தே³ஹஸ்த²꞉ அபி ந தே³ஹஸ்த²꞉ வித்³வான் ஸ்வப்னாத் யதா² உத்தி²த꞉ ।
அதே³ஹஸ்த²꞉ அபி தே³ஹஸ்த²꞉ குமதி꞉ ஸ்வப்னத்³ருʼக் யதா² ॥ 8 ॥
இந்த்³ரியை꞉ இந்த்³ரியார்தே²ஷு கு³ணை꞉ அபி கு³ணேஷு ச ।
க்³ருʼஹ்யமாணேஷு அஹங்குர்யாத் ந வித்³வான் ய꞉ து அவிக்ரிய꞉ ॥ 9 ॥
தை³வாதீ⁴னே ஶரீரே அஸ்மின் கு³ணபா⁴வ்யேன கர்மணா ।
வர்தமான꞉ அபு³த⁴꞉ தத்ர கர்தா அஸ்மி இதி நிப³த்⁴யதே ॥ 10 ॥
ஏவம்ʼ விரக்த꞉ ஶயன꞉ ஆஸனாடனமஜ்ஜனே ।
த³ர்ஶனஸ்பர்ஶனக்⁴ராணபோ⁴ஜனஶ்ரவணஆதி³ஷு ॥ 11 ॥
ந ததா² ப³த்⁴யதே வித்³வான் தத்ர தத்ர ஆத³யன் கு³ணான் ।
ப்ரக்ருʼதிஸ்த²꞉ அபி அஸம்ʼஸக்த꞉ யதா² க²ம்ʼ ஸவிதா அனில꞉ ॥ 12 ॥
வைஶாரத்³யேக்ஷயா அஸங்க³ஶிதயா சி²ன்னஸம்ʼஶய꞉ ।
ப்ரதிபு³த்³த⁴꞉ இவ ஸ்வப்னாத் நானாத்வாத் விநிவர்ததே ॥ 13 ॥
யஸ்ய ஸ்யு꞉ வீதஸங்கல்பா꞉ ப்ராணேந்த்³ரியமனோதி⁴யாம் ।
வ்ருʼத்தய꞉ ஸ꞉ விநிர்முக்த꞉ தே³ஹஸ்த²꞉ அபி ஹி தத் கு³ணை꞉ ॥ 14 ॥
யஸ்ய ஆத்மா ஹிம்ʼஸ்யதே ஹிம்ʼஸ்ர்யை꞉ யேன கிஞ்சித் யத்³ருʼச்ச²யா ।
அர்ச்யதே வா க்வசித் தத்ர ந வ்யதிக்ரியதே பு³த⁴꞉ ॥ 15 ॥
ந ஸ்துவீத ந நிந்தே³த குர்வத꞉ ஸாது⁴ அஸாது⁴ வா ।
வத³த꞉ கு³ணதோ³ஷாப்⁴யாம்ʼ வர்ஜித꞉ ஸமத்³ருʼக் முனி꞉ ॥ 16 ॥
ந குர்யாத் ந வதே³த் கிஞ்சித் ந த்⁴யாயேத் ஸாது⁴ அஸாது⁴ வா ।
ஆத்மாராம꞉ அனயா வ்ருʼத்த்யா விசரேத் ஜட³வத் முனி꞉ ॥ 17 ॥
ஶப்³த³ப்³ரஹ்மணி நிஷ்ணாத꞉ ந நிஷ்ணாயாத் பரே யதி³ ।
ஶ்ரம꞉ தஸ்ய ஶ்ரமப²ல꞉ ஹி அதே⁴னும் இவ ரக்ஷத꞉ ॥ 18 ॥
கா³ம்ʼ து³க்³த⁴தோ³ஹாம் அஸதீம்ʼ ச பா⁴ர்யாம்
தே³ஹம்ʼ பராதீ⁴னம் அஸத்ப்ரஜாம்ʼ ச ।
வித்தம்ʼ து அதீர்தீ²க்ருʼதம் அங்க³ வாசம்
ஹீனாம்ʼ மயா ரக்ஷதி து³꞉க²து³꞉கீ² ॥ 19 ॥
யஸ்யாம்ʼ ந மே பாவனம் அங்க³ கர்ம
ஸ்தி²திஉத்³ப⁴வப்ராண நிரோத⁴னம் அஸ்ய ।
லீலாவதாரஈப்ஸிதஜன்ம வா ஸ்யாத்
ப³ந்த்⁴யாம்ʼ கி³ரம்ʼ தாம்ʼ பி³ப்⁴ருʼயாத் ந தீ⁴ர꞉ ॥ 20 ॥
ஏவம்ʼ ஜிஜ்ஞாஸயா அபோஹ்ய நானாத்வப்⁴ரமம் ஆத்மனி ।
உபாரமேத விரஜம்ʼ மன꞉ மயி அர்ப்ய ஸர்வகே³ ॥ 21 ॥
யதி³ அனீஶ꞉ தா⁴ரயிதும்ʼ மன꞉ ப்³ரஹ்மணி நிஶ்சலம் ।
மயி ஸர்வாணி கர்மாணி நிரபேக்ஷ꞉ ஸமாசர ॥ 22 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴லு꞉ மே கதா²꞉ ஶ்ருʼண்வன் ஸுப⁴த்³ரா லோகபாவனீ꞉ ।
கா³யன் அனுஸ்மரன் கர்ம ஜன்ம ச அபி⁴நயன் முஹு꞉ ॥ 23 ॥
மத³ர்தே² த⁴ர்மகாமார்தா²ன் ஆசரன் மத³பாஶ்ரய꞉ ।
லப⁴தே நிஶ்சலாம்ʼ ப⁴க்திம்ʼ மயி உத்³த⁴வ ஸனாதனே ॥ 24 ॥
ஸத்ஸங்க³லப்³த⁴யா ப⁴க்த்யா மயி மாம்ʼ ஸ꞉ உபாஸிதா ।
ஸ꞉ வை மே த³ர்ஶிதம்ʼ ஸத்³பி⁴꞉ அஞ்ஜஸா விந்த³தே பத³ம் ॥ 25 ॥
உத்³த⁴வ உவாச ।
ஸாது⁴꞉ தவ உத்தமஶ்லோக மத꞉ கீத்³ருʼக்³வித⁴꞉ ப்ரபோ⁴ ।
ப⁴க்தி꞉ த்வயி உபயுஜ்யேத கீத்³ருʼஶீ ஸத்³பி⁴꞉ ஆத்³ருʼதா ॥ 26 ॥
ஏதத் மே புருஷாத்⁴யக்ஷ லோகாத்⁴யக்ஷ ஜக³த் ப்ரபோ⁴ ।
ப்ரணதாய அனுரக்தாய ப்ரபன்னாய ச கத்²யதாம் ॥ 27 ॥
த்வம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரமம்ʼ வ்யோம புருஷ꞉ ப்ரக்ருʼதே꞉ பர꞉ ।
அவதீர்ண꞉ அஸி ப⁴க³வன் ஸ்வேச்சா²உபாத்தப்ருʼத²க் வபு꞉ ॥ 28 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
க்ருʼபாலு꞉ அக்ருʼதத்³ரோஹ꞉ திதிக்ஷு꞉ ஸர்வதே³ஹினாம் ।
ஸத்யஸார꞉ அனவத்³யாத்மா ஸம꞉ ஸர்வோபகாரக꞉ ॥ 29 ॥
காமை꞉ அஹததீ⁴꞉ தா³ந்த꞉ ம்ருʼது³꞉ ஶுசி꞉ அகிஞ்சன꞉ ।
அனீஹ꞉ மிதபு⁴க் ஶாந்த꞉ ஸ்தி²ர꞉ மத் ஶரண꞉ முனி꞉ ॥ 30 ॥
அப்ரமத்த꞉ க³பீ⁴ராத்மா த்⁴ருʼதிமாஞ்ஜிதஷட்³கு³ண꞉ ।
அமானீ மானத³꞉ கல்ப꞉ மைத்ர꞉ காருணிக꞉ கவி꞉ ॥ 31 ॥
ஆஜ்ஞாய ஏவம்ʼ கு³ணான் தோ³ஷான்மயாதி³ஷ்டான் அபி ஸ்வகான் ।
த⁴ர்மான் ஸந்த்யஜ்ய ய꞉ ஸர்வான் மாம்ʼ ப⁴ஜேத ஸ꞉ ஸத்தம꞉ ॥ 32 ॥
ஜ்ஞாத்வா அஜ்ஞாத்வா அத² யே வை மாம்ʼ யாவான் ய꞉ ச அஸ்மி
யாத்³ருʼஶ꞉ ।
ப⁴ஜந்தி அனன்யபா⁴வேன தே மே ப⁴க்ததமா꞉ மதா꞉ ॥ 33 ॥
மல்லிங்க³மத்³ப⁴க்தஜனத³ர்ஶனஸ்பர்ஶனார்சனம் ।
பரிசர்யா ஸ்துதி꞉ ப்ரஹ்வகு³ணகர்ம அனுகீர்தனம் ॥ 34 ॥
மத்கதா²ஶ்ரவணே ஶ்ரத்³தா⁴ மத் அனுத்⁴யானம் உத்³த⁴வ ।
ஸர்வலாப⁴ உபஹரணம்ʼ தா³ஸ்யேன ஆத்மநிவேத³னம் ॥ 35 ॥
மஜ்ஜன்மகர்மகத²னம்ʼ மம பர்வானுமோத³னம் ।
கீ³ததாண்ட³வவாதி³த்ரகோ³ஷ்டீ²பி⁴꞉ மத்³க்³ருʼஹ உத்ஸவ꞉ ॥ 36 ॥
யாத்ரா ப³லிவிதா⁴னம்ʼ ச ஸர்வவார்ஷிகபர்வஸு ।
வைதி³கீ தாந்த்ரிகீ தீ³க்ஷா மதீ³யவ்ரததா⁴ரணம் ॥ 37 ॥
மம அர்சாஸ்தா²பனே ஶ்ரத்³தா⁴ ஸ்வத꞉ ஸம்ʼஹத்ய ச உத்³யம꞉ ।
உத்³யான உபவனாக்ரீட³புரமந்தி³ரகர்மணி । 38 ॥
ஸம்ʼமார்ஜன உபலேபாப்⁴யாம்ʼ ஸேகமண்ட³லவர்தனை꞉ ।
க்³ருʼஹஶுஶ்ரூஷணம்ʼ மஹ்யம்ʼ தா³ஸவத்³யத³மாயயா ॥ 39 ॥
அமானித்வம் அத³ம்பி⁴த்வம்ʼ க்ருʼதஸ்ய அபரிகீர்தனம் ।
அபி தீ³பாவலோகம்ʼ மே ந உபயுஞ்ஜ்யாத் நிவேதி³தம் ॥ 40 ॥
யத் யத் இஷ்டதமம்ʼ லோகே யத் ச அதிப்ரியம் ஆத்மன꞉ ।
தத் தத் நிவேத³யேத் மஹ்யம்ʼ தத் ஆனந்த்யாய கல்பதே ॥ 41 ॥
ஸூர்ய꞉ அக்³னி꞉ ப்³ராஹ்மண꞉ கா³வ꞉ வைஷ்ணவ꞉ க²ம்ʼ மருத் ஜலம் ।
பூ⁴꞉ ஆத்மா ஸர்வபூ⁴தானி ப⁴த்³ர பூஜாபதா³னி மே ॥ 42 ॥
ஸூர்யே து வித்³யயா த்ரய்யா ஹவிஷாக்³னௌ யஜேத மாம் ।
ஆதித்²யேன து விப்ராக்³ர்ய꞉ கோ³ஷ்வங்க³ யவஸாதி³னா ॥ 43 ॥
வைஷ்ணவே ப³ந்து⁴ஸத்க்ருʼத்யா ஹ்ருʼதி³ கே² த்⁴யானநிஷ்ட²யா ।
வாயௌ முக்²யதி⁴யா தோயே த்³ரவ்யை꞉ தோயபுரஸ்க்ருʼதை꞉ ॥ 44 ॥
ஸ்த²ண்டி³லே மந்த்ரஹ்ருʼத³யை꞉ போ⁴கை³꞉ ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
க்ஷேத்ரஜ்ஞம்ʼ ஸர்வபூ⁴தேஷு ஸமத்வேன யஜேத மாம் ॥ 45 ॥
தி⁴ஷ்ண்யேஷு ஏஷு இதி மத்³ரூபம்ʼ ஶங்க²சக்ரக³தா³ம்பு³ஜை꞉ ।
யுக்தம்ʼ சதுர்பு⁴ஜம்ʼ ஶாந்தம்ʼ த்⁴யாயன் அர்சேத் ஸமாஹித꞉ ॥ 46 ॥
இஷ்டாபூர்தேன மாம் ஏவம்ʼ ய꞉ யஜேத ஸமாஹித꞉ ।
லப⁴தே மயி ஸத்³ப⁴க்திம்ʼ மத்ஸ்ம்ருʼதி꞉ ஸாது⁴ஸேவயா ॥ 47 ॥
ப்ராயேண ப⁴க்தியோகே³ன ஸத்ஸங்கே³ன வினா உத்³த⁴வ ।
ந உபாய꞉ வித்³யதே ஸத்⁴ர்யங் ப்ராயணம்ʼ ஹி ஸதாம் அஹம் ॥ 48 ॥
அத² ஏதத் பரமம்ʼ கு³ஹ்யம்ʼ ஶ்ருண்வத꞉ யது³நந்த³ன ।
ஸுகோ³ப்யம் அபி வக்ஷ்யாமி த்வம்ʼ மே ப்⁴ருʼத்ய꞉ ஸுஹ்ருʼத் ஸகா² ॥ 49 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஏகாத³ஶபூஜாவிதா⁴னயோகோ³ நாம ஏகாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 11 ॥
அத² த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ந ரோத⁴யதி மாம்ʼ யோக³꞉ ந ஸ்ஸாங்க்²யம்ʼ த⁴ர்ம꞉ ஏவ ச ।
ந ஸ்வாத்⁴யாய꞉ தப꞉ த்யாக³꞉ ந இஷ்டாபூர்தம்ʼ ந த³க்ஷிணா ॥ 1 ॥
வ்ரதானி யஜ்ஞ꞉ ச²ந்தா³ம்ʼஸி தீர்தா²னி நியமா꞉ யமா꞉ ।
யதா² அவருந்தே⁴ ஸத்ஸங்க³꞉ ஸர்வஸங்க³ அபஹ꞉ ஹி மாம் ॥ 2 ॥
ஸத்ஸங்கே³ன ஹி தை³தேயா யாதுதா⁴ன꞉ ம்ருʼகா³꞉ க²கா³꞉ ।
க³ந்த⁴ர்வ அப்ஸரஸ꞉ நாகா³꞉ ஸித்³தா⁴꞉ சாரணகு³ஹ்யகா꞉ ॥ 3 ॥
வித்³யாத⁴ரா꞉ மனுஷ்யேஷு வைஶ்யா꞉ ஶூத்³ரா꞉ ஸ்த்ரிய꞉ அந்த்யஜா꞉ ।
ரஜ꞉ தம꞉ ப்ரக்ருʼதய꞉ தஸ்மின் தஸ்மின் யுகே³ அனக⁴ ॥ 4 ॥
ப³ஹவ꞉ மத்பத³ம்ʼ ப்ராப்தா꞉ த்வாஷ்ட்ரகாயாத⁴வாத³ய꞉ ।
வ்ருʼஷபர்வா ப³லி꞉ வாண꞉ மய꞉ ச அத² விபீ⁴ஷண꞉ ॥ 5 ॥
ஸுக்³ரீவ꞉ ஹனுமான் ருʼக்ஷ꞉ க³ஜ꞉ க்³ருʼத்⁴ர꞉ வணிக்பத²꞉ ।
வ்யாத⁴꞉ குப்³ஜா வ்ரஜே கோ³ப்ய꞉ யஜ்ஞபத்ன்ய꞉ ததா² அபரே ॥ 6 ॥
தே ந அதி⁴தஶ்ருதிக³ணா꞉ ந உபாஸிதமஹத்தமா꞉ ।
அவ்ரதாதப்ததபஸ꞉ மத்ஸங்கா³த் மாம் உபாக³தா꞉ ॥ 7 ॥
கேவலேன ஹி பா⁴வேன கோ³ப்ய꞉ கா³வ꞉ நகா³꞉ ம்ருʼகா³꞉ ।
யே அன்யே மூட⁴தி⁴ய꞉ நாகா³꞉ ஸித்³தா⁴꞉ மாம் ஈயு꞉ அஞ்ஜஸா ॥ 8 ॥
யம்ʼ ந யோகே³ன ஸாங்க்²யேன தா³னவ்ரததப꞉ அத்⁴வரை꞉ ।
வ்யாக்²யா꞉ ஸ்வாத்⁴யாயஸம்ʼந்யாஸை꞉ ப்ராப்னுயாத் யத்னவான் அபி ॥ 9 ॥
ராமேண ஸார்த⁴ம்ʼ மது²ராம்ʼ ப்ரணீதே
ஶ்வாப²ல்கினா மயி அனுரக்தசித்தா꞉ ।
விகா³ட⁴பா⁴வேன ந மே வியோக³
தீவ்ராத⁴ய꞉ அன்யம்ʼ த³த்³ருʼஶு꞉ ஸுகா²ய ॥ 10 ॥
தா꞉ தா꞉ க்ஷபா꞉ ப்ரேஷ்ட²தமேன நீதா꞉
மயா ஏவ வ்ருʼந்தா³வனகோ³சரேண ।
க்ஷணார்த⁴வத் தா꞉ புனரங்க³ தாஸாம்ʼ
ஹீனா மாயா கல்பஸமா ப³பூ⁴வு꞉ ॥ 11 ॥
தா꞉ ந அவித³ன் மயி அனுஷங்க³ப³த்³த⁴
தி⁴ய꞉ ஸ்வமாத்மானம் அத³꞉ ததா² இத³ம் ।
யதா² ஸமாதௌ⁴ முனய꞉ அப்³தி⁴தோயே
நத்³ய꞉ ப்ரவிஷ்டா꞉ இவ நாமரூபே ॥ 12 ॥
மத்காமா ரமணம்ʼ ஜாரம் அஸ்வரூபவித³꞉ அப³லா꞉ ।
ப்³ரஹ்ம மாம்ʼ பரமம்ʼ ப்ராபு꞉ ஸங்கா³த் ஶதஸஹஸ்ரஶ꞉ ॥ 13 ॥
தஸ்மாத் த்வம் உத்³த⁴வ உத்ஸ்ருʼஜ்ய சோத³னாம்ʼ ப்ரதிசோத³னாம் ।
ப்ரவ்ருʼத்தம்ʼ ச நிவ்ருʼத்தம்ʼ ச ஶ்ரோதவ்யம்ʼ ஶ்ருதம் ஏவ ச ॥ 14 ॥
மாம் ஏகம் ஏவ ஶரணம் ஆத்மானம்ʼ ஸர்வதே³ஹினாம் ।
யாஹி ஸர்வாத்மபா⁴வேன மயா ஸ்யா꞉ ஹி அகுதோப⁴ய꞉ ॥ 15 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
ஸம்ʼஶய꞉ ஶ்ருண்வத꞉ வாசம்ʼ தவ யோகே³ஶ்வர ஈஶ்வர ।
ந நிவர்தத꞉ ஆத்மஸ்த²꞉ யேன ப்⁴ராம்யதி மே மன꞉ ॥ 16 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸ꞉ ஏஷ ஜீவ꞉ விவரப்ரஸூதி꞉
ப்ராணேன கோ⁴ஷேண கு³ஹாம்ʼ ப்ரவிஷ்ட꞉ ।
மனோமயம்ʼ ஸூக்ஷ்மம் உபேத்ய ரூபம்ʼ
மாத்ரா ஸ்வர꞉ வர்ண꞉ இதி ஸ்த²விஷ்ட²꞉ ॥ 17 ॥
யதா² அனல꞉ கே² அனிலப³ந்து⁴꞉ ஊஷ்மா
ப³லேன தா³ருண்யதி⁴மத்²யமான꞉ ।
அணு꞉ ப்ரஜாத꞉ ஹவிஷா ஸமித்⁴யதே
ததா² ஏவ மே வ்யக்தி꞉ இயம்ʼ ஹி வாணீ ॥ 18 ॥
ஏவம்ʼ க³தி³꞉ கர்மக³தி꞉ விஸர்க³꞉
க்⁴ராண꞉ ரஸ꞉ த்³ருʼக் ஸ்பர்ஶ꞉ ஶ்ருதி꞉ ச ।
ஸங்கல்பவிஜ்ஞானம் அத² அபி⁴மான꞉
ஸூத்ரம்ʼ ரஜ꞉ ஸத்த்வதமோவிகார꞉ ॥ 19 ॥
அயம்ʼ ஹி ஜீவ꞉ த்ரிவ்ருʼத் அப்³ஜயோனி꞉
அவ்யக்த꞉ ஏக꞉ வயஸா ஸ꞉ ஆத்³ய꞉ ।
விஶ்லிஷ்டஶக்தி꞉ ப³ஹுதா⁴ ஏவ பா⁴தி
பீ³ஜானி யோனிம்ʼ ப்ரதிபத்³ய யத்³வத் ॥ 20 ॥
யஸ்மின் இத³ம்ʼ ப்ரோதம் அஶேஷம் ஓதம்ʼ
பட꞉ யதா² தந்துவிதானஸம்ʼஸ்த²꞉ ।
ய꞉ ஏஷ ஸம்ʼஸாரதரு꞉ புராண꞉
கர்மாத்மக꞉ புஷ்பப²லே ப்ரஸூதே ॥ 21 ॥
த்³வே அஸ்ய பீ³ஜே ஶதமூல꞉ த்ரினால꞉
பஞ்சஸ்கந்த⁴꞉ பஞ்சரஸப்ரஸூதி꞉ ।
த³ஶ ஏகஶாக²꞉ த்³விஸுபர்ணனீட³꞉
த்ரிவல்கல꞉ த்³விப²ல꞉ அர்கம்ʼ ப்ரவிஷ்ட꞉ ॥ 22 ॥
அத³ந்தி ச ஏகம்ʼ ப²லம் அஸ்ய க்³ருʼத்⁴ரா
க்³ராமேசரா꞉ ஏகம் அரண்யவாஸா꞉ ।
ஹம்ʼஸா꞉ ய꞉ ஏகம்ʼ ப³ஹுரூபம் இஜ்யை꞉
மாயாமயம்ʼ வேத³ ஸ꞉ வேத³ வேத³ம் ॥ 23 ॥
ஏவம்ʼ கு³ரு உபாஸனயா ஏகப⁴க்த்யா
வித்³யாகுடா²ரேண ஶிதேன தீ⁴ர꞉ ।
விவ்ருʼஶ்ச்ய ஜீவாஶயம் அப்ரமத்த꞉
ஸம்பத்³ய ச ஆத்மானம் அத² த்யஜ அஸ்த்ரம் ॥ 24 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 12 ॥
அத² த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸத்த்வம்ʼ ரஜ꞉ தம꞉ இதி கு³ணா꞉ பு³த்³தே⁴꞉ ந ச ஆத்மன꞉ ।
ஸத்த்வேன அன்யதமௌ ஹன்யாத் ஸத்த்வம்ʼ ஸத்த்வேன ச ஏவ ஹி ॥ 1 ॥
ஸத்த்வாத் த⁴ர்ம꞉ ப⁴வேத் வ்ருʼத்³தா⁴த் பும்ʼஸ꞉ மத்³ப⁴க்திலக்ஷண꞉ ।
ஸாத்விக உபாஸயா ஸத்த்வம்ʼ தத꞉ த⁴ர்ம꞉ ப்ரவர்ததே ॥ 2 ॥
த⁴ர்ம꞉ ரஜ꞉ தம꞉ ஹன்யாத் ஸத்த்வவ்ருʼத்³தி⁴꞉ அனுத்தம꞉ ।
ஆஶு நஶ்யதி தத் மூல꞉ ஹி அத⁴ர்ம꞉ உப⁴யே ஹதே ॥ 3 ॥
ஆக³ம꞉ அப꞉ ப்ரஜா தே³ஶ꞉ கால꞉ கர்ம ச ஜன்ம ச ।
த்⁴யானம்ʼ மந்த்ர꞉ அத² ஸம்ʼஸ்கார꞉ த³ஶ ஏதே கு³ணஹேதவ꞉ ॥ 4 ॥
தத் தத் ஸாத்விகம் ஏவ ஏஷாம்ʼ யத் யத் வ்ருʼத்³தா⁴꞉ ப்ரசக்ஷதே ।
நிந்த³ந்தி தாமஸம்ʼ தத் தத் ராஜஸம்ʼ தத் உபேக்ஷிதம் ॥ 5 ॥
ஸாத்த்விகானி ஏவ ஸேவேத புமான் ஸத்த்வவிவ்ருʼத்³த⁴யே ।
தத꞉ த⁴ர்ம꞉ தத꞉ ஜ்ஞானம்ʼ யாவத் ஸ்ம்ருʼதி꞉ அபோஹனம் ॥ 6 ॥
வேணுஸங்க⁴ர்ஷஜ꞉ வஹ்னி꞉ த³க்³த்⁴வா ஶாம்யதி தத் வனம் ।
ஏவம்ʼ கு³ணவ்யத்யயஜ꞉ தே³ஹ꞉ ஶாம்யதி தத் க்ரிய꞉ ॥ 7 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
வித³ந்தி மர்த்யா꞉ ப்ராயேண விஷயான் பத³ம் ஆபதா³ம் ।
ததா² அபி பு⁴ஞ்ஜதே க்ருʼஷ்ண தத் கத²ம்ʼ ஶ்வ க²ர அஜாவத் ॥ 8 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஹம் இதி அன்யதா²பு³த்³தி⁴꞉ ப்ரமத்தஸ்ய யதா² ஹ்ருʼதி³ ।
உத்ஸர்பதி ரஜ꞉ கோ⁴ரம்ʼ தத꞉ வைகாரிகம்ʼ மன꞉ ॥ 9 ॥
ரஜோயுக்தஸ்ய மனஸ꞉ ஸங்கல்ப꞉ ஸவிகல்பக꞉ ।
தத꞉ காம꞉ கு³ணத்⁴யானாத் து³꞉ஸஹ꞉ ஸ்யாத் ஹி து³ர்மதே꞉ ॥ 10 ॥
கரோதி காமவஶக³꞉ கர்மாணி அவிஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
து³꞉கோ²த³ர்காணி ஸம்பஶ்யன் ரஜோவேக³விமோஹித꞉ ॥ 11.
ரஜ꞉ தமோப்⁴யாம்ʼ யத் அபி வித்³வான் விக்ஷிப்ததீ⁴꞉ புன꞉ ।
அதந்த்³ரித꞉ மன꞉ யுஞ்ஜன் தோ³ஷத்³ருʼஷ்டி꞉ ந ஸஜ்ஜதே ॥ 12 ॥
அப்ரமத்த꞉ அனுயுஞ்ஜீத꞉ மன꞉ மயி அர்பயன் ஶனை꞉ ।
அநிர்விண்ண꞉ யதா²காலம்ʼ ஜிதஶ்வாஸ꞉ ஜிதாஸன꞉ ॥ 13 ॥
ஏதாவான் யோக³꞉ ஆதி³ஷ்ட꞉ மத் ஶிஷ்யை꞉ ஸனக ஆதி³பி⁴꞉ ।
ஸர்வத꞉ மன꞉ ஆக்ருʼஷ்ய மய்யத்³தா⁴ ஆவேஶ்யதே யதா² ॥ 14 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
யதா³ த்வம்ʼ ஸனக ஆதி³ப்⁴ய꞉ யேன ரூபேண கேஶவ ।
யோக³ம் ஆதி³ஷ்டவான் ஏதத் ரூபம் இச்சா²மி வேதி³தும் ॥ 15 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
புத்ரா꞉ ஹிரண்யக³ர்ப⁴ஸ்ய மானஸா꞉ ஸனக ஆத³ய꞉ ।
பப்ரச்சு²꞉ பிதரம்ʼ ஸூக்ஷ்மாம்ʼ யோக³ஸ்ய ஐகாந்திகீம்ʼ க³திம் ॥
16 ॥
ஸனக ஆத³ய꞉ ஊசு꞉ ।
கு³ணேஷு ஆவிஶதே சேத꞉ கு³ணா꞉ சேதஸி ச ப்ரபோ⁴ ।
கத²ம் அன்யோன்யஸந்த்யாக³꞉ முமுக்ஷோ꞉ அதிதிதீர்ஷோ꞉ ॥ 17 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம்ʼ ப்ருʼஷ்ட꞉ மஹாதே³வ꞉ ஸ்வயம்பூ⁴꞉ பூ⁴தபா⁴வன꞉ ।
த்⁴யாயமான꞉ ப்ரஶ்னபீ³ஜம்ʼ ந அப்⁴யபத்³யத கர்மதீ⁴꞉ ॥ 18 ॥
ஸ꞉ மாம் அசிந்தயத் தே³வ꞉ ப்ரஶ்னபாரதிதீர்ஷயா ।
தஸ்ய அஹம்ʼ ஹம்ʼஸரூபேண ஸகாஶம் அக³மம்ʼ ததா³ ॥ 19 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா மாம் த உபவ்ரஜ்ய க்ருʼத்வா பாத³ அபி⁴வந்த³னம் ।
ப்³ரஹ்மாணம் அக்³ரத꞉ க்ருʼத்வா பப்ரச்சு²꞉ க꞉ ப⁴வான் இதி ॥ 20 ॥
இதி அஹம்ʼ முனிபி⁴꞉ ப்ருʼஷ்ட꞉ தத்த்வஜிஜ்ஞாஸுபி⁴꞉ ததா³ ।
யத் அவோசம் அஹம்ʼ தேப்⁴ய꞉ தத் உத்³த⁴வ நிபோ³த⁴ மே ॥ 21 ॥
வஸ்துன꞉ யதி³ அனானாத்வம் ஆத்மன꞉ ப்ரஶ்ன꞉ ஈத்³ருʼஶ꞉ ।
கத²ம்ʼ க⁴டேத வ꞉ விப்ரா꞉ வக்து꞉ வா மே க꞉ ஆஶ்ரய꞉ ॥ 22 ॥
பஞ்சாத்மகேஷு பூ⁴தேஷு ஸமானேஷு ச வஸ்துத꞉ ।
க꞉ ப⁴வான் இதி வ꞉ ப்ரஶ்ன꞉ வாசாரம்ப⁴꞉ ஹி அனர்த²க꞉ ॥ 23 ॥
மனஸா வசஸா த்³ருʼஷ்ட்யா க்³ருʼஹ்யதே அன்யை꞉ அபி இந்த்³ரியை꞉ ।
அஹம் ஏவ ந மத்த꞉ அன்யத் இதி பு³த்⁴யத்⁴வம் அஞ்ஜஸா ॥ 24 ॥
கு³ணேஷு ஆவிஶதே சேத꞉ கு³ணா꞉ சேதஸி ச ப்ரஜா꞉ ।
ஜீவஸ்ய தே³ஹ꞉ உப⁴யம்ʼ கு³ணா꞉ சேத꞉ மத் ஆத்மன꞉ ॥ 25 ॥
கு³ணேஷு ச ஆவிஶத் சித்தம் அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ கு³ணஸேவயா ।
கு³ணா꞉ ச சித்தப்ரப⁴வா꞉ மத் ரூப꞉ உப⁴யம்ʼ த்யஜேத் ॥ 26 ॥
ஜாக்³ரத் ஸ்வப்ன꞉ ஸுஷுப்தம்ʼ ச கு³ணத꞉ பு³த்³தி⁴வ்ருʼத்தய꞉ ।
தாஸாம்ʼ விலக்ஷண꞉ ஜீவ꞉ ஸாக்ஷித்வேன விநிஶ்சித꞉ ॥ 27 ॥
ய꞉ ஹி ஸம்ʼஸ்ருʼதிப³ந்த⁴꞉ அயம் ஆத்மன꞉ கு³ணவ்ருʼத்தித³꞉ ।
மயி துர்யே ஸ்தி²த꞉ ஜஹ்யாத் த்யாக³꞉ தத் கு³ணசேதஸாம் ॥ 28 ॥
அஹங்காரக்ருʼதம்ʼ ப³ந்த⁴ம் ஆத்மன꞉ அர்த²விபர்யயம் ।
வித்³வான் நிர்வித்³ய ஸம்ʼஸாரசிந்தாம்ʼ துர்யே ஸ்தி²த꞉ த்யஜேத் ॥ 29 ॥
யாவத் நானார்த²தீ⁴꞉ பும்ʼஸ꞉ ந நிவர்தேத யுக்திபி⁴꞉ ।
ஜாக³ர்தி அபி ஸ்வபன் அஜ்ஞ꞉ ஸ்வப்னே ஜாக³ரணம்ʼ யதா² ॥ 30 ॥
அஸத்த்வாத் ஆத்மன꞉ அன்யேஷாம்ʼ பா⁴வானாம்ʼ தத் க்ருʼதா பி⁴தா³ ।
க³தய꞉ ஹேதவ꞉ ச அஸ்ய ம்ருʼஷா ஸ்வப்னத்³ருʼஶ꞉ யதா² ॥ 31 ॥
யோ ஜாக³ரே ப³ஹி꞉ அனுக்ஷணத⁴ர்மிண꞉ அர்தா²ன்
பு⁴ங்க்தே ஸமஸ்தகரணை꞉ ஹ்ருʼதி³ தத் ஸத்³ருʼக்ஷான் ।
ஸ்வப்னே ஸுஷுப்த꞉ உபஸம்ʼஹரதே ஸ꞉ ஏக꞉
ஸ்ம்ருʼதி அன்வயாத் த்ரிகு³ணவ்ருʼத்தித்³ருʼக் இந்த்³ரிய ஈஶ꞉ ॥ 32 ॥
ஏவம்ʼ விம்ருʼஶ்ய கு³ணத꞉ மனஸ꞉ த்ர்யவஸ்தா²
மத் மாயயா மயி க்ருʼதா இதி நிஶ்சிதார்தா²꞉ ।
ஸஞ்சி²த்³ய ஹார்த³ம் அனுமானஸ்த் உக்திதீக்ஷ்ண
ஜ்ஞானாஸினா ப⁴ஜத꞉ மா அகி²லஸம்ʼஶயாதி⁴ம் ॥ 33 ॥
ஈக்ஷேத விப்⁴ரமம் இத³ம்ʼ மனஸ꞉ விலாஸம்
த்³ருʼஷ்டம்ʼ விநஷ்டம் அதிலோலம் அலாதசக்ரம் ।
விஜ்ஞானம் ஏகம் உருதா⁴ இவ விபா⁴தி மாயா
ஸ்வப்ன꞉ த்ரிதா⁴ கு³ணவிஸர்க³க்ருʼத꞉ விகல்ப꞉ ॥ 34 ॥
த்³ருʼஷ்டிம்ʼ தத꞉ ப்ரதிநிவர்த்ய நிவ்ருʼத்தத்ருʼஷ்ண꞉
தூஷ்ணீம்ʼ ப⁴வேத் நிஜஸுக² அனுப⁴வ꞉ நிரீஹ꞉ ।
ஸந்த்³ருʼஶ்யதே க்வ ச யதி³ இத³ம் அவஸ்துபு³த்³த்⁴யா
த்யக்தம்ʼ ப்⁴ரமாய ந ப⁴வேத் ஸ்ம்ருʼதி꞉ ஆனிபாதாத் ॥ 35 ॥
தே³ஹம்ʼ ச நஶ்வரம் அவஸ்தி²தம் உத்தி²தம்ʼ வா
ஸித்³த⁴꞉ ந பஶ்யதி யத꞉ அத்⁴யக³மத்ஸ்வரூபம் ।
தை³வாத் அபேதம் உத தை³வஶாத் உபேதம்
வாஸ꞉ யதா² பரிக்ருʼதம்ʼ மதி³ராமதா³ந்த⁴꞉ ॥ 36 ॥
தே³ஹ꞉ அபி தை³வவஶக³꞉ க²லு கர்ம யாவத்
ஸ்வாரம்ப⁴கம்ʼ ப்ரதிஸமீக்ஷத꞉ ஏவ ஸாஸு꞉ ।
தம்ʼ அப்ரபஞ்சம் அதி⁴ரூட⁴ஸமாதி⁴யோக³꞉
ஸ்வாப்னம்ʼ புன꞉ ந ப⁴ஜதே ப்ரதிபு³த்³த⁴வஸ்து꞉ ॥ 37 ॥
மயா ஏதத் உக்தம்ʼ வ꞉ விப்ரா꞉ கு³ஹ்யம்ʼ யத் ஸாங்க்²யயோக³யோ꞉ ।
ஜானீதம் ஆக³தம்ʼ யஜ்ஞம்ʼ யுஷ்மத் த⁴ர்மவிவக்ஷயா ॥ 38 ॥
அஹம்ʼ யோக³ஸ்ய ஸாங்க்²யஸ்ய ஸத்யஸ்யர்தஸ்ய தேஜஸ꞉ ।
பராயணம்ʼ த்³விஜஶ்ரேஷ்டா²꞉ ஶ்ரிய꞉ கீர்தே꞉ த³மஸ்ய ச ॥ 39 ॥
மாம்ʼ ப⁴ஜந்தி கு³ணா꞉ ஸர்வே நிர்கு³ணம்ʼ நிரபேக்ஷகம் ।
ஸுஹ்ருʼத³ம்ʼ ப்ரியம் ஆத்மானம்ʼ ஸாம்ய அஸங்க³ ஆத³ய꞉ கு³ணா꞉ ॥ 40 ॥
இதி மே சி²ன்னஸந்தே³ஹா꞉ முனய꞉ ஸனக ஆத³ய꞉ ।
ஸபா⁴ஜயித்வா பரயா ப⁴க்த்யா அக்³ருʼணத ஸம்ʼஸ்தவை꞉ ॥ 41 ॥
தை꞉ அஹம்ʼ பூஜித꞉ ஸம்யக் ஸம்ʼஸ்துத꞉ பரம ருʼஷிபி⁴꞉ ।
ப்ரத்யேயாய ஸ்வகம்ʼ தா⁴ம பஶ்யத꞉ பரமேஷ்டி²ன꞉ ॥ 42 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஹம்ʼஸகீ³தாநிரூபணம்ʼ நாம த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 13 ॥
அத² சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
வத³ந்தி க்ருʼஷ்ண ஶ்ரேயாம்ʼஸி ப³ஹூனி ப்³ரஹ்மவாதி³ன꞉ ।
தேஷாம்ʼ விகல்பப்ராதா⁴ன்யம் உத அஹோ ஏகமுக்²யதா ॥ 1 ॥
ப⁴வத் உதா³ஹ்ருʼத꞉ ஸ்வாமின் ப⁴க்தியோக³꞉ அனபேக்ஷித꞉ ।
நிரஸ்ய ஸர்வத꞉ ஸங்க³ம்ʼ யேன த்வயி ஆவிஶேத் மன꞉ ॥ 2 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
காலேன நஷ்டா ப்ரலயே வாணீயம்ʼ வேத³ஸஞ்ஜ்ஞிதா ।
மயா ஆதௌ³ ப்³ரஹ்மணே ப்ரோக்தா த⁴ர்ம꞉ யஸ்யாம்ʼ மதா³த்மக꞉ ॥ 3 ॥
தேன ப்ரோக்தா ச புத்ராய மனவே பூர்வஜாய ஸா ।
தத꞉ ப்⁴ருʼகு³ ஆத³ய꞉ அக்³ருʼஹ்ணன் ஸப்தப்³ரஹ்மமஹர்ஷய꞉ ॥ 4 ॥
தேப்⁴ய꞉ பித்ருʼப்⁴ய꞉ தத் புத்ரா꞉ தே³வதா³னவகு³ஹ்யகா꞉ ।
மனுஷ்யா꞉ ஸித்³த⁴க³ந்த⁴ர்வா꞉ ஸவித்³யாத⁴ரசாரணா꞉ ॥ 5 ॥
கிந்தே³வா꞉ கின்னரா꞉ நாகா³꞉ ரக்ஷ꞉ கிம்புருஷ ஆத³ய꞉ ।
ப³ஹ்வ்ய꞉ தேஷாம்ʼ ப்ரக்ருʼதய꞉ ரஜ꞉ஸத்த்வதமோபு⁴வ꞉ ॥ 6 ॥
யாபி⁴꞉ பூ⁴தானி பி⁴த்³யந்தே பூ⁴தானாம்ʼ மதய꞉ ததா² ।
யதா²ப்ரக்ருʼதி ஸர்வேஷாம்ʼ சித்ரா꞉ வாச꞉ ஸ்ரவந்தி ஹி ॥ 7 ॥
ஏவம்ʼ ப்ரக்ருʼதிவைசித்ர்யாத் பி⁴த்³யந்தே மதய꞉ ந்ருʼணாம் ।
பாரம்பர்யேண கேஷாஞ்சித் பாக²ண்ட³மதய꞉ அபரே ॥ 8 ॥
மன்மாயாமோஹிததி⁴ய꞉ புருஷா꞉ புருஷர்ஷப⁴ ।
ஶ்ரேய꞉ வத³ந்தி அனேகாந்தம்ʼ யதா²கர்ம யதா²ருசி ॥ 9 ॥
த⁴ர்மம் ஏகே யஶ꞉ ச அன்யே காமம்ʼ ஸத்யம்ʼ த³மம்ʼ ஶமம் ।
அன்யே வத³ந்தி ஸ்வார்த²ம்ʼ வா ஐஶ்வர்யம்ʼ த்யாக³போ⁴ஜனம் ।
கேசித் யஜ்ஞதபோதா³னம்ʼ வ்ரதானி நியம அன்யமான் ॥ 10 ॥
ஆதி³ அந்தவந்த꞉ ஏவ ஏஷாம்ʼ லோகா꞉ கர்மவிநிர்மிதா꞉ ।
து³꞉க² உத³ர்கா꞉ தமோநிஷ்டா²꞉ க்ஷுத்³ர ஆனந்தா³꞉ ஶுச அர்பிதா꞉ ॥
11 ॥
மயி அர்பித மன꞉ ஸப்⁴ய நிரபேக்ஷஸ்ய ஸர்வத꞉ ।
மயா ஆத்மனா ஸுக²ம்ʼ யத் தத் குத꞉ ஸ்யாத் விஷய ஆத்மனாம் ॥
12 ॥
அகிஞ்சனஸ்ய தா³ந்தஸ்ய ஶாந்தஸ்ய ஸமசேதஸ꞉ ।
மயா ஸந்துஷ்டமனஸ꞉ ஸர்வா꞉ ஸுக²மயா꞉ தி³ஶ꞉ ॥ 13 ॥
ந பாரமேஷ்ட்²யம்ʼ ந மஹேந்த்³ரதி⁴ஷ்ண்யம்
ந ஸார்வபௌ⁴மம்ʼ ந ரஸாதி⁴பத்யம் ।
ந யோக³ஸித்³தீ⁴꞉ அபுனர்ப⁴வம்ʼ வா
மயி அர்பித ஆத்மா இச்ச²தி மத் வினா அன்யத் ॥ 14 ॥
ந ததா² மே ப்ரியதம꞉ ஆத்மயோனி꞉ ந ஶங்கர꞉ ।
ந ச ஸங்கர்ஷண꞉ ந ஶ்ரீ꞉ ந ஏவ ஆத்மா ச யதா² ப⁴வான்
॥ 15 ॥
நிரபேக்ஷம்ʼ முனிம்ʼ ஶாதம்ʼ நிர்வைரம்ʼ ஸமத³ர்ஶனம் ।
அனுவ்ரஜாமி அஹம்ʼ நித்யம்ʼ பூயேயேதி அங்க்⁴ரிரேணுபி⁴꞉ ॥ 16 ॥
நிஷ்கிஞ்சனா மயி அனுரக்தசேதஸ꞉
ஶாந்தா꞉ மஹாந்த꞉ அகி²லஜீவவத்ஸலா꞉ ।
காமை꞉ அனாலப்³த⁴தி⁴ய꞉ ஜுஷந்தி யத்
தத் நைரபேக்ஷ்யம்ʼ ந விது³꞉ ஸுக²ம்ʼ மம ॥ 17 ॥
பா³த்⁴யமான꞉ அபி மத்³ப⁴க்த꞉ விஷயை꞉ அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
ப்ராய꞉ ப்ரக³ல்ப⁴யா ப⁴க்த்யா விஷயை꞉ ந அபி⁴பூ⁴யதே ॥ 18 ॥
யதா² அக்³னி꞉ ஸுஸம்ருʼத்³த⁴ அர்சி꞉ கரோதி ஏதா⁴ம்ʼஸி ப⁴ஸ்மஸாத் ।
ததா² மத்³விஷயா ப⁴க்தி꞉ உத்³த⁴வ ஏனாம்ʼஸி க்ருʼத்ஸ்னஶ꞉ ॥ 19 ॥
ந ஸாத⁴யதி மாம்ʼ யோக³꞉ ந ஸாங்க்²யம்ʼ த⁴ர்ம꞉ உத்³த⁴வ ।
ந ஸ்வாத்⁴யாய꞉ தப꞉ த்யாக³꞉ யதா² ப⁴க்தி꞉ மம ஊர்ஜிதா ॥ 20 ॥
ப⁴க்த்யா அஹம் ஏகயா க்³ராஹ்ய꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா ஆத்மா ப்ரிய꞉ ஸதாம் ।
ப⁴க்தி꞉ புனாதி மந்நிஷ்டா² ஶ்வபாகான் அபி ஸம்ப⁴வாத் ॥ 21 ॥
த⁴ர்ம꞉ ஸத்யத³யா உபேத꞉ வித்³யா வா தபஸான்விதா ।
மத்³ப்⁴க்த்யாபேதம் ஆத்மானம்ʼ ந ஸம்யக் ப்ரபுனாதி ஹி ॥ 22 ॥
கத²ம்ʼ வினா ரோமஹர்ஷம்ʼ த்³ரவதா சேதஸா வினா ।
வினானந்த³ அஶ்ருகலயா ஶுத்⁴யேத் ப⁴க்த்யா விநாஶய꞉ ॥ 23 ॥
வாக் க³த்³க³தா³ த்³ரவதே யஸ்ய சித்தம்
ருத³தி அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ ஹஸதி க்வசித் ச ।
விலஜ்ஜ꞉ உத்³கா³யதி ந்ருʼத்யதே ச
மத்³ப⁴க்தியுக்த꞉ பு⁴வனம்ʼ புனாதி ॥ 24 ॥
யதா² அக்³னினா ஹேம மலம்ʼ ஜஹாதி
த்⁴மாதம்ʼ புன꞉ ஸ்வம்ʼ ப⁴ஜதே ச ரூபம் ।
ஆத்மா ச கர்மானுஶயம்ʼ விதூ⁴ய
மத்³ப⁴க்தியோகே³ன ப⁴ஜதி அத²꞉ மாம் ॥ 25 ॥
யதா² யதா² ஆத்மா பரிம்ருʼஜ்யதே அஸௌ
மத்புண்யகா³தா²ஶ்ரவண அபி⁴தா⁴னை꞉ ।
ததா² ததா² பஶ்யதி வஸ்து ஸூக்ஷ்மம்
சக்ஷு꞉ யதா² ஏவ அஞ்ஜனஸம்ப்ரயுக்தம் ॥ 26 ॥
விஷயான் த்⁴யாயத꞉ சித்தம்ʼ விஷயேஷு விஷஜ்ஜதே ।
மாம் அனுஸ்மரத꞉ சித்தம்ʼ மயி ஏவ ப்ரவிலீயதே ॥ 27 ॥
தஸ்மாத் அஸத் அபி⁴த்⁴யானம்ʼ யதா² ஸ்வப்னமனோரத²ம் ।
ஹித்வா மயி ஸமாத⁴த்ஸ்வ மன꞉ மத்³பா⁴வபா⁴விதம் ॥ 28 ॥
ஸ்த்ரீணாம்ʼ ஸ்த்ரீஸங்கி³னாம்ʼ ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா தூ³ரத꞉ ஆத்மவான் ।
க்ஷேமே விவிக்த꞉ ஆஸீன꞉ சிந்தயேத் மாம் அதந்த்³ரித꞉ ॥ 29 ॥
ந ததா² அஸ்ய ப⁴வேத் க்லேஶ꞉ ப³ந்த⁴꞉ ச அன்யப்ரஸங்க³த꞉ ।
யோஷித் ஸங்கா³த் யதா² பும்ʼஸ꞉ யதா² தத் ஸங்கி³ஸங்க³த꞉ ॥ 30 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
யதா² த்வாம் அரவிந்தா³க்ஷ யாத்³ருʼஶம்ʼ வா யதா³த்மகம் ।
த்⁴யாயேத் முமுக்ஷு꞉ ஏதத் மே த்⁴யானம்ʼ மே வக்தும் அர்ஹஸி ॥ 31 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸம꞉ ஆஸன꞉ ஆஸீன꞉ ஸமகாய꞉ யதா²ஸுக²ம் ।
ஹஸ்தௌ உத்ஸங்க³꞉ ஆதா⁴ய ஸ்வனாஸாக்³ரக்ருʼத ஈக்ஷண꞉ । 32 ॥
ப்ராணஸ்ய ஶோத⁴யேத் மார்க³ம்ʼ பூரகும்ப⁴கரேசகை꞉ ।
விபர்யயேண அபி ஶனை꞉ அப்⁴யஸேத் நிர்ஜிதேந்த்³ரிய꞉ ॥ 33 ॥
ஹ்ருʼதி³ அவிச்சி²ன்னம் ஓங்காரம்ʼ க⁴ண்டாநாத³ம்ʼ பி³ஸோர்ணவத் ।
ப்ராணேன உதீ³ர்ய தத்ர அத² புன꞉ ஸம்ʼவேஶயேத் ஸ்வரம் ॥ 34 ॥
ஏவம்ʼ ப்ரணவஸம்ʼயுக்தம்ʼ ப்ராணம் ஏவ ஸமப்⁴யஸேத் ।
த³ஶக்ருʼத்வ꞉ த்ரிஷவணம்ʼ மாஸாத் அர்வாக் ஜித அனில꞉ ॥35 ॥
ஹ்ருʼத்புண்ட³ரீகம் அந்தஸ்த²ம் ஊர்த்⁴வனாலம் அதோ⁴முக²ம் ।
த்⁴யாத்வா ஊர்த்⁴வமுக²ம் உந்நித்³ரம் அஷ்டபத்ரம்ʼ ஸகர்ணிகம் ॥ 36 ॥
கர்ணிகாயாம்ʼ ந்யஸேத் ஸூர்யஸோமாக்³னீன் உத்தரோத்தரம் ।
வஹ்னிமத்⁴யே ஸ்மரேத் ரூபம்ʼ மம ஏதத் த்⁴யானமங்க³லம் ॥ 37 ॥
ஸமம்ʼ ப்ரஶாந்தம்ʼ ஸுமுக²ம்ʼ தீ³ர்க⁴சாருசதுர்பு⁴ஜம் ।
ஸுசாருஸுந்த³ரக்³ரீவம்ʼ ஸுகபோலம்ʼ ஶுசிஸ்மிதம் ॥ 38 ॥
ஸமான கர்ண வின்யஸ்த ஸ்பு²ரன் மகர குண்ட³லம் ।
ஹேம அம்ப³ரம்ʼ க⁴னஶ்யாமம்ʼ ஶ்ரீவத்ஸ ஶ்ரீநிகேதனம் ॥ 39 ॥
ஶங்க² சக்ர க³தா³ பத்³ம வனமாலா விபூ⁴ஷிதம் ।
நூபுரை꞉ விலஸத் பாத³ம்ʼ கௌஸ்துப⁴ ப்ரப⁴யா யுதம் ॥ 40 ॥
த்³யுமத் கிரீட கடக கடிஸூத்ர அங்க³த³ அயுதம் ।
ஸர்வாங்க³ ஸுந்த³ரம்ʼ ஹ்ருʼத்³யம்ʼ ப்ரஸாத³ ஸுமுக² ஈக்ஷணம் ॥ 41 ॥
ஸுகுமாரம் அபி⁴த்⁴யாயேத் ஸர்வாங்கே³ஷு மன꞉ த³த⁴த் ।
இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரியேப்⁴ய꞉ மனஸா ஆக்ருʼஷ்ய தத் மன꞉ ।
பு³த்³த்⁴யா ஸாரதி²னா தீ⁴ர꞉ ப்ரணயேத் மயி ஸர்வத꞉ ॥ 42 ॥
தத் ஸர்வ வ்யாபகம்ʼ சித்தம் ஆக்ருʼஷ்ய ஏகத்ர தா⁴ரயேத் ।
ந அன்யானி சிந்தயேத் பூ⁴ய꞉ ஸுஸ்மிதம்ʼ பா⁴வயேத் முக²ம் ॥ 43 ॥
தத்ர லப்³த⁴பத³ம்ʼ சித்தம் ஆக்ருʼஷ்ய வ்யோம்னி தா⁴ரயேத் ।
தத் ச த்யக்த்வா மதா³ரோஹ꞉ ந கிஞ்சித் அபி சிந்தயேத் ॥ 44 ॥
ஏவம்ʼ ஸமாஹிதமதி꞉ மாம் ஏவ ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
விசஷ்டே மயி ஸர்வாத்மத் ஜ்யோதி꞉ ஜ்யோதிஷி ஸம்ʼயுதம் ॥ 45 ॥
த்⁴யானேன இத்த²ம்ʼ ஸுதீவ்ரேண யுஞ்ஜத꞉ யோகி³ன꞉ மன꞉ ।
ஸம்ʼயாஸ்யதி ஆஶு நிர்வாணம்ʼ த்³ரவ்ய ஜ்ஞான க்ரியா ப்⁴ரம꞉ ॥ 46 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ப⁴க்திரஹஸ்யாவதா⁴ரணயோகோ³ நாம சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 14 ॥
அத² பஞ்சத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஜிதேந்த்³ரியஸ்ய யுக்தஸ்ய ஜிதஶ்வாஸஸ்ய யோகி³ன꞉
மயி தா⁴ரயத꞉ சேத꞉ உபதிஷ்ட²ந்தி ஸித்³த⁴ய꞉ ॥ 1 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
கயா தா⁴ரணயா காஸ்வித் கத²ம்ʼஸ்வித் ஸித்³தி⁴꞉ அச்யுத ।
கதி வா ஸித்³த⁴ய꞉ ப்³ரூஹி யோகி³னாம்ʼ ஸித்³தி⁴த³꞉ ப⁴வான் ॥ 2 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸித்³த⁴ய꞉ அஷ்டாத³ஶ ப்ரோக்தா தா⁴ரணாயோக³பாரகை³꞉ ।
தாஸாம் அஷ்டௌ மத் ப்ரதா⁴னா꞉ த³ஶ꞉ ஏவ கு³ணஹேதவ꞉ ॥ 3 ॥
அணிமா மஹிமா மூர்தே꞉ லகி⁴மா ப்ராப்தி꞉ இந்த்³ரியை꞉ ।
ப்ராகாம்யம்ʼ ஶ்ருதத்³ருʼஷ்டேஷு ஶக்திப்ரேரணம் ஈஶிதா ॥ 4 ॥
கு³ணேஷு அஸங்க³꞉ வஶிதா யத் காம꞉ தத் அவஸ்யதி ।
ஏதா꞉ மே ஸித்³த⁴ய꞉ ஸௌம்ய அஷ்டௌ உத்பத்திகா꞉ மதா꞉ ॥ 5 ॥
அனூர்மிமத்த்வம்ʼ தே³ஹே அஸ்மின் தூ³ரஶ்ரவணத³ர்ஶனம் ।
மனோஜவ꞉ காமரூபம்ʼ பரகாயப்ரவேஶனம் ॥ 6 ॥
ஸ்வச்ச²ந்த³ம்ருʼத்யு꞉ தே³வானாம்ʼ ஸஹக்ரீடா³னுத³ர்ஶனம் ।
யதா²ஸங்கல்பஸம்ʼஸித்³தி⁴꞉ ஆஜ்ஞாப்ரதிஹதா க³தி꞉ ॥ 7 ॥
த்ரிகாலஜ்ஞத்வம் அத்³வந்த்³வம்ʼ பரசித்தாதி³ அபி⁴ஜ்ஞதா ।
அக்³னி அர்க அம்பு³ விஷ ஆதீ³னாம்ʼ ப்ரதிஷ்டம்ப⁴꞉ அபராஜய꞉ ॥ 8 ॥
ஏதா꞉ ச உத்³தே³ஶத꞉ ப்ரோக்தா யோக³தா⁴ரணஸித்³த⁴ய꞉ ।
யயா தா⁴ரணயா யா ஸ்யாத் யதா² வா ஸ்யாத் நிபோ³த⁴ மே ॥ 9 ॥
பூ⁴தஸூக்ஷ்ம ஆத்மனி மயி தன்மாத்ரம்ʼ தா⁴ரயேத் மன꞉ ।
அணிமானம் அவாப்னோதி தன்மாத்ர உபாஸக꞉ மம ॥ 10 ॥
மஹதி ஆத்மன் மயி பரே யதா²ஸம்ʼஸ்த²ம்ʼ மன꞉ த³த⁴த் ।
மஹிமானம் அவாப்னோதி பூ⁴தானாம்ʼ ச ப்ருʼத²க் ப்ருʼத²க் ॥ 11 ॥
பரமாணுமயே சித்தம்ʼ பூ⁴தானாம்ʼ மயி ரஞ்ஜயன் ।
காலஸூக்ஷ்மாத்மதாம்ʼ யோகீ³ லகி⁴மானம் அவாப்னுயாத் ॥ 12 ॥
தா⁴ரயன் மயி அஹந்தத்த்வே மன꞉ வைகாரிகே அகி²லம் ।
ஸர்வேந்த்³ரியாணாம் ஆத்மத்வம்ʼ ப்ராப்திம்ʼ ப்ராப்னோதி மன்மனா꞉ ॥ 13 ॥
மஹதி ஆத்மனி ய꞉ ஸூத்ரே தா⁴ரயேத் மயி மானஸம் ।
ப்ராகாம்யம்ʼ பாரமேஷ்ட்²யம்ʼ மே விந்த³தே அவ்யக்தஜன்மன꞉ ॥ 14 ॥
விஷ்ணௌ த்ர்யதி⁴ ஈஶ்வரே சித்தம்ʼ தா⁴ரயேத் காலவிக்³ரஹே ।
ஸ꞉ ஈஶித்வம் அவாப்னோதி க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞசோத³னாம் ॥ 15 ॥
நாராயணே துரீயாக்²யே ப⁴க³வத் ஶப்³த³ஶப்³தி³தே ।
மன꞉ மயி ஆத³த⁴த் யோகீ³ மத் த⁴ர்மா꞉ வஹிதாம் இயாத் ॥ 16 ॥
நிர்கு³ணே ப்³ரஹ்மணி மயி தா⁴ரயன் விஶத³ம்ʼ மன꞉ ।
பரமானந்த³ம் ஆப்னோதி யத்ர காம꞉ அவஸீயதே ॥ 17 ॥
ஶ்வேததீ³பபதௌ சித்தம்ʼ ஶுத்³தே⁴ த⁴ர்மமயே மயி ।
தா⁴ரயன் ஶ்வேததாம்ʼ யாதி ஷடூ³ர்மிரஹித꞉ நர꞉ ॥ 18 ॥
மயி ஆகாஶ ஆத்மனி ப்ராணே மனஸா கோ⁴ஷம் உத்³வஹன் ।
தத்ர உபலப்³தா⁴ பூ⁴தானாம்ʼ ஹம்ʼஸ꞉ வாச꞉ ஶ்ருணோதி அஸௌ ॥ 19 ॥
சக்ஷு꞉ த்வஷ்டரி ஸம்ʼயோஜ்ய த்வஷ்டாரம் அபி சக்ஷுஷி ।
மாம்ʼ தத்ர மனஸா த்⁴யாயன் விஶ்வம்ʼ பஶ்யதி ஸூக்ஷ்மத்³ருʼக் ॥ 20 ॥
மன꞉ மயி ஸுஸம்ʼயோஜ்ய தே³ஹம்ʼ தத³னு வாயுனா ।
மத்³தா⁴ரண அனுபா⁴வேன தத்ர ஆத்மா யத்ர வை மன꞉ ॥ 21 ॥
யதா³ மன꞉ உபாதா³ய யத் யத் ரூபம்ʼ பு³பூ⁴ஷதி ।
தத் தத் ப⁴வேத் மனோரூபம்ʼ மத்³யோக³ப³லம் ஆஶ்ரய꞉ ॥ 22 ॥
பரகாயம்ʼ விஶன் ஸித்³த⁴꞉ ஆத்மானம்ʼ தத்ர பா⁴வயேத் ।
பிண்ட³ம்ʼ ஹித்வா விஶேத் ப்ராண꞉ வாயுபூ⁴த꞉ ஷட³ங்க்⁴ரிவத் ॥ 23 ॥
பார்ஷ்ண்யா ஆபீட்³ய கு³த³ம்ʼ ப்ராணம்ʼ ஹ்ருʼத் உர꞉ கண்ட² மூர்த⁴ஸு ।
ஆரோப்ய ப்³ரஹ்மரந்த்⁴ரேண ப்³ரஹ்ம நீத்வா உத்ஸ்ருʼஜேத் தனும் ॥ 24 ॥
விஹரிஷ்யன் ஸுராக்ரீடே³ மத்ஸ்த²ம்ʼ ஸத்த்வம்ʼ விபா⁴வயேத் ।
விமானேன உபதிஷ்ட²ந்தி ஸத்த்வவ்ருʼத்தீ꞉ ஸுரஸ்த்ரிய꞉ ॥ 25 ॥
யதா² ஸங்கல்பயேத் பு³த்³த்⁴யா யதா³ வா மத்பர꞉ புமான் ।
மயி ஸத்யே மன꞉ யுஞ்ஜன் ததா² தத் ஸமுபாஶ்னுதே ॥ 26 ॥
ய꞉ வை மத்³பா⁴வம் ஆபன்ன꞉ ஈஶிது꞉ வஶிது꞉ புமான் ।
குதஶ்சித் ந விஹன்யேத தஸ்ய ச ஆஜ்ஞா யதா² மம ॥ 27 ॥
மத்³ப⁴க்த்யா ஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ய யோகி³ன꞉ தா⁴ரணாவித³꞉ ।
தஸ்ய த்ரைகாலிகீ பு³த்³தி⁴꞉ ஜன்ம ம்ருʼத்யு உபப்³ருʼம்ʼஹிதா ॥ 28 ॥
அக்³னி ஆதி³பி⁴꞉ ந ஹன்யேத முனே꞉ யோக³ம் அயம்ʼ வபு꞉ ।
மத்³யோக³ஶ்ராந்தசித்தஸ்ய யாத³ஸாம் உத³கம்ʼ யதா² ॥ 29 ॥
மத்³விபூ⁴தி꞉ அபி⁴த்⁴யாயன் ஶ்ரீவத்ஸ அஸ்த்ரபி³பூ⁴ஷிதா꞉ ।
த்⁴வஜாதபத்ரவ்யஜனை꞉ ஸ꞉ ப⁴வேத் அபராஜித꞉ ॥ 30 ॥
உபாஸகஸ்ய மாம் ஏவம்ʼ யோக³தா⁴ரணயா முனே꞉ ।
ஸித்³த⁴ய꞉ பூர்வகதி²தா꞉ உபதிஷ்ட²ந்தி அஶேஷத꞉ ॥ 31 ॥
ஜிதேந்த்³ரியஸ்ய தா³ந்தஸ்ய ஜிதஶ்வாஸ ஆத்மன꞉ முனே꞉ ।
மத்³தா⁴ரணாம்ʼ தா⁴ரயத꞉ கா ஸா ஸித்³தி⁴꞉ ஸுது³ர்லபா⁴ ॥ 32 ॥
அந்தராயான் வத³ந்தி ஏதா꞉ யுஞ்ஜத꞉ யோக³ம் உத்தமம் ।
மயா ஸம்பத்³யமானஸ்ய காலக்ஷேபணஹேதவ꞉ ॥ 33 ॥
ஜன்ம ஓஷதி⁴ தபோ மந்த்ரை꞉ யாவதீ꞉ இஹ ஸித்³த⁴ய꞉ ।
யோகே³ன ஆப்னோதி தா꞉ ஸர்வா꞉ ந அன்யை꞉ யோக³க³திம்ʼ வ்ரஜேத் ॥ 34 ॥
ஸர்வாஸாம் அபி ஸித்³தீ⁴னாம்ʼ ஹேது꞉ பதி꞉ அஹம்ʼ ப்ரபு⁴꞉ ।
அஹம்ʼ யோக³ஸ்ய ஸாங்க்²யஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய ப்³ரஹ்மவாதி³னாம் ॥ 35 ॥
அஹம் ஆத்மா அந்தர꞉ பா³ஹ்ய꞉ அனாவ்ருʼத꞉ ஸர்வதே³ஹினாம் ।
யதா² பூ⁴தானி பூ⁴தேஷு ப³ஹி꞉ அந்த꞉ ஸ்வயம்ʼ ததா² ॥ 36 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஸித்³த⁴நிரூபணயோகோ³ நாம பஞ்சத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 15 ॥
அத² ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
த்வம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரமம்ʼ ஸாக்ஷாத் அநாதி³ அனந்தம் அபாவ்ருʼதம் ।
ஸர்வேஷாம் அபி பா⁴வானாம்ʼ த்ராணஸ்தி²தி அப்யய உத்³ப⁴வ꞉ ॥ 1 ॥
உச்சாவசேஷு பூ⁴தேஷு து³ர்ஜ்ஞேயம் அக்ருʼத ஆத்மபி⁴꞉ ।
உபாஸதே த்வாம்ʼ ப⁴க³வன் யாதா²தத்²யேன ப்³ராஹ்மணா꞉ ॥ 2 ॥
யேஷு யேஷு ச பா⁴வேஷு ப⁴க்த்யா த்வாம்ʼ பரமர்ஷய꞉ ।
உபாஸீனா꞉ ப்ரபத்³யந்தே ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ தத் வத³ஸ்வ மே ॥ 3 ॥
கூ³ட⁴꞉ சரஸி பூ⁴தாத்மா பூ⁴தானாம்ʼ பூ⁴தபா⁴வன ।
ந த்வாம்ʼ பஶ்யந்தி பூ⁴தானி பஶ்யந்தம்ʼ மோஹிதானி தே ॥ 4 ॥
யா꞉ கா꞉ ச பூ⁴மௌ தி³வி வை ரஸாயாம்
விபூ⁴தய꞉ தி³க்ஷு மஹாவிபூ⁴தே ।
தா꞉ மஹ்யம் ஆக்²யாஹி அனுபா⁴விதா꞉ தே
நமாமி தே தீர்த² பத³ அங்க்⁴ரிபத்³மம் ॥ 5 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம் ஏதத் அஹம்ʼ ப்ருʼஷ்ட꞉ ப்ரஶ்னம்ʼ ப்ரஶ்னவிதா³ம்ʼ வர ।
யுயுத்ஸுனா வினஶனே ஸபத்னை꞉ அர்ஜுனேன வை ॥ 6 ॥
ஜ்ஞாத்வா ஜ்ஞாதிவத⁴ம்ʼ க³ர்ஹ்யம் அத⁴ர்மம்ʼ ராஜ்யஹேதுகம் ।
தத꞉ நிவ்ருʼத்த꞉ ஹந்தா அஹம்ʼ ஹத꞉ அயம் இதி லௌகிக꞉ ॥ 7 ॥
ஸ꞉ ததா³ புருஷவ்யாக்⁴ர꞉ யுக்த்யா மே ப்ரதிபோ³தி⁴த꞉ ।
அப்⁴யபா⁴ஷத மாம் ஏவம்ʼ யதா² த்வம்ʼ ரணமூர்த⁴னி ॥ 8 ॥
அஹம் ஆத்மா உத்³த⁴வ ஆமீஷாம்ʼ பூ⁴தானாம்ʼ ஸுஹ்ருʼத் ஈஶ்வர꞉ ।
அஹம்ʼ ஸர்வாணி பூ⁴தானி தேஷாம்ʼ ஸ்தி²தி உத்³ப⁴வ அப்யய꞉ ॥ 9 ॥
அஹம்ʼ க³தி꞉ க³திமதாம்ʼ கால꞉ கலயதாம் அஹம் ।
கு³ணானாம்ʼ ச அபி அஹம்ʼ ஸாம்யம்ʼ கு³ணின்யா உத்பத்திக꞉ கு³ண꞉ ॥ 10 ॥
கு³ணினாம் அபி அஹம்ʼ ஸூத்ரம்ʼ மஹதாம்ʼ ச மஹான் அஹம் ।
ஸூக்ஷ்மாணாம் அபி அஹம்ʼ ஜீவ꞉ து³ர்ஜயானாம் அஹம்ʼ மன꞉ ॥ 11 ॥
ஹிரண்யக³ர்ப⁴꞉ வேதா³னாம்ʼ மந்த்ராணாம்ʼ ப்ரணவ꞉ த்ரிவ்ருʼத் ।
அக்ஷராணாம் அகார꞉ அஸ்மி பதா³னி ச²ந்த³ஸாம் அஹம் ॥ 12 ॥
இந்த்³ர꞉ அஹம்ʼ ஸர்வதே³வானாம்ʼ வஸூநாமஸ்மி ஹவ்யவாட் ।
ஆதி³த்யானாம் அஹம்ʼ விஷ்ணூ ருத்³ராணாம்ʼ நீலலோஹித꞉ ॥ 13 ॥
ப்³ரஹ்மர்ஷீணாம்ʼ ப்⁴ருʼகு³꞉ அஹம்ʼ ராஜர்ஷீணாம் அஹம்ʼ மனு꞉ ।
தே³வர்ஷிணாம்ʼ நாரத³꞉ அஹம்ʼ ஹவிர்தா⁴னி அஸ்மி தே⁴னுஷு ॥ 14 ॥
ஸித்³தே⁴ஶ்வராணாம்ʼ கபில꞉ ஸுபர்ண꞉ அஹம்ʼ பதத்ரிணாம் ।
ப்ரஜாபதீனாம்ʼ த³க்ஷ꞉ அஹம்ʼ பித்ரூʼணாம் அஹம் அர்யமா ॥ 15 ॥
மாம்ʼ வித்³தி⁴ உத்³த⁴வ தை³த்யானாம்ʼ ப்ரஹ்லாத³ம் அஸுரேஶ்வரம் ।
ஸோமம்ʼ நக்ஷத்ர ஓஷதீ⁴னாம்ʼ த⁴னேஶம்ʼ யக்ஷரக்ஷஸாம் ॥ 16 ॥
ஐராவதம்ʼ க³ஜேந்த்³ராணாம்ʼ யாத³ஸாம்ʼ வருணம்ʼ ப்ரபு⁴ம் ।
தபதாம்ʼ த்³யுமதாம்ʼ ஸூர்யம்ʼ மனுஷ்யாணாம்ʼ ச பூ⁴பதிம் ॥ 17 ॥
உச்சை꞉ஶ்ரவா꞉ துரங்கா³ணாம்ʼ தா⁴தூனாம் அஸ்மி காஞ்சனம் ।
யம꞉ ஸம்ʼயமதாம்ʼ ச அஹம்ʼ ஸர்பாணாம் அஸ்மி வாஸுகி꞉ ॥ 18 ॥
நாகே³ந்த்³ராணாம்ʼ அனந்த꞉ அஹம்ʼ ம்ருʼகே³ந்த்³ர꞉ ஶ்ருʼங்கி³த³ம்ʼஷ்ட்ரிணாம் ।
ஆஶ்ரமாணாம் அஹம்ʼ துர்ய꞉ வர்ணானாம்ʼ ப்ரத²ம꞉ அனக⁴ ॥ 19 ॥
தீர்தா²னாம்ʼ ஸ்ரோதஸாம்ʼ க³ங்கா³ ஸமுத்³ர꞉ ஸரஸாம் அஹம் ।
ஆயுதா⁴னாம்ʼ த⁴னு꞉ அஹம்ʼ த்ரிபுரக்⁴ன꞉ த⁴னுஷ்மதாம் ॥ 20 ॥
தி⁴ஷ்ண்யானாம் அஸ்மி அஹம்ʼ மேரு꞉ க³ஹனானாம்ʼ ஹிமாலய꞉ ।
வனஸ்பதீனாம் அஶ்வத்த²꞉ ஓஷதீ⁴னாம் அஹம்ʼ யவ꞉ ॥ 21 ॥
புரோத⁴ஸாம்ʼ வஸிஷ்ட²꞉ அஹம்ʼ ப்³ரஹ்மிஷ்டா²னாம்ʼ ப்³ருʼஹஸ்பதி꞉ ।
ஸ்கந்த³꞉ அஹம்ʼ ஸர்வஸேனான்யாம் அக்³ரண்யாம்ʼ ப⁴க³வான் அஜ꞉ ॥ 22 ॥
யஜ்ஞானாம்ʼ ப்³ரஹ்மயஜ்ஞ꞉ அஹம்ʼ வ்ரதானாம் அவிஹிம்ʼஸனம் ।
வாயு அக்³னி அர்க அம்பு³ வாக் ஆத்மா ஶுசீனாம் அபி அஹம்ʼ ஶுசி꞉ ॥ 23 ॥
யோகா³னாம் ஆத்மஸம்ʼரோத⁴꞉ மந்த்ர꞉ அஸ்மி விஜிகீ³ஷதாம் ।
ஆன்வீக்ஷிகீ கௌஶலானாம்ʼ விகல்ப꞉ க்²யாதிவாதி³னாம் ॥ 24 ॥
ஸ்த்ரீணாம்ʼ து ஶதரூபா அஹம்ʼ பும்ʼஸாம்ʼ ஸ்வாயம்பு⁴வ꞉ மனு꞉ ।
நாராயண꞉ முனீனாம்ʼ ச குமார꞉ ப்³ரஹ்மசாரிணாம் ॥ 25 ॥
த⁴ர்மாணாம் அஸ்மி ஸம்ʼந்யாஸ꞉ க்ஷேமாணாம் அப³ஹி꞉ மதி꞉ ।
கு³ஹ்யானாம்ʼ ஸூந்ருʼதம்ʼ மௌனம்ʼ மிது²னானாம் அஜ꞉ து அஹம் ॥ 26 ॥
ஸம்ʼவத்ஸர꞉ அஸ்மி அநிமிஷாம் ருʼதூனாம்ʼ மது⁴மாத⁴வௌ ।
மாஸானாம்ʼ மார்க³ஶீர்ஷ꞉ அஹம்ʼ நக்ஷத்ராணாம்ʼ ததா² அபி⁴ஜித்
॥ 27 ॥
அஹம்ʼ யுகா³னாம்ʼ ச க்ருʼதம்ʼ தீ⁴ராணாம்ʼ தே³வல꞉ அஸித꞉ ।
த்³வைபாயன꞉ அஸ்மி வ்யாஸானாம்ʼ கவீனாம்ʼ காவ்ய꞉ ஆத்மவான் ॥ 28 ॥
வாஸுதே³வ꞉ ப⁴க³வதாம்ʼ த்வம்ʼ பா⁴க³வதேஷு அஹம் ।
கிம்புருஷாணாம்ʼ ஹனுமான் வித்³யாக்⁴ராணாம்ʼ ஸுத³ர்ஶன꞉ ॥ 29 ॥
ரத்னானாம்ʼ பத்³மராக³꞉ அஸ்மி பத்³மகோஶ꞉ ஸுபேஶஸாம் ।
குஶ꞉ அஸ்மி த³ர்ப⁴ஜாதீனாம்ʼ க³வ்யம் ஆஜ்யம்ʼ ஹவிஷ்ஷு அஹம் ॥
30 ॥
வ்யவஸாயினாம் அஹம்ʼ லக்ஷ்மீ꞉ கிதவானாம்ʼ ச²லக்³ரஹ꞉ ।
திதிக்ஷா அஸ்மி திதிக்ஷணாம்ʼ ஸத்த்வம்ʼ ஸத்த்வவதாம் அஹம் ॥ 31 ॥
ஓஜ꞉ ஸஹோப³லவதாம்ʼ கர்ம அஹம்ʼ வித்³தி⁴ ஸாத்த்வதாம் ।
ஸாத்த்வதாம்ʼ நவமூர்தீனாம் ஆதி³மூர்தி꞉ அஹம்ʼ பரா ॥ 32 ॥
விஶ்வாவஸு꞉ பூர்வசித்தி꞉ க³ந்த⁴ர்வ அப்ஸரஸாம் அஹம் ।
பூ⁴த⁴ராணாம் அஹம்ʼ ஸ்தை²ர்யம்ʼ க³ந்த⁴மாத்ரம் அஹம்ʼ பு⁴வ꞉ ॥ 33 ॥
அபாம்ʼ ரஸ꞉ ச பரம꞉ தேஜிஷ்டா²னாம்ʼ விபா⁴வஸு꞉ ।
ப்ரபா⁴ ஸூர்ய இந்து³ தாராணாம்ʼ ஶப்³த³꞉ அஹம்ʼ நப⁴ஸ꞉ பர꞉ ॥ 34 ॥
ப்³ரஹ்மண்யானாம்ʼ ப³லி꞉ அஹம்ʼ விராணாம் அஹம் அர்ஜுன꞉ ।
பூ⁴தானாம்ʼ ஸ்தி²தி꞉ உத்பத்தி꞉ அஹம்ʼ வை ப்ரதிஸங்க்ரம꞉ ॥ 35 ॥
க³தி உக்தி உத்ஸர்க³ உபாதா³னம் ஆனந்த³ ஸ்பர்ஶ லக்ஷணம் ।
ஆஸ்வாத³ ஶ்ருதி அவக்⁴ராணம் அஹம்ʼ ஸர்வேந்த்³ரிய இந்த்³ரியம் ॥ 36 ॥
ப்ருʼதி²வீ வாயு꞉ ஆகாஶ꞉ ஆப꞉ ஜ்யோதி꞉ அஹம்ʼ மஹான் ।
விகார꞉ புருஷ꞉ அவ்யக்தம்ʼ ரஜ꞉ ஸத்த்வம்ʼ தம꞉ பரம் ।
அஹம் ஏதத் ப்ரஸங்க்²யானம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ஸத்த்வவிநிஶ்சய꞉ ॥ 37 ॥
மயா ஈஶ்வரேண ஜீவேன கு³ணேன கு³ணினா வினா ।
ஸர்வாத்மனா அபி ஸர்வேண ந பா⁴வ꞉ வித்³யதே க்வசித் ॥ 38 ॥
ஸங்க்²யானம்ʼ பரமாணூனாம்ʼ காலேன க்ரியதே மயா ।
ந ததா² மே விபூ⁴தீனாம்ʼ ஸ்ருʼஜத꞉ அண்டா³னி கோடிஶ꞉ ॥ 39 ॥
தேஜ꞉ ஶ்ரீ꞉ கீர்தி꞉ ஐஶ்வர்யம்ʼ ஹ்ரீ꞉ த்யாக³꞉ ஸௌப⁴க³ம்ʼ ப⁴க³꞉ ।
வீர்யம்ʼ திதிக்ஷா விஜ்ஞானம்ʼ யத்ர யத்ர ஸ மே அம்ʼஶக꞉ ॥ 40 ॥
ஏதா꞉ தே கீர்திதா꞉ ஸர்வா꞉ ஸங்க்ஷேபேண விபூ⁴தய꞉ ।
மனோவிகாரா꞉ ஏவ ஏதே யதா² வாசா அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 41 ॥
வாசம்ʼ யச்ச² மன꞉ யச்ச² ப்ராணானி யச்ச² இந்த்³ரியாணி ச ।
ஆத்மானம் ஆத்மனா யச்ச² ந பூ⁴ய꞉ கல்பஸே அத்⁴வனே ॥ 42 ॥
ய꞉ வை வாக் மனஸி ஸம்யக் அஸம்ʼயச்ச²ன் தி⁴யா யதி꞉ ।
தஸ்ய வ்ரதம்ʼ தப꞉ தா³னம்ʼ ஸ்ரவத்யாமக⁴டாம்பு³வத் ॥ 43 ॥
தஸ்மாத் மன꞉ வச꞉ ப்ராணான் நியச்சே²த் மத் பராயண꞉ ।
மத் ப⁴க்தி யுக்தயா பு³த்³த்⁴யா தத꞉ பரிஸமாப்யதே ॥ 44 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
விபூ⁴தியோகோ³ நாம ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 16 ॥
அத² ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
ய꞉ த்வயா அபி⁴த꞉ பூர்வம்ʼ த⁴ர்ம꞉ த்வத் ப⁴க்திலக்ஷண꞉ ।
வர்ணாஶ்ரம ஆசாரவதாம்ʼ ஸர்வேஷாம்ʼ த்³விபதா³ம் அபி ॥ 1 ॥
யதா² அனுஷ்டீ²யமானேன த்வயி ப⁴க்தி꞉ ந்ருʼணாம்ʼ ப⁴வேத் ।
ஸ்வத⁴ர்மேண அரவிந்தா³க்ஷ தத் ஸமாக்²யாதும் அர்ஹஸி ॥ 2 ॥
புரா கில மஹாபா³ஹோ த⁴ர்மம்ʼ பரமகம்ʼ ப்ரபோ⁴ ।
யத் தேன ஹம்ʼஸரூபேண ப்³ரஹ்மணே அப்⁴யாத்த² மாத⁴வ ॥ 3 ॥
ஸ꞉ இதா³னீம்ʼ ஸுமஹதா காலேன அமித்ரகர்ஶன ।
ந ப்ராய꞉ ப⁴விதா மர்த்யலோகே ப்ராக் அனுஶாஸித꞉ ॥ 4 ॥
வக்தா கர்தா அவிதா ந அன்ய꞉ த⁴ர்மஸ்ய அச்யுத தே பு⁴வி ।
ஸபா⁴யாம் அபி வைரிஞ்ச்யாம்ʼ யத்ர மூர்தித⁴ரா꞉ கலா꞉ ॥ 5 ॥
கர்த்ரா அவித்ரா ப்ரவக்த்ரா ச ப⁴வதா மது⁴ஸூத³ன ।
த்யக்தே மஹீதலே தே³வ விநஷ்டம்ʼ க꞉ ப்ரவக்ஷ்யதி ॥ 6 ॥
தத்த்வம்ʼ ந꞉ ஸர்வத⁴ர்மஜ்ஞ த⁴ர்ம꞉ த்வத் ப⁴க்திலக்ஷண꞉ ।
யதா² யஸ்ய விதீ⁴யேத ததா² வர்ணய மே ப்ரபோ⁴ ॥ 7 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
இத்த²ம்ʼ ஸ்வப்⁴ருʼத்யமுக்²யேன ப்ருʼஷ்ட꞉ ஸ꞉ ப⁴க³வான் ஹரி꞉ ।
ப்ரீத꞉ க்ஷேமாய மர்த்யானாம்ʼ த⁴ர்மான் ஆஹ ஸனாதனான் ॥ 8 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
த⁴ர்ம்ய꞉ ஏஷ தவ ப்ரஶ்ன꞉ நை꞉ஶ்ரேயஸகர꞉ ந்ருʼணாம் ।
வர்ணாஶ்ரம ஆசாரவதாம்ʼ தம் உத்³த⁴வ நிபோ³த⁴ மே ॥ 9 ॥
ஆதௌ³ க்ருʼதயுகே³ வர்ண꞉ ந்ருʼணாம்ʼ ஹம்ʼஸ꞉ இதி ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
க்ருʼதக்ருʼத்யா꞉ ப்ரஜா꞉ ஜாத்யா꞉ தஸ்மாத் க்ருʼதயுக³ம்ʼ விது³꞉ ॥ 10 ॥
வேத³꞉ ப்ரணவ꞉ ஏவ அக்³ரே த⁴ர்ம꞉ அஹம்ʼ வ்ருʼஷரூபத்⁴ருʼக் ।
உபாஸதே தபோநிஷ்டா²ம்ʼ ஹம்ʼஸம்ʼ மாம்ʼ முக்தகில்பி³ஷா꞉ ॥ 11 ॥
த்ரேதாமுகே² மஹாபா⁴க³ ப்ராணாத் மே ஹ்ருʼத³யாத் த்ரயீ ।
வித்³யா ப்ராது³꞉ அபூ⁴த் தஸ்யா꞉ அஹம் ஆஸம்ʼ த்ரிவ்ருʼன்மக²꞉ ॥ 12 ॥
விப்ர க்ஷத்ரிய விட் ஶூத்³ரா꞉ முக² பா³ஹு உரு பாத³ஜா꞉ ।
வைராஜாத் புருஷாத் ஜாதா꞉ ய꞉ ஆத்மாசாரலக்ஷணா꞉ ॥ 13 ॥
க்³ருʼஹாஶ்ரம꞉ ஜக⁴னத꞉ ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ ஹ்ருʼத³꞉ மம ।
வக்ஷ꞉ஸ்தா²னாத் வனே வாஸ꞉ ந்யாஸ꞉ ஶீர்ஷணி ஸம்ʼஸ்தி²த꞉ ॥ 14 ॥
வர்ணானாம் ஆஶ்ரமாணாம்ʼ ச ஜன்மபூ⁴மி அனுஸாரிணீ꞉ ।
ஆஸன் ப்ரக்ருʼதய꞉ ந்ரூʼணாம்ʼ நீசை꞉ நீச உத்தம உத்தமா꞉ ॥ 15 ॥
ஶம꞉ த³ம꞉ தப꞉ ஶௌசம்ʼ ஸந்தோஷ꞉ க்ஷாந்தி꞉ ஆர்ஜவம் ।
மத்³ப⁴க்தி꞉ ச த³யா ஸத்யம்ʼ ப்³ரஹ்மப்ரக்ருʼதய꞉ து இமா꞉ ॥ 16 ॥
தேஜ꞉ ப³லம்ʼ த்⁴ருʼதி꞉ ஶௌர்யம்ʼ திதிக்ஷா ஔதா³ர்யம் உத்³யம꞉ ।
ஸ்தை²ர்யம்ʼ ப்³ரஹ்மணி அத ஐஶ்வர்யம்ʼ க்ஷத்ரப்ரக்ருʼதய꞉ து இமா꞉ ॥
17 ॥
ஆஸ்திக்யம்ʼ தா³னநிஷ்டா² ச அத³ம்ப⁴꞉ ப்³ரஹ்மஸேவனம் ।
அதுஷ்டி꞉ அர்த² உபசயை꞉ வைஶ்யப்ரக்ருʼதய꞉ து இமா꞉ ॥ 18 ॥
ஶுஶ்ரூஷணம்ʼ த்³விஜக³வாம்ʼ தே³வானாம்ʼ ச அபி அமாயயா ।
தத்ர லப்³தே⁴ன ஸந்தோஷ꞉ ஶூத்³ரப்ரக்ருʼதய꞉ து இமா꞉ ॥ 19 ॥
அஶௌசம் அந்ருʼதம்ʼ ஸ்தேயம்ʼ நாஸ்திக்யம்ʼ ஶுஷ்கவிக்³ரஹ꞉ ।
காம꞉ க்ரோத⁴꞉ ச தர்ஷ꞉ ச ஸ்வபா⁴வ꞉ அந்தேவஸாயினாம் ॥ 20 ॥
அஹிம்ʼஸா ஸத்யம் அஸ்தேயம் அகாமக்ரோத⁴லோப⁴தா ।
பூ⁴தப்ரியஹிதேஹா ச த⁴ர்ம꞉ அயம்ʼ ஸார்வவர்ணிக꞉ ॥ 21 ॥
த்³விதீயம்ʼ ப்ராப்ய அனுபூர்வ்யாத் ஜன்ம உபநயனம்ʼ த்³விஜ꞉ ।
வஸன் கு³ருகுலே தா³ந்த꞉ ப்³ரஹ்ம அதீ⁴யீத ச ஆஹுத꞉ ॥ 22 ॥
மேக²லா அஜின த³ண்ட³ அக்ஷ ப்³ரஹ்மஸூத்ர கமண்ட³லூன் ।
ஜடில꞉ அதௌ⁴தத³த்³வாஸ꞉ அரக்தபீட²꞉ குஶான் த³த⁴த் ॥ 23 ॥
ஸ்னான போ⁴ஜன ஹோமேஷு ஜப உச்சாரே ச வாக்³யத꞉ ।
ந ச்சி²ந்த்³யாத் நக² ரோமாணி கக்ஷ உபஸ்த²க³தானி அபி ॥ 24 ॥
ரேத꞉ ந அவரிகேத் ஜாது ப்³ரஹ்மவ்ரதத⁴ர꞉ ஸ்வயம் ।
அவகீர்ணே அவகா³ஹ்ய அப்ஸு யதாஸு꞉ த்ரிபதீ³ம்ʼ ஜபேத் ॥ 25 ॥
அக்³னி அர்க ஆசார்ய கோ³ விப்ர கு³ரு வ்ருʼத்³த⁴ ஸுரான் ஶுசி꞉ ।
ஸமாஹித꞉ உபாஸீத ஸந்த்⁴யே ச யதவாக் ஜபன் ॥ 26 ॥
ஆசார்யம்ʼ மாம்ʼ விஜானீயாத் ந அவமன்யேத கர்ஹிசித் ।
ந மர்த்யபு³த்³தி⁴ ஆஸூயேத ஸர்வதே³வமய꞉ கு³ரு꞉ ॥ 27 ॥
ஸாயம்ʼ ப்ராத꞉ உபானீய பை⁴க்ஷ்யம்ʼ தஸ்மை நிவேத³யேத் ।
யத் ச அன்யத் அபி அனுஜ்ஞாதம் உபயுஞ்ஜீத ஸம்ʼயத꞉ ॥ 28 ॥
ஶுஶ்ரூஷமாண꞉ ஆசார்யம்ʼ ஸதா³ உபாஸீத நீசவத் ।
யான ஶய்யா ஆஸன ஸ்தா²னை꞉ ந அதிதூ³ரே க்ருʼதாஞ்ஜலி꞉ ॥ 29 ॥
ஏவம்ʼவ்ருʼத்த꞉ கு³ருகுலே வஸேத் போ⁴க³விவர்ஜித꞉ ।
வித்³யா ஸமாப்யதே யாவத் பி³ப்⁴ரத் வ்ரதம் அக²ண்டி³தம் ॥ 30 ॥
யதி³ அஸௌ ச²ந்த³ஸாம்ʼ லோகம் ஆரோக்ஷ்யன் ப்³ரஹ்மவிஷ்டபம் ।
கு³ரவே வின்யஸேத் தே³ஹம்ʼ ஸ்வாத்⁴யாயார்த²ம்ʼ வ்ருʼஹத் வ்ரத꞉ ॥ 31 ॥
அக்³னௌ கு³ரௌ ஆத்மனி ச ஸர்வபூ⁴தேஷு மாம்ʼ பரம் ।
அப்ருʼத²க் தீ⁴꞉ உபாஸீத ப்³ரஹ்மவர்சஸ்வீ அகல்மஷ꞉ ॥ 32 ॥
ஸ்த்ரீணாம்ʼ நிரீக்ஷண ஸ்பர்ஶ ஸம்ʼலாப க்ஷ்வேலன ஆதி³கம் ।
ப்ராணின꞉ மிது²னீபூ⁴தான் அக்³ருʼஹஸ்த²꞉ அக்³ரத꞉ த்யஜேத் ॥ 33 ॥
ஶௌசம் ஆசமனம்ʼ ஸ்னானம்ʼ ஸந்த்⁴யா உபாஸனம் ஆர்ஜவம் ।
தீர்த²ஸேவா ஜப꞉ அஸ்ப்ருʼஶ்ய அப⁴க்ஷ்ய அஸம்பா⁴ஷ்ய வர்ஜனம் ॥
34 ॥
ஸர்வ ஆஶ்ரம ப்ரயுக்த꞉ அயம்ʼ நியம꞉ குலநந்த³ன.
மத்³பா⁴வ꞉ ஸர்ப³பூ⁴தேஷு மனோவாக்காய ஸம்ʼயம꞉ ॥ 35 ॥
ஏவம்ʼ ப்³ருʼஹத் வ்ரதத⁴ர꞉ ப்³ராஹ்மண꞉ அக்³னி꞉ இவ ஜ்வலன் ।
மத்³ப⁴க்த꞉ தீவ்ரதபஸா த³க்³த⁴கர்ம ஆஶய꞉ அமல꞉ ॥ 36 ॥
அத² அனந்தரம் ஆவேக்ஷ்யன் யதா² ஜிஜ்ஞாஸித ஆக³ம꞉ ।
கு³ரவே த³க்ஷிணாம்ʼ த³த்த்வா ஸ்னாயத் கு³ரு அனுமோதி³த꞉ ॥ 37 ॥
க்³ருʼஹம்ʼ வனம்ʼ வா உபவிஶேத் ப்ரவ்ரஜேத் வா த்³விஜ உத்தம꞉ ।
ஆஶ்ரமாத் ஆஶ்ரமம்ʼ க³ச்சே²த் ந அன்யதா² மத்பர꞉ சரேத் ॥ 38 ॥
க்³ருʼஹார்தீ² ஸத்³ருʼஶீம்ʼ பா⁴ர்யாம் உத்³வஹேத் அஜுகு³ப்ஸிதாம் ।
யவீயஸீம்ʼ து வயஸா யாம்ʼ ஸவர்ணாம் அனுக்ரமாத் ॥ 39 ॥
இஜ்ய அத்⁴யயன தா³னானி ஸர்வேஷாம்ʼ ச த்³விஜன்மனாம் ।
ப்ரதிக்³ரஹ꞉ அத்⁴யாபனம்ʼ ச ப்³ராஹ்மணஸ்ய ஏவ யாஜனம் ॥ 40 ॥
ப்ரதிக்³ரஹம்ʼ மன்யமான꞉ தப꞉ தேஜோயஶோனுத³ம் ।
அன்யாப்⁴யாம் ஏவ ஜீவேத ஶிலை꞉ வா தோ³ஷத்³ருʼக் தயோ꞉ ॥ 41 ॥
ப்³ராஹ்மணஸ்ய ஹி தே³ஹ꞉ அயம்ʼ க்ஷுத்³ரகாமாய ந இஷ்யதே ।
க்ருʼச்ச்²ராய தபஸே ச இஹ ப்ரேத்ய அனந்தஸுகா²ய ச ॥ 42 ॥
ஶிலோஞ்ச²வ்ருʼத்த்யா பரிதுஷ்டசித்த꞉
த⁴ர்மம்ʼ மஹாந்தம்ʼ விரஜம்ʼ ஜுஷாண꞉ ।
மயி அர்பிதாத்மா க்³ருʼஹ꞉ ஏவ திஷ்ட²ன்
ந அதிப்ரஸக்த꞉ ஸமுபைதி ஶாந்திம் ॥ 43 ॥
ஸமுத்³த⁴ரந்தி யே விப்ரம்ʼ ஸீத³ந்தம்ʼ மத்பராயணம் ।
தான் உத்³த⁴ரிஷ்யே ந சிராத் ஆபத்³ப்⁴ய꞉ நௌ꞉ இவ அர்ணவாத் ॥ 44 ॥
ஸர்வா꞉ ஸமுத்³த⁴ரேத் ராஜா பிதா இவ வ்யஸனாத் ப்ரஜா꞉ ।
ஆத்மானம் ஆத்மனா தீ⁴ர꞉ யதா² க³ஜபதி꞉ க³ஜான் ॥ 45 ॥
ஏவம்ʼவித⁴꞉ நரபதி꞉ விமானேன அர்கவசஸா ।
விதூ⁴ய இஹ அஶுப⁴ம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னம் இந்த்³ரேண ஸஹ மோத³தே ॥ 46 ॥
ஸீத³ன் விப்ர꞉ வணிக் வ்ருʼத்த்யா பண்யை꞉ ஏவ ஆபத³ம்ʼ தரேத் ।
க²ட்³கே³ன வா ஆபதா³க்ராந்த꞉ ந ஶ்வவ்ருʼத்த்யா கத²ஞ்சன ॥ 47 ॥
வைஶ்யவ்ருʼத்த்யா து ராஜன் ய꞉ ஜீவேத் ம்ருʼக³யயா ஆபதி³ ।
சரேத் வா விப்ரரூபேண ந ஶ்வவ்ருʼத்த்யா கத²ஞ்சன ॥ 48 ॥
ஶூத்³ரவ்ருʼத்திம்ʼ ப⁴ஜேத் வைஶ்ய꞉ ஶூத்³ர꞉ காருகடப்ரியாம் ।
க்ருʼச்ச்²ராத் முக்த꞉ ந க³ர்ஹ்யேண வ்ருʼத்திம்ʼ லிப்ஸேத கர்மணா ॥ 49 ॥
வேத³ அத்⁴யாய ஸ்வதா⁴ ஸ்வாஹா ப³லி அன்ன ஆத்³யை꞉ யதா² உத³யம் ।
தே³வர்ஷி பித்ருʼபூ⁴தானி மத்³ரூபாணி அன்வஹம்ʼ யஜேத் ॥ 50 ॥
யத்³ருʼச்ச²யா உபபன்னேன ஶுக்லேன உபார்ஜிதேன வா ।
த⁴னேன அபீட³யன் ப்⁴ருʼத்யான் ந்யாயேன ஏவ ஆஹரேத் க்ரதூன் ॥ 51 ॥
குடும்பே³ஷு ந ஸஜ்ஜேத ந ப்ரமாத்³யேத் குடும்பி³ அபி ।
விபஶ்சித் நஶ்வரம்ʼ பஶ்யேத் அத்³ருʼஷ்டம் அபி த்³ருʼஷ்டவத் ॥ 52 ॥
புத்ர தா³ரா ஆப்த ப³ந்தூ⁴னாம்ʼ ஸங்க³ம꞉ பாந்த²ஸங்க³ம꞉ ।
அனுதே³ஹம்ʼ வியந்தி ஏதே ஸ்வப்ன꞉ நித்³ரானுக³꞉ யதா² ॥ 53 ॥
இத்த²ம்ʼ பரிம்ருʼஶன் முக்த꞉ க்³ருʼஹேஷு அதிதி²வத் வஸன் ।
ந க்³ருʼஹை꞉ அனுப³த்⁴யேத நிர்மம꞉ நிரஹங்க்ருʼத꞉ ॥ 54 ॥
கர்மபி⁴꞉ க்³ருʼஹம் ஏதீ⁴யை꞉ இஷ்ட்வா மாம் ஏவ ப⁴க்திமான் ।
திஷ்டே²த் வனம்ʼ வா உபவிஶேத் ப்ரஜாவான் வா பரிவ்ரஜேத் ॥ 55 ॥
ய꞉ து ஆஸக்தம் அதி꞉ கே³ஹே புத்ர வித்தைஷண ஆதுர꞉ ।
ஸ்த்ரைண꞉ க்ருʼபணதீ⁴꞉ மூட⁴꞉ மம அஹம் இதி ப³த்⁴யதே ॥ 56 ॥
அஹோ மே பிதரௌ வ்ருʼத்³தௌ⁴ பா⁴ர்யா பா³லாத்மஜா ஆத்மஜா꞉ ।
அநாதா²꞉ மாம் ருʼதே தீ³னா꞉ கத²ம்ʼ ஜீவந்தி து³꞉கி²தா꞉ ॥ 57 ॥
ஏவம்ʼ க்³ருʼஹ ஆஶய ஆக்ஷிப்த ஹ்ருʼத³ய꞉ மூட⁴தீ⁴꞉ அயம் ।
அத்ருʼப்த꞉ தான் அனுத்⁴யாயன் ம்ருʼத꞉ அந்த⁴ம்ʼ விஶதே தம꞉ ॥ 58 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ப்³ரஹ்மசர்யக்³ருʼஹஸ்த²கர்மத⁴ர்மநிரூபணே ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥
17 ॥
அத² அஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
வனம்ʼ விவிக்ஷு꞉ புத்ரேஷு பா⁴ர்யாம்ʼ ந்யஸ்ய ஸஹ ஏவ வா ।
வன꞉ ஏவ வஸேத் ஶாந்த꞉ த்ருʼதீயம்ʼ பா⁴க³ம் ஆயுஷ꞉ ॥ 1 ॥
கந்த³மூலப²லை꞉ வன்யை꞉ மேத்⁴யை꞉ வ்ருʼத்திம்ʼ ப்ரகல்பயேத் ।
வஸீத வல்கலம்ʼ வாஸ꞉ த்ருʼணபர்ண அஜினானி ச ॥ 2 ॥
கேஶரோமநக²ஶ்மஶ்ருமலானி பி³ப்⁴ருʼயாத் அத꞉ ।
ந தா⁴வேத் அப்ஸு மஜ்ஜேத த்ரிகாலம்ʼ ஸ்த²ண்டி³லேஶய꞉ ॥ 3 ॥
க்³ரீஷ்மே தப்யேத பஞ்சாக்³னீன் வர்ஷாஸ்வாஸாரஷாட்³ ஜலே ।
ஆகண்ட²மக்³ன꞉ ஶிஶிர꞉ ஏவம்ʼவ்ருʼத்த꞉ தபஶ்சரேத் ॥ 4 ॥
அக்³னிபக்வம்ʼ ஸமஶ்னீயாத் காலபக்வம் அத² அபி வா ।
உலூக²ல அஶ்மகுட்ட꞉ வா த³ந்த உலூக²ல꞉ ஏவ வா ॥ 5 ॥
ஸ்வயம்ʼ ஸஞ்சினுயாத் ஸர்வம் ஆத்மன꞉ வ்ருʼத்திகாரணம் ।
தே³ஶகாலப³ல அபி⁴ஜ்ஞ꞉ ந ஆத³தீ³த அன்யதா³ ஆஹ்ருʼதம் ॥ 6 ॥
வன்யை꞉ சருபுரோடா³ஶை꞉ நிர்வபேத் காலசோதி³தான் ।
ந து ஶ்ரௌதேன பஶுனா மாம்ʼ யஜேத வநாஶ்ரமீ ॥ 7 ॥
அக்³னிஹோத்ரம்ʼ ச த³ர்ஶ꞉ ச பூர்ணமாஸ꞉ ச பூர்வவத் ।
சாதுர்மாஸ்யானி ச முனே꞉ ஆம்னாதானி ச நைக³மை꞉ ॥ 8 ॥
ஏவம்ʼ சீர்ணேன தபஸா முனி꞉ த⁴மநிஸந்தத꞉ ।
மாம்ʼ தபோமயம் ஆராத்⁴ய ருʼஷிலோகாத் உபைதி மாம் ॥ 9 ॥
ய꞉ து ஏதத் க்ருʼச்ச்²ரத꞉ சீர்ணம்ʼ தப꞉ நி꞉ஶ்ரேயஸம்ʼ மஹத் ।
காமாய அல்பீயஸே யுஞ்ஜ்யாத் வாலிஶ꞉ க꞉ அபர꞉ தத꞉ ॥ 10 ॥
யதா³ அஸௌ நியமே அகல்ப꞉ ஜரயா ஜாதவேபது²꞉ ।
ஆத்மனி அக்³னீன் ஸமாரோப்ய மச்சித்த꞉ அக்³னிம்ʼ ஸமாவிஶேத் ॥ 11 ॥
யதா³ கர்மவிபாகேஷு லோகேஷு நிரய ஆத்மஸு ।
விராக³꞉ ஜாயதே ஸம்யக் ந்யஸ்த அக்³னி꞉ ப்ரவ்ரஜேத் தத꞉ ॥ 12 ॥
இஷ்ட்வா யதா² உபதே³ஶம்ʼ மாம்ʼ த³த்த்வா ஸர்வஸ்வம் ருʼத்விஜே ।
அக்³னீன் ஸ்வப்ராண꞉ ஆவேஶ்ய நிரபேக்ஷ꞉ பரிவ்ரஜேத் ॥ 13 ॥
விப்ரஸ்ய வை ஸம்ʼந்யஸத꞉ தே³வா꞉ தா³ராதி³ரூபிண꞉ ।
விக்⁴னான் குர்வந்தி அயம்ʼ ஹி அஸ்மான் ஆக்ரம்ய ஸமியாத் பரம் ॥ 14 ॥
பி³ப்⁴ருʼயாத் சேத் முனி꞉ வாஸ꞉ கௌபீன ஆச்சா²த³னம்ʼ பரம் ।
த்யக்தம்ʼ ந த³ண்ட³பாத்ராப்⁴யாம் அன்யத் கிஞ்சித் அனாபதி³ ॥ 15 ॥
த்³ருʼஷ்டிபூதம்ʼ ந்யஸேத் பாத³ம்ʼ வஸ்த்ரபூதம்ʼ பிபே³த் ஜலம் ।
ஸத்யபூதாம்ʼ வதே³த் வாசம்ʼ மன꞉பூதம்ʼ ஸமாசரேத் ॥ 16 ॥
மௌன அனீஹா அனில ஆயாமா꞉ த³ண்டா³꞉ வாக் தே³ஹ சேதஸாம் ।
நஹி ஏதே யஸ்ய ஸந்தி அங்க³꞉ வேணுபி⁴꞉ ந ப⁴வேத் யதி꞉ ॥ 17 ॥
பி⁴க்ஷாம்ʼ சதுஷு வர்ணேஷு விக³ர்ஹ்யான் வர்ஜயன் சரேத் ।
ஸப்தாகா³ரான் அஸங்க்ல்ருʼப்தான் துஷ்யேத் லப்³தே⁴ன தாவதா ॥ 18 ॥
ப³ஹி꞉ ஜலாஶயம்ʼ க³த்வா தத்ர உபஸ்ப்ருʼஶ்ய வாக்³யத꞉ ।
விப⁴ஜ்ய பாவிதம்ʼ ஶேஷம்ʼ பு⁴ஞ்ஜீத அஶேஷம் ஆஹ்ருʼதம் ॥ 19 ॥
ஏக꞉ சரேத் மஹீம் ஏதாம்ʼ நி꞉ஸங்க³꞉ ஸம்ʼயதேந்த்³ரிய꞉ ।
ஆத்மக்ரீட³꞉ ஆத்மரத꞉ ஆத்மவான் ஸமத³ர்ஶன꞉ ॥ 20 ॥
விவிக்தக்ஷேமஶரண꞉ மத்³பா⁴வவிமலாஶய꞉ ।
ஆத்மானம்ʼ சிந்தயேத் ஏகம் அபே⁴தே³ன மயா முனி꞉ ॥ 21 ॥
அன்வீக்ஷேத ஆத்மன꞉ ப³ந்த⁴ம்ʼ மோக்ஷம்ʼ ச ஜ்ஞானநிஷ்ட²யா ।
ப³ந்த⁴꞉ இந்த்³ரியவிக்ஷேப꞉ மோக்ஷ꞉ ஏஷாம்ʼ ச ஸம்ʼயம꞉ ॥ 22 ॥
தஸ்மாத் நியம்ய ஷட்³வர்க³ம்ʼ மத்³பா⁴வேன சரேத் முனி꞉ ।
விரக்த꞉ க்ஷுல்லகாமேப்⁴ய꞉ லப்³த்⁴வா ஆத்மனி ஸுக²ம்ʼ மஹத் ॥ 23 ॥
புரக்³ராமவ்ரஜான் ஸார்தா²ன் பி⁴க்ஷார்த²ம்ʼ ப்ரவிஶன் சரேத் ।
புண்யதே³ஶஸரித் ஶைலவன ஆஶ்ரமவதீம்ʼ மஹீம் ॥ 24 ॥
வானப்ரஸ்த² ஆஶ்ரம பதே³ஷு அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ பை⁴க்ஷ்யம் ஆசரேத் ।
ஸம்ʼஸித்⁴யத்யாஶ்வஸம்ʼமோஹ꞉ ஶுத்³த⁴ஸத்த்வ꞉ ஶிலாந்த⁴ஸா ॥ 25 ॥
ந ஏதத் வஸ்துதயா பஶ்யேத் த்³ருʼஶ்யமானம்ʼ வினஶ்யதி ।
அஸக்தசித்த꞉ விரமேத் இஹ அமுத்ர சிகீர்ஷிதாத் ॥ 26 ॥
யத் ஏதத் ஆத்மனி ஜக³த் மனோவாக்ப்ராணஸம்ʼஹதம் ।
ஸர்வம்ʼ மாயா இதி தர்கேண ஸ்வஸ்த²꞉ த்யக்த்வா ந தத் ஸ்மரேத் ॥ 27 ॥
ஜ்ஞானநிஷ்ட²꞉ விரக்த꞉ வா மத்³ப⁴க்த꞉ வா அனபேக்ஷக꞉ ।
ஸலிங்கா³ன் ஆஶ்ரமாம்ʼ த்யக்த்வா சரேத் அவிதி⁴கோ³சர꞉ ॥ 28 ॥
பு³த⁴꞉ பா³லகவத் க்ரீடே³த் குஶல꞉ ஜட³வத் சரேத் ।
வதே³த் உன்மத்தவத் வித்³வான் கோ³சர்யாம்ʼ நைக³ம꞉ சரேத் ॥ 29 ॥
வேத³வாத³ரத꞉ ந ஸ்யாத் ந பாக²ண்டீ³ ந ஹைதுக꞉ ।
ஶுஷ்கவாத³விவாதே³ ந கஞ்சித் பக்ஷம்ʼ ஸமாஶ்ரயேத் ॥ 30 ॥
ந உத்³விஜேத ஜனாத் தீ⁴ர꞉ ஜனம்ʼ ச உத்³வேஜயேத் ந து ।
அதிவாதா³ன் திதிக்ஷேத ந அவமன்யேத கஞ்சன ।
தே³ஹம் உத்³தி³ஶ்ய பஶுவத் வைரம்ʼ குர்யாத் ந கேனசித் ॥ 31 ॥
ஏக꞉ ஏவ பர꞉ ஹி ஆத்மா பூ⁴தேஷு ஆத்மனி அவஸ்தி²த꞉ ।
யதா² இந்து³꞉ உத³பாத்ரேஷு பூ⁴தானி ஏகாத்மகானி ச ॥ 32 ॥
அலப்³த்⁴வா ந விஷீதே³த காலே காலே அஶனம்ʼ க்வசித் ।
லப்³த்⁴வா ந ஹ்ருʼஷ்யேத் த்⁴ருʼதிம் ஆனுப⁴யம்ʼ தை³வதந்த்ரிதம் ॥ 33 ॥
ஆஹாரார்த²ம்ʼ ஸமீஹேத யுக்தம்ʼ தத் ப்ராணதா⁴ரணம் ।
தத்த்வம்ʼ விம்ருʼஶ்யதே தேன தத் விஜ்ஞாய விமுச்யதே ॥ 34 ॥
யத் ருʼச்ச²யா உபபன்னாத் அன்னம் அத்³யாத் ஶ்ரேஷ்ட²ம் உத அபரம் ।
ததா² வாஸ꞉ ததா² ஶய்யாம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ப⁴ஜேத் முனி꞉ ॥ 35 ॥
ஶௌசம் ஆசமனம்ʼ ஸ்னானம்ʼ ந து சோத³னயா சரேத் ।
அன்யான் ச நியமான் ஜ்ஞானீ யதா² அஹம்ʼ லீலயா ஈஶ்வர꞉ ॥ 36 ॥
நஹி தஸ்ய விகல்பாக்²யா யா ச மத்³வீக்ஷயா ஹதா ।
ஆதே³ஹாந்தாத் க்வசித் க்²யாதி꞉ தத꞉ ஸம்பத்³யதே மயா ॥ 37 ॥
து³꞉க² உத³ர்கேஷு காமேஷு ஜாதநிர்வேத³꞉ ஆத்மவான் ।
அஜிஜ்ஞாஸித மத்³த⁴ர்ம꞉ கு³ரும்ʼ முனிம் உபாவ்ரஜேத் ॥ 38 ॥
தாவத் பரிசரேத் ப⁴க்த꞉ ஶ்ரத்³தா⁴வான் அனஸூயக꞉ ।
யாவத் ப்³ரஹ்ம விஜானீயாத் மாம் ஏவ கு³ரும் ஆத்³ருʼத꞉ ॥ 39 ॥
ய꞉ து அஸம்ʼயத ஷட்³வர்க³꞉ ப்ரசண்ட³ இந்த்³ரிய ஸாரதி²꞉ ।
ஜ்ஞான வைராக்³ய ரஹித꞉ த்ரித³ண்ட³ம் உபஜீவதி ॥ 40 ॥
ஸுரான் ஆத்மானம் ஆத்மஸ்த²ம்ʼ நிஹ்னுதே மாம்ʼ ச த⁴ர்மஹா ।
அவிபக்வ கஷாய꞉ அஸ்மாத் உஷ்மாத் ச விஹீயதே ॥ 41 ॥
பி⁴க்ஷோ꞉ த⁴ர்ம꞉ ஶம꞉ அஹிம்ʼஸா தப꞉ ஈக்ஷா வனௌகஸ꞉ ।
க்³ருʼஹிண꞉ பூ⁴தரக்ஷ இஜ்யா꞉ த்³விஜஸ்ய ஆசார்யஸேவனம் ॥ 42 ॥
ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ தப꞉ ஶௌசம்ʼ ஸந்தோஷ꞉ பூ⁴தஸௌஹ்ருʼத³ம் ।
க்³ருʼஹஸ்த²ஸ்ய அபி ருʼதௌ க³ந்து꞉ ஸர்வேஷாம்ʼ மது³பாஸனம் ॥ 43 ॥
இதி மாம்ʼ ய꞉ ஸ்வத⁴ர்மேண ப⁴ஜன் நித்யம் அனன்யபா⁴க் ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு மத்³பா⁴வ꞉ மத்³ப⁴க்திம்ʼ விந்த³தே அசிராத் ॥ 44 ॥
ப⁴க்த்யா உத்³த⁴வ அனபாயின்யா ஸர்வலோகமஹேஶ்வரம் ।
ஸர்வ உத்பத்தி அபி அயம்ʼ ப்³ரஹ்ம காரணம்ʼ மா உபயாதி ஸ꞉ ॥ 45 ॥
இதி ஸ்வத⁴ர்ம நிர்ணிக்த ஸத்த்வ꞉ நிர்ஜ்ஞாத் மத்³க³தி꞉ ।
ஜ்ஞான விஜ்ஞான ஸம்பன்ன꞉ ந சிராத் ஸமுபைதி மாம் ॥ 46 ॥
வர்ணாஶ்ரமவதாம்ʼ த⁴ர்ம꞉ ஏஷ꞉ ஆசாரலக்ஷண꞉ ।
ஸ꞉ ஏவ மத்³ப⁴க்தியுத꞉ நி꞉ஶ்ரேயஸகர꞉ பர꞉ ॥ 47 ॥
ஏதத் தே அபி⁴ஹிதம்ʼ ஸாதோ⁴ ப⁴வான் ப்ருʼச்ச²தி யத் ச மாம் ।
யதா² ஸ்வத⁴ர்மஸம்ʼயுக்த꞉ ப⁴க்த꞉ மாம்ʼ ஸமியாத் பரம் ॥ 48 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
வானப்ரஸ்த²ஸம்ʼந்யாஸத⁴ர்மநிரூபணம்ʼ நாமாஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉
॥ 18 ॥
அத² ஏகோனவிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ய꞉ வித்³யாஶ்ருதஸம்பன்ன꞉ ஆத்மவான் ந அனுமானிக꞉ ।
மாயாமாத்ரம் இத³ம்ʼ ஜ்ஞாத்வா ஜ்ஞானம்ʼ ச மயி ஸம்ʼந்யஸேத் ॥ 1 ॥
ஜ்ஞானின꞉ து அஹம் ஏவ இஷ்ட꞉ ஸ்வார்த²꞉ ஹேது꞉ ச ஸம்ʼமத꞉ ।
ஸ்வர்க³꞉ ச ஏவ அபவர்க³꞉ ச ந அன்ய꞉ அர்த²꞉ மத்³ருʼதே ப்ரிய꞉ ॥ 2 ॥
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ʼஸித்³தா⁴꞉ பத³ம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ விது³꞉ மம ।
ஜ்ஞானீ ப்ரியதம꞉ அத꞉ மே ஜ்ஞானேன அஸௌ பி³ப⁴ர்தி மாம் ॥ 3 ॥
தப꞉ தீர்த²ம்ʼ ஜப꞉ தா³னம்ʼ பவித்ராணி இதராணி ச ।
ந அலம்ʼ குர்வந்தி தாம்ʼ ஸித்³தி⁴ம்ʼ யா ஜ்ஞானகலயா க்ருʼதா ॥ 4 ॥
தஸ்மாத் ஜ்ஞானேன ஸஹிதம்ʼ ஜ்ஞாத்வா ஸ்வாத்மானம் உத்³த⁴வ ।
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்பன்ன꞉ ப⁴ஜ மாம்ʼ ப⁴க்திபா⁴வத꞉ ॥ 5 ॥
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானயஜ்ஞேன மாம் இஷ்ட்வா ஆத்மானம் ஆத்மனி ।
ஸர்வயஜ்ஞபதிம்ʼ மாம்ʼ வை ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ முனய꞉ அக³மன் ॥ 6 ॥
த்வயி உத்³த⁴வ ஆஶ்ரயதி ய꞉ த்ரிவித⁴꞉ விகார꞉
மாயாந்தரா ஆபததி ந ஆதி³ அபவர்க³யோ꞉ யத் ।
ஜன்மாத³ய꞉ அஸ்ய யத் அமீ தவ தஸ்ய கிம்ʼ ஸ்யு꞉
ஆதி³ அந்தயோ꞉ யத் அஸத꞉ அஸ்தி தத் ஏவ மத்⁴யே ॥ 7 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
ஜ்ஞானம்ʼ விஶுத்³த⁴ம்ʼ விபுலம்ʼ யதா² ஏதத்
வைராக்³யவிஜ்ஞானயுதம்ʼ புராணம் ।
ஆக்²யாஹி விஶ்வேஶ்வர விஶ்வமூர்தே
த்வத் ப⁴க்தியோக³ம்ʼ ச மஹத் விம்ருʼக்³யம் ॥ 8 ॥
தாபத்ரயேண அபி⁴ஹதஸ்ய கோ⁴ரே
ஸந்தப்யமானஸ்ய ப⁴வாத்⁴வனீஶ ।
பஶ்யாமி ந அன்யத் ஶரணம்ʼ தவாங்க்⁴ரி
த்³வந்த்³வ ஆதபத்ராத் அம்ருʼத அபி⁴வர்ஷாத் ॥ 9 ॥
த³ஷ்டம்ʼ ஜனம்ʼ ஸம்பதிதம்ʼ பி³லே அஸ்மின்
காலாஹினா க்ஷுத்³ரஸுகோ²꞉ உதர்ஷம் ।
ஸமுத்³த⁴ர ஏனம்ʼ க்ருʼபயா அபவர்க்³யை꞉
வசோபி⁴꞉ ஆஸிஞ்ச மஹானுபா⁴வ ॥ 10 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இத்த²ம் ஏதத் புரா ராஜா பீ⁴ஷ்மம்ʼ த⁴ர்மப்⁴ருʼதாம்ʼ வரம் ।
அஜாதஶத்ரு꞉ பப்ரச்ச² ஸர்வேஷாம்ʼ ந꞉ அனுஶ்ருண்வதாம் ॥ 11 ॥
நிவ்ருʼத்தே பா⁴ரதே யுத்³தே⁴ ஸுஹ்ருʼத் நித⁴னவிஹ்வல꞉ ।
ஶ்ருத்வா த⁴ர்மான் ப³ஹூன் பஶ்சாத் மோக்ஷத⁴ர்மான் அப்ருʼச்ச²த ॥
12 ॥
தான் அஹம்ʼ தே அபி⁴தா⁴ஸ்யாமி தே³வவ்ரதமுகா²த் ஶ்ருதான் ।
ஜ்ஞானவைராக்³யவிஜ்ஞானஶ்ரத்³தா⁴ப⁴க்தி உபப்³ருʼம்ʼஹிதான் ॥ 13 ॥
நவ ஏகாத³ஶ பஞ்ச த்ரீன் பா⁴வான் பூ⁴தேஷு யேன வை ।
ஈக்ஷேத அத² ஏகம் அபி ஏஷு தத் ஜ்ஞானம்ʼ மம நிஶ்சிதம் ॥ 14 ॥
ஏதத் ஏவ ஹி விஜ்ஞானம்ʼ ந ததா² ஏகேன யேன யத் ।
ஸ்தி²தி உத்பத்தி அபி அயான் பஶ்யேத் பா⁴வானாம்ʼ த்ரிகு³ண ஆத்மனாம் ॥
15 ॥
ஆதௌ³ அந்தே ச மத்⁴யே ச ஸ்ருʼஜ்யாத் ஸ்ருʼஜ்யம்ʼ யத் அன்வியாத் ।
புன꞉ தத் ப்ரதிஸங்க்ராமே யத் ஶிஷ்யேத தத் ஏவ ஸத் ॥ 16 ॥
ஶ்ருதி꞉ ப்ரத்யக்ஷம் ஐதிஹ்யம் அனுமானம்ʼ சதுஷ்டயம் ।
ப்ரமாணேஷு அனவஸ்தா²னாத் விகல்பாத் ஸ꞉ விரஜ்யதே ॥ 17 ॥
கர்மணாம்ʼ பரிணாமித்வாத் ஆவிரிஞ்சாத் அமங்க³லம் ।
விபஶ்சித் நஶ்வரம்ʼ பஶ்யேத் அத்³ருʼஷ்டம் அபி த்³ருʼஷ்டவத் ॥ 18 ॥
ப⁴க்தியோக³꞉ புரா ஏவ உக்த꞉ ப்ரீயமாணாய தே அனக⁴ ।
புன꞉ ச கத²யிஷ்யாமி மத்³ப⁴க்தே꞉ காரணம்ʼ பரம் ॥ 19 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴ அம்ருʼதகதா²யாம்ʼ மே ஶஶ்வத் மத் அனுகீர்தனம் ।
பரிநிஷ்டா² ச பூஜாயாம்ʼ ஸ்துதிபி⁴꞉ ஸ்தவனம்ʼ மம ॥ 20 ॥
ஆத³ர꞉ பரிசர்யாயாம்ʼ ஸர்வாங்கை³꞉ அபி⁴வந்த³னம் ।
மத்³ப⁴க்தபூஜாப்⁴யதி⁴கா ஸர்வபூ⁴தேஷு மன்மதி꞉ ॥ 21 ॥
மத³ர்தே²ஷு அங்க³சேஷ்டா ச வசஸா மத்³கு³ணேரணம் ।
மய்யர்பணம்ʼ ச மனஸ꞉ ஸர்வகாமவிவர்ஜனம் ॥ 22 ॥
மத³ர்தே² அர்த² பரித்யாக³꞉ போ⁴க³ஸ்ய ச ஸுக²ஸ்ய ச ।
இஷ்டம்ʼ த³த்தம்ʼ ஹுதம்ʼ ஜப்தம்ʼ மத³ர்த²ம்ʼ யத் வ்ரதம்ʼ தப꞉ ॥ 23 ॥
ஏவம்ʼ த⁴ர்மை꞉ மனுஷ்யாணாம் உத்³த⁴வ ஆத்மநிவேதி³னாம் ।
மயி ஸஞ்ஜாயதே ப⁴க்தி꞉ க꞉ அன்ய꞉ அர்த²꞉ அஸ்ய அவஶிஷ்யதே ॥ 24 ॥
யதா³ ஆத்மனி அர்பிதம்ʼ சித்தம்ʼ ஶாந்தம்ʼ ஸத்த்வ உபப்³ருʼம்ʼஹிதம் ।
த⁴ர்மம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ஸவைராக்³யம் ஐஶ்வர்யம்ʼ ச அபி⁴பத்³யதே ॥ 25 ॥
யத் அர்பிதம்ʼ தத் விகல்பே இந்த்³ரியை꞉ பரிதா⁴வதி ।
ரஜஸ்வலம்ʼ ச ஆஸன் நிஷ்ட²ம்ʼ சித்தம்ʼ வித்³தி⁴ விபர்யயம் ॥ 26 ॥
த⁴ர்ம꞉ மத்³ப⁴க்திக்ருʼத் ப்ரோக்த꞉ ஜ்ஞானம்ʼ ச ஏகாத்ம்யத³ர்ஶனம் ।
கு³ணேஷு அஸங்க³꞉ வைராக்³யம் ஐஶ்வர்யம்ʼ ச அணிம் ஆத³ய꞉ ॥ 27 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
யம꞉ கதிவித⁴꞉ ப்ரோக்த꞉ நியம꞉ வா அரிகர்ஶன ।
க꞉ ஶம꞉ க꞉ த³ம꞉ க்ருʼஷ்ண கா திதிக்ஷா த்⁴ருʼதி꞉ ப்ரபோ⁴ ॥ 28 ॥
கிம்ʼ தா³னம்ʼ கிம்ʼ தப꞉ ஶௌர்யம்ʼ கிம்ʼ ஸத்யம் ருʼதம் உச்யதே ।
க꞉ த்யாக³꞉ கிம்ʼ த⁴னம்ʼ சேஷ்டம்ʼ க꞉ யஜ்ஞ꞉ கா ச த³க்ஷிணா ॥
29 ॥
பும்ʼஸ꞉ கிம்ʼஸ்வித் ப³லம்ʼ ஶ்ரீமன் ப⁴க³꞉ லாப⁴꞉ ச கேஶவ ।
கா வித்³யா ஹ்ரீ꞉ பரா கா ஶ்ரீ꞉ கிம்ʼ ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ம் ஏவ ச ॥
30 ॥
க꞉ பண்டி³த꞉ க꞉ ச மூர்க²꞉ க꞉ பந்தா²꞉ உத்பத²꞉ ச க꞉ ।
க꞉ ஸ்வர்க³꞉ நரக꞉ க꞉ ஸ்வித் க꞉ ப³ந்து⁴꞉ உத கிம்ʼ க்³ருʼஹம் ॥ 31 ॥
க꞉ ஆட்⁴ய꞉ க꞉ த³ரித்³ர꞉ வா க்ருʼபண꞉ க꞉ ஈஶ்வர꞉ ।
ஏதான் ப்ரஶ்னான் மம ப்³ரூஹி விபரீதான் ச ஸத்பதே ॥ 32 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஹிம்ʼஸா ஸத்யம் அஸ்தேயம் அஸங்க³꞉ ஹ்ரீ꞉ அஸஞ்சய꞉ ।
ஆஸ்திக்யம்ʼ ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ ச மௌனம்ʼ ஸ்தை²ர்யம்ʼ க்ஷமா அப⁴யம் ॥
33.
ஶௌசம்ʼ ஜப꞉ தப꞉ ஹோம꞉ ஶ்ரத்³தா⁴ ஆதித்²யம்ʼ மத் அர்சனம் ।
தீர்தா²டனம்ʼ பரார்தே²ஹா துஷ்டி꞉ ஆசார்யஸேவனம் ॥ 34 ॥
ஏதே யமா꞉ ஸநியமா꞉ உப⁴யோ꞉ த்³வாத³ஶ ஸ்ம்ருʼதா꞉ ।
பும்ʼஸாம் உபாஸிதா꞉ தாத யதா²காமம்ʼ து³ஹந்தி ஹி ॥ 35 ॥
ஶம꞉ மத் நிஷ்ட²தா பு³த்³தே⁴꞉ த³ம꞉ இந்த்³ரியஸம்ʼயம꞉ ।
திதிக்ஷா து³꞉க²ஸம்ʼமர்ஷ꞉ ஜிஹ்வா உபஸ்த²ஜய꞉ த்⁴ருʼதி꞉ ॥ 36 ॥
த³ண்ட³ந்யாஸ꞉ பரம்ʼ தா³னம்ʼ காமத்யாக³꞉ தப꞉ ஸ்ம்ருʼதம் ।
ஸ்வபா⁴வவிஜய꞉ ஶௌர்யம்ʼ ஸத்யம்ʼ ச ஸமத³ர்ஶனம் ॥ 37 ॥
ருʼதம்ʼ ச ஸூந்ருʼதா வாணீ கவிபி⁴꞉ பரிகீர்திதா ।
கர்மஸ்வஸங்க³ம꞉ ஶௌசம்ʼ த்யாக³꞉ ஸம்ʼந்யாஸ꞉ உச்யதே ॥ 38 ॥
த⁴ர்ம꞉ இஷ்டம்ʼ த⁴னம்ʼ ந்ரூʼணாம்ʼ யஜ்ஞ꞉ அஹம்ʼ ப⁴க³வத்தம꞉ ।
த³க்ஷிணா ஜ்ஞானஸந்தே³ஶ꞉ ப்ராணாயாம꞉ பரம்ʼ ப³லம் ॥ 39 ॥
ப⁴க³꞉ மே ஐஶ்வர꞉ பா⁴வ꞉ லாப⁴꞉ மத்³ப⁴க்தி꞉ உத்தம꞉ ।
வித்³யா ஆத்மனி பி⁴த³ அபா³த⁴꞉ ஜுகு³ப்ஸா ஹ்ரீ꞉ அகர்மஸு ॥ 40 ॥
ஶ்ரீ꞉ கு³ணா꞉ நைரபேக்ஷ்ய ஆத்³யா꞉ ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ஸுக² அத்யய꞉ ।
து³꞉க²ம்ʼ காமஸுக² அபேக்ஷா பண்டி³த꞉ ப³ந்த⁴மோக்ஷவித் ॥ 41 ॥
மூர்க²꞉ தே³ஹ ஆதி³ அஹம்ʼ பு³த்³தி⁴꞉ பந்தா²꞉ மத் நிக³ம꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
உத்பத²꞉ சித்தவிக்ஷேப꞉ ஸ்வர்க³꞉ ஸத்த்வகு³ண உஅத³ய꞉ ॥ 42 ॥
நரக꞉ தம꞉ உன்னஹ꞉ ப³ந்து⁴꞉ கு³ரு꞉ அஹம்ʼ ஸகே² ।
க்³ருʼஹம்ʼ ஶரீரம்ʼ மானுஷ்யம்ʼ கு³ணாட்⁴ய꞉ ஹி ஆட்⁴ய꞉ உச்யதே ॥ 43 ॥
த³ரித்³ர꞉ ய꞉ து அஸந்துஷ்ட꞉ க்ருʼபண꞉ ய꞉ அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
கு³ணேஷு அஸக்ததீ⁴꞉ ஈஶ꞉ கு³ணஸங்க³꞉ விபர்யய꞉ ॥ 44 ॥
ஏத꞉ உத்³த⁴வ தே ப்ரஶ்னா꞉ ஸர்வே ஸாது⁴ நிரூபிதா꞉ ।
கிம்ʼ வர்ணிதேன ப³ஹுனா லக்ஷணம்ʼ கு³ணதோ³ஷயோ꞉ ।
கு³ணதோ³ஷ த்³ருʼஶி꞉ தோ³ஷ꞉ கு³ண꞉ து உப⁴யவர்ஜித꞉ ॥ 45 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஏகோனவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 19 ॥
அத² விம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
விதி⁴꞉ ச ப்ரதிஷேத⁴꞉ ச நிக³ம꞉ ஹி ஈஶ்வரஸ்ய தே ।
அவேக்ஷதே அரவிந்தா³க்ஷ கு³ணம்ʼ தோ³ஷம்ʼ ச கர்மணாம் ॥ 1 ॥
வர்ணாஶ்ரம விகல்பம்ʼ ச ப்ரதிலோம அனுலோமஜம் ।
த்³ரவ்ய தே³ஶ வய꞉ காலான் ஸ்வர்க³ம்ʼ நரகம் ஏவ ச ॥ 2 ॥
கு³ண தோ³ஷ பி⁴தா³ த்³ருʼஷ்டிம் அந்தரேண வச꞉ தவ ।
நி꞉ஶ்ரேயஸம்ʼ கத²ம்ʼ ந்ரூʼணாம்ʼ நிஷேத⁴ விதி⁴ லக்ஷணம் ॥ 3 ॥
பித்ருʼதே³வமனுஷ்யாணாம்ʼ வேத³꞉ சக்ஷு꞉ தவ ஈஶ்வர ।
ஶ்ரேய꞉ து அனுபலப்³தே⁴ அர்தே² ஸாத்⁴யஸாத⁴னயோ꞉ அபி ॥ 4 ॥
கு³ணதோ³ஷபி⁴தா³த்³ருʼஷ்டி꞉ நிக³மாத் தே ந ஹி ஸ்வத꞉ ।
நிக³மேன அபவாத³꞉ ச பி⁴தா³யா꞉ இதி ஹி ப்⁴ரம꞉ ॥ 5 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யோகா³꞉ த்ரய꞉ மயா ப்ரோக்தா ந்ரூʼணாம்ʼ ஶ்ரேயோவிதி⁴த்ஸயா ।
ஜ்ஞானம்ʼ கர்ம ச ப⁴க்தி꞉ ச ந உபாய꞉ அன்ய꞉ அஸ்தி குத்ரசித் ॥
6 ॥
நிர்விண்ணானாம்ʼ ஜ்ஞானயோக³꞉ ந்யாஸினாம் இஹ கர்மஸு ।
தேஷு அநிர்விண்ணசித்தானாம்ʼ கர்மயோக³꞉ தி காமினாம் ॥ 7 ॥
யத்³ருʼச்ச²யா மத் கதா² ஆதௌ³ ஜாதஶ்ரத்³த⁴꞉ து ய꞉ புமான் ।
ந நிர்விண்ண꞉ ந அதிஸக்த꞉ ப⁴க்தியோக³꞉ அஸ்ய ஸித்³தி⁴த³꞉ ॥ 8 ॥
தாவத் கர்மாணி குர்வீத ந நிர்வித்³யேத யாவதா ।
மத் கதா²ஶ்ரவண ஆதௌ³ வா ஶ்ரத்³தா⁴ யாவத் ந ஜாயதே ॥ 9 ॥
ஸ்வத⁴ர்மஸ்த²꞉ யஜன்யஜ்ஞை꞉ அநாஶீ꞉ காம꞉ உத்³த⁴வ ।
ந யாதி ஸ்வர்க³நரகௌ யதி³ அன்யத்ர ஸமாசரேத் ॥ 10 ॥
அஸ்மின் லோகே வர்தமான꞉ ஸ்வத⁴ர்மஸ்த²꞉ அனக⁴꞉ ஶுசி꞉ ।
ஜ்ஞானம்ʼ விஶுத்³த⁴ம் ஆப்னோதி மத்³ப⁴க்திம்ʼ வா யத்³ருʼச்ச²யா ॥ 11 ॥
ஸ்வர்கி³ண꞉ அபி ஏதம் இச்ச²ந்தி லோகம்ʼ நிரயிண꞉ ததா² ।
ஸாத⁴கம்ʼ ஜ்ஞானப⁴க்திப்⁴யாம் உப⁴யம்ʼ தத் அஸாத⁴கம் ॥ 12 ॥
ந நர꞉ ஸ்வர்க³திம்ʼ காங்க்ஷேத் நாரகீம்ʼ வா விசக்ஷண꞉ ।
ந இமம்ʼ லோகம்ʼ ச காங்க்ஷேத தே³ஹ ஆவேஶாத் ப்ரமாத்³யதி ॥ 13 ॥
ஏதத் வித்³வான் புரா ம்ருʼத்யோ꞉ அப⁴வாய க⁴டேத ஸ꞉ ।
அப்ரமத்த꞉ இத³ம்ʼ ஜ்ஞாத்வா மர்த்யம் அபி அர்த²ஸித்³தி⁴த³ம் ॥ 14 ॥
சி²த்³யமானம்ʼ யமை꞉ ஏதை꞉ க்ருʼதனீட³ம்ʼ வனஸ்பதிம் ।
க²க³꞉ ஸ்வகேதம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய க்ஷேமம்ʼ யாதி ஹி அலம்பட꞉ ॥ 15 ॥
அஹோராத்ரை꞉ சி²த்³யமானம்ʼ பு³த்³த்⁴வாயு꞉ ப⁴யவேபது²꞉ ।
முக்தஸங்க³꞉ பரம்ʼ பு³த்³த்⁴வா நிரீஹ உபஶாம்யதி ॥ 16 ॥
ந்ருʼதே³ஹம் ஆத்³யம்ʼ ஸுலப⁴ம்ʼ ஸுது³ர்லப⁴ம்
ப்லவம்ʼ ஸுகல்பம்ʼ கு³ருகர்ணதா⁴ரம் ।
மயா அனுகூலேன நப⁴ஸ்வதேரிதம்
புமான் ப⁴வாப்³தி⁴ம்ʼ ந தரேத் ஸ꞉ ஆத்மஹா ॥ 17 ॥
யதா³ ஆரம்பே⁴ஷு நிர்விண்ண꞉ விரக்த꞉ ஸம்ʼயதேந்த்³ரிய꞉ ।
அப்⁴யாஸேன ஆத்மன꞉ யோகீ³ தா⁴ரயேத் அசலம்ʼ மன꞉ ॥ 18 ॥
தா⁴ர்யமாணம்ʼ மன꞉ ய꞉ ஹி ப்⁴ராம்யதா³ஶு அனவஸ்தி²தம் ।
அதந்த்³ரித꞉ அனுரோதே⁴ன மார்கே³ண ஆத்மவஶம்ʼ நயேத் ॥ 19 ॥
மனோக³திம்ʼ ந விஸ்ருʼஜேத் ஜிதப்ராண꞉ ஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
ஸத்த்வஸம்பன்னயா பு³த்³த்⁴யா மன꞉ ஆத்மவஶம்ʼ நயேத் ॥ 20 ॥
ஏஷ꞉ வை பரம꞉ யோக³꞉ மனஸ꞉ ஸங்க்³ரஹ꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
ஹ்ருʼத³யஜ்ஞத்வம் அன்விச்ச²ன் த³ம்யஸ்ய ஏவ அர்வத꞉ முஹு꞉ ॥ 21 ॥
ஸாங்க்²யேன ஸர்வபா⁴வானாம்ʼ ப்ரதிலோம அனுலோமத꞉ ।
ப⁴வ அபி அயௌ அனுத்⁴யயேத் மன꞉ யாவத் ப்ரஸீத³தி ॥ 22 ॥
நிர்விண்ணஸ்ய விரக்தஸ்ய புருஷஸ்ய உக்தவேதி³ன꞉ ।
மன꞉ த்யஜதி தௌ³ராத்ம்யம்ʼ சிந்திதஸ்ய அனுசிந்தயா ॥ 23 ॥
யம ஆதி³பி⁴꞉ யோக³பதை²꞉ ஆன்வீக்ஷிக்யா ச வித்³யயா ।
மம அர்சோபாஸநாபி⁴꞉ வா ந அன்யை꞉ யோக்³யம்ʼ ஸ்மரேத் மன꞉ ॥ 24 ॥
யதி³ குர்யாத் ப்ரமாதே³ன யோகீ³ கர்ம விக³ர்ஹிதம் ।
யோகே³ன ஏவ த³ஹேத் அம்ʼஹ꞉ ந அன்யத் தத்ர கதா³சன ॥ 25 ॥
ஸ்வே ஸ்வே அதி⁴காரே யா நிஷ்டா² ஸ꞉ கு³ண꞉ பரிகீர்தித꞉ ।
கர்மணாம்ʼ ஜாதி அஶுத்³தா⁴னாம் அனேன நியம꞉ க்ருʼத꞉ ।
கு³ணதோ³ஷவிதா⁴னேன ஸங்கா³னாம்ʼ த்யாஜனேச்ச²யா ॥ 26 ॥
ஜாதஶ்ரத்³த³꞉ மத்கதா²ஸு நிர்விண்ண꞉ ஸர்வகர்மஸு ।
வேத³ து³꞉கா²த்மகான் காமான் பரித்யாகே³ அபி அனீஶ்வர꞉ ॥ 27 ॥
தத꞉ ப⁴ஜேத மாம்ʼ ப்ரீத꞉ ஶ்ரத்³தா⁴லு꞉ த்³ருʼட⁴நிஶ்சய꞉ ।
ஜுஷமாண꞉ ச தான் காமான் து³꞉க² உத³ர்கான் ச க³ர்ஹயன் ॥ 28 ॥
ப்ரோக்தேன ப⁴க்தியோகே³ன ப⁴ஜத꞉ மா அஸக்ருʼத் முனே꞉ ।
காமா꞉ ஹ்ருʼத³ய்யா꞉ நஶ்யந்தி ஸர்வே மயி ஹ்ருʼதி³ ஸ்தி²தே ॥ 29 ॥
பி⁴த்³யதே ஹ்ருʼத³யக்³ரந்தி²꞉ சி²த்³யந்தே ஸர்வஸம்ʼஶயா꞉ ।
க்ஷீயந்தே ச அஸ்ய கர்மாணி மயி த்³ருʼஷ்டே அகி²ல ஆத்மனி ॥ 30 ॥
தஸ்மாத் மத்³ப⁴க்தியுக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ வை மத் ஆத்மன꞉ ।
ந ஜ்ஞானம்ʼ ந ச வைராக்³யம்ʼ ப்ராய꞉ ஶ்ரேய꞉ ப⁴வேத் இஹ ॥ 31 ॥
யத் கர்மபி⁴꞉ யத் தபஸா ஜ்ஞானவைராக்³யத꞉ ச யத் ।
யோகே³ன தா³னத⁴ர்மேண ஶ்ரேயோபி⁴꞉ இதரை꞉ அபி ॥ 32 ॥
ஸர்வம்ʼ மத்³ப⁴க்தியோகே³ன மத்³ப⁴க்த꞉ லப⁴தே அஞ்ஜஸா ।
ஸ்வர்க³ அபவர்க³ம்ʼ மத் தா⁴ம கத²ஞ்சித் யதி³ வாஞ்ச²தி ॥ 33 ॥
ந கிஞ்சித் ஸாத⁴வ꞉ தீ⁴ரா꞉ ப⁴க்தா꞉ ஹி ஏகாந்தின꞉ மம ।
வாஞ்ச²தி அபி மயா த³த்தம்ʼ கைவல்யம் அபுனர்ப⁴வம் ॥ 34 ॥
நைரபேக்ஷ்யம்ʼ பரம்ʼ ப்ராஹு꞉ நி꞉ஶ்ரேயஸம் அனல்பகம் ।
தஸ்மாத் நிராஶிஷ꞉ ப⁴க்தி꞉ நிரபேக்ஷஸ்ய மே ப⁴வேத் ॥ 35 ॥
ந மயி ஏகாந்தப⁴க்தானாம்ʼ கு³ணதோ³ஷ உத்³ப⁴வா꞉ கு³ணா꞉ ।
ஸாதூ⁴னாம்ʼ ஸமசித்தானாம்ʼ பு³த்³தே⁴꞉ பரம் உபேயுஷாம் ॥ 36 ॥
ஏவம் ஏதத் மயா ஆதி³ஷ்டான் அனுதிஷ்ட²ந்தி மே பத²꞉ ।
க்ஷேமம்ʼ விந்த³ந்தி மத் ஸ்தா²னம்ʼ யத் ப்³ரஹ்ம பரமம்ʼ விது³꞉ ॥ 37 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
வேத³த்ரயீவிபா⁴க³யோகோ³ நாம விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 20 ॥
அத² ஏகவிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ய꞉ ஏதான் மத்பத²꞉ ஹித்வா ப⁴க்திஜ்ஞானக்ரியாத்மகான் ।
க்ஷுத்³ரான் காமான் சலை꞉ ப்ராணை꞉ ஜுஷந்த꞉ ஸம்ʼஸரந்தி தே ॥ 1 ॥
ஸ்வே ஸ்வே அதி⁴காரே யா நிஷ்டா² ஸ꞉ கு³ண꞉ பரிகீர்தித꞉ ।
விபர்யய꞉ து தோ³ஷ꞉ ஸ்யாத் உப⁴யோ꞉ ஏஷ꞉ நிஶ்சய꞉ ॥ 2 ॥
ஶுத்³தி⁴ அஶுத்³தீ⁴ விதீ⁴யேதே ஸமானேஷு அபி வஸ்துஷு ।
த்³ரவ்யஸ்ய விசிகித்ஸார்த²ம்ʼ கு³ணதோ³ஷௌ ஶுப⁴ அஶுபௌ⁴ ॥ 3 ॥
த⁴ர்மார்த²ம்ʼ வ்யவஹாரார்த²ம்ʼ யாத்ரார்த²ம் இதி ச அனக⁴ ।
த³ர்ஶித꞉ அயம்ʼ மயா ஆசார꞉ த⁴ர்மம் உத்³வஹதாம்ʼ து⁴ரம் ॥ 4 ॥
பூ⁴மி அம்பு³ அக்³னி அனில ஆகாஶா꞉ பூ⁴தானாம்ʼ பஞ்ச தா⁴தவ꞉ ।
ஆப்³ரஹ்ம ஸ்தா²வர ஆதீ³னாம்ʼ ஶரீரா꞉ ஆத்மஸம்ʼயுதா꞉ ॥ 5 ॥
வேதே³ன நாமரூபாணி விஷமாணி ஸமேஷு அபி ।
தா⁴துஷு உத்³த⁴வ கல்ப்யந்த꞉ ஏதேஷாம்ʼ ஸ்வார்த²ஸித்³த⁴யே ॥ 6 ॥
தே³ஶ கால ஆதி³ பா⁴வானாம்ʼ வஸ்தூனாம்ʼ மம ஸத்தம ।
கு³ணதோ³ஷௌ விதீ⁴யேதே நியமார்த²ம்ʼ ஹி கர்மணாம் ॥ 7 ॥
அக்ருʼஷ்ணஸார꞉ தே³ஶானாம் அப்³ரஹ்மண்ய꞉ அஶுசி꞉ ப⁴வேத் ।
க்ருʼஷ்ணஸார꞉ அபி அஸௌவீர கீகட அஸம்ʼஸ்க்ருʼதேரிணம் ॥ 8 ॥
கர்மண்ய꞉ கு³ணவான் கால꞉ த்³ரவ்யத꞉ ஸ்வத꞉ ஏவ வா ।
யத꞉ நிவர்ததே கர்ம ஸ꞉ தோ³ஷ꞉ அகர்மக꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ॥ 9 ॥
த்³ரவ்யஸ்ய ஶுத்³தி⁴ அஶுத்³தீ⁴ ச த்³ரவ்யேண வசனேன ச ।
ஸம்ʼஸ்காரேண அத² காலேன மஹத்த்வ அல்பதயா அத²வா ॥ 10 ॥
ஶக்த்யா அஶக்த்யா அத²வா பு³த்³த்⁴யா ஸம்ருʼத்³த்⁴யா ச யத் ஆத்மனே ।
அக⁴ம்ʼ குர்வந்தி ஹி யதா² தே³ஶ அவஸ்தா² அனுஸாரத꞉ ॥ 11 ॥
தா⁴ன்ய தா³ரு அஸ்தி² தந்தூனாம்ʼ ரஸ தைஜஸ சர்மணாம் ।
கால வாயு அக்³னி ம்ருʼத்தோயை꞉ பார்தி²வானாம்ʼ யுத அயுதை꞉ ॥ 12 ॥
அமேத்⁴யலிப்தம்ʼ யத் யேன க³ந்த⁴ம்ʼ லேபம்ʼ வ்யபோஹதி ।
ப⁴ஜதே ப்ரக்ருʼதிம்ʼ தஸ்ய தத் ஶௌசம்ʼ தாவத் இஷ்யதே ॥ 13 ॥
ஸ்னான தா³ன தப꞉ அவஸ்தா² வீர்ய ஸம்ʼஸ்கார கர்மபி⁴꞉ ।
மத் ஸ்ம்ருʼத்யா ச ஆத்மன꞉ ஶௌசம்ʼ ஶுத்³த⁴꞉ கர்ம ஆசரேத் த்³விஜ꞉
॥ 14 ॥
மந்த்ரஸ்ய ச பரிஜ்ஞானம்ʼ கர்மஶுத்³தி⁴꞉ மத³ர்பணம் ।
த⁴ர்ம꞉ ஸம்பத்³யதே ஷட்³பி⁴꞉ அத⁴ர்ம꞉ து விபர்யய꞉ ॥ 15 ॥
க்வசித் கு³ண꞉ அபி தோ³ஷ꞉ ஸ்யாத் தோ³ஷ꞉ அபி விதி⁴னா கு³ண꞉ ।
கு³ணதோ³ஷார்த²நியம꞉ தத் பி⁴தா³ம் ஏவ பா³த⁴தே ॥ 16 ॥
ஸமானகர்ம ஆசரணம்ʼ பதிதானாம்ʼ ந பாதகம் ।
ஔத்பத்திக꞉ கு³ண꞉ ஸங்க³꞉ ந ஶயான꞉ பததி அத⁴꞉ ॥ 17 ॥
யத꞉ யத꞉ நிவர்தேத விமுச்யேத தத꞉ தத꞉ ।
ஏஷ꞉ த⁴ர்ம꞉ ந்ரூʼணாம்ʼ க்ஷேம꞉ ஶோகமோஹப⁴ய அபஹ꞉ ॥ 18 ॥
விஷயேஷு கு³ணாத்⁴யாஸாத் பும்ʼஸ꞉ ஸங்க³꞉ தத꞉ ப⁴வேத் ।
ஸங்கா³த் தத்ர ப⁴வேத் காம꞉ காமாத் ஏவ கலி꞉ ந்ரூʼணாம் ॥ 19 ॥
கலே꞉ து³ர்விஷஹ꞉ க்ரோத⁴꞉ தம꞉ தம் அனுவர்ததே ।
தமஸா க்³ரஸ்யதே பும்ʼஸ꞉ சேதனா வ்யாபினீ த்³ருதம் ॥ 20 ॥
தயா விரஹித꞉ ஸாதோ⁴ ஜந்து꞉ ஶூந்யாய கல்பதே ।
தத꞉ அஸ்ய ஸ்வார்த²விப்⁴ரம்ʼஶ꞉ மூர்ச்சி²தஸ்ய ம்ருʼதஸ்ய ச ॥ 21 ॥
விஷயாபி⁴நிவேஶேன ந ஆத்மானம்ʼ வேத³ ந அபரம் ।
வ்ருʼக்ஷஜீவிகயா ஜீவன் வ்யர்த²ம்ʼ ப⁴ஸ்த்ர இவ ய꞉ ஶ்வஸன் ॥ 22 ॥
ப²லஶ்ருதி꞉ இயம்ʼ ந்ரூʼணாம்ʼ ந ஶ்ரேய꞉ ரோசனம்ʼ பரம் ।
ஶ்ரேயோவிவக்ஷயா ப்ரோக்தம்ʼ யதா² பை⁴ஷஜ்யரோசனம் ॥ 23 ॥
உத்பத்தி ஏவ ஹி காமேஷு ப்ராணேஷு ஸ்வஜனேஷு ச ।
ஆஸக்தமனஸ꞉ மர்த்யா ஆத்மன꞉ அனர்த²ஹேதுஷு ॥ 24 ॥
ந தான் அவிது³ஷ꞉ ஸ்வார்த²ம்ʼ ப்⁴ராம்யத꞉ வ்ருʼஜினாத்⁴வனி ।
கத²ம்ʼ யுஞ்ஜ்யாத் புன꞉ தேஷு தான் தம꞉ விஶத꞉ பு³த⁴꞉ ॥ 25 ॥
ஏவம்ʼ வ்யவஸிதம்ʼ கேசித் அவிஜ்ஞாய குபு³த்³த⁴ய꞉ ।
ப²லஶ்ருதிம்ʼ குஸுமிதாம்ʼ ந வேத³ஜ்ஞா꞉ வத³ந்தி ஹி ॥ 26 ॥
காமின꞉ க்ருʼபணா꞉ லுப்³தா⁴꞉ புஷ்பேஷு ப²லபு³த்³த⁴ய꞉ ।
அக்³னிமுக்³தா⁴ து⁴மதாந்தா꞉ ஸ்வம்ʼ லோகம்ʼ ந விந்த³ந்தி தே ॥ 27 ॥
ந தே மாம் அங்க³꞉ ஜானந்தி ஹ்ருʼதி³ஸ்த²ம்ʼ ய꞉ இத³ம்ʼ யத꞉ ।
உக்த²ஶஸ்த்ரா꞉ ஹி அஸுத்ருʼப꞉ யதா² நீஹாரசக்ஷுஷ꞉ ॥ 28 ॥
தே மே மதம் அவிஜ்ஞாய பரோக்ஷம்ʼ விஷயாத்மகா꞉ ।
ஹிம்ʼஸாயாம்ʼ யதி³ ராக³꞉ ஸ்யாத் யஜ்ஞ꞉ ஏவ ந சோத³னா ॥ 29 ॥
ஹிம்ʼஸாவிஹாரா꞉ ஹி அலப்³தை⁴꞉ பஶுபி⁴꞉ ஸ்வஸுக²ஏச்ச²யா ।
யஜந்தே தே³வதா꞉ யஜ்ஞை꞉ பித்ருʼபூ⁴தபதீன் க²லா꞉ ॥ 30 ॥
ஸ்வப்ன் உபமம் அமும்ʼ லோகம் அஸந்தம்ʼ ஶ்ரவணப்ரியம் ।
ஆஶிஷ꞉ ஹ்ருʼதி³ ஸங்கல்ப்ய த்யஜந்தி அர்தா²ன் யதா² வணிக் ॥ 31 ॥
ரஜ꞉ஸத்த்வதமோநிஷ்டா²꞉ ரஜ꞉ஸத்த்வதமோஜுஷ꞉ ।
உபாஸத꞉ இந்த்³ரமுக்²யான் தே³வாதீ³ன் ந ததா² ஏவ மாம் ॥ 32 ॥
இஷ்ட்வா இஹ தே³வதா꞉ யஜ்ஞை꞉ க³த்வா ரம்ʼஸ்யாமஹே தி³வி ।
தஸ்ய அந்த꞉ இஹ பூ⁴யாஸ்ம꞉ மஹாஶாலா மஹாகுலா꞉ ॥ 33 ॥
ஏவம்ʼ புஷ்பிதயா வாசா வ்யாக்ஷிப்தமனஸாம்ʼ ந்ரூʼணாம் ।
மானினான் ச அதிஸ்தப்³தா⁴னாம்ʼ மத்³வார்தா அபி ந ரோசதே ॥ 34 ॥
வேதா³꞉ ப்³ரஹ்மாத்மவிஷயா꞉ த்ரிகாண்ட³விஷயா꞉ இமே ।
பரோக்ஷவாதா³꞉ ருʼஷய꞉ பரோக்ஷம்ʼ மம ச ப்ரியம் ॥ 35 ॥
ஶப்³த³ப்³ரஹ்ம ஸுது³ர்போ³த⁴ம்ʼ ப்ராண இந்த்³ரிய மனோமயம் ।
அனந்தபாரம்ʼ க³ம்பீ⁴ரம்ʼ து³ர்விகா³ஹ்யம்ʼ ஸமுத்³ரவத் ॥ 36 ॥
மயா உபப்³ருʼம்ʼஹிதம்ʼ பூ⁴ம்னா ப்³ரஹ்மணா அனந்தஶக்தினா ।
பூ⁴தேஷு கோ⁴ஷரூபேண பி³ஸேஷு ஊர்ண இவ லக்ஷ்யதே ॥ 37 ॥
யதா² ஊர்ணநாபி⁴꞉ ஹ்ருʼத³யாத் ஊர்ணாம் உத்³வமதே முகா²த் ।
ஆகாஶாத் கோ⁴ஷவான் ப்ராண꞉ மனஸா ஸ்பர்ஶரூபிணா ॥ 38 ॥
ச²ந்தோ³மய꞉ அம்ருʼதமய꞉ ஸஹஸ்ரபத³வீம்ʼ ப்ரபு⁴꞉ ।
ஓங்காராத் வ்யஞ்ஜித ஸ்பர்ஶ ஸ்வர உஷ்ம அந்தஸ்த² பூ⁴ஷிதாம் ॥
39 ॥
விசித்ரபா⁴ஷாவிததாம்ʼ ச²ந்தோ³பி⁴꞉ சதுர உத்தரை꞉ ।
அனந்தபாராம்ʼ ப்³ருʼஹதீம்ʼ ஸ்ருʼஜதி ஆக்ஷிபதே ஸ்வயம் ॥ 40 ॥
கா³யத்ரீ உஷ்ணிக் அனுஷ்டுப் ச ப்³ருʼஹதீ பங்க்தி꞉ ஏவ ச ।
த்ரிஷ்டுப் ஜக³தீ அதிச்ச²ந்த³꞉ ஹி அத்யஷ்டி அதிஜக³த் விராட் ॥ 41 ॥
கிம்ʼ வித⁴த்தே கிம் ஆசஷ்டே கிம் அனூத்³ய விகல்பயேத் ।
இதி அஸ்யா꞉ ஹ்ருʼத³யம்ʼ லோகே ந அன்ய꞉ மத் வேத³ கஶ்சன ॥42 ॥
மாம்ʼ வித⁴த்தே அபி⁴த⁴த்தே மாம்ʼ விகல்ப்ய அபோஹ்யதே து அஹம் ।
ஏதாவான் ஸர்வவேதா³ர்த²꞉ ஶப்³த³꞉ ஆஸ்தா²ய மாம்ʼ பி⁴தா³ம் ।
மாயாமாத்ரம் அனூத்³ய அந்தே ப்ரதிஷித்⁴ய ப்ரஸீத³தி ॥ 43 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வத்³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
வேத³த்ரயவிபா⁴க³நிரூபணம்ʼ நாம ஏகவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 21 ॥
அத² த்³வாவிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
கதி தத்த்வானி விஶ்வேஶ ஸங்க்²யாதானி ருʼஷிபி⁴꞉ ப்ரபோ⁴ ।
நவ ஏகாத³ஶ பஞ்ச த்ரீணி ஆத்த² த்வம் இஹ ஶுஶ்ரும ॥ 1 ॥
கேசித் ஷட்³விம்ʼஶதிம்ʼ ப்ராஹு꞉ அபரே பஞ்சவிம்ʼஶதிம் ।
ஸப்த ஏகே நவ ஷட் கேசித் சத்வாரி ஏகாத³ஶ அபரே ।
கேசித் ஸப்தத³ஶ ப்ராஹு꞉ ஷோட³ஶ ஏகே த்ரயோத³ஶ ॥ 2 ॥
ஏதாவத் த்வம் ஹி ஸங்க்²யானாம் ருʼஷய꞉ யத் விவக்ஷயா ।
கா³யந்தி ப்ருʼத²க் ஆயுஷ்மன் இத³ம்ʼ ந꞉ வக்தும் அர்ஹஸி ॥ 3 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யுக்தம்ʼ ச ஸந்தி ஸர்வத்ர பா⁴ஷந்தே ப்³ராஹ்மணா꞉ யதா² ।
மாயாம்ʼ மதீ³யாம் உத்³க்³ருʼஹ்ய வத³தாம்ʼ கிம்ʼ நு து³ர்க⁴டம் ॥ 4 ॥
ந ஏதத் ஏவம்ʼ யதா² ஆத்த² த்வம்ʼ யத் அஹம்ʼ வச்மி தத் ததா² ।
ஏவம்ʼ விவத³தாம்ʼ ஹேதும்ʼ ஶக்தய꞉ மே து³ரத்யயா꞉ ॥ 5 ॥
யாஸாம்ʼ வ்யதிகராத் ஆஸீத் விகல்ப꞉ வத³தாம்ʼ பத³ம் ।
ப்ராப்தே ஶமத³மே அபி ஏதி வாத³ஸ்தமனு ஶாம்யதி ॥ 6 ॥
பரஸ்பரான் அனுப்ரவேஶாத் தத்த்வானாம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ ।
பௌர்வ அபர்ய ப்ரஸங்க்²யானம்ʼ யதா² வக்து꞉ விவக்ஷிதம் ॥ 7 ॥
ஏகஸ்மின் அபி த்³ருʼஶ்யந்தே ப்ரவிஷ்டானி இதராணி ச ।
பூர்வஸ்மின் வா பரஸ்மின் வா தத்த்வே தத்த்வானி ஸர்வஶ꞉ ॥ 8 ॥
பௌர்வ அபர்யம் அத꞉ அமீஷாம்ʼ ப்ரஸங்க்²யானம் அபீ⁴ப்ஸதாம் ।
யதா² விவிக்தம்ʼ யத் வக்த்ரம்ʼ க்³ருʼஹ்ணீம꞉ யுக்திஸம்ப⁴வாத் ॥ 9 ॥
அநாதி³ அவித்³யாயுக்தஸ்ய புருஷஸ்ய ஆத்மவேத³னம் ।
ஸ்வத꞉ ந ஸம்ப⁴வாத் அன்ய꞉ தத்த்வஜ்ஞ꞉ ஜ்ஞானத³꞉ ப⁴வேத் ॥ 10 ॥
புருஷ ஈஶ்வரயோ꞉ அத்ர ந வைலக்ஷண்யம் அணு அபி ।
தத் அன்யகல்பனாபார்தா² ஜ்ஞானம்ʼ ச ப்ரக்ருʼதே꞉ கு³ண꞉ ॥ 11 ॥
ப்ரக்ருʼதி꞉ கு³ணஸாம்யம்ʼ வை ப்ரக்ருʼதே꞉ ந ஆத்மன꞉ கு³ணா꞉ ।
ஸத்த்வம்ʼ ரஜ꞉ தம꞉ இதி ஸ்தி²தி உத்பத்தி அந்தஹேதவ꞉ ॥ 12 ॥
ஸத்த்வம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ரஜ꞉ கர்ம தம꞉ அஜ்ஞானம் இஹ உச்யதே ।
கு³ணவ்யதிகர꞉ கால꞉ ஸ்வபா⁴வ꞉ ஸூத்ரம் ஏவ ச ॥ 13 ॥
புருஷ꞉ ப்ரக்ருʼதி꞉ வ்யக்தம் அஹங்கார꞉ நப⁴꞉ அனில꞉ ।
ஜ்யோதி꞉ ஆப꞉ க்ஷிதி꞉ இதி தத்த்வானி உக்தானி மே நவ ॥ 14 ॥
ஶ்ரோத்ரம்ʼ த்வக் த³ர்ஶனம்ʼ க்⁴ராண꞉ ஜிஹ்வா இதி ஜ்ஞானஶக்தய꞉ ।
வாக் பாணி உபஸ்த² பாயு அங்க்⁴ரி꞉ கர்மாண்யங்க³ உப⁴யம்ʼ மன꞉ ॥ 15 ॥
ஶப்³த³꞉ ஸ்பர்ஶ꞉ ரஸ꞉ க³ந்த⁴꞉ ரூபம்ʼ ச இதி அர்த²ஜாதய꞉ ।
க³தி உக்தி உத்ஸர்க³ ஶில்பானி கர்ம ஆயதன ஸித்³த⁴ய꞉ ॥ 16 ॥
ஸர்க³ ஆதௌ³ ப்ரக்ருʼதி꞉ ஹி அஸ்ய கார்ய காரண ரூபிணீ ।
ஸத்த்வ ஆதி³பி⁴꞉ கு³ணை꞉ த⁴த்தே புருஷ꞉ அவ்யக்த꞉ ஈக்ஷதே ॥ 17 ॥
வ்யக்த ஆத³ய꞉ விகுர்வாணா꞉ தா⁴தவ꞉ புருஷ ஈக்ஷயா ।
லப்³த⁴வீர்யா꞉ ஸ்ருʼஜந்தி அண்ட³ம்ʼ ஸம்ʼஹதா꞉ ப்ரக்ருʼதே꞉ ப³லாத் ॥ 18 ॥
ஸப்த ஏவ தா⁴தவ꞉ இதி தத்ர அர்தா²꞉ பஞ்ச கா²த³ய꞉ ।
ஜ்ஞானம் ஆத்மா உப⁴ய ஆதா⁴ர꞉ தத꞉ தே³ஹ இந்த்³ரிய ஆஸவ꞉ ॥ 19 ॥
ஷட்³ இதி அத்ர அபி பூ⁴தானி பஞ்ச ஷஷ்ட²꞉ பர꞉ புமான் ।
தை꞉ யுக்த꞉ ஆத்மஸம்பூ⁴தை꞉ ஸ்ருʼஷ்ட்வா இத³ம்ʼ ஸமுபாவிஶத் ॥ 20 ॥
சத்வாரி ஏவ இதி தத்ர அபி தேஜ꞉ ஆப꞉ அன்னம் ஆத்மன꞉ ।
ஜாதானி தை꞉ இத³ம்ʼ ஜாதம்ʼ ஜன்ம அவயவின꞉ க²லு ॥ 21 ॥
ஸங்க்²யானே ஸப்தத³ஶகே பூ⁴தமாத்ர இந்த்³ரியாணி ச ।
பஞ்சபஞ்ச ஏக மனஸா ஆத்மா ஸப்தத³ஶ꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ॥ 22 ॥
தத்³வத் ஷோட³ஶஸங்க்²யானே ஆத்மா ஏவ மன꞉ உச்யதே ।
பூ⁴தேந்த்³ரியாணி பஞ்ச ஏவ மன꞉ ஆத்மா த்ரயோத³ஶ꞉ ॥ 23 ॥
ஏகாத³ஶத்வ꞉ ஆத்மா அஸௌ மஹாபூ⁴தேந்த்³ரியாணி ச ।
அஷ்டௌ ப்ரக்ருʼதய꞉ ச ஏவ புருஷ꞉ ச நவ இதி அத² ॥ 24 ॥
இதி நானா ப்ரஸங்க்²யானம்ʼ தத்த்வானாம் ருʼஷிபி⁴꞉ க்ருʼதம் ।
ஸர்வம்ʼ ந்யாய்யம்ʼ யுக்திமத்வாத் விது³ஷாம்ʼ கிம் அஶோப⁴னம் ॥ 25 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
ப்ரக்ருʼதி꞉ புருஷ꞉ ச உபௌ⁴ யதி³ அபி ஆத்மவிலக்ஷணௌ ।
அன்யோன்ய அபாஶ்ரயாத் க்ருʼஷ்ண த்³ருʼஶ்யதே ந பி⁴தா³ தயோ꞉ ।
ப்ரக்ருʼதௌ லக்ஷ்யதே ஹி ஆத்மா ப்ரக்ருʼதி꞉ ச ததா² ஆத்மனி ॥ 26 ॥
ஏவம்ʼ மே புண்ட³ரீகாக்ஷ மஹாந்தம்ʼ ஸம்ʼஶயம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ।
சே²த்தும் அர்ஹஸி ஸர்வஜ்ஞ வசோபி⁴꞉ நயனைபுணை꞉ ॥ 27 ॥
த்வத்த꞉ ஜ்ஞானம்ʼ ஹி ஜீவானாம்ʼ ப்ரமோஷ꞉ தே அத்ர ஶக்தித꞉ ।
த்வம் ஏவ ஹி ஆத்ம மாயாயா க³திம்ʼ வேத்த² ந ச அபர꞉ ॥ 28 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப்ரக்ருʼதி꞉ புருஷ꞉ ச இதி விகல்ப꞉ புருஷர்ஷப⁴ ।
ஏஷ꞉ வைகாரிக꞉ ஸர்க³꞉ கு³ணவ்யதிகராத்மக꞉ ॥ 29 ॥
மம அங்க³ மாயா கு³ணமயீ அனேகதா⁴
விகல்பபு³த்³தீ⁴꞉ ச கு³ணை꞉ வித⁴த்தே ।
வைகாரிக꞉ த்ரிவித⁴꞉ அத்⁴யாத்மம் ஏகம்
அத² அதி⁴தை³வம் அதி⁴பூ⁴தம் அன்யத் ॥ 30 ॥
த்³ருʼக் ரூபம் ஆர்கம்ʼ வபு꞉ அத்ர ரந்த்⁴ரே
பரஸ்பரம்ʼ ஸித்⁴யதி ய꞉ ஸ்வத꞉ கே² ।
ஆத்மா யத் ஏஷம் அபர꞉ ய꞉ ஆத்³ய꞉
ஸ்வயா அனுபூ⁴த்ய அகி²லஸித்³த⁴ஸித்³தி⁴꞉ ।
ஏவம்ʼ த்வக் ஆதி³ ஶ்ரவணாதி³ சக்ஷு꞉
ஜிஹ்வ ஆதி³ நாஸ ஆதி³ ச சித்தயுக்தம் ॥ 31 ॥
ய꞉ அஸௌ கு³ணக்ஷோப⁴க்ருʼதௌ விகார꞉
ப்ரதா⁴னமூலாத் மஹத꞉ ப்ரஸூத꞉ ।
அஹம்ʼ த்ரிவ்ருʼத் மோஹவிகல்பஹேது꞉
வைகாரிக꞉ தாமஸ꞉ ஐந்த்³ரிய꞉ ச ॥ 32 ॥
ஆத்மாபரிஜ்ஞானமய꞉ விவாத³꞉
ஹி அஸ்தி இதி ந அஸ்தி இதி பி⁴தா³ர்த²நிஷ்ட²꞉ ।
வ்யர்த²꞉ அபி ந ஏவ உபரமேத பும்ʼஸாம்ʼ
மத்த꞉ பராவ்ருʼத்ததி⁴யாம்ʼ ஸ்வலோகாத் ॥ 33 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
த்வத்த꞉ பராவ்ருʼத்ததி⁴ய꞉ ஸ்வக்ருʼதை꞉ கர்மபி⁴꞉ ப்ரபோ⁴ ।
உச்ச அவசான் யதா² தே³ஹான் க்³ருʼஹ்ணந்தி விஸ்ருʼஜந்தி ச ॥ 34 ॥
தத் மம ஆக்²யாஹி கோ³விந்த³ து³ர்விபா⁴வ்யம் அனாத்மபி⁴꞉ ।
ந ஹி ஏதத் ப்ராயஶ꞉ லோகே வித்³வாம்ʼஸ꞉ ஸந்தி வஞ்சிதா꞉ ॥ 35 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மன꞉ கர்மமயம்ʼ ந்ருʼணாம் இந்த்³ரியை꞉ பஞ்சபி⁴꞉ யுதம் ।
லோகாத் லோகம்ʼ ப்ரயாதி அன்ய꞉ ஆத்மா தத் அனுவர்ததே ॥ 36 ॥
த்⁴யாயன் மன꞉ அனுவிஷயான் த்³ருʼஷ்டான் வா அனுஶ்ருதான் அத² ।
உத்³யத் ஸீத³த் கர்மதந்த்ரம்ʼ ஸ்ம்ருʼதி꞉ தத் அனுஶாம்யதி ॥ 37 ॥
விஷய அபி⁴நிவேஶேன ந ஆத்மானம்ʼ யத் ஸ்மரேத் புன꞉ ।
ஜந்தோ꞉ வை கஸ்யசித் ஹேதோ꞉ ம்ருʼத்யு꞉ அத்யந்தவிஸ்ம்ருʼதி꞉ ॥ 38 ॥
ஜன்ம து ஆத்மதயா பும்ʼஸ꞉ ஸர்வபா⁴வேன பூ⁴ரித³ ।
விஷய ஸ்வீக்ருʼதிம்ʼ ப்ராஹு꞉ யதா² ஸ்வப்னமனோரத²꞉ ॥ 39 ॥
ஸ்வப்னம்ʼ மனோரத²ம்ʼ ச இத்த²ம்ʼ ப்ராக்தனம்ʼ ந ஸ்மரதி அஸௌ ।
தத்ர பூர்வம் இவ ஆத்மானம் அபூர்வம்ʼ ச அனுபஶ்யதி ॥ 40 ॥
இந்த்³ரிய ஆயன ஸ்ருʼஷ்ட்யா இத³ம்ʼ த்ரைவித்⁴யம்ʼ பா⁴தி வஸ்துனி ।
ப³ஹி꞉ அந்த꞉ பி⁴தா³ஹேது꞉ ஜன꞉ அஸத் ஜனக்ருʼத் யதா² ॥ 41 ॥
நித்யதா³ ஹி அங்க³꞉ பூ⁴தானி ப⁴வந்தி ந ப⁴வந்தி ச ।
காலேன அல்க்ஷ்யவேகே³ன ஸூக்ஷ்மத்வாத் தத் ந த்³ருʼஶ்யதே ॥ 42 ॥
யதா² அர்சிஷாம்ʼ ஸ்ரோதஸாம்ʼ ச ப²லானாம்ʼ வா வனஸ்பதே꞉ ।
ததா² ஏவ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ வய꞉ அவஸ்தா² ஆத³ய꞉ க்ருʼதா꞉ ॥ 43 ॥
ஸ꞉ அயம்ʼ தீ³ப꞉ அர்சிஷாம்ʼ யத்³வத் ஸ்ரோதஸாம்ʼ தத் இத³ம்ʼ ஜலம் ।
ஸ꞉ அயம்ʼ புமான் இதி ந்ருʼணாம்ʼ ம்ருʼஷா꞉ கீ³꞉ தீ⁴꞉ ம்ருʼஷா
ஆயுஷாம் ॥ 44 ॥
மா ஸ்வஸ்ய கர்மபீ³ஜேன ஜாயதே ஸ꞉ அபி அயம்ʼ புமான் ।
ம்ரியதே வாமர꞉ ப்⁴ராந்த்யா யதா² அக்³னி꞉ தா³ரு ஸம்ʼயுத꞉ ॥ 45 ॥
நிஷேகக³ர்ப⁴ஜன்மானி பா³ல்யகௌமாரயௌவனம் ।
வயோமத்⁴யம்ʼ ஜரா ம்ருʼத்யு꞉ இதி அவஸ்தா²꞉ தனோ꞉ நவ ॥ 46 ॥
ஏதா꞉ மனோரத²மயீ꞉ ஹி அன்யஸ்ய உச்சாவசா꞉ தனூ꞉ ।
கு³ணஸங்கா³த் உபாத³த்தே க்வசித் கஶ்சித் ஜஹாதி ச ॥ 47 ॥
ஆத்மன꞉ பித்ருʼபுத்ராப்⁴யாம் அனுமேயௌ ப⁴வாப்யயௌ ।
ந ப⁴வாப்யயவஸ்தூனாம் அபி⁴ஜ்ஞ꞉ த்³வயலக்ஷண꞉ ॥ 48 ॥
தரோ꞉ பீ³ஜவிபாகாப்⁴யாம்ʼ ய꞉ வித்³வாத் ஜன்மஸம்ʼயமௌ ।
தரோ꞉ விலக்ஷண꞉ த்³ரஷ்டா ஏவம்ʼ த்³ரஷ்டா தனோ꞉ ப்ருʼத²க் ॥ 49 ॥
ப்ரக்ருʼதே꞉ ஏவம் ஆத்மானம் அவிவிச்ய அபு³த⁴꞉ புமான் ।
தத்த்வேன ஸ்பர்ஶஸம்ʼமூட⁴꞉ ஸம்ʼஸாரம்ʼ ப்ரதிபத்³யதே ॥ 50 ॥
ஸத்த்வஸங்கா³த் ருʼஷீன் தே³வான் ரஜஸா அஸுரமானுஷான் ।
தமஸா பூ⁴ததிர்யக்த்வம்ʼ ப்⁴ராமித꞉ யாதி கர்மபி⁴꞉ ॥ 51 ॥
ந்ருʼத்யத꞉ கா³யத꞉ பஶ்யன் யதா² ஏவ அனுகரோதி தான் ।
ஏவம்ʼ பு³த்³தி⁴கு³ணான் பஶ்யன் அனீஹ꞉ அபி அனுகார்யதே ॥ 52 ॥
யதா² அம்ப⁴ஸா ப்ரசலதா தரவ꞉ அபி சலா꞉ இவ ।
சக்ஷுஷா ப்⁴ராம்யமாணேன த்³ருʼஶ்யதே ப்⁴ரமதி இவ பூ⁴꞉ ॥ 53 ॥
யதா² மனோரத²தி⁴ய꞉ விஷயானுப⁴வ꞉ ம்ருʼஷா ।
ஸ்வப்னத்³ருʼஷ்டா꞉ ச தா³ஶார்ஹ ததா² ஸம்ʼஸார꞉ ஆத்மன꞉ ॥ 54 ॥
அர்தே² ஹி அவித்³யமானே அபி ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ ந நிவர்ததே ।
த்⁴யாயத꞉ விஷயான் அஸ்ய ஸ்வப்னே அனர்த² ஆக³ம꞉ யதா² ॥ 55 ॥
தஸ்மாத் உத்³த⁴வ மா பு⁴ங்க்ஷ்வ விஷயான் அஸத் இந்த்³ரியை꞉ ।
ஆத்மா அக்³ரஹணநிர்பா⁴தம்ʼ பஶ்ய வைகல்பிகம்ʼ ப்⁴ரமம் ॥ 56 ॥
க்ஷிப்த꞉ அவமானித꞉ அஸத்³பி⁴꞉ ப்ரலப்³த⁴꞉ அஸூயித꞉ அத²வா ।
தாடி³த꞉ ஸம்ʼநிப³த்³த⁴꞉ வா வ்ருʼத்த்யா வா பரிஹாபித꞉ ॥ 57 ॥
நிஷ்டி²த꞉ மூத்ரித꞉ ப³ஹுதா⁴ ஏவம்ʼ ப்ரகம்பித꞉ ।
ஶ்ரேயஸ்காம꞉ க்ருʼச்ச்²ரக³த꞉ ஆத்மனா ஆத்மானம் உத்³த⁴ரேத் ॥ 58 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
யதா² ஏவம் அனுபு³த்³த்⁴யேயம்ʼ வத³ ந꞉ வத³தாம்ʼ வர ।
ஸுது³꞉ஸஹம் இமம்ʼ மன்ய꞉ ஆத்மனி அஸத் அதிக்ரமம் ॥ 59 ॥
விது³ஷம் அபி விஶ்வாத்மன் ப்ரக்ருʼதி꞉ ஹி ப³லீயஸீ ।
ருʼதே த்வத் த⁴ர்மநிரதான் ஶாந்தா꞉ தே சரணாலயான் ॥ 60 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
த்³வாவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 22 ॥
அத² த்ரயோவிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
பா³த³ராயணி꞉ உவாச ।
ஸ꞉ ஏவம் ஆஶம்ʼஸித꞉ உத்³த⁴வேன
பா⁴க³வதமுக்²யேன தா³ஶார்ஹமுக்²ய꞉ ।
ஸபா⁴ஜயன் ப்³ருʼத்யவச꞉ முகுந்த³꞉
தம் ஆப³பா⁴ஷே ஶ்ரவணீயவீர்ய꞉ ॥ 1 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப³ர்ஹஸ்பத்ய ஸ꞉ வை ந அத்ர ஸாது⁴꞉ வை து³ர்ஜன் ஈரிதை꞉ ।
து³ருக்தை꞉ பி⁴ன்னம் ஆத்மானம்ʼ ய꞉ ஸமாதா⁴தும் ஈஶ்வர꞉ ॥ 2 ॥
ந ததா² தப்யதே வித்³த⁴꞉ புமான் பா³ணை꞉ ஸுமர்மகை³꞉ ।
யதா² துத³ந்தி மர்மஸ்தா²꞉ ஹி அஸதாம்ʼ பருஷேஷவ꞉ ॥ 3 ॥
கத²யந்தி மஹத்புண்யம் இதிஹாஸம் இஹ உத்³த⁴வ ।
தம் அஹம்ʼ வர்ணயிஷ்யாமி நிபோ³த⁴ ஸுஸமாஹித꞉ ॥ 4 ॥
கேனசித் பி⁴க்ஷுணா கீ³தம்ʼ பரிபூ⁴தேன து³ர்ஜனை꞉ ।
ஸ்மரதா꞉ த்⁴ருʼதியுக்தேன விபாகம்ʼ நிஜகர்மணாம் ॥ 5 ॥
அவநிஷு த்³விஜ꞉ கஶ்சித் ஆஸீத் ஆட்⁴யதம꞉ ஶ்ரியா ।
வார்தாவ்ருʼத்தி꞉ கத³ர்ய꞉ து காமீ லுப்³த⁴꞉ அதிகோபன꞉ ॥ 6 ॥
ஜ்ஞாதய꞉ அதித²ய꞉ தஸ்ய வாங்மாத்ரேண அபி ந அர்சிதா꞉ ।
ஶூன்ய அவஸத²꞉ ஆத்மா அபி காலே காமை꞉ அனர்சித꞉ ॥ 7 ॥
து³꞉ஶீலஸ்ய கத³ர்யஸ்ய த்³ருஹ்யந்தே புத்ரபா³ந்த⁴வா꞉ ।
தா³ரா து³ஹிதர꞉ ப்⁴ருʼத்யா꞉ விஷண்ணா꞉ ந ஆசரன் ப்ரியம் ॥ 8 ॥
தஸ்ய ஏவம்ʼ யக்ஷவித்தஸ்ய ச்யுதஸ்ய உப⁴யலோகத꞉ ।
த⁴ர்மகாமவிஹீனஸ்ய சுக்ருது⁴꞉ பஞ்சபா⁴கி³ன꞉ ॥ 9 ॥
தத் அவத்⁴யான விஸ்ரஸ்த புண்ய ஸ்கந்த⁴ஸ்ய பூ⁴ரித³ ।
அர்த²꞉ அபி அக³ச்ச²ன் நித⁴னம்ʼ ப³ஹு ஆயாஸ பரிஶ்ரம꞉ ॥ 10 ॥
ஜ்ஞாதய꞉ ஜக்³ருʼஹு꞉ கிஞ்சித் கிஞ்சித் அஸ்யவ꞉ உத்³த⁴வ ।
தை³வத꞉ காலத꞉ கிஞ்சித் ப்³ரஹ்மப³ந்தோ⁴꞉ ந்ருʼபார்தி²வாத் ॥ 11 ॥
ஸ꞉ ஏவம்ʼ த்³ரவிணே நஷ்டே த⁴ர்மகாமவிவர்ஜித꞉ ।
உபேக்ஷித꞉ ச ஸ்வஜனை꞉ சிந்தாம் ஆப து³ரத்யயாம் ॥ 12 ॥
தஸ்ய ஏவம்ʼ த்⁴யாயத꞉ தீ³ர்க⁴ம்ʼ நஷ்டராய꞉ தபஸ்வின꞉ ।
கி²த்³யத꞉ பா³ஷ்பகண்ட²ஸ்ய நிர்வேத³꞉ ஸுமஹான் அபூ⁴த் ॥ 13 ॥
ஸ꞉ ச ஆஹ இத³ம் அஹோ கஷ்டம்ʼ வ்ருʼதா² ஆத்மா மே அனுதாபித꞉ ।
ந த⁴ர்மாய ந காமாய யஸ்ய அர்த² ஆயாஸ꞉ ஈத்³ருʼஶ꞉ ॥ 14 ॥
ப்ராயேண அர்தா²꞉ கத³ர்யாணாம்ʼ ந ஸுகா²ய கதா³சன ।
இஹ ச ஆத்மோபதாபாய ம்ருʼதஸ்ய நரகாய ச ॥ 15 ॥
யஶ꞉ யஶஸ்வினாம்ʼ ஶுத்³த⁴ம்ʼ ஶ்லாக்⁴யா꞉ யே கு³ணினாம்ʼ கு³ணா꞉ ।
லோப⁴꞉ ஸ்வல்ப꞉ அபி தான் ஹந்தி ஶ்வித்ர꞉ ரூபம் இவ இப்ஸிதம் ॥ 16 ॥
அர்த²ஸ்ய ஸாத⁴னே ஸித்³த⁴꞉ உத்கர்ஷே ரக்ஷணே வ்யயே ।
நாஶ உபபோ⁴க³꞉ ஆயாஸ꞉ த்ராஸ꞉ சிந்தா ப்⁴ரம꞉ ந்ருʼணாம் ॥ 17 ॥
ஸ்தேயம்ʼ ஹிம்ʼஸா அந்ருʼதம்ʼ த³ம்ப⁴꞉ காம꞉ க்ரோத⁴꞉ ஸ்மய꞉ மத³꞉ ।
பே⁴த³꞉ வைரம் அவிஶ்வாஸ꞉ ஸம்ʼஸ்பர்தா⁴ வ்யஸனானி ச ॥ 18 ॥
ஏதே பஞ்சத³ஶான் அர்தா²꞉ ஹி அர்த²மூலா꞉ மதா꞉ ந்ருʼணாம் ।
தஸ்மாத் அனர்த²ம் அர்தா²க்²யம்ʼ ஶ்ரேய꞉ அர்தீ² தூ³ரத꞉ த்யஜேத் ॥ 19 ॥
பி⁴த்³யந்தே ப்⁴ராதர꞉ தா³ரா꞉ பிதர꞉ ஸுஹ்ருʼத³꞉ ததா² ।
ஏகாஸ்னிக்³தா⁴꞉ காகிணினா ஸத்³ய꞉ ஸர்வே அரய꞉ க்ருʼதா꞉ ॥ 20 ॥
அர்தே²ன அல்பீயஸா ஹி ஏதே ஸம்ʼரப்³தா⁴ தீ³ப்தம் அன்யவ꞉ ।
த்யஜந்தி ஆஶு ஸ்ப்ருʼத⁴꞉ க்⁴னந்தி ஸஹஸா உத்ஸ்ருʼஜ்ய ஸௌஹ்ருʼத³ம் ॥
21 ॥
லப்³த்⁴வா ஜன்ம அமரப்ரார்த்²யம்ʼ மானுஷ்யம்ʼ தத் த்³விஜ அக்³ர்யதாம் ।
தத் அநாத்³ருʼத்ய யே ஸ்வார்த²ம்ʼ க்⁴னந்தி யாந்தி அஶுபா⁴ம்ʼ க³திம் ॥
22 ॥
ஸ்வர்க³ அபவர்க³யோ꞉ த்³வாரம்ʼ ப்ராப்ய லோகம் இமம்ʼ புமான் ।
த்³ரவிணே க꞉ அனூஷஜ்ஜேத மர்த்ய꞉ அனர்த²ஸ்ய தா⁴மனி ॥ 23 ॥
தே³வர்ஷி பித்ருʼ பூ⁴தானி ஜ்ஞாதீன் ப³ந்தூ⁴ன் ச பா⁴கி³ன꞉ ।
அஸம்ʼவிப⁴ஜ்ய ச ஆத்மானம்ʼ யக்ஷவித்த꞉ பததி அத⁴꞉ ॥ 24 ॥
வ்யர்த²யா அர்தே²ஹயா வித்தம்ʼ ப்ரமத்தஸ்ய வய꞉ ப³லம் ।
குஶலா꞉ யேன ஸித்⁴யந்தி ஜரட²꞉ கிம்ʼ நு ஸாத⁴யே ॥ 25 ॥
கஸ்மாத் ஸங்க்லிஶ்யதே வித்³வான் வ்யர்த²யா அர்தே²ஹயா அஸக்ருʼத் ।
கஸ்யசித் மாயயா நூனம்ʼ லோக꞉ அயம்ʼ ஸுவிமோஹித꞉ ॥ 26 ॥
கிம்ʼ த⁴னை꞉ த⁴னதை³꞉ வா கிம்ʼ காமை꞉ வா காமதை³꞉ உத ।
ம்ருʼத்யுனா க்³ரஸ்யமானஸ்ய கர்மபி⁴꞉ வா உத ஜன்மதை³꞉ ॥ 27 ॥
நூனம்ʼ மே ப⁴க³வான் துஷ்ட꞉ ஸர்வதே³வமய꞉ ஹரி꞉ ।
யேன நீத꞉ த³ஶாம் ஏதாம்ʼ நிர்வேத³꞉ ச ஆத்மன꞉ ப்லவ꞉ ॥ 28 ॥
ஸ꞉ அஹம்ʼ கலௌ அஶேஷேண ஶோஷயிஹ்ஹ்யே அங்க³ம் ஆத்மன꞉ ।
அப்ரமத்த꞉ அகி²லஸ்வார்தே² யதி³ ஸ்யாத் ஸித்³த⁴꞉ ஆத்மனி ॥ 29 ॥
தத்ர மாம் அனுமோதே³ரன் தே³வா꞉ த்ரிபு⁴வனேஶ்வரா꞉ ।
முஹூர்தேன ப்³ரஹ்மலோகம்ʼ க²ட்வாங்க³꞉ ஸமஸாத⁴யத் ॥ 30 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இதி அபி⁴ப்ரேத்ய மனஸா ஹி ஆவந்த்ய꞉ த்³விஜஸத்தம꞉ ।
உன்முச்ய ஹ்ருʼத³யக்³ரந்தீ²ன் ஶாந்த꞉ பி⁴க்ஷு꞉ அபூ⁴த் முனி꞉ ॥ 31 ॥
ஸ꞉ சசார மஹீம் ஏதாம்ʼ ஸம்ʼயத ஆத்மேந்த்³ரிய அனில꞉ ।
பி⁴க்ஷார்த²ம்ʼ நக³ர க்³ராமான் அஸங்க³꞉ அலக்ஷித꞉ அவிஶத் ॥ 32 ॥
தம்ʼ வை ப்ரவயஸம்ʼ பி⁴க்ஷும் அவதூ⁴தம் அஸஜ்ஜனா꞉ ।
த்³ருʼஷ்ட்வா பர்யப⁴வன் ப⁴த்³ர꞉ ப³ஹ்வீபி⁴꞉ பரிபூ⁴திபி⁴꞉ ॥ 33 ॥
கேசித் த்ரிவேணும்ʼ ஜக்³ருʼஹு꞉ ஏகே பாத்ரம்ʼ கமண்ட³லும் ।
பீட²ம்ʼ ச ஏகே அக்ஷஸூத்ரம்ʼ ச கந்தா²ம்ʼ சீராணி கேசன ॥ 34 ॥
ப்ரதா³ய ச புன꞉ தானி த³ர்ஶிதானி ஆத³து³꞉ முனே꞉ ।
அன்னம்ʼ ச பை⁴க்ஷ்யஸம்பன்னம்ʼ பு⁴ஞ்ஜானஸ்ய ஸரித் தடே ॥ 35 ॥
மூத்ரயந்தி ச பாபிஷ்டா²꞉ ஷ்டீ²வந்தி அஸ்ய ச மூர்த⁴னி ।
யதவாசம்ʼ வாசயந்தி தாட³யந்தி ந வக்தி சேத் ॥ 36 ॥
தர்ஜயந்தி அபரே வாக்³பி⁴꞉ ஸ்தேன꞉ அயம் இதி வாதி³ன꞉ ।
ப³த்⁴னந்தி ரஜ்ஜ்வா தம்ʼ கேசித் ப³த்⁴யதாம்ʼ ப³த்⁴யதாம் இதி ॥ 37 ॥
க்ஷிபந்தி ஏகே அவஜானந்த꞉ ஏஷ꞉ த⁴ர்மத்⁴வஜ꞉ ஶட²꞉ ।
க்ஷீணவித்த꞉ இமாம்ʼ வ்ருʼத்திம் அக்³ரஹீத் ஸ்வஜன உஜ்ஜி²த꞉ ॥ 38 ॥
அஹோ ஏஷ꞉ மஹாஸார꞉ த்⁴ருʼதிமான் கி³ரி꞉ ஆடி³வ ।
மௌனேன ஸாத⁴யதி அர்த²ம்ʼ ப³கவத் த்³ருʼட⁴நிஶ்சய꞉ ॥ 39 ॥
இதி ஏகே விஹஸந்தி ஏனம் ஏகே து³ர்வாதயந்தி ச ।
தம்ʼ ப³ப³ந்து⁴꞉ நிருருது⁴꞉ யதா² க்ரீட³னகம்ʼ த்³விஜம் ॥ 40 ॥
ஏவம்ʼ ஸ꞉ பௌ⁴திகம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ தை³விகம்ʼ தை³ஹிகம்ʼ ச யத் ।
போ⁴க்தவ்யம் ஆத்மன꞉ தி³ஷ்டம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ப்ராப்தம் அபு³த்⁴யத ॥ 41 ॥
பரிபூ⁴த꞉ இமாம்ʼ கா³தா²ம் அகா³யத நராத⁴மை꞉ ।
பாதயத்³பி⁴꞉ ஸ்வத⁴ர்மஸ்த²꞉ த்⁴ருʼதிம் ஆஸ்தா²ய ஸாத்விகீம் ॥ 42 ॥
த்³விஜ꞉ உவாச ।
ந அயம்ʼ ஜன꞉ மே ஸுக²து³꞉க²ஹேது꞉
ந தே³வதாத்மா க்³ரஹகர்மகாலா꞉ ।
மன꞉ பரம்ʼ காரணம் ஆமனந்தி
ஸம்ʼஸாரசக்ரம்ʼ பரிவர்தயேத் யத் ॥ 43 ॥
மன꞉ கு³ணான் வை ஸ்ருʼஜதே ப³லீய꞉
தத꞉ ச கர்மாணி விலக்ஷணானி ।
ஶுக்லானி க்ருʼஷ்ணானி அத² லோஹிதானி
தேப்⁴ய꞉ ஸவர்ணா꞉ ஸ்ருʼதய꞉ ப⁴வந்தி ॥ 44 ॥
அனீஹ꞉ ஆத்மா மனஸா ஸமீஹதா
ஹிரண்மய꞉ மத்ஸக²꞉ உத்³விசஷ்டே ।
மன꞉ ஸ்வலிங்க³ம்ʼ பரிக்³ருʼஹ்ய காமான்
ஜுஷன் நிப³த்³த⁴꞉ கு³ணஸங்க³த꞉ அஸௌ ॥ 45 ॥
தா³னம்ʼ ஸ்வத⁴ர்ம꞉ நியம꞉ யம꞉ ச
ஶ்ருதம்ʼ ச கர்மாணி ச ஸத்³வ்ரதானி ।
ஸர்வே மனோநிக்³ரஹலக்ஷணாந்தா꞉
பர꞉ ஹி யோக³꞉ மனஸ꞉ ஸமாதி⁴ ॥ 46 ॥
ஸமாஹிதம்ʼ யஸ்ய மன꞉ ப்ரஶாந்தம்
தா³நாதி³பி⁴꞉ கிம்ʼ வத³ தஸ்ய க்ருʼத்யம் ।
அஸம்ʼயதம்ʼ யஸ்ய மன꞉ வினஶ்யத்
தா³நாதி³பி⁴꞉ சேத் அபரம்ʼ கிமேபி⁴꞉ ॥ 47 ॥
மனோவஶே அன்யே ஹி அப⁴வன் ஸ்ம தே³வா꞉
மன꞉ ச ந அன்யஸ்ய வஶம்ʼ ஸமேதி ।
பீ⁴ஷ்ம꞉ ஹி தே³வ꞉ ஸஹஸ꞉ ஸஹீயான்
யுஞ்ஜ்யாத் வஶே தம்ʼ ஸ꞉ ஹி தே³வதே³வ꞉ ॥ 48 ॥
தம்ʼ து³ர்ஜயம்ʼ ஶத்ரும் அஸஹ்யவேக³ம்ʼ
மருந்துத³ம்ʼ தத் ந விஜித்ய கேசித் ।
குர்வந்தி அஸத் விக்³ரஹம் அத்ர மர்த்யை꞉
மித்ராணி உதா³ஸீன ரிபூன் விமூடா⁴꞉ ॥ 49 ॥
தே³ஹம்ʼ மனோமாத்ரம் இமம்ʼ க்³ருʼஹீத்வா
மம அஹம் இதி அந்த⁴ தி⁴ய꞉ மனுஷ்யா꞉ ।
ஏஷ꞉ அஹம் அன்ய꞉ அயம் இதி ப்⁴ரமேண
து³ரந்தபாரே தமஸி ப்⁴ரமந்தி ॥ 50 ॥
ஜன꞉ து ஹேது꞉ ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ சேத்
கிம் ஆத்மன꞉ ச அத்ர ஹ பௌ⁴மயோ꞉ தத் ।
ஜிஹ்வாம்ʼ க்வசித் ஸந்த³ஶதி ஸ்வத³த்³பி⁴꞉
தத் வேத³னாயாம்ʼ கதமாய குப்யேத் ॥ 51 ॥
து³꞉க²ஸ்ய ஹேது꞉ யதி³ தே³வதா꞉ து
கிம் ஆத்மன꞉ தத்ர விகாரயோ꞉ தத் ।
யத் அங்க³ம் அங்கே³ன நிஹன்யதே க்வசித்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை புருஷ꞉ ஸ்வதே³ஹே ॥ 52 ॥
ஆத்மா யதி³ ஸ்யாத் ஸுக²து³꞉க²ஹேது꞉
கிம் அன்யத꞉ தத்ர நிஜஸ்வபா⁴வ꞉ ।
ந ஹி ஆத்மன꞉ அன்யத் யதி³ தத் ம்ருʼஷா ஸ்யாத்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மாத் ந ஸுக²ம்ʼ ந து³꞉க²ம் ॥ 53 ॥
க்³ரஹா꞉ நிமித்தம்ʼ ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ சேத்
கிம் ஆத்மன꞉ அஜஸ்ய ஜனஸ்ய தே வை ।
க்³ரஹை꞉ க்³ரஹஸ்ய ஏவ வத³ந்தி பீடா³ம்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை புருஷ꞉ தத꞉ அன்ய꞉ ॥ 54 ॥
கர்மா꞉ து ஹேது꞉ ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ சேத்
கிம் ஆத்மன꞉ தத் ஹி ஜடா³ஜட³த்வே ।
தே³ஹ꞉ து அசித்புருஷ꞉ அயம்ʼ ஸுபர்ண꞉
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை ந ஹி கர்மமூலம் ॥ 55 ॥
கால꞉ து ஹேது꞉ ஸுக²து³꞉க²யோ꞉ சேத்
கிம் ஆத்மன꞉ தத்ர தத் ஆத்மக꞉ அஸௌ ।
ந அக்³னே꞉ ஹி தாப꞉ ந ஹிமஸ்ய தத் ஸ்யாத்
க்ருத்⁴யேத கஸ்மை ந பரஸ்ய த்³வந்த்³வம் ॥ 56 ॥
ந கேனசித் க்வ அபி கத²ஞ்சன அஸ்ய
த்³வந்த்³வ உபராக³꞉ பரத꞉ பரஸ்ய ।
யதா²ஹம꞉ ஸம்ʼஸ்ருʼதிரூபிண꞉ ஸ்யாத்
ஏவம்ʼ ப்ரபு³த்³த⁴꞉ ந பி³பே⁴தி பூ⁴தை꞉ ॥ 57 ॥
ஏதாம்ʼ ஸ꞉ ஆஸ்தா²ய பராத்மநிஷ்டா²ம்
அத்⁴யாஸிதாம்ʼ பூர்வதமை꞉ மஹர்ஷிபி⁴꞉ ।
அஹம்ʼ தரிஷ்யாமி து³ரந்தபாரம்
தம꞉ முகுந்த³ அங்க்⁴ரிநிஷேவயா ஏவ ॥ 58 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
நிர்வித்³ய நஷ்டத்³ரவிண꞉ க³தக்லம꞉
ப்ரவ்ரஜ்ய கா³ம்ʼ பர்யடமான꞉ இத்த²ம் ।
நிராக்ருʼத꞉ அஸத்³பி⁴꞉ அபி ஸ்வத⁴ர்மாத்
அகம்பித꞉ அமும்ʼ முனி꞉ ஆஹ கா³தா²ம் ॥ 59 ॥
ஸுக²து³꞉க²ப்ரத³꞉ ந அன்ய꞉ புருஷஸ்ய ஆத்மவிப்⁴ரம꞉ ।
மித்ர உதா³ஸீனரிபவ꞉ ஸம்ʼஸார꞉ தமஸ꞉ க்ருʼத꞉ ॥ 60 ॥
தஸ்மாத் ஸர்வாத்மனா தாத நிக்³ருʼஹாண மனோ தி⁴யா ।
மயி ஆவேஶிதயா யுக்த꞉ ஏதாவான் யோக³ஸங்க்³ரஹ꞉ ॥ 61 ॥
ய꞉ ஏதாம்ʼ பி⁴க்ஷுணா கீ³தாம்ʼ ப்³ரஹ்மநிஷ்டா²ம்ʼ ஸமாஹித꞉ ।
தா⁴ரயன் ஶ்ராவயன் ஶ்ருண்வன் த்³வந்த்³வை꞉ ந ஏவ அபி⁴பூ⁴யதே ॥ 62 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
பி³க்ஷுகீ³தநிரூபணம்ʼ நாம த்ரயோவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 23 ॥
அத² சதுர்விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யா꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அத² தே ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி ஸாங்க்²யம்ʼ பூர்வை꞉ விநிஶ்சிதம் ।
யத் விஜ்ஞாய புமான் ஸத்³ய꞉ ஜஹ்யாத் வைகல்பிகம்ʼ ப்⁴ரமம் ॥ 1 ॥
ஆஸீத் ஜ்ஞானம் அத²꞉ ஹி அர்த²꞉ ஏகம் ஏவ அவிகல்பிதம் ।
யதா³ விவேகநிபுணா꞉ ஆதௌ³ க்ருʼதயுகே³ அயுகே³ ॥ 2 ॥
தத் மாயாப²லரூபேண கேவலம்ʼ நிர்விகல்பிதம் ।
வாங்மன꞉ அகோ³சரம்ʼ ஸத்யம்ʼ த்³விதா⁴ ஸமப⁴வத் ப்³ருʼஹத் ॥ 3 ॥
தயோ꞉ ஏகதர꞉ ஹி அர்த²꞉ ப்ரக்ருʼதி꞉ ஸோப⁴யாத்மிகா ।
ஜ்ஞானம்ʼ து அன்யதர꞉ பா⁴வ꞉ புருஷ꞉ ஸ꞉ அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 4 ॥
தம꞉ ரஜ꞉ ஸத்த்வம் இதி ப்ரக்ருʼதே꞉ அப⁴வன் கு³ணா꞉ ।
மயா ப்ரக்ஷோப்⁴யமாணாயா꞉ புருஷ அனுமதேன ச ॥ 5 ॥
தேப்⁴ய꞉ ஸமப⁴வத் ஸூத்ரம்ʼ மஹான் ஸூத்ரேண ஸம்ʼயுத꞉ ।
தத꞉ விகுர்வத꞉ ஜாத꞉ ய꞉ அஹங்கார꞉ விமோஹன꞉ ॥ 6 ॥
வைகாரிக꞉ தைஜஸ꞉ ச தாமஸ꞉ ச இதி அஹம்ʼ த்ரிவ்ருʼத் ।
தன்மாத்ர இந்த்³ரிய மனஸாம்ʼ காரணம்ʼ சித் அசித் மய꞉ ॥ 7 ॥
அர்த²꞉ தன்மாத்ரிகாத் ஜஜ்ஞே தாமஸாத் இந்த்³ரியாணி ச ।
தைஜஸாத் தே³வதா꞉ ஆஸன் ஏகாத³ஶ ச வைக்ருʼதாத் ॥ 8 ॥
மயா ஸஞ்சோதி³தா꞉ பா⁴வா꞉ ஸர்வே ஸம்ʼஹதி அகாரிண꞉ ।
அண்ட³ம் உத்பாத³யாமாஸு꞉ மம ஆயதனம் உத்தமம் ॥ 9 ॥
தஸ்மின் அஹம்ʼ ஸமப⁴வம் அண்டே³ ஸலிலஸம்ʼஸ்தி²தௌ ।
மம நாப்⁴யாம் அபூ⁴த் பத்³மம்ʼ விஶ்வாக்²யம்ʼ தத்ர ச ஆத்மபூ⁴꞉ ॥
10 ॥
ஸ꞉ அஸ்ருʼஜத் தபஸா யுக்த꞉ ரஜஸா மத் அனுக்³ரஹாத் ।
லோகான் ஸபாலான் விஶ்வாத்மா பூ⁴꞉ பு⁴வ꞉ ஸ்வ꞉ இதி த்ரிதா⁴ ॥ 11 ॥
தே³வானாம் ஓக꞉ ஆஸீத் ஸ்வ꞉ பூ⁴தானாம்ʼ ச பு⁴வ꞉ பத³ம் ।
மர்த்ய ஆதீ³னாம்ʼ ச பூ⁴꞉ லோக꞉ ஸித்³தா⁴னாம்ʼ த்ரிதயாத் பரம் ॥
12 ॥
அத⁴꞉ அஸுராணாம்ʼ நாகா³னாம்ʼ பூ⁴மே꞉ ஓக꞉ அஸ்ருʼஜத் ப்ரபு⁴꞉ ।
த்ரிலோக்யாம்ʼ க³தய꞉ ஸர்வா꞉ கர்மணாம்ʼ த்ரிகு³ண ஆத்மனாம் ॥ 13 ॥
யோக³ஸ்ய தபஸ꞉ ச ஏவ ந்யாஸஸ்ய க³தய꞉ அமலா꞉ ।
மஹ꞉ ஜன꞉ தப꞉ ஸத்யம்ʼ ப⁴க்தியோக³ஸ்ய மத்³க³தி꞉ ॥ 14 ॥
மயா காலாத்மனா தா⁴த்ரா கர்மயுக்தம் இத³ம்ʼ ஜக³த் ।
கு³ணப்ரவாஹ꞉ ஏதஸ்மின் உன்மஜ்ஜதி நிமஜ்ஜதி ॥ 15 ॥
அணு꞉ ப்³ருʼஹத் க்ருʼஶ꞉ ஸ்தூ²ல꞉ ய꞉ ய꞉ பா⁴வ꞉ ப்ரஸித்⁴யதி ।
ஸர்வ꞉ அபி உப⁴யஸம்ʼயுக்த꞉ ப்ரக்ருʼத்யா புருஷேண ச ॥ 16 ॥
ய꞉ து யஸ்ய ஆதி³꞉ அந்த꞉ ச ஸ꞉ வை மத்⁴யம்ʼ ச தஸ்ய ஸன் ।
விகார꞉ வ்யவஹாரார்த²꞉ யதா² தைஜஸ பார்தி²வா꞉ ॥ 17 ॥
யத் உபாதா³ய பூர்வ꞉ து பா⁴வ꞉ விகுருதே அபரம் ।
ஆதி³꞉ அந்த꞉ யதா³ யஸ்ய தத் ஸத்யம் அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 18 ॥
ப்ரக்ருʼதி꞉ ஹி அஸ்ய உபாதா³னம் ஆதா⁴ர꞉ புருஷ꞉ பர꞉ ।
ஸத꞉ அபி⁴வ்யஞ்ஜக꞉ கால꞉ ப்³ரஹ்ம தத் த்ரிதயம்ʼ து அஹம் ॥ 19 ॥
ஸர்க³꞉ ப்ரவர்ததே தாவத் பௌர்வ அபர்யேண நித்யஶ꞉ ।
மஹான் கு³ணவிஸர்க³ அர்த²꞉ ஸ்தி²தி அந்த꞉ யாவத் ஈக்ஷணம் ॥ 20 ॥
விராட் மயா ஆஸாத்³யமான꞉ லோககல்பவிகல்பக꞉ ।
பஞ்சத்வாய விஶேஷாய கல்பதே பு⁴வனை꞉ ஸஹ ॥ 21 ॥
அன்னே ப்ரலீயதே மர்த்யம் அன்னம்ʼ தா⁴னாஸு லீயதே ।
தா⁴னா꞉ பூ⁴மௌ ப்ரலீயந்தே பூ⁴மி꞉ க³ந்தே⁴ ப்ரலீயதே ॥ 22 ॥
அப்ஸு ப்ரலீயந்தே க³ந்த⁴꞉ ஆப꞉ ச ஸ்வகு³ணே ரஸே ।
லீயதே ஜ்யோதிஷி ரஸ꞉ ஜ்யோதீ ரூபே ப்ரலீயதே ॥ 23 ॥
ரூபம்ʼ வாயௌ ஸ꞉ ச ஸ்பர்ஶே லீயதே ஸ꞉ அபி ச அம்ப³ரே ।
அம்ப³ரம்ʼ ஶப்³த³தன்மாத்ர꞉ இந்த்³ரியாணி ஸ்வயோநிஷு ॥ 24 ॥
யோனி꞉ வைகாரிகே ஸௌம்ய லீயதே மனஸி ஈஶ்வரே ।
ஶப்³த³꞉ பூ⁴தாதி³ம் அபி ஏதி பூ⁴தாதி³꞉ மஹதி ப்ரபு⁴꞉ ॥ 25 ॥
ஸ꞉ லீயதே மஹான் ஸ்வேஷு கு³ணேஷு கு³ணவத்தம꞉ ।
தே அவ்யக்தே ஸம்ப்ரலீயந்தே தத்கலே லீயதே அவ்யயே ॥ 26 ॥
கால꞉ மாயாமயே ஜீவே ஜீவ꞉ ஆத்மனி மயி அஜே ।
ஆத்மா கேவல꞉ ஆத்மஸ்த²꞉ விகல்ப அபாய லக்ஷண꞉ ॥ 27 ॥
ஏவம் அன்வீக்ஷமாணஸ்ய கத²ம்ʼ வைகல்பிக꞉ ப்⁴ரம꞉ ।
மனஸ꞉ ஹ்ருʼதி³ திஷ்டே²த வ்யோம்னி இவ அர்க உத³யே தம꞉ ॥ 28 ॥
ஏஷ꞉ ஸாங்க்²யவிதி⁴꞉ ப்ரோக்த꞉ ஸம்ʼஶயக்³ரந்தி²பே⁴த³ன꞉ ।
ப்ரதிலோம அனுலோமாப்⁴யாம்ʼ பராவரத்³ருʼஶா மயா ॥ 29 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ப்ரக்ருʼதிபுருஷஸாங்க்²யயோகோ³ நாம சதுர்விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 24 ॥
அத² பஞ்சவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
கு³ணானாம் அஸமிஶ்ராணாம்ʼ புமான்யேன யதா² ப⁴வேத் ।
தன்மே புருஷவர்ய இஅத³ம் உபதா⁴ரய ஶம்ʼஸத꞉ ॥ 1 ॥
ஸம꞉ த³ம꞉ திதிக்ஷா ஈக்ஷா தப꞉ ஸத்யம்ʼ த³யா ஸ்ம்ருʼதி꞉ ।
துஷ்டி꞉ த்யாக³꞉ அஸ்ப்ருʼஹா ஶ்ரத்³தா⁴ ஹ்ரீ꞉ த³யா ஆதி³꞉ ஸ்வநிர்வ்ருʼதி꞉
॥ 2 ॥
காம꞉ ஈஹா மத³꞉ த்ருʼஷ்ணா ஸ்தம்ப⁴꞉ ஆஶீ꞉ பி⁴தா³ ஸுக²ம் ।
மத³ உத்ஸாஹ꞉ யஶ꞉ ப்ரீதி꞉ ஹாஸ்யம்ʼ வீர்யம்ʼ ப³ல உத்³யம꞉ ॥ 3 ॥
க்ரோத⁴꞉ லோப⁴꞉ அந்ருʼதம்ʼ ஹிம்ʼஸா யாஞ்சா த³ம்ப⁴꞉ க்லம꞉ கலி꞉ ।
ஶோகமோஹௌ விஷாதா³ர்தீ நித்³ரா ஆஶா பீ⁴꞉ அனுத்³யம꞉ ॥ 4 ॥
ஸத்த்வஸ்ய ரஜஸ꞉ ச ஏதா꞉ தமஸ꞉ ச அனுமூர்வஶ꞉ ।
வ்ருʼத்தய꞉ வர்ணிதப்ராயா꞉ ஸம்ʼநிபாதம் அத²꞉ ஶ்ருணு ॥ 5 ॥
ஸம்ʼநிபாத꞉ து அஹம் இதி மம இதி உத்³த⁴வ யா மதி꞉ ।
வ்யவஹார꞉ ஸம்ʼநிபாத꞉ மனோமாத்ர இந்த்³ரியாஸுபி⁴꞉ ॥ 6 ॥
த⁴ர்மே ச அர்தே² ச காமே ச யதா³ அஸௌ பரிநிஷ்டி²த꞉ ।
கு³ணானாம்ʼ ஸம்ʼநிகர்ஷ꞉ அயம்ʼ ஶ்ரத்³தா⁴꞉ அதித⁴னாவஹ꞉ ॥ 7 ॥
ப்ரவ்ருʼத்திலக்ஷணே நிஷ்டா² புமான் ய꞉ ஹி க்³ருʼஹாஶ்ரமே ।
ஸ்வத⁴ர்மே ச அனுதிஷ்டே²த கு³ணானாம்ʼ ஸமிதி꞉ ஹி ஸா ॥ 8 ॥
புருஷம்ʼ ஸத்த்வஸம்ʼயுக்தம் அனுமீயாத் ஶம ஆதி³பி⁴꞉ ।
காமாதி³பீ⁴ ரஜோயுக்தம்ʼ க்ரோதா⁴த்³யை꞉ தமஸா யுதம் ॥ 9 ॥
யதா³ ப⁴ஜதி மாம்ʼ ப⁴க்த்யா நிரபேக்ஷ꞉ ஸ்வகர்மபி⁴꞉ ।
தம்ʼ ஸத்த்வப்ரக்ருʼதிம்ʼ வித்³யாத் புருஷம்ʼ ஸ்த்ரியம் ஏவ வா ॥ 10 ॥
யதா³ ஆஶிஷ꞉ ஆஶாஸ்ய மாம்ʼ ப⁴ஜேத ஸ்வகர்மபி⁴꞉ ।
தம்ʼ ரஜ꞉ப்ரக்ருʼதிம்ʼ வித்³யாத் ஹிம்ʼஸாம் ஆஶாஸ்ய தாமஸம் ॥ 11 ॥
ஸத்த்வம்ʼ ரஜ꞉ தம꞉ இதி கு³ணா꞉ ஜீவஸ்ய ந ஏவ மே ।
சித்தஜா யை꞉ து பூ⁴தானாம்ʼ ஸஜ்ஜமான꞉ நிப³த்⁴யதே ॥ 12 ॥
யதே³தரௌ ஜயேத் ஸத்த்வம்ʼ பா⁴ஸ்வரம்ʼ விஶத³ம்ʼ ஶிவம் ।
ததா³ ஸுகே²ன யுஜ்யேத த⁴ர்மஜ்ஞான ஆதி³பி⁴꞉ புமான் ॥ 13 ॥
யதா³ ஜயேத் தம꞉ ஸத்த்வம்ʼ ரஜ꞉ ஸங்க³ம்ʼ பி⁴தா³ சலம் ।
ததா³ து³꞉கே²ன யுஜ்யேத கர்மணா யஶஸா ஶ்ரியா ॥ 14 ॥
யதா³ ஜயேத் ரஜ꞉ ஸத்த்வம்ʼ தம꞉ மூட⁴꞉ லயம்ʼ ஜட³ம் ।
யுஜ்யேத ஶோகமோஹாப்⁴யாம்ʼ நித்³ரயா ஹிம்ʼஸயா ஆஶயா ॥ 15 ॥
யதா³ சித்தம்ʼ ப்ரஸீதே³த இந்த்³ரியாணாம்ʼ ச நிர்வ்ருʼதி꞉ ।
தே³ஹே அப⁴யம்ʼ மனோஸங்க³ம்ʼ தத் ஸத்த்வம்ʼ வித்³தி⁴ மத்பத³ம் ॥ 16 ॥
விகுர்வன் க்ரியயா ச அதீ⁴ர நிர்வ்ருʼதி꞉ ச சேதஸாம் ।
கா³த்ராஸ்வாஸ்த்²யம்ʼ மன꞉ ப்⁴ராந்தம்ʼ ரஜ꞉ ஏதை꞉ நிஶாமய ॥ 17 ॥
ஸீத³த் சித்தம்ʼ விலீயேத சேதஸ꞉ க்³ரஹணே அக்ஷமம் ।
மன꞉ நஷ்டம்ʼ தம꞉ க்³லானி꞉ தம꞉ தத் உபதா⁴ரய ॥ 18 ॥
ஏத⁴மானே கு³ணே ஸத்த்வே தே³வானாம்ʼ ப³லம் ஏத⁴தே ।
அஸுராணாம்ʼ ச ரஜஸி தமஸி உத்³த⁴வ ரக்ஷஸாம் ॥ 19 ॥
ஸத்த்வாத் ஜக³ரணம்ʼ வித்³யாத் ரஜஸா ஸ்வப்னம் ஆதி³ஶேத் ।
ப்ரஸ்வாபம்ʼ தமஸா ஜந்தோ꞉ துரீயம்ʼ த்ரிஷு ஸந்ததம் ॥ 20 ॥
உபர்யுபரி க³ச்ச²ந்தி ஸத்த்வேன ஆப்³ரஹ்மண꞉ ஜனா꞉ ।
தமஸா அத⁴꞉ அத⁴꞉ ஆமுக்²யாத் ரஜஸா அந்தரசாரிண꞉ ॥ 21 ॥
ஸத்த்வே ப்ரலீனா꞉ ஸ்வ꞉ யாந்தி நரலோகம்ʼ ரஜோலயா꞉ ।
தமோலயா꞉ து நிரயம்ʼ யாந்தி மாம் ஏவ நிர்கு³ணா꞉ ॥ 22 ॥
மத³ர்பணம்ʼ நிஷ்ப²லம்ʼ வா ஸாத்விகம்ʼ நிஜகர்ம தத் ।
ராஜஸம்ʼ ப²லஸங்கல்பம்ʼ ஹிம்ʼஸாப்ராயாதி³ தாமஸம் ॥ 23 ॥
கைவல்யம்ʼ ஸாத்விகம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ரஜ꞉ வைகல்பிகம்ʼ ச யத் ।
ப்ராக்ருʼதம்ʼ தாமஸம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ மந்நிஷ்ட²ம்ʼ நிர்கு³ணம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம்
॥ 24 ॥
வனம்ʼ து ஸாத்விக꞉ வாஸ꞉ க்³ராம꞉ ராஜஸ꞉ உச்யதே ।
தாமஸம்ʼ த்³யூதஸத³னம்ʼ மந்நிகேதனம்ʼ து நிர்கு³ணம் ॥ 25 ॥
ஸாத்விக꞉ காரக꞉ அஸங்கீ³ ராகா³ந்த⁴꞉ ராஜஸ꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
தாமஸ꞉ ஸ்ம்ருʼதிவிப்⁴ரஷ்ட꞉ நிர்கு³ண꞉ மத³பாஶ்ரய꞉ ॥ 26 ॥
ஸாத்த்விகீ ஆத்⁴யாத்மிகீ ஶ்ரத்³தா⁴ கர்மஶ்ரத்³தா⁴ து ராஜஸீ ।
தாமஸ்யத⁴ர்மே யா ஶ்ரத்³தா⁴ மத்ஸேவாயாம்ʼ து நிர்கு³ணா ॥ 27 ॥
பத்²யம்ʼ பூதம் அனாய꞉ தம் ஆஹார்யம்ʼ ஸாத்த்விகம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ।
ராஜஸம்ʼ ச இந்த்³ரியப்ரேஷ்ட²ம்ʼ தாமஸம்ʼ ச ஆர்தித³ அஶுசி ॥ 28 ॥
ஸாத்த்விகம்ʼ ஸுக²ம் ஆத்மோத்த²ம்ʼ விஷயோத்த²ம்ʼ து ராஜஸம் ।
தாமஸம்ʼ மோஹதை³னோத்த²ம்ʼ நிர்கு³ணம்ʼ மத³பாஶ்ரயம் ॥ 29 ॥
த்³ரவ்யம்ʼ தே³ஶ꞉ ப²லம்ʼ கால꞉ ஜ்ஞானம்ʼ கர்ம ச காரகா꞉ ।
ஶ்ரத்³தா⁴ அவஸ்தா² ஆக்ருʼதி꞉ நிஷ்டா² த்ரைகு³ண்ய꞉ ஸர்வ꞉ ஏவ ஹி ॥
30 ॥
ஸர்வே கு³ணமயா꞉ பா⁴வா꞉ புருஷ அவ்யக்த தி⁴ஷ்டி²தா꞉ ॥ 31 ॥
ஏதா꞉ ஸம்ʼஸ்ருʼதய꞉ பும்ʼஸ꞉ கு³ணகர்மநிப³ந்த⁴னா꞉ ।
யேன இமே நிர்ஜிதா꞉ ஸௌம்ய கு³ணா꞉ ஜீவேன சித்தஜா꞉ ।
ப⁴க்தியோகே³ன மந்நிஷ்ட²꞉ மத்³பா⁴வாய ப்ரபத்³யதே ॥ 32 ॥
தஸ்மாத் அஹம் இமம்ʼ லப்³த்⁴வா ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ப⁴வம் ।
கு³ணஸங்க³ம்ʼ விநிர்தூ⁴ய மாம்ʼ ப⁴ஜந்து விசக்ஷணா꞉ ॥ 33 ॥
நி꞉ஸங்க³꞉ மாம்ʼ ப⁴ஜேத் வித்³வான் அப்ரமத்த꞉ ஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
ரஜ꞉ தம꞉ ச அபி⁴ஜயேத் ஸத்த்வஸம்ʼஸேவயா முனி꞉ ॥ 34 ॥
ஸத்த்வம்ʼ ச அபி⁴ஜயேத் யுக்த꞉ நைரபேக்ஷ்யேண ஶாந்ததீ⁴꞉ ।
ஸம்பத்³யதே கு³ணை꞉ முக்த꞉ ஜீவ꞉ ஜீவம்ʼ விஹாய மாம் ॥ 35 ॥
ஜீவ꞉ ஜீவவிநிர்முக்த꞉ கு³ணை꞉ ச ஆஶயஸம்ப⁴வை꞉ ।
மயா ஏவ ப்³ரஹ்மணா பூர்ண꞉ ந ப³ஹி꞉ ந அந்தர꞉ சரேத் ॥ 36 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
கு³ணநிர்கு³ணநிரூபணம்ʼ நாம பஞ்சவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 25 ॥
அத² ஷட்³விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மத் லக்ஷணம் இமம்ʼ காயம்ʼ லப்³த்⁴வா மத்³த⁴ர்ம꞉ ஆஸ்தி²த꞉ ।
ஆனந்த³ம்ʼ பரமாத்மானம் ஆத்மஸ்த²ம்ʼ ஸமுபைதி மாம் ॥1 ॥
கு³ணமய்யா꞉ ஜீவயோன்யா꞉ விமுக்த꞉ ஜ்ஞானநிஷ்ட²யா ।
கு³ணேஷு மாயாமாத்ரேஷு த்³ருʼஶ்யமானேஷு அவஸ்துத꞉ ।
வர்தமான꞉ அபி ந புமான் யுஜ்யதே அவஸ்துபி⁴꞉ கு³ணை꞉ ॥ 2 ॥
ஸங்க³ம்ʼ ந குர்யாத் அஸதாம்ʼ ஶிஶ்ன உத³ர த்ருʼபாம்ʼ க்வசித் ।
தஸ்ய அனுக³த꞉ தமஸி அந்தே⁴ பததி அந்த⁴ அனுகா³ந்த⁴வத் ॥ 3 ॥
ஐல꞉ ஸம்ராட் இமாம்ʼ கா³தா²ம் அகா³யத ப்³ருʼஹச்ச்²ரவா꞉ ।
உர்வஶீ விரஹாத் முஹ்யன் நிர்விண்ண꞉ ஶோகஸம்ʼயமே ॥ 4 ॥
த்யக்த்வா ஆத்மானம்ʼ வ்ரஜந்தீம்ʼ தாம்ʼ நக்³ன꞉ உன்மத்தவத் ந்ருʼப꞉ ।
விலபன் அன்வகா³த் ஜாயே கோ⁴ரே திஷ்ட² இதி விக்லவ꞉ ॥ 5 ॥
காமான் அத்ருʼப்த꞉ அனுஜுஷன் க்ஷுல்லகான் வர்ஷயாமினீ꞉ ।
ந வேத³ யாந்தீ꞉ ந அயாந்தீ꞉ உர்வஶீ ஆக்ருʼஷ்டசேஅதன꞉ ॥ 6 ॥
ஐல꞉ உவாச ।
அஹோ மே மோஹவிஸ்தார꞉ காமகஷ்மலசேதஸ꞉ ।
தே³வ்யா꞉ க்³ருʼஹீதகண்ட²ஸ்ய ந ஆயு꞉க²ண்டா³꞉ இமே ஸ்ம்ருʼதா꞉ ॥ 7 ॥
ந அஹம்ʼ வேத³ அபி⁴நிர்முக்த꞉ ஸூர்ய꞉ வா அப்⁴யுதி³த꞉ அமுயா ।
முஷித꞉ வர்ஷபூகா³னாம்ʼ ப³த அஹானி க³தானி உத ॥ 8 ॥
அஹோ மே ஆத்மஸம்ʼமோஹ꞉ யேன ஆத்மா யோஷிதாம்ʼ க்ருʼத꞉ ।
க்ரீடா³ம்ருʼக³꞉ சக்ரவர்தீ நரதே³வஶிகா²மணி꞉ ॥ 9 ॥
ஸபரிச்ச²த³ம் ஆத்மானம்ʼ ஹித்வா த்ருʼணம் இவ ஈஶ்வரம் ।
யாந்தீம்ʼ ஸ்த்ரியம்ʼ ச அன்வக³மம்ʼ நக்³ன꞉ உன்மத்தவத் ருத³ன் ॥ 10 ॥
குத꞉ தஸ்ய அனுபா⁴வ꞉ ஸ்யாத் தேஜ꞉ ஈஶத்வம் ஏவ வா ।
ய꞉ அன்வக³ச்ச²ம்ʼ ஸ்த்ரியம்ʼ யாந்தீம்ʼ க²ரவத் பாத³தாடி³த꞉ ॥ 11 ॥
கிம்ʼ வித்³யயா கிம்ʼ தபஸா கிம்ʼ த்யாகே³ன ஶ்ருதேன வா ।
கிம்ʼ விவிக்தேன மௌனேன ஸ்த்ரீபி⁴꞉ யஸ்ய மன꞉ ஹ்ருʼதம் ॥ 12 ॥
ஸ்வார்த²ஸ்ய அகோவித³ம்ʼ தி⁴ங் மாம்ʼ மூர்க²ம்ʼ பண்டி³த மானினம் ।
ய꞉ அஹம் ஈஶ்வரதாம்ʼ ப்ராப்ய ஸ்த்ரீபி⁴꞉ கோ³ க²ரவத் ஜித꞉ ॥ 13 ॥
ஸேவத꞉ வர்ஷபூகா³த் மே உர்வஶ்ய꞉ அத⁴ராஸவம் ।
ந த்ருʼப்யதி ஆத்மபூ⁴꞉ காம꞉ வஹ்னி꞉ ஆஹுதிபி⁴꞉ யதா² ॥ 14 ॥
பும்ʼஶ்சல்யா அபஹ்ருʼதம்ʼ சித்தம்ʼ கோன்வன்ய꞉ மோசிதும்ʼ ப்ரபு⁴꞉ ।
ஆத்மாராமேஶ்வரம் ருʼதே ப⁴க³வந்தம் அதோ⁴க்ஷஜம் ॥ 15 ॥
போ³தி⁴தஸ்ய அபி தே³வ்யா மே ஸூக்தவாக்யேன து³ர்மதே꞉ ।
மனோக³த꞉ மஹாமோஹ꞉ ந அபயாதி அஜிதாத்மன꞉ ॥ 16 ॥
கிம் ஏதயா ந꞉ அபக்ருʼதம்ʼ ரஜ்ஜ்வா வா ஸர்பசேதஸ꞉ ।
ரஜ்ஜுஸ்வரூப அவிது³ஷ꞉ ய꞉ அஹம்ʼ யத் அஜிதேந்த்³ரிய꞉ ॥ 17 ॥
க்வ அயம்ʼ மலோமஸ꞉ காய꞉ தௌ³ர்க³ந்தி⁴ ஆதி³ ஆத்மக꞉ அஶுசி꞉ ।
க்வ கு³ணா꞉ ஸௌமனஸ்ய ஆத்³யா꞉ ஹி அத்⁴யாஸ꞉ அவித்³யயா க்ருʼத꞉ ॥ 18 ॥
பித்ரோ꞉ கிம்ʼ ஸ்வம்ʼ நு பா⁴ர்யாயா꞉ ஸ்வாமின꞉ அக்³னே꞉ ஶ்வக்³ருʼத்⁴ரயோ꞉ ।
கிம் ஆத்மன꞉ கிம்ʼ ஸுஹ்ருʼதா³ம் இதி ய꞉ ந அவஸீயதே ॥ 19 ॥
தஸ்மின் கலேவரே அமேத்⁴யே துச்ச²நிஷ்டே² விஷஜ்ஜதே ।
அஹோ ஸுப⁴த்³ரம்ʼ ஸுனஸம்ʼ ஸுஸ்மிதம்ʼ ச முக²ம்ʼ ஸ்த்ரிய꞉ ॥ 20 ॥
த்வங் மாம்ʼஸ ருதி⁴ர ஸ்னாயு மேதோ³ மஜ்ஜா அஸ்தி² ஸம்ʼஹதௌ ।
விண்மூத்ரபூயே ரமதாம்ʼ க்ருʼமீணாம்ʼ கியத் அந்தரம் ॥ 21 ॥
அத² அபி ந உபஸஜ்ஜேத ஸ்த்ரீஷு ஸ்த்ரைணேஷு ச அர்த²வித் ।
விஷய இந்த்³ரிய ஸம்ʼயோகா³த் மன꞉ க்ஷுப்⁴யதி ந அன்யதா² ॥ 22 ॥
அத்³ருʼஷ்டாத் அஶ்ருதாத் பா⁴வாத் ந பா⁴வ꞉ உபஜாயதே ।
அஸம்ப்ரயுஞ்ஜத꞉ ப்ராணான் ஶாம்யதி ஸ்திமிதம்ʼ மன꞉ ॥ 23 ॥
தஸ்மாத் ஸங்க³꞉ ந கர்தவ்ய꞉ ஸ்த்ரீஷு ஸ்த்ரைணேஷு ச இந்த்³ரியை꞉ ।
விது³ஷாம்ʼ ச அபி அவிஶ்ரப்³த⁴꞉ ஷட்³வர்க³꞉ கிமு மாத்³ருʼஶாம் ॥
24 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏவம்ʼ ப்ரகா³யன் ந்ருʼபதே³வதே³வ꞉
ஸ꞉ உர்வஶீலோகம் அத²꞉ விஹாய ।
ஆத்மானம் ஆத்மனி அவக³ம்ய மாம்ʼ வை
உபாரமத் ஜ்ஞானவிதூ⁴தமோஹ꞉ ॥ 25 ॥
தத꞉ து³꞉ஸங்க³ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய ஸத்ஸு ஸஜ்ஜேத பு³த்³தி⁴மான் ।
ஸந்த꞉ ஏதஸ்ய சி²ந்த³ந்தி மனோவ்யாஸங்க³முக்திபி⁴꞉ ॥ 26 ॥
ஸந்த꞉ அனபேக்ஷா꞉ மச்சித்தா꞉ ப்ரஶாந்தா꞉ ஸமத³ர்ஶின꞉ ।
நிர்மமா꞉ நிரஹங்காரா꞉ நிர்த்³வந்த்³வா꞉ நிஷ்பரிக்³ரஹா꞉ ॥ 27 ॥
தேஷு நித்யம்ʼ மஹாபா⁴க³꞉ மஹாபா⁴கே³ஷு மத்கதா²꞉ ।
ஸம்ப⁴வந்தி ஹிதா ந்ரூʼணாம்ʼ ஜுஷதாம்ʼ ப்ரபுனந்தி அக⁴ம் ॥ 28 ॥
தா꞉ யே ஶ்ருண்வந்தி கா³யந்தி ஹி அனுமோத³ந்தி ச அத்³ருʼதா꞉ ।
மத்பரா꞉ ஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ ச ப⁴க்திம்ʼ விந்த³ந்தி தே மயி ॥ 29 ॥
ப⁴க்திம்ʼ லப்³த⁴வத꞉ ஸாதோ⁴꞉ கிம் அன்யத் அவஶிஷ்யதே ।
மயி அனந்தகு³ணே ப்³ரஹ்மணி ஆனந்த³ அனுப⁴வ ஆத்மனி ॥ 30 ॥
யதா² உபஶ்ரயமாணஸ்ய ப⁴க³வந்தம்ʼ விபா⁴வஸும் ।
ஶீதம்ʼ ப⁴யம்ʼ தம꞉ அபி ஏதி ஸாதூ⁴ன் ஸம்ʼஸேவத꞉ ததா² ॥ 31 ॥
நிமஜ்ஜ்ய உன்மஜ்ஜ்யதாம்ʼ கோ⁴ரே ப⁴வாப்³தௌ⁴ பரம அயனம் ।
ஸந்த꞉ ப்³ரஹ்மவித³꞉ ஶாந்தா꞉ நௌ꞉ த்³ருʼட⁴ இவ அப்ஸு மஜ்ஜதாம் ॥ 32 ॥
அன்னம்ʼ ஹி ப்ராணினாம்ʼ ப்ராண꞉ ஆர்தானாம்ʼ ஶரணம்ʼ து அஹம் ।
த⁴ர்ம꞉ வித்தம்ʼ ந்ருʼணாம்ʼ ப்ரேத்ய ஸந்த꞉ அர்வாக் பி³ப்⁴யத꞉ அரணம் ॥
33 ॥
ஸந்த꞉ தி³ஶந்தி சக்ஷூம்ʼஷி ப³ஹி꞉ அர்க꞉ ஸமுத்தி²த꞉ ।
தே³வதா꞉ பா³ந்த⁴வா꞉ ஸந்த꞉ ஸந்த꞉ ஆத்மா அஹம் ஏவ ச ॥ 34 ॥
வைதஸேன꞉ தத꞉ அபி ஏவம் உர்வஶ்யா லோகநி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
முக்தஸங்க³꞉ மஹீம் ஏதாம் ஆத்மாராம꞉ சசார ஹ ॥ 35 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஐலகீ³தம்ʼ நாம ஷட்³விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 26 ॥
அத² ஸப்தவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ।
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
க்ரியாயோக³ம்ʼ ஸமாசக்ஷ்வ ப⁴வத் ஆராத⁴னம்ʼ ப்ரபோ⁴ ।
யஸ்மாத் த்வாம்ʼ யே யதா² அர்சந்தி ஸாத்வதா꞉ ஸாத்வதர்ஷப⁴ ॥ 1 ॥
ஏதத் வத³ந்தி முனய꞉ முஹு꞉ நி꞉ஶ்ரேயஸம்ʼ ந்ருʼணாம் ।
நாரத³꞉ ப⁴க³வான் வ்யாஸ꞉ ஆசார்ய꞉ அங்கி³ரஸ꞉ ஸுத꞉ ॥ 2 ॥
நி꞉ஸ்ருʼதம்ʼ தே முகா²ம்போ⁴ஜாத்³யத் ஆஹ ப⁴க³வான் அஜ꞉ ।
புத்ரேப்⁴ய꞉ ப்⁴ருʼகு³முக்²யேப்⁴ய꞉ தே³வ்யை ச ப⁴க³வான் ப⁴வ꞉ ॥ 3 ॥
ஏதத் வை ஸர்வவர்ணானாம் ஆஶ்ரமாணாம்ʼ ச ஸம்ʼமதம் ।
ஶ்ரேயஸாம் உத்தமம்ʼ மன்யே ஸ்த்ரீஶூத்³ராணாம்ʼ ச மானத³ ॥ 4 ॥
ஏதத் கமலபத்ராக்ஷ கர்மப³ந்த⁴விமோசனம் ।
ப⁴க்தாய ச அனுரக்தாய ப்³ரூஹி விஶ்வேஶ்வர ஈஶ்வர ॥ 5 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
நஹி அந்த꞉ அனந்தபாரஸ்ய கர்மகாண்ட³ஸ்ய ச உத்³த⁴வ ।
ஸங்க்ஷிப்தம்ʼ வர்ணயிஷ்யாமி யதா²வத் அனுபூர்வஶ꞉ ॥ 6 ॥
வைதி³க꞉ தாந்த்ரிக꞉ மிஶ்ர꞉ இதி மே த்ரிவித⁴꞉ மக²꞉ ।
த்ரயாணாம் ஈப்ஸிதேன ஏவ விதி⁴னா மாம்ʼ ஸமர்சயேத் ॥ 7 ॥
யதா³ ஸ்வநிக³மேன உக்தம்ʼ த்³விஜத்வம்ʼ ப்ராப்ய பூருஷ꞉ ।
யதா² யஜேத மாம்ʼ ப⁴க்த்யா ஶ்ரத்³த⁴யா தத் நிபோ³த⁴ மே ॥ 8 ॥
அர்சாயாம்ʼ ஸ்த²ண்டி³லே அக்³னௌ வா ஸூர்யே வா அப்ஸு ஹ்ருʼதி³ த்³விஜ꞉ ।
த்³ரவ்யேண ப⁴க்தியுக்த꞉ அர்சேத் ஸ்வகு³ரும்ʼ மாம் அமாயயா ॥ 9 ॥
பூர்வம்ʼ ஸ்னானம்ʼ ப்ரகுர்வீத தௌ⁴தத³ந்த꞉ அங்க³ஶுத்³த⁴யே ।
உப⁴யை꞉ அபி ச ஸ்னானம்ʼ மந்த்ரை꞉ ம்ருʼத்³க்³ரஹணாதி³னா ॥ 10 ॥
ஸந்த்⁴யா உபாஸ்தி ஆதி³ கர்மாணி வேதே³ன அசோதி³தானி மே ।
பூஜாம்ʼ தை꞉ கல்பயேத் ஸம்யக் ஸங்கல்ப꞉ கர்மபாவனீம் ॥ 11 ॥
ஶைலீ தா³ருமயீ லௌஹீ லேப்யா லேக்²யா ச ஸைகதீ ।
மனோமயீ மணிமயீ ப்ரதிமா அஷ்டவிதா⁴ ஸ்ம்ருʼதா ॥ 12 ॥
சல அசல இதி த்³விவிதா⁴ ப்ரதிஷ்டா² ஜீவமந்தி³ரம் ।
உத்³வாஸ ஆவாஹனே ந ஸ்த꞉ ஸ்தி²ராயாம் உத்³த⁴வ அர்சனே ॥ 13 ॥
அஸ்தி²ராயாம்ʼ விகல்ப꞉ ஸ்யாத் ஸ்த²ண்டி³லே து ப⁴வேத் த்³வயம் ।
ஸ்னபனம்ʼ து அவிலேப்யாயாம் அன்யத்ர பரிமார்ஜனம் ॥ 14 ॥
த்³ரவ்யை꞉ ப்ரஸித்³த்⁴யை꞉ மத் யாக³꞉ ப்ரதிமாதி³ஷு அமாயின꞉ ।
ப⁴க்தஸ்ய ச யதா²லப்³தை⁴꞉ ஹ்ருʼதி³ பா⁴வேன ச ஏவ ஹி ॥ 15 ॥
ஸ்னான அலங்கரணம்ʼ ப்ரேஷ்ட²ம் அர்சாயாம் ஏவ து உத்³த⁴வ ।
ஸ்த²ண்டி³லே தத்த்வவிந்யாஸ꞉ வஹ்னௌ ஆஜ்யப்லுதம்ʼ ஹவி꞉ ॥ 16 ॥
ஸூர்யே ச அப்⁴யர்ஹணம்ʼ ப்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஸலிலே ஸலில ஆதி³பி⁴꞉ ।
ஶ்ரத்³த⁴யா உபாஹ்ருʼதம்ʼ ப்ரேஷ்ட²ம்ʼ ப⁴க்தேன மம வாரி அபி ॥ 17 ॥
பூ⁴ர்யபி அப⁴க்த உபஹ்ருʼதம்ʼ ந மே தோஷாய கல்பதே ।
க³ந்த⁴꞉ தூ⁴ப꞉ ஸுமனஸ꞉ தீ³ப꞉ அன்ன ஆத்³ய ச கிம்ʼ புன꞉ ॥ 18 ॥
ஶுசி꞉ ஸம்ப்⁴ருʼதஸம்பா⁴ர꞉ ப்ராக் த³ர்பை⁴꞉ கல்பித ஆஸன꞉ ।
ஆஸீன꞉ ப்ராக் உத³க் வா அர்சேத் அர்சாயாம் அத² ஸம்ʼமுக²꞉ ॥ 19 ॥
க்ருʼதந்யாஸ꞉ க்ருʼதந்யாஸாம்ʼ மத³ர்சாம்ʼ பாணினா ம்ருʼஜேத் ।
கலஶம்ʼ ப்ரோக்ஷணீயம்ʼ ச யதா²வத் உபஸாத⁴யேத் ॥ 20 ॥
தத் அத்³பி⁴꞉ தே³வயஜனம்ʼ த்³ரவ்யாணி ஆத்மானம் ஏவ ச ।
ப்ரோக்ஷ்ய பாத்ராணி த்ரீணி அத்³பி⁴꞉ தை꞉ தை꞉ த்³ரவ்யை꞉ ச ஸாத⁴யேத்
॥ 21 ॥
பாத்³ய அர்க⁴ ஆசமனீயார்த²ம்ʼ த்ரீணி பாத்ராணி தை³ஶிக꞉ ।
ஹ்ருʼதா³ ஶீர்ஷ்ணா அத² ஶிக²யா கா³யத்ர்யா ச அபி⁴மந்த்ரயேத் ॥
22 ॥
பிண்டே³ வாயு அக்³னி ஸம்ʼஶுத்³தே⁴ ஹ்ருʼத்பத்³மஸ்தா²ம்ʼ பராம்ʼ மம ।
அண்வீம்ʼ ஜீவகலாம்ʼ த்⁴யாயேத் நாத³ அந்தே ஸித்³த⁴பா⁴விதாம் ॥ 23 ॥
தயா ஆத்மபூ⁴தயா பிண்டே³ வ்யாப்தே ஸம்பூஜ்ய தன்மய꞉ ।
ஆவாஹ்ய அர்ச ஆதி³ஷு ஸ்தா²ப்ய ந்யஸ்த அங்க³ம்ʼ மாம்ʼ ப்ரபூஜயேத் ॥
24 ॥
பாத்³ய உபஸ்பர்ஶ அர்ஹண ஆதீ³ன் உபசாரான் ப்ரகல்பயேத் ।
த⁴ர்மாதி³பி⁴꞉ ச நவபி⁴꞉ கல்பயித்வா ஆஸனம்ʼ மம ॥ 25 ॥
பத்³மம் அஷ்டத³லம்ʼ தத்ர கர்ணிகாகேஸர உஜ்ஜ்வலம் ।
உபா⁴ப்⁴யாம்ʼ வேத³தந்த்ராப்⁴யாம்ʼ மஹ்யம்ʼ து உப⁴யஸித்³த⁴யே ॥ 26 ॥
ஸுத³ர்ஶனம்ʼ பாஞ்சஜன்யம்ʼ க³தா³ஸீஷுத⁴னு꞉ ஹலான் ।
முஸலம்ʼ கௌஸ்துப⁴ம்ʼ மாலாம்ʼ ஶ்ரீவத்ஸம்ʼ ச அனுபூஜயேத் ॥ 27 ॥
நந்த³ம்ʼ ஸுனந்த³ம்ʼ க³ருட³ம்ʼ ப்ரசண்ட³ம்ʼ சண்ட³ம் ஏவ ச ।
மஹாப³லம்ʼ ப³லம்ʼ ச ஏவ குமுத³ம்ʼ குமுதே³க்ஷணம் ॥ 28 ॥
து³ர்கா³ம்ʼ விநாயகம்ʼ வ்யாஸம்ʼ விஷ்வக்ஸேனம்ʼ கு³ரூன் ஸுரான் ।
ஸ்வே ஸ்வே ஸ்தா²னே து அபி⁴முகா²ன் பூஜயேத் ப்ரோக்ஷண ஆதி³பி⁴꞉ ॥ 29 ॥
சந்த³ன உஶீர கர்பூர குங்கும அக³ரு வாஸிதை꞉ ।
ஸலிலை꞉ ஸ்னாபயேத் மந்த்ரை꞉ நித்யதா³ விப⁴வே ஸதி ॥ 30 ॥
ஸ்வர்ணக⁴ர்ம அனுவாகேன மஹாபுருஷவித்³யயா ।
பௌருஷேண அபி ஸூக்தேன ஸாமபீ⁴꞉ ராஜநாதி³பி⁴꞉ ॥ 31 ॥
வஸ்த்ர உபவீத ஆப⁴ரண பத்ர ஸ்ரக் க³ந்த⁴ லேபனை꞉ ।
அலங்குர்வீத ஸப்ரேம மத்³ப⁴க்த꞉ மாம்ʼ யதா² உசிதம் ॥ 32 ॥
பாத்³யம் ஆசமனீயம்ʼ ச க³ந்த⁴ம்ʼ ஸுமனஸ꞉ அக்ஷதான் ।
தூ⁴ப தீ³ப உபஹார்யாணி த³த்³யாத் மே ஶ்ரத்³த⁴யா அர்சக꞉ ॥ 33 ॥
கு³ட³பாயஸஸர்பீம்ʼஷி ஶஷ்குலி ஆபூப மோத³கான் ।
ஸம்ʼயாவ த³தி⁴ ஸூபாம்ʼ ச நைவேத்³யம்ʼ ஸதி கல்பயேத் ॥ 34 ॥
அப்⁴யங்க³ உன்மர்த³ன ஆத³ர்ஶ த³ந்ததௌ⁴ அபி⁴ஷேசனம் ।
அன்னத்³ய கீ³த ந்ருʼத்யாதி³ பர்வணி ஸ்யு꞉ உதான்வஹம் ॥ 35 ॥
விதி⁴னா விஹிதே குண்டே³ மேக²லாக³ர்தவேதி³பி⁴꞉ ।
அக்³னிம் ஆதா⁴ய பரித꞉ ஸமூஹேத் பாணினா உதி³தம் ॥ 36 ॥
பரிஸ்தீர்ய அத² பர்யுக்ஷேத் அன்வாதா⁴ய யதா²விதி⁴ ।
ப்ரோக்ஷண்யா ஆஸாத்³ய த்³ரவ்யாணி ப்ரோக்ஷ்யாக்³னௌ பா⁴வயேத மாம் ॥ 37 ॥
தப்தஜாம்பூ³னத³ப்ரக்²யம்ʼ ஶங்க²சக்ரக³தா³ம்பு³ஜை꞉ ।
லஸத் சதுர்பு⁴ஜம்ʼ ஶாந்தம்ʼ பத்³மகிஞ்ஜல்கவாஸஸம் ॥ 38 ॥
ஸ்பு²ரத் கிரீட கடக கடிஸூத்ரவர அங்க³த³ம் ।
ஶ்ரீவத்ஸவக்ஷஸம்ʼ ப்⁴ராஜத் கௌஸ்துப⁴ம்ʼ வனமாலினம் ॥ 39 ॥
த்⁴யாயன் அப்⁴யர்ச்ய தா³ரூணி ஹவிஷா அபி⁴க்⁴ருʼதானி ச ।
ப்ராஸ்ய ஆஜ்யபா⁴கௌ³ ஆகா⁴ரௌ த³த்த்வா ச ஆஜ்யப்லுதம்ʼ ஹவி꞉ ॥ 40 ॥
ஜுஹுயாத் மூலமந்த்ரேண ஷோட³ஶர்ச அவதா³னத꞉ ।
த⁴ர்மாதி³ப்⁴ய꞉ யதா²ந்யாயம்ʼ மந்த்ரை꞉ ஸ்விஷ்டிக்ருʼதம்ʼ பு³த⁴꞉ ॥ 41 ॥
அப்⁴யர்ச்ய அத² நமஸ்க்ருʼத்ய பார்ஷதே³ப்⁴ய꞉ ப³லிம்ʼ ஹரேத் ।
மூலமந்த்ரம்ʼ ஜபேத் ப்³ரஹ்ம ஸ்மரன் நாராயண ஆத்மகம் ॥ 42 ॥
த³த்த்வா ஆசமனம் உச்சே²ஷம்ʼ விஷ்வக்ஸேனாய கல்பயேத் ।
முக²வாஸம்ʼ ஸுரபி⁴மத் தாம்பூ³லாத்³யம் அத² அர்ஹயேத் ॥ 42 ॥
உபகா³யன் க்³ருʼணன் ந்ருʼத்யன் கர்மாணி அபி⁴நயன் மம ।
மத்கதா²꞉ ஶ்ராவயன் ஶ்ருண்வன் முஹூர்தம்ʼ க்ஷணிக꞉ ப⁴வேத் ॥ 44.
ஸ்தவை꞉ உச்சாவசை꞉ ஸ்தோத்ரை꞉ பௌராணை꞉ ப்ரக்ருʼதை꞉ அபி ।
ஸ்துத்வா ப்ரஸீத³ ப⁴க³வன் இதி வந்தே³த த³ண்ட³வத் ॥ 45 ॥
ஶிர꞉ மத் பாத³யோ꞉ க்ருʼத்வா பா³ஹுப்⁴யாம்ʼ ச பரஸ்பரம் ।
ப்ரபன்னம்ʼ பாஹி மாம் ஈஶ பீ⁴தம்ʼ ம்ருʼத்யுக்³ரஹ அர்ணவாத் ॥ 46 ॥
இதி ஶேஷாம்ʼ மயா த³த்தாம்ʼ ஶிரஸி ஆதா⁴ய ஸாத³ரம் ।
உத்³வாஸயேத் சேத் உத்³வாஸ்யம்ʼ ஜ்யோதி꞉ ஜ்யோதிஷி தத் புன꞉ ॥ 47 ॥
அர்சாதி³ஷு யதா³ யத்ர ஶ்ரத்³தா⁴ மாம்ʼ தத்ர ச அர்சயேத் ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு ஆத்மனி ச ஸர்வ ஆத்மா அஹம் அவஸ்தி²த꞉ ॥ 48 ॥
ஏவம்ʼ க்ரியாயோக³பதை²꞉ புமான் வைதி³கதாந்த்ரிகை꞉ ।
அர்சன் உப⁴யத꞉ ஸித்³தி⁴ம்ʼ மத்த꞉ விந்த³தி அபீ⁴ப்ஸிதாம் ॥ 49 ॥
மத³ர்சாம்ʼ ஸம்ப்ரதிஷ்டா²ப்ய மந்தி³ரம்ʼ காரயேத் த்³ருʼட⁴ம் ।
புஷ்ப உத்³யானானி ரம்யாணி பூஜா யாத்ரா உத்ஸவ ஆஶ்ரிதான் ॥ 50 ॥
பூஜாதீ³னாம்ʼ ப்ரவாஹார்த²ம்ʼ மஹாபர்வஸு அத² அன்வஹம் ।
க்ஷேத்ராபணபுரக்³ராமான் த³த்த்வா மத் ஸார்ஷ்டிதாம் இயாத் ॥ 51 ॥
ப்ரதிஷ்ட²யா ஸார்வபௌ⁴மம்ʼஸத்³மனா பு⁴வனத்ரயம் ।
பூஜாதி³னா ப்³ரஹ்மலோகம்ʼ த்ரிபி⁴꞉ மத் ஸாம்யதாம் இயாத் ॥ 52 ॥
மாம் ஏவ நைரபேக்ஷ்யேண ப⁴க்தியோகே³ன விந்த³தி ।
ப⁴க்தியோக³ம்ʼ ஸ꞉ லப⁴தே ஏவம்ʼ ய꞉ பூஜயேத மாம் ॥ 53 ॥
ய꞉ ஸ்வத³த்தாம்ʼ பரை꞉ த³த்தம்ʼ ஹரேத ஸுரவிப்ரயோ꞉ ।
வ்ருʼத்திம்ʼ ஸ꞉ ஜாயதே விட்³பு⁴க் வர்ஷாணாம் அயுதாயுதம் ॥ 54 ॥
கர்து꞉ ச ஸாரதே²꞉ ஹேதோ꞉ அனுமோதி³து꞉ ஏவ ச ।
கர்மணாம்ʼ பா⁴கி³ன꞉ ப்ரேத்ய பூ⁴ய꞉ பூ⁴யஸி தத்ப²லம் ॥ 55 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணோத்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
ஸப்தவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 27 ॥
அத² அஷ்டவிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பரஸ்வபா⁴வகர்மாணி ந ப்ரஶம்ʼஸேத் ந க³ர்ஹயேத் ।
விஶ்வம் ஏகாத்மகம்ʼ பஶ்யன் ப்ரக்ருʼத்யா புருஷேண ச ॥ 1 ॥
பரஸ்வபா⁴வகர்மாணி ய꞉ ப்ரஶம்ʼஸதி நிந்த³தி ।
ஸ꞉ ஆஶு ப்⁴ரஶ்யதே ஸ்வார்தா²த் அஸத்ய அபி⁴நிவேஶத꞉ ॥ 2 ॥
தைஜஸே நித்³ரயா ஆபன்னே பிண்ட³ஸ்த²꞉ நஷ்டசேதன꞉ ।
மாயாம்ʼ ப்ராப்னோதி ம்ருʼத்யும்ʼ வா தத்³வத் நானார்த²த்³ருʼக் புமான் ॥ 3 ॥
கிம்ʼ ப⁴த்³ரம்ʼ கிம் அப⁴த்³ரம்ʼ வா த்³வைதஸ்ய அவஸ்துன꞉ கியத் ।
வாசா உதி³தம்ʼ தத் அந்ருʼதம்ʼ மனஸா த்⁴யாதம் ஏவ ச ॥ 4 ॥
சா²யாப்ரத்யாஹ்வயாபா⁴ஸா ஹி அஸந்த꞉ அபி அர்த²காரிண꞉ ।
ஏவம்ʼ தே³ஹாத³ய꞉ பா⁴வா꞉ யச்ச²ந்தி ஆம்ருʼத்யுத꞉ ப⁴யம் ॥ 5 ॥
ஆத்மா ஏவ தத் இத³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ ஸ்ருʼஜ்யதே ஸ்ருʼஜதி ப்ரபு⁴꞉ ।
த்ராயதே த்ராதி விஶ்வாத்மா ஹ்ரியதே ஹரதி ஈஶ்வர꞉ ॥ 6 ॥
தஸ்மாத் நஹி ஆத்மன꞉ அன்யஸ்மாத் அன்ய꞉ பா⁴வ꞉ நிரூபித꞉ ।
நிரூபிதேயம்ʼ த்ரிவிதா⁴ நிர்மூலா பா⁴தி꞉ ஆத்மனி ।
இத³ம்ʼ கு³ணமயம்ʼ வித்³தி⁴ த்ரிவித⁴ம்ʼ மாயயா க்ருʼதம் ॥ 7 ॥
ஏதத் வித்³வான் மது³தி³தம்ʼ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானனைபுணம் ।
ந நிந்த³தி ந ச ஸ்தௌதி லோகே சரதி ஸூர்யவத் ॥ 8 ॥
ப்ரத்யக்ஷேண அனுமானேன நிக³மேன ஆத்மஸம்ʼவிதா³ ।
ஆதி³ அந்தவத் அஸத் ஜ்ஞாத்வா நி꞉ஸங்க³꞉ விசரேத் இஹ ॥ 9 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
ந ஏவ ஆத்மன꞉ ந தே³ஹஸ்ய ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ த்³ரஷ்ட்ருʼத்³ருʼஶ்யயோ꞉ ।
அனாத்மஸ்வத்³ருʼஶோ꞉ ஈஶ கஸ்ய ஸ்யாத் உபலப்⁴யதே ॥ 10 ॥
ஆத்மா அவ்யய꞉ அகு³ண꞉ ஶுத்³த⁴꞉ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி꞉ அனாவ்ருʼத꞉ ।
அக்³னிவத் தா³ருவத் தே³ஹ꞉ கஸ்ய இஹ ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ ॥ 11 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
யாவத் தே³ஹ இந்த்³ரிய ப்ராணை꞉ ஆத்மன꞉ ஸம்ʼநிகர்ஷணம் ।
ஸம்ʼஸார꞉ ப²லவான் தாவத் அபார்த²꞉ அபி அவிவேகின꞉ ॥ 12 ॥
அர்தே² ஹி அவித்³யமானே அபி ஸம்ʼஸ்ருʼதி꞉ ந நிவர்ததே ।
த்⁴யாயத꞉ விஷயான் அஸ்ய ஸ்வப்னே அனர்த² ஆக³ம꞉ யதா² ॥ 13 ॥
யதா² ஹி அப்ரதிபு³த்³த⁴ஸ்ய ப்ரஸ்வாப꞉ ப³ஹு அனர்த²ப்⁴ருʼத் ।
ஸ꞉ ஏவ ப்ரதிபு³த்³த⁴ஸ்ய ந வை மோஹாய கல்பதே ॥ 14 ॥
ஶோக ஹர்ஷ ப⁴ய க்ரோத⁴ லோப⁴ மோஹ ஸ்ப்ருʼஹாத³ய꞉ ।
அஹங்காரஸ்ய த்³ருʼஶ்யந்தே ஜன்ம ம்ருʼத்யு꞉ ச ந ஆத்மன꞉ ॥ 15 ॥
தே³ஹ இந்த்³ரிய ப்ராண மன꞉ அபி⁴மான꞉
ஜீவ꞉ அந்தராத்மா கு³ணகர்ம மூர்தி꞉ ।
ஸூத்ரம்ʼ மஹான் இதி உருதா⁴ இவ கீ³த꞉
ஸம்ʼஸார꞉ ஆதா⁴வதி காலதந்த்ர꞉ ॥ 16 ॥
அமூலம் ஏதத் ப³ஹுரூப ரூபிதம்ʼ
மனோவச꞉ப்ராணஶரீரகர்ம ।
ஜ்ஞானாஸினா உபாஸனயா ஶிதேன
சி²த்த்வா முனி꞉ கா³ம்ʼ விசரதி அத்ருʼஷ்ண꞉ ॥ 17 ॥
ஜ்ஞானம்ʼ விவேக꞉ நிக³ம꞉ தப꞉ ச
ப்ரத்யக்ஷம் ஐதிஹ்யம் அத² அனுமானம் ।
ஆதி³ அந்தயோ꞉ அஸ்ய யத் ஏவ கேவலம்
கால꞉ ச ஹேது꞉ ச தத் ஏவ மத்⁴யே ॥ 18 ॥
யதா² ஹிரண்யம்ʼ ஸ்வக்ருʼதம்ʼ புரஸ்தாத்
பஶ்சாத் ச ஸர்வஸ்ய ஹிரண்மயஸ்ய ।
தத் ஏவ மத்⁴யே வ்யவஹார்யமாணம்
நானாபதே³ஶை꞉ அஹம் அஸ்ய தத்³வத் ॥ 19 ॥
விஜ்ஞானம் ஏதத் த்ரியவஸ்தம் அங்க³
கு³ணத்ரயம்ʼ காரண கார்ய கர்த்ருʼ ।
ஸமன்வயேன வ்யதிரேகத꞉ ச
யேன ஏவ துர்யேண தத் ஏவ ஸத்யம் ॥ 20 ॥
ந யத் புரஸ்தாத் உத யத் ந பஶ்சாத்
மத்⁴யே ச தத் ந வ்யபதே³ஶமாத்ரம் ।
பூ⁴தம்ʼ ப்ரஸித்³த⁴ம்ʼ ச பரேண யத்³யத்
தத் ஏவ தத் ஸ்யாத் இதி மே மனீஷா ॥ 21 ॥
அவித்³யமான꞉ அபி அவபா⁴ஸதே ய꞉
வைகாரிக꞉ ராஜஸஸர்க³꞉ ஏஷ꞉ ।
ப்³ரஹ்ம ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி꞉ அத꞉ விபா⁴தி
ப்³ரஹ்ம இந்த்³ரிய அர்த² ஆத்ம விகார சித்ரம் ॥ 22 ॥
ஏவம்ʼ ஸ்பு²டம்ʼ ப்³ரஹ்மவிவேகஹேதுபி⁴꞉
பராபவாதே³ன விஶாரதே³ன ।
சி²த்த்வா ஆத்மஸந்தே³ஹம் உபாரமேத
ஸ்வானந்த³துஷ்ட꞉ அகி²ல காமுகேப்⁴ய꞉ ॥ 23 ॥
ந ஆத்மா வபு꞉ பார்தி²வம் இந்த்³ரியாணி
தே³வா꞉ ஹி அஸு꞉ வாயுஜலம்ʼ ஹுதாஶ꞉ ।
மன꞉ அன்னமாத்ரம்ʼ தி⁴ஷணா ச ஸத்த்வம்
அஹங்க்ருʼதி꞉ க²ம்ʼ க்ஷிதி꞉ அர்த²ஸாம்யம் ॥ 24 ॥
ஸமாஹிதை꞉ க꞉ கரணை꞉ கு³ணாத்மபி⁴꞉
கு³ண꞉ ப⁴வேத் மத்ஸுவிவிக்ததா⁴ம்ன꞉ ।
விக்ஷிப்யமாணை꞉ உத கிம்ʼ ந தூ³ஷணம்
க⁴னை꞉ உபேதை꞉ விக³தை꞉ ரவே꞉ கிம் ॥ 25 ॥
யதா² நப⁴꞉ வாயு அனல அம்பு³ பூ⁴ கு³ணை꞉
க³தாக³தை꞉ வர்துகு³ணை꞉ ந ஸஜ்ஜதே ।
ததா² அக்ஷரம்ʼ ஸத்த்வ ரஜ꞉ தம꞉ மலை꞉
அஹம்ʼமதே꞉ ஸம்ʼஸ்ருʼதிஹேதுபி⁴꞉ பரம் ॥ 26 ॥
ததா²பி ஸங்க³꞉ பரிவர்ஜனீய꞉
கு³ணேஷு மாயாரசிதேஷு தாவத் ।
மத்³ப⁴க்தியோகே³ன த்³ருʼடே⁴ன யாவத்
ரஜ꞉ நிரஸ்யேத மன꞉கஷாய꞉ ॥ 27 ॥
யதா² ஆமய꞉ அஸாது⁴ சிகித்ஸித꞉ ந்ருʼணாம்
புன꞉ புன꞉ ஸந்துத³தி ப்ரரோஹன் ।
ஏவம்ʼ மன꞉ அபக்வ கஷய கர்ம
குயோகி³னம்ʼ வித்⁴யதி ஸர்வஸங்க³ம் ॥ 28 ॥
குயோகி³ன꞉ யே விஹித அந்தராயை꞉
மனுஷ்யபூ⁴தை꞉ த்ரித³ஶ உபஸ்ருʼஷ்டை꞉ ।
தே ப்ராக்தன அப்⁴யாஸப³லேன பூ⁴ய꞉
யுஞ்ஜந்தி யோக³ம்ʼ ந து கர்மதந்த்ரம் ॥ 29 ॥
கரோதி கர்ம க்ரியதே ச ஜந்து꞉
கேனாபி அஸௌ சோதி³த꞉ ஆனிபாதாத் ।
ந தத்ர வித்³வான்ப்ரக்ருʼதௌ ஸ்தி²த꞉ அபி
நிவ்ருʼத்த த்ருʼஷ்ண꞉ ஸ்வஸுக² அனுபூ⁴த்யா ॥ 30 ॥
திஷ்ட²ந்தம் ஆஸீனம் உத வ்ரஜந்தம்
ஶயானம் உக்ஷந்தம் அத³ந்தம் அன்னம் ।
ஸ்வபா⁴வம் அன்யத் கிம் அபி இஹமானம்
ஆத்மானம் ஆத்மஸ்த²மதி꞉ ந வேத³ ॥ 31 ॥
யதி³ ஸ்ம பஶ்யதி அஸத் இந்த்³ரிய அத²
நானா அனுமானேன விருத்³த⁴ம் அன்யத் ।
ந மன்யதே வஸ்துதயா மனீஷீ
ஸ்வாப்னம்ʼ யதா² உத்தா²ய திரோத³தா⁴னம் ॥ 32 ॥
பூர்வம்ʼ க்³ருʼஹீதம்ʼ கு³ணகர்மசித்ரம்
அஜ்ஞானம் ஆத்மனி அவிவிக்தம் அங்க³ ।
நிவர்ததே தத் புன꞉ ஈக்ஷயா ஏவ
ந க்³ருʼஹ்யதே ந அபி விஸ்ருʼஜ்ய ஆத்மா ॥ 33 ॥
யதா² ஹி பா⁴னோ꞉ உத³ய꞉ ந்ருʼசக்ஷுஷாம்
தம꞉ நிஹன்யாத் ந து ஸத்³வித⁴த்தே ।
ஏவம்ʼ ஸமீக்ஷா நிபுணா ஸதீ மே
ஹன்யாத் தமிஸ்ரம்ʼ புருஷஸ்ய பு³த்³தே⁴꞉ ॥ 34 ॥
ஏஷ꞉ ஸ்வயஞ்ஜ்யோதி꞉ அஜ꞉ அப்ரமேய꞉
மஹானுபூ⁴தி꞉ ஸகலானுபூ⁴தி꞉ ।
ஏக꞉ அத்³விதீய꞉ வசஸாம்ʼ விராமே
யேன ஈஶிதா வாக் அஸவ꞉ சரந்தி ॥ 35 ॥
ஏதாவான் ஆத்மஸம்ʼமோஹ꞉ யத் விகல்ப꞉ து கேவலே ।
ஆத்மன் ந்ருʼதே ஸ்வமாத்மானம் அவலம்ப³꞉ ந யஸ்ய ஹி ॥36 ॥
யத் நாம ஆக்ருʼதிபி⁴꞉ க்³ராஹ்யம்ʼ பஞ்சவர்ணம் அபா³தி⁴தம் ।
வ்யர்தே²ன அபி அர்த²வாத³꞉ அயம்ʼ த்³வயம்ʼ பண்டி³தமானினாம் ॥ 37 ॥
யோகி³ன꞉ அபக்வயோக³ஸ்ய யுஞ்ஜத꞉ காய꞉ உத்தி²தை꞉ ।
உபஸர்கை³꞉ விஹன்யேத தத்ர அயம்ʼ விஹித꞉ விதி⁴꞉ ॥ 38 ॥
யோக³தா⁴ரணயா காம்ʼஶ்சித் ஆஸனை꞉ தா⁴ரண அன்விதை꞉ ।
தபோமந்த்ரௌஷதை⁴꞉ காம்ʼஶ்சித் உபஸர்கா³ன் விநிர்த³ஹேத் ॥ 39 ॥
காம்ʼஶ்சித் மம அனுத்⁴யானேன நாமஸங்கீர்தன ஆதி³பி⁴꞉ ।
யோகே³ஶ்வர அனுவ்ருʼத்த்யா வா ஹன்யாத் அஶுப⁴தா³ன் ஶனை꞉ ॥ 40 ॥
கேசித் தே³ஹம் இமம்ʼ தீ⁴ரா꞉ ஸுகல்பம்ʼ வயஸி ஸ்தி²ரம் ।
விதா⁴ய விவித⁴ உபாயை꞉ அத² யுஞ்ஜந்தி ஸித்³த⁴யே ॥ 41 ॥
ந ஹி தத் குஶலாத் த்³ருʼத்யம்ʼ தத் ஆயாஸ꞉ ஹி அபார்த²க꞉ ।
அந்தவத்த்வாத் ஶரீரஸ்ய ப²லஸ்ய இவ வனஸ்பதே꞉ ॥ 42 ॥
யோக³ம்ʼ நிஷேவத꞉ நித்யம்ʼ காய꞉ சேத் கல்பதாம் இயாத் ।
தத் ஶ்ரத்³த³த்⁴யாத் ந மதிமான் யோக³ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய மத்பர꞉ ॥ 43 ॥
யோக³சர்யாம் இமாம்ʼ யோகீ³ விசரன் மத் வ்யபாஶ்ரய꞉ ।
ந அந்தராயை꞉ விஹன்யேத நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஸ்வஸுகா²னுபூ⁴꞉ ॥ 44 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
பரமார்த²நிர்ணயோ நாம அஷ்டாவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 28 ॥
அத² ஏகோனத்ரிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ஸுது³ஸ்தராம் இமாம்ʼ மன்யே யோக³சர்யாம் அனாத்மன꞉ ।
யதா² அஞ்ஜஸா புமான் ஸிஹ்யேத் தத் மே ப்³ரூஹி அஞ்ஜஸா அச்யுத ॥ 1 ॥
ப்ராயஶ꞉ புண்ட³ரீகாக்ஷ யுஞ்ஜந்த꞉ யோகி³ன꞉ மன꞉ ।
விஷீத³ந்தி அஸமாதா⁴னாத் மனோநிக்³ரஹகர்ஶிதா꞉ ॥ 2 ॥
அத² அத꞉ ஆனந்த³து³க⁴ம்ʼ பதா³ம்பு³ஜம்
ஹம்ʼஸா꞉ ஶ்ரயேரன் அரவிந்த³லோசன ।
ஸுக²ம்ʼ நு விஶ்வேஶ்வர யோக³கர்மபி⁴꞉
த்வத் மாயயா அமீ விஹதா꞉ ந மானின꞉ ॥ 3 ॥
கிம்ʼ சித்ரம் அச்யுத தவ ஏதத் அஶேஷப³ந்த⁴꞉
தா³ஸேஷு அனன்யஶரணேஷு யத் ஆத்ம ஸாத்த்வம் ।
ய꞉ அரோசயத்ஸஹ ம்ருʼகை³꞉ ஸ்வயம் ஈஶ்வராணாம்
ஶ்ரீமத் கிரீட தட பீடி³த பாத³ பீட²꞉ ॥ 4 ॥
தம்ʼ த்வா அகி²ல ஆத்மத³யித ஈஶ்வரம் ஆஶ்ரிதானாம்
ஸர்வ அர்த²த³ம்ʼ ஸ்வக்ருʼதவித் விஸ்ருʼஜேத க꞉ நு ।
க꞉ வா ப⁴ஜேத் கிம் அபி விஸ்ம்ருʼதயே அனு பூ⁴த்யை
கிம்ʼ வா ப⁴வேத் ந தவ பாத³ரஜோஜுஷாம்ʼ ந꞉ ॥ 5 ॥
ந ஏவ உபயந்தி அபசிதிம்ʼ கவய꞉ தவ ஈஶ
ப்³ரஹ்மாயுஷா அபி க்ருʼதம் ருʼத⁴முத³꞉ ஸ்மரந்த꞉ ।
ய꞉ அந்தர்ப³ஹி꞉ தனுப்⁴ருʼதாம் அஶுப⁴ம்ʼ விது⁴ன்வன்
ஆசார்யசைத்யவபுஷா ஸ்வக³த்ம்ʼ வ்யனக்தி ॥ 6 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
இதி உத்³த⁴வேன அதி அனுரக்த சேதஸா
ப்ருʼஷ்ட꞉ ஜக³த்க்ரீட³னக꞉ ஸ்வஶக்திபி⁴꞉ ।
க்³ருʼஹீத மூர்தித்ரய꞉ ஈஶ்வர ஈஶ்வர꞉
ஜகா³த³ ஸப்ரேம மனோஹரஸ்மித꞉ ॥ 7 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி மம த⁴ர்மான் ஸுமங்க³லாம் ।
யான் ஶ்ரத்³த⁴யா ஆசரன் மர்த்ய꞉ ம்ருʼத்யும்ʼ ஜயதி து³ர்ஜயம் ॥ 8 ॥
குர்யாத் ஸர்வாணி கர்மாணி மத³ர்த²ம்ʼ ஶனகை꞉ ஸ்மரன் ।
மயி அர்பித மன꞉ சித்த꞉ மத் த⁴ர்ம ஆத்மமனோரதி꞉ ॥ 9 ॥
தே³ஶான் புண்யான் ஆஶ்ரயேத மத்³ப⁴க்தை꞉ ஸாது⁴பி⁴꞉ ஶ்ரிதான் ।
தே³வ ஆஸுர மனுஷ்யேஷு மத்³ப⁴க்த ஆசரிதானி ச ॥ 10 ॥
ப்ருʼத²க் ஸத்ரேண வா மஹ்யம்ʼ பர்வயாத்ரா மஹோத்ஸவான் ।
காரயேத் கீ³தந்ருʼத்ய ஆத்³யை꞉ மஹாராஜ விபூ⁴திபி⁴꞉ ॥ 11 ॥
மாம் ஏவ ஸர்வபூ⁴தேஷு ப³ஹி꞉ அந்த꞉ அபாவ்ருʼதம் ।
ஈக்ஷேத ஆத்மனி ச ஆத்மானம்ʼ யதா² க²ம் அமல ஆஶய꞉ ॥ 12 ॥
இதி ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்³பா⁴வேன மஹாத்³யுதே ।
ஸபா⁴ஜயன் மன்யமான꞉ ஜ்ஞானம்ʼ கேவலம் ஆஶ்ரித꞉ ॥ 13 ॥
ப்³ராஹ்மணே புல்கஸே ஸ்தேனே ப்³ரஹ்மண்யே அர்கே ஸ்பு²லிங்க³கே ।
அக்ரூரே க்ரூரகே ச ஏவ ஸமத்³ருʼக் பண்டி³த꞉ மத꞉ ॥ 14 ॥
நரேஷு அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ மத்³பா⁴வம்ʼ பும்ʼஸ꞉ பா⁴வயத꞉ அசிராத் ।
ஸ்பர்தா⁴ அஸூயா திரஸ்காரா꞉ ஸாஹங்காரா꞉ வியந்தி ஹி ॥ 15 ॥
விஸ்ருʼஜ்ய ஸ்மயமானான் ஸ்வான் த்³ருʼஶம்ʼ வ்ரீடா³ம்ʼ ச தை³ஹிகீம் ।
ப்ரணமேத் த³ண்ட³வத் பூ⁴மௌ ஆஶ்வ சாண்டா³ல கோ³ க²ரம் ॥ 16 ॥
யாவத் ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு மத்³பா⁴வ꞉ ந உபஜாயதே ।
தாவத் ஏவம் உபாஸீத வாங் மன காய வ்ருʼத்திபி⁴꞉ ॥ 17 ॥
ஸர்வம்ʼ ப்³ரஹ்மாத்மகம்ʼ தஸ்ய வித்³யயா ஆத்ம மனீஷயா ।
பரிபஶ்யன் உபரமேத் ஸர்வத꞉ முக்த ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 18 ॥
அயம்ʼ ஹி ஸர்வகல்பானாம்ʼ ஸத்⁴ரீசீன꞉ மத꞉ மம ।
மத்³பா⁴வ꞉ ஸர்வபூ⁴தேஷு மனோவாக்காயவ்ருʼத்திபி⁴꞉ ॥ 19 ॥
ந ஹி அங்க³ உபக்ரமே த்⁴வம்ʼஸ꞉ மத்³த⁴ர்மஸ்ய உத்³த⁴வ அணு அபி ।
மயா வ்யவஸித꞉ ஸம்யக் நிர்கு³ணத்வாத் அநாஶிஷ꞉ ॥ 20 ॥
ய꞉ ய꞉ மயி பரே த⁴ர்ம꞉ கல்ப்யதே நிஷ்ப²லாய சேத் ।
தத் ஆயாஸ꞉ நிரர்த²꞉ ஸ்யாத் ப⁴யாதே³꞉ இவ ஸத்த்ம ॥ 21 ॥
ஏஷா பு³த்³தி⁴மதாம்ʼ பு³த்³தி⁴꞉ மனீஷா ச மனீஷிணாம் ।
யத் ஸத்யம் அந்ருʼதேன இஹ மர்த்யேன ஆப்னோதி மா அம்ருʼதம் ॥ 22 ॥
ஏஷ தே அபி⁴ஹித꞉ க்ருʼத்ஸ்ன꞉ ப்³ரஹ்மவாத³ஸ்ய ஸங்க்³ரஹ꞉ ।
ஸமாஸவ்யாஸவிதி⁴னா தே³வானாம் அபி து³ர்க³ம꞉ ॥ 23 ॥
அபீ⁴க்ஷ்ணஶ꞉ தே க³தி³தம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ விஸ்பஷ்டயுக்திமத் ।
ஏதத் விஜ்ஞாய முச்யேத புருஷ꞉ நஷ்டஸம்ʼஶய꞉ ॥ 24 ॥
ஸுவிவிக்தம்ʼ தவ ப்ரஶ்னம்ʼ மயா ஏதத் அபி தா⁴ரயேத் ।
ஸனாதனம்ʼ ப்³ரஹ்மகு³ஹ்யம்ʼ பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 25 ॥
ய꞉ ஏதத் மம ப⁴க்தேஷு ஸம்ப்ரத³த்³யாத் ஸுபுஷ்கலம் ।
தஸ்ய அஹம்ʼ ப்³ரஹ்மதா³யஸ்ய த³தா³மி ஆத்மானம் ஆத்மனா ॥ 26 ॥
ய꞉ ஏதத் ஸமதீ⁴யீத பவித்ரம்ʼ பரமம்ʼ ஶுசி ।
ஸ꞉ பூயேத அஹ꞉ அஹ꞉ மாம்ʼ ஜ்ஞாநதீ³பேன த³ர்ஶயன் ॥ 27 ॥
ய꞉ ஏதத் ஶ்ரத்³த⁴யா நித்யம் அவ்யக்³ர꞉ ஶ்ருணுயாத் நர꞉ ।
மயி ப⁴க்திம்ʼ பராம்ʼ குர்வன் கர்மபி⁴꞉ ந ஸ꞉ ப³த்⁴யதே ॥ 28 ॥
அபி உத்³த⁴வ த்வயா ப்³ரஹ்ம ஸகே² ஸமவதா⁴ரிதம் ।
அபி தே விக³த꞉ மோஹ꞉ ஶோக꞉ ச அஸௌ மனோப⁴வ꞉ ॥ 29 ॥
ந ஏதத் த்வயா தா³ம்பி⁴காய நாஸ்திகாய ஶடா²ய ச ।
அஶுஶ்ரூஷோ꞉ அப⁴க்தாய து³ர்வினீதாய தீ³யதாம் ॥ 30 ॥
ஏதை꞉ தோ³ஷை꞉ விஹீனாய ப்³ரஹ்மண்யாய ப்ரியாய ச ।
ஸாத⁴வே ஶுசயே ப்³ரூயாத் ப⁴க்தி꞉ ஸ்யாத் ஶூத்³ர யோஷிதாம் ॥ 31 ॥
ந ஏதத் விஜ்ஞாய ஜிஜ்ஞாஸோ꞉ ஜ்ஞாதவ்யம் அவஶிஷ்யதே ।
பீத்வா பீயூஷம் அம்ருʼதம்ʼ பாதவ்யம்ʼ ந அவஶிஷ்யதே ॥ 32 ॥
ஜ்ஞானே கர்மணி யோகே³ ச வார்தாயாம்ʼ த³ண்ட³தா⁴ரணே ।
யாவான் அர்த²꞉ ந்ருʼணாம்ʼ தாத தாவான் தே அஹம்ʼ சதுர்வித⁴꞉ ॥ 33 ॥
மர்த்ய꞉ யதா³ த்யக்த ஸமஸ்தகர்மா
நிவேதி³தாத்மா விசிகீர்ஷித꞉ மே ।
ததா³ அம்ருʼதத்வம்ʼ ப்ரதிபத்³யமான꞉
மயா ஆத்மபூ⁴யாய ச கல்பதே வை ॥ 34 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
ஸ꞉ ஏவம் ஆத³ர்ஶித யோக³மார்க³꞉
ததா³ உத்தம ஶ்லோகவச꞉ நிஶம்ய ।
ப³த்³த⁴ அஞ்ஜலி꞉ ப்ரீதி உபருத்³த⁴ கண்ட²꞉
ந கிஞ்சித் ஊசே꞉ அஶ்ரு பரிப்லுத அக்ஷ꞉ ॥ 35 ॥
விஷ்டப்⁴ய சித்தம்ʼ ப்ரணய அவகூ⁴ர்ணம்
தை⁴ர்யேண ராஜன் ப³ஹு மன்யமான꞉ ।
க்ருʼதாஞ்ஜலி꞉ ப்ராஹ யது³ப்ரவீரம்
ஶீர்ஷ்ணா ஸ்ப்ருʼஶன் தத் சரண அரவிந்த³ம் ॥ 36 ॥
உத்³த⁴வ꞉ உவாச ।
வித்³ராவித꞉ மோஹ மஹா அந்த⁴கார꞉
ய꞉ ஆஶ்ரித꞉ மே தவ ஸந்நிதா⁴னாத் ।
விபா⁴வஸோ꞉ கிம்ʼ நு ஸமீபக³ஸ்ய
ஶீதம்ʼ தம꞉ பீ⁴꞉ ப்ரப⁴வந்தி அஜ அத்³ய ॥ 37 ॥
ப்ரத்யர்பித꞉ மே ப⁴வதா அனுகம்பினா
ப்⁴ருʼத்யாய விஜ்ஞானமய꞉ ப்ரதீ³ப꞉ ।
ஹித்வா க்ருʼதஜ்ஞ꞉ தவ பாத³மூலம்
க꞉ அன்யத் ஸமீயாத் ஶரணம்ʼ த்வதீ³யம் ॥ 38 ॥
வ்ருʼக்ண꞉ ச மே ஸுத்³ருʼட⁴꞉ ஸ்னேஹபாஶ꞉
தா³ஶார்ஹ வ்ருʼஷ்ணி அந்த⁴க ஸாத்வதேஷு ।
ப்ரஸாரித꞉ ஸ்ருʼஷ்டிவிவ்ருʼத்³த⁴யே த்வயா
ஸ்வமாயயா ஹி ஆத்ம ஸுபோ³த⁴ ஹேதினா ॥ 39 ॥
நம꞉ அஸ்து தே மஹாயோகி³ன் ப்ரபன்னம் அனுஶாதி⁴ மாம் ।
யதா² த்வத் சரண அம்போ⁴ஜே ரதி꞉ ஸ்யாத் அனபாயினீ ॥ 40 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
க³ச்ச² உத்³த⁴வ மயா ஆதி³ஷ்ட꞉ ப³த³ரி ஆக்²யம்ʼ மம ஆஶ்ரமம் ।
தத்ர மத் பாத³ தீர்தோ²தே³ ஸ்னான உபஸ்பர்ஶனை꞉ ஶுசி꞉ ॥ 41 ॥
ஈக்ஷயா அலகனந்தா³யா விதூ⁴த அஶேஷ கல்மஷ꞉ ।
வஸான꞉ வல்கலானி அங்க³ வன்யபு⁴க் ஸுக² நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ॥ 42 ॥
திதிக்ஷௌ꞉ த்³வந்த்³வமாத்ராணாம்ʼ ஸுஶீல꞉ ஸம்ʼயதேந்த்³ரிய꞉ ।
ஶாந்த꞉ ஸமாஹிததி⁴யா ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்ʼயுத꞉ ॥ 43 ॥
மத்த꞉ அனுஶிக்ஷிதம்ʼ யத் தே விவிக்தமனுபா⁴வயன் ।
மயி ஆவேஶித வாக் சித்த꞉ மத்³த⁴ர்ம நிரத꞉ ப⁴வ ।
அதிவ்ரஜ்ய க³தீ꞉ திஸ்ர꞉ மாம் ஏஷ்யஸி தத꞉ பரம் ॥ 44 ॥
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
ஸ꞉ ஏவம் உக்த꞉ ஹரிமேத⁴ஸா உத்³த⁴வ꞉
ப்ரத³க்ஷிணம்ʼ தம்ʼ பரிஸ்ருʼத்ய பாத³யோ꞉ ।
ஶிர꞉ நிதா⁴ய அஶ்ருகலாபி⁴꞉ ஆர்த்³ரதீ⁴꞉
ந்யஷிஞ்சத் அத்³வந்த்³வபர꞉ அபி உபக்ரமே ॥ 45 ॥
ஸுது³ஸ்த்யஜ ஸ்னேஹ வியோக³ காதர꞉
ந ஶக்னுவன் தம்ʼ பரிஹாதும் ஆதுர꞉ ।
க்ருʼச்ச்²ரம்ʼ யயௌ மூர்த⁴னி ப⁴ர்த்ருʼபாது³கே
பி³ப்⁴ரன் நமஸ்க்ருʼத்ய யயௌ புன꞉ புன꞉ ॥ 46 ॥
தத꞉ தம் அந்தர்ஹ்ருʼதி³ ஸம்ʼநிவேஶ்ய
க³த꞉ மஹாபா⁴க³வத꞉ விஶாலாம் ।
யதா² உபதி³ஷ்டாம்ʼ ஜக³த் ஏகப³ந்து⁴னா
தத꞉ ஸமாஸ்தா²ய ஹரே꞉ அகா³த் க³திம் ॥ 47 ॥
ய꞉ ஏஅதத் ஆனந்த³ ஸமுத்³ர ஸம்ப்⁴ருʼதம்
ஜ்ஞானாம்ருʼதம்ʼ பா⁴க³வதாய பா⁴ஷிதம் ।
க்ருʼஷ்ணேண யோகே³ஶ்வர ஸேவிதாங்க்⁴ரிணா
ஸச்ச்²ரத்³த⁴யா ஆஸேவ்ய ஜக³த் விமுச்யதே ॥ 48 ॥
ப⁴வப⁴ய அபஹந்தும்ʼ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸாரம்
நிக³மக்ருʼத் உபஜஹே ப்⁴ருʼங்க³வத் வேத³ஸாரம் ।
அம்ருʼதம் உத³தி⁴த꞉ ச அபாயயத் ப்⁴ருʼத்யவர்கா³ன்
புருஷம் ருʼஷப⁴ம் ஆத்³யம்ʼ க்ருʼஷ்ணஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ நத꞉ அஸ்மி
॥ 49 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ ப⁴க³வது³த்³த⁴வஸம்ʼவாதே³
பரமார்த²ப்ராப்திஸுக³மோபாயகத²னோத்³த⁴வப³த³ரிகாஶ்ரமப்ரவேஶோ
நாம ஏகோனத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 29 ॥
அத² த்ரிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ராஜா உவாச ।
தத꞉ மஹாபா⁴க³வதே உத்³த⁴வே நிர்க³தே வனம் ।
த்³வாரவத்யாம்ʼ கிம் அகரோத் ப⁴க³வான் பூ⁴தபா⁴வன꞉ ॥ 1 ॥
ப்³ரஹ்மஶாப உபஸம்ʼஸ்ருʼஷ்டே ஸ்வகுலே யாத³வர்ஷப⁴꞉ ।
ப்ரேயஸீம்ʼ ஸர்வநேத்ராணாம்ʼ தனும்ʼ ஸ꞉ கத²ம் அத்யஜத் ॥ 2 ॥
ப்ரத்யாக்ரஷ்டும்ʼ நயனம் அப³லா யத்ர லக்³னம்ʼ ந ஶேகு꞉
கர்ணாவிஷ்டம்ʼ ந ஸரதி தத꞉ யத் ஸதாம் ஆத்மலக்³னம் ।
யத் ஶ்ரீ꞉ வாசாம்ʼ ஜனயதி ரதிம்ʼ கிம்ʼ நு மானம்ʼ கவீனாம்
த்³ருʼஷ்ட்வா ஜிஷ்ணோ꞉ யுதி⁴ ரத²க³தம்ʼ யத் ச தத் ஸாம்யம்
ஈயு꞉ ॥ 3 ॥
ருʼஷி꞉ உவாச ।
தி³வி பு⁴வி அந்தரிக்ஷே ச மஹோத்பாதான் ஸமுத்தி²தான் ।
த்³ருʼஷ்ட்வா ஆஸீனான் ஸுத⁴ர்மாயாம்ʼ க்ருʼஷ்ண꞉ ப்ராஹ யதூ³ன் இத³ம்
॥ 4 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஏதே கோ⁴ரா꞉ மஹோத்பாதா꞉ த்³வார்வத்யாம்ʼ யமகேதவ꞉ ।
முஹூர்தம் அபி ந ஸ்தே²யம் அத்ர ந꞉ யது³புங்க³வா꞉ ॥ 5 ॥
ஸ்த்ரிய꞉ பா³லா꞉ ச வ்ருʼத்³தா⁴꞉ ச ஶங்கோ²த்³தா⁴ரம்ʼ வ்ரஜந்த்வித꞉ ।
வயம்ʼ ப்ரபா⁴ஸம்ʼ யாஸ்யாம꞉ யத்ர ப்ரத்யக் ஸரஸ்வதீ ॥ 6 ॥
தத்ர அபி⁴ஷிச்ய ஶுசய உபோஷ்ய ஸுஸமாஹிதா꞉ ।
தே³வதா꞉ பூஜயிஷ்யாம꞉ ஸ்னபன ஆலேபன அர்ஹணை꞉ ॥7 ॥
ப்³ராஹ்மணான் து மஹாபா⁴கா³ன் க்ருʼதஸ்வஸ்த்யயனா வயம் ।
கோ³ பூ⁴ ஹிரண்ய வாஸோபி⁴꞉ க³ஜ அஶ்வரத² வேஶ்மபி⁴꞉ ॥ 8 ॥
விதி⁴꞉ ஏஷ꞉ ஹி அரிஷ்டக்⁴ன꞉ மங்க³ல ஆயனம் உத்தமம் ।
தே³வ த்³விஜ க³வாம்ʼ பூஜா பூ⁴தேஷு பரம꞉ ப⁴வ꞉ ॥ 9 ॥
இதி ஸர்வே ஸமாகர்ண்ய யது³வ்ருʼத்³தா⁴꞉ மது⁴த்³விஷ꞉ ।
ததா² இதி நௌபி⁴꞉ உத்தீர்ய ப்ரபா⁴ஸம்ʼ ப்ரயயூ ரதை²꞉ ॥ 10 ॥
தஸ்மின் ப⁴க³வதா ஆதி³ஷ்டம்ʼ யது³தே³வேன யாத³வா ।
சக்ரு꞉ பரப⁴யா ப⁴க்த்யா ஸர்வஶ்ரேய உபப்³ருʼம்ʼஹிதம் ॥ 11 ॥
தத꞉ தஸ்மின் மஹாபானம்ʼ பபு꞉ மைரேயகம்ʼ மது⁴ ।
தி³ஷ்ட விப்⁴ரம்ʼஶித தி⁴ய꞉ யத் த்³ரவை꞉ ப்⁴ரஶ்யதே மதி꞉ ॥ 12 ॥
மஹாபான அபி⁴மத்தானாம்ʼ வீராணாம்ʼ த்³ருʼப்தசேதஸாம் ।
க்ருʼஷ்ணமாயா விமூடா⁴னாம்ʼ ஸங்க⁴ர்ஷ꞉ ஸுமஹான் அபூ⁴த் ॥ 13 ॥
யுயுது⁴꞉ க்ரோத⁴ஸம்ʼரப்³தா⁴ வேலாயாம் ஆததாயின꞉ ।
த⁴னுபி⁴꞉ அஸிபி⁴꞉ மல்லை꞉ க³தா³பி⁴꞉ தாம் அரர்ஷ்டிபி⁴꞉ ॥ 14 ॥
பதத்பதாகை ரத²குஞ்ஜராதி³பி⁴꞉
க²ர உஷ்ட்ர கோ³பி⁴꞉ மஹிஷை꞉ நரை꞉ அபி ।
மித²꞉ ஸமேத்ய அஶ்வதரை꞉ ஸுது³ர்மதா³
ந்யஹன் ஶரர்த³த்³பி⁴꞉ இவ த்³விபா வனே ॥ 15 ॥
ப்ரத்³யும்ன ஸாம்பௌ³ யுதி⁴ ரூட⁴மத்ஸரௌ
அக்ரூர போ⁴ஜௌ அநிருத்³த⁴ ஸாத்யகீ ।
ஸுப⁴த்³ர ஸங்க்³ராமஜிதௌ ஸுதா³ருணௌ
க³தௌ³ ஸுமித்ரா ஸுரதௌ² ஸமீயது꞉ ॥ 16 ॥
அன்யே ச யே வை நிஶட² உல்முக ஆத³ய꞉
ஸஹஸ்ரஜித் ஶதஜித் பா⁴னு முக்²யா꞉ ।
அன்யோன்யம் ஆஸாத்³ய மதா³ந்த⁴காரிதா
ஜக்⁴னு꞉ முகுந்தே³ன விமோஹிதா ப்⁴ருʼஶம் ॥ 17 ॥
தா³ஶார்ஹ வ்ருʼஷ்ணி அந்த⁴க போ⁴ஜ ஸாத்வதா
மது⁴ அர்பு³தா³ மாது²ரஶூரஸேனா꞉ ।
விஸர்ஜனா꞉ குகுரா꞉ குந்தய꞉ ச
மித²꞉ தத꞉ தே அத² விஸ்ருʼஜ்ய ஸௌஹ்ருʼத³ம் ॥ 18 ॥
புத்ரா꞉ அயுத்⁴யன் பித்ருʼபி⁴꞉ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴꞉ ச
ஸ்வஸ்த்ரீய தௌ³ஹித்ர பித்ருʼவ்யமாதுலை꞉ ।
மித்ராணி மித்ரை꞉ ஸுஹ்ருʼத³꞉ ஸுஹ்ருʼத்³பி⁴꞉
ஜ்ஞாதீம்ʼஸ்த்வஹன் ஜ்ஞாதய꞉ ஏவ மூடா⁴꞉ ॥ 19 ॥
ஶரேஷு க்ஷீயமாணேஷு ப⁴ஜ்யமானேஷு த⁴ன்வஸு ।
ஶஸ்த்ரேஷு க்ஷீயமாணேஷு முஷ்டிபி⁴꞉ ஜஹ்ரு꞉ ஏரகா꞉ ॥ 20 ॥
தா꞉ வஜ்ரகல்பா꞉ ஹி அப⁴வன் பரிகா⁴꞉ முஷ்டினா꞉ ப்⁴ருʼதா꞉ ।
ஜக்⁴னு꞉ த்³விஷ꞉ தை꞉ க்ருʼஷ்ணேன வார்யமாணா꞉ து தம்ʼ ச தே ॥ 21 ॥
ப்ரத்யனீகம்ʼ மன்யமானா꞉ ப³லப⁴த்³ரம்ʼ ச மோஹிதா꞉ ।
ஹந்தும்ʼ க்ருʼததி⁴ய꞉ ராஜன் ஆபன்னா꞉ ஆததாயின꞉ ॥ 22 ॥
அத² தௌ அபி ஸங்க்ருத்³தௌ⁴ உத்³யம்ய குருநந்த³ன ।
ஏரகா முஷ்டி பரிகௌ⁴ ஜரந்தௌ ஜக்⁴னது꞉ யுதி⁴ ॥ 23 ॥
ப்³ரஹ்மஶாப உபஸ்ருʼஷ்டானாம்ʼ க்ருʼஷ்ணமாயாவ்ருʼத ஆத்மனாம் ।
ஸ்பர்தா⁴க்ரோத⁴꞉ க்ஷயம்ʼ நின்யே வைணவ꞉ அக்³னி꞉ யதா² வனம் ॥ 24 ॥
ஏவம்ʼ நஷ்டேஷு ஸர்வேஷு குலேஷு ஸ்வேஷு கேஶவ꞉ ।
அவதாரித꞉ பு⁴வ꞉ பா⁴ர꞉ இதி மேனே அவஶேஷித꞉ ॥ 25 ॥
ராம꞉ ஸமுத்³ரவேலாயாம்ʼ யோக³ம் ஆஸ்தா²ய பௌருஷம் ।
தத் த்யாஜ லோகம்ʼ மானுஷ்யம்ʼ ஸம்ʼயோஜ்ய ஆத்மானம் ஆத்மனி ॥ 26 ॥
ராமநிர்யாணம் ஆலோக்ய ப⁴க³வான் தே³வகீஸுத꞉ ।
நிஷஸாத³ த⁴ரோபஸ்தே² தூஷ்ணீம் ஆஸாத்³ய பிப்பலம் ॥ 27 ॥
பி³ப்⁴ரத் சதுர்பு⁴ஜம்ʼ ரூபம்ʼ ப்⁴ராஜிஷ்ணு ப்ரப⁴யா ஸ்வயா ।
தி³ஶ꞉ விதிமாரா꞉ குர்வன் விதூ⁴ம꞉ இவ பாவக꞉ ॥ 28 ॥
ஶ்ரீவத்ஸாங்கம்ʼ க⁴னஶ்யாமம்ʼ தப்த ஹாடக வர்சஸம் ।
கௌஶேய அம்ப³ர யுக்³மேன பரிவீதம்ʼ ஸுமங்க³லம் ॥ 29 ॥
ஸுந்த³ர ஸ்மித வக்த்ர அப்³ஜம்ʼ நீல குந்தல மண்டி³தம் ।
புண்ட³ரீக அபி⁴ராமாக்ஷம்ʼ ஸ்பு²ரன் மகர குண்ட³லம் ॥ 30 ॥
கடிஸூத்ர ப்³ரஹ்மஸூத்ர கிரீட கடக அங்க³தை³꞉ ।
ஹார நூபுர முத்³ராபி⁴꞉ கௌஸ்துபே⁴ன விராஜிதம் ॥ 31 ॥
வனமாலா பரீதாங்க³ம்ʼ மூர்திமத்³பி⁴꞉ நிஜ ஆயுதை⁴꞉ ।
க்ருʼத்வா உரௌ த³க்ஷிணே பாத³ம் ஆஸீனம்ʼ பங்கஜ அருணம் ॥ 32 ॥
முஸலௌ அஶேஷாய꞉ க²ண்ட³க்ருʼதேஷு꞉ லுப்³த⁴க꞉ ஜரா꞉ ।
ம்ருʼகா³ஸ்ய ஆகாரம்ʼ தத் சரணம்ʼ விவ்யாத⁴ ம்ருʼக³ஶங்கயா ॥ 33 ॥
சதுர்பு⁴ஜம்ʼ தம்ʼ புருஷம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸ꞉ க்ருʼத கில்பி³ஷ꞉ ।
பீ⁴த꞉ பபாத ஶிரஸா பாத³யோ꞉ அஸுரத்³விஷ꞉ ॥ 34 ॥
அஜானதா க்ருʼதம் இத³ம்ʼ பாபேன மது⁴ஸூத³ன ।
க்ஷந்தும் அர்ஹஸி பாபஸ்ய உத்தமஶ்லோக꞉ மே அனக⁴ ॥ 35 ॥
யஸ்ய அனுஸ்மரணம்ʼ ந்ரூʼணாம் அஜ்ஞான த்⁴வாந்த நாஶனம் ।
வத³ந்தி தஸ்ய தே விஷ்ணோ மயா அஸாது⁴ க்ருʼதம்ʼ ப்ரபோ⁴ ॥ 36 ॥
தத் மா ஆஶு ஜஹி வைகுண்ட² பாப்மானம்ʼ ம்ருʼக³ லுப்³த⁴கம் ।
யதா² புன꞉ அஹம்ʼ து ஏவம்ʼ ந குர்யாம்ʼ ஸத் அதிக்ரமம் ॥ 37 ॥
யஸ்ய ஆத்ம யோக³ ரசிதம்ʼ ந விது³꞉ விரிஞ்ச꞉
ருத்³ர ஆத³ய꞉ அஸ்ய தனயா꞉ பதய꞉ கி³ராம்ʼ யே ।
த்வத் மாயயா பிஹித த்³ருʼஷ்டய꞉ ஏதத் அஞ்ஜ꞉
கிம்ʼ தஸ்ய தே வயம் அஸத் க³தய꞉ க்³ருʼணீம꞉ ॥ 38 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மா பை⁴꞉ ஜரே த்வம் உத்திஷ்ட² காம꞉ ஏஷ꞉ க்ருʼத꞉ ஹி மே ।
யாஹி த்வம்ʼ மத் அனுஜ்ஞாத꞉ ஸ்வர்க³ம்ʼ ஸுக்ருʼதினாம்ʼ பத³ம் ॥ 39 ॥
இதி ஆதி³ஷ்ட꞉ ப⁴க³வதா க்ருʼஷ்ணேன இச்சா² ஶரீரிணா ।
த்ரி꞉ பரிக்ரம்ய தம்ʼ நத்வா விமானேன தி³வம்ʼ யயௌ ॥ 40 ॥
தா³ருக꞉ க்ருʼஷ்ணபத³வீம் அன்விச்ச²ன் அதி⁴க³ம்யதாம் ।
வாயும்ʼ துலஸிகாமோத³ம் ஆக்⁴ராய அபி⁴முக²ம்ʼ யயௌ ॥ 41 ॥
தம்ʼ தத்ர திக்³மத்³யுபி⁴꞉ ஆயுதை⁴꞉ வ்ருʼதம்
ஹி அஶ்வத்த²மூலே க்ருʼதகேதனம்ʼ பதிம் ।
ஸ்னேஹப்லுதாத்மா நிபபாத பாத³யோ
ரதா²த் அவப்லுத்ய ஸபா³ஷ்பலோசன꞉ ॥ 42 ॥
அபஶ்யத꞉ த்வத் சரண அம்பு³ஜம்ʼ ப்ரபோ⁴
த்³ருʼஷ்டி꞉ ப்ரணஷ்டா தமஸி ப்ரவிஷ்டா ।
தி³ஶ꞉ ந ஜானே ந லபே⁴ ச ஶாந்திம்
யதா² நிஶாயம் உடு³பே ப்ரணஷ்டே ॥ 43 ॥
இதி ப்³ருவதே ஸூதே வை ரத²꞉ க³ருட³லாஞ்ச²ன꞉ ।
க²ம் உத்பபாத ராஜேந்த்³ர ஸாஶ்வத்⁴வஜ꞉ உதீ³க்ஷத꞉ ॥ 44 ॥
தம் அன்வக³ச்ச²ன் தி³வ்யானி விஷ்ணுப்ரஹரணானி ச ।
தேன அதி விஸ்மித ஆத்மானம்ʼ ஸூதம் ஆஹ ஜனார்த³ன꞉ ॥ 45 ॥
க³ச்ச² த்³வாரவதீம்ʼ ஸூத ஜ்ஞாதீனாம்ʼ நித⁴னம்ʼ மித²꞉ ।
ஸங்கர்ஷணஸ்ய நிர்யாணம்ʼ ப³ந்து⁴ப்⁴ய꞉ ப்³ரூஹி மத் த³ஶாம் ॥ 46 ॥
த்³வாரகாயாம்ʼ ச ந ஸ்தே²யம்ʼ ப⁴வத்³பி⁴꞉ ச ஸ்வப³ந்து⁴பி⁴꞉ ।
மயா த்யக்தாம்ʼ யது³புரீம்ʼ ஸமுத்³ர꞉ ப்லாவயிஷ்யதி ॥ 47 ॥
ஸ்வம்ʼ ஸ்வம்ʼ பரிக்³ரஹம்ʼ ஸர்வே ஆதா³ய பிதரௌ ச ந꞉ ।
அர்ஜுனேன ஆவிதா꞉ ஸர்வ இந்த்³ரப்ரஸ்த²ம்ʼ க³மிஷ்யத² ॥ 48 ॥
த்வம்ʼ து மத் த⁴ர்மம் ஆஸ்தா²ய ஜ்ஞானநிஷ்ட²꞉ உபேக்ஷக꞉ ।
மன்மாயா ரசனாம் ஏதாம்ʼ விஜ்ஞாய உபஶமம்ʼ வ்ரஜ ॥ 49 ॥
இதி உக்த꞉ தம்ʼ பரிக்ரம்ய நமஸ்க்ருʼத்ய புன꞉ புன꞉ ।
தத் பாதௌ³ ஶீர்ஷ்ணி உபாதா⁴ய து³ர்மனா꞉ ப்ரயயௌ புரீம் ॥ 50 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ யது³குலஸங்க்ஷயோ நாம
த்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 30 ॥
அத² ஏகத்ரிம்ʼஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ।
ஶ்ரீஶுக꞉ உவாச ।
அத² தத்ர ஆக³மத் ப்³ரஹ்மா ப⁴வான்யா ச ஸமம்ʼ ப⁴வ꞉ ।
மஹேந்த்³ரப்ரமுகா²꞉ தே³வா꞉ முனய꞉ ஸப்ரஜேஶ்வரா꞉ ॥ 1 ॥
பிதர꞉ ஸித்³த⁴க³ந்த⁴ர்வா꞉ வித்³யாத⁴ர மஹோரகா³꞉ ।
சாரணா꞉ யக்ஷரக்ஷாம்ʼஸி கிம்ʼநர அப்ஸரஸ꞉ த்³விஜா꞉ ॥ 2 ॥
த்³ரஷ்டுகாமா꞉ ப⁴க³வத꞉ நிர்வாணம்ʼ பரம உத்ஸுகா꞉ ।
கா³யந்த꞉ ச க்³ருʼணந்த꞉ ச ஶௌரே꞉ கர்மாணி ஜன்ம ச ॥ 3 ॥
வவர்ஷு꞉ புஷ்பவர்ஷாணி விமான ஆவலிபி⁴꞉ நப⁴꞉ ।
குர்வந்த꞉ ஸங்குலம்ʼ ராஜன் ப⁴க்த்யா பரமயா யுதா꞉ ॥ 4 ॥
ப⁴க³வான் பிதாமஹம்ʼ வீக்ஷ்ய விபூ⁴தி꞉ ஆத்மன꞉ விபு⁴꞉ ।
ஸம்ʼயோஜ்ய ஆத்மனி ச ஆத்மானம்ʼ பத்³மநேத்ரே ந்யமீலயத் ॥ 5 ॥
லோகாபி⁴ராமாம்ʼ ஸ்வதனும்ʼ தா⁴ரணா த்⁴யான மங்க³லம் ।
யோக³தா⁴ரணயா ஆக்³னேய்யா அத³க்³த்⁴வா தா⁴ம ஆவிஶத் ஸ்வகம் ॥ 6 ॥
தி³வி து³ந்து³ப⁴ய꞉ நேது³꞉ பேது꞉ ஸுமன꞉ ச கா²த் ।
ஸத்யம்ʼ த⁴ர்ம꞉ த்⁴ருʼதி꞉ பூ⁴மே꞉ கீர்தி꞉ ஶ்ரீ꞉ ச அனு தம்ʼ வயு꞉
॥ 7 ॥
தே³வ ஆத³ய꞉ ப்³ரஹ்மமுக்²யா꞉ ந விஶந்தம்ʼ ஸ்வதா⁴மனி ।
அவிஜ்ஞாதக³திம்ʼ க்ருʼஷ்ணம்ʼ த³த்³ருʼஶு꞉ ச அதிவிஸ்மிதா꞉ ॥ 8 ॥
ஸௌதா³மன்யா꞉ யதா² ஆகாஶே யாந்த்யா꞉ ஹித்வா அப்⁴ரமண்ட³லம் ।
க³தி꞉ ந லக்ஷ்யதே மர்த்யை꞉ ததா² க்ருʼஷ்ணஸ்ய தை³வதை꞉ ॥ 9 ॥
ப்³ரஹ்ம ருத்³ர ஆத³ய꞉ தே து த்³ருʼஷ்ட்வா யோக³க³திம்ʼ ஹரே꞉ ।
விஸ்மிதா꞉ தாம்ʼ ப்ரஶம்ʼஸந்த꞉ ஸ்வம்ʼ ஸ்வம்ʼ லோகம்ʼ யயு꞉ ததா³ ॥ 10 ॥
ராஜன் பரஸ்ய தனுப்⁴ருʼத் ஜனனாப்யயேஹா
மாயாவிட³ம்ப³னம் அவேஹி யதா² நடஸ்ய ।
ஸ்ருʼஷ்ட்வா ஆத்மனா இத³ம் அனுவிஶ்ய விஹ்ருʼத்ய ச அந்தே
ஸம்ʼஹ்ருʼத்ய ச ஆத்ம மஹினா உபரத꞉ ஸ꞉ ஆஸ்தே ॥ 11 ॥
மர்த்யேன ய꞉ கு³ருஸுதம்ʼ யமலோகனீதம்
த்வாம்ʼ ச ஆனயத் ஶரணத³꞉ பரம அஸ்த்ர த³க்³த⁴ம் ।
ஜிக்³யே அந்தக அந்தகம் அபி ஈஶம் அஸௌ அவனீஶ꞉
கிம்ʼ ஸ்வாவனே ஸ்வரநயன் ம்ருʼக³யும்ʼ ஸதே³ஹம் ॥ 12 ॥
ததா² அபி அஶேஶா ஸ்தி²தி ஸம்ப⁴வ அபி
அயேஷு அனன்ய ஹேது꞉ யத் அஶேஷ ஶக்தித்⁴ருʼக் ।
ந இச்ச²த் ப்ரணேதும்ʼ வபு꞉ அத்ர ஶேஷிதம்
மர்த்யேன கிம்ʼ ஸ்வஸ்த²க³திம்ʼ ப்ரத³ர்ஶயன் ॥ 13 ॥
ய꞉ ஏதாம்ʼ ப்ராத꞉ உத்தா²ய க்ருʼஷ்ணஸ்ய பத³வீம்ʼ பராம் ।
ப்ரயத꞉ கீர்தயேத் ப⁴க்த்யா தாம் ஏவ ஆப்னோதி அனுத்தமாம் ॥ 14 ॥
தா³ருக꞉ த்³வாரகாம் ஏத்ய வஸுதே³வ உக்³ரஸேனயோ꞉ ।
பதித்வா சரணாவஸ்ரை꞉ ந்யஷிஞ்சத் க்ருʼஷ்ணவிச்யுத꞉ ॥ 15 ॥
கத²யாமாஸ நித⁴னம்ʼ வ்ருʼஷ்ணீனாம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னஶ꞉ ந்ருʼப ।
தத் ஶ்ருத்வா உத்³விக்³ன ஹ்ருʼத³யா꞉ ஜனா꞉ ஶோக விமூர்ச்சி²தா꞉ ॥ 16 ॥
தத்ர ஸ்ம த்வரிதா ஜக்³மு꞉ க்ருʼஷ்ண விஶ்லேஷ விஹ்வலா꞉ ।
வ்யஸவா꞉ ஶேரதே யத்ர ஜ்ஞாதய꞉ க்⁴னந்த꞉ ஆனனம் ॥ 17 ॥
தே³வகீ ரோஹிணீ ச ஏவ வஸுதே³வ꞉ ததா² ஸுதௌ ।
க்ருʼஷ்ண ராம அவபஶ்யந்த꞉ ஶோக ஆர்தா꞉ விஜஹு꞉ ஸ்ம்ருʼதிம் ॥ 18 ॥
ப்ராணான் ச விஜஹு꞉ தத்ர ப⁴க³வத் விரஹ ஆதுரா꞉ ।
உபகு³ஹ்ய பதீன் தாத சிதாம் ஆருருஹு꞉ ஸ்த்ரிய꞉ ॥ 19 ॥
ராமபத்ன்ய꞉ ச தத் தே³ஹம் உபகு³ஹ்ய அக்³னிம் ஆவிஶன் ।
வஸுதே³வபத்ன்ய꞉ தத் கா³த்ரம்ʼ ப்ரத்³யும்ன ஆதீ³ன் ஹரே꞉ ஸ்னுஷா꞉ ।
க்ருʼஷ்ணபத்ன்ய꞉ ஆவிஶன் அக்³னிம்ʼ ருக்மிணி ஆத்³யா꞉ ததா³த்மிகா꞉ ॥ 20 ॥
அர்ஜுன꞉ ப்ரேயஸ꞉ ஸக்²யு꞉ க்ருʼஷ்ணஸ்ய விரஹ ஆதுர꞉ ।
ஆத்மானம்ʼ ஸாந்த்வயாமாஸ க்ருʼஷ்ணகீ³தை꞉ ஸது³க்திபி⁴꞉ ॥ 21 ॥
ப³ந்தூ⁴னாம்ʼ நஷ்டகோ³த்ராணாம் அர்ஜுன꞉ ஸாம்பராயிகம் ।
ஹதானாம்ʼ காரயாமாஸ யதா²வத் அனுபூர்வஶ꞉ ॥ 22 ॥
த்³வாரகாம்ʼ ஹரிணா த்யக்தா ஸமுத்³ர꞉ அப்லாவயத் க்ஷணாத் ।
வர்ஜயித்வா மஹாராஜ ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் ஆலயம் ॥ 23 ॥
நித்யம்ʼ ஸம்ʼநிஹித꞉ தத்ர ப⁴க³வான் மது⁴ஸூத³ன꞉ ।
ஸ்ம்ருʼத்யா அஶேஷா அஶுப⁴ஹரம்ʼ ஸர்வ மங்க³லம் அமங்க³லம் ॥ 24 ॥
ஸ்த்ரீ பா³ல வ்ருʼத்³தா⁴ன் ஆதா³ய ஹதஶேஷான் த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
இந்த்³ரப்ரஸ்த²ம்ʼ ஸமாவேஶ்ய வஜ்ர தத்ர அப்⁴யஷேசயத் ॥ 25 ॥
ஶ்ருத்வா ஸுஹ்ருʼத் வத⁴ம்ʼ ராஜன் அர்ஜுனாத் தே பிதாமஹா꞉ ।
த்வாம்ʼ து வம்ʼஶத⁴ரம்ʼ க்ருʼத்வா ஜக்³மு꞉ ஸர்வே மஹாபத²ம் ॥ 26 ॥
ய꞉ ஏதத் தே³வதே³வஸ்ய விஷ்ணோ꞉ கர்மாணி ஜன்ம ச ।
கீர்தயேத் ஶ்ரத்³த⁴யா மர்த்ய꞉ ஸர்வபாபை꞉ ப்ரமுச்யதே ॥ 27 ॥
இத்த²ம்ʼ ஹரே꞉ ப⁴க³வத꞉ ருசிர அவதார
வீர்யாணி பா³லசரிதானி ச ஶந்தமானி ।
அன்யத்ர ச இஹ ச ஶ்ருதானி க்³ருʼணன் மனுஷ்ய꞉
ப⁴க்திம்ʼ பராம்ʼ பரமஹம்ʼஸக³தௌ லபே⁴த ॥ 28 ॥
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ
ஸம்ʼஹிதாயாமேகாத³ஶஸ்கந்தே⁴ மௌஸலோபாக்²யானம்ʼ நாம
ஏகத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 31 ॥
॥ இதி உத்³த⁴வகீ³தா நாம ஏகாத³ஶஸ்கந்த⁴꞉ ஸமாப்த꞉ ॥
Also Read:
Uddhava Gita in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
