Lord Agni is the god of fire, is one of the most important deities of the Vedas, especially Rigveda. With the sole exception of Indra, more hymns are addressed to Agni deva than to any other deity. Agni is considered the mouth of the gods and goddesses, and the medium that transmits the offerings in a homa. He is conceptualized in the ancient Hindu scripts to exist on three levels, on earth like fire, in the atmosphere like lightning and in the sky like the sun. This triple presence links him as the messenger between the gods and human beings in Vedic thought.
Agni Sahasranama Stotram Lyrics in Gujarati:
॥ અગ્નિસહસ્રનામસ્તોત્રમ્ ॥
ૐ શ્રીગણેશાય નમઃ ।
શ્રીગુરુઃ શરણમ્ ।
શ્રીકાઞ્ચીકામકોટીમઠપયતિવરં શઙ્કરાર્યસ્વરૂપમ્
સુજ્ઞાનં સાર્વભૌમં સકલમતવિદાં પાલકં દ્વૈતહીનમ્ ।
કાલે કલ્કિપ્રભાવાન્નિગમગિરિમધસ્તાત્પતન્તં વહન્તં
વન્દે કૂર્મસ્વરૂપં હરિમિવ સતતં ચન્દ્રમૌળિં યતીન્દ્રમ્ ॥
શ્રીમન્મહાદેવયતીશ્વરાણાં
કરાબ્જજાતં સુયમીન્દ્રમુખ્યમ્ ।
સર્વજ્ઞકલ્પં વિધિવિષ્ણુરૂપં
શ્રીચન્દ્રમૌળીન્દ્રયતિં નમામિ ॥
શ્રીશઙ્કરાચર્યગુરુસ્વરૂપં
શ્રીચન્દ્રમૌળીન્દ્રકરાબ્જજાતમ્ ।
શ્રીકામકોટીન્દ્રયતિં વરેણ્યં
શ્રીમજ્જયેન્દ્રં શરણં પ્રપદ્યે ॥
વેદાખ્યવૃક્ષમનિશં પરિપાલયન્તં
વિદ્વદ્વરેણ્યપતતાં ભુવિ કલ્પવૃક્ષમ્ ।
નિત્યં હસન્મુખમનોજ્ઞશશિસ્વરૂપં
શ્રીમજ્જયેન્દ્રમનિશં શરણં પ્રપદ્યે ॥
જગદ્ગુરુભ્યાં વિબુધાર્ચિતાભ્યાં
શ્રીચન્દ્રમૌળીન્દ્રજયેન્દ્રકાભ્યામ્ ।
શ્રીકામકોટીશ્વરશઙ્કરાભ્યાં
નમઃ સુવિદ્રક્ષણદીક્ષિતાભ્યામ્ ॥
॥ ઇતિ શ્રીગુરુચરણદાસઃ સામ્બદીક્ષિતશર્મા હરિતઃ –
શ્રીક્ષેત્રગોકર્ણમ્ ॥
શ્રીગણેશાય નમઃ ।
વાઙ્મુખમ્ –
માતરં પિતરં નત્વા લક્ષ્મીં દામોદરં તથા ॥
પૂર્વૈઃ સદેડિતં ચાગ્નિં ગુરું ગણપતિં વિભુમ્ ॥ ૧ ॥
અગ્નેર્નામસસ્રાણાં સઙ્ગ્રહં વેદતો મયા ।
ઉદ્ધૃત્ય ક્રિયતે ભક્ત્યા ચિત્રભાનુપ્રતુષ્ટયે ॥ ૨ ॥
અત્ર પ્રમાણમૃગ્વેદે શુનઃશેપો વસુશ્ચ તૌ ।
યદાહતુર્મન્ત્રવર્ણૈર્મર્તા, અગ્નેર્વયમ્, ઇતિ ॥ ૩ ॥
કાણ્વોવસુઃ
મર્તા અમ॑ર્ત્યસ્ય તે॒ ભૂરિ॒નામ॑ મનામહે ।
વિપ્રા॑સો જા॒તવે॑દસઃ ॥
આજીગર્તિઃ શુનઃશેપઃ –
અ॒ગ્નેર્વ॒યં પ્ર॑થ॒મસ્યા॒મૃતા॑નાં॒ મના॑મહે॒ ચારુ॑દે॒વસ્ય॒ નામ॑ ।
સ નો॑ મ॒હ્યા અદિ॑તયે॒ મુન॑ર્દાત્ પિ॒તરં॑ ચ દૃ॒શેયં॑ મા॒તરં॑ ચ ॥
અસ્ય નામ્નાં સહસ્રસ્ય ઋષિઃ શ્રીબ્રહ્મણસ્પતિઃ ।
સર્વમન્ત્રપ્રભુઃ સાક્ષાદગ્નિરેવ હિ દેવતા ॥ ૪ ॥
અનુષ્ટુપ્ ત્રિષ્ટુપ્ શક્વર્યશ્છન્દાંસિ સુમહન્તિ ચ ।
ધર્માર્થકામમોક્ષાર્થં વિનિયોગો જપાદિપુ ॥ ૫ ॥
ધ્યાનં ચત્વારિ શૃઙ્ગેતિ વામદેવર્ષિ દર્શનમ્ ।
આગ્નેયં દૈવતં ત્રિષ્ટુપ્ છન્દો જાપ્યે હિ યુજ્યતે ॥ ૬ ॥
ૐ ચત્વારિ॒શૃઙ્ગા॒ ત્રયો॑ અસ્ય॒ પાદા॒ દ્વે શી॒ર્ષે સ॒પ્ત હસ્તા॑સો અસ્ય ।
ત્રિધા॑ બ્દ્ધો વૃ॑ષ॒ભો રો॑રવીતિ મ॒હે દે॒વો મ॑ર્ત્યા॒આવિ॑વેશ ॥
ૐ શ્રીગણેશાય નમઃ ।
ૐ શ્રીસરસ્વત્યૈ નમઃ ।
અથાગ્નિસહસ્રનામસ્તોત્રમ્ ।
ૐ અગ્નિર્વસુપતિર્હોતા દીદિવી રત્નધાતમઃ ।
આધ્રસાચિત્પિતા જાતઃ શીર્ષતઃ સુક્રતુર્યુવા ॥ ૧ ॥ var આધ્રસ્યચિત્પિતા
ભાસાકેતુર્બૃહત્કેતુર્બૃહદર્ચાઃ કવિક્રતુઃ
સત્યઃ સત્યયજો દૂતો વિશ્વવેદા અપસ્તમઃ ॥ ૨ ॥
સ્વે દમે વર્ધમાનોઽર્હન્તનૂકૃન્મૃળયત્તમઃ ।
ક્ષેમો ગુહાચરન્નાભિઃ પૃથિવ્યાઃ સપ્તમાનુષઃ ॥ ૩ ॥
અદ્રેઃ સૂનુર્નરાશંસો બર્હિઃ સ્વર્ણર ઈળિતઃ ।
પાવકો રેરિહત્ક્ષામા ઘૃતપૃષ્ઠો વનસ્પતિઃ ॥ ૪ ॥
સુજિહ્વો યજ્ઞનીરુક્ષન્સત્યમન્મા સુમદ્રથઃ ।
સમુદ્રઃ સુત્યજો મિત્રો મિયેધ્યો નૃમણોઽર્યમા ॥ ૫ ॥
પૂર્વ્યશ્ચિત્રરથઃ સ્પાર્હઃ સુપ્રથાઃ સહસોયહુઃ ।
યજ્વા વિમાનો રજસા રક્ષોહાઽથર્યુરધ્રિગુઃ ॥ ૬ ॥
સહન્યો યજ્ઞિયો ધૂમકેતુર્વાજોઽઙ્ગિરસ્તમઃ ।
પુરુચન્દ્રો વપૂરેવદનિમાનો વિચર્ષણિઃ ॥ ૭ ॥
દ્વિમાતા મેધિરો દેવો દેવાનાં શન્તમો વસુઃ ।
ચોદિષ્ઠો વૃષભશ્ચારૂઃ પુરોગાઃ પુષ્ટિવર્ધનઃ ॥ ૮ ॥
રાયોધર્તા મન્દ્રજિહ્વઃ કલ્યાણો વસુવિત્તમઃ ।
જામિઃ પૂષા વાવશાનો વ્રતપા અસ્તૃતોઽન્તરઃ ॥ ૯ ॥
સમ્મિશ્લોઽઙ્ગિરસાં જ્યેષ્ટો ગવાં ત્રાતા મહિવ્રતઃ ।
વિશાં દૂતસ્તપુર્મૂર્ધા સ્વધ્વરો દેવવીતમઃ ॥ ૧૦ ॥
પ્રત્નો ધનસ્પૃદવિતા તપુર્જમ્મો મહાગયઃ ।
અરુષોઽતિથિરસ્યદ્મસદ્વા દક્ષપતિઃ સહઃ ॥ ૧૧ ॥
તુવિષ્માઞ્છવસાસૂનુઃ સ્વધાવા જ્યોતિરપ્સુજાઃ ।
અધ્વરાણાં રથી શ્રેષ્ઠઃ સ્વાહુતો વાતચોદિતઃ ॥ ૧૨ ॥
ધર્ણસિર્ભોજનસ્ત્રાતા મધુજિહ્વો મનુર્હિતઃ ।
નમસ્ય ઋગ્મિયો જીરઃ પ્રચેતાઃ પ્રભુરાશ્રિતઃ ॥ ૧૩ ॥
રોહિદશ્વઃ સુપ્રણીતિઃ સ્વરાડ્ગૃત્સઃ સુદીદિતિઃ ।
દક્ષો વિવસ્વતો દૂતો બૃહદ્ભા રયિવાન્ રયિઃ ॥ ૧૪ ॥
અધ્વરાણાં પતિઃ સમ્રાડ્ ઘૃષ્વિર્દાસ્વદ્વિશાં પ્રિયઃ
ઘૃતસ્નુરદિતિઃ સ્વર્વાઞ્છ્રુત્કર્ણો નૃતમો યમઃ ॥ ૧૫ ॥
અઙ્ગિરાઃ સહસઃસૂનુર્વસૂનામરતિઃ ક્રતુઃ ।
સપ્તહોતા કેવલોઽપ્યો વિભાવા મઘવા ધુનિઃ ॥ ૧૬ ॥
સમિધાનઃ પ્રતરણઃ પૃક્ષસ્તમસિ તસ્થિવાન્ ।
વૈશ્વાનરો દિવોમૂર્ધા રોદસ્યોરરતિઃ પ્રિયઃ ॥ ૧૭ ॥
યજ્ઞાનાં નાભિરત્રિઃ સત્સિન્ધૂનાઞ્જામિરાહુતઃ ।
માતરિશ્વા વસુધિતિર્વેધા ઊર્ધ્વસ્તવો હિતઃ ॥ ૧૮ ॥
અશ્વી ભૂર્ણિરિનો વામો જનીનાં પતિરન્તમઃ ।
પાયુર્મર્તેષુ મિત્રોઽર્યઃ શ્રુષ્ટિઃ સાધુરહિરૃભુઃ ॥ ૧૯ ॥
ભદ્રોઽજુર્યો હવ્યદાતિશ્ચિકિત્વાન્વિશ્વશુક્પૃણન્ ।
શંસઃ સંજ્ઞાતરૂપોઽપાઙ્ગર્ભસ્તુવિશ્રવસ્તમઃ ॥ ૨૦ ॥
ગૃધ્નુઃઃ શૂરઃ સુચન્દ્રોઽશ્વોઽદબ્ધો વેધસ્તમઃ શિશુઃ ।
વાજશ્રવા હર્યમાણ ઈશાનો વિશ્વચર્ષણિઃ ॥ ૨૧ ॥
પુરુપ્રશસ્તો વાધ્ર્યશ્વોઽનૂનવર્ચાઃ કનિક્રદત્ ।
હરિકેશો રથી મર્યઃ સ્વશ્વો રાજન્તુવિષ્વણિઃ ॥ ૨૨ ॥
તિગ્મજમ્ભઃ સહસ્રાક્ષસ્તિગ્મશોચિર્દ્રુહન્તરઃ ।
કકુદુક્થ્યો વિશાં ગોપા મંહિષ્ઠો ભારતો મૃગઃ ॥ ૨૩ ॥
શતાત્મોરુજ્રયા વીરશ્ચેકિતાનો ધૃતવ્રતઃ ।
તનૂરુક્ ચેતનોઽપૂર્વ્યો વ્યધ્વા ચક્રિર્ધિયાવસુઃ ॥ ૨૪ ॥
શ્રિતઃ સિન્ધુષુ વિશ્વેષ્વનેહા જ્યેષ્ઠશ્ચનોહિતઃ ।
અદાભ્યશ્ચોદ ઋતુપા અમૃક્તઃ શવસસ્પતિઃ ॥ ૨૫ ॥
ગુહાસદ્વીરુધાં ગર્ભઃ સુમેધાઃ શુષ્મિણસ્પતિઃ ।
સૃપ્રદાનુઃ કવિતમઃ શ્વિતાનો યજ્ઞસાધનઃ ॥ ૨૬ ॥
તુવિદ્યુમ્નોઽરુણસ્તૂપો વિશ્વવિદ્ગાતુવિત્તમઃ ।
શ્રુષ્ટીવાઞ્છ્રેણિદન્દાતા પૃથુપાજાઃ સહસ્કૃતઃ ॥ ૨૭ ॥
અભિશ્રીઃ સત્યવાક્ત્વેષો માત્રોઃ પુત્રો મહિન્તમઃ ।
ઘૃતયોનિર્દિદૃક્ષેયો વિશ્વદેવ્યો હિરણ્મયઃ ॥ ૨૮ ॥ var હિરણ્યયઃ
અનુષત્યઃ કૃષ્ણજંહાઃ શતનીથોઽપ્રતિષ્કુતઃ ।
ઇળાયાઃ પુત્ર ઈળેન્યો વિચેતા વાઘતામુશિક્ ॥ ૨૯ ॥
વીતોઽર્કો માનુષોઽજસ્રો વિપ્રઃ શ્રોતોર્વિયા વૃષઃ
આયોયુવાન આબાધો વીળુજમ્ભો હરિવ્રતઃ ॥ ૩૦ ॥
દિવઃકેતુર્ભુવોમૂર્ધા સરણ્યન્દુર્દભઃ સુરુક્ ।
દિવ્યેન શોચિષા રાજન્સુદીતિરિષિરો બૃહત્ ॥ ૩૧ ॥
સુદૃશીકો વિશાઙ્કેતુઃ પુરુહૂત ઉપસ્થસદ્ ।
પુરોયાવા પુર્વણીકોઽનિવૃતઃ સત્પતિર્દ્યુમાન્ ॥ ૩૨ ॥
યજ્ઞસ્ય વિદ્વાનવ્યથ્યો દુર્વર્તુ ર્ભૂર્જયન્નપાત્ ।
અમૃતઃ સૌભગસ્યેશઃ સ્વરાજ્યો દેવહૂતમઃ ॥ ૩૩ ॥
કીલાલપા વીતિહોત્રો ઘૃતનિર્ણિક્ સનશ્રુતઃ ।
શુચિવર્ણસ્તુવિગ્રીવો ભારતી શોચિષસ્પતિઃ ॥ ૩૪ ॥
સોમપૃષ્ઠો હિરિશ્મશ્રુર્ભદ્રશોચિર્જુગુર્વણિઃ ।
ઋત્વિક્ પૂર્વેભિરૃષિભિરીડ્યશ્ચિત્રશ્રવસ્તમઃ ॥ ૩૫ ॥
ભીમઃ સ્તિયાનાં વૃષભો નૂતનૈરીડ્ય આસુરઃ ।
સ્તભૂયમાનોઽધ્વરાણાં ગોપા વિશ્પતિરસ્મયુઃ ॥ ૩૬ ॥
ઋતસ્ય ગોપા જીરાશ્વો જોહૂત્રો દમ્પતિઃ કવિઃ ।
ઋતજાતો દ્યુક્ષવચા જુહ્વાસ્યોઽમીવચાતનઃ ॥ ૩૭ ॥
સોમગોપાઃ શુક્ત્રશોચિ ર્ઘૃતાહવન આયજિઃ ।
અસન્દિતઃ સત્યધર્મા શશમાનઃ શુશુક્વનિઃ ॥ ૩૮ ॥
વાતજૂતો વિશ્વરૂપસ્ત્વષ્ટા ચારુતમો મહાન્ ।
ઇળા સરસ્વતી હર્ષન્તિસ્ત્રો દેવ્યો મયોભુવઃ ॥ ૩૯ ॥
અર્વા સુપેશસૌ દેવ્યૌ હોતારૌ સ્વર્પતિઃ સુભાઃ ।
દેવીર્દ્વારો જરાબોધો હૂયમાનો વિભાવસુઃ ॥ ૪૦ ॥
સહસાવાન્ મર્મૃજેન્યો હિંસ્ત્રોઽમૃતસ્ય રક્ષિતા ।
દ્રવિણોદા ભ્રાજમાનો ધૃષ્ણુરૂર્જામ્પતિઃ પિતા ॥ ૪૧ ॥
સદાયવિષ્ઠો વરુણો વરેણ્યો ભાજયુઃ પૃથુઃ ।
વન્દ્યોધ્વરાણાં સમ્રાજન્ સુશેવો ધીરૃષિઃ શિવઃ ॥ ૪૨ ॥
પૃથુપ્રગામા વિશ્વાયુર્મીઢ્વાન્યન્તા શુચત્ સખા ।
અનવદ્યઃ પપ્રથાનઃ સ્તવમાનો વિભુઃ શયુઃ ॥ ૪૩ ॥
શ્વૈત્રેયઃ પ્રથમો દ્યુક્ષો બૃહદુક્ષા સુકૃત્તરઃ ।
વયસ્કૃદગ્નિત્તોકસ્ય ત્રાતા પ્રીતો વિદુષ્ટરઃ ॥ ૪૪ ॥
તિગ્માનીકો હોત્રવાહો વિગાહઃ સ્વતવાન્ભૃમિઃ ।
જુજુષાણઃ સપ્તરશ્મિરૃષિકૃત્તુર્વણિઃ શુચિઃ ॥ ૪૫ ॥
ભૂરિજન્મા સમનગાઃ પ્રશસ્તો વિશ્વતસ્પૃથુઃ ।
વાજસ્ય રાજા શ્રુત્યસ્ય રાજા વિશ્વભરા વૃષા ॥ ૪૬ ॥
સત્યતાતિર્જાતવેદાસ્ત્વાષ્ટોઽમર્ત્યો વસુશ્રવાઃ ।
સત્યશુષ્મો ભાઋજીકોઽધ્વરશ્રીઃ સપ્રથસ્તમઃ ॥ ૪૭ ॥
પુરુરૂપો બૃહદ્ભાનુર્વિશ્વદેવો મરુત્સખઃ ।
રુશદૂર્મિર્જેહમાનો ભૃગવાન્ વૃત્રહા ક્ષયઃ ॥ ૪૮ ॥
વામસ્યરાતિઃ કૃષ્ટીનાં રાજા રુદ્રઃ શચીવસુઃ ।
દક્ષૈઃ સુદક્ષ ઇન્ધાનો વિશ્વકૃષ્ટિર્બૃહસ્પતિઃ ॥ ૪૯ ॥
અપાંસધસ્થો વસુવિદ્રણ્વો ભુજ્મ વિશામ્પતિઃ ।
સહસ્રવલ્શો ધરુણો વહ્નિઃ શમ્ભુઃ સહન્તમઃ ॥ ૫૦ ॥
અચ્છિદ્રોતિશ્ચિત્રશોચિર્હૃષીવાનતિથિર્વિશામ્ ।
દુર્ધરીતુઃ સપર્યેણ્યો વેદિષચ્ચિત્ર આતનિઃ ॥ ૫૧ ॥
દૈવ્યઃકેતુસ્તિગ્મહેતિઃ કનીનાઞ્જાર આનવઃ ।
ઊર્જાહુતિરૃતશ્ચેત્યઃ પ્રજાનન્સર્પિરાસુતિઃ ॥ ૫૨ ॥
ગુહાચતઞ્ચિત્રમહા દ્વ્રન્નઃ સૂરો નિતોશનઃ ।
ક્રત્વાચેતિષ્ઠ ઋતચિત્ત્રિવરૂથઃ સહસ્રજિત્ ॥ ૫૩ ॥
સન્દૃગ્જૂર્ણિઃ ક્ષોદાયુરુષર્ભુદ્વાજસાતમઃ ।
નિત્યઃ સૂનુર્જન્ય ઋતપ્રજાતો વૃત્રહન્તમઃ ॥ ૫૪ ॥
વર્ષિષ્ઠઃ સ્પૃહયદ્વર્ણો ઘૃણિર્જાતો યશસ્તમઃ ।
વનેષુ જાયુઃ પુત્રઃસન્પિતા શુક્ત્રો દુરોણયુઃ ॥ ૫૫ ॥
આશુહેમઃ ક્ષયદ્ઘોરો દેવાનાં કેતુરહ્નયઃ ।
દુરોકશોચિઃ પલિતઃ સુવર્ચા બહુલોઽદ્ભુતઃ ॥ ૫૬ ॥
રાજા રયીણાં નિષત્તો ધૂર્ષદ્રૂક્ષો ધ્રુવો હરિઃ ।
ધર્મો દ્વિજન્મા સુતુકઃ શુશુક્વાઞ્જાર ઉક્ષિતઃ ॥ ૫૭ ॥
નાદ્યઃ સિષ્ણુર્દધિઃ સિંહ ઊર્ધ્વરોચિરનાનતઃ ।
શેવઃ પિતૂનાં સ્વાદ્માઽઽહાવોઽપ્સુ સિંહ ઇવ શ્રિતઃ ॥ ૫૮ ॥
ગર્ભો વનાનાઞ્ચરથાં ગર્ભો યજ્ઞઃ પુરૂવસુઃ ।
ક્ષપાવાન્નૃપતિર્મેધ્યો વિશ્વઃ શ્વેતોઽપરીવૃતઃ ॥ ૫૯ ॥
સ્થાતાં ગર્ભઃ શુક્રવર્ચાસ્તસ્થિવાન્ પરમે પદે ।
વિદ્વાન્મર્તાગુંશ્ચ દેવાનાં જન્મ શ્યેતઃ શુચિવ્રતઃ ॥ ૬૦ ॥
ઋતપ્રવીતઃ સુબ્રહ્મા સવિતા ચિત્તિરપ્સુષદ્ ।
ચન્દ્રઃ પુરસ્તૂર્ણિતમઃ સ્પન્દ્રો દેવેષુ જાગૃવિઃ ॥ ૬૧ ॥
પુર એતા સત્યતર ઋતાવા દેવવાહનઃ ।
અતન્દ્ર ઇન્દ્રઃ ઋતુવિચ્છોચિષ્ઠઃ શુચિદચ્છિતઃ ॥ ૬૨ ॥
હિરણ્યકેશઃ સુપ્રીતો વસૂનાં જનિતાઽસુરઃ ।
ઋભ્વા સુશર્મા દેવાવીર્દધદ્રત્નાનિ દાશુષે ॥ ૬૩ ॥
પૂર્વો દધૃગ્દિવસ્પાયુઃ પોતા ધીરઃ સહસ્રસાઃ ।
સુમૃળીકો દેવકામો નવજાતો ધનઞ્જયઃ ॥ ૬૪ ॥
શશ્વત્તમો નીલપૃષ્ઠ ઋષ્વો મન્દ્રતરોઽગ્રિયઃ ।
સ્વર્ચિરંશો દારુરસ્રિચ્છિતિપૃષ્ઠો નમોવહન્ ॥ ૬૫ ॥
પન્યાંસસ્તરુણઃ સમ્રાટ્ ચર્ષણીનાં વિચક્ષણઃ ।
સ્વઙ્ગઃ સુવીરઃ કૃષ્ણાધ્વા સુપ્રતૂર્તિરિળો મહી ॥ ૬૬ ॥
યવિષ્ઠ્યો દક્ષુષવૃકો વાશીમાનવનો ઘૃતમ્ ।
ઈવાનસ્તા વિશ્વવારાશ્ચિત્રભાનુરપાં નપાત્ ॥ ૬૭ ॥
નૃચક્ષા ઊર્જયઞ્ચ્છીરઃ સહોજા અદ્ભુતક્ત્રતુઃ ।
બહુનામવમોઽભિદ્યુર્ભાનુર્મિત્રમહો ભગઃ ॥ ૬૮ ॥
વૃશ્ચદ્વનો રોરુચાનઃ પૃથિવ્યાઃ પતિરાધૃષઃ ।
દિવઃ સૂનુર્દસ્મવર્ચા યન્તુરો દુષ્ટરો જયન્ ॥ ૬૯ ॥
સ્વર્વિદ્ગણશ્રીરથિરો નાકઃ શુભ્રોઽપ્તુરઃ સસઃ ।
હિરિશિપ્રો વિશ્વમિન્વો ભૃગૂણાં રાતિરદ્વયન્ ॥ ૭૦ ॥
સુહોતા સુરણઃ સુદ્યૌર્મન્ધાતા સ્વવસઃ પુમાન્ ।
અશ્વદાવા શ્રેષ્ઠશોચિર્યજીયાન્હર્યતોઽર્ણવઃ ॥ ૭૧ ॥
સુપ્રતીકશ્ચિત્રયામઃ સ્વભિષ્ટિશ્ચક્ષણીરુશન્ ।
બૃહત્સૂરઃ પૃષ્ટબન્ધુઃ શચીવાન્સંયતશ્ચિકિત્ ॥ ૭૨ ॥
વિશામીડ્યોઽહિંસ્યમાનો વયોધા ગિર્વણાસ્તપુઃ ।
વશાન્ન ઉગ્રોઽદ્વયાવી ત્રિધાતુસ્તરણિઃ સ્વયુઃ ॥ ૭૩ ॥
ત્રયયાય્યશ્ચર્ષણીનાં હોતા વીળુઃ પ્રજાપતિઃ ।
ગુહમાનો નિર્મથિતઃ સુદાનુરિષિતો યજન્ ॥ ૭૪ ॥
મેધાકારો વિપ્રવીરઃ ક્ષિતીનાં વૃષભોઽરતિઃ ।
વાજિન્તમઃ કણ્વતમો જરિતા મિત્રિયોઽજરઃ ॥ ૭૫ ॥
રાયસ્પતિઃ કૂચિદર્થી કૃષ્ણયામો દિવિક્ષયઃ ।
ઘૃતપ્રતીકશ્ચેતિષ્ઠઃ પુરુક્ષુઃ સત્વનોઽક્ષિતઃ ॥ ૭૬ ॥
નિત્યહોતા પૂતદક્ષઃ કકુદ્માન્ ક્રવ્યવાહનઃ ।
દિધિષાય્યો દિદ્યુતાનઃ સુદ્યોત્મા દસ્યુહન્તમઃ ॥ ૭૭ ॥
પુરુવારઃ પુરુતમો જર્હૃષાણઃ પુરોહિતઃ ।
શુચિજિહ્વો જર્ભુરાણો રેજમાનસ્તનૂનપાત્ ॥ ૭૮ ॥
આદિતેયો દેવતમો દીર્ઘતન્તુઃ પુરન્દરઃ ।
દિવિયોનિર્દર્શતશ્રીર્જરમાણઃ પુરુપ્રિયઃ ॥ ૭૯ ॥
જ્રયસાનઃ પુરુપ્રૈષો વિશ્વતૂર્તિઃ પિતુષ્પિતા ।
સહસાનઃ સઞ્ચિકિત્વાન્ દૈવોદાસઃ સહોવૃધઃ ॥ ૮૦ ॥
શોચિષ્કેશો ધૃષદ્વર્ણઃ સુજાતઃ પુરુચેતનઃ ।
વિશ્વશ્રુષ્ટિર્વિશ્વવર્ય આયજિષ્ઠઃ સદાનવઃ ॥ ૮૧ ॥
નેતા ક્ષિતીનાં દૈવીનાં વિશ્વાદઃ પુરુશોભનઃ ।
યજ્ઞવન્યુર્વહ્નિતમો રંસુજિહ્વો ગુહાહિતઃ ॥ ૮૨ ॥
ત્રિષધસ્થો વિશ્વધાયા હોત્રાવિદ્વિશ્વદર્શતઃ ।
ચિત્રરાધાઃ સૂનૃતાવાન્ સદ્યોજાતઃ પરિષ્કૃતઃ ॥ ૮૩ ॥
ચિત્રક્ષત્રો વૃદ્ધશોચિર્વનિષ્ટો બ્રહ્મણસ્પતિઃ ।
બભ્રિઃ પરસ્પા ઉષસામિઘાનઃ સાસહિઃ સદૃક્ ॥ ૮૪ ॥
વાજી પ્રશંસ્યો મધુપૃક્ ચિકિત્રો નક્ષ્યઃ સુદક્ષોઽદૃપિતો વસિષ્ઠઃ ।
દિવ્યો જુષાણો રઘુયત્પ્રયજ્યુઃ દુર્યઃ સુરાધાઃ પ્રયતોઽપ્રમૃષ્યઃ ॥ ૮૫ ॥
વાતોપધૂતો મહિનાદૃશેન્યઃ શ્રીણામુદારો ધરુણો રયીણામ્ ।
દીદ્યદ્રુરુક્વ્વાન્દ્રવિણસ્યુરત્યઃ શ્રિયંવસાનઃ પ્રવપન્યજિષ્ઠઃ ॥ ૮૬ ॥
વસ્યો વિદાનો દિવિજઃ પનિષ્ઠો દમ્યઃ પરિજ્મા સુહવો વિરૂપઃ ।
જામિર્જનાનાં વિષિતો વપુષ્યઃ શુક્રેભિરઙ્ગૈરજ આતતન્વાન્ ॥ ૮૭ ॥
અધ્રુગ્વરૂથ્યઃ સુદૃશીકરૂપઃ બ્રહ્મા વિવિદ્વાઞ્ચિકિતુર્વિભાનુઃ । var અદ્રુહ્વરૂથ્યઃ
ધર્ણિ ર્વિધર્તા વિવિચિઃ સ્વનીકો યહ્વઃ પ્રકેતો વૃષણશ્ચકાનઃ ॥ ૮૮ ॥
જુષ્ટો મનોતા પ્રમતિર્વિહાયાઃ જેન્યો હવિષ્કૃત્ પિતુમાઞ્છવિષ્ઠઃ ।
મતિઃ સુપિત્ર્યઃ સહસીદૃશાનઃ શુચિપ્રતીકો વિષુણો મિતદ્રુઃ ॥ ૮૯ ॥
દવિદ્યુતદ્વાજપતિર્વિજાવા વિશ્વસ્ય નાભિઃ સનૃજઃસુવૃક્તિઃ ।
તિગ્મઃ સુદંસા હરિતસ્તમોહા જેતા જનાનાં તતુરિર્વનર્ગુઃ ॥ ૯૦ ॥
પ્રેષ્ઠો ધનર્ચઃ સુષખો ધિયન્ધિઃ મન્યુઃપયસ્વાન્મહિષઃ સમાનઃ ।
સૂર્યો ઘૃણીવાન્ રથયુર્ઘૃતશ્રીઃ ભ્રાતા શિમીવાન્ભુવનસ્ય ગર્ભઃ ॥ ૯૧ ॥
સહસ્રરેતા નૃષદપ્રયુચ્છન્ વેનો વપવાન્સુષુમઞ્છિશાનઃ ।
મધુપ્રતીકઃ સ્વયશાઃ સહીયાન્ નવ્યો મુહુર્ગીઃ સુભગો રભસ્વાન્ ॥ ૯૨ ॥
યજ્ઞસ્ય કેતુઃ સુમનસ્યમાનઃ દેવઃ શ્રવસ્યો વયુનાનિ વિદ્વાન્ ।
દિવસ્પૃથિવ્યોરરતિર્હવિર્વાટ્ વિષ્ણૂ રથઃ સુષ્ટુત ઋઞ્જસાનઃ ॥ ૯૩ ॥
વિશ્વસ્ય કેતુશ્ચ્યવનઃ સહસ્યો હિરણ્યરૂપઃ પ્રમહાઃ સુજમ્ભઃ ।
રુશદ્વસાનઃ કૃપનીળ ઋન્ધન્ કૃત્વ્યો ઘૃતાન્નઃ પુરુધપ્રતીકઃ ॥ ૯૪ ॥
સહસ્રમુષ્કઃ સુશમી ત્રિમૂર્ધા મન્દ્રઃ સહસ્વાનિષયન્તરુત્રઃ ।
તૃષુચ્યુતશ્ચન્દ્રરથોભુરણ્યુઃ ધાસિઃ સુવેદઃ સમિધા સમિદ્ધઃ ॥ ૯૫ ॥
હિરણ્યવર્ણઃ શમિતા સુદત્રઃ યજ્ઞસ્ય નેતા સુધિતઃ સુશોકઃ ।
કવિપ્રશસ્તઃ પ્રથમોઽમૃતાનાં સહસ્રશૃઙ્ગો રયિવિદ્રયીણામ્ ॥ ૯૬ ॥
બ્રધ્નો હૃદિસ્પૃક્ પ્રદિવોદિવિસ્પૃક્ વિભ્વા સુબન્ધુઃ સુયજો જરદ્વિટ્ ।
અપાકચક્ષા મધુહસ્ત્ય ઇદ્ધો ધર્મસ્ત્રિપસ્ત્યો દ્રવિણા પ્રતિવ્યઃ ॥ ૯૭ ॥
પુરુષ્ટુતઃ કૃષ્ણપવિઃ સુશિપ્રઃ પિશઙ્ગરૂપઃ પુરુનિષ્ઠ એકઃ ।
હિરણ્યદન્તઃ સુમખઃ સુહવ્યો દસ્મસ્તપિષ્ઠઃ સુસમિદ્ધ ઇર્યઃ ॥ ૯૮ ॥
સુદ્યુત્ સુયજ્ઞઃ સુમના સુરત્નઃ સુશ્રીઃ સુસંસત્ સુરથઃ સુસન્દૃક્ ।
તન્વા સુજાતો વસુભિઃ સુજાતઃ સુદૃક્ સુદેવઃ સુભરઃ સુબર્હિઃ ॥
ઊર્જોનપાદ્રયિપતિઃ સુવિદત્ર આપિઃ
અક્રોઽજિરો ગૃહપતિઃ પુરુવારપુષ્ટિઃ ।
વિદ્યુદ્રથઃ સુસનિતા ચતુરક્ષ ઇષ્ટિઃ
દીદ્યાન ઇન્દુરુરુકૃદ્ધૃતકેશ આશુઃ ॥ ૧૦૦ ॥
॥ ઇત્યગ્નિસહસ્રનામસ્તોત્રં સમ્પૂર્ણમ્ ॥
અન્તિમ વાક્ –
નામ્નાં સહસ્રજાપેન પ્રીતઃ શ્રીહવ્યવાહનઃ
ચતુર્ણાં પુરુષાર્થાનાં દાત ભવતુ મે પ્રભુઃ ॥ ૧ ॥
નાત્ર નામ્નાં પૌનરુક્ત્યં ન ચકારાદિપૂરણમ્ ।
શ્લોકાનાં શતકેનૈવ સહસ્રં ગ્રથિતં ત્વિદમ્ ॥ ૨ ॥
શ્લોકાશ્ચતુરશીતિઃ સ્યુરાદિતસ્તા અનુષ્ટુભઃ ।
તતઃ પઞ્ચદશ ત્રિષ્ટુબિન્દ્રવજ્રોપજાતિભિઃ ॥ ૩ ॥
એકાન્ત્યા શક્કરી સાહિ વસન્તતિલકા મતા ।
સાર્ધૈકાદશકૈઃ શ્લોકૈર્નામ્નામષ્ટોત્તરં શતમ્ ॥ ૪ ॥
સઙ્ગૃહીતાનિ વેદાબ્ધેરગ્નેરેવ મહીયસઃ ।
ઓઙ્કારમાદૌ નામાનિ ચતુર્થ્યન્તાનિ તત્તતઃ ॥ ૫ ॥
નમોઽન્તાનિ પ્રયોજ્યાનિ વિનિયોગે મનીષિભિઃ ।
વૈદિકત્ત્વાચ્ચ સર્વેષાં નામ્નામન્તે પ્રદર્શિતમ્ ॥ ૬ ॥
સૌકર્યાય હિ સર્વેષાં ચતુર્થ્યન્તં મુદે મયા ।
નામ્નાં વિશેષજ્ઞાનાર્થં મન્ત્રાઙ્કશ્ચ પ્રદર્શિતઃ ॥ ૭ ॥
॥ ઇતિ શ્રીગોકર્ણાભિજનસ્ય દીક્ષિતદામોદરસૂનોઃ
સામ્બદીક્ષિતસ્ય કૃતૌ અગ્નિસહસ્રનામસ્ત્રોત્રમ્ ॥
Also Read 1000 Names of Lord Agni:
1000 Names of Lord Agni Deva | Sahasranama in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Punjabi | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
