Nahusha Gita in Kannada:
॥ ನಹುಷಗೀತಾ ॥
॥ ಅಥ ನಹುಷಗೀತಾ ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 177
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ತಮಾಸಾದ್ಯ ಸರ್ಪಭೋಗೇನ ವೇಷ್ಟಿತಂ ।
ದಯಿತಂ ಭ್ರಾತರಂ ವೀರಮಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 1 ॥
ಕುಂತೀಮಾತಃ ಕಥಮಿಮಾಮಾಪದಂ ತ್ವಮವಾಪ್ತವಾನ್ ।
ಕಶ್ಚಾಯಂ ಪರ್ವತಾಭೋಗಪ್ರತಿಮಃ ಪನ್ನಗೋತ್ತಮಃ ॥ 2 ॥
ಸ ಧರ್ಮರಾಜಮಾಲಕ್ಷ್ಯ ಭ್ರಾತಾ ಭ್ರಾತರಮಗ್ರಜಂ ।
ಕಥಯಾಮಾಸ ತತ್ಸರ್ವಂ ಗ್ರಹಣಾದಿ ವಿಚೇಷ್ಟಿತಂ ॥ 3 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ದೇವೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದೈತ್ಯ ಉರಗೋ ವಾ ಭವಾನ್ಯದಿ ।
ಸತ್ಯಂ ಸರ್ಪೋ ವಚೋ ಬ್ರೂಹಿ ಪೃಚ್ಛತಿ ತ್ವಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4 ॥
ಕಿಮಾಹೃತ್ಯ ವಿದಿತ್ವಾ ವಾ ಪ್ರೀತಿಸ್ತೇ ಸ್ಯಾದ್ಭುಜಂಗಮ ।
ಕಿಮಾಹಾರಂ ಪ್ರಯಚ್ಛಾಮಿ ಕಥಂ ಮುಂಚೇದ್ಭವಾನಿಮಂ ॥ 5 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ನಹುಷೋ ನಾಮ ರಾಜಾಽಹಮಾಸಂ ಪೂರ್ವಸ್ತವಾನಘ ।
ಪ್ರಥಿತಃ ಪಂಚಮಃ ಸೋಮಾದಾಯೋಃಪುತ್ರೋ ನರಾಧಿಪ ॥ 6 ॥
ಕ್ರತುಭಿಸ್ತಪಸಾ ಚೈವ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇನ ದಮೇನ ಚ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯೈಶ್ವರ್ಯಮವ್ಯಗ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ವಿಕ್ರಮಣೇನ ಚ ॥ 7 ॥
ತದೈಶ್ವರ್ಯಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದರ್ಪೋ ಮಾಮಗಮತ್ತದಾ ।
ಸಹಸ್ರಂ ಹಿ ದ್ವಿಜಾತೀನಾಮುವಾಹ ಶಿಬಿಕಾಂ ಮಮ ॥ 8 ॥
ಐಶ್ವರ್ಯಮದಮತ್ತೋಽಹಮವಮನ್ಯ ತತೋ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಇಮಾಮಗಸ್ತ್ಯೇನ ದಶಾಮಾನೀತಃ ಪೃಥಿವೀಪತೇ ॥ 9 ॥
ನ ತು ಮಾಮಜಹಾತ್ಪ್ರಜ್ಞಾ ಯಾವದದ್ಯೇತಿ ಪಾಂಡವ ।
ತಸ್ಯೈವಾನುಗ್ರಹಾದ್ರಾಜನ್ನಗಸ್ತ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 10 ॥
ಷಷ್ಠೇ ಕಾಲೇ ಮಮಾಹಾರಃ ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಯಮನುಜಸ್ತವ ।
ನಾಹಮೇನಂ ವಿಮೋಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನ ಚಾನ್ಯಮಭಿಕಾಮಯೇ ॥ 11 ॥
ಪ್ರಶ್ನಾನುಚ್ಚಾರಿತಾಂಸ್ತು ತ್ವಂ ವ್ಯಾಹರಿಷ್ಯಸಿ ಚೇನ್ಮಮ ।
ಅಥ ಪಶ್ಚಾದ್ವಿಮೋಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭ್ರಾತರಂ ತೇ ವೃಕೋದರಂ ॥ 12 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಬ್ರೂಹಿ ಸರ್ಪ ಯಥಾಕಾಮಂ ಪ್ರತಿವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ವಚಃ ।
ಅಪಿ ಚೇಚ್ಛಕ್ನುಯಾಂ ಪ್ರೀತಿಮಾಹರ್ತುಂ ತೇ ಭುಜಂಗಮ ॥ 13 ॥
ವೇದ್ಯಂ ಯದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನೇಹ ತದ್ಭವಾನ್ವೇತ್ತಿ ಕೇವಲಂ ।
ಸರ್ಪರಾಜ ತತಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪ್ರತಿವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ವಚಃ ॥ 14 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕೋ ಭವೇದ್ರಾಜನ್ವೇದ್ಯಂ ಕಿಂ ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಬ್ರವೀಹ್ಯತಿಮತಿಂ ತ್ವಾಂ ಹಿ ವಾಕ್ಯೈರನುಮಿಮೀಮಹೇ ॥ 15 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಸತ್ಯಂ ದಾನಂ ಕ್ಷಮಾ ಶೀಲಮಾನೃಶಂಸ್ಯಂ ದಮೋ ಘೃಣಾ ।
ದೃಶ್ಯಂತೇ ಯತ್ರ ನಾಗೇಂದ್ರ ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತಿ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 16 ॥
ವೇದ್ಯಂ ಸರ್ಪ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿರ್ದುಃಖಮಸುಖಂ ಚ ಯತ್ ।
ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಶೋಚಂತಿ ಭವತಃ ಕಿಂ ವಿವಕ್ಷಿತಂ ॥ 17 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಸತ್ಯಂ ಚ ಬ್ರಹ್ಮ ಚೈವ ಹಿ ।
ಶೂದ್ರೇಷ್ವಪಿ ಚ ಸತ್ಯಂ ಚ ದಾನಮಕ್ರೋಧ ಏವ ಚ ।
ಆನೃಶಂಸ್ಯಮಹಿಂಸಾ ಚ ಘೃಣಾ ಚೈವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 18 ॥
ವೇದ್ಯಂ ಯಚ್ಚಾಥ ನಿರ್ದುಃಖಮಸುಖಂ ಚ ನರಾಧಿಪ ।
ತಾಭ್ಯಾಂ ಹೀನಂ ಪದಂ ಚಾನ್ಯನ್ನ ತದಸ್ತೀತಿ ಲಕ್ಷಯೇ ॥ 19 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಶೂದ್ರೇ ಚೈತದ್ಭವೇಲ್ಲಕ್ಷ್ಯಂ ದ್ವಿಜೇ ತಚ್ಚ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ನ ವೈ ಶೂದ್ರೋ ಭವೇಚ್ಛೂದ್ರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ॥ 20 ॥
ಯತ್ರೈತಲ್ಲಕ್ಷ್ಯತೇಸರ್ಪ ವೃತ್ತಂ ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಯತ್ರೈತನ್ನ ಭವೇತ್ಸರ್ಪ ತಂ ಶೂದ್ರಮಿತಿ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ॥ 21 ॥
ಯತ್ಪುನರ್ಭವತಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ನ ವೇದ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇತಿ ಹ ।
ತಾಭ್ಯಾಂ ಹೀನಮತೀತ್ಯಾತ್ರ ಪದಂ ನಾಸ್ತೀತಿ ಚೇದಪಿ ॥ 22 ॥
ಏವಮೇತನ್ಮತಂ ಸರ್ಪ ತಾಭ್ಯಾಂ ಹೀನಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಯಥಾ ಶೀತೋಷ್ಣಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಭವೇನ್ನೋಷ್ಣಂ ನ ಶೀತತಾ ॥ 23 ॥
ಏವಂ ವೈ ಸುಖದುಃಖಾಭ್ಯಾಂ ಹೀನಮಸ್ತಿ ಪದಂ ಕ್ವ ಚಿತ್ ।
ಏಷಾ ಮಮ ಮತಿಃ ಸರ್ಪ ಯಥಾ ವಾ ಮನ್ಯತೇ ಭವಾನ್ ॥ 24 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಯದಿ ತೇ ವೃತ್ತತೋ ರಾಜನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಿತಃ ।
ವ್ಯರ್ಥಾ ಜಾತಿಸ್ತದಾಽಽಯುಷ್ಮನ್ಕೃತಿರ್ಯಾವನ್ನ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 25 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಜಾತಿರತ್ರ ಮಹಾಸರ್ಪ ಮನುಷ್ಯತ್ವೇ ಮಹಾಮತೇ ।
ಸಂಕರಾತ್ಸರ್ವವರ್ಣಾನಾಂ ದುಷ್ಪರೀಕ್ಷ್ಯೇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 26 ॥
ಸರ್ವೇ ಸರ್ವಾಸ್ವಪತ್ಯಾನಿ ಜನಯಂತಿ ಯದಾ ನರಾಃ ।
ವಾಙ್ಮೈಥುನಮಥೋ ಜನ್ಮ ಮರಣಂ ಚ ಸಮಂ ನೃಣಾಂ ॥ 27 ॥
ಇದಮಾರ್ಷಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಯೇ ಯಜಾಮಹ ಇತ್ಯಪಿ ।
ತಸ್ಮಾಚ್ಛೀಲಂ ಪ್ರಧಾನೇಷ್ಟಂ ವಿದುರ್ಯೇ ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿನಃ ॥ 28 ॥
ಪ್ರಾಙ್ನಾಭಿರ್ವರ್ಧನಾತ್ಪುಂಸೋ ಜಾತಕರ್ಮ ವಿಧೀಯತೇ ।
ತತ್ರಾಸ್ಯ ಮಾತಾ ಸಾವಿತ್ರೀ ಪಿತಾ ತ್ವಾಚಾರ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 29 ॥
ವೃತ್ತ್ಯಾ ಶೂದ್ರ ಸಮೋ ಹ್ಯೇಷ ಯಾವದ್ವೇದೇ ನ ಜಾಯತೇ ।
ಅಸ್ಮಿನ್ನೇವಂ ಮತಿದ್ವೈಧೇ ಮನುಃ ಸ್ವಾಯಂಭುವೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 30 ॥
ಕೃತಕೃತ್ಯಾಃ ಪುನರ್ವರ್ಣಾ ಯದಿ ವೃತ್ತಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಸಂಕರಸ್ತತ್ರ ನಾಗೇಂದ್ರ ಬಲವಾನ್ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಿತಃ ॥ 31 ॥
ಯತ್ರೇದಾನೀಂ ಮಹಾಸರ್ಪ ಸಂಸ್ಕೃತಂ ವೃತ್ತಮಿಷ್ಯತೇ ।
ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಂ ಪೂರ್ವಮುಕ್ತವಾನ್ಭುಜಗೋತ್ತಮ ॥ 32 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಶ್ರುತಂ ವಿದಿತವೇದ್ಯಸ್ಯ ತವ ವಾಕ್ಯಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಭಕ್ಷಯೇಯಮಹಂ ಕಸ್ಮಾದ್ಭ್ರಾತರಂ ತೇ ವೃಕೋದರಂ ॥ 33 ॥
ಅಧ್ಯಾಯ 178
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಭವಾನೇತಾದೃಶೋ ಲೋಕೇ ವೇದವೇದಾಂಗಪಾರಗಃ ।
ಬ್ರೂಹಿ ಕಿಂ ಕುರ್ವತಃ ಕರ್ಮ ಭವೇದ್ಗತಿರನುತ್ತಮಾ ॥ 1 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಪಾತ್ರೇ ದತ್ತ್ವಾ ಪ್ರಿಯಾಣ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸತ್ಯಮುಕ್ತ್ವಾ ಚ ಭಾರತ ।
ಅಹಿಂಸಾನಿರತಃ ಸ್ವರ್ಗಂ ಗಚ್ಛೇದಿತಿ ಮತಿರ್ಮಮ ॥ 2 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ದಾನಾದ್ವಾಸರ್ಪೋವಾಚ ।ಸತ್ಯಾದ್ವಾ ಕಿಮತೋ ಗುರು ದೃಶ್ಯತೇ ।
ಅಹಿಂಸಾ ಪ್ರಿಯಯೋಶ್ಚೈವ ಗುರುಲಾಘವಮುಚ್ಯತಾಂ ॥ 3 ॥
ಸರ್ಪೋವಾಚ ।
ದಾನೇ ರತತ್ವಂ ಸತ್ಯಂ ಚ ಅಹಿಂಸಾ ಪ್ರಿಯಮೇವ ಚ ।
ಏಷಾಂ ಕಾರ್ಯಗರೀಯಸ್ತ್ವಾದ್ದೃಶ್ಯತೇ ಗುರುಲಾಘವಂ ॥ 4 ॥
ಕಸ್ಮಾಚ್ಚಿದ್ದಾನಯೋಗಾದ್ಧಿ ಸತ್ಯಮೇವ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।
ಸತ್ಯವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಿಂಚಿದ್ದಾನಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 5 ॥
ಏವಮೇವ ಮಹೇಷ್ವಾಸ ಪ್ರಿಯವಾಕ್ಯಾನ್ಮಹೀಪತೇ ।
ಅಹಿಂಸಾ ದೃಶ್ಯತೇ ಗುರ್ವೀ ತತಶ್ಚ ಪ್ರಿಯಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 6 ॥
ಏವಮೇತದ್ಭವೇದ್ರಾಜನ್ಕಾರ್ಯಾಪೇಕ್ಷಮನಂತರಂ ।
ಯದಭಿಪ್ರೇತಮನ್ಯತ್ತೇ ಬ್ರೂಹಿ ಯಾವದ್ಬ್ರವೀಮ್ಯಹಂ ॥ 7 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಕಥಂ ಸ್ವರ್ಗೇ ಗತಿಃ ಸರ್ಪ ಕರ್ಮಣಾಂ ಚ ಫಲಂ ಧ್ರುವಂ ।
ಅಶರೀರಸ್ಯ ದೃಶ್ಯೇತ ವಿಷಯಾಂಶ್ಚ ಬ್ರವೀಹಿ ಮೇ ॥ 8 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ತಿಸ್ರೋ ವೈ ಗತಯೋ ರಾಜನ್ಪರಿದೃಷ್ಟಾಃ ಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।
ಮಾನುಷ್ಯಂ ಸ್ವರ್ಗವಾಸಶ್ಚ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಶ್ಚ ತತ್ತ್ರಿಧಾ ॥ 9 ॥
ತತ್ರ ವೈ ಮಾನುಷಾಲ್ಲೋಕಾದ್ದಾನಾದಿಭಿರತಂದ್ರಿತಃ ।
ಅಹಿಂಸಾರ್ಥಸಮಾಯುಕ್ತೈಃ ಕಾರಣೈಃ ಸ್ವರ್ಗಮಶ್ನುತೇ ॥ 10 ॥
ವಿಪರೀತೈಶ್ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಾರಣೈರ್ಮಾನುಷೋ ಭವೇತ್ ।
ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಸ್ತಥಾ ತಾತ ವಿಶೇಷಶ್ಚಾತ್ರ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ॥ 11 ॥
ಕಾಮಕ್ರೋಧಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಹಿಂಸಾ ಲೋಭಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಮನುಷ್ಯತ್ವಾತ್ಪರಿಭ್ರಷ್ಟಸ್ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನೌ ಪ್ರಸೂಯತೇ ॥ 12 ॥
ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನ್ಯಾಂ ಪೃಥಗ್ಭಾವೋ ಮನುಷ್ಯತ್ವೇ ವಿಧೀಯತೇ ।
ಗವಾದಿಭ್ಯಸ್ತಥಾಽಶ್ವೇಭ್ಯೋ ದೇವತ್ವಮಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 13 ॥
ಸೋಽಯಮೇತಾ ಗತೀಃ ಸರ್ವಾ ಜಂತುಶ್ಚರತಿ ಕಾರ್ಯವಾನ್ ।
ನಿತ್ಯೇ ಮಹತಿ ಚಾತ್ಮಾನಮವಸ್ಥಾಪಯತೇ ನೃಪ ॥ 14 ॥
ಜಾತೋ ಜಾತಶ್ಚ ಬಲವಾನ್ಭುಂಕ್ತೇ ಚಾತ್ಮಾ ಸ ದೇಹವಾನ್ ।
ಫಲಾರ್ಥಸ್ತಾತ ನಿಷ್ಪೃಕ್ತಃ ಪ್ರಜಾ ಲಕ್ಷಣಭಾವನಃ ॥ 15 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಶಬ್ದೇ ಸ್ಪರ್ಶೇ ಚ ರೂಪೇ ಚ ತಥೈವ ರಸಗಂಧಯೋಃ ।
ತಸ್ಯಾಧಿಷ್ಠಾನಮವ್ಯಗ್ರೋ ಬ್ರೂಹಿ ಸರ್ಪ ಯಥಾತಥಂ ॥ 16 ॥
ಕಿಂ ನ ಗೃಹ್ಣಾಸಿ ವಿಷಯಾನ್ಯುಗಪತ್ತ್ವಂ ಮಹಾಮತೇ ।
ಏತಾವದುಚ್ಯತಾಂ ಚೋಕ್ತಂ ಸರ್ವಂ ಪನ್ನಗಸತ್ತಮ ॥ 17 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಯದಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಮಾಯುಷ್ಮಂದೇಹಸಂಶ್ರಯಣಾನ್ವಿತಂ ।
ಕರಣಾಧಿಷ್ಠಿತಂ ಭೋಗಾನುಪಭುಂಕ್ತೇ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 18 ॥
ಜ್ಞಾನಂ ಚೈವಾತ್ರ ಬುದ್ಧಿಶ್ಚ ಮನಶ್ಚ ಭರತರ್ಷಭ ।
ತಸ್ಯ ಭೋಗಾಧಿಕರಣೇ ಕರಣಾನಿ ನಿಬೋಧ ಮೇ ॥ 19 ॥
ಮನಸಾ ತಾತ ಪರ್ಯೇತಿ ಕ್ರಮಶೋ ವಿಷಯಾನಿಮಾನ್ ।
ವಿಷಯಾಯತನಸ್ಥೇನ ಭೂತಾತ್ಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರನಿಃಸೃತಃ ॥ 20 ॥
ಅತ್ರ ಚಾಪಿ ನರವ್ಯಾಘ್ರ ಮನೋ ಜಂತೋರ್ವಿಧೀಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದ್ಯುಗಪದಸ್ಯಾತ್ರ ಗ್ರಹಣಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ॥ 21 ॥
ಸ ಆತ್ಮಾ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಭ್ರುವೋರಂತರಮಾಶ್ರಿತಃ ।
ದ್ರವ್ಯೇಷು ಸೃಜತೇ ಬುದ್ಧಿಂ ವಿವಿಧೇಷು ಪರಾವರಾಂ ॥ 22 ॥
ಬುದ್ಧೇರುತ್ತರಕಾಲಂ ಚ ವೇದನಾ ದೃಶ್ಯತೇ ಬುಧೈಃ ।
ಏಷ ವೈ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ವಿಧಿಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಭಾವನಃ ॥ 23 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಮನಸಶ್ಚಾಪಿ ಬುದ್ಧೇಶ್ಚ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇ ಲಕ್ಷಣಂ ಪರಂ ।
ಏತದಧ್ಯಾತ್ಮವಿದುಷಾಂ ಪರಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 24 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಬುದ್ಧಿರಾತ್ಮಾನುಗಾ ತಾತ ಉತ್ಪಾತೇನ ವಿಧೀಯತೇ ।
ತದಾಶ್ರಿತಾ ಹಿ ಸಂಜ್ಞೈಷಾ ವಿಧಿಸ್ತಸ್ಯೈಷಿಣೀ ಭವೇತ್ ॥ 25 ॥
ಬುದ್ಧೇರ್ಗುಣವಿಧಿರ್ನಾಸ್ತಿ ಮನಸ್ತು ಗುಣವದ್ಭವೇತ್ ।
ಬುದ್ಧಿರುತ್ಪದ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯೇ ಮನಸ್ತೂತ್ಪನ್ನಮೇವ ಹಿ ॥ 26 ॥
ಏತದ್ವಿಶೇಷಣಂ ತಾತ ಮನೋ ಬುದ್ಧ್ಯೋರ್ಮಯೇರಿತಂ ।
ತ್ವಮಪ್ಯತ್ರಾಭಿಸಂಬುದ್ಧಃ ಕಥಂ ವಾ ಮನ್ಯತೇ ಭವಾನ್ ॥ 27 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಅಹೋ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಶುಭಾ ಬುದ್ಧಿರಿಯಂ ತವ ।
ವಿದಿತಂ ವೇದಿತವ್ಯಂ ತೇ ಕಸ್ಮಾನ್ಮಾಮನುಪೃಚ್ಛಸಿ ॥ 28 ॥
ಸರ್ವಜ್ಞಂ ತ್ವಾಂ ಕಥಂ ಮೋಹ ಆವಿಶತ್ಸ್ವರ್ಗವಾಸಿನಂ ।
ಏವಮದ್ಭುತಕರ್ಮಾಣಮಿತಿ ಮೇ ಸಂಶಯೋ ಮಹಾನ್ ॥ 29 ॥
ಸರ್ಪ ಉವಾಚ ।
ಸುಪ್ರಜ್ಞಮಪಿ ಚೇಚ್ಛೂರಮೃದ್ಧಿರ್ಮೋಹಯತೇ ನರಂ ।
ವರ್ತಮಾನಃ ಸುಖೇ ಸರ್ವೋ ನಾವೈತೀತಿ ಮತಿರ್ಮಮ ॥ 30 ॥
ಸೋಽಹಮೈಶ್ವರ್ಯಮೋಹೇನ ಮದಾವಿಷ್ಟೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಪತಿತಃ ಪ್ರತಿಸಂಬುದ್ಧಸ್ತ್ವಾಂ ತು ಸಂಬೋಧಯಾಮ್ಯಹಂ ॥ 31 ॥
ಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಮಹಾರಾಜ ತ್ವಯಾ ಮಮ ಪರಂತಪ ।
ಕ್ಷೀಣಃ ಶಾಪಃ ಸುಕೃಚ್ಛ್ರೋ ಮೇ ತ್ವಯಾ ಸಂಭಾಷ್ಯ ಸಾಧುನಾ ॥ 32 ॥
ಅಹಂ ಹಿ ದಿವಿ ದಿವ್ಯೇನ ವಿಮಾನೇನ ಚರನ್ಪುರಾ ।
ಅಭಿಮಾನೇನ ಮತ್ತಃ ಸನ್ಕಂ ಚಿನ್ನಾನ್ಯಮಚಿಂತಯಂ ॥ 33 ॥
ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿದೇವಗಂಧರ್ವಯಕ್ಷರಾಕ್ಷಸ ಕಿಂನರಾಃ ।
ಕರಾನ್ಮಮ ಪ್ರಯಚ್ಛಂತಿ ಸರ್ವೇ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಾಸಿನಃ ॥ 34 ॥
ಚಕ್ಷುಷಾ ಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ಪ್ರಾಣಿನಂ ಪೃಥಿವೀಪತೇ ।
ತಸ್ಯ ತೇಜೋ ಹರಾಮ್ಯಾಶು ತದ್ಧಿ ದೃಷ್ಟಿಬಲಂ ಮಮ ॥ 35 ॥
ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷೀಣಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಹಿ ಉವಾಹ ಶಿಬಿಕಾಂ ಮಮ ।
ಸ ಮಾಮಪನಯೋ ರಾಜನ್ಭ್ರಂಶಯಾಮಾಸ ವೈ ಶ್ರಿಯಃ ॥ 36 ॥
ತತ್ರ ಹ್ಯಗಸ್ತ್ಯಃ ಪಾದೇನ ವಹನ್ಪೃಷ್ಟೋ ಮಯಾ ಮುನಿಃ ।
ಅದೃಷ್ಟೇನ ತತೋಽಸ್ಮ್ಯುಕ್ತೋ ಧ್ವಂಸ ಸರ್ಪೇತಿ ವೈ ರುಷಾ ॥ 37 ॥
ತತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿಮಾನಾಗ್ರಾತ್ಪ್ರಚ್ಯುತಶ್ಚ್ಯುತ ಭೂಷಣಃ ।
ಪ್ರಪತನ್ಬುಬುಧೇಽಽತ್ಮಾನಂ ವ್ಯಾಲೀ ಭೂತಮಧೋಮುಖಂ ॥ 38 ॥
ಅಯಾಚಂ ತಮಹಂ ವಿಪ್ರಂ ಶಾಪಸ್ಯಾಂತೋ ಭವೇದಿತಿ ।
ಅಜ್ಞಾನಾತ್ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಸ್ಯ ಭಗವನ್ಕ್ಷಂತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 39 ॥
ತತಃ ಸ ಮಾಮುವಾಚೇದಂ ಪ್ರಪತಂತಂ ಕೃಪಾನ್ವಿತಃ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಧರ್ಮರಾಜಃ ಶಾಪಾತ್ತ್ವಾಂ ಮೋಕ್ಷಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 40 ॥
ಅಭಿಮಾನಸ್ಯ ಘೋರಸ್ಯ ಬಲಸ್ಯ ಚ ನರಾಧಿಪ ।
ಫಲೇ ಕ್ಷೀಣೇ ಮಹಾರಾಜ ಫಲಂ ಪುಣ್ಯಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 41 ॥
ತತೋ ಮೇ ವಿಸ್ಮಯೋ ಜಾತಸ್ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಪಸೋ ಬಲಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಂ ಚ ಯೇನ ತ್ವಾಹಮಚೂಚುದಂ ॥ 42 ॥
ಸತ್ಯಂ ದಮಸ್ತಪೋಯೋಗಮಹಿಂಸಾ ದಾನನಿತ್ಯತಾ ।
ಸಾಧಕಾನಿ ಸದಾ ಪುಂಸಾಂ ನ ಜಾತಿರ್ನ ಕುಲಂ ನೃಪ ॥ 43 ॥
ಅರಿಷ್ಟ ಏಷ ತೇ ಭ್ರಾತಾ ಭೀಮೋ ಮುಕ್ತೋ ಮಹಾಭುಜಃ ।
ಸ್ವಸ್ತಿ ತೇಽಸ್ತು ಮಹಾರಾಜ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ದಿವಂ ಪುನಃ ॥ 44 ॥
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಽಽಜಗರಂ ದೇಹಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸ ನಹುಷೋ ನೃಪಃ ।
ದಿವ್ಯಂ ವಪುಃ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಗತಸ್ತ್ರಿದಿವಮೇವ ಹ ॥ 45 ॥
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽಪಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭ್ರಾತ್ರಾ ಭೀಮೇನ ಸಂಗತಃ ।
ಧೌಮ್ಯೇನ ಸಹಿತಃ ಶ್ರೀಮಾನಾಶ್ರಮಂ ಪುನರಭ್ಯಗಾತ್ ॥ 46 ॥
ತತೋ ದ್ವಿಜೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಸಮೇತೇಭ್ಯೋ ಯಥಾತಥಂ ।
ಕಥಯಾಮಾಸ ತತ್ಸರ್ವಂ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 47 ॥
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ತೇ ದ್ವಿಜಾಃ ಸರ್ವೇ ಭ್ರಾತರಶ್ಚಾಸ್ಯ ತೇ ತ್ರಯಃ ।
ಆಸನ್ಸುವ್ರೀಡಿತಾ ರಾಜಂದ್ರೌಪದೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ ॥ 48 ॥
ತೇ ತು ಸರ್ವೇ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಹಿತೇಪ್ಸಯಾ ।
ಮೈವಮಿತ್ಯಬ್ರುವನ್ಭೀಮಂ ಗರ್ಹಯಂತೋಽಸ್ಯ ಸಾಹಸಂ ॥ 49 ॥
ಪಾಂಡವಾಸ್ತು ಭಯಾನ್ಮುಕ್ತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಭೀಮಂ ಮಹಾಬಲಂ ।
ಹರ್ಷಮಾಹಾರಯಾಂ ಚಕ್ರುರ್ವಿಜಹ್ರುಶ್ಚ ಮುದಾ ಯುತಾಃ ॥ 50 ॥
॥ ಇತಿ ನಹುಷಗೀತಾ ಸಮಾಪ್ತಾ ॥
Also Read:
Nahusha Gita Lyrics in Hindi | English | Bengali | Gujarati | Kannada | Malayalam | Oriya | Telugu | Tamil
